Kuş Gözlemciliği. Süleyman Ekşioğlu Kuş Araştırmaları Derneği

Transkript

1 Kuş Gözlemciliği Süleyman Ekşioğlu Kuş Araştırmaları Derneği

2 Kuş Gözlemciliği Nedir? Kuşları doğal ortamlarında izleme uğraşısına kuş gözlemciliği, bunu yapanlara da kuş gözlemcisi denir

3 Kimler Kuş Gözlemcisi Olabilir? Kuşları izlemeye meraklı herkes kuş gözlemcisi olabilir Her meslek gurubunun üyeleri Her yaştakiler Dayı, hala kızı, enişte dahil

4 Neden Kuş Gözlemciliği Arazide memelileri takip etmek çok zordur Memeli gözlemi çoğu zaman ayak izi, dışkı ve fotokapan yöntemleriyle yapılır Kelebekleri tanımlamak zordur Kelebekler bahar ve yaz aylarında görülür Oysa kuşlar her mevsim aktiftir ve görülmeleri kolaydır

5 Bizler Kuşların Hayranıyız İnsan kuşlara hep hayranlık duymuştur Bizim yapamadığımızı yapabilir ve uçarlar Renkleri ve şekilleri etkileyicidir Onlar her mevsim her yerdedir Bu nedenle kuşlar doğa koruma çalışmalarının öncelikli canlılarıdır

6 Kuş gözlemcileri Kalabalık Bir Ailedir İngiltere de 6 milyona yakın kuş gözlemcisi vardır Bunların 1 milyona yakını Kraliyet Kuşları Koruma Derneği nin (RSPB) üyesidir Türkiye de yaklaşık 1000 kuş gözlemcisi vardır Aktif olanların sayısı daha azdır

7 Kuş Gözlemi İçin Nerelere Gidilir? Neredeyse dünya üzerindeki her yerde kuş gözlemi yapabilirsiniz Göllerde Ormanlarda Denizlerde Parklarda ve başka bir çok yerde, hatta evinizin balkonunda

8 Hangi Mevsimde Kuş Gözlemleriz? Ülkemizde her mevsim farklı kuşları görmek mümkündür Yerli kuşlarımızı tüm yıl Yaz konuklarımızı yazın Kış konuklarımızı kışın Göçmen kuşlarımızı bahar aylarında görebiliriz Rastlantısal konukların nerede ve ne zaman karşımıza çıkacağını bilemeyiz

9 Kuş Gözlemlemek İçin Ne Kadar Zaman Gerekir? Zaman ayırabildiğiniz her an kuş gözlemi yapabilirsiniz Bazen yarım saatinizi ayırıp kuş gözlemi yapabilir bazen de kamp kurup günlerce arazide kalabilirsiniz

10 Günün Hangi Saatinde Kuş Gözlemi Yapılır? Sıcak havalarda ötücü kuşlar sabah çok erken saatlerde ve akşamüzeri serininde aktiftir Büyük yırtıcılar ve süzülen bazı kuşlar uçmak için havanın ısınmasını beklerler Baykuşların çoğu ve çobanaldatanlar gece aktiftir

11 Kuş Gözlem İçin Neler Gerekir? Duyu organlarımızdan göz ve kulak Dürbün, bazen de teleskop Rehber kitap Not defteri ve kalem

12 Kuş Gözlemcileri Araziye Nasıl Hazırlanırlar? Arazide ihtiyacı olacak malzemeleri itinayla çantasına yerleştirir Hava ve mevsim şartlarına göre giyinir Önceden gideceği yerle ilgili bilgi edinir Gidilecek yerde görülme olasılığı olan kuşları önceden araştırır ve öğrenmeye çalışır

13 Tedbirsiz Bir Gözlemcinin Hali

14 Arazide Nasıl Hareket Ederiz? Mümkün olduğunca sessiz oluruz, bu sayede kuşları daha rahat duyar ve onları daha az rahatsız etmiş oluruz Kalabalık gruplarda birbirimizden ayrılmamak daha fazla kuş türü görmemizi sağlayabilir Arazide tecrübeli gözlemcilerin yakınında durmak öğrenme sürecini hızlandırır

15 Ne Yer Ne İçeriz? Güzel bir kahvaltıyla güne başlarlar Tüm günün yiyeceğini çantalarında taşımayı ihmal etmezler Arazide bol sıvı içerler (su, meyve suyu vb)

16 Yanına Yiyecek ve İçecek Almamış Bir Kuş Gözlemcisinin Son Anları

17 Kayıt Tutmak Neden Önemli? Söz uçar yazı kalır

18 Not Defterimize Neleri Yazmalıyız? Bu gün Nallıhan civarında bir yere gittik Arkadaşlarım Cansu, Aydan ve Aslı yla birlikte çok güzel vakit geçirdim İsimlerini hatırlayamadığım bir sürü kuş gördük, hepsi çok şekerdi Özgür ün hazırladığı böreklerin tadı çok güzeldi Dilek bütün gün uyudu

19 Not Defterimize Neleri Yazmalıyız? Yer, mümkünse GPS koordinatlarıyla Tarih ve saat Yaşam alanı özellikleri Katılımcılar Kuş türleri ve sayıları, ilkbaharda üreme ile ilgili bilgiler Varsa kuşlara ve doğaya karşı tehditler

20 Kayıtlarımız Ne İşe Yarar? Kuş gözlemcilerinin topladıkları kayıtlar doğa koruma çalışmalarında önemli bir kaynaktır Düzenli olarak gidilen alanlarda tutulmuş kayıtlar ilerleyen zamanlarda o bölgedeki değişiklikler hakkında bize fikir verir Bilimsel çalışmalara kaynak oluşturur

21 Kuş Gözlem Prensipleri Kuş gözlemci her şeyden önce kuşların hakkına saygı göstermeyi kendine ilke edinir Kuşları strese sokacak ve tehlikeye atacak tüm etkinliklerden kaçınır Üreme kolonilerinden, toplu geceleme alanları gibi hassas alanlardan uzak durur ve diğerlerinin de girmemesi için uyarıda bulunur Nadir ve nesli tehlike altındaki kuşların üreme yerlerini bulduğunda herkese duyurmaz, bu konundaki tedbirleri aldıktan sonra kısıtlı kitlelere raporlama yapar

22 Kuş Gözlem Prensipleri Doğal yaşam örtüsüne zarar vermemek için olabildiğince yollardan ve patikalardan ayrılmaz Kuş gözlemci sadece emin olduğu kuşları kayda geçirir ve güvenirliliği temel unsur olarak kabul eder Grupça yapılan gözlemlerde diğerlerinin haklarını çiğnemez

23 9. Kuş Gözlem Okulu Kuşların Doğasında Doğayı Tanımak