Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı

Transkript

1 Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı

2 Histoloji Anabilim Dalı Hk.Genel Bilgi-1 Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı, Fakültemizin kuruluş çalışmaları aşamasında 1969 yılında kurulmuştur. Başlangıçta sınırlı bir kadroyla eğitim ve araştırma etkinliklerini sürdüren Anabilim Dalımızda izleyen yıllarda bugün çeşitli Tıp Fakültelerinde Anabilim Dalı Başkanı ya da öğretim üyesi olarak çalışan bilim adamı yetişmiştir Anabilim Dalı nın kurucusu Doç.Dr.Şeref Yazgan dır. Anabilim Dalı Başkanlığını Şeref Yazgan dan sonra sırasıyla Prof.Dr.Turgut Vardar Prof.Dr.İbrahim Aykaç, Doç.Dr.Basri Turgut ve 1993 yılından günümüze kadar Prof.Dr.Yusuf Nergiz tarafından yürütülmektedir.

3 Histoloji Anabilim Dalı Hk.Genel Genel Bilgi-2 Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı mızın başlıca amacı bilim anlayışına, inceleme ve araştırma yeteneklerine sahip sağlam düşünceli aydınlar yetiştirmek, bilimsel inceleme ve araştırmalar yaptırmaktır. Anabilim Dalımız, bu amacına ulaşmak için, Atatürk'ün gösterdiği bilim yolunda Türkiye'nin çağdaş uygarlık düzeyine ulaştırılmasına çalışır. Anabilim dalımız, Tıp Fakültesi binası içinde yer alıp, idari ve araştırma laboratuarlarının yer aldığı iki ayrı mekandan oluşmaktadır.

4 Histoloji Anabilim Dalı Hk.Genel Genel Bilgi-3 Ayrıca Tıp Fakültesi binası içerisinde öğrenci laboratuarımız bulunmaktadır. Anabilim Dalımızın tüm öğretim elemanlarının odalarında internet bağlantısı mevcuttur. Anabilim dalımız öğretim üyeleri tarafından Tıp, Diş Hekimliği, Atatürk Sağlık Yüksekokulu öğrencilerine hem teorik hem de pratik Histoloji ve Embriyoloji dersleri verilmektedir. Pratik dersler Tıp Fakültesinin birinci ve ikinci sınıflarında, tek laboratuarda yaklaşık her grupta öğrenci ile 4 grup halinde, Diş Hekimliği Fakültesinde tek laboratuarda iki grup halinde yaklaşık 70 öğrenci ile pratik uygulama yapılmaktadır.

5 Histoloji Anabilim Dalının Faaliyetleri Eğitim- öğretim Faaliyetleri Tıp fakültesi misyonu doğrultusunda, güncel bilgi ve teknoloji kullanarak, tıbbi histoloji ve embriyoloji bilgisine ve etik değerlere sahip bireyler yetiştirmek.lisans, lisansüstü ve hizmet içi eğitimi kapsamaktadır. Diğer taraftan Diş Hekimliği ve Hemşirelik Bölümlerinde Histoloji ve Embriyoloji öğretimi sağlamak. Araştırma-Geliştirme Faaliyetleri Çağdaş teknolojiyi kullanarak sağlık bilimlerinde çalışanların araştırmalarına, klinik tanı ve tedaviye destek vermek, araştırmalarla evrensel bilime katkıda bulunmaktır.

6 Öğretim Üyelerimiz Prof.Dr.Yusuf NERGİZ (Anabilim Dalı Bşk.) Prof.Dr.Murat AKKUŞ Doç.Dr.Engin DEVECİ Yrd.Doç.Dr.Özlem BARAN Yrd.Doç.Dr.Ayfer AKTAŞ Yrd.Doç.Dr.Sevda SÖKER

7 Prof.Dr.Yusuf NERGİZ (Anabilim Dalı Başkanı) Lisans (Fırat Üniversitesi) :1976 Tıpta uzmanlık (Dicle Üni.) : 1981 Doktora (Dicle Üniversitesi):1986 Yrd.Doç. (Dicle Üniversitesi) :1987 Doç.Dr. (Dicle Üniversitesi) :1989 Prof.Dr. (Dicle Üniversitesi) :1995 Yurtiçi makale sayısı:75 Yurtdışı makale sayısı:44 Yurtiçi bildiri sayısı:132 Yurtdışı bildiri sayısı:35

8 Prof.Dr.Murat AKKUŞ Lisans (Dicle Üniversitesi) :1985 Doktora (Dicle Üniversitesi):1995 Yrd.Doç (Dicle Üniversitesi):1997 Doç.Dr.(Dicle Üniversitesi) :2001 Prof.Dr.(Dicle Üniversitesi) :2007 Yurtiçi makale sayısı :28 Yurtdışı makale sayıs:25 Yurtiçi bildiri sayısı :30 Yurtdışı bildiri sayısı :63

9 Doç.Dr.Engin DEVECİ 1987 Dicle Üniversitesi,Lisans 1995 Dicle Üniversitesi,Doktora 1997 Dicle Üniversitesi,Yrd.Doç Dicle Üniversitesi,Doç.Dr. Yurtiçi makale,38 Yurtdışı makale,25 Yurtiçi bildiri,45 Yurtdışı bildiri,24

10 Yrd.Doç.Dr.Özlem BARAN 1993 Dicle Üniversitesi,Lisans 2003 Dicle Üniversitesi,Doktora 2006 Dicle Üniversitesi,Yrd.Doç. Yurtiçi makale,6 Yurtdışı makale,7 Yurtiçi bildiri,16 Yurtdışı bildiri,10

11 Yrd.Doç.Dr.Ayfer AKTAŞ 1991 Fırat Üniversitesi,Lisans 2002 Dicle Üniversitesi,Doktora 2004 Dicle Üniversitesi,Yrd.Doç. Yurtiçi makale,3 Yurtdışı makale,10 Yurtiçi bildiri,18 Yurtdışı bildiri,8

12 Yrd.Doç.Dr.Sevda SÖKER 1995 Dicle Üniversitesi,Lisans 2004 Dicle Üniversitesi,Doktora 2006 Dicle Üniversitesi,Yrd.Doç. Yurtiçi makale,10 Yurtdışı makale,9 Yurtiçi bildiri,19 Yurtdışı bildiri,4

13 Asistanlarımız Araş.Gör.Selçuk TUNİK Araş.Gör.Ercan AYAZ Araş.Gör.Dilek YAVUZ

14 Anabilim Dalımız Bilimsel Faaliyetleri Anabilim Dalımız Öğretim Elemanları tarafından bugüne kadar, pek çok araştırma ve proje gerçekleştirilmiş; Çok sayıda yurtiçi ve yurtdışı kongre ve sempozyuma katılmıştır, Histolojik ve Embriyolojik kurslara katılım sağlanmıştır yılında IV.Ulusal Histoloji ve Embriyoloji Kongresine ev sahipliği yapmıştır.

15 Anabilim Dalımızdan Görüntüler

16

17

18

19

20

21

22

23

24 Histoloji ve Embriyolojiye Giriş Prof.Dr.Yusuf NERGİZ

25 Histolojiye Giriş

26 Sunum Planı Histolojinin Tanımı,Amacı Histolojinin Tıptaki Önemi,Diğer Bilim Dallarıyla ilişkisi İnsan Vücudunun Organizasyonu Hücreler Dokular Organlar Sistemler İnsan vücudunun bileşenleri Hücreler Hücrelerarası madde Vücut sıvıları Histolojik Inceleme Yöntemleri Kesit Smear Yayma Hücre izolasyonu İnceleme için kullanılan mikroskop türleri Işık Mikroskopları Faz-kontrast mikroskobu Karanlık saha mikroskobu Floresan mikroskop Kon-fokal mikroskop Elektron Mikroskoplar Geçirimli Elektron Mikroskop(TEM) Tarayıcı Elektron Mikroskop(SEM) Atomik Kuvvet Mikroskobu Preparat Hazırlama Aşamaları Histolojide Kullanılan Boyama Yöntemleri

27 Histolojinin Tanımı ve Amacı Histoloji,histos (doku) ve logia (bilim) sözcüklerinden türemiş olan doku bilimi anlamına gelmektedir. Organları oluşturan doku ve hücreleri mikroskop yardımıyla incelemeyi amaçlar.

28 Histolojinin Tıptaki Önemi,Diğer Bilim Dallarıyla ilişkisi Temel tıp bilimler kapsamında yer alan Histoloji, esasında klinik bilimler ile ortaklaşa pek çok araştırma gerçekleştirmektedir. Histolojiyle yakın ilişkili bilim dalları Anatomi Embriyoloji Fizyoloji Biyokimya Hücre Biyolojisi Genetik Patoloji

29 İnsan Vücudunun Organizasyonu Vücut (Hücre,interselluler matriks ve ekstraselluler sıvıdan oluşmuştur.) Hücreler, Kas Hücresi Sinir Hücresi Dokular, Kas Doku Epitel Doku Bağ Doku Sinir Doku Organlar, Böbrek Kalp Beyin Mide Sistemler, Sinir Sistemi Sindirim Sistemi Organizma.

30 İnsan vücudunun bileşenleri Hücreler, Hücrelerarası madde, Ekstrasellüler matriks Kondroid Osteoid Vücut sıvıları, Kan Lemf Doku sıvıları

31 Bazı Tanımlar Sitoloji:Hücreleri ışık ve elektron mikroskobu düzeyinde inceleyen bilim dalıdır. Hücre Biyolojisi: Hücrenin yapısını, fonksiyonunu, biyokimyasal ve genetik özellikleri ve bunlar arasındaki ilişkileri inceleyen bilim dalıdır. Hücreler bir araya gelerek dokuları oluştururlar. Basit Dokular: Aynı özellikleri taşıyan hücrelerin bir araya gelerek oluşturdukları dokudur. Bileşik Dokular: Farklı fonksiyonları gerçekleştiren hücrelerin bir araya gelmesiyle oluşan dokulardır.

32 Histolojik İnceleme Yöntemleri Kesit Parafin Kesitler Frozen Kesitler Smear Kan İdrar Kemik iliği Yayma Areolar bağ doku Hücre izolasyonu Kas lifleri Endotel hücresi Epitel hücresi

33 Histolojik inceleme için kullanılan mikroskop türleri Işık Mikroskopları Klasik Işık Mikroskobu Faz-kontrast mikroskobu Karanlık saha mikroskobu Floresan mikroskop Kon-fokal mikroskop Elektron Mikroskoplar Geçirimli Elektron Mikroskop (TEM) Tarayıcı Elektron Mikroskop (SEM) Atomik Kuvvet Mikroskobu

34 Klasik Işık Mikroskobu Konfokal Mikroskop

35 Floresan Mikroskobu

36 SEM

37 TEM

38 Preparat Hazırlama Aşamaları 1. Tespit (Fiksasyon) 2. Yıkama 3. Suyunu giderme (Dehidrasyon) 4. Şeffaflaştırma 5. İnfiltrasyon 6. Gömme (Bloklama) 7. Kesme 8. Boyama 9. Kapatma

39 Parafin Blok

40 Mikrotom Cihazı

41 Histolojide Kullanılan Boyalar Asidik Boyalar: Eozin, pikrik asit, asitfuksin,orange G, eritrosin,kongo kırmızısı ve light green Bazik Boyalar: Thionin, hematoksilen, metilen mavisi, toluidin mavisi, bazik fuksin, ve safranin Metakromatik Boyalar Toluidin mavisi, thionin, metilen mavisi ve azure A gibi bazik ve anilin boyalardır.

42 Metakromazi

43 Histolojide Kullanılan Boyama Yöntemleri Hematoksilen-Eosin(H-E) Periyodik Asit Schiff (PAS) Masson Trikrom Mallory Azan Van Gieson Gümüşleme Giemsa May Grünwald

44 Hematoksilen-Eozin Boyama,Karaciğer

45 Periodic Acid Schiff (PAS),Böbrek PAS,Kolon

46 Yağ Hücreleri,Oil Red

47 Masson Trikrom,Karaciğer. Masson Trikrom,Özefagus

48 Gümüşleme

49 Histolojide Kullanılan Ölçü Birimleri 1 milimetre (mm):1000 mikrometre (µm) 1 mikrometre (µm):1000 nanometre (nm) 1 nanometre (nm):10 Angstrom (A o )

50 Embriyolojiye Giriş

51 Sunum Planı Embriyolojinin Tanımı,Amacı Embriyolojinin Tıptaki yeri ve diğer bilim dallarıyla ilişkisi Embriyolojinin Gelişme Periyodları Prenatal dönem Embriyonal Dönem Fötal Dönem Postnatal Periyod Teratoloji Konjenital Anomaliler In vitro fertilizasyon(ivf)

52 Embriyolojinin Tanımı,Amacı Embriyoloji,insanın tek hücreden(zigot) başlayarak doğuma kadar olan zaman içindeki gelişimini inceleyen bilim dalıdır. Embriyoloji temelde ikiye ayrılır; Genel Embriyoloji, Özel Embriyoloji.

53 Embriyolojinin Tıptaki yeri ve diğer bilim dallarıyla ilişkisi Embriyoloji ile ilgili yakın ilişkili bilim dalları; Kadın Doğum Pediatri Çocuk cerrahisi Plastik cerrahisi Genetik Anatomi, Histoloji

54 Embriyolojinin Gelişme Periyodları Prenatal dönem (38-40 hafta,9 ay 10 gün) Zigot FertilizasyonPostnatal dönem Yeni doğan(infant) Bebeklik Çocukluk Ergenlik Gençlik Erginlik Yaşlılık Postnatal dönem Yeni doğan(infant) Bebeklik Çocukluk Ergenlik Gençlik Erginlik Yaşlılık İmplantasyon Morula Blastula Gastrula Nörula Embriyonal Dönem 3-8.haftalar arası dönem Fötal Dönem 9.haftadan doğuma kadar

55 Teratoloji,gelişim anomalilerini,mekanizmalarını ve nedenlerini araştıran bir bilim dalıdır. Konjenital Anomaliler,doğumda var olan doğum defektleridir. Yarık dudak Yarık damak Konjenital katarakt Down sendromu İn vitro fertilizasyon (IVF),Tüp bebek.

56 56

57 Zigot Blastula

58 58

59 6.Haftalık Embriyo 12.Haftalık Fetus

60 Yarık dudak ve yarık damak Down Sendromu

61 Önerilen Kitaplar