ANA TEBLİĞDEN SONRA KDV DE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER

Transkript

1 ANA TEBLİĞDEN SONRA KDV DE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER Mehmet MAÇ BDO DENET Sayfa1/24

2 KDV GENEL UYGULAMA TEBLİĞİNİN TARİHİNDE YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNDEN SONRA KDV DE MEYDANA GELEN BAŞLICA DEĞİŞİKLİKLER AŞAĞIDA ÖZETLENMİŞTİR. Sayfa2/24 Page 2

3 DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİ (DİİB) KULLANILMASINA İLİŞKİN KDV İADE KISITLAMALARI Bu kısıtlama ilk olarak KDV Genel Uygulama Tebliği (IV/A-1.5.) ile başlatılmıştır. Yasaya ve yaklaşık 30 yıldan beri devam eden uygulamaya göre İHRAÇ KAYITLI TESLİMLERDE BULUNAN İHRACATÇILARIN KDV İADE HAKLARI, ihraç kayıtlı teslime ait hesaplanan KDV kadar iken, bu iade hakkının DİİB SAYESİNDE ÖDENMEMİŞ OLAN KDV KADAR KISITLANACAĞI HÜKMÜ GETİRİLMİŞTİR. Yoğun eleştirilere rağmen bu uygulama sürdürülmektedir. (Detaylı bilgi 2014/49 sayılı Sirkülerimizdedir.) Sayfa3/24 Page 3

4 DİİB KULLANILMASINA İLİŞKİN KDV İADE KISITLAMALARI/2 KDV iadesi bu şekilde kısıtlanan DİİB kullanıcısı imalatçıların mallarını KDV li satarak ihraç ettirmeleri ve ihracatçıların kısıtlamasız olarak KDV iadesi almaları üzerine Maliye İdaresi bunu da önlemek için 7 no.lu KDV Tebliğini çıkararak (Tebliğin 11 no.lu bölümü) - KDV li ihraç kayıtlı teslimleri yasaklamış, - Bu yasağa uyulmaksızın yapılan satışlara ilişkin olarak ihracatçılara KDV iadesi durdurulmuştur. (Detaylı bilgiler 2016/87 sayılı Sirkülerimizdedir.) Sayfa4/24 Page 4

5 DİİB KULLANILMASINA İLİŞKİN KDV İADE KISITLAMALARI/3 Yoğun talep ve şikayetler üzerine Bakanlık 8 no.lu KDV Tebliğini çıkararak, İhracatın, - DIŞ TİCARET SERMAYE ŞİRKETLERİ veya - SEKTÖREL DIŞ TİCARET ŞİRKETLERİ Üzerinden geçirilmesi halinde her iki kısıtlamayı da uygulamayacağını duyurmuştur. (2016/101 sayılı Sirkülerimiz) Sayfa5/24 Page 5

6 DİİB KULLANILMASINA İLİŞKİN KDV İADE KISITLAMALARI/4 8 no.lu Tebliğden sonra gelinen durum şöyledir: DİİB sayesinde KDV ödemeksizin temin edilen hammaddeleri kullanarak üretilen malların, - KDV Kanunu nun 11/1-c maddesi kapsamında ihraç kayıtlı satışında iade hakkı, DİİB kullanılarak ödenmeyen KDV kadar kısıtlanmakta, ihraç kayıtlı teslim bir dış ticaret sermaye şirketine veya sektörel dış ticaret şirketine yapılmışsa, bu kısıtlama uygulanmamaktadır. - KDV Kanunu nun 11/1-c maddesi uygulanmaksızın ihraç şartlı olarak yapılan KDV li satışlarda, alıcı (ihracatçı) KDV iadesi alamamakta, ihracatı yapan firmanın dış ticaret sermaye şirketi veya sektörel dış ticaret şirketi olması halinde bu iade engellenmemektedir. Sayfa6/24 Page 6

7 TRANSİT PETROL BORU HATTI PROJELERİNE YÖNELİK TESLİM VE HİZMETLERDE KDV İSTİSNASI KDV den istisna edilmiş olan transit petrol boru hattı projelerine yönelik teslim ve hizmetler, KDV Kanunu na 6637 sayılı Kanun ile geçici 34. madde eklenmek suretiyle KDV den istisna edilmiştir. Bu teslim ve hizmetlere ait KDV ler indirilebilmekte, indirimle giderilememe halinde iade alınabilmektedir. Bu istisnaya ilişkin açıklamalar 3 no.lu KDV Genel Tebliğinde yapılmıştır. (2015/65 sayılı Sirkülerimiz) Sayfa7/24 Page 7

8 %18 KDV YE TABİ KONUTLAR YE KADAR %8 KDV UYGULANARAK SATILABİLECEKTİR Konut satışlarında görülen yavaşlama nedeniyle Bakanlar Kurulu 2016/9153 sayılı Kararnameyi çıkararak, mevcut mevzuata göre %18 KDV ye tabi olan (net 150 metre kareyi aşan veya diğer kriterleri sağlayamadığı için %1 veya %8 orana tabi olamayan) konutlara ait KDV oranını geçici olarak ( ye kadar) %18 den %8 e indirmiştir. (2016/79 sayılı Sirkülerimiz) Sayfa8/24 Page 8

9 BAZI HAYVAN YEMLERİ KİMYEVİ GÜBRELER VE BUNLARIN HAMMADDELERİ KDV İSTİSNASI KAPSAMINA ALINMIŞTIR Kısa bir süre %1 oranında KDV ye tabi tutulan, - Bazı hayvan yemleri, - Tescilli kimyevi gübreler ve bunların hammaddeleri, da yürürlüğe giren 6663 sayılı Kanun ile KDV Kanunu nun 13. maddesine (ı) bendi eklenmek suretiyle KDV den istisna edilmiştir. Bu istisna ile ilgili açıklamalar 7 no.lu KDV Tebliği ile ( tarihli Resmi Gazetede) yapılmıştır. (Detaylı bilgi 2016/84 sayılı Sirkülerimiz) Sayfa9/24 Page 9

10 KIZILAY IN BAZI ALIMLARINA İLİŞKİN İSTİSNA Kızılay tarafından istisna belgesine bağlatılan mal ve hizmet alımları tam istisna kapsamına dahil edilmiştir. (6639 sayılı Kanun un 13. maddesiyle KDV Kanunu nun 13. maddesine eklenen (h) bendi.) Bu konuda 5 no.lu KDV Genel Tebliği çıkarılmıştır. (2016/17 sayılı Sirkülerimiz) Sayfa10/24 Page 10

11 ÖRTÜLÜ KAZANÇ KAPSAMINDAKİ BEDELLERE VE ÖRTÜLÜ SERMAYE FAİZLERİNE AİT KDV İNDİRİMİ KDV Kanunu nun 30/d maddesine göre kanunen kabul edilmeyen giderlere ait KDV ler indirilemez. Kurumlar Vergisi Kanununa göre transfer fiyatlandırmasına aykırı şekilde yüksek olarak tayin edilmiş bedellerin emsali aşan kısmı ve örtülü sermaye niteliğindeki borçların faizleri ve kur farkları, kurumlar vergisi açısından kanunen kabul edilmeyen gider sayılmıştır. Bizim anlayışımıza göre KVK nun 12 ve 13. maddelerindeki bu KKEG ler, 30/d maddesindeki anlamda KKEG olmadığı için bu indirim yasağına tabi olmamalıdır. Bu görüşümüz, ÖRTÜLÜ KAZANÇ VEYA ÖRTÜLÜ SERMAYE KAPSAMINDA YÜKLENİLEN KDV LERİN İNDİRİM YASAĞINA KONU EDİLMEMESİ GEREKİR başlıklı yazımızda açıklanmıştır. (2010/3 sayılı Duyurumuz) Sayfa11/24 Page 11

12 ÖRTÜLÜ KAZANÇ KAPSAMINDAKİ BEDELLERE VE ÖRTÜLÜ SERMAYE FAİZLERİNE AİT KDV İNDİRİMİ/2 Maliye İdaresi ise, özelgeler yoluyla, örtülü kazanç veya örtülü sermaye faizi konumundaki matrahlar üzerinden hesaplanan KDV lerin indirim yasağına konu olduğu görüşünü ileri sürmekteydi. Bakanlık, 6 no.lu Tebliği çıkararak mal ve hizmet ithallerinde Gümrük İdaresine ödenen veya sorumlu sıfatıyla ödenen KDV lerin ithal bedeli ÖRTÜLÜ KAZANÇ KURALLARINA AYKIRI ŞEKİLDE YÜKSEK OLSA BİLE İNDİRİLEBİLECEĞİ hükmünü getirmiştir. (2016/34 ve 2016/36 sayılı Sirkülerlerimiz) Sayfa12/24 Page 12

13 ÖRTÜLÜ KAZANÇ KAPSAMINDAKİ BEDELLERE VE ÖRTÜLÜ SERMAYE FAİZLERİNE AİT KDV İNDİRİMİ/3 Daha sonra çıkarılan 6728 sayılı Kanun un 44. maddesiyle, KDV Kanunu nun 30/d maddesine -6 no.lu Tebliğe paralel olarak- ithal mal veya hizmetin bedeli transfer fiyatlandırması kurallarına göre yüksek olsa dahi, bunun KDV indirimine engel teşkil etmeyeceği hükmü eklenmiş ve bu hüküm 7 no.lu KDV Tebliği ile açıklanmıştır. (Detaylı bilgi 2016/66 sayılı Sirkülerimiz ve 2016/139 sayılı Duyurumuzdadır) Sayfa13/24 Page 13

14 ÖRTÜLÜ KAZANÇ KAPSAMINDAKİ BEDELLERE VE ÖRTÜLÜ SERMAYE FAİZLERİNE AİT KDV İNDİRİMİ/4 Bu yasal gelişmelerin sonucunda; - İç piyasada mal ve hizmet alımları ilişkili kişilerden yapılmışsa, uygulanan bedel emsal bedelin üstünde ise, Hazine kaybı durumu da varsa, (örtülü kazanç hükümleri uygulanabilmekteyse) bu bedel fazlalığına ilişkin KDV nin indirilmesinin yasak olduğu netleşmiştir. Bu yasak ithal mal ve hizmetlerde örtülü kazanç durumu olsa dahi uygulanmayacaktır. - Konunun örtülü sermaye niteliğindeki borçlanmalara ait faizlerin KDV leri ile de ilgisi vardır. Örtülü kazanç ile benzer nitelikleri taşıyan örtülü sermaye faizlerine ilişkin KDV lerin de indirilmesine izin verilmeyeceği açık hale gelmiştir. Sayfa14/24 Page 14

15 KDV BORÇLARI DA TECİL KAPSAMINA ALINMIŞTIR Daha önce KDV borçları için yapılan tecil talepleri kabul edilmiyordu. 2016/2 sayılı Tahsilat İç Genelgesiyle KDV borçları da, azami 6 ay ve 6 taksiti geçmeyecek şekilde tecil kapsamına alınmıştır. (2016/38 sayılı Sirkülerimiz) Sayfa15/24 Page 15

16 KDV KANUNU NUN 17/4-u ve 17/4-y MADDELERİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER - Varlık kiralama şirketlerine yapılan devir ve geri almalar ile - SAT-KİRALA-GERİ AL kapsamında finansal kiralama şirketlerine yapılan devirler ve geri almalar KDV Kanunu nun 17/4-u ve 17/4-y maddeleri uyarınca KDV den istisnadır. 17 nci madde kısmi istisna hükümlerini düzenlediği ve özel hüküm konulmadığı için bu maddeler kapsamında istisna edilen malların edinilmesinde yüklenilen KDV ler indirim konusu yapılamıyordu. Sayfa16/24 Page 16

17 KDV KANUNU NUN 17/4-u ve 17/4-y MADDELERİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER/2 Her iki istisna kapsamında yapılan devirlere konu malların iktisabında yüklenilen KDV lerin devir tarihine kadar indirimle giderilmiş olması halinde düzeltme yapılmasına gerek bulunmadığı, indirimle giderilememiş olan KDV lerin ise, masraf kaydedileceği hükme bağlanmıştır. (6728 sayılı Kanun un 43. maddesiyle 17. maddenin 4-u ve 4-y bendlerine eklenen hükümler.) Varlık kiralama şirketlerine veya finansal kiralama şirketlerine mal devirlerinde söz konusu indirim kısıtlamasının bir finansman maliyeti unsuru olarak dikkate alınması gerekmektedir. (Detaylı bilgiler 2016/64 ve 2016/87 sayılı Sirkülerlerimiz) Sayfa17/24 Page 17

18 TAHVİLLİ BORÇLANMALARA İLİŞKİN FAİZLER KDV DEN MÜSTESNADIR Bilindiği gibi Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi Kanunu kapsamında olmayan fonlamalara ilişkin faizler ve kur farkları KDV nin konusuna girmektedir. Borçlanmanın tahvil çıkarmak suretiyle yapıldığı hallerde, açık bir istisna hükmü olmamasına rağmen KDV hesaplanmaması şeklinde bir uygulama devam etmiştir. Söz konusu işlemlerin KDV istisnası kapsamında bulunduğu hususu, 6728 sayılı Kanun un 43. maddesiyle KDV Kanunu nun 17/4-g maddesine hüküm eklenmek suretiyle açıklığa kavuşturulmuştur. (2016/60 sayılı Sirkülerimiz) Sayfa18/24 Page 18

19 İHRAÇ KAYITLI TESLİMLERDEN KAYNAKLANAN KDV İADELERİ, İHRACATTAN SONRAKİ HERHANGİ BİR AYDA İNDİRİM YOLUYLA ALINABİLİR Bilindiği üzere ihraç kayıtlı teslimin yapıldığı ayda ödenecek KDV çıkıyorsa, ihraç kayıtlı teslim KDV si tecil edilmekte, ihracat gerçekleştiğinde terkin işlemi yapılmaktadır. İhraç kayıtlı teslimin yapıldığı ayda ödenecek KDV çıkmamışsa, KDV iade durumu oluşmaktadır. İadenin nakden veya başka vergi borçlarına mahsup suretiyle alınması ağır formalitelere tabidir. Bu iadenin pratik şekilde alınması, iade hakkının indirim yoluyla kullanılması halinde mümkündür. Sayfa19/24 Page 19

20 İHRAÇ KAYITLI TESLİMLERDEN KAYNAKLANAN KDV İADELERİ, İHRACATTAN SONRAKİ HERHANGİ BİR AYDA İNDİRİM YOLUYLA ALINABİLİR/2 KDV Genel Uygulama Tebliğinde bu pratik yöntemin, sadece ihracatın gerçekleştiği ayda uygulanabileceği şeklinde yanlış anlaşılmakta olan bir cümle mevcuttu. (IV/D-1 no.lu bölüm) 1 no.lu KDV Tebliğiyle söz konusu cümleye en erken tabiri eklenmek suretiyle, söz konusu pratik yöntemin ihracatın gerçekleştiği ayda veya daha sonraki herhangi bir ayda uygulanabileceği netleştirilmiştir. Bu konudaki detaylı görüşlerimiz 2016/120 sayılı Duyurumuzda yer almaktadır. Sayfa20/24 Page 20

21 2016 TARİHLİ ALIŞ FATURALARINDAKİ KDV LERİN EN GEÇ ARALIK 2016 KDV BEYANNAMESİNDE YER ALMASINA DİKKAT EDİLMELİDİR KDV indiriminde takvim yılının geçilmemesi esası vardır. Bu nedenle 2016 yılı tarihini taşıyan alış belgelerindeki KDV lerin 2017 yılı için verilecek KDV beyannamelerinde indirim olarak gösterilmesi kabul edilmeyecektir. Bu nedenle Aralık 2016 KDV beyannamesi verilirken, 2016 tarihli olup henüz gelmemiş fatura kalmadığı konusunda emin olunmalıdır KDV beyannamesi verildikten sonra gelen 2016 tarihli alış faturaları hakkında ne işlem yapılması gerektiği 2017/8 sayılı Duyurumuzda açıklanmıştır. Sayfa21/24 Page 21

22 2016 TARİHLİ ALIŞ FATURALARINDAKİ KDV LERİN EN GEÇ ARALIK 2016 KDV BEYANNAMESİNDE YER ALMASINA DİKKAT EDİLMELİDİR/2 Özetlemek gerekirse; - Rakam küçük ise ve geçmiş yıla kayıt yapılmak istenmiyorsa, yeni yılda KDV hariç tutarın kanunen kabul edilmeyen gider, KDV nin ise kabul edilen gider yazılması - KDV de düzeltmeye gitmemek fakat gideri 2016 yılına yerleştirmek için tarihi itibariyle KDV dahil tutar üzerinden gider karşılığı ayrılıp yeni yılda bu karşılığın kapatılması çözümleri üzerinde durulabilir. Her iki çözümde de KDV kaybı vardır. KDV nin de kayba uğramaması için hem faturanın 2016 tarihli olarak kayda alınması hem de Aralık 2016 ayına ait KDV beyannamesinin indirim tutarı artırılmak suretiyle (Hazine aleyhine) düzeltilmesi gerekmektedir. Sayfa22/24 Page 22

23 2016 TARİHLİ ALIŞ FATURALARINDAKİ KDV LERİN EN GEÇ ARALIK 2016 KDV BEYANNAMESİNDE YER ALMASINA DİKKAT EDİLMELİDİR/3 Hazine aleyhine yapılan beyanname düzeltme işlemleri çoğu zaman vergi dairelerinde yoğun şekilde sorgulanmakta, çoğu zaman İNCELEMEYE SEVK işlemine konu edilmektedir. Vergi dairesinin tereddütlerini giderebilmek amacıyla tam tasdik hizmetini üstlenmiş olan Yeminli Mali Müşavir tarafından, beyanname düzeltme işleminin doğru olduğu yönünde rapor yazılması çözüm teşkil edebilir. (3568 sayılı Kanuna ilişkin 20 no.lu Tebliğin D bölümü) HAZİNE ALEYHİNE SONUÇ VEREN DÜZELTME BEYANNAMELERİ HAKKINDA YAPILACAK İŞLEMLER başlıklı ve 2016/88 sayılı Duyurumuzda konu hakkında detaylı bilgi sunulmuştur. Sayfa23/24 Page 23

24 Teşekkürler Sayfa24/24 Page 24