ÜNİTE İSLAM SANAT TARİHİ İÇİNDEKİLER HEDEFLER ERKEN OSMANLI DÖNEMİ MİMARİSİ
|
|
- Iskender Erol
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 HEDEFLER İÇİNDEKİLER ERKEN OSMANLI DÖNEMİ MİMARİSİ Camiler Medreseler Türbeler Hanlar, Kervansaraylar ve Bedestenler Hamamlar Saraylar İSLAM SANAT TARİHİ Bu üniteyi çalıştıktan sonra Erken Osmanlı Dönemi mimari ve süsleme özelliklerini tanıyacak Bu dönemin mimariye kazandırdığı yenilikleri öğrenecek Erken Osmanlı Dönemi yapı türlerini örneklerle değerlendirebileceksiniz. ÜNİTE 8
2 Erken Osmanlı Dönemi GİRİŞ Anadolu Selçuklu Devletinden sonra Anadolu da yirmiden fazla beylik ortaya çıkmıştır. Kendilerini Selçukluların mirasçısı olarak gören bu beyliklerden birisi de Bursa, Söğüt, İznik ve çevresine yerleşen ve Anadolu daki diğer tüm beylikleri bir çatı altında toplamayı başaran Osmanoğulları dır. Osmanlı Devleti nin kuruluşundan, Fatih Sultan Mehmet in ölüm tarihine kadar yılları arasındaki dönem, Erken Osmanlı dönemi olarak adlandırılmaktadır. Osmanlı sanatının yeni fikirler aradığı bu dönemde külliyeler, camiler, medreseler, türbeler, hanlar ve hamamlar inşa edilmiştir. Erken Osmanlı dönemi, Klasik Osmanlı mimarisini hazırlayan bir geçiş dönemi olarak nitelendirilebilir. Erken dönem Osmanlı mimarisinin Bursa ve Edirne de toplanan eserlerinin önemli bir bölümü külliyeler halinde inşa edilmiştir. Türk şehirciliğinde önemli bir yeri bulunan ve farklı işlevli yapı gruplarından oluşan külliyeler bu dönemde ön plana çıkarılmıştır. Osmanlı topraklarına yeni katılan yerleşim birimleri külliyelerle canlandırılmış, şehrin fiziksel ve sosyal yapısına yeni bir boyut kazandırılmıştır. Selçuklu döneminde cami, medrese, türbe ve çeşme ile sınırlı kalan külliye mimarisi Erken Osmanlı döneminde sosyal açıdan daha geniş kitlelere hitap eden bir kimliğe bürünmüştür. Osmanlı döneminde zengin vakıfları sayesinde fonksiyonlarını uzun süre devam ettiren külliyeler şehirlerin gelişmesinde önemli bir rol üstlenmiştir. Resim 11.1 Bursa Yıldırım Beyazıt Külliyesi Kuruluş dönemi külliyelerinde yapılar belirli bir eksen düzeni olmaksızın dağınık olarak yerleştirilmiştir. İznik ( 1334) ve Bursa ( 1340) Orhan Gazi Külliyeleri, Mudurnu (1382), Bolu ve Bursa ( ) Yıldırım Beyazıt Külliyeleri XIV. yüzyılın külliye örnekleridir. Bursa Yeşil Külliyesi ( ), Bursa ( ) ve Edirne (1426) Muradiye Külliyeleri, Edirne Üç Şerefeli Camii ve Külliyesi ( ) ile Ankara Karaca Bey Külliyesi (1440) erken dönem külliye gelişimini yansıtan önemli yapı gruplarıdır. İstanbul un fethinden sonra kurulan Fatih Külliyesi ( ) büyük selatin külliyelerinin ilk örneğini oluşturur. Bu külliye şemasında caminin merkez alındığı ve çevresindeki yapıların da simetrik olarak yerleştirildiği görülür. Başkent dışında yapılan Afyon Gedik Ahmet Paşa Külliyesi (1473), İnegöl İshak Paşa Külliyesi (1482) Fatih döneminin iki önemli yapısıdır. Fatih Külliyesiyle klasik hatların belirlenmesi ve bu düzenin Edirne ( ) ve Amasya (1486) (Resim 11. 1) II. Beyazıt Külliyeleri ile devam ettirilmesi selatin külliye geleneğinin XV. yüzyıl sonlarındaki görüntüsüdür. Amasya II. Beyazıt Külliyesi cami, medrese, imaret ve mektepten oluşan yapılar topluluğu ile düzenli bir dağılım sergiler. Benzer uygulama Edirne II. Beyazıt Külliyesinde de vardır. Bu külliye tasarımında cami, tabhane ile birlikte yine merkeze alınmış, batıda medrese ve darüşşifa, doğuda 2 Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
3 İSLAM SANAT TARİHİ Tek kubbeli camiler, kare planlı, kubbe ile örtülü, önlerinde son cemaat yeri bulunan minareli yapılardır. Resim 11.2 İznik Hacı Özbek Camii Resim 11.3 İznik Yeşil Camii aşhane- imaret ve erzak deposu yerleştirilerek simetrik bir düzen sağlanmıştır. Şeyh Vefa (1476), Davut Paşa (1485) ve Çemberlitaş Atik Ali Paşa (1496) Külliyeleri İstanbul da yapılan diğer önemli külliye örnekleri arasındadır. Camiler Erken Osmanlı dönemi camileri, tek kubbeli, tabhaneli veya yan mekânlı ve çok kubbeli (ulu camiler) camiler olmak üzere üç ana başlıkta toplanabilir. Tek kubbeli camiler, kare planlı, kubbe ile örtülü, önlerinde son cemaat yeri bulunan minareli yapılardır. Anadolu Selçuklu mescitlerinde ilk örnekleri bulunan, Beylikler döneminde devam eden bu cami planı, Osmanlı döneminde geliştirilmiştir. Bilecik Orhan Gazi Camii ( ), Bursa Alaeddin Bey Camii (1335) ve İznik Hacı Özbek Camii (1333), tek kubbeli Osmanlı camilerinin ilk temsilcileridir. İznik Hacı Özbek Camii, Orhan Gazi döneminde 1333 tarihinde yaptırılmıştır. Tek kubbeli Osmanlı camilerinin öncüsü olan bu yapıda taş ve tuğla dizilerinden oluşan almaşık duvar tekniği uygulanmıştır (Resim 11.2). Tek kubbeli camilerin önemli örneklerinden birisi de İznik teki Yeşil Camii dir ( ). Cami adını yeşil renkli çinilerle kaplı minaresinden almaktadır (Resim11.3). Kuzey güney doğrultusunda iki kısım halinde düzenlenmiş dikdörtgen planlı caminin, güney kısmı kare planlı, üzeri kubbe ile kuzey kısmı ise ortada dilimli kubbe, yanlarda aynalı tonozla örtülüdür. Caminin önünde üç gözlü bir son cemaat yeri bulunmaktadır (Çizim 11.1). Sırlı tuğla ve çinilerden oluşan minaresi, kuzeybatı köşesinde tek şerefeli ve silindirik gövdelidir. Erken Osmanlı döneminde diğer yapı tiplerinin arasında çok önemli olan cami plan türü tabhaneli ya da yan mekânlı olarak tanınan camilerdir. Bunlar başta Bursa olmak üzere çeşitli yerlerde birbirine benzer ya da farklı örnekler halinde çok sayıda örnek ile temsil edilmişlerdir. Tabhaneli camiler, cami ve tabhane bileşik olarak inşa edilen dini ve sosyal yapılardır. Bu plan kıble yönünde genellikle üzerleri kubbe ile örtülü bir kemer ile birbirine açılan arka arkaya iki büyük mekân ve iki yanda sayıları değişen yan hacimler, tabhane ( misafirhane) mekânlarından oluşmaktadır. Planda yer alan iki mekândan, girişin bulunduğu birinci mekân, bazı yapılarda şadırvanı ve aydınlık feneri ile eski geleneklerdeki avlu gibi düşünülmüş sofa, ikinci mekân ise namaz kılınan ibadet mekânı olarak tasarlanmıştır. İki yanda yer alan mekânlar alçı kaplamalı duvarları ve ocakları ile tabhane ( misafirhane) odalarıdır. Çizim 11.1 İznik Yeşil Camii Planı (E. H. Ayverdi) Tabhaneli camilerin ilk önemli uygulaması 1339 yılında Bursa da yaptırılan imaret, han ve hamamdan oluşan külliye içerisinde yer alan Orhan Gazi İmareti dir yılında I. Murad (Hüdavendigâr) tarafından yaptırılan İznik teki Nilüfer Hatun Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 3
4 Erken Osmanlı Dönemi Resim 11.4 İznik Nilüfer Hatun İmareti Bursa da Çelebi Sultan Mehmet in yaptırdığı külliyenin bir parçası olan Yeşil Camii tabhaneli tipin en dikkat çekici örneklerinden biridir. İmareti bu şemanın örneklerindendir. Yapı, dikdörtgen bir alan içine ardarda yerleştirilmiş ana mekân ile yanlarda birer oda ve önündeki son cemaat yerinden oluşur (Resim 11.4). Erken Osmanlı döneminde külliye olarak yapılan bir diğer tabhaneli cami ise Bursa daki Hüdavendigâr Camii dir yılında tamamlanan yapı, cami-medrese, türbe, imaret, hamam ve çeşmeden oluşmaktadır. Yapının tabhaneli cami ile kapalı avlulu medrese şemalarını kaynaştıran iki katlı tasarımı, Osmanlı mimarisinin en ilginç denemelerinden birisidir. Giriş cephesinin alışılmadık görünümü bu tip örnekler içinde olduğu kadar, cephe mimarisinin gelişimi açısından da özgün bir uygulama olarak kabul edilmektedir. Bu tipin bir diğer örneği de Yıldırım Bayezid in Bursa da 1395 yılında yaptırdığı Yıldırım Külliyesi nin camisi, tabhaneli camilerin kendi içindeki gelişimini yansıtan önemli bir adımdır. Anıtsal görünüşlü son cemaat yeri bu yapının en karakteristik özelliğidir. Bursa da Çelebi Sultan Mehmet in yaptırdığı külliyenin bir parçası olan Yeşil Camii bu tipin en dikkat çekici örneklerinden biridir( Çizim 11.2). Cami, taç kapısındaki kitabeye göre yılında Hacı İvaz Paşa ya inşa ettirilmiştir. Eserin süslemelerinin 1424 yılında Nakkaş Ali bin İlyas Ali tarafından tamamlandığı hünkâr mahfili üzerindeki kitabeden anlaşılmaktadır. Caminin ana mekânı güneydeki kubbeli ibadet mekânı ve kuzeyde buna bitişik kubbeli sofa olmak üzere iki kısımdan oluşur. Kuzeydeki bölümün doğu ve batısında sofaya açılan birer eyvan ve bu eyvanların iki yanlarında ise tabhane odaları yer almaktadır. Yapının kuzey tarafı iki katlı olup, alt katta müezzin mahfili, üst katta hünkâr mahfili olarak düzenlenmiştir. Yeşil Cami ve Külliyesi Erken Osmanlı döneminin süsleme açısından en zengin yapısıdır. Taş, mermer ve çini yapının dış ve iç süslemelerinde etkilidir. Mukarnas kavsaralı taç kapısı (Resim 11.5) dönemin en görkemli kapılarından biridir. Caminin içerisi ve özellikle çini mihrap, renkli sır tekniği ile yapılmış, bitkisel, geometrik ve yazı kuşakları ile zengin bir kompozisyon sergiler. Çizim 11.2 Bursa Yeşil Camii (M. Sözen) Resim 11.5 Bursa Yeşil Camii Bursa da II. Murat ın yaptırdığı 1426 tarihli Muradiye Camii de tabhaneli camiler grubuna girer. Bir külliye olarak düzenlenen yapılar topluluğu cami, medrese ve darüşşifadan başka, çok sayıda türbeden oluşur. Yapı, ana eksen üzerindeki kubbeli iki bölümle yanlardaki eyvanlardan oluşmaktadır. Cami dış ve iç süsleme bakımından zengindir. İstanbul daki tabhaneli camiler içinde 1462 tarihli Mahmut Paşa Camii, 1471 tarihli Rum Mehmet Paşa Camii, 1472 tarihli Murat Paşa Camii, bu plan tarzına getirdiği yeniliklerle dikkat çekmektedir. Erken Osmanlı mimarisinde görülen bir diğer cami planı da çok kubbeli (ulu cami) camilerdir. Bu dönemde geleneksel çok destekli ve düz damlı camilerin yerine, payelerle ayrılmış bölümlerden oluşan ve her bölümün üzeri kubbe ile örtülü 4 Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
5 İSLAM SANAT TARİHİ çok kubbeli (ulu cami) cami tipi görülür. Ortadaki kubbeli mekânın ortasına aydınlık feneri ve altına şadırvan yerleştirilerek bir yerde avlu geleneği yaşatılmaya çalışılmıştır. Çok kubbeli (ulu cami) camiler, mimari kuruluşları ile geniş bir ibadet alanı sağlamalarına rağmen, bu yapılarda mekân birliği tam olarak oluşturulamamıştır. Çizim 11.3 Bursa Ulu Camii (M. Sözen) Yıldırım Beyazıt tarafından 1399 tarihinde yaptırılan Bursa Ulu Camii, yirmi kubbesi, on iki ayağı ve enine dikdörtgen planı (Çizim11.3) ile çok ayaklı camiler konusunda verilebilecek en güzel örnektir (Resim 11.6). Osmanlı topraklarında uzun süre uygulanmış bu tip yapılar, değişik boyutlarda denenmiştir. Edirne deki Eski Camii 1414 te Çelebi Sultan Mehmet tarafından tamamlanmış çok kubbeli (ulu cami) tipinin önemli örneklerinden biridir (Resim 11.7). Bu yapıdaki dokuz kubbe, ortada dört ayağa oturan kemerlerle taşınır. Orta eksendeki kubbeler bu camide belirtilmiş ve Bursa Ulu Camii ne göre daha fazla mekân bütünlüğü sağlanmıştır. Resim 11.6 Bursa Ulu Camii Osmanlı mimarisinin klasik dönemini hazırlayan yapılar içinde Edirne deki Üç Şerefeli Camii nin önemli bir yeri vardır. İstanbul da fetihden sonra Osmanlıların yaptırdığı ilk önemli yapı grubu, Fatih Külliyesi dir Resim 11.7 Edirne Eski Camii Resim 11.8 Edirne Üç Şerefeli Camii Çizim 11.4 Edirne Üç Şerefeli Camii (M. Sözen) Erken Osmanlı mimarisi yeni gelişmelere yol açan denemelere de tanık olmaktadır. Osmanlı mimarisinin klasik dönemini hazırlayan yapılar içinde Edirne deki Üç Şerefeli Camii nin önemli bir yeri vardır. II. Murat tarafından yaptırılan 1447 tarihli Edirne Üç Şerefeli Camii adını üç şerefesine de ayrı merdivenlerle çıkılan minaresinden almaktadır (Resim 11.8). Yapı plan olarak, enine dikdörtgen mekânda altı dayanağa oturan 24 m çapındaki merkezi bir kubbe ve iki yanda daha küçük kubbelerle örtülü ikişer bölümle genişletilmiş mekândan oluşur. Burada ilk kez bir Osmanlı yapısında revaklı iç avluyla karşılaşılmaktadır. Ayrıca avlunun köşelerine yerleştirilen dört minare ile yapı arasında organik bir bağ kurulmaya çalışılmış, minarelerin avlunun dört köşesine yerleştirilmesi de ilk defa bu yapıda uygulanmıştır ( Çizim 11.4). İstanbul da fetihden sonra Osmanlıların yaptırdığı ilk önemli yapı grubu, Fatih Külliyesi dir (Çizim 11.5). Külliyenin merkezini oluşturan cami 1470 yılında Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 5
6 Erken Osmanlı Dönemi tamamlanmıştır depreminde yıkılan cami, 1771 yılında dört yarım kubbeli şekli ile yeniden inşa edilmiştir. Fatih Camii 26 m çapındaki kubbesi Süleymaniye Camii inşasına kadar Osmanlı mimarisinin en büyük kubbe yapısı olmuştur ( Resim 11.9). Fatih Camii nde avlu ve ibadet mekânı bir bütün olarak düşünülmüştür tarihli Çemberlitaş Atik Ali Paşa Camii de Fatih Camii nin etkileri ile şekillenmiştir. Fatih dönemi, mimari de olduğu gibi süsleme özellikleri ile de yeni teknik ve üslupların denendiği klasiğe geçiş dönemidir. Resim İznik Süleyman Paşa Medresesi Medreseler Çizim 11.5 İstanbul Fatih Camii (D. Kuban) Resim 11.9 İstanbul Fatih Camii Erken Osmanlı dönemi medreseleri geçmiş deneyimlerin yeniden değerlendirildiği eğitim yapılarıdır. Bu dönem medreselerinde revaklı bir avlu etrafında öğrenci odaları ve dersane-mescitten oluşan bir düzenleme uygulanmıştır. Çoğunlukla büyük külliyelerin bünyesinde düşünülen ve diğer yapılarla birlikte planlanan medreselerin yanı sıra, bağımsız yapılmış medrese örnekleri de vardır. Bu dönem medreselerinde Selçuklu medreselerinden farklı olarak tonoz örtünün yerine kubbe almış, açık dersane (eyvan) kısmının üzeri kapanarak kubbeyle örtülmüş ve kapalı medreseden daha çok açık avlulu medrese modeli benimsenmiştir. Çizim11.6 Bursa Yıldırım Medresesi (Y. Demiralp) Günümüze ulaşan en erken Osmanlı medresesi olan İznik Süleyman Paşa Medresesi (1331), Selçuklu geleneğinden farklı olarak yeni dönemin ilk habercisidir. U biçimindeki revaklı bir avlunun etrafına medrese odaları yerleştirilmiş ve odalardan birisi diğerlerinden daha büyük tutularak dersane haline getirilmiştir (Resim 11.10). Bu medresenin geleneksel yönü avlunun varlığıdır. Bursa Yıldırım Külliyesi içindeki Yıldırım Medresesi, dikdörtgen revaklı avlu çevresinde odalar ve kubbeli dersane kısmının avluya açıldığı bir U planı gösterir (Çizim 11.6). Yıldırım Medresesi planının geliştirilerek uygulandığı diğer bir U planlı yapı da Bursa daki yılları arasında yapılan Yeşil Medrese dir. Burada da 6 Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
7 İSLAM SANAT TARİHİ avlunun çevresinde üç yönde kubbeli revaklar dolaşmakta, arkalarında tonozlu odalar ve kubbeyle örtülü büyük dersane kısmı bir kemerle avluya açılmaktadır (Resim 11.11). Bir diğer önemli medrese de Bursa Muradiye Külliyesi içinde yer alan 1425 tarihli Muradiye Medresesi dir. Yapının planı, Yıldırım Medresesi ile Yeşil Medrese nin planını tekrarlamaktadır. Resim Bursa Yeşil Medrese Resim Edirne II. Beyazıt Medresesi Erken dönemde Selçuklu medrese geleneğinin devamı olarak, kapalı medrese ve dört eyvanlı şemanın uygulamaları da görülmektedir. Bursa da 1339 tarihli Lala Şahin Paşa Medresesi kapalı avlulu medrese yapılarından biridir. Yapıda, ortada kubbeli bir mekân ve ona bağlanan eyvan ile iki tarafında medrese odalarından oluşan bir düzen görülür. Çelebi Sultan Mehmet dönemi medreseleri arasında yer alan iki yapı uygulamanın dikkat çekici örnekleridir. Kapalı medreseler arasında Merzifon a yakın Gümüş de 1415 tarihli Hacı Halil Paşa Medresesi nde dört eyvan şeması yeni bir yorumla düzenlenmiştir. Diğer örnek ise Merzifon daki 1417 tarihli Çelebi Sultan Mehmet Medresesi dir. Yapının dört eyvanlı plan düzeni bir avlu çevresine yerleştirilmiştir. Selçuklu ve Beylikler dönemi medreselerinde eyvanların bulunduğu kısımlar, Osmanlı medreselerinde büyük kubbelerle örtülmüş, giriş kısmı avluya açılmış ve diğer alanlar da medrese odaları olarak düzenlenmiştir. Bu iki yapı, geleneksel kapalı ve açık medreselerin Osmanlı dönemindeki gelişmesini göstermesi bakımından önem taşımaktadır. XV. yüzyılın ilk yarısına tarihlendirilen Edirne Üç Şerefeli külliyesi içerisindeki medreseler ise gelişim sürecini Edirne de yansıtan önemli eğitim kurumlarıdır. Klasik külliye şemasının öncüsü olarak kabul edilen İstanbul Fatih Külliyesi içinde yer alan medreseler döneminin en büyük eğitim kurumu olma özelliğini taşımaktadır. Cami merkez olmak üzere iki yanda simetrik olarak yerleştirilen medreseler, avlu, revak, öğrenci odaları ve dersane kısmı ile şemayı tekrarlamaktadır tarihli Afyon Gedik Ahmed Paşa Medresesi ve 1482 tarihli İnegöl İshak Paşa Medresesi, başkent dışında yapılan Fatih döneminin önemli medreseleridir. İlginç bir medrese örneği de Edirne de tarihli Sultan II. Beyazıt Külliyesi içinde düzenlenen medrese ( Resim 11.12) ve darüşşifadır. Bu medrese de tıp öğrencileri eğitim görmüş, darüşşifası ise hastane olarak kullanılmıştır. Birbirine bitişik olarak yapılan döneminin bu en önemli sağlık kuruluşunda akıl hastaları su ve müzik terapisi uygulanarak tedavi edilmiştir. Osmanlı medrese mimarisinde az sayıda uygulanan sekizgen plan 1489 tarihli Amasya Kapı Ağası Medresesi nde görülmektedir. Medrese odaları ve dersanenin sekizgen bir avlu etrafında oluşturduğu bu düzenleme daha sonra bazı ufak değişikliklerle İstanbul daki 1550 tarihli Rüstem Paşa Medresesi nde Mimar Sinan tarafından uygulanacaktır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 7
8 Erken Osmanlı Dönemi Türbe Mimarisi Erken dönem Osmanlı türbeleri baldaken (yanları açık türbe) türbeler, kübik gövdeliler ve poligonal gövdeliler olmak üzere tiplere ayrılırlar. Cenazelik bölümü bu dönem türbelerinde yaygın olmayan bir özelliktir. Erken dönemden itibaren baldaken türbelerin dışında diğer plan tiplerine revaklar ve taç kapılar eklendiği görülmektedir. Türbelerin cephelerinde taş ve tuğla sıraları ile oluşturulmuş alternatif dizili (almaşık) duvar örgüsü dikkat çekmektedir. Resim İznik Kırkkızlar Türbesi Anadolu Selçuklu kümbetlerinden farklı plan ve süsleme ile dikkat çeken Erken Osmanlı dönemi türbelerinin önemli bir örneği İznik Kırkkızlar Türbesi dir ( ). Türbe, plan olarak önde giriş eyvanı ile arkada kubbeli bir ana mekândan oluşmaktadır (Resim 11.13). Anadolu Selçuklu Döneminin ardından Beylikler döneminde yeni bir tip olarak görülen baldaken türbeler, Erken Osmanlı döneminde de uygulanmış, daha sonra planın farklı tipleri geliştirilmiştir. İznik teki Hayreddin Paşa Türbesi (1387), Bursa Devlet Hatun Türbesi (1414), Bursa Ebe Hatun Türbesi ( XV. yüzyıl ortaları) bu tipin örnekleri arasında yer almaktadır. Bursa da Yıldırım Beyazıt Türbesi (1406) kare planlı, üzeri kubbe ile örtülü, önünde üç gözlü revak düzenlemesi ile dönemin özelliklerini yansıtmaktadır. Dış mekânında duvar yüzeyleri, pencere alınlıkları, taç kapısı; iç mekânda duvarları, alınlıkları, sandukalardan beşinin üzeri ve mihrabını kaplayan muhteşem çini süslemeleri yapının farklılığını ortaya koymaktadır ( Resim 11.14). Resim Bursa Yeşil Türbe Bursa Muradiye Külliyesi içerisinde yer alan türbeler mimari ve zengin süslemeleriyle dikkat çekerler. Külliyeye adını veren dönemin sultanı II. Murat a ait türbe (1451), iç içe iki kısımdan oluşmaktadır. Türbe, kübik gövdeli olup, sekizgen kasnak üzerine oturan bir kubbe ile örtülüdür. Ortadaki kubbeli kare mekân ayak ve sütunların sivri kemerlerle bağlanmasıyla oluşmuş, mekânın etrafı beşik tonozlu bir çevre koridoru ile kuşatılmıştır (Çizim 11.7). Başlı başına bir değer taşıyan Muradiye Camii arkasındaki mezar anıtları içindeki Şehzade Mustafa ve Cem e ait yapı ( 1479) ise altıgen gövdeli ve kubbeyle örtülüdür. Önünde revaklı bir giriş kısmı bulunmaktadır. Çizim 11.7 Bursa II. Murat Türbesi (H. Önkal) Osmanlı Devleti ne yaklaşık bir asır başkentlik yapmış olan Edirne de az sayıda türbe günümüze ulaşmıştır. Şah Melek Camii ne (1429) bitişik türbe, baldaken türbelerin, Beylerbeyi Camii haziresinde yer alan türbe (1429) ise sekizgen planlı türbelerin (Resim 11.15), Darül Hadis Camii nin (1435) güneyinde bulunan türbe de altıgen planlı türbelerin Edirne deki erken temsilcilerindendir. 8 Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
9 İSLAM SANAT TARİHİ İstanbul da Fatih Külliyesi nden sonra en önemli yapı grubunu oluşturan Mahmut Paşa Külliyesi ndeki Mahmut Paşa Türbesi (1474) sekizgen planlı türbelerin bir örneğidir. Türbenin asıl dikkat çeken yönü cephelerindeki mozaik çini tekniği ile yapılan geometrik süslemesidir. Resim Edirne Beylerbeyi Camii Haziresindeki Türbe Resim Bursa Emir Hanı Hanlar, Kervansaraylar ve Bedestenler Erken Osmanlı döneminde önemli ticari kuruluşlardan olan kervansaraylar (hanlar) şehirlerde veya yol güzergâhları üzerinde yer almaktadır. XV. yüzyıldan başlayarak şehirlerde inşa edilen şehir içi hanlarının belirli bir malın ticaretinin yapıldığı hanlar olduğu görülmektedir. Bu dönemde şehir içi hanları yaygınlaşmış, bunlar bir veya iki avlu etrafında genellikle iki katlı olarak düzenlenmiştir. Hanlarda iki katlı planın uygulanması, duvar içerisine yerleştirilen ocaklar, Osmanlı dönemi hanlarında ortaya çıkan yeniliklerdendir. Bursa, Osmanlı idaresine geçtikten sonra önemli bir ticaret merkezi haline gelmiş, bu nedenle Osmanlı şehir içi hanlarının ilk örnekleri de Bursa da inşa edilmiştir. Bursa Orhan Külliyesi ne bağlı olarak inşa edilen Emir Hanı ( XIV. yüzyıl) planı ile daha sonraki hanlara örnek olmuştur. Emir Hanı, kareye yakın revaklı bir avlu etrafında iki katlı odalardan oluşan bir düzenlemeye sahiptir (Resim 11.16). Alt kat odaları mal ve eşyanın depolandığı önü revaklı, penceresiz odalardır. Üst kattakiler ise revak kuruluşunun tekrarlandığı, pencereli ve ocaklı odalardır. Hanın kuzey girişinin karşısında küçük ölçülerde ele alınmış ahır kısmı bulunmaktadır. Ulubat Gölü kenarında bulunan Issız Han (1394), sadece kapalı kısımdan oluşan planı ile Selçuklu kervansaraylarının etkilerini sürdüren bir handır. İnegöl Ortaköy deki kervansaray (XV. yüzyıl) ise yan nefler üzerindeki galerisi ile iki katlı Osmanlı hanlarına geçiş yapısı olarak dikkat çekmektedir. Resim Bursa Koza Hanı Bursa nın ticaret merkezinde yaptırılan Geyve Hanı (XV. yüzyıl), ipek ticaretinin yapıldığı İpek Hanı (XV. yüzyıl), Koza Hanı (1490) (Resim 11.17) ve Fidan Hanı (XV. yüzyıl) bağımsız tasarlanan önemli hanlardandır. Mahmut Paşa Hanı olarak da bilinen Fidan Hanı, iki avlulu han planında yapılmış olup, diğer hanlar gibi iki katlı revakların gerisinde odalardan oluşmaktadır. Avlunun ortasında bulunan şadırvanın üzeri mescit olarak yapılmıştır. Koza Hanı nda da benzer şekilde uygulanan mescit, Selçuklu kervansaraylarının köşk mescitlerini anımsatmaktadır. İstanbul da Fatih Külliyesi ile birlikte hanların işlevsel çeşitliliğinin arttığı ve kendinden sonra inşa edilen yapılara da örnek olduğu görülmektedir. Bu dönemde İstanbul da inşa edilen Mahmut Paşa Külliyesi ( ) içerisinde bulunan Kürkçü Hanı, Fatih dönemi hanlarının günümüze ulaşabilen tek örneğidir. Bu han plan olarak iki avlu üzerine iki katlı olarak inşa edilmiştir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 9
10 Erken Osmanlı Dönemi Osmanlı Devleti nin hızla genişleyen sınırları, ticaret etkinliği olan Bursa, Edirne gibi şehirlerin fethi, daha kuruluş döneminde ülkeye canlı bir ticaret hayatı sağlamıştır. Ticaret yapıları, avlulu şehir hanları ve bedestenler olarak inşa edilen, çevrelerinde kısa sürede çarşıların oluştuğu yapılardır. Bedestenlerde depolanmış mallar dükkânlar, çarşılar veya arastalarda satılmıştır. Arastaları ve çarşıları dükkân sıraları oluşturur. Türk çarşılarının çekirdeğini, yangınlardan korunmak için genellikle taştan yapılmış bedestenler meydana getirir. Ahşap dükkânlardan oluşan çarşılar ise bedesten çevresinde yer almıştır. Bu tür yapılar içinde yirmi kubbesiyle İstanbul Sandal Bedesteni en anıtsal örnek olarak karşımıza çıkmaktadır. Ankara, Bursa, Edirne, Kastamonu, Kayseri, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Vezirköprü gibi Osmanlı yerleşme merkezlerinde örneklerine rastladığımız bedestenler ilginç gelişmelere tanıklık etmektedirler. Hamamlar Türk hamamının iç mimarisi, soyunmalık, ılıklık, sıcaklık ve külhan olmak üzere dört ana bölümden oluşmaktadır. Anadolu da XII.-XIII. yüzyıllarda inşa edilen ve erken Osmanlı döneminden itibaren önemini artırarak koruyan hamamlar, külliye içerisinde veya tek olarak inşa edilmiş yapılardır. Hamamların iyi gelir getirmeleri hayır eserlerine gelir kaynağı olarak vakfedilmesine neden olmuştur. Hamamlar işlevsel amaçlarına göre üçe ayrılmaktadır. a) Halkın Yararlandığı Çarşı Hamamları: Her kişinin yıkanma ihtiyacını karşılayabilecek yapılar olup erkek ve kadınlar için ayrı ayrı olarak ya da çifte hamam olarak yapılmıştır. Tek hamam olduğu zaman erkekler için ayrı kadınlar için ayrı gün belirlenmiştir. b) Özel Hamamlar: Saray, kasır, konak ve evlerdeki hamamlardır. c) Kaplıcalar: Yıkanmanın yanı sıra şifalı suları ile tedavinin de amaçlandığı mekânlardır. Türk hamamının iç mimarisi, soyunmalık, ılıklık, sıcaklık ve külhan olmak üzere dört ana bölümden oluşmaktadır. Soyunmalık, hamamın giriş kısmından sonraki ilk bölümdür. Genellikle ortada mermerden fıskiyeli bir havuz bulunur. Ilıklık, sıcaklığa geçmeden önce vücudu sıcağa alıştırmak için ayrılan ara bölümdür. Sıcaklık ise yıkanılan ve hamamın en sıcak kısmıdır. Hamamlarda genel ve özel yıkanma yerleri olup özel yıkanma bölümlerine "halvet" denilmektedir. Sıcaklığın ortasında hamamlarda göbek taşı, kaplıcalarda ise havuz yerleştirilmiş olup, bu kısmın üzeri genellikle büyük bir kubbeyle örtülüdür. Suyun ısıtıldığı yer olarak bilinen külhan sıcaklık bölümüne bitişik olarak yapılmıştır. Hamamların sıcaklık bölümlerine göre yapılan sınıflandırma da XII.- XIII. yüzyıllardan itibaren en çok uygulanan, bir merkez 10 Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
11 İSLAM SANAT TARİHİ etrafında bölümlerden oluşan dört eyvanlı ve köşe hücreli tiptir. Osmanlı şehirciliğinde çok büyük yeri olan hamamların sayıları hızla artmıştır. Çifte hamam olan ve gelişmiş bir plan şemasına sahip Bursa Orhan Gazi Hamamı (Çizim 11.8), Bursa Eski Kaplıca (XIV. yüzyıl), Mudurnu Yıldırım Hamamı ((1382), Edirne de Beylerbeyi Hamamı ve Afyon Gedik Ahmet Paşa Hamamı dönemin önemli örnekleri olarak dikkat çekmektedirler. Saraylar Çizim 11.8 Bursa Orhan Gazi Hamamı (M. Sözen) Topkapı Sarayı dört yüz yıla yakın Osmanlı sultanlarına hizmet veren en önemli saraydır. Resim İstanbul Topkapı Sarayı Osmanlı mimarisinde planı ve fonksiyonel özellikleri bakımından saraylar önemli bir yer tutarken, Erken dönem sarayları Bursa, Manisa ve Edirne de görülmektedir. Ancak Bursa, Manisa ve Edirne Sarayları günümüze ulaşamamıştır. Bursa daki Orhan Gazi dönemine tarihlendirilen Bursa Sarayı Hisar daki İçkale de bulunuyordu. Saray günümüze ulaşmamıştır. Manisa şehzadelerin tahta hazırlandıkları bir merkezdir. Manisa Sarayı nın yapımına 1445 yılında başlanmış, daha sonraki dönemlerde ise saray genişletilmiştir. III. Murat döneminden itibaren bakımsız kalan saray, XIX. yüzyılda ortadan kalkmıştır. Edirne deki ilk sarayın I. Murat tarafından inşa ettirilen ve şehre hâkim bir tepe üzerinde yer alan Eski Saray olduğu bilinmektedir. Yeni Saray olarak adlandırılan Edirne Sarayı ise şehrin dışında, Tunca Nehri kıyısında Sultan II. Murat tarafından 1450 yılında kurulmaya başlanmıştır. Saray başlangıçta sadece bir kasır halinde yapılmış, daha sonra Fatih Sultan Mehmet döneminde genişletilerek Saray-ı Cedid-i Amire adını almıştır. Edirne Sarayı yerleşim planı açısından Topkapı Sarayına örnek olabilecek özellikler gösteriyordu. Saraydan günümüze pek bir şey kalmamıştır. İstanbul un fethi ile başlayan süreçte başkentte çok sayıda saray, köşk ve kasır yaptırılmıştır. İstanbul daki ilk Osmanlı sarayı 1450 li yıllarda Fatih Sultan Mehmet tarafından Beyazıt ta yaptırılan Eski Saray dır. Bir süre sonra saray ihtiyaçlara cevap verememiş, bu nedenle Topkapı Sarayı inşa edilince Eski Saray XIX. yüzyılda ortadan kalkmıştır. Topkapı Sarayı ise dört yüz yıla yakın Osmanlı sultanlarına hizmet veren en önemli saraydır (Resim 11.18). Sarayın Fatih dönemindeki ilk inşasının 1478 yılında tamamlandığı anlaşılmaktadır. Saray bir eksen üzerine sıralanmış büyük avlular ve bunların çevresine yerleştirilmiş yapılardan oluşmaktadır. Tahta geçen hemen her sultanın eklettiği yeni binalarla gittikçe genişleyip büyümüştür. Topkapı Sarayı, birun, enderun ve harem olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Bab-ı Hümayun adlı ilk kapıdan sarayın birinci avlusuna, Bab-ı Selam dan da ikinci avlusuna girilir. Bab-ı Selam dan sonra Bab-ı Saade ya da Akağalar Kapısı gelir. Bu kapı sarayın Birun denen dış kısmı ile Enderun denilen iç kısmını birbirinden ayırır. Akaağalar Kapısı, sultanın yabancı devlet temsilcilerini kabul ettiği arz odasına Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 11
12 Özet Erken Osmanlı Dönemi açılır. Arz odasının bulunduğu avluda ayrıca Ağalar Camii ile değişik amaçlarla yapılmış birimler mevcuttur. Bunlardan biri de günümüzde kutsal emanetlerin sergilendiği Fatih döneminden kalma Has Oda dır. Bağdat, Revan, Mecidiye ve Sofa Köşkleri yanında bugün mevcut olmayan pek çok köşk de saray kompleksi içerisinde yer almıştır tarihleri arasını kapsayan Erken Osmanlı dönemi Selçuklu ve Beylikler mimarisi ile Klasik Osmanlı mimarisi arasında bir hazırlık dönemidir. Bu dönemde Selçuklu döneminden gelen etkilerin yanı sıra yeni denemelere gidildiği daha önce görülmeyen yapı türlerinin de ortaya çıktığı anlaşılmaktadır. Erken dönem külliyelerinde yapılar belirli bir eksen düzeni olmaksızın dağınık olarak yerleştirilmiştir. Külliyenin ana yapısı olan cami yüksek bir alana yerleştirilmiş, genel düzenlemede cami ve medrese yakın konumlarda tasarlanırken han, hamam ve diğer yapılar daha uzağa inşa edilmiştir. Erken Osmanlı döneminde tek kubbeli, tabhaneli veya yan mekânlı ve çok kubbeli (ulu cami) cami plan türleri uygulanmıştır. Ayrıca yeni gelişmelere yol açan Osmanlı mimarisinin klasik dönemini hazırlayan Edirne Üç Şerefeli Camii nin önemli bir yeri vardır. Bu dönem tabhaneli veya yan mekânlı camilerin yaygınlık gösterdiği, çok kubbeli (ulu cami) camilerin de uygulanmaya devam ettiği bir dönem olmuştur. Erken Osmanlı dönemi medreseleri külliyelerin içerisinde veya bağımsız olarak yapılmıştır. Bu dönem medreseleri revaklı bir avlu etrafında öğrenci odaları ve dersane- mescitten oluşan düzenlemeler gösterir. Medreselerde belirgin nokta, geleneksel özelliklere rağmen örtünün kubbeye dönüşmesi ve açık dershane ( eyvan) kısmının kapanarak bir kubbeyle örtülmesidir. 12 Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
13 Özet İSLAM SANAT TARİHİ Erken dönem Osmanlı türbeleri Selçuklu dönemi türbelerinden farklı gelişme göstermektedir. Bu dönemde plan çeşitleri çoğalmış, baldaken (yanları açık türbe) türbeler, kübik gövdeliler ve poligonal gövdeliler olmak üzere tipler uygulanmıştır. Cenazelik bölümü bu dönem türbelerinde yaygın olmayan bir özelliktir. Erken dönemden itibaren baldaken türbelerin dışında diğer plan tiplerine revaklar ve taç kapılar eklendiği görülmektedir. Türbelerin cephelerinde taş ve tuğla sıraları ile oluşturulmuş alternatif dizili (almaşık) duvar örgüsü dikkat çekmektedir. Erken Osmanlı döneminde önemli ticari kuruluşlardan olan kervansaraylar (hanlar) şehirlerde veya yollarda külliyelerin bir parçası olarak düşünülmüştür. Bu dönemde şehir içi hanları ortaya çıkmış, bunlar bir veya iki avlu etrafında genellikle iki katlı olarak yapılmıştır. XV. yüzyıldan başlayarak şehirlerde inşa edilen hanların içinde satılan malın cinsine göre isimlendirilen Koza Hanı, İpek Hanı gibi ticaret yapıları olduğu görülmektedir. Hanlarda iki katlı şemanın uygulanması, duvar içerisine yerleştirilen ocaklar Osmanlı dönemi hanlarında ortaya çıkan yeniliklerdendir. Bu dönemde ayrıca bedesten, arasta, çarşı gibi ticari yapılarla külliyelerin çevresine canlılık getirilmiş ve gelir kaynağı olarak yaptırılmıştır. Erken Osmanlı döneminden itibaren önemini artırarak koruyan hamamlar külliyeler içerisinde veya tek olarak inşa edilmiştir. Hamamların iyi gelir getirmeleri hayır eserlerine gelir kaynağı olarak vakfedilmesine neden olmuştur. Türk hamamının iç mimarisi, soyunmalık, ılıklık, sıcaklık ve külhan olmak üzere dört ana bölümden oluşmaktadır. Osmanlı şehirciliğinde büyük bir yeri olan hamamların sıcaklık kısmında değişiklikler yapılmış, bir merkez etrafında bölümlerden oluşan bir plan tipi kullanılmıştır. Osmanlı mimarisinde plan ve fonksiyonel özellikleri bakımından saraylar önemli bir yer tutmaktadır. Erken dönem sarayları Bursa, Manisa ve Edirne de görülmektedir. İstanbul daki ilk Osmanlı sarayı 1450 li yıllarda Fatih Sultan Mehmet tarafından Beyazıt ta yaptırılan Eski Saray dır. Bir süre sonra saray ihtiyaçlara cevap verememiş, bu nedenle Topkapı Sarayı inşa edilmiştir. Topkapı Sarayı, dört yüz yıla yakın Osmanlı sultanlarına konut ve devletin yönetim merkezi olarak hizmet veren en önemli saraydır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 13
14 Erken Osmanlı Dönemi DEĞERLENDİRME SORULARI 1. Erken Osmanlı döneminde yaptırılan külliye örneği aşağıdakilerden hangisidir? a) Edirne Muradiye Külliyesi Değerlendirme sorularını sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan bölüm sonu testi bölümünde etkileşimli olarak cevaplayabilirsiniz. b) İstanbul Süleymaniye Külliyesi c) Lüleburgaz Sokollu Mehmet Paşa Külliyesi d) Nevşehir Damat İbrahim Paşa Külliyesi e) Antalya Elmalı Ömer Paşa Külliyesi 2. Aşağıdakilerden hangisi Erken Osmanlı dönemi medresesi değildir? a) Bursa da Lala Şahin Paşa Medresesi b) İznik Süleyman Paşa Medresesi c) Bursa Yıldırım Medresesi d) Konya Karatay Medresesi e) Merzifon Çelebi Sultan Mehmet Medresesi 3. Yıldırım Beyazıt tarafından 1399 tarihinde yaptırılan yirmi kubbesi, on iki ayağı ve enine dikdörtgen planı ile çok ayaklı (ulu cami) camiler konusunda verilebilecek en güzel örnek aşağıdakilerden hangisidir? a) Bayburt Ulu Camii b) Edirne Üç Şerefeli Camii c) Manisa Ulu Camii d) Erzurum Ulu Camii e) Bursa Ulu Camii 4. İstanbul daki ilk Osmanlı sarayı aşağıdakilerden hangisidir? a) Topkapı Sarayı b) Dolmabahçe Sarayı c) Eski Saray d) İshak Paşa Sarayı e) Beylerbeyi Sarayı 14 Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
15 İSLAM SANAT TARİHİ 5. Aşağıdaki şehirlerden hangisinde Erken Osmanlı Döneminde saray yapılmamıştır? a) Bursa b) Konya c) İstanbul d) Manisa e) Edirne Cevap Anahtarı: 1. a 2.d 3.e 4.c 5.b Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 15
16 Erken Osmanlı Dönemi YARARLANILAN VE BAŞVURULABİLECEK DİĞER KAYNAKLAR Acun, H.(1999). Erken Devir Osmanlı Mimarisi Osmanlı, C.10, Ankara, s Ahunbay, Z.(1999). Osmanlı Medreseleri Osmanlı, C.10, Ankara, s Arık, O.(1999). Osmanlı Mimarisinin Gelişimine Genel Bakış Osmanlı, C.10, Ankara, s Aslanapa, O.(1973). Türk Sanatı, İstanbul. Aslanapa, O.(1986). Osmanlı Devri Mimarisi, İstanbul. Aslanapa, O.(1991). Anadolu da İlk Türk Mimarisi Başlangıcı ve Gelişmesi, Ankara. Ayverdi, E. H.(1966). Osmanlı Mimarisinin İlk Devri, ( ) İstanbul. Ayverdi, E. H.(1972). Osmanlı Mimarisinde Çelebi ve II. Sultan Murad Devri, ( ) İstanbul. Cantay, G. (2002). Erken Osmanlı Dönemi Mimarisi Türkler, C. 12, Ankara, s Cantay, G.(1992). Anadolu Selçuklu ve Osmanlı Darüşşifaları, Ankara. Cantay, G.(1999). Osmanlı Dönemi Külliyeleri Osmanlı, C.10, Ankara, s Cantay, T. ( 1988). Osmanlı Devletinin Kuruluşundan İstanbul un Fethine Kadar Osmanlı Sanatı Mimarbaşı Koca Sinan Yaşadığı Çağ ve Eserleri 1, İstanbul, s Eyice, S.(1999). Osmanlı Devri Türk Mimarisi Osmanlı, C.10, Ankara, s Kuran, A.(1964). İlk Devir Osmanlı Mimarisinde Camii, Ankara. Önkal, H. (1992). Osmanlı Hanedan Türbeleri, Ankara. Sözen, M. ( 1975). Türk Mimarisinin Gelişimi ve Mimar Sinan, İstanbul. 16 Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
SULTAN IZZETTIN KEYKAVUS TÜRBESİ, 1217, SİVAS
SELÇUKLU MİMARİSİ Selçuklular Orta Asya dan Anadolu ve Ön Asya ya yolculuklarında Afganistan, İran, Irak, Suriye topraklarındaki kültürlerden ve mimari yapılardan etkilenmiş, İslam dinini kabul ederek
DetaylıERKEN OSMANLI SANATI. (Başlangıcından Fatih Dönemi Sonuna Kadar) Yıldız Demiriz
ERKEN OSMANLI SANATI (Başlangıcından Fatih Dönemi Sonuna Kadar) Yıldız Demiriz Osmanlı mimarisinin erken döneminden günümüze gelen yapıların çoğu dini mimariye bağlıdır. Dönem üsluplarını ve plan gelişmesini
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ. Konu:14.YÜZYIL BEYLİKLER DÖNEMİ MİMARİSİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ Konu:14.YÜZYIL BEYLİKLER DÖNEMİ MİMARİSİ İran üzerinden geçerek Batı Anadolu'ya yerleşen Türk boyların dan bir bölümü 13. yüzyıl sonlarında
DetaylıĐSTANBUL KÜLLĐYELERĐ (FATĐH / SULTAN SELĐM / ŞEHZADE MEHMET) TEKNĐK GEZĐSĐ RAPORU
ĐSTANBUL KÜLLĐYELERĐ (FATĐH / SULTAN SELĐM / ŞEHZADE MEHMET) TEKNĐK GEZĐSĐ RAPORU Fakültemiz lisans programında açılan MĐM 376 Anadolu Uygarlıkları Teknik Seçmeli Dersi kapsamında yapılması planlanan Đstanbul
DetaylıÜç Şerefeli Camii. Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı
Üç Şerefeli Camii Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı Aralık 25, 2006 2 İçindekiler 0.1 Üç Şerefeli Cami......................... 4 0.1.1 Osmanlı Mimarisinde Çığır Açan İlklerin Buluştuğu Cami............................
DetaylıOSMANLI YAPILARINDA. Kaynak: Sitare Turan Bakır, İznik
OSMANLI YAPILARINDA İZNİK ÇİNİLERİ Kaynak: Sitare Turan Bakır, İznik Çinileri, KültK ltür r Bakanlığı Osmanlı Eserleri, Ankara 1999 Adana Ramazanoğlu Camii Caminin kitabelerinden yapımına 16. yy da Ramazanoğlu
Detaylıgörülen sanat görülmektedir? dallarını belirtiniz.
Karahanlılar Dönemine ait Kalyan Minaresi (Buhara) Selçuklular Döneminden kalma bir seramik tabak Selçuklulara ait "Varka ve Gülşah adlı minyatür Türkiye Selçuklu halısı, XIII. yüzyıl İlk dönemlere Türk
Detaylı- 61 - Muhteşem Pullu
Asaf Bey Çıkmazı Kabaltısı Sancak Mahallesindedir. Örtüsü sivri tonozludur. Sivri kemerle güneye ve ahşap-beton sundurmalı sivri kemerle kuzeye açılır. Üzerinde kesme ve moloz taşlardan yapılmış bir ev
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ. Selçuklu Dönemi Yapıları ile Bahçe ve Peyzaj Sanatı
ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ Selçuklu Dönemi Yapıları ile Bahçe ve Peyzaj Sanatı Selçuklu Dönemi (1071-1308) Oğuzların devamı olan XI. yüzyılın yarısında kurulan, merkezi Konya olan Selçuklular
DetaylıADANA SEYHAN - ULU CAMİ MEDRESESİ ULU CAMİ MEDRESESİ
ULU CAMİ MEDRESESİ Ulu Cami Medresesi, kuzey-batı köşesine sokulmuş olan Küçük Mescit ve onun bitişiğindeki muhdes bir yapı sebebiyle düzgün bir plân şeması ve âbidevi bir görünüş arz etmez. Bununla beraber
DetaylıOsmanlı mimarisinin oluşumuna etki eden faktörler nelerdir? Osmanlı mimari eserlerinin ihtişamlı olmasının sebepleri neler olabilir
Selimiye Camiinin "Dört minaresi kubbenin dört yanındadır...bu minarelerin hem ince hem üçer yollu olmasının güçlüğü malumdur. 'Ayasofya kubbesi gibi kubbe Devlet-i Islamiyede bina olunmamıştır' deyü Hristiyanların
DetaylıANADOLU SELÇUKLU MİMARİSİ
ANADOLU SELÇUKLU MİMARİSİ İlk bölümde Orta Asya mimarisinin bazı unsurlarının Anadolu yu etkilediğinden söz etmiştik. Bu etkileşim İran üzerinden Erzurum-Sivas hattından Anadolu nun batısına doğru yayılır.
DetaylıHaçlı Seferlerinin hızının azaldığı 13. yüzyılın ilk yarısı Anadolu Selçukluları için bir yayılma ve yerleşme dönemi olmuşken, İlhanlı vesayeti
Selçuklular, 1100 KAPALI MEDRESELER Haçlı Seferlerinin hızının azaldığı 13. yüzyılın ilk yarısı Anadolu Selçukluları için bir yayılma ve yerleşme dönemi olmuşken, İlhanlı vesayeti altında geçen ikinci
Detaylı12. Hafta : Klasik Dönem Osmanlı Sanatı. Klasik Dönem Osmanlı Sanatı. Yıldız Demiriz
12. Hafta : Klasik Dönem Osmanlı Sanatı Klasik Dönem Osmanlı Sanatı Yıldız Demiriz İkinci Bayezid döneminden 16. yüzyılın sonuna kadar olan süre, Osmanlı mimarisinin Klasik Dönemi olarak adlandırılır.
DetaylıARTUKLU DÖNEMİ ESERLERİ Anadolu da ilk köprüleri yaptılar.
ARTUKLU DÖNEMİ ESERLERİ Anadolu da ilk köprüleri yaptılar. ( 1102 1409 ) Diyarbakır, Harput, Mardin Diyarbakır Artuklu Sarayı İlk Artuklu Medresesi İlgazi tarafundan Halep te yaptırıldı. Silvan (Meyyafarkin)
DetaylıBeylikler,14.yy. başı BEYLİKLER DÖNEMİ
BEYLİKLER DÖNEMİ Beylikler,14.yy. başı Sınırlara yerleştirilmiş olan Türkmen beylikleri, Selçuklulardan sonra bağımsızlıklarını kazanarak Anadolu Türk mimarisine canlılık getiren yapıtlar vermişlerdir.
DetaylıAbd-i Kethüda (Cücük) Camisi
Eski Mağara Camisi'ne Yeni Mağara Camisi'nin batı duvarının yanından gidilerek ulaşılmaktadır. Tamamen terk edilmiş olan yapının içinin ve cephesi her geçen gün daha fazla tahrip olduğu görülmektedir.
DetaylıKurşunlu Camii. Kayseri deki Sinan. Kurşunlu Camii, klasik dönem Osmanlı mimarisinin Kayseri deki özgün eserlerinden biridir. 16.
Kayseri deki Sinan Kurşunlu Camii Kurşunlu Camii, klasik dönem Osmanlı mimarisinin Kayseri deki özgün eserlerinden biridir. 16. yüzyıl mimari karakterini taşıyan tek kubbeli, tek minareli, son cemaat mahalli
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ ANADOLU SELÇUKLU DÖNEMİ BAHÇELERİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ ANADOLU SELÇUKLU DÖNEMİ BAHÇELERİ ANADOLU SELÇUKLU CAMİİLERİ Konya Alâeddin Camii - 1155-1219 Niğde Alâeddin Camii 1223 Malatya Ulu Camii 1224
DetaylıTarihi Yarımada yı İnci Gibi Süsleyen Camiler
Tarihi Yarımada yı İnci Gibi Süsleyen Camiler 95 Sur içi Camisi Tek Kitapta! İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., İstanbul un tarihsel ve mimari açıdan en zengin bölgesi Sur içini inci gibi süsleyen
DetaylıSANAT TARİHİ NOTLARI OSMANLI MİMARİSİ-CAMİLER
SANAT TARİHİ NOTLARI OSMANLI MİMARİSİ-CAMİLER Bugün Osmanlı dönemine ait orijinal en eski yapı Bilecik teki Orhan Gazi İmareti dir. Ertuğrul Gazi Türbesi nin karşısındaki tepenin yamacında bulunan yapı
DetaylıAhşap İşçiliğinin 700 Yıllık Şaheseri: Eşrefoğlu Camii [Beyşehir/KONYA]
Orta Asya'daki ağaç direkli ahşap camilerin Anadolu'daki örnekleri Selçuklu'nun ahşap ustalıkları ile 13.yy dan günümüze ulaşmıştır. Ayakta kalan örnekleri Afyon ve Sivrihisar Ulu Camileri, Ankara Arslanhane
DetaylıOrtadoğu ve Balkanlar üzerindeki hâkimiyetini sağladıktan sonra Osmanlı Devleti, İstanbul
MİMAR SİNAN IN KOCAELİ NDEKİ ESERLERİ Suphi SAATÇİ* Ortadoğu ve Balkanlar üzerindeki hâkimiyetini sağladıktan sonra Osmanlı Devleti, İstanbul merkezli yol ağlarını hem doğu hem batı yönünde geliştirmiştir.
DetaylıOsmanlı nın ilk hastanesi:
mekan Osmanlı nın ilk hastanesi: Yıldırım Darüşşifası YAPIMI 1394 TE TAMAMLANAN VE OSMANLI DEVLETİ NİN İLK HASTANESİ OLARAK KABUL EDİLEN BURSA DAKİ YILDIRIM DARÜŞŞİFASI, OSMANLI NIN YAPI ALANINDA DEVLET
DetaylıCAMİ MİMARİSİ EMEVİLER EMEVİLER DEVRİ EMEVİLER DEVRİ EMEVİLER DEVRİ ENDÜLÜS EMEVİ DEVLETİ OSMANLI MİMARLIĞI
CAMİ MİMARİSİ EMEVİLER 661-750 Y. Doç. Dr. UZAY YERGÜN EMEVİLER DEVRİ EMEVİLER DEVRİ TUNUS KAYRAVAN 670-726 (F: A.Ç., 2006) ŞAM EMEVİYE, 706-714 EMEVİLER DEVRİ ENDÜLÜS EMEVİ DEVLETİ 756-1031 KUDÜS MESCİD-ÜL
Detaylıİstanbul-Aksaray daki meydanı süsleyen, eklektik üslubun PERTEVNİYAL VALİDE SULTAN CAMİİ İBADETE AÇILDI. restorasy n
A Ç I L I Ş L A R A Ç I L I Ş L A R A PERTEVNİYAL VALİDE SULTAN CAMİİ İBADETE AÇILDI İstanbul-Aksaray daki meydanı süsleyen, eklektik üslubun en güzel örneklerinden birini oluşturan Pertevniyal Valide
DetaylıMİMARLIK BİLGİSİ DERSİ OSMANLI DÖNEMİ MİMARLIĞI
ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ MİMARLIK BİLGİSİ DERSİ OSMANLI DÖNEMİ MİMARLIĞI Osmanlı İmparatorluğu Genel Özellikleri Osmanlı Devleti, 13. yüzyıl sonlarından 20. yüzyılın
DetaylıMimar Sinan'ın Eserleri
Mimar Sinan'ın Eserleri Osmanlı padişahları I. Süleyman, II. Selim ve III. Murat dönemlerinde baş mimar olarak görev yapan Mimar Sinan, yapıtlarıyla geçmişte ve günümüzde dünyaca tanınmıştır. İşte Mimar
DetaylıRamazanoğlu Medresesi: 1540 yılında yapılmış klasik Osmanlı medresesidir.
Atatürk Müzesi Müze binası, eski Adana nın merkezi olan tarihi Tepebağ da, 19. yüzyılda yapılmış geleneksel Adana evlerindendir. İki katlı, cumbalı, kırma çatılı, kâgir bir yapıdır. Bu özellikleri nedeniyle
DetaylıSELANİK AYASOFYA CAMİSİ
SELANİK AYASOFYA CAMİSİ BAKİ SARI SAKAL SELANİK AYASOFYA CAMİSİ Aya Sofya (Azize Sofya) tapınağı Selanik in merkezinde, Ayasofya ve Ermou sokaklarının kesiştiği noktadadır. Kutsal İsa ya, Tanrının gerçek
DetaylıÖnce ıznik, sonra Konya yı başkent yapan Anadolu Selçuklularının ikinci derecede merkezleri Kayseri ve Sivas ile çevreleri olmuştur.
ANADOLU DA SELÇUKLU ÇAĞI MİMARLIĞI Ara Altun 1071 Malazgirt Savaşından sonra tümüyle Türklere açılan Anadolu da, 13. yüzyılın sonuna kadar süren bir dönemin sanatına verilen genel isim, Selçuklu Çağı Sanatı
DetaylıEdirne Camileri - Eski Cami. Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı
Edirne Camileri - Eski Cami Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı Aralık 25, 2006 2 İçindekiler 0.1 Eski Cami (Cami-i Atik - Ulu Cami).............. 4 0.1.1 Eski Cami ve Hacı Bayram Veli Söylencesi.......
DetaylıKURTALAN İLÇESİ. Siirt deki Kültür Varlıkları
KURTALAN İLÇESİ Siirt deki Kültür Varlıkları 163 3.5. KURTALAN İLÇESİ 3.5.1. ERZEN ŞEHRİ VE KALESİ Son yapılan araştırmalara kadar tam olarak yeri tespit edilemeyen Erzen şehri, Siirt İli Kurtalan İlçesi
DetaylıIlgın Sahip Ata Vakıf Hamamı. Lala Mustafa Paşa Külliyesi ve Cami. Ilgın Kaplıcaları. Buhar Banyosu
Ilgın Sahip Ata Vakıf Hamamı Konya'nın 90 km kuzeybatısında yer alan ve 349 km2 yüzölçüme sahip olan Ilgın, günümüzden 3500 yıl önce şimdiki iskan yerinin 25 km kuzeydoğusunda Hititler tarafından "Yalburt"
DetaylıKOCAELİ GEBZE - ÇOBAN MUSTAFA PAŞA KÜLLİYESİ
Kocaeli Gebze ilçesinde bulunan Çoban Mustafa Paşa Külliyesi, Kanuni Sultan Süleyman döneminde yapılmış en büyük külliyelerden birisidir. Yapı topluluğu cami, medrese, imaret, kütüphane, dergah, kervansaray,
DetaylıII. Beyazid Camii - Külliyesi ve Sağlık Müzesi. Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı
II. Beyazid Camii - Külliyesi ve Sağlık Müzesi Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı Aralık 25, 2006 2 İçindekiler 0.1 II.Beyazid Camisi ve Külliyesi (II.Beyazid Kompleksi).... 4 0.1.1 Darüşşifa
DetaylıHÜDAVENDİGAR KÜLLİYESİ
HÜDAVENDİGAR KÜLLİYESİ Hüdavendigar Külliyesi olarak bilinen Sultan I. Murad Külliyesi, 1363-1366 yılları arasında, şehrin batısında, ovaya hakim tepenin üzerinde inşa edilmiştir. Külliye; cami, medrese,
DetaylıDeniz Esemenli ile Üsküdar Turu 27 Ekim 2013, Pazar
Deniz Esemenli ile Üsküdar Turu 27 Ekim 2013, Pazar Tur Danışmanımız: Doç. Dr. Deniz Esemenli, Sanat Tarihçisi Buluşma Noktası: Üsküdar Meydanı, III. Ahmet Çeşmesi önü Tur başlama saati: 09.00 Gezimizin
DetaylıULU CAMİ BATTALGAZİ - MALATYA
ULU CAMİ BATTALGAZİ - MALATYA Ulu Cami / Malatya - Battalgazi YAPIM TARİHİ: İlk yapı muhtemelen I. Alaaddin Keykubat döneminde (1224 civarı ) yapılmıştır. Daha sonraları
DetaylıİZMİR, TİRE, YAVUKLUOĞLU (YOĞURTLUOĞLU) KÜLLİYESİ
İZMİR, TİRE, YAVUKLUOĞLU (YOĞURTLUOĞLU) KÜLLİYESİ Nadir TOPKARAOGLU-A.Yakup KESlCl TjTjİİj ülliye, Tire llçesi'nin batı ucunda, Turan Mahallesi, Beyler Deresi mevkiinde yeralmaktadır.^- ^ i Külliye; cami,
DetaylıEDİRNE DEKÎ ESKÎ ESER ONARIM ÇALIŞMALARI
EDİRNE DEKÎ ESKÎ ESER ONARIM ÇALIŞMALARI N.Cansen KIUÇÇOTE Rest.Uzm.Y.Mimar ayın Konuklar, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Eski Eser Onarım çalışmaları içerisinde Edime İlinde oldukça kapsamlı restorasyonlara
Detaylıİlk Selatin Camii: Fatih Camii
On5yirmi5.com İlk Selatin Camii: Fatih Camii İstanbul'un fethinden sonra Fatih Sultan Mehmet tarafından 1470 yılında büyük bir külliye ile yaptırılan Fatih Camii, ilk 'selatin cami' olma özelliğini taşıyor.
DetaylıKRONOLOJİK İSLAM MİMARİSİ 3 FATIMİLER-GAZNELİLER
KRONOLOJİK İSLAM MİMARİSİ 3 FATIMİLER-GAZNELİLER Fatımiler Hz. Muhammed in kızı Fatma nın soyundan geldiklerine inanılan dini bir hanedanlıktır.tarihsel olarak Fatımiler İspanya Emevileri ile Bağdat taki
DetaylıBAYKAN İLÇESİ. Siirt deki Kültür Varlıkları
BAYKAN İLÇESİ Siirt deki Kültür Varlıkları 75 3.3. BAYKAN İLÇESİ 3.3.1. VEYSEL KARANÎ TÜRBESİ Baykan ilçesine bağlı Ziyâret beldesindeki Veysel Karanî Câmii ve Türbesi nin ne zaman ve kimler tarafında
DetaylıSunuş. Kayseri Kültür Yolu Gezi Rehberi
Sunuş Gevher Nesibe tıp kompleksi 1204-1206 yıllarında, inşa edilmiş olup, Anadolu da ilk defa modern anlamda tıp eğitiminin tatbiki olarak yapıldığı bir sağlık kurumuydu. Medresede, tıbbiyede devrin en
DetaylıBâlî Paþa Camii. Âbideler Þehri Ýstanbul
191 Camii minaresi Camii, Ýstanbul un Fatih ilçesinde, Hýrka-i Þerif civarýnda, Hüsrev Paþa Türbesi yakýnýnda, caddesi, Hoca Efendi sokaðýnda bulunmaktadýr. Bu camiin bânîsi, Sultan Ýkinci Bayezid in veziri
DetaylıGenel Hatlarıyla Hindistan daki Türk Sanatı
Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Genel Hatlarıyla Hindistan daki Türk Sanatı Kemal Esmek, 019 2014, MANİSA Hindistan a gelen Türkler, Hint mimarisine ilgi göstermeseler de, eski tapınakların
DetaylıPERVARİ İLÇESİ. Siirt deki Kültür Varlıkları
PERVARİ İLÇESİ Siirt deki Kültür Varlıkları 185 3.6. PERVARİ İLÇESİ 3.6.1. PALAMUT KÖYÜ UMURLU MEZRASI HANI Han Umurlu Mezrasının hemen dışındadır. Yapı üzerinde kim tarafından ve ne zaman yaptırıldığını
DetaylıOSMANLI MEDRESELERİ. Tapu ve evkaf kayıtlarına göre orta ve yüksek öğretim yapan medrese sayısı binden fazlaydı.
B130214028 Nil ÜSTER OSMANLI MEDRESELERİ Medrese, Müslüman ülkelerinde orta ve yüksek öğretimin yapıldığı eğitim kurumlarının genel adıdır. Medrese kelimesi Arapça ders kökünden gelir. Medreselerde ders
DetaylıCAMÝÝ VE MESCÝTLER. Nevþehirli Damat Ýbrahim Paþa Camisi (Kurþunlu Cami) (Merkez)
CAMÝÝ VE MESCÝTLER Ekleyen kapadokya Pazartesi, 12 Mayýs 2008 Son Güncelleme Pazar, 24 Aðustos 2008 Nevþehirli Damat Ýbrahim Paþa Camisi (Kurþunlu Cami) (Merkez) Nevþehir il merkezinde bulunan Damat Ýbrahim
DetaylıRoma ve Bizans Dönemi Tarihi Eserleri. Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı
Roma ve Bizans Dönemi Tarihi Eserleri Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı Aralık 25, 2006 2 İçindekiler 0.1 Antik Yerleşimler......................... 4 0.2 Roma - Bizans Dönemi Kalıntıları...............
DetaylıFETİH SONRASI OSMANLI MİMARLIĞINDA KLASİK DÖNEM
FETİH SONRASI İstanbul 1453-1520 Fatih Camisi ve Külliyesi, 1463-70 Matrakçı Nasuh un minyatüründe Fatih Külliyesi Beyazıt taki Eski Saray Matrakçı Nasuh Eski Saray ve Yeni Saray Topkapı Sarayı II. Mehmed
DetaylıKalem İşleri 60. Ağaç İşleri 61. Hünkar Kasrı 65. Medrese (Darülhadis Medresesi) 66. Sıbyan Mektebi 67. Sultan I. Ahmet Türbesi 69.
İÇİNDEKİLER TARİHÇE 5 SULTANAHMET CAMİ YAPI TOPLULUĞU 8 SULTAN I. AHMET 12 SULTAN I. AHMET İN CAMİYİ YAPTIRMAYA KARAR VERMESİ 15 SEDEFKAR MEHMET AĞA 20 SULTANAHMET CAMİİ NİN YAPILMAYA BAŞLANMASI 24 SULTANAHMET
DetaylıBeylikler ve Anadolu Selçuklu Dönemi Mimari Eserleri. Konya Sahip Ata Cami Erzurum Ulu cami Saltuklar
Beylikler ve Anadolu Selçuklu Dönemi Mimari Eserleri Dini Mimari: Bu gruptaki eserler arasında camiler, mescitler, medreseler,türbe ve kümbetler,külliyeler,tekke ve zaviyeler yer almaktadır. Camiler:Anadolu
Detaylı"MİMARİ ÖZELLİKLERİ VE SÜSLEMELERİ AÇISINDAN ADANADAKİ ESKİ CAMİLER VE GÜNÜMÜZDEKİ DURUMLARI"
"MİMARİ ÖZELLİKLERİ VE SÜSLEMELERİ AÇISINDAN ADANADAKİ ESKİ CAMİLER VE GÜNÜMÜZDEKİ DURUMLARI" Öğr.Gör. Atanur Meriç İlk çağlardan beri bir konaklama yeri olan Adana, aynı zamanda önemli bir güzergahın,
DetaylıKitap Tanıtımı, Eleştiri ve Çeviri Dergisi Journal of Book Notices, Reviews and Translations
www.libridergi.org Kitap Tanıtımı, Eleştiri ve Çeviri Dergisi Journal of Book Notices, Reviews and Translations Volume II (2016) S. KILIÇ, Antalya da Tek Kubbeli Cami ve Mescitler (Osmanlı Dönemi). Antalya
DetaylıERZURUM ŞEYHLER KÜLLİYESİ Şeyhler Compleks Buildings of Erzurum
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Journal of the Institute of Social Sciences Sayı Number 6, Sonbahar Autumn 2010, 69-88 ERZURUM ŞEYHLER KÜLLİYESİ Şeyhler Compleks Buildings of Erzurum Haldun ÖZKAN Doç.
DetaylıSELÇUKLU MİMARİSİ BAHAR YARIYILI YRD.DOÇ.DR. BANU ÇELEBİOĞLU
SELÇUKLU MİMARİSİ 2017-18 BAHAR YARIYILI YRD.DOÇ.DR. BANU ÇELEBİOĞLU SELÇUKLU MİMARİSİ - Türklerin ilk tarihi belgelerini Göktürk İmparatorluğu (VI-VII. yy) ile bıraktıklarını görüyoruz. Türk unvanını
DetaylıKUZEYDOĞU ANADOLU KÜLTÜR ÇEVRESİNDE CAMİLER
KUZEYDOĞU ANADOLU KÜLTÜR ÇEVRESİNDE CAMİLER Erzurum Ulu Camii, 12.yy. KUZEYDOĞU ANADOLU KÜLTÜR ÇEVRESİNDE CAMİLER Erzurum Ulu Camii, 12.yy. KUZEYDOĞU ANADOLU KÜLTÜR ÇEVRESİNDE CAMİLER Kırlangıç kubbe iç
DetaylıEdirne Hanları - Kervansarayları. Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı
Edirne Hanları - Kervansarayları Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı Aralık 25, 2006 2 İçindekiler 0.1 Edirne Hanları ve Kervansarayları............... 4 0.1.1 Rüstempaşa Kervansarayı................
DetaylıSinan ve Türbe. Mimarisi. Prof. Dr. Suphi Saatçi Sinan ve Türbe Mimarisi PROF. DR. SUPHI SAATÇİ FOTOĞRAFLAR: ALI İHSAN GÜLCÜ
Prof. Dr. Suphi Saatçi Sinan ve Türbe Mimarisi Sinan ve Türbe PROF. DR. SUPHI SAATÇİ FOTOĞRAFLAR: ALI İHSAN GÜLCÜ Mimarisi 66 ANADOLU TÜRBELERI Anadolu türbe mimarisinin kökleri, Orta Asya daki mezar anıtlarının
DetaylıGEÇ DÖNEM OSMANLI MıMARİSİ. Yıldız Demiriz
GEÇ DÖNEM OSMANLI MıMARİSİ Yıldız Demiriz Mimar Sinan ın ölümü ile Osmanlı mimarisinde Klasik Dönem diye adlandırılan çağ kapanmış, ama bu büyük ustanın etkileri uzun süre devam etmiştir. Bu etki, özellikle
DetaylıTÜRKİYE PEYZAJI (FAKÜLTE)
TÜRKİYE PEYZAJI (FAKÜLTE) YRD.DOÇ.DR.IŞIL KAYMAZ, 2017, ANKARA ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ BU SUNUMU KAYNAK GÖSTERMEDEN KULLANMAYINIZ YA DA ÇOĞALTMAYINIZ! Türk Bahçesi Günümüze kadar gelen bazı
DetaylıOrtaköy'ün simgesi Büyük Mecidiye Camii
On5yirmi5.com Ortaköy'ün simgesi Büyük Mecidiye Camii Bazı camilerimiz vardır ki, bulundukları yere şeref verirler. Ortaköy deki bu cami bulunduğu yerden cazibe ve füsun alır. Yayın Tarihi : 1 Ağustos
DetaylıOSMANLI SARAYLARI. Nurhan Atasoy
OSMANLI SARAYLARI Nurhan Atasoy Türklerin saray mimarisi alanında verdikleri erken örneklerden günümüze pek az kalıntı gelmiştir. Yine de bu kalıntılardan o yapılar hakkında bir fikir edinilebilir. Burada,
DetaylıVakıf Mimari Mirasımız
LAR DERGİSİ ÖZEL SAY SI < o : I Dr. Araş NEFTÇİ I.T.Ü. Ö ğ r e t i m Görevlisi Vakıf Mimari Mirasımız Vakıf hizmetleri genellikle mimari yapılar vasıtasıyla yerine getirilmektedir. Asırlar boyunca değişik
DetaylıMuhammet ARSLAN KARS KÜMBET CAMİİ (ONİKİ HAVARİLER KİLİSESİ)
Muhammet ARSLAN KARS KÜMBET CAMİİ (ONİKİ HAVARİLER KİLİSESİ) Oniki Havariler Kilisesi olarak da bilinen Kümbet Camii, Kars Kalesi nin güneye bakan yamacında bulunmaktadır. Üzerinde yapım tarihini veren
DetaylıKANUNİ SULTAN SÜLEYMAN TÜRBESİ
KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN TÜRBESİ İstanbul, Süleymaniye de, Süleymaniye Külliyesi içinde, güney yönünde, caminin mihrap duvarı arkasındaki hazire alanı içinde yer alan Kanunî Sultan Süleyman Türbesi, Mimar
DetaylıSİVEREK'TE TARİHİ ESERLER VE CAMİLER
SİVEREK'TE TARİHİ ESERLER VE CAMİLER» Genel Bilgi» Ulu Camii» Gülabibey Camii» Sulu Camii» Haliliye Camii» Eski Hükümet Konağı ve Gazipaşa İlkokulu» Yeraltı Hamamı» Abdalağa Hamamı» Hanlar» Serap Çeşmesi...»
DetaylıRESTORASYON ÇALIŞMALARI
VAKIFLAR İSTANBUL I. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ 2010 YILI RESTORASYON ÇALIŞMALARI (01.01.2011 Tarihi İtibari ile) restorasy n 175 restorasy n 175 RESTORASYONU TAMAMLANAN ESERLER (2004-2010) S.NO İLİ İLÇESİ TAŞINMAZ
DetaylıKRONOLOJİK İSLAM MİMARİSİ
KRONOLOJİK İSLAM MİMARİSİ 1 632-1258 HALİFELER DÖNEMİ (632-661) Hz. Ebubekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali, her biri İslam ın yayılması için çalışmıştır. Hz. Muhammed in 632 deki vefatından sonra Arap
Detaylı50 MİMARİ I TAHİR AĞA TEKKESİ TAHİR AĞA TEKKESİ. Yazı ve Fotoğraf: İsmail Büyükseçgin /
50 MİMARİ I TAHİR AĞA TEKKESİ TAHİR AĞA TEKKESİ Yazı ve Fotoğraf: İsmail Büyükseçgin / seckinmimarlik@ttmail.com Yazı ve Fotoğraf: İsmail Büyükseçgin / seckinmimarlik@ttmail.com MİMARİ I TAHİR AĞA TEKKESİ
DetaylıOSMANLI DÖNEMİ BİR GRUP HAMAM YAPISINDA MALZEME KULLANIMI
OSMANLI DÖNEMİ BİR GRUP HAMAM YAPISINDA MALZEME KULLANIMI KADER REYHAN 1, BAŞAK İPEKOĞLU 2 ÖZET Osmanlı dönemi mimarisinde malzeme kullanımının; yapının işlevi, büyüklüğü ve inşa edildiği yerleşim yerinin
DetaylıSELANİK ALACA İMARET CAMİSİ
SELANİK ALACA İMARET CAMİSİ BAKİ SARISAKAL SELANİK ALACA İMARET CAMİSİ (İSHAK PAŞA CAMİSİ) Selanik Alaca İmaret Camisi Alaca İmaret Camisi Selanik şehir merkezinin kuzey bölümünde bulunmaktadır. Aziz Dimitris
DetaylıOsmanlı'nın nuru 'Nuruosmaniye'
www.mevzuattakip.com.tr Osmanlı'nın nuru 'Nuruosmaniye' "Osmanlı'nın nuru" olarak adlandırılan Nuruosmaniye Külliyesi, klasik Osmanlı formu ile Batı'nın barok mimari ve süsleme detaylarının en iyi şekilde
DetaylıBURSA HANLAR BÖLGESİ NDE YER ALAN HANLAR, BEDESTEN VE ÇARŞILARIN DEPREM AÇISINDAN İNCELENMESİ
BURSA HANLAR BÖLGESİ NDE YER ALAN HANLAR, BEDESTEN VE ÇARŞILARIN DEPREM AÇISINDAN İNCELENMESİ M. Bilal BAĞBANCI 1, Özlem K. BAĞBANCI 2 mbilal@uludag.edu.tr, ozlemkoprulu@yahoo.com Öz:Osmanlı nın ilk başkenti
DetaylıMimar Sinan ve Osmanlı Cami Mimarisinin Gelişimindeki Rolü
Esin Benian Mimar Sinan ve Osmanlı Cami Mimarisinin Gelişimindeki Rolü Edirne Selimiye Camisi kesitli aksonometri (kaynak: Doğan Kuban, Osmanlı Mimarisi) 40 >>> Bilim ve Teknik Ocak 2011 Beylikten imparatorluğa
DetaylıTrakya Üniversitesi nin, kültürel miras ve korumacılık alanında gerçekleştirdiği en büyük projelerden biridir.
Bu müze, Edirne merkez Yeniimaret semtinde bulunan Sultan II.Bayezid Külliyesi Darüşşifası bünyesinde hayata geçirilmiş olup, Trakya Üniversitesi nin, kültürel miras ve korumacılık alanında gerçekleştirdiği
DetaylıSivaS. Koruduğumuz her değerin, geleceğe açılan birer kapı olması temennisi ile MUTLU YILLAR DİLERİZ.
SivaS Ş E H İ R T A K V İ M İ Koruduğumuz her değerin, geleceğe açılan birer kapı olması temennisi ile MUTLU YILLAR DİLERİZ Tarih ve Kültür Sehri Sivas'ın, hepsi bir birinden degerli eserlerinin tanıtımına
DetaylıMİMAR SİNAN'IN KÜÇÜK AMA
: MİMAR SİNAN'IN KÜÇÜK AMA I j : Şemsi Paşa Camii Boğ az'a karşı Üsküdar iskelesinin solunda kurulmuştur. Cami medrese ile birlikte arsanın düzeni olmayan durumuna uyularak sınırlı boyutlar içinde, büyük
DetaylıEDİRNE ROTARY KULÜBÜ DÖNEM BÜLTENİ
EDİRNE ROTARY KULÜBÜ 2017 2018 DÖNEM BÜLTENİ Ian H.S. RISELEY (UR Bşk.) Mustafa Kaan KOBAKOĞLU (2420. Böl. Guv.) Güzin CİRAVOĞLU (Guv. Yard.) Tarih Bülten No : : 21.11.2017 1533 Kulüp Toplantı No : 2009
DetaylıİSTANBUL DA, XIX. YÜZYIL OSMANLI MİMARLIĞINDA GÖRÜLEN AMPİR ÜSLUPTAKİ MADENİ ŞEBEKELER
Sanat Tarihi Dergisi Sayı/Number:XIII/1 Nisan/April2004, 169-180 İSTANBUL DA, XIX. YÜZYIL OSMANLI MİMARLIĞINDA GÖRÜLEN AMPİR ÜSLUPTAKİ MADENİ ŞEBEKELER Kadriye Figen VARDAR Osmanlı Devleti XVIII. yüzyıldan
DetaylıOSMANLI ÖNCESİ ANADOLU MEDRESELERİNDE ÖRTÜ ve ERKEN OSMANLI MEDRESELERİYLE KARŞILAŞTIRMA
OSMANLI ÖNCESİ ANADOLU MEDRESELERİNDE ÖRTÜ ve ERKEN OSMANLI MEDRESELERİYLE KARŞILAŞTIRMA Yekta Demiralp Sanat Tarihi Dergisi Sayı/Number XV/2 Ekim/October 2006, 29-48 OSMANLI ÖNCESİ ANADOLU MEDRESELERİNDE
Detaylı42 I MİMARİ I HAMAMLAR. Hamamlar. Yazı ve Fotoğraf: İsmail Büyükseçgin /
42 I MİMARİ I HAMAMLAR Hamamlar Yazı ve Fotoğraf: İsmail Büyükseçgin / seckinmimarlik@ttmail.com MİMARİ I HAMAMLAR I 43 Sağlıklı ve medeni bir yaşamın belgeleri olan hamamlarımızdan ilk bahsedenimiz yine
DetaylıTÜRK MİMARİSİNDE KÜLLİYE. İçindekiler Tablosu
İçindekiler Tablosu I. Türk Mimarîsinde Anadolu Dışında Külliye Uygulaması... 3 II. Anadolu Türk Mimarîsinde Osmanlı Öncesi Külliyeleri... 8 A. Anadolu Selçuklu Mimarisinde Külliye Uygulaması... 8 B. Anadolu
DetaylıAnkara da SELÇUKLU MİRASI. Arslanhane Camii. (Ahi Şerafeddin) 58 YEDİKITA
Ankara da SELÇUKLU MİRASI Arslanhane Camii (Ahi Şerafeddin) 58 YEDİKITA Çizim: Yük. Mim. Mehmet Emin Yılmaz 11. yüzyıldan başlayarak Anadolu ya yerleşmeye başlayan Türkler, doğuda Ermeni ve Gürcü yapıları,
DetaylıANİ DE İSLAMİ TESİRLER ALTINDA YAPILMIŞ YAPILAR. Muhammet ARSLAN
ANİ DE İSLAMİ TESİRLER ALTINDA YAPILMIŞ YAPILAR Muhammet ARSLAN Kars ın 42 km. doğusunda bulunan ören yeri konumundaki Ani, Aynı zamanda prehistorik dönemlere kadar inen eski bir yerleşim merkezi olup
DetaylıEdirne Çarşıları. Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı
Edirne Çarşıları Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı Aralık 25, 2006 2 İçindekiler 0.1 Edirne Çarşıları ve İş Merkezleri................ 4 0.1.1 Alipaşa Çarşısı(Kapalı Çarşı).............. 4 0.1.2
DetaylıŞEYHÜLİSLÂMLIKTAKİ BİNALARIN MİMARÎ ÖZELLİKLERİ
34 ŞEYHÜLİSLÂMLIKTAKİ BİNALARIN MİMARÎ ÖZELLİKLERİ Şer iyye Sicilleri Arşivi XIX. yüzyılda inşa edilmiştir. Altındaki Bizans yapısının temellerine göre planı şekillenmiştir. İki katlı binanın ilk katında
DetaylıERUH İLÇESİ. Siirt deki Kültür Varlıkları
ERUH İLÇESİ Siirt deki Kültür Varlıkları 115 3.4. ERUH İLÇESİ 3.4.1. EMİR NASREDDİN KÜLLİYESİ Eruh a bağlı Kavaközü Köyü nde, vadi içindedir. Külliyeyi oluşturan yapıların hiç birisinin üzerinde kim tarafından
DetaylıFOSSATİ'NİN "AYASOFYA" ALBÜMÜ
FOSSATİ'NİN "AYASOFYA" ALBÜMÜ Ayasofya, her dönem şehrin kilit dini merkezi haline gelmiştir. Doğu Roma İmparatorluğu'nun İstanbul'da inşa ettirdiği en büyük kilisedir. Aynı zamanda dönemin imparatorlarının
DetaylıEdirne Köprüleri. Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı
Edirne Köprüleri Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı Aralık 25, 2006 2 İçindekiler 0.1 Edirne Köprüleri......................... 4 0.1.1 Gazimihal Köprüsü.................... 4 0.1.2 Beyazid Köprüsü.....................
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ MİMARLIK BİLGİSİ DERSİ KONU: HAN - KERVANSARAY TÜRBELER KÜMBETLER - HAMAMLAR
ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ MİMARLIK BİLGİSİ DERSİ KONU: HAN - KERVANSARAY TÜRBELER KÜMBETLER - HAMAMLAR TÜRBELER/KÜMBETLER PEYZAJ YAPILARI HANLAR HAMAMLAR KERVANSARAY
DetaylıMİMAR SİNAN. Hazırlayan : Doç. Dr. Yavuz Unat. Mimar Sinan
MİMAR SİNAN Hazırlayan : Doç. Dr. Yavuz Unat Mimarlık tarihinin en büyük mimarlarından birisidir. Koca Sinan olarak tanınan Mimar Sinan 1489 da Kayseri nin Gesi bucağının Ağırnas köyünde doğdu. Çocukluğu
DetaylıMenteşeoğulları Beyliği Dönemi Hamamları nın Kural Tabanlı Analiz Yöntemi İle Mekan Kurgusunun Çözümlenmesine Yönelik Araştırma
305 SETSCI Conference Indexing System, Volume 2 (2018), 305-311 ISAS 2018 I st International Symposium on Innovative Approaches in Scientific Studies April 11-13, 2018, Kemer-Antalya, Turkey Menteşeoğulları
Detaylı371» ege üniversitesi arkeoloji kazıları
371» ege üniversitesi arkeoloji kazıları beçin Rahmi Hüseyin Ünal 1 Sol sayfa: İç Kale nin batıdan görünüşü. Sağda: Zaviye nin kuzeyden görünüşü. Beçin beldesi, Milas kentinin 2 km. kadar güneyinde, Ören
DetaylıSURUÇ İLÇEMİZ. Suruç Meydanı
SURUÇ İLÇEMİZ Suruç Meydanı Şanlıurfa merkez ilçesine 43 km uzaklıkta olan ilçenin 2011 nüfus sayımına göre toplam nüfusu 100.912 kişidir. İlçe batısında Birecik, doğusunda Akçakale, kuzeyinde Bozova İlçesi,
DetaylıEvlerin sokağa açılan kapıları düz atkılı ya da kemerli dikdörtgendir. Tek kanatlıdır ve ahşap ya da demirdendir.
Konutlarda genellikle beyaz kesme taş, yer yer de bağdadi tekniğinde ahşap kullanılmıştır. Yerli dile 'Sacak' (Köşk) denen çıkmalar ahşap ya da taş konsollara oturan ahşap hatıllarla desteklenir. Orhan
DetaylıMimar Sinan ve İstanbul un Silueti Prof. Dr. Suphi SAATÇİ
Mimar Sinan ve İstanbul un Silueti Prof. Dr. Suphi SAATÇİ Mimar Sinan ın Hayatı Türk mimarlık ve sanat tarihinin en büyük simalarından biri olan Mimar Sinan ın 16. yüzyılın başlarında doğduğu tahmin ediliyor.
DetaylıCumhuriyet Dönemi nde ;
O Orta Asya Türklerinin bahçe düzenlemeleri hakkındaki bilgilerimiz oldukça kısıtlıdır. Bunun en büyük nedeni belki de Türklerin mekan olusturmada toprak, kerpic gibi cabuk dağılan malzeme kullanmalarının
Detaylı