RAPOR TPS-OIC TİCARET MÜZAKERELERİ KOMİTESİ (TMK) GÖZDEN GEÇİRME TOPLANTISI. (Ankara, Haziran 2008)

Transkript

1 Aslı: İngilizce RAPOR TPS-OIC TİCARET MÜZAKERELERİ KOMİTESİ (TMK) GÖZDEN GEÇİRME TOPLANTISI (Ankara, Haziran 2008) 1. TMK Gözden Geçirme Toplantısı Haziran 2008 tarihleri arasında Ankara da düzenlenmiştir. 2. TMK Gözden Geçirme Toplantısına Türkiye Cumhuriyeti Dış Ticaret Müsteşar Yardımcısı Sayın Ülker GÜZEL başkanlık yapmıştır. 3. Ticaret Müzakereleri Komitesi (TMK) toplantısına katılan Üye Ülke delegasyonları: - Bangladeş Halk Cumhuriyeti - Mısır Arap Cumhuriyeti - Gine Cumhuriyeti - İran İslam Cumhuriyeti - Ürdün Haşimi Krallığı - Büyük Libya Arap Halk Sosyalist Cemahiriyesi - Malezya - Maldivler Cumhuriyeti - Fas Krallığı - Suudi Arabistan Krallığı - Umman Sultanlığı - Pakistan İslam Cumhuriyeti - Katar Devleti - Tunus Cumhuriyeti - Türkiye Cumhuriyeti - Birleşik Arap Emirlikleri 1

2 4. İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) Üyesi Ülkeler arasında Tercihli Ticaret Sistemi Çerçeve Anlaşmasını (TPS-OIC) henüz imzalamamış ya da onaylamamış İKT Üyesi Ülkelerin aşağıda sıralanmış olan temsilcileri toplantıya gözlemci olarak katılmışlardır: - Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti - Çad - Filistin - Irak Cumhuriyeti (İmzaladı) - Kuveyt Devleti (İmzaladı) - Sudan - Tacikistan 5. İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi (SESRIC) toplantıda İKT Genel Sekreterliği ni temsil etmiştir. Ayrıca toplantıya diğer İKT Kuruluşları ve Uluslar arası Kuruluşlardan temsilciler de katılmışlardır: - İSEDAK Koordinasyon Ofisi (TMK Sekreterliği nin üyesi olarak) - İslam Ticareti Geliştirme Merkezi (ICDT) (Ticaret müzakereleri komitesi Sekreterliği nin üyesi olarak) - İslam Kalkınma Bankası (IDB) - İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi (SESRIC) - Batı Afrika Parasal Birliği (WAEMU) (Katılımcı Listesi Ek 1 dedir.) Açılış Oturumu 6. Türkiye Cumhuriyeti Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Ekselansları Sayın Kürşad TÜZMEN in mesajı, Türkiye Cumhuriyeti Dış Ticaret Müsteşarlığı Anlaşmalar Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Sayın Atilla KIZILARSLAN tarafından okunmuştur. 2

3 7. Ekselansları Sayın Kürşad TÜZMEN, mesajında TMK Üye Ülkelerinin ortak anlayışıyla, ticaret müzakerelerinin iki turunun başarıyla tamamlandığını ve bunların sonucunda sırasıyla PRETAS ve TPS-OIC Menşe Kuralları nın oluşturulduğunu belirtmiştir. 8. Mesajında, Ekselansları Sayın TÜZMEN, TPS-OIC sisteminin yürürlüğe girmesi için hedef tarih olan 1 Ocak 2009 dan önce en az on üye ülkenin PRETAS ve TPS-OIC Menşe Kuralları nın imza ve onay prosedürlerini tamamlamasının önemini dile getirmiştir. Ekselansları Sayın TÜZMEN, TMK Üye Ülkelerine onaylama süreçlerini hedef tarihte tamamlanmış olacak şekilde hızlandırmaları yönünde çağrıda bulunmuştur. 9. Mesajında, Ekselansları Sayın TÜZMEN, Türkiye nin Mayıs 2008 de PRETAS ı onaylamış olduğuna işaret etmiştir. Ekselansları Sayın TÜZMEN ayrıca İKT Üye Ülkelerinin dünya ticaretindeki payında son zamanda meydana gelen artışın da altını çizmiştir. (Sayın Kürşad TÜZMEN in konuşma metni Ek II dedir.) 10. Açılış konuşmasında, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşar Yardımcısı Ekselansları Sayın Halil İbrahim AKÇA, İSEDAK ın temel hedeflerinden birinin İKT içi ticareti geliştirmek olduğuna dikkat çekmiştir. Bu bağlamda, Ekselansları Sayın AKÇA üye ülkeler arasında tercihli ticaret sistemi oluşturulmasının, kuruluşundan beri İSEDAK ın gündeminde olduğunu hatırlatmış ve bu bakımdan, PRETAS ve TPS-OIC Menşe Kuralları nın bir an evvel uygulanmasının, İKT 10 yıllık Eylem Planı nda öngörüldüğü şekilde İKT içi yüzde 20 lik ticaret hedefine 2015 yılına kadar ulaşılması için önemli olduğunu vurgulamıştır. Ekselansları Sayın AKÇA ayrıca İSEDAK ın İKT üyesi ülkeler arasında ekonomik ve ticari işbirliğini geliştirmek için çeşitli projeler ve programlar başlattığını belirtmiştir. (Ekselansları Sayın Halil İbrahim AKÇA nın konuşma metni Ek III tedir.) 11. İKT Genel Sekreteri Ekselansları Sayın Prof. Dr. Ekmeleddin İHSANOĞLU nun mesajı, SESRIC te Üst Düzey Uzman olan Sayın Nabil DABOUR tarafından okunmuştur. Ekselansları Sayın İHSANOĞLU mesajında, ticaretin İKT içi işbirliğini geliştirmedeki önemli rolünü vurgulamıştır. Bu bağlamda, PRETAS ve TPS-OIC Menşe Kuralları nı henüz onaylamamış olan üye ülkeleri gerekeni 3

4 yapmaya çağırmıştır. Ekselansları Sayın İHSANOĞLU ayrıca İKT Üye Ülkelerinde yakın bir zaman içerisinde tarife benzeri ve tarife-dışı önlemlerin ortadan kaldırılabilmesine yönelik bir yaklaşımın kabul edilmesini ümit ettiğini belirtmiştir. Son olarak Sn. İHSANOĞLU mesajında, kendisinin ve Genel Sekreterliğin TPS-OIC sisteminin yürürlüğe girmesi için tam destek sağlayacağı konusunda komiteye güvence vermiştir. (Ekselansları Sayın. Prof. Dr. Ekmeleddin İHSANOĞLU nun mesaj metni Ek IV tedir.) 12. Toplantı daha sonra Fas Krallığı, Ürdün Haşimi Krallığı ve Suudi Arabistan Krallığı delegasyon başkanlarının konuşmaları ile devam etmiştir. Delegasyon başkanları, TPS-OIC sisteminin TMK Üye Ülkeleri Ticaret Bakanları tarafından nihai tarih olarak belirlenen 1 Ocak 2009 a kadar yürürlüğe girmesinin önemli olduğunu vurgulamış ve toplantıya ev sahipliği yapmasından dolayı Türkiye Cumhuriyeti ne şükranlarını iletmişlerdir. Çalışma Oturumu 13. Çalışma oturumu, Türkiye Cumhuriyeti Dış Ticaretten Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Ekselansları Sayın Ülker GÜZEL in açılış konuşmasıyla başlamıştır. Konuşmasında, Sayın GÜZEL 1 Ocak 2009 a kadar TPS-OIC nin yeni bir sistem olarak İslam ülkeleri arasında ticareti serbestleştirmesini; kurala dayalı ve şeffaf bir ticaret altyapısının oluşturulmasını sağlayacağını belirtmiştir. Bu bakımdan, Sayın GÜZEL Tercihli Ticaret Protokolü nün ve Menşe Kuralları nın onaylanma sürecinin 2008 yılının sonuna kadar en az 10 ülke tarafından tamamlanmasının öneminin altını çizmiştir. (Sn. Ülker GÜZEL in konuşma metni Ek V tedir.) Gündem in Kabulü 14. TMK, Toplantı gündemini ve çalışma programını kabul etmiştir. (Gündem metni Ek VI dadır.) 4

5 TMK Sekreterliği nin Sunumu 15. TMK Sekreterliği, TMK nın evveliyatı ve Ticaret Bakanları tarafından belirlenen 1 Ocak 2009 tarihinden önceki çalışma programı ile ilgili bir sunum yapmıştır. Sekreterlik, İkinci Ticaret Bakanları Toplantısı nda kabul edilen Ankara Bakanlar Deklarasyonu na atıfta bulunarak 2008 yılında PRETAS ve Menşe Kuralları nın onaylanmasının nihai hale getirilmesinin gerekli olduğunu ve böylelikle TPS-OIC sisteminin kurulması için belirlenen Ocak 2009 hedefine ulaşılacağını vurgulamıştır. TPS-OIC nin yürürlüğe girmesinden önce Üye Ülkeler tarafından yapılan nihai hazırlıklar, özellikle Menşe Kurallarının uygulanması ve Taviz Listelerinin Değişimi 16. Bu gündem maddesi kapsamında, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Müsteşarlığı TPS-OIC Menşe Kuralları nın uygulanması için gereken faaliyetlerle ilgili bir sunum yapmıştır. Komite, bu sunumun metninin İKT nin resmi dillerinde TMK Üyesi Ülkelere dağıtılmasını istemiştir. (Sunum metni Ek VII dedir) 17. Komite TPS-OIC Anlaşmaları nın ortak bir yorumunun gerekliliğini vurgulamıştır. Bu bakımdan, Komite İslam Ticareti Geliştirme Merkezi nden (ICDT) İSEDAK Koordinasyon Bürosuyla işbirliği içinde bu konuda bir açıklama notu hazırlamasını, bunu İKT üye ülkelerine dağıtmasını; ayrıca göz önünde bulundurması ve gereken eylemleri gerçekleştirilmesi için İSEDAK a sunmasını istemiştir. Komite aynı zamanda ICDT den IDB (İslam Kalkınma Bankası) Grubu ve ICCI (İslam Ticaret ve Sanayi Odası) ile işbirliği içinde TPS- OIC ile ilgili seminerler ve çalıştaylar düzenlemeye devam etmesini istemiştir. 18. TPS-OIC Menşe Kuralları orijinal metnindeki, Bangladeş tarafından gündeme getirilen küçük yazım hatalarıyla ilgili olarak, Komite TMK Sekreterliği tarafından tavsiye ve uygun eylem için meselenin İKT Genel Sekreterliği ne sunulmuş olduğu konusunda bilgilendirilmiştir. İKT Genel Sekreterliği nden cevaplarının TMK Üye Ülkelerine ve TMK Sekreterliğine en kısa zamanda dağıtılması istenmiştir. 5

6 19. Komite, TPS-OIC sistemi yürürlüğe girdiğinde taviz listelerinin dağıtımının yapılabilmesi için Sekreterliğe gönderilmesi gerektiğine dikkat çekmiştir. Komite aynı zamanda taviz listelerinin Sekreterlik tarafından üye ülkelere dağıtılmasının önemini vurgulamıştır. 20. Komite, TPS-OIC sistemi yürürlüğe girdiğinde üye ülkelerinden gümrük bürolarında malların düzgün ve hızlı bir biçimde dağıtımının sağlanması için kendi iç prosedürleriyle uyumlu olarak gerekli düzenlemeleri yapmalarını istemiştir. 21. PRETAS ın 3. maddesinde belirtildiği üzere, tarife indirimine tabi olacak ürün kapsamının belirlenmesiyle ilgili olarak, TMK üye ülkelerinin çoğu 8 dijitli HS kodları ile ilgili kararlarını dile getirmişlerdir. Bangladeş, Ürdün ve Libya gibi bazı üye ülkeler bu hususta nihai cevaplarını TMK Sekreterliğine ileteceklerini belirtmişlerdir. İki ay içerisinde bu üç ülkeden cevap gelmemesi durumunda, 8 dijitli sistem kabul edilebilir sayılacaktır. 22. TPS-OIC anlaşmalarına ilişkin bilginin dolaşımıyla ilgili olarak, üye ülkelerden bu amaç için İslam Ülkeleri Ticaret Enformasyon Ağı ndan (TINIC) faydalanmaları istenmiştir. PRETAS ve TPS-OIC Menşe Kuralları nın İmzalanması ve Onaylanmasına ilişkin Konular 23. Komite, TPS-OIC Anlaşmaları nın, yani Çerçeve Anlaşması, PRETAS ve TPS-OIC Menşe Kuralları nın imzalanma ve onaylanma durumunu görüşmüştür. Tüm delegeler bu anlaşmalara ilişkin nihai durumlarını Komiteye bildirmişlerdir. 24. Komite, İKT Genel Sekreterliği nden Çerçeve Anlaşması, PRETAS ve TPS-OIC Menşe Kuralları nın imzalanma ve onaylanma durumlarıyla ilgili olarak TMK Sekreterliği ve Üye Ülkelere bir bilgi notu dağıtmasını istemiştir. 25. Komite, Suudi Arabistan Krallığı nı TMK nın yeni üyesi olarak memnuniyetle karşılamıştır. Komite ayrıca PRETAS ın Suudi Arabistan Krallığı tarafından imzalanmasını ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından onaylanmasını memnuniyetle karşılamıştır. Komite aynı zamanda 24. İSEDAK sırasında ve 6

7 öncesinde birçok üye ülkenin PRETAS ve TPS-OIC Menşe Kuralları nı imzalama niyetini takdirle karşılamıştır. 26. Komite, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, İSEDAK Başkanı Ekselansları Sayın Abdullah GÜL e ve İKT Genel Sekreteri Ekselansları Sayın Prof. Dr. Ekmeleddin İHSANOĞLU na TPS-OIC nin bir an evvel uygulanmasına yönelik liderlik ve girişimlerinden ötürü şükranlarını sunmuştur. 27. Komite, 1 Ocak 2009 a kadar TPS-OIC Sistemi nin kurulması hedefine ulaşmak için, ilgili bütün İKT üye ülkelerine en yakın zamanda TPS-OIC Anlaşmalarına katılmaları çağrısında bulunmuştur. Diğer Konular 28. Bu gündem maddesi kapsamında tartışma olmamıştır. Kapanış Oturumu 29. Komite, TMK tarafından düzenlenen Ticaret Müzakereleri Komitesi Gözden Geçirme Toplantısı Raporunu ve Eklerini kabul etmiştir. 30. Katılan delegeler, bu önemli toplantı için yapılan mükemmel düzenlemeler ve Ankara da kaldıkları süre içerisinde kendilerine gösterilen misafirperverlikten dolayı, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine ve TMK Sekreterliğine içten teşekkürlerini sunmuşlardır