BORSA İSTANBUL A.Ş. ETİK KURALLARI

Transkript

1 Borsa İstanbul Etik Kuralları 1 BORSA İSTANBUL A.Ş. ETİK KURALLARI 1. ETİK KURALLARIN AMACI 1.1. Etik Kurallar Borsa İstanbul etik kuralları; kurum içi ve kurum dışı ilişkiler ile bu ilişkilerden kaynaklanabilecek muhtemel çatışmaların çözümünde uyulması gereken değerleri ve kuralları, ahlaki açılardan belirleyen ilkeler bütünüdür. Yasalara saygı ilkesi çerçevesinde, etik davranış ilkelerinin benimsenmesi, Borsa İstanbul un güvenilirliği ve yatırım değeri açısından önemlidir Amaç Borsa İstanbul etik kuralları; yatırımcıların haklarının korunması, sermaye piyasasında güven ve istikrarın sağlanması, borsacılık faaliyetlerinin etkin, etkili ve şeffaf bir şekilde gerçekleşmesinin sağlanması; toplumsal yararın gözetilmesi ve toplumsal sorumluluğun yerine getirilmesi amacıyla belirlenmiştir Etik Kültürü Borsa İstanbul da etik ilkelerin uygulanması, kurum içi etik davranış kültürünün oluşmasını ve sağlamlaşmasını temin eder. Borsa İstanbul un menfaat sahipleri ve faaliyet gösterdiği sektördeki menfaat sahipleri nezdindeki saygınlığının sürekliliğinin temini için, her çalışanın etik kültürün yerleşmesine katkıda bulunma zorunluluğu vardır Etik Davranış Kültürünün Tesisi Borsa İstanbul, etik davranış kültürünün tesisi için idari düzenlemeler ve bilgilendirme çalışmaları yapar, muhtemel çıkar çatışmalarına karşı her türlü tedbiri alır. Borsa çalışanlarının kişisel davranışları ile diğer çalışanlara ve topluma örnek olmalarını teşvik eder Etik davranış ilkelerine zarar veren durumları ortadan kaldırmak Etik davranış ilkelerinin ihlal edilmesi, paydaşlar ve Şirketin etkin bulunduğu sektördeki menfaat sahipleri nezdinde ciddi güvensizlik yaratmakla kalmaz, kurumun değerini düşürür ve çalışanlar açısından ciddi sonuçlar doğurur. Bu

2 Borsa İstanbul Etik Kuralları 2 bilinçten hareketle, bu tür durumların ortadan kaldırılması tüm Borsa İstanbul çalışanlarının sorumluluğu kapsamındadır. 2. ETİK KURALLARA UYUM 2.1. Sorumluluk Borsa çalışanları, görevlerini yerine getirirken aldıkları bireysel kararlar ve icraatları ile, Borsa nın güvenilirliğinin, yatırım ve marka değerinin oluşmasına katkıda bulunurlar. Bu nedenle, bu kararların ve icraatların Borsa İstanbul etik kurallarına ve kurum stratejisine, ortak ahlaki ilke ve değerlere uygun olması önem taşımaktadır. Borsa İstanbul un tüm yöneticileri, etik ilkelerin kurumun hedeflerine ulaşmasında önemli bir unsur olduğunu benimseyerek, bu ilkelere uygun bir çalışma ortamının yaratılması sorumluluğunu taşırlar ve davranışlarıyla çalışanlara örnek olurlar. Borsa İstanbul da etik kuralların uygulanması kültürünün yerleşmesi, çalışanlara uymak zorunda oldukları değerlerin ve kuralların benimsetilmesi ile mümkündür Etik Kuralların İhlalinin Sonuçları Etik kurallara uyum kültürünün benimsenmesi, Borsa İstanbul a olan güveni artırır ve daha çok yatırımcıya ulaşılmasını sağlar. Etik kuralların ihlali ise paydaşların ve Şirketin faaliyet gösterdiği sektördeki menfaat sahiplerinin Borsa İstanbul a güvenlerinin azalması, kurumun marka ve yatırım değerinin zarar görmesi ve çalışanların idari ve adli cezalara maruz kalması gibi olumsuz sonuçlar doğurur. 3. TEMEL DEĞERLERİMİZ VE İLKELERİMİZ 3.1. Doğruluk Borsa İstanbul, her türlü Şirket iş ve işlemlerinde; piyasa üyeleri, piyasalarında işlem gören şirketler, çalışanları, paydaşları, Şirketin faaliyet gösterdiği sektördeki diğer menfaat sahipleri, iştirakleri ile diğer kurum ve kuruluşlarla olan ilişkilerinde doğruluk ilkesine bağlı kalır Güvenilirlik Borsa İstanbul, tüm hizmet ve işlemlerde açık, anlaşılır ve doğru bilgiler verir. Hizmetlerini zamanında ve eksiksiz yerine getirir. Borsa İstanbul, piyasalarının her türlü olumsuzluğa karşı korunmasına ilişkin önlemler alır. Hizmetlerde zarar doğurabilecek risklerin ortadan kaldırılmasına, işlem güvenliğinin sağlanmasına yönelik çalışmalar yapar.

3 Borsa İstanbul Etik Kuralları Eşitlik Borsa İstanbul, tasarruf ve işlemlerinde eşitlik ilkesi doğrultusunda hareket eder. Hizmetlerden yararlandırmada dil, din, felsefi inanç, siyasi düşünce, ırk, cinsiyet ve benzeri sebeplerle ayrım yapmaz. İnsan hak ve özgürlüklerine aykırı veya kısıtlayıcı muamele ve fırsat eşitliğini engelleyici davranış ve uygulamalarda bulunmaz Şeffaflık Borsa İstanbul, kamu yararı ve ilgili mevzuat çerçevesinde, gerekli bilgileri kamuya zamanında, tarafsız, net ve eksiksiz olarak, fırsat eşitliği çerçevesinde açıklar Rasyonellik Borsa İstanbul daki tüm çalışmalar, profesyonel bir çalışma ikliminde rasyonel bir bakış açısı ile yürütülür. Görev esnasında alınan kararlarda kişisel duyguların devreye girmesi, gerçekçilikten uzaklaşılması etik değerlerin ihlali anlamına gelir Yenilikçilik Borsa İstanbul u hedeflerine ulaştıracak süreçteki en önemli temel taşlarından birisi yenilikçiliktir. Yenilikçilik, iyi değerlendirilmiş bir risk analizi sonrasında yeni fikirlere ve yaratıcılığa açık olunması ile gerçekleştirilir Verimlilik Borsa İstanbul, mevcut kaynaklarını en verimli şekilde kullanarak en iyi sonucu almak için çalışır. Her çalışan, kendisine kurumun amaç ve misyonu paralelinde kişisel hedefler koyar. 4. ÇALIŞANLARA İLİŞKİN KURALLAR 4.1. Etik Kuralları Benimsemek Borsa çalışanları, etik kurallara uygun davranışta bulunma inancına ve kültürüne sahiptir. Borsa İstanbul yöneticileri, tüm çalışanların etik kuralların önemini kabul edip her koşulda bu ilkelere uygun davranmayı içtenlikle benimsemesi için gerekli hassasiyeti gösterirler.

4 Borsa İstanbul Etik Kuralları Amaç ve Misyona Bağlılık Borsa çalışanları, kurumun amaçlarına ve misyonuna uygun davranırlar. Borsa çalışanları, piyasanın ve yatırımcıların ihtiyaçlarını en etkin, hızlı ve verimli bir biçimde karşılamak, hizmet kalitesini yükseltmek, piyasanın ve yatırımcıların memnuniyetini artırmak, Borsa hizmetinden yararlananların ihtiyaçlarına odaklanmak zorundadırlar Dürüstlük ve Tarafsızlık Borsa çalışanları, gerçekleştirdikleri tasarruf ve işlemlerde yasal zeminde, adalet ve dürüstlük ilkeleri doğrultusunda hareket ederler. Görevlerini yerine getirirken, takdir yetkisini kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda, her türlü keyfilikten uzak, tarafsızlık ve eşitlik ilkelerine uygun olarak kullanırlar. Herhangi bir kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef alan bir davranışta bulunmazlar. Kamu makamlarının mevzuata uygun politikalarını, kararlarını ve eylemlerini engellemezler Açıklamada Bulunma Borsa çalışanlarınca, görevin yerine getirilmesinde yetkileri dışında Borsa yı bağlayıcı açıklama, taahhüt, vaat veya girişimlerde bulunulamaz. Yanıltıcı ve gerçek dışı beyanat verilemez Kişisel Görüşleri Borsayı Bağlayıcı Görüş Olarak Açıklamamak Borsa İstanbul çalışanları; görevlerini yerine getirirken ve Borsa İstanbul u temsilen katıldıkları organizasyonlarda, yetkili birimin bilgisi dâhilinde görüş beyan edebilirler. Bu haller dışında ise yetkili birimin bilgisi ve izni olmadan Borsa İstanbul adına herhangi bir görüş beyan edemezler. Kişisel görüşlerini kurumu bağlayıcı şekilde açıklayamazlar. Kurumu bağlayıcı bilgilerin çalışanlara aktarılmasında da doğruluk ve tutarlılık gösterilmesi öncelikli kurallar arasındadır Takım Çalışması Borsa İstanbul çalışanları, takım çalışmalarına tüm donanımları ve verimlilikleriyle katılma konusunda çaba gösterirler. Kurumun başarılı olması ve ortak hedefe ulaşması, ancak katılımcı çalışanlar ile mümkündür Saygınlık ve Güven Borsa çalışanları, her kademedeki çalışana ve Borsa hizmetlerinden yararlananlara karşı nazik ve saygılı davranırlar, gerekli ilgiyi gösterirler. Yöneticiler ve çalışma arkadaşları nezdinde güven tesis edecek şekilde çalışırlar.

5 Borsa İstanbul Etik Kuralları Borsa Kaynaklarını Kullanmak Borsa İstanbul çalışanları, Borsa bina ve taşıtları ile diğer Borsa malları ve kaynaklarını, Borsa nın amaç ve hizmet gerekleri çerçevesinde kullanmak için azami özeni gösterirler. Borsa İstanbul a ait bilgisayar, yazılım ve donanımı kullanırken kurumun yararını gözetir, bilgisayarlara lisanssız program yüklemez, programları yetkileri dışında kullanmaz ve kopyalamazlar. Borsa İstanbul çalışanları, Borsa mal ve kaynaklarını işin gerektirdiği ve bir üst amirinden izin aldığı haller dışında Borsa dışına çıkarmazlar. Tüm Borsa İstanbul mal ve kaynaklarının korunması ve hizmete hazır halde bulundurulması konusunda sorumluluk alırlar İsraftan Kaçınmak Borsa çalışanları, Borsa İstanbul bina ve taşıtları ile diğer Borsa malları ve kaynaklarının kullanımında israf ve savurganlıktan kaçınırlar. Borsa mallarını, kaynaklarını, iş gücünü, imkânlarını ve mesai süresini kullanırken etkin, verimli ve tutumlu davranırlar İletişim Araçlarını Kullanmak Borsa İstanbul çalışanları, gerek internet i gerekse kendilerine tahsis edilen iletişim araçlarını, öncelikle görev ve sorumluluklarını en hızlı ve etkin şekilde yerine getirebilmek amacıyla kullanırlar. Bunun dışındaki kullanımlarının işlerini aksatmayacak şekilde ve kısa süreli olmasına özen gösterirler. Kurum içi yazışmalarda, kullandığı dil ve üsluba özen gösterirler ve iş arkadaşlarını incitici söylem ve ifadelerden kaçınırlar. Telefonları, kişisel işleri için uzun süre meşgul etmezler. Faks, fotokopi, internet ve benzeri araçları özel işleri için kullanmamaya özen gösterirler Çalışma Mekânlarını Kullanmak Borsa İstanbul çalışanları, masalarını ve çalışma ortamlarını her zaman temiz ve düzgün bir şekilde kullanıma hazır halde tutarlar. Genel Müdürlük tarafından belirlenenler dışında afiş, ilan ve el yazısı ile hazırlanmış notlar gerekmedikçe asılmaz. Yasadışı ve Borsa İstanbul politikalarına aykırı yayınlar dağıtılmaz ve dağıtılmasına yardımcı olunmaz. Çalışma ortamında çevreye zarar verici objeler ve maddeler bulundurulmaz.

6 Borsa İstanbul Etik Kuralları Görevi Dışında Bir İşte Çalışmamak Borsa İstanbul çalışanlarının görevi dışında gelir getirici işlerde çalışması etik kuralların ihlali anlamına gelir. Borsa İstanbul çalışanları, doğrudan veya dolaylı olarak, mevzuattaki istisnalar dışında herhangi bir başka işte ücretli çalışamazlar. Borsa ve iştirakleri haricindeki şirketlerde yönetim kurulu üyeliği veya denetçilik yapamazlar Çalışma Saatleri İçinde Özel İşlerle Uğraşmamak Borsa çalışanları mesai saatinin tümünü işi için kullanır ve bu sürede özel işleriyle, hobileriyle uğraşmazlar. Sosyal medya mecralarını kişisel amaçla kullanmazlar Üyelikler Borsa İstanbul çalışanları, Borsa'nın çıkarları ve yararları ile bağdaşmayacak sosyal faaliyetlerde bulunmazlar, Borsa'daki görev ve sorumluluklarını ön plana çıkararak kooperatif yönetim kurullarında yer almazlar Politik Faaliyetler ve Bağış Borsa İstanbul çalışanları, herhangi bir siyasi parti ve siyasi amaçlı dernekte aktif rol almazlar, yönetim görevi üstlenmezler. Bu amaçla nakit veya diğer şekilde bağış yapmaz, bağış talebinde bulunmazlar Sermaye Piyasası İşlemleri Borsa İstanbul çalışanlarının sermaye piyasalarında gerçekleştirebilecekleri işlemler, Sermaye Piyasası Mevzuatı, Şirket Esas Sözleşmesi ve Şirket Personel Yönergesi kapsamındaki kısıtlamalara tabidir Gizlilik Borsa İstanbul çalışanları, işleriyle ilgili hizmetlerden dolayı öğrendikleri mesleki bilgilerin korunması açısından sorumluk bilinci içinde davranırlar ve gizliliğe birinci derecede önem verirler. İş gereği öğrendikleri borsaya ve borsayla ilişkisi olan ortaklık, kurum ve diğer her türlü gerçek ve tüzel kişilere ait sırların gizliliğine uymak ve sırları kanunla görevli ve yetkili kılınmış kişilerden ve mercilerden başkasına herhangi bir suretle açıklamamak, kendilerinin, yakınlarının veya üçüncü kişilerin yararına ve zararına kullanmamakla yükümlüdürler. Kamuoyuna açıklanmamış bilgileri kullanamaz ve üçüncü kişilere aktaramaz, Borsanın her türlü

7 Borsa İstanbul Etik Kuralları 7 yazılı kaynaklarını ve dokümanlarını Borsa dışına çıkaramazlar. Bu yükümlülükler, çalışanların borsadaki görevlerinden ayrılmalarından sonra da devam eder Çıkar Çatışmalarının Yönetimi Çıkar çatışması, çalışanların kendileri, yakınları, arkadaşları ya da ilişkide bulundukları kişiler ya da kuruluşlar lehine sağlanabilecek olan her türlü menfaat ve kaçınılabilecek olan mali ya da diğer yükümlülükler ve benzeri şahsi çıkarlar nedeniyle görevlerini tarafsız ve objektif şekilde icra etmelerini etkileyen yahut etkilemesi mümkün bulunan durumları ifade eder. Borsa İstanbul çalışanları, çıkar çatışmalarının yönetimi konusunda şahsi sorumluluğa sahip olup, bu durumlarda aşağıdaki davranışları göstermek zorundadırlar: Çıkar çatışmasını takip ve tespit etmek Çıkar çatışmasından kaçınmak için gerekli adımları atmak Çıkar çatışmasının farkına varıldığında durumu üstlerine bildirmek Çıkar çatışması kapsamına giren menfaatlerden uzak durmak Hediye Alma-Verme ve Menfaat Sağlama Yasağı Hediye; Borsa İstanbul çalışanının tarafsızlığını, performansını, kararlarını veya görevini yapmasını etkileyen veya etkileme ihtimali bulunan, ekonomik değeri olan ya da olmayan, doğrudan ya da dolaylı olarak kabul edilen her türlü eşya ve menfaati kapsar. Borsa İstanbul çalışanları, Borsa'yı ve kişisel olarak kendisini yükümlülük altında bırakabilecek şekilde, mevzuatla izin verilen istisnalar ve meblağlar hariç görevleriyle ilgili bir iş, hizmet veya menfaat ilişkisi olan gerçek veya tüzel kişilerden kendileri, yakınları veya üçüncü kişiler veya kuruluşlar için doğrudan doğruya veya aracı eliyle hediye veya özel bir indirim almazlar, hediye vermezler, hediye talep etmezler ve bu yönde bir imada bulunmazlar Ürün ve Hizmet Geliştirme Çalışanlar tarafından Borsa İstanbul un kullanımı için geliştirilen ürün, hizmet ve uygulamalar, Borsa İstanbul un mülkiyeti kabul edilir ve kişisel olarak kullanılamaz Fiziksel Güvenlik Uyulması gereken fiziksel güvenlik kuralları ve olağanüstü durum prosedürleri tüm çalışanlar tarafından bilinir ve Borsa İstanbul çatısı altında bu kurallara uygun hareket edilir.

8 Borsa İstanbul Etik Kuralları Çalışma Saatleri Disiplini Tüm Borsa İstanbul çalışanları mesai saatlerine özenle uyar. İstisnai durumlarda çalışma mekânını terk etmesi gerektiğinde yöneticisini ve çalışma arkadaşlarını bilgilendirir. Mesai saatleri içerisinde uzun süreli ziyaretçi kabul edilmez Giyim ve Kişisel Bakım Çalışanlarımız kişisel görünümüne, her zaman temiz ve bakımlı olmaya özen gösterirler. 5. YATIRIMCILARA VERİLEN HİZMETLERDE ETİK KURALLAR 5.1. Bilgilendirme Hizmetini Yetkilendirilen Kişilerin Yapması Bilgilendirmede yetkili kişiler, Borsa İstanbul Yönetim Kurulu üyeleri, Genel Müdür ve vekili, görevlendirilen Genel Müdür Yardımcıları dışında, Genel Müdür tarafından Şirket hakkında bilgilendirme yapma yetkisi ve sorumluluğu verilen kişileri ifade eder. Yatırımcıların Borsa İstanbul a yönelttiği sorulara, cevapların doğru ve tutarlı olmasını temin etmek üzere, yalnızca yetkilendirilen kişiler cevap verirler. Bilgilendirmeyi yapan yetkililer, yatırımcılara hizmeti her türlü menfaatin üzerinde tutarlar. Hizmet gereklerine uygun hareket ederler Yatırımcı Ayrımı Yapmadan Bilgilendirmede Bulunmak Borsa yetkilileri, bilgilendirmede gerçek veya tüzel kişi yatırımcılara öncelikli, ayrıcalıklı, taraflı ve eşitlik ilkesine aykırı uygulama yapmazlar. Bu kural, tüm Borsa İstanbul çalışanlarının muamele ve uygulamalarında bağlayıcıdır. Hiçbir Borsa çalışanı çifte standart uygulamaz, taraf tutmaz. Borsa İstanbul, medyaya ve kamuoyuna doğru, güvenilir ve tarafsız bilgiler vermek konusunda sorumludur. Yapılan tüm açıklamalar, verilen tüm bilgiler doğru, dürüst, zamanında yapılmış ve sadece gerçeği yansıtan açıklamalar olmalıdır. Borsa İstanbul, yatırımcı başvurularının ayrım yapılmaksızın etkin ve hızlı bir şekilde cevaplandırılması için gerekli tedbirleri alır Saygı ve Nezaket Göstermek Borsa İstanbul çalışanları, yatırımcılara karşı nazik, saygılı, ilgili ve yatırımcılar nezdinde güven tesis edecek şekilde davranırlar.

9 Borsa İstanbul Etik Kuralları Hizmette Kalite Standardını Tutturmak Borsa İstanbul çalışanları, yatırımcıların Borsa hizmetine güven duygusunu zedeleyen, şüphe yaratan ve adalet ilkesine zarar veren davranışlarda bulunmaktan kaçınırlar. Çifte standart uygulamazlar ve taraf tutmazlar. Yatırımcılara ve ilgililere karşı Borsa İstanbul un itibarını zedeleyecek bir davranış veya iletişim şekli içinde yer almazlar Yatırımcıların Kanuni Haklarına Saygılı Davranmak Borsa İstanbul çalışanları, yatırımcıların dava açma ve dilekçe ile bir talepte bulunma haklarının hukuktan kaynaklandığı bilinciyle her zaman ve her koşulda bu haklara saygılı davranırlar, taleplerin mümkün olduğunca hızlı bir biçimde çözüme kavuşturulmasında sorumluluk alırlar. 6. TOPLUMA İLİŞKİN KURALLAR 6.1. Sosyal Sorumluluk Borsa İstanbul, toplumun ihtiyaçlarına karşı duyarlıdır. Toplumda sağlık, eğitim, fırsat eşitliği, güvenlik, tarihi, ahlaki ve kültürel değerlerin muhafaza edilmesi gibi temel konulardaki yaşam seviyesinin daha da yükseltilmesi için, sosyal ve kültürel etkinliklere destek sağlamaya önem verir Sürdürülebilirlik Borsa İstanbul, doğal kaynakları ve her türlü enerji kaynağını en verimli ve ekonomik şekilde kullanır. Çevresel sorumluluklarını duyarlılıkla yerine getirir. Çevre ve insan sağlığı için zararlı faaliyetlerin kontrol altına alınmasına yönelik çalışmalarda aktif olarak yer alır. Faaliyetlerden kaynaklanan çevresel atıkların mümkün olabilecek en alt düzeye indirilmesi için çalışmalar yürütür.