TEKNOLOJİ ODAKLI EKOSİSTEMDE MÜHENDİSLİK EĞİTİMİ: NİTELİKLİ İSTİHDAM VE KARİYER İÇİN YAPMAMIZ GEREKENLER?

Transkript

1 TEKNOLOJİ ODAKLI EKOSİSTEMDE MÜHENDİSLİK EĞİTİMİ: NİTELİKLİ İSTİHDAM VE KARİYER İÇİN YAPMAMIZ GEREKENLER? PROF. DR. ALPAGUT KARA MALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRETİM ÜYESİ

2 21. Yüzyıl: teknoloji her yerdedir. 2 İletişim Ulaşım Sağlık Hizmeti

3 Dünyada Akıllı Üretim Sistemleri Yönelimi Akıllı üretim sistemleri imalat sanayindeki değer zincirlerinin duruma özel çözümler, esneklik, verimlilik ve maliyet açısından optimize edilmesini sağlamakta 2018 yılı Sanayide kullanılacak robot sayısı 2,3 milyon olacak yılı ~50 milyar cihazın birbiriyle iletişim halinde olacak yılı Küresel ticaret hacminin yarısı akıllı nesnelerin etkileşimini kullanacak. 18. yy 20. yy 1970 ler Günümüz ve 2020 ye doğru Sanayi 1.0 Su veya buhar gücüne dayalı mekanik üretim Sanayi 2.0 İş gücü elektrik enerjisine dayalı seri üretim *Fiziki ve sanal gerçeği birleştiren siber fiziksel (cyber-physical) sistemler Sanayi 3.0 Üretimde ileri otomasyon için elektronik ve bilgi teknolojileri Teknolojik İlerleme Akıllı Cihazlar Sanayi 4.0 Siber fiziksel** ve akıllı üretim sistemleri 3

4 Çok katmanlı bir yapı İleri Teknolojilerde Uygulamaya Geçiş Nasıl olmalı? Birleştirici tematik ARGE Tüm disiplinlerarası paydaşların öğretim üyesi, araştırıcı, öğrenci katkısı takım bilimi Üç katmanda da çalışma gerekli Toplam parçaların birleşiminden daha büyük Her uygulamalı araştırma zamanı gelmiş bir temel araştırmadır. 4

5 Kitleselleşmiş yüksek öğretim sistemlerinin karşılaştığı en büyük zorluk, modern ekonomilerde çalışabilecek nitelikte mezunlar (nitelikli istihdam) yetiştirebilmektir. A B D : İ ş v e r e n l e r i n y a r ı s ı nitelikli, yeni ü n i v e rs i t e m e z u n l a r ı n ı b u l m a k t a zorlandıklarını söylüyorlar. OECD ülkelerinde artmakta olan kalifiye eleman sıkıntısı var. 5

6 BAŞARILI BİR ÜNİVERSİTE-SANAYİ İŞBİRLİĞİ İÇİN: Bütün taraflar kazanan olmalı (win-win). 6 Örneğin; Seramik Araştırma Merkezi (SAM)

7 BAŞARILI BİR ÜNİVERSİTE-SANAYİ İŞBİRLİĞİ İÇİN: Bütün taraflar kazanan olmalı (win-win). 7

8 BAŞARILI BİR ÜNİVERSİTE-SANAYİ İŞBİRLİĞİ İÇİN: Promoting University-Industry Collaboration in Developing Countries, by Jose Guimon, World Bank,

9 BAŞARILI BİR ÜNİVERSİTE-SANAYİ İŞBİRLİĞİ İÇİN: Promoting University-Industry Collaboration in Developing Countries, by Jose Guimon, World Bank,

10 AŞILMASI GEREKEN ENGELLER NELER? Reasons for Not Collaborating by Region (%) Their activities are not relevant for our business We do not know what Univs/HEIs have to offer Collaboration is costly and time consuming There is a mismatch of objectives and expectations Univs operate in the long term - need short term solutions We speak different languages Other Benefits and Challenges of University - Industry Interactions: A Critical Perspective Jeremy Howells, Ronnie Ramlogan and Shu-Li Cheng Manchester Institute of Innovation Research, University of Manchester Wales EoE NW 10

11 AŞILMASI GEREKEN ENGELLER NELER? İlgi, süre ve beklentiler anlamında hala aynı problemler devam ediyor? Bu durum özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için geçerli: Kaynaklar ve zaman sınırlı İhtiyaçlar genellikle kısa dönem teknik konular/problemler üzerinde (bu durum üniversiteler için pek cazip değil!) KÜLTÜREL DÖNÜŞÜM ŞART? Benefits and Challenges of University - Industry Interactions: A Critical Perspective Jeremy Howells, Ronnie Ramlogan and Shu-Li Cheng Manchester Institute of Innovation Research, University of Manchester 11

12 İÇİNDE BULUNDUĞUMUZ BÖLGENİN DURUMU? Türkiye 81 İl Sanayi Durum Raporu, Sanayi Genel Müdürlüğü,

13 ESKİŞEHİR İN DURUMU? Eskişehir İli 2017 Yılı Yatırım Destek ve Tanıtım Stratejisi, BEBKA 13

14 1900'lar & 50'ler Kadınların okula gitmesi Üniversitelerde araştırma süreci Yüksek öğretimdeki önemli gelişmeler 1980'ler & 90'lar Kitlesel Eğitim Özel üniversiteler 2000'ler Küresel eğitim Özerklik Küresel sıralamalar Şimdi ve Gelecek Çevrimiçi dijital öğrenme (MOOCs) Yetenekler (kalite & uygunluk) Araştırma & inovasyon Girişimcilik Seeram Ramakrishna, Global Observatory for Learning 14

15 YÜKSEKÖĞRETİM ALANINDAKİ EĞİLİMLER 15 Rekabet odaklı kamu kaynakları Uluslararasılaşma Eğitim-öğretim ve araştırmanın yanında kurumsal misyon odaklı değer üretmek Akreditasyon Sıralandırma (Endeks) Yüksek öğretime olan talep Bilgi ve iletişim teknolojileri ile birlikte çeşitlenen eğitim ortamları Yüksek öğretim kurumlarının çeşitliliği (Misyon Farklılaşması)

16 Tekstil Mühendisliği Maden Mühendisliği Metalurji Mühendisliği İnşaat Mühendisliği Elektrik Mühendisliği Nükleer Mühendisliği Havacılık Mühendisliği Eğitim Mühendisi Ulaştırma Mühendisliği Sistem Mühendisliği Nanoölçek Mühendisliği Kimya Mühendisliği Sağlık Mühendisliği Makine Mühendisliği Sulama Mühendisliği Modern Mühendisliğe Geçiş Mühendisliğin Görünümü Gemi Mühendisliği Enerji Mühendisliği Endüstri Mühendisliği Gıda Mühendisliği Bilgisayar/Yazılım Mühendisliği Çevreci Tasarım Mühendisliği 1950'ler Elektronik Mühendisliği Biyoloji Mühendisliği Biyomedikal Mühendisliği Biyoteknoloji Malzeme Bilimi & Mühendisliği 1990'lar Çevre Mühendisliği İnşa Edilmiş Çevre/Altyapı Mühendisliği Kullanıcı Deneyimi Mühendisliği Büyük Veri Mühendisliği İnsan Makine Arayüzü Mühendisliği Robot Bilimi Şimdi & Gelecek Seeram Ramakrishna, Global Observatory for Learning 16

17 İlgiyi ve uyumluluğu arttırmak CDIO (Düşün, Tasarla, Uygula, Çalıştır) yaklaşımı Deneysel öğrenim Problem odaklı öğrenim Tasarım eksenli öğrenim Çıraklık eğitimi Staj ( ve PTS) ile gerçek dünyada deneyim edinme Bireylere uyan esnek müfredatlar Müfredatla uyum içerisinde olan yan etkinlikler Gönüllü olarak yapılan etkinlikler Toplumsal K. Miller 17

18 Sınıfta öğrenme Çevrimiçi öğrenme Karışık (sınıf ve çevrimiçi) öğrenme Tek başına öğrenme Eş ile öğrenme Birebir öğrenme Pedagojik Metotlar Açık kitap ve kapalı kitapla yapılan sınavlar Sürekli değerlendirme Grup Çalışması ile yapılan projeler 4 yıllık (3 yıl, 4+1 yıl biçiminde) Öğrenci odaklı Öğretmen odaklı 18

19 Öğrencinin ilgisini arttıran öğeler Girişimcilik Küresel Öğrenme; Gerçek Hayat Tecrübesi; Çıraklık Eğitimi Teknik Dersler (derinliği olan dersler) Mühendislik Eğitiminin Matrisi Problem Çözme Yeteneği; Takım Çalışması ve Liderlik Toplumsal Zorluklar; Disiplinlerarası öğrenim Eleştirel Düşünme Araştırma/Endüstriyel Projeler Yeteneği Yardımıyla Kazanılan Yenilikçi ve (çok disiplinli/ Yaratıcı Yetenekler Düşünce Özgürlüğü Dersleri/Etik & Toplumsal Bilinç) Bilgi ve İletişim Becerileri 19 TUTKU?

20 TÜRKİYE DE MÜHENDİSLİK EĞİTİMİ Mevcut Durum: 219 Fakülte 1274 Programı Öğrenci Sayısı: ( ) Mezun Sayısı: Farklı Türde Fakültede 75 Farklı Mühendislik Programı En Önemli Sorunlar: İnsan Kaynağı Altyapı Yüksek sayıda öğrenci kontenjanları Çok farklı öğrenci profili Akademik ve Mesleki iki profil olmakla birlikte tüm programlar Akademik Staj uygulamalarındaki güçlükler 20

21 MÜHENDİSLİK EĞİTİMİ Öneriler Üniversiteye girişte kurumlar hakkında ayrıntılı istatistiki bilgilerin yer alması Sınav sisteminde taban puanın yanında matematik/geometri/fizik/kimya/biyoloji Mühendislik fakültesi, bölümü açılma sürecinde alt yapı ve insan kaynakları yeterliliklerine ilişkin standartların oluşturulması 75 farklı mühendislik program türünün gözden geçirilmesi Akademik ve mesleki mühendislik profillerinin net yapılması ve bu kapsamda Mühendislik ve Teknoloji Fakültesi profillerinin net tanımlanması Çekirdek program oluşturulması Öğrencilerin dil yetkinliklerinin geliştirilmesi Yeni teknolojilerin mühendislik eğitiminde kullanılması Staj uygulamalarının iyileştirilmesi (intern, proje tabanlı staj, uygulamalı eğitim) Akreditasyonun teşvik edilmesi Mühendislik programları mezunlarına temel mühendislik (FE) ve yetkin mühendislik (PE) sınavlarının uygulanması 21

22 TEŞEKKÜRLER. 22