Avrupa nın En Çok Kazanan Madencilik Şirketleri

Transkript

1 Değerlendirme Hazal Birses Petrol ve Doğalgaz Mühendisi Madencilik Türkiye Dergisi Avrupa nın En Çok Kazanan Madencilik Şirketleri Bu çalışmada, sadece merkezi Avrupa da bulunan veya herhangi bir Avrupa ülkesi ile başka bir kıtada yer alan ülkelerde ortak merkezi bulunan şirketlerin 2014 yılı içerisinde elde ettiği gelirler değerlendirilmiştir yılı içerisinde gerçekleştirilen satışlar sonrası 1 milyar dolar ve üstü gelir elde eden Avrupa merkezli şirketlerin 2013 yılı gelirleri ve kârları da bu değerlendirme içerisinde yer almaktadır. Bu kıyaslamaya göre, 2014 yılında en çok gelir elde eden ilk 10 şirket sıralaması ise şu şekildedir: 1 Glencore (221 Milyar Dolar) Birleşik Krallık ve İsviçre ortak merkezli şirket, 2014 yılında elde ettiği gelirle birlikte listedeki diğer madencilik şirketlerine önemli bir fark atarak birinci sırada yer aldı yılında Xstrata ile birleşerek Pazar payını büyüten Glencore, bir önceki yıla göre %5,2 oranında daha düşük gelir elde etse de listemizdeki liderliğini korudu. Aynı zamanda dünyanın en büyük aile şirketlerinden biri olan Glencore, elde ettiği geliri hanesine kâr olarak yansıtamayarak 2014 yılında toplam 12,8 milyar dolar FAVÖK (faiz amortisman ve vergi öncesi kâr) elde ederek bu sıralamada üçüncü sırada yer aldı. 3 Rio Tinto (47,7 Milyar Dolar) Başka bir Birleşik Krallık Avustralya ortaklığı ile kurulan şirket olan Rio Tinto, 1873 yılından beri madencilik ve metal endüstrisinde yaptığı çalışmalar ile uluslararası pazarda kendine önemli bir yer etmiş durumda. Demir cevheri, boksit, alümin, bakır, altın, elmas, kömür, uranyum vb. birçok alanda faaliyet sürdüren şirket, 2013 yılı gelirine göre %7 ye yakın bir oranda düşüş yaşayarak 2014 yılında yaptığı satışlardan toplamda 47,7 milyar dolar gelir elde etti. 2 BHP Billtion (67,2 Milyar Dolar) Aslında bir Anglo-Avustralya şirketi olan BHP Billiton, dünyanın çeşitli yerlerinde madencilik, metal ve petrol üretimi yaparak gelir kaynağını oluşturuyor yılına göre yaklaşık olarak 2 milyar dolar daha fazla gelir elde ederek kazancını arttıran şirket, elde edilen FAVÖK baz alındığında ise 22,9 milyar dolar ile 2014 yılının en çok kâr eden şirketi olma unvanını bir önceki seneden beri elinde bulunduruyor Eylül 2015

2

3 4 Anglo American (27,1 Milyar Dolar) Merkezi Londra ve Johannesburg da bulunan Anglo American plc., global platin üretiminin %40 ını gerçekleştirerek dünyanın en büyük platin üreticisi olarak dikkat çekiyor. Platinin yanı sıra önemli miktarda elmas, bakır, nikel, demir cevheri ve termal kömür üretimi de gerçekleştiren Anglo American, 2014 yılında elde ettiği gelire ve FAVÖK rakamına göre 4 ncü sırada yer alıyor. 5 Evraz (13,1 Milyar Dolar) Rusya nın en çok gelir elde eden madencilik şirketi, bu gelirin madencilikten sonraki önemli bir kısmını da çelik sektöründen elde ediyor. Ünlü milyarder Roman Abramovich in %31 oranında sahibi olduğu Evraz, operasyonlarını başta Rusya olmak üzere, Ukrayna, Kazakistan, İtalya, Çek Cumhuriyeti, ABD, Kanada ve Güney Afrika da gerçekleştiriyor. Evraz, çelik, vanadyum, demir cevheri ve kömür üretimi ile 2014 yılında 13,1 milyar dolar gelir ve 2,3 milyar dolar FAVÖK elde etti. 7 Norilsk Nickel (11,9 Milyar Dolar) Büyük çoğunlukta nikel ve paladyum üreten Rus şirketi, en geniş operasyonlarını Rusya nın kuzeyinde bulunan Norilsk- Talnakh Bölgesi nde gerçekleştiriyor. Ayrıca bakır, platin, altın, kobalt, gümüş, kömür vb. üretimleri de gerçekleştiren Norilsk bir önceki seneye kıyasla %3,5 oranda daha fazla satış geliri ile birlikte 2014 yılında 11,9 milyar dolar gelir elde etti. 8 Rusal (9,4 Milyar Dolar) Dünyanın 2. en büyük alüminyum şirketi Rusal, bu dalda birinciliğini 2015 yılı içerisinde China Hongqiao Group a devretti. Global alüminyum üretiminin yaklaşık olarak %9 unu sağlayan Rus şirketi, bir başka Rus şirketi SUAL ile birleşerek ve Glencore un alüminyum hisselerini elde ederek bu büyüklüğe ulaştı. Rusal 19 farklı ülkede yürüttüğü operasyonlar sonucunda 2014 yılında 9,4 milyar dolar gelir ve 1,5 milyar dolar FAVÖK elde etmeyi başardı. 6 Vedanta Resources (12,9 Milyar Dolar) Hindistan da kurulan ancak merkezi İngiltere ye taşınan Vedanta, bakır, alüminyum, çinko, kurşun, altın ve demir cevheri madenciliği ile beraber petrol ve doğal gaz üretimi de gerçekleştiriyor. Hindistan ın en önemli madenlerine sahip olan şirket, Avustralya ve Zambiya da da madencilik operasyonlarını gerçekleştiriyor yılı satış rakamlarına göre %11,6 oranında kayıp yaşayan Vedanta, 2014 yılı içerisinde 12,9 milyar dolar gelir elde etmeyi başardı. 9 Severstal (8,2 Milyar Dolar) Rusçada Kuzey Çeliği anlamına gelen Severstal, faaliyetlerini madencilik ve çelik endüstrisine yönelik gerçekleştiriyor. Rusya, Ukrayna, Kazakistan, Fransa, İtalya ve çeşitli Afrika ülkelerinde endüstriyel faaliyetlerini sürdüren şirket, aynı zamanda kendine ait bir havayolu şirketine ve hokey takımına da sahip. Severstal, gelirini bir önceki yıla göre %12 düşürmesine rağmen 2014 yılında 8,2 milyar dolar gelir elde ederek ilk 10 içerisinde yer alabildi Eylül Mechel (6,4 Milyar Dolar) Gelirinin büyük çoğunluğunu kömür ve demir konsantresi üretiminden sağlayan Mechel, madenciliğin yanı sıra çelik, enerji ve lojistik sektörlerinden de gelir elde ediyor yılı gelirini %25 e yakın bir oranda kaybeden şirket 2014 yılında 709 milyon dolar FAVÖK elde edebildi.

4

5 Sıralama Ülke Şirket 2014 Geliri (Milyar $) 2013Geliri (Milyar $) uluslararası platformda gerçekleştiriyorlar. Bu iki ülke haricinde, İsviçre, Almanya, İsveç, Polonya, ve Fransa dan şirketlerin girebildiği listede en önemli kârı demir cevheri, altın, bakır ve elmas üreticilerinin elde ettiği görülüyor. Listedeki şirketlerin ortak özelliği ise, çıkardıkları madenleri işleyerek son ürün halinde piyasaya sunuyor olabilmeleri. Elde ettikleri madenleri hammadde halinde satışa sunan şirketlerin önemli bir gelir elde etmesi istatistiklerden de anlaşılacağı üzere pek mümkün görünmüyor. %Değişim 2014 FAVÖK (Milyon $) 1 BK - İsviçre Glencore 221,0 233,0-5,2% BK - Avustralya BHP Billiton 67,2 65,9 2,0% BK - Avustralya Rio Tinto 47,7 51,2-6,8% BK - Güney Afrika Anglo American 27,1 29,3-7,5% Rusya Evraz 13,1 14,4-9,0% BK - Hindistan Vedanta Resources 12,9 14,6-11,6% Rusya Norilsk Nickel 11,9 11,5 3,5% Rusya Rusal 9,4 9,8-4,1% Rusya Severstal 8,2 9,3-12,0% Rusya Mechel 6,4 8,5-24,7% Rusya Metalloinvest 6,4 7,3-13,1% BK - Şili Antofagasta 5,3 10,0-47,0% Polonya KGHM Polska Miedz 4,4 4,9-10,0% İsveç Boliden 4,3 4,0 7,5% NA 15 Almanya K + S 4,2 4,4-3,0% Fransa Imery's 4,1 4,1-0,3% Rusya Uralkali 3,6 3,3 9,1% Fransa Eramet 3,5 3,5-0,6% Rusya Alrosa 3,2 2,6 23,1% İsveç LKAB 2,4 2,8-14,3% NA 21 Rusya Polyus 2,2 2,3-4,3% Rusya - BK Polymetal 1,7 1,7-1,2% İsviçre Ferrexpo 1,4 1,6-12,0% Rusya Nordgold 1,2 1,3-4,7% BK Randgold 1,1 1,1-4,4% BK Lonmin 1,0 1,5-36,8% 321 Çizelge 1. Geliri 1 milyar dolar ve üstü olan Avrupa merkezli madencilik şirketleri * Gelirinin çoğunluğunu madencilik operasyonları vasıtasıyla elde eden şirketler baz alınmıştır. Tüm değerler şirketlerin resmi web sitelerinde bulunan yıllık bilançolardan elde edilmiştir. ** K + S, Imery s, Eramet ve KGHM nin mali değerleri Avro, Boliden ve LKAB ın mali değerleri İsveç Kronu, Alrosa nın mali değerleri ise Ruble üzerinden değerlendirilerek, tarihli Amerikan Doları kuruna göre eşdeğeri hesaplanmıştır. *** Bilgi edinilemeyen kısımlara NA yazılmıştır yılı geliri 1 milyar dolar ve üstü olan Avrupa merkezli şirketlerin olduğu liste Çizelge 1 deki gibidir. Listede yer alan şirketler, hammaddenin çıkarılmasından son ürüne kadar gerçekleşen aşamaların tamamını üstlenen şirketlerden oluşmaktadır. Dikkat çeken nokta ise listenin önemli bir çoğunluğunun Birleşik Krallık ve Rusya merkezli şirketlerden oluşması. Rus şirketlerinin çoğunluğu kendi coğrafyası içerisindeki zenginliği değerlendirirken Birleşik Krallık şirketleri, mineral zenginliğinin bulunduğu yere ulaşarak operasyonlarını 96 1 Eylül 2015

6 Castrol ün gelifltirdi i Spheerol HD gresi ile mevsim koflullar ndan etkilenmeden, tüm ekipmanlar m z n ya lama periyodunu 6 kat uzatt k. Çok daha kaliteli bir ürün kullanmakla birlikte her bir ifl makinemize yapt m z harcamalardan y lda yaklafl k tasarruf sa lad k. Daha yüksek kaliteyle daha kârl olunabilece ini kan tlad için Castrol e teflekkür ederim. Engin Kayac k Y lmazlar Madencilik Makine Bak m fiefi 6 KAT DAHA UZUN GRESLEME ARALI I SPHEEROL HD LE B R EKSKAVATÖRDE SENEDE TASARRUF!