SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2014/170 Ref: 6/170

Transkript

1 SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2014/170 Ref: 6/170 Konu: E-DEFTER BAŞVURU REHBERİ VE KILAVUZU Bilindiği üzere, tarih ve 67 sıra numaralı VUK sirküleri ile, 421 sıra numaralı VUK Genel Tebliği kapsamında elektronik defter tutma zorunluluğu bulunan mükelleflerden; a) Elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayı içerisinde başvuranların 1/1/2015 tarihinden itibaren, b) Elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayından önce başvuranların en geç 2014 Aralık ayından başlamak üzere, c) Özel hesap dönemine tabi olanların 1/12/2014 tarihinden önce elektronik defter uygulamasına başvuru yapmaları ve en geç 2014 Aralık ayı içerisinde, elektronik defter tutmaya başlamaları gerekmektedir. 67 sıra numaralı VUK sirküleri ile yapılan yukarıda yer verdiğimiz düzenlemeye dair tarih ve 2013/223 sayılı sirkülerimiz yayınlanmıştı. Diğer taraftan, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından onaylanmış ve internet sitesinde uyumlu yazılımlar başlığı altında ilan edilen e-defter yazılımlarını kullanmak yerine, e-defter yazılımlarını kendileri geliştiren mükelleflerin 1 Eylül 2014 tarihi itibariyle elektronik defter test süreçlerini başarı ile tamamlamış olmaları gerekmekteydi. Bu konu hakkında tarih ve 2014/130 sayılı sirkülerimiz yayınlanmıştı. Yukarıda yer verilen açıklamalardan da görüleceği üzere, e-defter tutma yükümlülüğü kapsamındaki mükellefler Aralık 2014 içinde e-defter uygulamasına başvuru yaparlarsa, 1 Ocak 2015 den itibaren e-defter tutmaya başlayacaklardır. Uygulamada pek çok mükellefin yıl içinde hem fiziki (kağıt) ortamda hem de elektronik ortamda defter tutmak yerine, yılın tamamı için tek ortamda defter tutabilmek amacıyla e-defter başvurularını 2014/Aralık döneminde yapmayı planladıkları gözlenmektedir. Elektronik defter uygulamasına sadece elektronik ortamda başvuru yapılabilmektedir. Kâğıt ortamında yapılan başvurular değerlendirilmeyecektir. Elektronik Defter uygulamasına başvuru yapacak mükelleflerin veya temsilcilerinin adresindeki e-defter başvuru bağlantısına tıklayarak gerekli formları doldurup onaylamaları gerekecektir.

2 Elektronik defter uygulamasına sadece format ve standardı internet adresinde yayımlanan defterlerin elektronik ortamda tutulabilmesi amacıyla başvuru yapılabilecektir. Elektronik Defter Uygulamasına başvuruda bulunup Başkanlığın değerlendirmesi sonucunda e-defter tutmasına izin verilen mükellefler, başvuru tarihini takip eden ayın başından itibaren elektronik defter tutmaya başlayacaklardır. Özel hesap dönemine tabi mükellefler ise başvuru tarihini takip eden özel hesap dönemi ay kesri itibariyle elektronik defter tutmaya başlayacaklardır. Örneğin 15/9/ /9/2014 özel hesap dönemine sahip bir mükellef 4/6/2014 tarihinde elektronik defter uygulamasına başvuru yapması ve Başkanlık tarafından başvurusu uygun bulunması durumunda 15/6/2014 tarihinden itibaren elektronik defter tutmaya başlayacaktır. Uygulamaya ilişkin başvuru usulleri mükellef grupları itibariyle aşağıdaki şekilde olacaktır. 1- Tüzel kişiler, diğer kurum ve kuruluşlar ile tüzel kişiliği olmayan ortaklıklar Bu grupta belirtilen mükellefler adresinde yer alan e- Defter Başvuru Formu ve Taahhütnamesini doldurarak başvuruyu yapan kuruma ait Mali Mühürleri ile onaylamaları gerekmektedir. Başvuruların Gelir İdaresi Başkanlığı nca değerlendirilmesi sonucunda uygulamayı kullanma izni verilen mükelleflerin, kullanıcı hesapları Başkanlık tarafından aktive edilecek ve mükelleflere başvuru formunda belirtilen e- posta hesabı üzerinden bilgi verilecektir. 2-Gerçek Kişiler Gerçek kişiler adresinde yer alan e-defter Başvuru Formu ve Taahhütnamesini doldurarak kendilerine ait Mali Mühür veya Nitelikli Elektronik İmza ile onaylamaları gerekmektedir. Başvuruların Gelir İdaresi Başkanlığı nca değerlendirilmesi sonucunda uygulamayı kullanma izni verilen mükelleflerin, kullanıcı hesapları Başkanlık tarafından aktive edilecek ve mükelleflere başvuru formunda belirtilen e-posta hesabı üzerinden bilgi verilecektir. Elektronik defter uygulamasına başvuru yapacak mükellefler, sirkülerimiz ekinde yer alan e- Defter Uygulaması Elektronik Başvuru Klavuzu ile e-defter Uygulaması Elektronik Başvuru Rehberi ndan yararlanabilirler. Elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayı içerisinde başvuranların 1/1/2015 tarihinden itibaren elektronik defter tutmaya başlayacaklarını hatırlatmak isteriz.

3 Saygılarımızla, DENGE İSTANBUL YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. EKLER: E-Defter Uygulaması Elektronik Başvuru Rehberi E-Defter Uygulaması Başvuru Kılavuzu (*) Sirkülerlerimizde yer verilen açıklamalar sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tereddüt edilen hususlarda kesin işlem tesis etmeden önce konusunda uzman bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiyemiz olup; sadece sirkülerlerimizdeki açıklamalar dayanak gösterilerek yapılacak işlemler sonucunda doğacak zararlardan müşavirliğimiz sorumlu olmayacaktır. (**) Sirkülerlerimiz hakkında görüş, eleştiri ve sorularınız için aşağıda bilgileri yer alan uzmanlarımıza yazabilirsiniz. Erkan YETKİNER YMM Mazars/Denge Vergi Departmanı, Ortak Güray ÖĞREDİK SMMM Mazars/Denge Vergi Departmanı, Kıdemli Müdür

4 e-defter Uygulaması Başvuru Kılavuzu Versiyon 2.0 Ağustos 2014 e-defter Uygulaması Başvuru Kılavuzu Ağustos 2014 Versiyon : 2.0 1/8 ANKARA

5 GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı (I) e-defter Uygulaması Başvuru Kılavuzu Ağustos 2014 Versiyon : 2.0 2/8

6 Versiyon Yayımlanma Tarihi Eklenen/Silinen/Değişen Açıklama Bölüm Kılavuzun ilk yayım tarihidir Uygulamaya Başvuru İzin yazısı ifadesi kaldırılmıştır başvurusu başarılı olan mükelleflere e- mail geleceği bilgisi eklenmiştir. e-defter Uygulaması Başvuru Kılavuzu Ağustos 2014 Versiyon : 2.0 3/8

7 Tanımlar ve Kısaltmalar Giriş Uygulamaya Başvuru Tüzel kişiler, diğer kurum ve kuruluşlar ile tüzel kişiliği olmayan ortaklıklar Gerçek Kişiler Mali mühür, elektronik imza ve zaman damgası bulunmayan mükellefler Mali Mühür Elektronik İmza Zaman Damgası... 8 e-defter Uygulaması Başvuru Kılavuzu Ağustos 2014 Versiyon : 2.0 4/8

8 Tanımlar ve Kısaltmalar Başkanlık : T.C. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı Elektronik Defter : Şekil hükümlerinden bağımsız olarak Vergi Usul Kanununa ve/veya Türk Ticaret Kanununa göre tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgileri kapsayan elektronik kayıtlar bütününü ifade etmektedir. Elektronik Kayıt : Elektronik ortamda tutulan ve elektronik defter ve belgeleri oluşturan, elektronik yöntemlerle erişimi ve işlenmesi mümkün olan en küçük bilgi ögesini ifade etmektedir Genel Müdürlük : Gümrük ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğünü TÜBİTAK-BİLGEM : Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kamu KAMU SM Sertifikasyon Merkezi Nitelikli Elektronik İmza : 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununun dördüncü maddesinde tanımlanan elektronik imzayı ifade etmektedir. Mali Mühür : Vergi Usul Kanunu kapsamında yapılacak düzenlemeler çerçevesinde kullanılmak üzere, tüzel kişi ve diğer kurum, kuruluş ve işletmelere ait veri bütünlüğünün, kaynağın ve içeriğin garanti altına alınması ile gerekli durumlarda gizliliğin sağlanması fonksiyonlarının yerine getirilmesi amacı ile oluşturulan ve e-defter Uygulaması bünyesinde yapılan işlemlerde kullanılması zorunlu olan Mali Mühür, Başkanlık adına TÜBİTAK- BİLGEM KAMU SM tarafından hazırlanan elektronik sertifika alt yapısını ifade etmektedir. Elektronik Uygulaması Defter : Başkanlık ve Genel Müdürlük tarafından belirlenen format ve standartlara uygun olarak oluşturulan elektronik defterlere ilişkin onay süreçlerinin yerine getirilmesi amacı ile hazırlanan internet adresinde yer alan uygulamayı ifade etmektedir. e-defter Uygulaması Başvuru Kılavuzu Ağustos 2014 Versiyon : 2.0 5/8

9 1 Giriş Bu kılavuz defterlerini elektronik ortamda oluşturmak, kaydetmek, muhafaza ve ibraz etmek isteyen gerçek ve tüzel kişilerin e-defter Uygulamasına başvuru yapması için gerekli işlemleri açıklamak amacıyla hazırlanmıştır. Defterlerini elektronik ortamda oluşturmak, kaydetmek, muhafaza ve ibraz etmek isteyen gerçek ve tüzel kişi mükelleflerin öncelikle 13/12/2011 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 sıra numaralı Elektronik Defter Genel Tebliğinin bölümünde yer alan şartları sağlamaları gerekmektedir. Elektronik defter uygulamasına sadece elektronik ortamda başvuru yapılabilmektedir. Kâğıt ortamında yapılan başvurular değerlendirilmeyecektir. Elektronik defter uygulamasına sadece format ve standardı İnternet adresinde yayımlanan defterlerin elektronik ortamda tutulabilmesi amacıyla başvuru yapılabilecektir. 2 Uygulamaya Başvuru Elektronik Defter Uygulamasına başvuruda bulunup Başkanlığın değerlendirmesi sonucunda e-defter tutmasına izin verilen mükellefler, başvuru tarihini takip eden ayın başından itibaren elektronik defter tutmaya başlayacaklardır. Özel hesap dönemine tabi mükellefler ise başvuru tarihini takip eden özel hesap dönemi ay kesri itibariyle elektronik defter tutmaya başlayacaklardır. Örneğin 15/9/ /9/2014 özel hesap dönemine sahip bir mükellef 4/6/2014 tarihinde elektronik defter uygulamasına başvuru yapması ve Başkanlık tarafından başvurusu uygun bulunması durumunda 15/6/2014 tarihinden itibaren elektronik defter tutmaya başlayacaktır. Ayrıca Gelir İdaresi Başkanlığınca başvuru formunda belirtilen e-posta hesabına, elektronik defterin ne zamandan itibaren GIB sistemine yüklenmesi gerektiği bilgisi, başvuru evrağının pdf formatındaki kopyası ve başvurunun evrak numarası bilgileri gönderilir. e-defter Uygulaması Başvuru Kılavuzu Ağustos 2014 Versiyon : 2.0 6/8

10 Elektronik defter uygulamasına başvuru yapacak mükellefler, başvuru formunu doldurmak için İnternet adresinde yayımlanan e-defter Uygulaması Elektronik Başvuru Rehberi nden yararlanabilirler. Uygulamaya ilişkin başvuru usulleri mükellef grupları itibariyle aşağıdaki şekilde olacaktır. 2.1 Tüzel kişiler, diğer kurum ve kuruluşlar ile tüzel kişiliği olmayan ortaklıklar Bu grupta belirtilen mükellefler adresinde yer alan e- Defter Başvuru Formu ve Taahhütnamesini doldurarak başvuruyu yapan kuruma ait Mali Mühürleri ile onaylamaları gerekmektedir. Başvuruların Başkanlıkça değerlendirilmesi sonucunda uygulamayı kullanma izni verilen mükelleflerin, kullanıcı hesapları Başkanlık tarafından aktive edilecek ve mükelleflere başvuru formunda belirtilen e-posta hesabı üzerinden bilgi verilecektir. 2.2 Gerçek Kişiler Gerçek kişiler adresinde yer alan e-defter Başvuru Formu ve Taahhütnamesini doldurarak kendilerine ait Mali Mühür veya Nitelikli Elektronik İmza ile onaylamaları gerekmektedir. Başvuruların Başkanlıkça değerlendirilmesi sonucunda uygulamayı kullanma izni verilen mükelleflerin, kullanıcı hesapları Başkanlık tarafından aktive edilecek ve mükelleflere başvuru formunda belirtilen e-posta hesabı üzerinden bilgi verilecektir. 3 Mali mühür, elektronik imza ve zaman damgası bulunmayan mükellefler Mali mühür veya elektronik imzası bulunmayan mükellefler durumlarına uygun elektronik imza sertifikalarını almaları gerekmektedir. 3.1 Mali Mühür Elektronik defter başvuru aşamasında ve elektronik defterlerin ve bunlara ilişkin beratların imzalanması sürecinde kullanılan mali mühür TÜBİTAK-BİLGEM Kamu Sertifikasyon Merkezi nden temin edilecektir. e-defter Uygulaması Başvuru Kılavuzu Ağustos 2014 Versiyon : 2.0 7/8

11 3.2 Elektronik İmza 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununun dördüncü maddesinde tanımlanan elektronik imza, aynı kanunun sekizinci maddesi kapsamında faaliyette bulunan elektronik imza servis sağlayıcılarından temin edilecektir. 3.3 Zaman Damgası Herhangi bir kesinti veya sistem arızası nedeni ile beratların Başkanlık tarafından onaylanması işleminin gerçekleştirilememesi durumunda söz konusu beratlar, gerçek kişi mükellefler için nitelikli elektronik imza veya mali mühür, tüzel kişi, kamu kurum ve kuruluşları ile tüzel kişiliği olmayan ortaklıklar için mali mühür ile zaman damgalı olarak imzalanacak veya onaylanacaktır. Bu kapsamda kullanılacak olan zaman damgaları TÜBİTAK-BİLGEM Kamu Sertifikasyon Merkezi nden temin edilecektir. e-defter Uygulaması Başvuru Kılavuzu Ağustos 2014 Versiyon : 2.0 8/8

12 e-defter Uygulaması Elektronik Başvuru Rehberi Versiyon 1.0 Nisan 2014 ANKARA e-defter Uygulaması Elektronik Başvuru Rehberi Nisan 2014 Versiyon: / 11

13 GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI e-defter Uygulaması Elektronik Denetim Başvuru ve Uyum Rehberi Yönetimi Daire Başkanlığı Nisan 2014 Versiyon: 1.0 (I).2/ 11

14 Versiyon Yayım Tarihi Eklenen/Silinen/Değişen Bölüm Açıklama Kılavuzun ilk yayım tarihidir. e-defter Uygulaması Elektronik Başvuru Rehberi Nisan 2014 Versiyon: / 11

15 İçindekiler 1 Giriş e-defter Uygulamasına Başvuru Başvuru Formunun Doldurulmasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Tüzel Kişi Mükellefler Kamu Kurumları ve Tüzel Kişiliği Olmayan Ortaklıklar Gerçek kişiler Mali Mühür veya NES (Nitelikli Elektronik Sertifika) ile Başvuruya Devam Edilirken Dikkat Edilecek Hususlar... 8 e-defter Uygulaması Elektronik Başvuru Rehberi Nisan 2014 Versiyon: / 11

16 Şekil 1 Kart Giriş Ekranı...8 Şekil 2Kart Tanımlama Ekranı...9 Şekil 3 Şifre Giriş Ekranı...10 Şekil 4 Sertifika Bilgileri Ekranı...10 e-defter Uygulaması Elektronik Başvuru Rehberi Nisan 2014 Versiyon: / 11

17 1 Giriş Bu rehber, e-defter uygulamasına başvuru yapacak mükelleflerin başvuru formunu doldurmalarına yardımcı olmak amacıyla hazırlanmıştır. 2 e-defter Uygulamasına Başvuru Elektronik Defter uygulamasına başvuru yapmak isteyen mükelleflerin veya temsilcilerinin adresindeki e-defter başvuru bağlantısına tıklayarak gerekli formları doldurup onaylamaları gerekmektedir. 3 Başvuru Formunun Doldurulmasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Mükellef grupları itibariyle e-defter başvuru formunda doldurulması zorunlu alanlar aşağıdaki şekilde olacaktır. 3.1 Tüzel Kişi Mükellefler Vergi Kimlik Numarası (VKN) Unvanı Uyumlu Yazılım Adresi Telefon Numarası Elektronik Posta Adresi Adı ( İrtibat Kurulacak Kişi yeait kısmındaki) Soyadı ( İrtibat Kurulacak Kişi yeait kısmındaki) Telefon Numarası ( İrtibat Kurulacak Kişi yeait kısmındaki) Cep Telefonu ( İrtibat Kurulacak Kişi yeait kısmındaki) Elektronik Posta Adresi ( İrtibat Kurulacak Kişi yeait kısmındaki) e-defter Uygulaması Elektronik Başvuru Rehberi Nisan 2014 Versiyon: / 11

18 3.2 Kamu Kurumları ve Tüzel Kişiliği Olmayan Ortaklıklar VKN Unvanı Uyumlu Yazılım Adresi Telefon Numarası Elektronik Posta Adresi Adı ( İrtibat Kurulacak Kişi yeait kısmındaki) Soyadı ( İrtibat Kurulacak Kişi yeait kısmındaki) Telefon ( İrtibat Kurulacak Kişi yeait kısmındaki) Cep Telefonu ( İrtibat Kurulacak Kişi yeait kısmındaki) Elektronik Posta Adresi ( İrtibat Kurulacak Kişi yeait kısmındaki) 3.3 Gerçek Kişiler T.C. Kimlik Numarası (TCKN) Adı Soyadı Uyumlu Yazılım Adresi Telefon Numarası Elektronik Posta Adresi Adı ( İrtibat Kurulacak Kişi yeait kısmındaki) Soyadı ( İrtibat Kurulacak Kişi yeait kısmındaki) Telefon Numarası ( İrtibat Kurulacak Kişi yeait kısmındaki) Cep Telefonu ( İrtibat Kurulacak Kişi yeait kısmındaki) Elektronik Posta Adresi ( İrtibat Kurulacak Kişi yeait kısmındaki) Form doldurulup Kaydet butonuna basıldıktan sonra Java appleti çalışacaktır. Ardından tüzel kişiler, diğer kurum ve kuruluşlar ve tüzel kişiliği olmayan ortaklıklar mali mühürle, gerçek kişi olan mükellefler ise nitelikli elektronik imza veya mali mühürle başvuruya devam eder. e-defter Uygulaması Elektronik Başvuru Rehberi Nisan 2014 Versiyon: / 11

19 4 Mali Mühür veya NES (Nitelikli Elektronik Sertifika) ile Başvuruya Devam Edilirken Dikkat Edilecek Hususlar Form doldurulup kaydedildikten sonra Şekil 1 deki Kart Giriş Ekranı gelecektir. Başvurunun bu aşamasında tüzel kişiler, diğer kurum ve kuruluşlar ile tüzel kişiliği olmayan ortaklıklar mali mühürle, gerçek kişiler de nitelikli elektronik imza veya mali mühürle başvuruya devam etmelidir. Öncelikle mali mühür kartının ya da nitelikli elektronik sertifika kartının bilgisayara doğru takıldığından emin olunmalıdır. Şekil 1 Kart Giriş Ekranı İlk kez mali mühür ya da nitelikli elektronik sertifika kullanacak olanların önce mali mührün ya da nitelikli elektronik sertifika sürücülerinin düzgün şekilde yüklendiğinden emin olmaları gerekmektedir. Sonrasında aynı ekrandan başvuruya devam edilir. e-defter Uygulaması Elektronik Başvuru Rehberi Nisan 2014 Versiyon: / 11

20 Kart Giriş ekranında Tanımla butonuna basılır ve Şekil 2 deki Kart Tanımlama ekranı gelir: Şekil 2 Kart Tanımlama Ekranı Kart Tanımlama ekranında Seç butonuna tıklanır ve açılan pencereden ilgili kartın PKCS11'i destekleyen kütüphanesi (dll dosyası) seçilmelidir: Akis kartlar için akisp11.dll GemSafe için gclib.dll Siemens için siecap11.dll StarCOS için aetpkss1.dll Aladdin için etpkcs11.dll Örneğin akisp11.dll genellikle C:\Windows\system32 dizininde bulunmaktadır. Kart dosyası kütüphane dosyası alanına aktarıldıktan sonra kart tanımlama ekranında KartAdı alanına bir isim atanır: Akiskart/AKISKART/GemSafeKart/SiemensKart/AladdinKart vb. Devamında Ekle butonuna tıklanarak işlem tamamlanır. Kart tanımlama işlemleri bittikten sonra Şekil 3 teki gibi kart giriş ekranında tanımlı kartlardan ne isim verilmişse o kart seçilir (Bu örnekte akisp11.dll seçilmiş ve AKISKART adı atanmış) ve kart şifresi girilir: e-defter Uygulaması Elektronik Başvuru Rehberi Nisan 2014 Versiyon: / 11

21 Şekil 3 Şifre Giriş Ekranı Sonra Giriş butonuna tıklanır. Kart şifresi doğru biçimde girildiğinde Sertifika Bilgileri Şekil 4 teki gibi Kart Giriş Ekran ına yüklenecektir: Şekil 4 Sertifika Bilgileri Ekranı e-defter Uygulaması Elektronik Başvuru Rehberi Nisan 2014 Versiyon: / 11

22 Sertifika bilgileri yüklendikten sonra İmzala butonuna tıklanır ve böylelikle başvuru işlemi tamamlanmış olur. İşlem Başarılı onay mesajı ile başvuru işleminin başarılı bir şekilde tamamlandığı anlaşılır. Herhangi bir hata varsa onay mesajı yerine hata mesajı ve hataya ilişkin açıklama ile ilgili bilgilendirme yapılacaktır. İşlemin başarılı olması durumunda Gelir İdaresi Başkanlığınca başvuru formunda belirtilen e-posta hesabına elektronik defterin ne zamandan itibaren GIB sistemine yüklenmesi gerektiği bilgisi, başvuru evrağının pdf kopyası ve başvurunun evrak numarası bilgileri gönderilir. e-defter Uygulaması Elektronik Başvuru Rehberi Nisan 2014 Versiyon: / 11