İFSAK 167. Dönem Temel Fotograf Semineri

Transkript

1 Fotograf Nesnelerden yansıyan ışığın, objektif ve makina yardımıyla, ışığa duyarlı film düzlemi veya elektronik sensörlere düşürülmesi sonucunda oluşan görsellerdir. Sayısal (Digital) Fotograf Kameraları Temelde klasik fotograf kameralarıyla aynı olup tek farkın; objektiften geçen ışığı algılayabilmek için film yerine ışığa duyarlı algılayıcılar kullanmasıdır. Klasik Film Sayısal Kamera Sayısal Fotografa Giriş by HD Sayfa 1

2 Sayısal Kamera Algılayıcıları ve Türleri : Sensor / Algılayıcı : Işığa duyarlı entegre devre ile görseli oluşturan elektronik devrelerdir : Optik (Objektif) aracılığıyla nesnelerden yansıyan ışınların şiddetini, ışığa duyarlı mikrolensleri ile algılayıp, renk (Bayer) filtresinden geçirdikten sonra tahmini renk değerlerini photdiotelar aracılığı ile elektirik sinyallerine çevirerek, sayısal görüntüyü (RAWdatayı) oluşturarak, kameranın yedek belleğinde saklanacak hale getiren ve sayısal kameraların kalbi diyebileceğimiz elektronik entegre devrelerdir. Piyasada sayısal kameralar tarafından çoğunlukla kullanılan belli başlı sensorler : CCD, CMOS, FEVON X3, Super CCD, Super CCD HR, Super CCD SR vb. Sensorler kullanılmaktadır. Sayısal Fotografa Giriş by HD Sayfa 2

3 Algılayıcı Türleri : CCD (Charge Couple Device) : CCD (Charged Coupled Device) Görsel, ışığa duyarlı bir chip kullanılarak oluşur; CCD Grayscale bir entegre devre olup. Sensörlerin topladığı ışık şiddetini, bayer renk (RGBG) filtresinden geçirerek renkleri tahmin etmeye çalışarak, kameranın belleğine kayıt edilmesini saylayan entegre devredir. CCD sensorler analog sensorlerdir. CCD ler topladıkları bilgiyi analog sinyal olarak kameranın belleğine göndermeden önce Analog to Digital converter sayesinde sayısala çevirirler. CDD sensörler diğer tasarımlara göre daha az enerji tüketen, daha ucuz maliyetli görüntü algılayıcısıdır. Sayısal Fotografa Giriş by HD Sayfa 3

4 CMOS (Complimentary Metal Oxide Semiconductor) : CMOS (Complementary Metal Oxide Semiconductor) CCD sensorlere benzerler. CMOS sensorlerde herşey sensor içinde biter ve kameranın belleğine gönderilir. CMOS algılayıcılar topladıkları bilgiyi sayısal sinyaller üreterek kameranın belleğine gönderirler. Sayısal Fotografa Giriş by HD Sayfa 4

5 FEVON X3 Bütün kameralar Bayer Filtresi kullanırlar, Bayer filtre sistemindeki her pixel, gelen renk bilgisinin sadece 1/3 ünü doğru yakalar, diğer 2/3 ünü interpolasyonla tahmin ederek gelen renk bilgisini bulmaya çalışır. Sayısal Fotografa Giriş by HD Sayfa 5

6 Bayer filtresi 50% Green(YEŞİL), 25% Red(KIRMIZI) ve 25% Blue(MAVİ) hücrelerden oluşur. Günümüzde en çok kullanılan CCD ve CMOS algılayıcılar aynı tekniği kullanırlar. Temelde ayrıldıkları nokta; topladıkları ışık parçacıklarını nasıl ve ne zaman voltaja çevirip, ne zaman belleğe taransfer edecekleridir. CCD ler topladıkları bilgiyi analog sinyal olarak kameranın belleğine gönderirken, CMOS algılayıcılar topladıkları bilgiyi sayısal sinyaller üreterek kameranın belleğine gönderirler. Sayısal Fotografa Giriş by HD Sayfa 6

7 CCD / CMOS Sensor Karşılaştırma Tablosu CCD CMOS Fiyat Üretimi pahalı ucuz Enerji Tüketimi 100x 1X Noise* Görüntü Kalitesi Yüksek kalite, çok az kayıpla görüntü üretir. Uzun süreli kullanımlar için üretilirler ve yüksek kalitede görüntü ve daha fazla pixel barındırır Yüksek kalite, CCDye göre biraz daha fazla kayıpla görüntü üretir. CCD'den biraz daha düşük veya orta aralıkta görüntü üretir. Pixel Büyüklüğü Küçük Büyük Fill factor* % 95 %50-60 Kullanım Sinyal Yüksek kalitedeki makinalar CCD kullanırlar Chip üzerinde : Analog sinyal üretip sonra kamera içinde sayısal sinyale çevirir. Orta ölçekli kamaralarda kullanılır. Chip üzerinde sayısal sinyal üretir. Dynamic Range* Yüksek Orta Bilgi ve Teknoloji Birikimi Entegrasyon yillik bilgi ve teknoloji birikimi var Bir çok ekstra devreye ihtiyac vardır 2000 başlarında Sayısal sinyal alıcı bir entegre yeterli oluyor. Dynamic Range Renk araligi en parlak ile en koyu renk ararligini temsil eder. Bir görüntüleme aracının tanımlayabileceği renk aralığı. Daha geniş bir ton aralığına sahip sayısal fotoğraf makineleri daha fazla rengi saptayıp kaydedebildiği için daha doğru görüntüler elde edilmesini sağlarlar. Noise Pixel sinyallerinin oluşturulmasında arzu edilmeyen elektronik bozulmalardir. Gürültü. Gerçek olmayan veri, verinin elde edilmesi, taşınması veya işlenmesi sırasında oluşan parazit bilgi. Çizik, toz, gren, TV'deki karlanma birer görsel gürültüdür. Yerine göre azaltılması veya arttırılmasına yönelik olanaklar mevcut. Sayisal kameralarda; Uzun pozlamalarda veya az isigin oldugu durumlarda gerceklesir. Sayısal Fotografa Giriş by HD Sayfa 7

8 Fill factor Sensorun yakaladığı ışığın % kaçı imajı oluşturmak için kullanılıyor. Kaç megapixel : Megapixels Pixel Resolution* Print 300ppi Print 200ppi Print 150ppi** x " x 5.12" 10.24" x 7.68" 13.65" x 10.24" x " x 5.44" 12.32" x 8.16" 16.42" x 10.88" x " x 6.67" 15.04" x 10.00" 20.05" x 13.34" x " x 8.16" 16.32" x 12.24" 21.76" x 16.32" x " x 8.64" 19.36" x 12.96" 25.81" x 17.28" x " x 9.34" 21.45" x 14.00" 28.60" x 18.67" x " x 10.88" 24.60" x 16.32" 32.80" x 21.76" 35mm Taranmış film 5380 x " x 12.06" 26.90" x 18.10" 35.87" x 24.13" Sayısal Baskı Boyutu Hesaplama : 8 MP Sayısal kameranız çekebildiği en büyük boy : 3266 x 2450 olduğunu düşünecek olur ve bun fotografı 300 dpi çözünürlüğünde basmak istersek : 3266 / 300 = inches 2450 / 300 = 8.17 inches 250 or 200ppi çözünürlüğ sahip bir printer da basarsanız maz boyut : 3266 / 200 = inches 2450 / 200 = inches Olacaktır. Sayısal Fotografa Giriş by HD Sayfa 8

9 Sensor Size & Crop Factor Focal Length ( mm ) Crop Factor (Çarpan) , , , , , , Sayısal Fotografa Giriş by HD Sayfa 9

10 TERİMLER Vektör ve Piksel tabanlı Görseller Görüntü dosyaları iki şekilde sayısallaşarak saklanabilir veya edit edilebilirler. Vektor Tabanlı Görsel, eğriler, alanlar ve dolduruldukları renkler olarak veya noktalar topluları, bir formül ile belirlenerek oluşur. Görsel bir birçok değişkeni olan matematiksel formül oalrak düşünülebilir. Vektör görseller, genelde rahatça piksel tabanlı grafiklere dönüştürülebilmesi ve istenilen ölçülerde kayıpsız büyütme yapılabilmesidir. Vektör tabanlı görsellerde, pixel tabanlı görseller kullanılabilir. Flash web siteleri, çoğu PDF dökümanları vektör tabanlı görsellerdir. Görsel formatlar : EPS, PDF, vb. Pixel Tabanlı En küçük birimi pixel olan görsellerdir. Piksel tabanlı görüntülerin dosya boyutu büyütme oranı arttıkça artmaktadır. Pixel tabanlı bir görsel de rahatlıkla vektör tabanlı bir görsel dosya formatına çevrilebilir ama beklenen sonuçu hiçbir zaman vermezler. Vektör tabanlı görsellerde, pixel tabanlı görseller kullanılmasına ramen pixel tabanlı görseller içinde, vektör tabanlı görseller kullanılamaz. Görsel formatlar : JPG, GIF, TIFF, vb. Pixel PIcture ELement den kısaltılmıştır. Bütün Bitmap programlarda olduğu gibi Photoshop'ta da ölçü birimi pikseldir. Pikseller kare şeklindedir ve görüntünün en küçük birimidir. Digital görüntüler yana yana gelen piksellerden oluşur. Piksellerin kendi başına en ve boy değerleri yoktur. Öyleyse nasıl, şu kadar cm'lik şu kadar piksellik gibi cümleler kurabiliyoruz? :) Kendi başlarına ölçüleri belli olmayan piksellere, ölçülerini biz veriyoruz diyebiliriz. 10 cm uzunlukta 10 piksel varsa, her piksel 1 cm demektir. 10 cm uzunlukta 100 piksel varsa, her piksel 1 mm. demektir... Pixel Derinliği / Renk derinliği: Bir görüntüdeki her bir pikselin içine yüklenmiş bit sayısı ölçümü. Yüksek renk derinliğine sahip görüntüler daha fazla sayıda renk tonu içerirler. Rezolasyon Sayısal Fotografa Giriş by HD Sayfa 10

11 Bir resmin piksel yoğunluğunu yani, PPI (Pixcel Per Inches) 1 inç karede (1 inç = 2.54 cm) bulunan piksel sayısı. Internette kullanılacak olan resimler için 72 PPI en ideal ölçüdür. Uzunluk biriminde birbirinden ayırdedilebilen nokta sayısıdır. Meta / Exif Data Meta veriler bir dosya hakkındaki yazarın adı, çözünürlüğü, renk uzayı, telif hakkı ve uygulanan anahtar sözcükler gibi standart bilgiler kümesidir. Örneğin dijital kameraların çoğu görüntü dosyalarına yükseklik, genişlik, dosya formatı ve görüntünün çekildiği zaman gibi bazı temel bilgiler ekler. Meta verileri iş akışınızı hızlandırmak ve dosyalarınızı düzenlemek için kullanırsınız. İnterpolasyon Piksel temelli programlarda yaşanan sorunlardan birisi resmi büyütmedir. Resim büyürken araya pikseller eklenir. Program, en yakın piksellerin değerini esas alarak, araya pikseller ekler. Elinizdeki orjinalden daha büyük bir tarama yapacaksanız, bunu baştan hesaplamalısınız. Bir örnekle bu hasaplamanın mantığını inceleyelim. Elinizde 14x10 cm bir resim olduğunu ve bunu 50 x 70 cm boyutlarına büyütmeniz gerektiğini varsayalım. Scanner'ınızın en üst tarama resulation da, mesel, 900 pixsel/inc olsun. Dpi: (Dots per inch). Bir inç mesafeye (2,54 cm) sığabilen nokta sayısı. Sayısal dosyaları ve yazıcı çıktılarını tanımlamada kullanılan bir çözünürlük ölçüsü. Noise / Tanecik / gren : Film şeffaf bir yüzey üzerine uygulanan kimyasal taneciklerden (gren) meydana gelir. Genellikle film ne kadar yavaşsa o kadar küçük tanecikler oluşur. Daha büyük tanecikler oluşturan hızlı filmler adeta kumlu bir görüntüye yol açarlar. Sayısal ortamda da aynı durum söz konusudur (noise). The others Sayısal Fotografa Giriş by HD Sayfa 11

12 GÖRÜNTÜ FORMATLARI JPG JPEG formatı HTML belgelerindeki fotoğrafları ve diğer sürekli ton içeren görüntüleri Internet ve diğer çevrimiçi servisler üzerinden görüntülemek için yaygın olarak kullanılır. JPEG formatı CMYK, RGB ve Gri Tonlama renkli modlarını destekler ancak alfa kanallarını desteklemez. GIF formatından farklı olarak JPEG bir RGB görüntüsündeki tüm renk bilgilerini korur ancak verileri seçme yoluyla atarak dosya boyutunu sıkıştırır. JPEG görüntüsü açıldığında sıkıştırması otomatik olarak açılır. Daha yüksek sıkıştırma düzeyi daha düşük görüntü kalitesiyle ve daha düşük sıkıştırma düzeyi daha iyi görüntü kalitesiyle sonuçlanır. Çoğu durumda, En yüksek düzey kalite seçeneği orijinalinden ayırt edilemeyen sonuçlar verir GIF GIF, HTML belgelerindeki dizine alınmış renkli grafikleri ve görüntüleri Internet ve diğer çevrimiçi servisler üzerinden görüntülemek için yaygın olarak kullanılır. GIF, dosya boyutunu ve elektronik aktarım süresini minimuma indirmek için tasarlanmış bir LZW sıkıştırılmış formatıdır. GIF formatı dizine alınmış renk içeren görüntülerdeki saydamlığı korur ancak alfa kanallarını desteklemez. BMP BMP, DOS ve Windows uyumlu bilgisayarlarda bir standart Windows görüntü biçimidir. BMP formatı RGB, Dizine Alınmış Renk, Gri Tonlama ve Bitmap renkli modlarını destekler. Görüntü için Windows ya da OS/2 formatını ve kanal başına 32 bite kadar bit derinliği belirleyebilirsiniz. Windows formatını kullanan 4 bit ya da 8 bit görüntüler için ayrıca RLE sıkıştırması belirleyebilirsiniz. BMP görüntüler normalde aşağıdan yukarıya doğru yazılır ancak bunları yukarıdan aşağıya doğru yazmak için Satır Sırasını Çevir'i seçebilirsiniz. Gelişmiş Modlar'ı tıklatarak ayrıca bir alternatif kodlama da seçebilirsiniz. PCX PCX formatı IBM PC uyumlu bilgisayarlar tarafından yaygın olarak kullanılır. Çoğu PC yazılımı PCX formatı sürüm 5'i destekler. Sürüm 3 dosyalarıyla, özel renk paletlerini desteklemeyen bir standart VGA renk paleti kullanılır. PCX formatı Bitmap, Gri Tonlama, Dizine Alınmış Renk ve RGB renk modlarını destekler ancak alfa kanallarını desteklemez. PCX formatı RLE sıkıştırma yöntemini destekler. Görüntüler 1, 4, 8 ya da 24 bit derinliğinde olabilir. PNG formatı GIF'ye patentsiz bir alternatif olarak geliştirilen Taşınabilir Ağ Grafikleri (PNG) formatı kayıpsız sıkıştırma ve görüntülerin web'de gösterilmesi için kullanılır. GIF'den farklı olarak PNG 24 bit görüntüleri destekler ve kenarları pürüzlü olmayan bir arka plan saydamlığı oluşturur ancak bazı web tarayıcıları PNG görüntülerini desteklemez. PNG formatı alfa kanalı içermeyen RGB, Dizine Alınmış Renk RAW DNG : Digital Negative formatı (DNG) Digital Negative (DNG) dijital bir kameradan alınmış ham görüntü verilerini ve bu verilerin ne anlama geldiğini tanımlayan meta verileri içeren bir dosya formatıdır. Ham kamera görüntüleri için Adobe'un genel kullanıma sunduğu arşivlik formatı Sayısal Fotografa Giriş by HD Sayfa 12

13 DNG, uyumluluk sağlamak ve ham kamera dosya formatlarının artışını azaltmak için tasarlanmıştır. Camera Raw eklentisi ham kamera görüntüsü verilerini DNG formatında kaydedebilir. Digital Negative (DNG) dosya formatı hakkında daha fazla bilgi için, sitesine gidin ve Digital Negative terimini aratın. Kapsamlı bilgiler ve bir kullanıcı forumu bağlantısı bulacaksınız. PSD TIFF Tagged-Image File Format (TIFF, TIF) uygulamalar ve bilgisayar platformları arasında dosya alış verişi yapmak için kullanılır. TIFF tüm boyama, görüntü düzenleme ve sayfa mizanpajı uygulamaları tarafından desteklenen, esnek bir bitmap görüntü formatıdır. Ayrıca tüm masaüstü tarayıcıları TIFF görüntüleri üretebilir. TIFF belgelerinin en büyük dosya boyutu 4 GB'tır. Photoshop CS ve sonraki sürümleri TIFF formatında kaydedilmiş büyük belgeleri destekler. Ancak diğer uygulamaların çoğu ve Photoshop'un önceki sürümleri dosya boyutu 2 GB'tan büyük belgeleri desteklemez. TIFF formatı CMYK, RGB, Lab, Dizine Alınmış Renk ve alfa kanalları içeren Gri Tonlu görüntüleri ve alfa kanalları içermeyen Bitmap modundaki görüntüleri destekler. Photoshop bir TIFF dosyasına katman kaydedebilir ancak dosyayı başka bir uygulamada açarsanız yalnızca düzleştirilmiş görüntüyü görebilirsiniz. Photoshop ayrıca ek açıklamaları, saydamlığı ve çoklu çözünürlük piramit verilerini de TIFF formatında kaydedebilir. Photoshop'ta TIFF görüntü dosyaları kanal başına 8, 16 ya da 32 bit derinliği sahiptir. Yüksek dinamik aralık görüntülerini kanal başına 32 bit TIFF dosyaları olarak kaydedebilirsiniz. PDF Taşınabilir Belge Formatı (PDF) esnek, çapraz platform, çapraz uygulama dosya formatıdır. PostScript görüntü oluşturma modelini temel alan PDF dosyaları fontları, sayfa mizanpajlarını ve hem vektör hem de bitmap grafikleri doğru şekilde görüntüler. Buna ek olarak, PDF dosyaları elektronik belge arama ve örneğin elektronik bağlantılar gibi gezinme özellikleri içerebilir. PDF kanal başına 16 bit görüntüleri destekler. Adobe Acrobat, PDF dosyalarında küçük düzenlemeler yapılmasını sağlayan Nesne Rötuşu aracına da sahiptir. PDF'lerdeki görüntülerle çalışma hakkında daha fazla bilgi için bkz. Acrobat Yardım. Not: Nesne Rötuşu aracı görüntülerde ve nesnelerde yapılacak son dakika düzeltmeleri için amaçlanmıştır. Görüntü düzenlemeyi, PDF olarak kaydetmeden önce Photoshop'ta yapmak en iyi yöntemdir. Photoshop iki tip PDF dosyasını tanır: Photoshop PDF dosyaları ve soysal PDF dosyaları. Her iki tip PDF dosyasını da açabilirsiniz. PDF dosyalarını kaydettiğinizde Photoshop bunları varsayılan olarak Photoshop PDF dosyaları olarak kaydeder. Soysal bir PDF kaydetmek için PDF Kaydet iletişim kutusunun Genel bölümünde Photoshop Düzenleme Yeteneklerini Koru seçeneğinin işaretini kaldırın. PDF Kaydet iletişim kutusunun Genel bölümünde Photoshop Düzenleme Yeteneklerini Koru Sayısal Fotografa Giriş by HD Sayfa 13

14 seçili olarak, Photoshop Farklı Kaydet komutuyla oluşturulur. Photoshop PDF dosyaları yalnızca tek bir görüntü içerebilir. Photoshop PDF formatı tüm renk modlarını (Çok Kanallı mod dışında) ve standart Photoshop formatında desteklenen tüm özellikleri destekler. Photoshop PDF ayrıca CCITT Grup 4 sıkıştırması kullanan Bitmap modundaki görüntüler dışında, JPEG ve ZIP sıkıştırmasını da destekler. PDF Kaydet iletişim kutusunun Genel bölümünde Photoshop Düzenleme Yeteneklerini Koru seçeneğinin seçimi kaldırılmış olarak Photoshop Farklı Kaydet komutuyla, Photoshop'ta bir PDF sunumu oluşturarak ya da Photoshop dışında Adobe Acrobat ve Adobe Illustrator gibi bir uygulama kullanılarak oluşturulur. Birden çok sayfa ve görüntü içerirler. Soysal bir PDF dosyasını açtığınızda Photoshop görüntüyü rasterleştirir. PICT Dosyası PICT formatı, Mac OS grafiklerinde ve sayfa mizanpajlarında, görüntüleri uygulamalar arasında aktarmak için bir ara dosya formatı olarak kullanılır. PICT formatı tek alfa kanalı içeren RGB görüntülerini ve alfa kanalı içermeyen Dizine Alınmış Renk, Gri Tonlama ve Bitmap modundaki görüntüleri destekler. PICT formatı özellikle tek renkli geniş alanlar Photoshop PDF dosyaları Soysal PDF dosyaları PHOTOSHOP CS3 448 Kullanıcı Kılavuzu içeren görüntülerin sıkıştırılmasında etkilidir. Bu sıkıştırma, geniş beyaz ve siyah alanlarıyla alfa kanalları için büyük olabilir. RGB görüntüyü PICT formatında kaydederken 16 bit ya da 32 bit piksel çözünürlüğü seçebilirsiniz. Bitmap ve gri tonlu görüntüler için piksel başına 2, 4 ya da 8 bit seçebilirsiniz. QuickTime kurulu Mac OS'ta, kullanılabilecek dört JPEG sıkıştırması vardır. EPS Sayısal Fotografa Giriş by HD Sayfa 14

15 RENK MODLARI Fotograf editlemede kullanılan renk modları : Bitmap, Grayscale / Gri Tonlama Modu, Duotone / Çift ton modu, Indexed Color, RGB Color, CMYK Color / Çok Kanal modu, Lab Color vb. Aşağıdaki Fotograf editleme programları ile kendi çektiğiniz fotograflar üzerinde oynayarak değişiklikler yapabilirsiniz. Photoshop, Photoshop Elements, Fireworks, ACDSEE, Corel Paint Shop Pro Sayısal Fotografların arşivlenmesi ve saklanması : Sayısal fotograflarımız Saklama ve arşivleme : Sayısal fotografları kendi desktop veya notebook bilgisayarlarımızın Harddisklerinde saklanamaz şeklinde bir kural yoktur. Ancak, söz konusu bilgisayarların veya External harddisklerin üzerinde görsel saklamak en pahalı yöntemlerden birisidir. Bu yüzden : Kameramız için mutlaka 4GB memoryler seçmeliyiz : 4GB Memory, 4.7 MG kapasitesindeki en yaygın ve ucuz olan DVDlere bir kere de ayrım yapmadan saklanabilirler. Çekim gezisinden geldikten veya makinaya aktarmadan önce izlenmesi gereken yöntem : 4GB memory, kart reader ile okunup 4.7 GB büyüklüğünde DVD ye 2 kopayası alınmalı. Üzerine X Gezisi, mekan ve Tarih yazılabilir. Birinci kopya birinci kopya DVD cantasına, ikinci kopya 2. DVD çantasına(backup çantası) Bu her zaman ulaşamayacağımız bir yerde veya farklı bir mekanda saklanabilir. DVDlerin üzerine aynı açıklamlar yazılmalı. üzerine aynı açıklamlar yazılacak şekilde saklanırlar. Seçme : 1.kopya DVDlerden en güzel fotogarflarımızı notebook, desktop veya External HD üzerine uygun folder yapısı altına alabiliriz. Sayısal Fotografa Giriş by HD Sayfa 15