CarrefourSA City Park Bakırköy Alıveri Merkezi naatı Betonarme Temel leri halesi 6 Ç SALII VE GÜVENL TÜZÜÜ

Transkript

1 CarrefourSA City Park Bakırköy Alıveri Merkezi naatı Betonarme Temel leri halesi 6 Ç SALII VE GÜVENL TÜZÜÜ 12 Sayfa OCAK 2006

2 KAPSAM : Madde 1- : çi salıı ve i güvenlii ile ilgili çalımalarda bulunmak üzere içi salıı ve i güvenlii kurullarının hangi iyerlerinde kurulacaı ve bu kurulların kurulu tarzları, çalıma usulleri, ödev ve yetkileri bu tüzükte belirtilmitir. KURULLARIN KURULACAI YERLER : Madde 2- : Kanununun 6.maddesi uyarınca sanayiden sayılan ve devamlı olarak en az elli içi çalıtıran (Elli dahil), altı aydan fazla sürekli ilerin yapıldıı iyerlerinde, her iveren, bir içi salıı ve i güvenlii kurulu kurmakla yükümlüdür. iverene balı fabrika, müessese, iletme veya iletmeler grubu gibi birden çok iyeri bulunduu hallerde de, bunların herbirinde ayrı birer içi salıı ve igüvenlii kurulu kurulur. KURULLARIN KURULULARI : Madde 3- : çi salıı ve i güvenlii kurulları, aaıda belirtilen kimselerden oluur: a) iveren veya iveren vekili, b) iyeri güvenlik efi yoksa iyerinde içi salıı ve i güvenlii konularında görevli teknik bir kii, c) iyeri hekimi, d) sosyal iler danımanı, yoksa personel veya sosyal ileri yürütmekle görevli bir kii, e) varsa sivil savunma uzmanı, f) iyerinde görevli formen, ustabaı veya usta, g) 274 sayılı kanun deiik 20-maddesi hükmü uyarınca iyerinde bulunan sendika temsilcilerinin kendi aralarında seçecekleri bir içi, iyerinde sendika temsilcisi yoksa, o iyerindeki içilerin yarıdan fazlasının katılacaı toplantıda açık oyla seçilecek bir içi. Kurulun bakanı iveren veya vekili, sekreteri ise (b) bendinde sözü edilen kiidir. (b), (c), (d), (e) bentlerinde gösterilen üyeler, iveren veya iveren vekili tarafından atanır. (f) bendinde belirtilen üye, o iyerindeki formen, ustabaı, veya ustalar tarafından seçilir. (f) ve (g) bentlerinde sözü geçen kurul üyelerinin, aynı usullerle birer de yedekleri seçilir. KURULLARIN ÖDEV VE YETKLER : Madde 4-: çi salıı ve i güvenlii kurullarının ödev ve yetkileri aaıda belirtilmitir. a) çi salıı ve i güvenlii konularında o iyerinde çalıanlara yol göstermek, iyerinde içi salıı ve i güvenliine ilikin tedbirleri tesbit etmek ve iveren veya iveren vekiline tekliflerde bulunmak, iyerinin niteliine uygun bir içi salıı ve i güvenlii iç yönetmelii uygulamasını izlemek, b) Makine tezgahlarında gerekli koruyucuların güvenlik verici bir ekilde yerletirilmesi, uygulanan çalıma usulleri, kullanılan malzeme, kiisel koruma araçları, iyerinin temizlii gibi iyerinde, içi salıını veya i güvenliini salayacak bir düzen kurulması için iverene veya iveren vekiline tekliflerde bulunmak, c) Ölüm veya sürekli igörmezlikle sonuçlanan her i kazası veya meslek hastalıına yahut içi salıı ve güvenlii ile ilgili bir tehlike halinde, gerekli aratırma, inceleme ve soruturmayı yapmak, alınması gereken tedbirleri bir raporla tesbit ederek iveren veya iveren vekiline vermek, d) yerinde içi salıı ve i güvenlii eitim ve öretimini planlamak, bu konu ve kurallarla ilgili programları hazırlamak, iverenin veya iveren vekilinin onayına sunmak ve uygulanmasını izlemek, e) yerinde içi salıı ve i güvenliinin salanıp yerletirilmesi ve gelitirilmesi, bu konudaki ilginin devamı ve pekitirilmesi için yayınlar yapmak, konferanslar verdirmek ve 1/12

3 benzeri çalımalarda bulunmak, f) Tesislerin bakım ve onarımlarında gerekli güvenlik tedbirlerini planlamak ve kontrol etmek, g) yerlerinin özelliklerine göre içilerin periyodik salık muayene ve kontrollarının yapılıp yapılmadıını izlemek, h) Çalımaları izlemek, bu konuda iverene veya iveren vekiline tekliflerde bulunmak, i) Salık ve güvenlik durumu ile ilgili yenilikleri izlemek bu konudaki bilgileri toplamak ve deerlendirmek ve bunlara ilikin tedbirlerin alınması teklif etmek, j) yerinin salık ve güvenlik durumu ile ilgili, yıllık bir rapor hazırlamak, o yılki çalımaları deerlendirmek ve elde edilen tecrübeye göre ertesi yılın çalıma programında yer alacak hususları tesbit etmek ve iverene teklifte bulunmak. KURULLARIN ÇALIMA USULLER : Madde 5- : çi salıı ve i güvenlii kurulları inceleme, denetleme ve uyarmayı öngören bir düzen içinde ve aaıdaki esasları gözönünde bulundurarak çalıırlar: a) Kurullar en az ayda bir kere toplanır. Toplantının gündemi, yeri, günü ve saati, kurul bakanı, bulunmadıı hallerde kurulun sekreteri tarafından toplantıdan en az kırksekiz saat önce kurul üyelerine bildirilir. Kurul üyeleri gündemde deiiklik isteyebilirler. Bu istek kurulca uygun görüldüünde, gündem buna göre deitirilir. b) Aır i kazası veya özel bir tedbiri gerektiren önemli hallerde kurul üyelerinden herhangi bir kurulu olaanüstü toplantıya çaırabilir. Bu konudaki tekliflerin kurul bakanına veya sekreterine yapılması gerekir. Toplantı zamanı, konunun ivedilik ve önemine göre tesbit olunur. c) Kurulun olaan toplantılarının süresi, toplam olarak ayda yirmidört saati geçmez. Kurulun toplantılarında geçecek süreler, günlük çalıma süresinden sayılır. Bu toplantıların günlük çalıma saatleri içinde yapılması asıldır. d) Kurul, üye sayısının çounluu ile toplanır ve kararlar toplantıya katılanların oy çokluu ile verilir. Oyların eitlii halinde bakanın oyu kararı salar. e) Her toplantıda görüülen konularla ilgili olarak bir tutanak düzenlenir. Toplantıya katılan bakan ve üyeler tarafından imzalanır, imzalı tutanak ve kararlar sırası ile özel dosyalarda saklanır. f) Toplantıda alınan kararlar gerei yapılmak üzere ilgililere duyurulur. Ayrıca içilere duyurulmasında fayda umulan konular, iyerinde ilan edilir. g) Her toplantıda, önceki toplantıya ilikin kararlar ve bunlarla ilgili uygulamalar hakkında bakan veya kurulun sekreteri tarafından kurula gerekli bilgi verilir ve gündeme geçilir. VERENE BALI BRDEN ÇOK KURULLAR ARASNDA BRL SALANMASI: Madde 6-2.maddenin ikinci fıkrası kapsamına giren iveren, kendisine ait birden çok iyerinin her birinde kurulacak içi salıı ve i güvenlii kurullarının çalıma usullerini düzenlemek, i ve görü birliini salamak amacı ile bu iyerlerine ait içi salıı ve i güvenlii ile ilgili raporları en az altı ayda bir, ilgili teknik eleman ve uzmanlarını toplayarak inceler. Bu raporları göz önünde tutarak alınması gereken tedbirleri tesbit eder ve uygulanmasını salar. VEREN VEYA VEREN VEKLNN YÜKÜMLÜÜ : veren veya iveren vekili, toplantı için gerekli yeri araç, gereç,vb.ihtiyaçları salamakla yükümlüdür. KURULLARIN YÜKÜMLÜÜ : çi salıı ve i güvenlii kurulları, yapacakları teklif ve tavsiyelerde, iverenin durumunu ve iverenin olanaklarını gözönünde bulundururlar. 2/12

4 Kurul üyeleri, görevleri nedeni ile örendikleri mesleki, teknik ve çalıma metodlarına ilikin sırları gizli tutmak zorundadırlar. Kurullar, içi salıı ve i güvenliini denetime yetkili memurların kendi iyerlerinde yapacakları çalımaları kolaylatırırlar ve onlara yardımcı olurlar. ÇLERN YÜKÜMLÜÜ : çiler, içi salıı ve i güvenlii kurullarınca kendilerini ilgilendiren konularda alınan kararlara uygulanan tedbirlere konulan yasaklara uymak zorundadırlar. Uygulamada karılatıkları güçlüklerden kurula bilgi verirler. YÜRÜRLÜK: tarihli ve 1475 sayılı i Kanununun 76.maddesine dayanılarak hazırlanan ve Danıtay'ca incelenmi bulunan bu tüzük hükümleri Resmi Gazete ile yayını tarihinde yürürlüe girer. YÜRÜTME: Bu tüzük hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. 19 ubat 1973 tarih ve sayılı resmi gazetede yayınlanmıtır. Karar Sayısı: 7/8602 Çalıma ve Salık ve Sosyal Yardım Bakanlıklarınca hazırlanmı ve Danıtay'ca incelenmi bulunan iliik "Yapı lerinde çi Salıı ve güvenlii Tüzüü"nün yürürlüe konulması; Bakanlar Kurulunca tarihinde kararlatırılmıtır. YAPI LERNDE SÇ SALII VE S GÜVENL TÜZÜÜ: 1...BRNC KISIM : GENEL HÜKÜMLER: 1.1 : kanunu kapsamına giren yapı ilerinde içi salıı ve i güvenlii tüzüünde öngörülenlerden baka alınacak salık ve güvenlik tedbirleri bu tüzükte belirtilmitir. 1.2 : Bu tüzükte geçen "Yapı ileri" deyimi, maden ocakları hariç olmak üzere, yerüstü veya yer altında, su üstü veya su altında yapılan bina, set, baraj, yol, demiryolu, havai hat, tünel, metro, köprü, çelik yapı ve montajı, iskele, liman, gemi inaatı, dalgakıran, kanalizasyon, laım, kuyu, kanal, duvar ve benzeri inaat, tamirat, tadilat ve yıkım ilerini; toprak kazı yarma ve doldurma ilerini; dülgerlik, marangozluk, sıva, badana ve boya ilerini bu ilerde kullanılan sabit ve hareketli makina tesislerin kullanılmasını salar. 1.3 : Her iveren, yapı ilerinde içilerin salıını ve i güvenliini salamak için, bu tüzükte belirtilen koulları yerine getirmekle ve gerekli araç ve gereçleri eksiksiz bulundurmakla yükümlüdür. çilerde bu yoldaki usul ve koullara uymak zorundadır. 1.4 :Her iveren, yapı ilerini, fenni yeterlilii bulunan kiilerin, teknik gözetimi ve sorumluluu altında yürütecektir. 1.5 :veren, birinci sayfası Çalıma Bakanlıınca saptanacak örnee uygun ve dier sayfaları bir asıl, bir suret olacak ekilde bir yapı i defterini, iyerinde bulundurmakla yükümlüdür. Bu defter iveren tarafından iyerinin balı bulunduu Bölge Çalıma Müdürlüüne her sayfası mühürlettirilmek sureti ile onaylattırılır. Yapı i defterine bu tüzüün ilgili maddelerinde belirtilen hususlar ve gerekli dier bilgiler ilenir. Yapı i defterinin, istenmesi halinde, iyerini tefti ve kontrola yetkili memurlara gösterilmesi zorunludur. Yetkililer gerekli gördükleri tavsiyeleri bu defterlere yazabilirler. 3/12

5 2...KNC KISIM : YAPI LERNDE ALINACAK GÜVENLK TEDBRLER 2.1 :Yapı ilerinin gündüz yapılması esastır. Karanlıkta veya gece çalımalarının gerekli veya zorunlu bulunduu hallerde, çalıma yerinin ve geçitlerin yeterince ve uygun ekilde aydınlatılması ve i güvenliinin salanması gereklidir. 2.2 :Yapı ilerinde kullanılan iskeleler, platformlar, geçitler, korkuluklar, merdiven parmaklıkları, güvenlik halatları ve güvenlik fileleri, zincirler, kablolar ve dier koruma tedbirlerine ait araç ve gereçler ve içilere verilen güvenlik kemerleri ile dier malzeme ve araçlar; yapılan ie uygun ve içileri her çeit tehlikeden korumaya yeterli olacak ve kullanılan tesisat, tertibat, malzeme veya araçlar, kaldırabilecekleri yüke dayanacak nitelik ve salamlıkta bulunacak; alet, parça, malzeme gibi cisimlerin dümesi muhtemel yerlerde çalıacak içilere koruma balıı (baret) verilecektir. 2.3 : Yapı alanı içindeki tehlikeli kısımlar, açıkça sınırlandırılacak ve bunlara görünür ekilde yapılmı uyarma levhaları konulacak ve geceleri kırmızı ııklarla aydınlatılacaktır. 2.4 :Yapının devamı süresince sivri uçları veya keskin kenarları bulunan malzeme ve atıklar, gelii güzel atılmayacak ve ortalıkta bulundurulmayacaktır. 2.5 :Yapı ilerinde kazaya sebep olacak veya çalıanları tehlikeli durumlara düürecek ekilde malzeme istif edilmeyecek ve araçlar gelii güzel yerlere bırakılmayacaktır. 2.6 : Tavan veya döemelerdeki boluk ve deliklere korkuluk yapılacak veya bu deliklerin üstleri geçici bir süre için uygun ekilde kapatılacaktır. 2.7 : Yapı ilerinde çalıanların birlikte korunmaları salanmadıı hallerde, yapılan ilerin özellii itibarı ile gerekli kiisel korunma araçları verilecektir. Bu araçlar içilerin fizik yapılarına uygun olacaktır. Bir içinin kullandıı koruyucu araçlar baka içilere verilmeden önce uygun ekilde temizlenecektir. 2.8 : Yükseklii tabandan itibaren 3 metreden daha fazla olan ve düme veya kayma tehlikesi bulunan yerlerde çalıanlarla, kiremit döeyicilerine, oluk ve her türlü dı boya ileri yapanlara, gırgır vinçlerini çalıtıranlara ve kuyu, laım, galeri ve benzeri derinliklerde çalıanlara güvenlik kemerleri verilecek ve içiler de verilen bu kemerleri kullanacaklardır. 2.9 : Çatılarda veya eik yüzeylerde yapılan ilerde kullanılan yapı iskeleleri uygun korkuluklarla donatılacaktır. Bu korkuluklar aynı zamanda dengesini kaybetmi bir içinin dümesine engel olabilecek salamlıkta yapılacaktır : Kuvvetli rüzgar alan i yerlerinde gerekli güvenlik tedbirleri alınmadan içiler çalıtırılmayacaktır : Cam, sac ve çimento harçlı levhalarla yapılmı veya eskimi, yıpranmı ve dayanıklılıı azalmı çatılarda, çatı merdiveni kullanılacak ve buralarda tam güvenlik salanmadıkça çalıılmayacaktır : Yapı alanında kamyon ve benzeri taıt ve araçları kullanıldıında bunların giri ve çıkıları için uygun bir ekilde iaretlenmi yerler ayrılacak.ve bu taıtların bütün manevraları bir gözetici tarafından yönetilecektir.ayrıca bu araçların manevra ve park yerleri belirtilmi olacak, kısa bir süre içinde de olsa araçlar, gerekli güvenlik tedbirleri salanmadıkça sürücüsüz bırakılmayacaktır. 3...ÜÇÜNCÜ KISIM: KAZI LERNDE ALINACAK GÜVENLK TEDBRLER 3.1 : Belediye sınırları içinde meskun bölgelerde, yapı kazılarına balamadan önce yapı alanının çevresi ortalama 2 metre yükseklikte tahta perde ile çevrilecek, payandaları içten vurulacak ve bunlar yapının bitimine kadar bu ekilde korunacaktır. Yapının oturacaı alanın çevresinin açık ve geni olması halinde tahta perde yerine kazı sınırı gerisinden balamak üzere santimetre yükseklikte bir korkuluk yapılacaktır. 3.2 : yerlerindeki trafie açık yolların kesitikleri yerler uygun ekilde kırmızı renkte ııklandırılacaktır. 4/12

6 3.3 : Kazı ilerinin yapılacaı yerlerde; elektrik kabloları, gaz boruları, su yolları, kanalizasyon ve benzeri tesisatın bulunup bulunmadıı önceden aratırılacak; gaz çıkıı önlenecek ve biriken gaz boalmadıkça kazı ilerine balanmayacaktır. 3.4 : Kazıların her bölümü 4.maddede belirtilen sorumlularca her gün en az bir defa kontrol edilecek ve çalıılmasında bir sakınca olmadıı sonucuna varılırsa ie devam edilecek; çalıılmasında sakınca olduu anlaılırsa sakınca giderilinceye kadar i durdurulacaktır. Her iki halde de, durum yapı i defterine yazılıp imza edilecektir. 3.5 : Genellikle kazı ileri, yukarıdan aaıya doru ve topraın dayanıklılıı ile orantılı bir ev verilmek sureti ile yapılacaktır. 3.6 : Sert kaya, sert ist, betonlamı çakıl, sert kalker, killi ist kaya, gre ve konglomera gibi kendini tutabilen zeminlerde yetkililerin gerekli gördüü hallerde ve evsiz yapılma zorunluluu bulunan 150 santimetreden daha derin kazılarda, yan yüzler uygun ekilde desteklenmek veya iksa edilmek sureti ile tahkim olunacak ve iksa için kullanılacak kalas baları, kazı üst kenarından 20 santimetre yukarı çıkarılacaktır. ksanın yeterlilii i süresince kontrol edilerek sonuçlar yapı i defterine kaydedilecektir. 3.7 : Açıkta yapılan kazı ilerinde 150 cm'den daha derin toprak yıınlarının ve her derinlikte temel ve kanal kazılarında yan cidarların altlarını erit gibi kazarak yukarıdan çökertmek yasaktır. 3.8 : 150 cm'den daha derin olan kazı ilerinde içilerin inip çıkmaları için yeteri kadar el merdivenleri bulundurulacaktır. ksa tertibatını ve desteklerini inip çıkma için kullanmak yasaktır. 3.9 : Kuyu ve laım çukurları gibi derin yerlerde çalıtırılacak içilere güvenlik kemeri ve sinyal ipleri gibi uygun koruyucu araçlar verilecektir. Gerekli durumlarda, bu gibi çalıma yerlerine temiz hava salanacaktır : Kazı ilerinde yaı sırasında içi çalıtırılmaz. Yaıın durmasından ve güvenlik tedbirlerinin alınmasından sonra içi çalıtırabilir. Arazi durumuna göre, muhtemel su baskınlarına karı gereken tedbirler alınacaktır : veren, yaılı havalarda, içilerin ıslanmalarını önlemek için kendilerini koruyacak kapalı bir yer salamakla yükümlüdür. çiler ıslak elbise ile çalıtırılamaz : Su içinde çalımayı gerektiren hallerde, içilere uygun lastik çizmeler verilecektir. Diz boyunu aan suların yenilmesi için ayrıca gerekli tedbirler alınacaktır : Ekskavatör, buldozer ve benzeri makinelerle yapılan kazılarda bu makinaların üzerinde ehliyetli operatörden baka kimse bulundurulamaz : Kazılan topraı dıarıya taıyacak araçların kazı yerine kolaylıkla girip çıkmalarını salayacak rampa eimleri 35 dereceden fazla olamaz. Bunun salanmadıı hallerde yük asansörleri kullanılacaktır : Kazıdan çıkan toprak, kaymasına engel olmak üzere toprak cinsinin gerektirdii uzaklıa atılacaktır. Bunun mümkün olmaması halinde kazıda gerekli iksa yapılacaktır : Kazının komu bir yapıyı devamlı veya geçici olarak tehlikeye soktuu hallerde yapı tekniinin gerektirdii tedbirler alınacaktır : Maden ocakları hariç inaat yapmak amacı ile açılan kuyu, tünel veya yeraltı galerilerinde yapılan tahkimat her posta deiiminde kontrol edilecek ve sonuçlar günlük yapı i defterine yazılarak imzalanacaktır. Yeraltı ilerinde, çökme ve parça dümeleri ile su baskınlarına karı gereken tedbirler alınacaktır : Dinamit veya dier patlayıcı maddelerin kullanıldıı hallerde 100 metre uzaklıktaki çevrede kavlak muayenesi yapılacaktır. Bu maddelerin kullanılmasından sonra en az bir saat geçmeden ve yetkili eleman tarafından sakınca olmadıı saptanmadan kuyu, tünel, galeri ve benzeri yerlere girilmesi yasaktır. Bu hususlar yapı i defterine yazılır : Yeraltı ilerinde, delme ve kazma sırasında içilerin salıını koruyacak ve güvenliini salayacak yeterli ve uygun havalandırma tesisatı yapılacaktır : Çeitli gazların hava ile patlayıcı bir karıım meydana getirebilecei yeraltı 5/12

7 ilerinde, açık alevli lamba veya cihazlar kullanılmayacaktır : Kuyu, tünel, galeri ve benzeri yerlerin örme duvar veya betonla takviyesinde gerekli tedbirler alınacaktır : Kaya kazılmasıni gerektiren yeraltı ilerinde, sulu delici makinalar kullanılacak veya tozların içilerin salıına zarar vermemesi için gerekli dier tedbirler alınacaktır : Patlayıcı maddelerin kullanıldıı veya serbest silisin bulunduu yerlerde kazı topraı ıslanacaktır : Yeraltı çalımalarında bucurgat baında devamlı bir içi bulundurulacaktır. Derinliin 6 metreyi atıı hallerde, elle çalıtırılan bucurgat en az 2 kii tarafından kullanılacaktır : Derinlii 25 metreyi aan kuyularda, içilerin kuyuya inip çıkmaları için kullanılan bucurgatlar veya vinçler fren tertibatlı olacak ve motorla iletilecektir : Su baskını olasılıı bulunan arazide yapılan galeri çalımalarında, içilerin hızla boaltılmasını salayacak çıkı yerleri bulundurulacak veya yeterli sayıda yükseltilmi hücreler yapılması gibi uygun tedbirler alınacaktır : Galerilerin tabanlarında bulunan boluklar seviye farkları, daralan geçitler, alçak kemerler, araba veya katarların yolları ve geçitleri gibi içiler için bir tehlike veya sıkııklık gösteren engeller, uygun ve yeterli bir ekilde aydınlanacaktır : Taıt araçlarının kullanıldıı galerilerde yeterli bir aydınlatmanın yapılmaması halinde çalıılan yerler iyice görülebilecek ekilde ııklarla iaretlendirilecek ve taıt katarlarının önünde beyaz, arkasında kırmızı ııklar yapılacak veya arkalarında aynı rengi aynı derecede yansıtacak kedi gözü veya benzeri iaret bulundurulacaktır : Yeterli ve sabit bir aydınlatmanın salandıı galerilerin aızlarında taıt veya katarın durma yolunu uygun ekilde aydınlatmaya yeterli bir projektör bulundurulacaktır : Elektrikle aydınlatılmı yeraltı i yerlerinde akımın kesilmesi halinde içilerin boaltılmalarını salamak ve ancak bu sürede kullanılmak üzere madenci lambaları veya fenerleri yahut benzeri uygun aydınlatma araçları bulundurulacaktır. 4...DÖRDÜNCÜ KISIM: YAPI SKELELERNDE VE MERDVENLERNDE ALINACAK GÜVENLK TEDBRLER 1.BRNC BÖLÜM : SKELELERDE ALINACAK GENEL GÜVENLK TEDBRLER : Yapı iskeleleri, ancak sorumlu ve yetkili teknik elemanın yönetimi altında, tecrübeli ustalara iskele ölçüleri ve malzeme özellikleri gözönünde bulundurularak kurdurulacak veya söktürülecektir. skeleler sık sık ve en az ayda bir kere muayene ve kontrol edilecek ve sonuçlar yapı i defterine yazılacaktır. skeleler her fırtınadan sonra kontrol edilecektir : skelelerin taıyabilecekleri en çok aırlık, levhalara üzerine yazılarak iskelenin uygun ve görülebilir yerlerine asılacaktır. Bu aırlıklardan fazla bir yükün iskelelere yüklenmesi yasaktır : skelelerin yamur, kar, buz veya benzeri nedenlerle kayganlaması halinde, kaymayı önleyecek tedbirler alınacaktır : skelelerde görülecek arızalar derhal onarılacak, zayıf kısımlar kuvvetlendirilecek veya yenileri ile deitirilecektir. skeleler üzerine moloz ve artıklar ile geçii engelleyecek malzeme bırakılmayacaktır :Vinç veya benzeri makinaların kullanılmasında, yüklenen malzemenin iskeleye takılarak iskelenin yıkılmasını veya herhangi bir kaza veya zararı önleyecek gerekli tedbirler alınacaktır. 6/12

8 2.KNC BÖLÜM: AHAP SKELELERDE ALINACAK GÜVENLK TEDBRLER : Ahap iskelelerde kullanılacak kereste, düzgün, sıkı dokulu, çıralı ve salam olacak, üzerinde fazla budak bulunmayacaktır : Iskarta, tamir edilmi ve boyanmı kereste ve tahtalar iskele yapımında kullanılmaz. skelelerde kullanılacak kerestelerin cinslerine göre taıyabilecekleri en çok yüke dayanabilecek standart kesitleri hesap edilecek ve bu kesitlerden daha küçük kesitli kereste kullanılmayacaktır : skelelerde gerekli dayanıklılıı salayacak çivi bulon gibi balantı malzemesi kullanılacaktır. Çiviler tam uzunlukları ile ve sivri uçları arka taraftan çıkacak ekilde çakılacak bu uçlar uygun ekilde gömülecektir. Yaralı ve paslı çiviler iskele ilerinde kullanılamaz : iskelelerin platform, geçit veya benzeri yerlerinde kullanılacak kalaslar uzunluu dorultusunda, eksiz, yanyana ve aralıksız olarak konacaktır. Kalas uçları iskele bitiminde kendi uzunluunun 1/10'undan fazla çıktıı hallerde, o kısma geçmeyi önleyecek uygun korkuluklar yapılacaktır : Sıva, badana ve tamirat gibi iler için yapılan ve yük taımayan iskele genilikleri 80 santimetreden dar yapılmayacak, döemelerinde en az iki adet 5x20 santimetre kesitten daha küçük kesitte kalas kullanılmayacak ve bu kalaslar birbirlerine 60 cm'de bir enine olmak üzere alttan 2,5x5 cm'lik çıtalarla balanacaktır : Tula duvar, ta duvar ve kaplama gibi iler için yapılan ve yük taıyan iskelelerin genilikleri, 120 santimetreden az ve bunların duvar yüzüne olan uzaklıkları ise 10 santimetreden fazla olmayacak, döemelerde hiç bir ekilde boluk ve aralık bırakılmayacaktır : iskelelerde yapılacak korkuluk ve ara korkuluk kereste kesitleri 5x10 santimetreden küçük olmayacak ve ara korkuluklar döeme tabanından itibaren 50 santimetre yükseklikte yapılacaktır. Ancak iki dikme arasında yatay kuvvetlere karı çaprazlar yapıldıında ara korkuluklar konulmayabilir : Yük taıyan iskelelerde alet ve malzemenin düerek kazaya sebep olmasını önlemek için döeme dı kısmına 15 santimetre yüksekliinde- bir etek tahtası konacaktır. Bu etek tahtası ile döeme arasında en çok bir santimetre boluk bırakılabilir : Yük taıyanlar hariç olmak üzere 8 metre yükseklie kadar olan iskele dikmeleri 8x8 santimetre, 8-24 metre yükseklik arasında bulunan iskele dikmeleri ise 10x10 santimetre kesitten daha küçük olamayacaktır. Daha yüksek veya yük taıyacak olan iskelelerin statik hesabı yapılarak gerekli kesitler saptanacaktır : ki dikme arası, yük taıyan iskelelerde 240 santimetreden yük taımayan iskelelerde ise 3 metreden daha fazla olmayacaktır : skele dikmeleri binadan ayrılmayacak ve yanlara doru sallanmayacak veya bel vermeyecek ekilde düz ve çapraz kuaklarla takviye ed ilerek binaya balanacaktır : skele esas veya tali dikmeleri, oturma veya kayma yapmayacak ekilde salam yer üzerine oturtulacak ve dikme altları birbirine balanacaktır. skele yapılacak taban, yumuak veya zayıf ise dikmeler yükü yaymak, için yeterli kalınlıkta ve boyutta ahap veya beton plaklar üzerine oturtulacaktır : Dikmeler yatay düzey olarak eklenecek ve kesitleri birbirine eit olacak bunların dört yüzüne de aynı genilikte en az 70 santimetre uzunluunda ve 2,5 santimetre kalınlıında salam keresteden hazırlanmı ek tahtalar uzun çivilerle çakılacak veya büyük civata (bulon) kullanılmak suretiyle eklenecektir : Taıyıcı, koruyucu veya takviye edici olarak yapılacak atkılar, kuaklar, çaprazlar ve mesnetler, dikmelerin iç kısmına uygun ekilde çivilenecek veya usulüne göre tesbit edilecektir. 7/12

9 : Yan kiri baları, taıyıcı esas kirilerinden en az 15 santimetre daha takın bırakılacak ve esas kiri üstüne bindirmek sureti ile her iki taraftaki dikmelere çivi veya cıvatalarla balanacaktır. Yük fazlalıından ötürü eklenecek ara atkı kirileri eit aralıklarla esas kirie çivilenmek sureti ile tesbit edilecektir : Yan kiri balarının duvara girecei kısımlar en az 10 santimetre olacaktır. Bunların baları hiç bir ekilde çaptan küçültülmez veya tralanmaz. Pencere ve benzeri boluklara gelen kısımlar ise mesnet ve çapraz yapılmak sureti ile tesbit edilecektir : Betonarme karkas binalar için kurulacak iskele yan kiri balarının bir tarafı 5x10 santimetre kesitinde ve 30 santimetre uzunluunda tahtalar çivilenerek bina kolonunun yüzlerine tesbit edilecektir : Köe dönen iskelelere en az bir köe kirii eklenecek ve iskelenin bu kısmı en az dier kısımlar kadar dayanıklı olacaktır : Atkı kirilerinde ek yapılamaz. 1. Sökülmü olan malzeme hangi yükseklikten olursa olsun dorudan doruya yere atılmayacak, iki yerinden balanarak dengeli ekilde indirilecek ve uygun bir yere istif edilecektir. 2. Söküm balamadan önce herhangi bir sebeple iskelenin takviye veya çaprazlarından hiç bir eleman alınmaz. Ancak söküme balandıktan sonra iskele malzemesinin indirilmesi amacı ile iki dikme arası (aks) korkuluklarının alınması mümkündür : Rampa ve geçitlerin iki tarafının korkuluklu olarak yapılması halinde eim en çok 25 derece olacak ve üzerine 40 santimetrede bir kendi genilikleri kadar çıtalar çakılacaktır. Rampa ve geçitler 80 santimetreden, üzerinden yük geçirilecek olanlar ise 125 santimetreden dar olmayacak ve bunların geriye kaymaması için gerekli tedbirler alınacaktır : skelenin geçit ve rampa mesnet aralıkları kalasların esnemesini bel vermesini önleyecek ve üzerinde yaylanmadan yürunebilmesini salayacak ekilde ayarlanacaktır : skelelerde köprü görevi görecek geçitler, 60 santimetreden dar ve korkuluksuz yapılmayacaktır : skele sökülmesi aaıda belirtilen esaslara göre yapılacaktır. 1. skelelerin sökülmesine en üst kısımdan balanacaktır. 2. skelelerin bina balantıları kalasların alınmasından sonra ve yukarıdan aaıya sırayla sökülecektir. 3.ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : ÇELK BORULU SKELELERDE ALINACAK GÜVENLK TEDBRLER :Çelik borulu iskelelerde kullanılacak bütün boru ve madeni kısımların dayanıklılıı ve dier özellikleri taıyacakları yüke göre normlara uygun bulunacaktır :skele yapımından gayri ilerde kullanılmı bulunan boru ve dier malzeme, iskele yapımı ilerinde kullanılmayacaktır :Çelik borulu iskeleler, saa ve sola sallanmayacak ekilde yeteri kadar çapraz borularla takviye edilecek ve binadan ayrılmayacak ekilde tesbit olunacaktır :Düey ve yatay borulardaki ekler en çok 6 metrede bir yapılacaktır :Boru balarının, tabana yerletirilen kalas altlıklara batmaması için özel surette yapılmı madeni balık kullanılacak ve balıklar çivi veya uzun vidalarla bu altlıklara tesbit edilecektir :Çelik borulu iskelelerdeki platformlarda kullanılacak kalas veya dier ahap kısımların özellikleri ile kullanılacak ve bu balıklar çivi veya uzun vidalarla bu altlıklara tesbit edilecektir. 8/12

10 4.3.7 :Boru veya madeni iskeleler statik elektrie karı uygun ekilde topraklanacaktır :Sisli ve alaca karanlık havalarda çalıma devam ettii sürece iskeledeki merdiven ve asansör baları ve çalıan döemeler boydan boya uygun ekilde aydınlanacaktır :Boru iskelenin bir kısmı veya kısımlarının sökülmesinde gereken güvenlik tedbirleri alınacak ve 75. madde hükümlerine uyulacaktır. 4.DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : ASMA SKELELERDE ALINACAK GÜVENLK TEDBRLER : Asma iskelelerin aaı ve yukarı hareketlerini salayan makine, teçhizat ve vinçlerin kullanılmaya elverili olduklarına ilikin ve yetkili teknik elemanca kullanılmaya balamadan önce düzenlenmi belgeler iyerinde saklanacaktır : Asma iskele, i sırasında saa sola veya ileri geri hareket etmeden asılı kalacak ekilde tesbit edilecektir : Asma iskelelerin taıyacaı yükler, yetkili teknik elemanların verecekleri bir raporda belirtilecek ve iskeleye bundan fazlası yüklenilmeyecektir : Asma iskele askısı için kullanılacak çelik veya kendir halatların yahut benzeri malzemenin hergün ie balamadan önce muayene edilerek ezik, kopuk, çürük veya baka bir özürü olup olmadıı hususu yapı i defterine kaydedilecek, ancak salam olduu anlaıldıktan sonra iskelede çalıma yapılacaktır :Asma iskelelerin, ini ve çıkı yollarında herhangi bir engel bulunmayacaktır. skeleler yapılacak ie göre en aır yüke dayanıklı olacaktır :Tula duvar ve sıva ilerinde kullanılacak asma iskelelerin tesbit edilecei askı kirii, 16'lık I putrel veya aynı dayanıklılıkta dier malzemeden yapılacaktır. Asma iskeleyi taıyacak halatların güvenlik kat sayısı 6'dan aaı olmayacak ve bu halatlarda ek yeri, halka, balık ve balantı bulunmayacak, bunlar askı demirlerinden kaymayacak ekilde tesbit edilecektir : Asma iskele platformu için kullanılacak çift köebent kesiti 50x50x5 mm veya bu özellikte dier profilli malzemeden yapılacaktır : Asma iskele vinç çerçevesini platformun iç ve dı kirilerine balayacak civataların çapı 5/8 parmaktan (inch) daha küçük olmayacaktır : Askı kirii, bina tavan döemesine veya bina çerçevesine u civataları ile uygun ve dayanıklı bir ekilde tesbit edilecektir. Civata arkalarına 10 mm kalınlıında çelik bir levha konulacak ve civatalar çift somunlu olacak ve yaylı ve düz pullarla birlikte sıkılacaktır : Yapı tavan döemesine tesbit edilecek askı kiriinin iskele ve tesbit için bırakılacak aralıkları birbirine eit olacak ve u civatasının boluunu almak için I demiri üstüne, 10x15 cm kesitinde ahap yastıklar konacaktır : Platform genilikleri sıva ilerinde 80 cm'den duvar ilerinde 120 cm'den az olmayacaktır : skelelerin duvardan olan açıklıı malzeme takım ve aletlerin aaıya dümesini önleyecek ekilde olacaktır : skele içinde çalıan içilerin balarını korumak için en az 2,5 cm kalınlıında tahtadan yapılmı koruyucu bir tavan bulunacaktır :Asma iskelelerde kullanılacak kanca, çengel ve benzerlerinin aızları, güvenlik mandalı veya uygun güvenlik tertibatı ile kaplanacaktır :Asma iskelelerde her metrekareye 400 kilogramdan fazla yük konmayacak ve asma iskelelerde 4'den fazla içi çalıtırılmayacaktır : Asma iskele korkulukları, en az 100 cm yükseklikte ve ara korkuluklu yapılacak, etek tahtalar ise en az 15 cm yükseklikte olacaktır. 9/12

11 5.BENC BÖLÜM : SIPA SKELELERDE ALINACAK GÜVENLK TEDBRLER : Sıpa iskeleler dayanıklılık ve taıyacaı yükler bakımından yeterli salamlıkta ve uygun malzemeden yapılacaktır : Sıva veya hafif iler için kullanılacak sıpa iskelelerde aaıdaki özellikler bulunacaktır; 1. skele genilii 50 cm'den az, yükseklii 120 cm 'den çok, 2. Platformların kalınlıı 5 cm'den ve genilii 40cm'den az, 3. skele kirileri ve bacaları 5x10 cm kesitinden küçük, 4. Takviye için kullanılacak çapraz ve düz balantılar, 2,5x10 cm'den küçük olmayacaktır :Sıpa iskelelerde bacakları veya taıyıcı orta kirileri eksiksiz olacaktır :ki sıpa iskele arası merkezden merkeze 250 cm'den çok olmayacak ve iskele ayak açıklıı, yüksekliinin yarısını geçmeyecektir : Sıpa iskele bacakları, düzgün ve salam yerlere oturtulacaktır. Bunun mümkün olmadıı hallerde düzgünlüü salamak için bacak altlarına konacak tek parçalı ahap yastıkların yükseklii 10 cm'den çok olmayacaktır :Duvar ilerinde veya 120 cm'den yüksekte yapılacak ilerde kullanılacak sıpa iskelelerde aaıdaki özellikler bulunacaktır; 1. Genilikleri 125 cm'den az, 2. Yükseklikleri 300 cm'den çok, 3. Platform kalınlıı 5 cm'den az, 4. skele bacak ve kirileri 2,5x15 cm veya 5x10 cm kesitten küçük olmayacaktır. 5. Takviye ve çaprazlar 2,5x15 cm veya 5x10 cm kesitten küçük olmayacaktır. 6.ALTINCI BÖLÜM : BETONARME KALIBI, YAPIMI VE SÖKÜMÜNDE ALINACAK TEDBRLER :Betonarme platformlarının döeme kenarlarına dümeyi önleyecek korkuluk yapılacaktır.bu mümkün olmadıı hallerde serbest çalımayı salamak için döeme kenarına korkuluklu iskele yapılacaktır :Betonarme kalıbını taıyan direklere ızgara çakıldıktan ve üzerine kalas konduktan sonra çalımaya balanılacaktır. Tavanın 3 metreden yüksek olması halinde ara çalıma platformu yapılmadan ızgara iinde çalıılmayacaktır. Boluklara gelen betonarme kolon kalıplarının dikiminde sıpa iskele, üç ayaklı merdiven kullanılması gibi gerekli güvenlik tedbirleri alınacaktır :Betonarme kalıplarının kiri kanatları boluk tarafından çakılmayacaktır. Zorunlu hallerde gerekli güvenlik tedbirleri alındıktan sonra, boluk tarafında çalıılabilir :Betonarme kalıplarının kiri tabanlarının kalıp tahtasından önce çakılması gerektiinde takviye edilmemi kiri tabanına basılarak çalıılmayacaktır : skeleler hakkında öngörülen tedbirlerden duruma göre betonarme kalıbına uygun olanları aynen uygulanacaktır. Betonarme kalıplarının yeterlilii her beton dökümünden önce kontrol edilerek yapı i defterine yazılacaktır : Kalıp sökme ii aaıda belirtilen esaslara göre yapılacaktır. 1. Kalıbı alınacak kısmın önce çaprazları, kolon kanatları alınacak ve saha temizlenecektir. 2. Sökme ii en çok iki aksın dikmeleri alınarak yapılacaktır. 3. Sökme iini yapan içiler dikmelere tırmanmayacak, sıpa ve benzeri araçlardan yararlanacaklardır. 10/12

12 4. Sökülen kalıp malzemesi uygun ekilde istif edilecektir. 5. Söküm sırasında söküm yerine sökücüden baka içiler girmeyecektir. 6. Dı yüz ve boluk kısımlarda dümeye karı gerekli güvenlik tedbirleri alınacaktır. 7. Kalıp malzemesinin yere indirilmesi veya yukarıya çıkarıiması için malzeme dengeli olarak, iki noktadan balanacaktır. 7.YEDNC BÖLÜM : MERDVENLERDE ALINACAK GÜVENLK TEDBRLER :Merdiven kolları ve basamakları için kullanılacak kereste en azından salam ve birinci sınıf çıralı çam cinsinden olacak üzerinde çatlak, yarık, çürük ve bir santimetre çapından büyük budaklar bulunmayacaktır. Basamaklar en az 30 santimetre ve eit aralıklı olacaktır :Sabit basamaklı el merdiveni ile seyyar merdivende, basamak zıvanaları ile zıvananın girecei lambalardaki özellikler: 1. Merdiven kolunda açılacak lamba ve basamak zıvana uzunlukları 2 cm'den az, 2. Kör delikler ve bunların zıvanaları 2,5 cm uzunluundan ve 2 cm çapından küçük olmayacaktır :Kusurlu merdivenler kullanılmayacaktır. Onarım amacı ile de olsa basamak altlarına takoz konulmayacaktır. Açılır kapanır el merdivenlerinde basamaklar kollara uygun boyutlarda civata ile balanacaktır. Civata baı ve somun ile ahap arasında rondela konacak ve kontrsomun kullanılacaktır :El merdivenleri kullanıldıkları yerlere alt ve üst kısımları kaymayacak veya bu yerlerden kurtulmayacak ekilde yerletirilecektir :Taınır merdivenlerde kollar, orta yerinden bir tarafı eklemli dier tarafı çengelli lama yahut zincir ile birbirine balanacaktır. Civata baı ve lama ile ahap arasına rondela konacak ve kontrsomun kullanılacaktır. Taınır merdivenin son basamaında çalıılamaz :Taınır merdivenlerde, merdivenlerin kol uçlarına, kaymayacak ekilde pabuçlar konacak, merdivenler madeni veya kaygan döemelerde kullanılacak ise pabuç altlarına ayrıca tırtıllı lastik veya mantar eklenecektir. Merdivenler uzatılmak amacı ile birbirlerine eklenemez. 4 metreden uzun taınır merdivenlerle el merdivenleri çelik boru veya profilden yapılacaktır :çilerin gelip geçtii yerlerde kullanılacak merdivenin etrafı halat, zincir veya ahap korkulukla çevrilecek ve görünür yerlere uyarı levhaları asılacaktır : naat merdivenlerinde çıkılacak platformlara korkuluk ve uygun eteklik konacak ve bu platformlar 60 cm'den dar yapılmayacaktır. Merdivenin bir veya her iki kolu çıkılacak yerin platformunu en az 90 cm amı olacak ve merdivenin son basamaı ile platformu arası 30 cm'yi geçmeyecektir :10 metre yüksekliini geçen sabit merdivenlerde her 10 metrede bir dinlenme platformu yapılacaktır : Yapının duvar bolukları kapatılmayan veya gerekli tedbirler alınmayan kısmında merdiven kullanılmayacaktır : Basamakları yapılmamı betornarme merdiven döemelerine kayma veya dümeyi önleyecek ahap basamaklar ve kova boluu kenarlarına ise uygun korkuluklar yapılacaktır : Düz sacdan veya madeni malzemeden yapılmı merdiven basamaklarının üstleri kaymayacak malzeme ile kaplanacaktır. 11/12

13 5...BESNC KISIM : YIKIM LERNDE ALINACAK GÜVENLK TEDBRLER 5.1 :Yıkım ileri ancak sorumlu ve yetkili teknik elemanın denetimi altında yapılacaktır. 5.2 :Yıkımdan önce yapının içindeki ve etrafındaki havagazı su ve elektriin kullanılması gerektii hallerde bunlar yapı dıında özel koruyucular içine alınacaklardır. 5.3 :Yıkım sırasında çıkan ta, tula, demir ve moloz gibi artıklar kat döemelerinde yıılmayacaktır. Yıkılan kısmın malzeme ve molozları kattan kata veya yere güvenlik tedbirleri alındıktan sonra atılacaktır. 5.4 :Yıkım sırasında çıkan kiremit tula veya benzeri malzemenin yere indirilmesinde kullanılan olukların üstleri kapalı olacak ve çalıma sırasında aaı bırakılan malzeme oluktan alınmadıkça baka malzeme bırakılmayacaktır. 5.5 :Altında veya etrafında bulunan içilerin güvenlii salanmadıkça yıkılacak kısım duvar ve döemeleri kitle halinde yıkılamaz. Duvarların döemeye oturduu kısımda veya herhangi bir yüksekliinde erit gibi oyuk açmak ve sonra duvarı üstten iple çekmek ve ittirmek sureti ile yıkım yapılması yasaktır. 5.6 :Yıkılacak kısımlar, yıkılmadan önce ve yıkım sırasında bol su ile sık sık ıslatılacak ve toz kalkmaması için gerekli tedbirler alınacaktır. 5.7 :Yıkılacak kısmın etrafında en az yapı yüksekliinin iki katına eit güvenlik alanı bırakılacak ve bu alan korkulukla çevrilecektir. Bo alan bulunmaması gibi nedenlerle bu hükümün yerine getirilmesi olanaı yoksa, yıkım sırasında fırlayacak parçaların etrafa zarar vermesini önlemek için yapı etrafı gerekli yükseklik ve dayanıklılıkla bir perde ile çevrilecektir. 5.8 :Elle yıkılacak duvarlar için kurulacak iç kısım iskeleleri tabandan en çok 4 metre yükseklikte yapılacaktır. 5.9 :Binadaki merdivenler ve bunların dayanakları en son yıkılacaktır :Camlı kapı, pencere ve ayna gibi kırıldıklarında tehlikeli olabilecek kısımlar yıkıma balamadan önce sökülüp uygun yerlere taınacaklardır :Yıkımda çalıan içilere gözlük, koruma balıı (baret) ve çelik burunlu ayakkabı gibi kiisel koruma araçları verilecektir. 12/12