Plastik Parçanın Performansı Etkilenir:

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Plastik Parçanın Performansı Etkilenir:"

Esen Eroğlu
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Mekanik Özellikler -Çekme dayanımı - Darbe dayanımı -Uzama - Elastiklik modülü -Basma dayanımı - Özgül ağırlık -Sürünme - Su absorbsiyonu -Kesme dayanımı - Sürtünme katsayısı -Makaslama dayanımı - Modül -Eğme dayanımı

2 Plastik Parçanın Performansı Etkilenir: Yükleme tipinden Yükün boyut ve uygulanmasından Yüklemenin frekansından Yükleme hızından Parçanın maruz kalacağı sıcaklık ve bu sıcaklığa ne kadar maruz kaldığı Yükleme ortamı ve kullanımı

3 Test Organizasyonları AFNOR - Association Francaise de Normalisation (France) BSI - British Standards Institution (UK) IEC - International Electrotechnical Commission JIS - Japanese Industrial Standards

4 Gerilme-gerinme davranışı Mekanik özellikler oldukça hassastır: Gerilme oranı Sıcaklık Ortamın kimyasal durumu (su bulunup bulunmadığı, oksijen, organik çözücüler vb.).

5 Çekme Dayanımı

6 Uzama

7 Gerilme-gerinme davranışı (1) Elastomerler: Büyük geri alınabilir gerilmelere sahip polimerler (%100 kadar), düşük gerinim seviyelerinde ve ortalama sıcaklıklarda üretilir. Genellikle yüksek molekül ağırlıklı, kristalin olmayan, seyrek çapraz bağlı.

8 Gerilme-gerinme davranışı σ(mpa) 60 x brittle failure plastic failure x elastomer x initial: amorphous chains are kinked, heavily cross-linked Deformation is reversible! ε 8 final: chains are straight, still cross-linked Elostomerleri diğer polimerlerle karşılaştırma: Gevrek tepki (sıralı, çapraz bağlı & ağ örgülü hal) Plastik tepki (yarı-kristalik hal)

9 Gerilme-gerinme davranışı Yarı-kristalin polimerler: Boyun verdikten sonra, boyun verme bölgesinde zincirler konumlandırılmış kuvvetlendiriciye iletilen yönelimde olurlar. Bu noktada devam eden deformasyona karşı bir direnç vardır. Uzama, kalibrasyon uzunluğu boyunca boyun verme bölgesinin yayılmasıyla ilerler. (boyun verme bölgesiyle sınırlanan deformasyonun olduğu metallerin tersine)

11 Gerilme-gerinme davranışı (2) Termoplastikler: Yumuşak (sünek), düşük sıcaklıkta plastik davranış, yüksek sıcaklıkta yüksek viskozite. 170 civarında ergime noktası. Genellikle bilinen çözücülerde çözünür. Tipik olarak lineer polimer zincirler, az çapraz bağlı, yüksek kristalli.

12 Gerilme-gerinme davranışı Termoplastikler (devam ediyor): σ(mpa) Azalan T... artane artants azalan %EL Artan gerilme oranı... azalan T ile aynı etkiler C 20 C 40 C Data for the semicrystalline polymer: PMMA (Plexiglas) to C ε

13 Viskoelastik deformasyon Viskoelastik deformasyon Amorfpolimer davranışı: Düşük sıcaklıkta cam gibi. Orta sıcaklıklarda lastik katı (viskoelastiklik) Sıcaklık arttırıldıkça viskos sıvı

15 Gerilme-gerinme davranışı (3) Termosetler: Büyük çapraz bağlı (10 to 50% of mers) Sert ve kırılgan Do NOT soften w/heating Yüksek ergime noktası Sertleştirilmiş lastik, epoksiler, polyester reçine

16 Özet Genel sorunlar: -- E, σy, Kc, Tuygulama genellikle küçüktür. -- Deformasyon çoğunlukla sıcaklığa ve zamana bağımlıdır. -- Sonuç: polimerler kompozit takviyelerinden faydalanır. Termoplastikler (PE, PS, PP, PC): -- Daha küçük E, σ y, Tuygulama -- Daha büyük Kc -- Geri dönüşümü ve şekil verilmesi daha kolaydır Elastomerler (lastik): -- Büyük tersine çevrilebilir gerilmeler! Termosetler (epoksiler, polyesterler): -- Daha büyük E, σ y, Tuygulama -- Daha küçük Kc

17 Basma Dayanımı pounds per square inch (PSI) birimiyle ölçülür Daha yüksek PSI = basınca daha iyi dayanım

18 Sürünme Basma dayanımı ile ilgilidir Sürünme oda sıcaklığında soğuk akış olarak adlandırılır

19 Kesme Dayanımı

20 Eğme Dayanımı

21 Burma Dayanımı

22 Modül özgül rijitlik olarak da adlandırılır Dayanımlarla birlikte kulanılır (eğme modülü, çekme modülü vb.) Daha yüksek modül = daha rijit malzeme PSI birimiyle ölçülür

23 Darbe Dayanımı Izod Impact Tensile Impact Gardner Impact

24 Özgül Ağırlık Malzemenin yoğunluğu ile ilgili Malzemenin ağırlığını tespit etmede kullanılabilir Özgül ağırlığı 1.0 dan az olan malzemeler suda yüzer

25 Su Absorpsiyonu Şişme yüzdesiyle ölçülür Yüksek miktarda su emmiş sünger düşünün

26 Sürtünme Katsayısı (COF) Kaymaya (kayganlık) direnç Düşük COF = daha çok kayganlık (en düşük COF e buz un sahip olduğunu düşünün) Statik COF ilk hareketten son harekete kadar sabittir Dinamik COF daima devinimlidir

27 Özet Genel sorunlar: -- E, σy, Kc, Tuygulama genellikle küçüktür. -- Deformasyon çoğunlukla sıcaklığa ve zamana bağımlıdır. -- Sonuç: polimerler kompozit takviyelerinden faydalanır. Termoplastikler (PE, PS, PP, PC): -- Daha küçük E, σ y, Tuygulama -- Daha büyük Kc -- Geri dönüşümü ve şekil verilmesi daha kolaydır Elastomerler (lastik): -- Büyük tersine çevrilebilir gerilmeler! Termosetler (epoksiler, polyesterler): -- Daha büyük E, σ y, Tuygulama -- Daha küçük Kc

Benzer belgeler

PLASTİKLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER

PLASTİKLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ Mekanik Özellikler -Çekme dayanımı - Elastiklik modülü -Uzama değeri -Basma dayanımı -Sürünme dayanımı - Darbe dayanımı -Eğme dayanımı - Burulma dayanımı - Özgül ağırlık