Kars Fethiye Camii önünde

Transkript

1 27 HAZİRAN 2010 PAZAR Yusufeli nden ayrıldık, hava kararmadan KARS a girdik. Ben Kars a ilk defa geliyordum. Önce Kale mahallesine gittik. Kars Kalesi ni uzaktan gördük. Bayrak dalgalanıyor. Kale Mahallesi nde bulunan Ermeni Kralı Bagratlı ABAS ( ) tarafından yaptırılan ve bugün FETHİYE Camii olarak ibadete açık mabedi gezdik. Mimarisi çok güzel ve etkileyiciydi. Kars taki devlet binalarının bir kısmı Rus İşgal günlerinden kalma Rus yapıları. Kars içinde kısa bir tur yapıp otele döndük. Ben çok yorgundum. Yemekten sonra dinlenmek için odama çıktım. Kars Kalesi 23

2 Kars Fethiye Camii önünde Kars Fethiye Camii 24

3 Azerbaycan Presidenti Heyder Eliyev in Kars taki büstü 28 HAZİRAN PAZARTESİ (SON GÜN) Pazartesi sabahı oteldeki kahvaltının ardından Kars içinde bir turdan sonra doğru Ani ye gidildi. Ani Kars a yaklaşık 50 km ve yolu da geniş ve düzgün yılına kadar ziyareti yasak olan Ani, bugün bakımlı bir Müze idi. ANİ için 3 saatlik bir zamanımız vardı. Surları onarılmış, girişte ALPARSLAN ın bir kitabesi var. Anadolu daki en eski Türk kitabesi, girişin başka bir yerinde Ermenice kitabe. İçinde pek çok Ermeni kilisesi, bir cami, bir kervansaray kalıntısı var. Bir de Zerdüşt dinine ait tapınak, ilk defa karşılaşıyorum, ama bana pek inandırıcı gelmedi. Hava çok sıcak, hiç ağaç olmadığı için sıcak daha da boğucu, ben yaşım icabı kısa bir turu tercih ettim. Nasıl olsa kitaplardan bilgi edinebilirdim. Çok büyük bir kent, 1000 yıllarında dünyanın en kalabalık kentleri arasında. Bunlar İstanbul, Bağdat, Kahire, Ani.. Çok kısa tarihi de şöyle; 961 tarihinde Ermeni kralı Bagrat soyundan III. AŞOT başkentini buraya taşımış, II. Simbat ( ) ve oğlu Gagik zamanında ( ) en parlak günlerini yaşamıştır yılında Bizans a katılmış ve 1964 tarihinde Selçuklu Sultanı ALPARSLAN tarafından fetih edilmiş, kent ve halkı ağır bir bedel ödemiştir. Kent daha sonra önemini kaybetmiş ve daha sonra tamamen terk edilmiştir. Anadolu da ilk cami kabul edilen Menuçihr Camii Ani kentindedir. En önemli anıtsal eser Katedral olarak isimlendirilen Meryem Ana Kilisesi, İstanbul Ayasofya daki kubbeyi onaran ya da güçlendiren Ermeni Mimar Trtad tarafından yaptırılmıştır. Kentte daha pek çok kilise kalıntısı bulunmaktadır. 25

4 Sultan Alparslan ın kitabesi (1064) Giriş kapısı (Üstünde Ermenice kitabe var) 26

5 Surlardan Ani kentine giriş Ani kent planı 27

6 Menuçihr Camiinin uzaktan görünüşü Geziyi düzenleyen ve gezinin patronu AGOS Gazetesi yazarı LORA Baytar 28

7 Ani içinde grup geziyor Katedral (Meryem Ana Kilisesi uzaktan) 29

8 Geziye Amerika dan eşi Anahit Karapetian ile katılan DICKRAN TOUMAJAN İngilizce Urartu su yapılarından konuştuk Paris ve İstanbul da yaşayan Daron Manuelyan ile Kendisi ile çeşitli konularda sohbet ettik 30

9 Ani dan bir görünüş Katedral (Meryem Ana Kilisesi) başka bir görünüş 31

10 Meslektaşım İnşaat Mühendisi Levon Eraslan ile Grubun gelmesini gölgede beklerken yapı ve duvarların kemerlerin nasıl yapıldığını tartıştık Grubun gelmesini gölgede beklerken Emel Eraslan ve Fransız Paris li Christine Tekeli ile 32

11 Zerdüşt Ateş Tapınağı (?) inandırıcı gelmedi Zerdüşt Ateş Tapınağı (?) 33

12 Ani de inşaatçı gözüyle duvar ANİ DEN AYRILIŞ Eskiden ziyareti ve fotoğraf çekilmesi yasak iken, bugün herkesin ziyaretine açık, bakımlı bir Müze durumundadır. Güler yüzlü personeli bizlere çay bile ikram etmişlerdir. Bazı tenkitlere uğrasa, işgal yıllarında Rusların yaptığı kazı restorasyon ve Müze açma girişiminden sonra, Türk bilim adamı ve arkeologlarınca (bazı tenkitler olsa da) kazı ve restorasyon çalışmaları başlamıştır. Bunlar ne kadar güzel. Anlayamadığım iki noktayı da burada belirtmeyi vicdani bir görev sayıyorum. -Niye kentin tarihi ismi olan ANİ yi kullanmıyoruz da hiçbir anlamı ve kökeni olmayan ANI diyoruz? Ayrıca Türk tarihinde çok güzel anıtsal eserler, övünülecek olaylar varken, niçin burayı kuran ve dünya çapında kent haline getiren insanları Ermeni diye yok sayıyor, daha da ileri giderek sanki biz Türkler kurmuşuz gibi tavır alıyoruz???? Tarih ve kültür evrenseldir. Bunu değiştirmenin mümkün olmadığını ve buna saygılı olmamız gerektiğini düşünüyorum. Sultan Alparslan Anadolu da ilk Cuma namazını kıldığı ile övünüyoruz, ama bu namazın (Arap tarihçilerinin ifadelerine göre) yaklaşık ellibin insanın cesedi üzerinde kılındığını göz ardı ediyoruz. Saat de toplanıp güzel anılarla ANİ yi geride bırakıyor, çok güzel anılarla geziyi noktalıyor, doğruca saat da Sabiha Gökçen Hava Alanı na uçmak üzere KARS Havaalanı na yöneliyoruz.. 34