9. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi (3-5 Eylül 2015 /KONYA)

Transkript

1 Farklı Sütten Kesim Yaşının Siyah Alaca Buzağıların Canlı Ağırlık Artışı, Vücut Ölçütleri ve Süt Maliyetine Olan Etkisi Tugay Ayaşan 1 Hatice Hızlı 1 Adnan Ünalan 2 1 Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Adana-Türkiye 2 Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 51225, Niğde-Türkiye ÖZET Bu çalışma, Adana Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü hayvancılık işletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca buzağılara farklı sütten kesim uygulamalarının buzağıların canlı ağırlık, canlı ağırlık kazançları, vücut ölçüleri ile süt maliyetine olan etkilerini tespit etmek amacıyla düzenlenmiştir. Araştırmanın hayvan materyalini Adana Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsündeki 29 buzağı oluşturmuştur. Denemede 3 farklı sütten kesim zamanının (45.gün; 60.gün ve 75.gün) canlı ağırlık, canlı ağırlık kazancı, vücut ölçütleri ile süt maliyeti üzerindeki etkileri incelenmiştir. Araştırma sonunda farklı sütten kesim yaşının buzağıların canlı ağırlık, canlı ağırlık kazancını etkilememiş (P>0.05); erken sütten kesimin, buzağıların vücut ölçütleri ile süt maliyeti üzerine olan etkisi önemsiz bulunmuştur (P>0.05). Anahtar kelimeler: Sütten kesim, buzağı, canlı ağırlık kazancı, vücut ölçütleri, süt maliyeti Effects of Different Weaning Age on Body Weight Gain, Body Measurements and Milk Cost of Holstein Calves ABSTRACT The aim of the study was to determine effects of different weanning periods on body weight, body weight gain, body measurements and milk cost of Holstein calves. The material of the research was formed by 29 calves of Adana East Mediterranean Agricultural Research Institute. In the experiment, effects of different weaning periods (45. day, 60. day and 75. day) on body weight, body weight gain, body measurements and milk cost of Holstein calves were investigated. As a result of this study, different weaning age did not effect on body weight, body weight gains (P>0.05); early weaning of the calves did not have a significant effect on the body measurements and milk cost of the calves (P>0.05). Keywords: Weaning period, calf, body weight gain, body measurements, milk cost 650

2 GİRİŞ 9. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi (3-5 Eylül 2015 /KONYA) Sığır yetiştiriciliğinde başarılı olabilmek için en çok buzağı döneminde meydana gelen %5-20 arasındaki ölüm oranının azaltılması gerekmektedir. Bunun yapılabilmesi için de buzağıların sütten kesime kadar yetiştirilmesinde gerek bakım gerekse de beslenme konularında titiz davranılması şarttır. Sütten kesimde ölçüt pazar olanakları ile buzağının tüketebileceği buzağı başlangıç yemi miktarıdır. Süt fiyatları yüksek ise buzağılar mümkün olduğunca erken yaşta sütten kesilirken, gr buzağı başlangıç yemini tüketen buzağılar da sütten kesilebilir (Ayaşan ve Yaman, 2007). Literatürler incelendiğinde bu konuyla ilgili tam bir birlikteliğin sağlanamadığı görülmektedir. Yanar ve ark. (1994), buzağıların sütten kesim çağının 5 haftalık olması gerektiğini bildirirlerken; Ahmadzadeh (1999), en uygun sütten kesim çağının 6-8 haftalar arası olduğunu, sütten kesimin bir stres ölçütü olduğunu bu nedenle de sütten kesimden sonra buzağıların gün takip edilmesi gerektiğini bildirmiştir. Uğur (1999), 21. ve 30. günde sütten kesilen ve buzağılara içirilen süt miktarının doğum ağırlıklarının %7 si olarak alındığı denemesinde; 21. ve 30.günde sütten kesilen buzağıların doğum ağırlıklarını sırasıyla 36.7±1.02, 35.5±1.05 kg; sütten kesim ağırlıklarını 42.6±1.43 ve 43.6±1.48 kg olarak saptamışlardır. Coşkun (2006) da 40 kg doğum ağırlığı olan bir buzağıya yönelik olarak önerilecek bir süt emme programının 8 hafta olması gerektiğini ifade etmiştir. Günümüzde ise pratik olması nedeniyle 2. haftadan itibaren sabit 4 lt/gün 8-9 haftalık sütten kesim dönemi önerilmektedir. Koçak ve Güneş (2005), dişi buzağıların üretime başlayacağı zamana kadar daha ucuza ve daha sağlıklı olarak yetiştirilmesi için buzağıların erken sütten kesilmesinin, bakım ve besleme iyi olmak şartıyla uygulanabileceğini bu nedenle de işletmeye ekonomik olarak avantajlar sağlayabileceğini ifade etmişlerdir. Bayrıl ve Yılmaz (2010), Kazova Vasfi Diren Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca buzağıların doğum, sütten kesim (2. ay) ve 6. aydaki beden ağırlıklarını ve yaşama gücü oranlarını tespit etmek amacıyla yaptıkları çalışmada, buzağıların doğum, sütten kesim ve 6. aydaki beden ağırlıklarını sırasıyla, 39.4 kg, 65.2 kg ve kg olarak tespit etmişlerdir. Erez (2011), Türkiye entansif işletme koşularına uygulanan 35 günde sütten kesme uygulaması ile 70 günde sütten kesme uygulamasını karşılaştırılarak yetiştiricinin bu konudaki çekincelerine cevap bulunması amacıyla yaptığı çalışmasında, erken sütten uygulamasının buzağıların sonuç performansı üzerinde olumsuz etki etmediğini tespit etmiştir. Doğan (2014), Siyah-Alaca buzağılarda erken sütten kesim yaşının büyüme performansı üzerine etkilerini incelediği çalışmasında, buzağı doğum ağırlıklarını sütten kesim grubuna göre 5. ve 8. haftalarda sırasıyla 43.14±0.90 kg ve 41.75±0.91 kg olarak bulmuştur (P>0.05). Görüldüğü gibi literatürlerde tam bir birlik sağlanamamıştır. Ayrıca erken sütten kesim uygulaması ile buzağıya verilen süt miktarının azaltılması, satılabilir süt miktarını artıracağından buzağı büyütmenin ve süt üretiminin ekonomikliğinin sağlanmasına da neden olabilmektedir. Bu nedenle mevcut çalışmada sağlık ve gelişme problemi yaşamadan farklı miktarlarda süt içirilerek uygulanan sütten kesim uygulamalarının etkilerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. MATERYAL ve METOT Araştırmanın hayvan materyalini, Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü hayvancılık işletmesinde Şubatta doğan buzağılar oluşturmuştur. Bu dönemde doğan buzağılar, doğum ağırlıkları ortalaması birbirine benzer olacak şekilde 3 gruba ayrılmıştır. Doğumu takip eden 3 gün süre ile buzağılar analarıyla birlikte tutularak kolostrum almaları sağlanmıştır. 3. günden sonra Şekil 1 de gösterilen buzağı kulübelerine alınarak 3 farklı sütten kesim zamanının (A grubu: 45 gün, B grubu: 60 gün ve C grubu: 75. günde) buzağıların canlı 651

3 ağırlık, canlı ağırlık kazançları, çeşitli vücut ölçüleri ile süt maliyeti üzerine olan etkisi araştırılmıştır. Buzağı bölmelerinde devamlı olarak su, kesif ve iyi kalite kaba yem (yonca kuru otu) bulundurulmuştur (Şekil 1). Buzağılara deneme süresince besin madde içerikleri aşağıda verilen buzağı başlangıç yemi verilmiştir ( Tablo 1 ). Şekil 1. Buzağı kulübesi Tablo 1. Buzağı başlangıç yeminin besin madde içerikleri Besin Madde İçerikleri İhtiyaç Rasyon Kuru Madde de Kuru Madde, en az % Ham Protein, en az, % ME, en az Mcal/kg Kalsiyum, % Fosfor, % Ham selüloz, en çok, % Buzağılara Tablo 2 de verilen süt içirme programı uygulanmıştır. Buzağılara ilk 3 gün ağız sütü verilmiştir. Gruplar kendilerine önerilen günlerde sütten kesilmişler, sütten kesilen gruptaki buzağılar denemeden hemen çıkarılmamış, en son grubun sütten kesim zamanına kadar beslenmişlerdir. 652

4 Deneme başında ve sütten kesim zamanlarında buzağılardan çeşitli vücut ölçüleri (cidago yüksekliği, vücut uzunluğu, göğüs çevresi, göğüs derinliği ve incik çevresi) alınmıştır. Tablo 2. Süt içirme programı, lt Gruplar 4-7 gün, 2.hf 3.hf 4.hf 5.hf 6.hf 7.hf 8.hf 9.hf 10.hf Toplam A Litre B Litre C Litre Deneme sonunda elde edilen veriler SPSS (1999), istatistiki paket programı kullanılarak deneme modeline uygun olarak analizine tabi tutulmuş, ortalamalar arasındaki farklılıkların karşılaştırılmasında LSD çoklu karşılaştırma testi kullanılmıştır. BULGULAR Araştırmada elde edilen canlı ağırlık değerleri ile canlı ağırlık kazancı değerleri Tablo 3; Tablo 4 ve Tablo 5 de verilmiştir. Elde edilen veriler ışığında, sütten kesim yaşının söz konusu parametreler üzerine istatistiki bir etkisinin olmadığı görülmüştür. Sütten kesim yaşının, vücut ölçütleri üzerine (Tablo 6) olan etkisi önemsiz bulunmuştur (P>0.05). Denemede erken sütten kesmenin, geç sütten kesmeye göre daha ekonomik olduğu saptanmıştır (Tablo 7). TARTIŞMA Denemede farklı sütten kesim yaşının buzağıların canlı ağırlık, canlı ağırlık kazancını etkilemediği tespit edilmiştir (P>0.05). Deneme başı canlı ağırlıklara bakıldığında, doğum ağırlıkları bakımından gruplar arasında istatistiki olarak önemli farklılığın olmadığı (P=0.884) görülmüştür. Denemede 45 günlük canlı ağırlıklar bakımından gruplar arasında istatistiki olarak önemli bir farklılığın (P=0.744) olmadığı görülmüştür. Böyle olması da beklenir. Gruplardaki hayvanların tümü 45 günlük süt içirme programına alınmıştır. 653

5 Tablo 3. Sütten kesim yaşının canlı ağırlığa etkisi, gr Gruplar Deneme Başı Canlı Ağırlığı Sütten Kesim Ağırlıkları 45.gün Sütten Kesim Ağırlıkları 60.gün Sütten Kesim Ağırlıkları 75.gün P=0.884 P=0.744 P=0.749 P=0.052 A 38.3±1.74 n= ±2.26 n= ±3.12 n= ±2.99* n=8 B 38.0±1.74 n= ±2.26 n= ±2.94 n= ±2.81 n=9 C 39.2±1.84 n= ±2.38 n= ±2.94 n= ±2.99 n=8 *P> günlük canlı ağırlıklar bakımından gruplar arasında (45 gün süt içirilen 1. Grup ile 60 gün süt içirilen 2.ve 3. Gruplar) istatistiki olarak önemli farklılık bulunmamıştır (P=0.749). Yani 45 günlük süt içirme programı ile 60 günlük süt içirme programı arasında canlı ağırlıklar yönünde önemli bir fark oluşmamıştır. 2. ve 3. grupları, her iki grup da 60 gün süt içirme programına alınması nedeniyle tek bir grup olarak ele aldığımızda elde edilen analiz sonucu Tablo 4 de gösterilmiştir. Tablo 4. Analiz sonuçları Gruplar Sütten Kesim Ağırlıkları 60.gün F Önem derecesi A 61.62±1.85* B+C 64.28±2.29 *P>0.05 Tablo 4 incelendiğinde 45 gün süt içirilen grupla 60 gün süt içirilen 2. ve 3. gruplar ki (burada tek grup olarak değerlendirilmiştir) aralarında istatistik farklılık tespit edilmemiştir (P=0.478). 75 günlük canlı ağırlıklar bakımından gruplar arasında (45 gün süt içirilen 1. Grup ile 60 gün süt içirilen 2. grup 75 gün süt içirilen 3. Grup) istatistikî olarak önemli farklılık saptanmamıştır (P=0.052). Ancak, P değeri 0.05 e çok yakın olduğu için yani 75 gün süt içirilen C grubu, istatistik olarak da önemli olmaya çok yakın bir değer göstermiştir. Elde edilen sonuçlar incelendiğinde 45. gün sütten kesim ağırlıklarının canlı ağırlık bakımından benzer bulunması beklenen bir durumdur. Nedeni ise tüm hayvanların 45 gün süt içirme programına alınmasıdır. Uğur (1999), denemede elde ettiğimiz sonuca benzer olarak farklı sütten kesim yaşlarının canlı ağırlık ortalaması üzerine olan etkisinin istatistiki olarak önemsiz olduğunu bulmuştur. Yine Kehoe ve ark. (2007), yemleme sıklığı ve sütten kesim yaşının buzağı gelişimi sağlığı ve rumen gelişimi üzerine etkilerini araştırdıkları çalışmalarında konulu çalışma sonuçlarında, Siyah Alaca buzağıların 3, 4, 5 veya 6 haftalık yaşta sütten kesmenin fark oluşturmadığını ifade etmişlerdir. 654

6 Tablo 5. Sütten kesim yaşının canlı ağırlık kazancına etkisi, gr Gruplar Deneme Başı Canlı Ağırlığı CAK45 CAK60 CAK75 A 38.3±1.74 n=10* 15.70±2.42 n= ±2.63 n= ±3.19 n=8 B 38.0±1.74 n= ±2.29 n= ±2.48 n= ±3.01 n=9 C 39.2±1.84 n= ±2.43 n= ±2.63 n= ±3.19 n=8 *P>0.05 Doğumdan sonraki 45, 60 ve 75. güne kadarki canlı ağırlık kazançlarına bakıldığında, canlı ağırlık kazançları bakımından gruplar arasında istatistikî bir farklılık bulunmamıştır. Ancak ortalamalar da rakamsal farklılıklar bulunmaktadır. Ortalama canlı ağırlık artışı kg dır. CAK60 da 1. Grup 45, 2. ve 3. Gruplar 60 günlük süt içirme programına alınmıştır. Doğumdan sonraki 60. Günde 1. Grup kg artış, 2. Grup 25,67 kg, 3. Grup ise kg canlı ağırlık kazanmıştır. Burada 2. ve 3. Grup tek grup olarak değerlendirilmelidir. Çünkü her ikisi de 60 gün süt içirme programına alınmıştır. CAK75 de doğumdan sonra 75.gündeki canlı ağırlık kazançları gruplara göre verilmiştir. 1. Grup ilk 45 gün, 2. Grup 60 gün ve 3. Grup 75 gün süt içirme programına alınmış ve 75.gündeki canlı ağırlık artışları Tablo 5 de verilmiştir. En yüksek canlı ağırlık g ile C grubunda tespit edilmiştir. Bu çalışmada Siyah Alaca buzağıları için tespit edilen doğum ağırlığı ( kg), kimi literatür bildiriş değerlerinden (Bilgiç ve Alıç, 2004; Kaygısız ve Kösetürkmen, 2007; Karabulut ve ark. 2012; Kıyıcı ve Türkmen, 2012) daha yüksek; kimi literatür bildiriş değerlerinden (Koçak ve Güneş, 2005; Bayrıl ve Yılmaz, 2010), daha düşük olduğu gözlenmiştir. Özkütük ve Göncü (1998), üç ayrı tip materyalden yapılan buzağı kulübelerinde buzağı büyütmenin etkilerini araştırdıkları çalışmalarında 10 haftalık sütten kesim uygulamışlardır. Araştırıcılar sütten kesim ağırlığının gruplarda g arasında çıktığını bulmuşlardır. Bu değerler denememizde elde ettiğimiz değerler ile uyum içerisindedir. Aksakal ve ark. (2002), farklı sürelerde sütten kesimin hayvanların büyüme ve gelişme üzerine etkilerini araştırdıkları çalışmalarında, 45. ve 60.gündeki canlı ağırlık artışlarının istatistiki olarak önemli; 75.gündeki canlı ağırlık artışının ise önemsiz olduğunu bildirmişlerdir. Kıyıcı ve Türemen (2012), Siyah alaca buzağıların sütten kesim ağırlığını 35. günde 45.5 g olarak tespit etmiştir. Elde edilen bu değer denemedeki sütten kesim ağırlığından düşük bulunmuştur. Sütten kesim zamanının çeşitli vücut ölçülerine etkisi Tablo 6 da verilmiştir. Tablo 6 incelendiğinde doğumdaki vücut uzunluğunun cm arasında değişim gösterdiği; ortalama cidago yüksekliğinin cm; ortalama göğüs çevresinin cm olduğu tespit edilmiştir. Tapkı ve ark. (2007), süt içirme sıklığının Siyah Alaca buzağıların gelişim performansı üzerine etkisini araştırdıkları çalışmalarında deneme başında canlı ağırlığı (kg), vücut uzunluğunu (cm), cidago yüksekliğini (cm), göğüs çevresini (cm) sırasıyla 39.29; 70.96; 77.27; olarak tespit etmişler, 63.gündeki sütten kesim zamanındaki aynı değerleri sırasıyla da 72.4; 78.30; 84.48; olarak bulmuşlardır. 655

7 Tablo 6. Sütten kesim yaşının çeşitli vücut ölçülerine etkisi, cm Gruplar Vücut uzunluğu Cidago yüksekliği Göğüs Çevresi İncik Sağrı A 80.40* B Doğumda C A B Sütten Kesimde C *P>0.05 Büyükünsal (2010), sütten kesim yaşının deneme sonu göğüs çevresi üzerine etkisini incelediği çalışmasında, 5 ve 8 haftalık yaşta sütten kesilen buzağıların göğüs çevresi ortalamalarını sırasıyla ve cm olarak elde etmişlerdir (P>0.05). Bu sonuç Uğur (1999), Kehoe ve ark. (2007), ile uyumlu, erken sütten kesilen buzağıların göğüs çevresi gelişimlerinin daha yavaş olduğunu bildiren Khan ve ark. (2007), ile uyumlu bulunmamıştır. Büyükünsal (2010), ayrıca cidago yüksekliğini cm; vücut uzunluğunu cm olarak da tespit etmiştir. Koçyiğit ve ark. (2013) da sütten kesim metotlarının buzağıların vücut uzunluğu üzerine olan etkisinin, ön incik çevresi dışında istatistiki olarak önemsiz olduğunu ifade etmişlerdir. Sütten kesim yaşının süt maliyeti üzerindeki etkisi Tablo 7 de gösterilmiştir. Sütten kesime kadar 1 buzağıya içirilen toplam süt miktarı (litre), sırasıyla 191, 226 ve 240 lt dir. İşletmede, sütün maliyetinin 0.50 TL olduğu düşünülürse, sütten kesime kadar 1 buzağıya içirilen sütün maliyeti (TL), sırasıyla 95.5, ve olarak hesaplanmıştır. Tablo 7 incelendiğinde erken sütten kesmenin, geç sütten kesmeye göre daha ekonomik olduğu görülmektedir. Tablo 7. Süt maliyeti Sütten Kesme Yaşı Sütten kesime kadar 1 buzağıya içirilen toplam süt miktarı (litre) Sütten kesime kadar 1 buzağıya içirilen sütün maliyeti (TL) Sütten kesime kadar 100 buzağıya içirilen sütün maliyeti, TL 45.gün gün gün Bu konuda yapılan bir çalışmada 35 günlük bir süt içirme programıyla 1 buzağının içtiği süt miktarı ve maliyetinin, 70 günlük bir süt içirme programına göre %50 daha ekonomik olduğu; işletmede uygulanan süt içirme programının 70 günden 35. güne düşürülmesiyle, işletmenin toplam kulübe gereksinmesinin yarı yarıya azaldığı bildirilmiştir (Erez, 2011). 656

8 Sonuç olarak ele alınan veriler doğrultusunda farklı sütten kesim yaşının buzağıların canlı ağırlık, canlı ağırlık kazançlarını ve vücut ölçütlerini istatistiksel olarak etkilemediği erken sütten kesmenin, süt değer fiyata satılabilmesi koşuluyla erken yaşta kesilmesinin daha uygun olduğu tespit edilmiştir. KAYNAKLAR Ahmadzadeh, A Calf and heifer nutrition. Animal and Veterinary Science Department University of Idaho. Aksakal, V., Emsen, E., Özdemir, M., Macit, M Farklı sürelerde sütten kesimin morkaraman kuzularında büyüme ve gelişme üzerine etkileri. III. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi (Bildiri ve Poster Özetleri), Ekim 2002, Ankara. s:51. Ayaşan, T., Yaman, S., Buzağı, dana ve düvelerin beslenmesi. Ed. Öztürk, A. Pratik Sığırcılık. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Yaygın Çiftçi Eğitim Projesi, Ankara. s Bayrıl, T., Yılmaz, O Kazova Vasfi Diren Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca buzağılarda büyüme performansı ve yaşama gücü. YYU Vet. Fak. Derg. 21(3): Bilgiç, N., Alıç, D Siyah alaca buzağıların doğum ağırlıklarına ait genetik ve fenotipik parametre tahminleri. Tarım Bil. Derg. 10(1): Büyükünsal, S, Siyah alaca buzağılarda sütten kesim yaşının canlı ağırlık, yem tüketimi ve vücut ölçüleri üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Isparta. Coşkun, B Süt ineklerinin beslenmesi (Ders notu). Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları, Konya. Doğan, Z Siyah-alaca buzağılarda farklı sütten kesme yaşının büyüme performansı üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Aydın. Erez, İ Siyah alaca buzağılarda erken sütten kesmenin performans üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana. Karabulut, O., Mundan, D., Sehar, Ö Siyah alaca buzağılarda doğum ağırlığının varyans unsurları ve damızlık değerleri. Harran Üniv. Vet. Fak. Derg, 1(1): Kaygısız, A., Kösetürkmen, E Akrabalık yetiştirmenin Esmer sığırların süt ve döl verim özelliklerine etkileri. KSÜ Fen Bil. Derg. 10(2): Kehoe, S.I., Dechow, C.D., Heinrichs, A.J Effects of weaning age and milk feeding frequency on dairy calf growth, health and rumen parameters. Livestock Sci. 110(3): Khan, M.A., Lee, H.J., Lee, W.S., Kim, H.S., Ki, K.S., Hur, T.Y., Suh, G.H., Kang, S.J., Choi, Y.J Structural growth, rumen development and metabolic and immune responses of Holstein male calves fed milk through step-down and conventional methods. J Dairy. Sci. 90, Kıyıcı, J.M., Tüzemen, N Buzağıların kovadan süt içmeyi öğrenme davranışlarının karşılaştırılması. Tekirdağ Zir. Fak. Derg. 9(3): Koçak, Ö., Güneş, H The growth and survival characteristics of Holstein female calves weaned at various ages. Turk J. Vet. Anim. Sci. 29(2):

9 Koçyiğit, R., Diler, A., Yanar, M., Güler, O., Aydın, R., Avcı, M Esmer buzağılarda sütten kesim metotlarının büyüme performansı, yemden yararlanma oranı ve bazı davranış özellikleri üzerine etkileri. 8. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi, 5-7 Eylül 2013, Çanakkale. Özkütük, K., Göncü, S Üç ayrı tip materyalden yapılan buzağı kulübelerinde buzağı büyütme. II. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi, Eylül 1998, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, s:83-92, Bursa. SPSS Statistical software package for the social sciences. SPSS, Int., USA. Tapkı, İ., Kaya, Ş., Ustaoğlu, A., Okyay, M.S Süt içirme sıklığının Siyah Alaca buzağıların gelişim performansı üzerine etkisi. 5. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi, Eylül 2007, Bildiriler kitabı, Van. Uğur, F, Farklı sütten kesim yaşlarının Siyah alaca buzağılarının büyüme özelliklerine etkisi. Ankara Üniv. Zir. Fak. Tar. Bil. Derg. 5(3): Yanar, M., Tüzemen, N., Ockerman, H.W Comperative growth characteristics and feed conversion efficiencies in Brown Swiss calves weaned at five, seven and nine weeks of age. Indian J. Anim. Sci. 64(9):