ÇİÇEKLER. Düzen Laboratuvarlar Grubu Uluslararası Kalite Güvencesi. ALİ ÜSKÜDÂRÎ Tezhip ve Ruganî Üstâdı, Çiçek Ressamı

Transkript

1 Alİ ÜsküdârÎ nin çiçek resimlerinden derlediğimiz takvim organizasyonunun 2. yılındayız Mor Yalınkat Sümbül ve Hercâi Menekşe Bir sap üzerinde yer alan on iki tâne açmış, beş tâne gonca mor yalınkat sümbül ve kendi sapında bir tâne hercâi menekşeli buket resmi. Saplar kırmızı bir kurdele ile bağlanmıştır. Yeşil sap üzerindeki sümbüllerden bir tânesi dalından koparak yana düşmüştür. Natüralist üslûpta boyanan sümbüllere beyaz renkle ışık verilmiştir. Hercâi menekşe pembebeyaz, sarı ve mor ile tarama tekniğinde renklendirilmiştir (v.5 a, 61x176 mm). ÇİÇEKLER Kaynak: Ali Üsküdârî Tezhip ve Rugani Üstadı, Çiçek Ressamı Gülnur Duran, Kubbealtı Akademisi Kültür ve San at Vakfı yayını, ISBN ALİ ÜSKÜDÂRÎ Tezhip ve Ruganî Üstâdı, Çiçek Ressamı Türk bezeme sanatında klasik yolun son temsilcilerinden sayılan Ali Üsküdârî nin hayatı hakkında malumatımız çok azdır; mevcut eserleri arası tarihleri taşıdığı için, XVIII. yüzyılda yaşadığı bilinir. Yine bir Üsküdarlı olan Yrd. Doç. Dr. Gülnur Duran ın hazırladığı eserden kullanmamıza müsaade edilen bazı çiçek resimleri 2012 ve 2013 yılları takvimlerimizde yer alacaktır. Ali Üsküdârî, bu resimlerini tabiatın aynı olarak değil de, üsluplaştırarak çizmekle sanattaki mertebesini göstermiştir. Eseri için Yrd. Doç. Dr. Gülnur Duran a, yönlendirmeleri için Prof. Dr. Uğur Derman a, Sinan Uluant a ve Kubbealtı Akademisi Kültür ve Sanat Vakfı na şükranlarımızı sunarız. Buradaki çiçek resimlerinin asılları İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi nde bulunan 1727 tarihli Mecmua-i Gazeliyat tadır (T.5650); yer aldıkları varak numarası da resim sahasının ebadı ile birlikte verilmiştir.

2 Biyolojik Bilimler Araştırma Geliştirme ve Üretim A.Ş. (B.B.A.G. ve Ü.A.Ş.) Yatırım Alanları DÜZEN LABORATUVARLAR GRUBU DÜZEN - NORWEST ÇEVRE, GIDA VE VETERİNER SAĞLIK HİZMETLERİ EĞİTİM DANIŞMANLIK A.Ş. TAYLIELİ ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI İŞLETMECİLİĞİ Mayo Medical Laboratories ile İşbirliği ÜCRETSİZ DANIŞMA HATTI info@duzen.com.tr tr-tr.facebook.com/pages/ankara/ Duzen--/ DÜZEN LABORATUVARLAR GRUBU Ankara Tunus Caddesi No: Tel: Faks: Atatürk Bulvarı No: 237/ Tel: Faks: Mithatpaşa Caddesi No: 16/ Tel: Faks: İstanbul Avrupa Yakası 2. Taşocağı Caddesi No: 8 Mecidiyeköy Tel: Faks: Anadolu Yakası Bağdat Caddesi Gündüz Apt. B Blok No: 160/7 Selamiçeşme Kadıköy Tel: Faks: Adana Atatürk Bulvarı No: 34/ Tel: Faks: Mersin İnönü Bulvarı No: 160 (Orduevi Kavşağı) Çamlıbel Tel: Faks: DÜZEN - NORWEST ÇEVRE, GIDA VE VETERİNER SAĞLIK HİZMETLERİ EĞİTİM DANIŞMANLIK A.Ş. Büyükesat Mahallesi Kaptanpaşa Sokak No: 2/ GOP Ankara Tel: Faks: TAYLIELİ ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI İŞLETMECİLİĞİ Fabrika Taylıeli Köyü Burhaniye / Balıkesir Tel: Faks: Mağaza Ankara Uğur Mumcu Caddesi No: 60/B GOP Tel/Faks: e mail: laleliank@zeytinim.com İstanbul Cevdet Paşa Caddesi No: 97/A Bebek Tel/Faks: e mail: lalelibebek@zeytinim.com twitter@dlaboratuvari

3 Çİçeklerİn aylara göre açıklamaları OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN Pembe İstanbul Lâlesi ve Sarı Fulya ve Sarı Fulya ve Pembe Mor Yalınkat Karanfil ve Pembe Karanfil ve Goncası Mor Menekşe Pembe Çiğdem Cezayir Menekşesi Sarı Safran İki iri yaprak arasında pembe İstanbul lâlesi ve mor menekşe ile bir buket resmi. Lâlenin beyaz zemin üzerine pembe tarama gölgeli yaprakları, birbiri üzerine sarılmış ve sivri uçludur. Açık yeşil zemin rengi üzerine koyu yeşil ve kızıl kahverengi taramalı yapraklar ve sap, dalga görünümü veren bir hareketlilik göstermektedir. Mor menekşe ise kendi sapı ve yaprağı ile birlikte resmedilmiştir. Her iki çiçeğin saplarını, hareketli bir kurdele fiyonk yaparak birleştirmiştir (v.75 a, 61x177 mm). Aynı sap üzerinde bir tâne goncası olan turuncu bir zambak resmi. Turuncu ve sarı ile taranarak çalışılan çiçeğin yeşil yaprakları çok yumuşak kıvrımlarla çiçeğin sapına hareket kazandırmıştır. Kıvrımlardaki ışık ve gölgeleme mâvi-yeşil ve beyaz taramalarla yapılmıştır (v.25 b, 61x177 mm). Sarı fulya ve pembe çiğdemden bir buket resmi. Düz yeşil bir sap ucundan bir tânesi gonca, üç tâne fulya çıkmıştır. Pembe çiğdem, yaprağı ile birlikte çizilmiş, beyaz zemini pembe ile taranarak gölgelendirildikten sonra yine pembe tahrirlenmiştir. Yaprak ve sapı, fulyanın sapı ile aynı tonda yeşil ile boyanarak üzeri beyazla ışıklandırılmıştır. Buket fiyonklu bir kurdele ile bağlanmış, mâvi ile tarama tarzında boyanmıştır (v.61 a, 60x178 mm). Bir tânesi gonca olan üç adet haseki küpesini taşıyan bir dal resmi. Haseki küpeleri açık pembe zemin rengi üzerine koyu renk gölgeli boyanmış, tarama tekniği ile yapılan renklendirmede beyazla ışık verilerek detaylar belirginleştirilmiştir. Çiçeklerin tohumu, sap ve yaprakları açık yeşil zemin üzerine koyu yeşil taramalı çalışılmıştır. Taramalardaki incelik ve yumuşak kıvrımlar çiçeklere canlılık kazandırmıştır (v.88 b, 61x177 mm). Sarı fulya ve pembe cezayir menekşesiyle yapılan bir buket resmi. Çiçeklerin sapları kırmızı bir kurdele ile bağlanmıştır. Sapın ucunda üç tâne açmış, iki tâne de gonca hâlindeki fulya sarı renkte boyanmıştır. İki tâne açmış, bir tâne gonca cezâyir menekşesi kendi sapı ve yaprakları ile berâber çalışılmıştır. Pembenin tonları ile tarama tekniğinde gölgelendirilmiş, ışıklı kısımlar beyaz bırakılmıştır. 18. yy. rokoko tarzının belirgin özelliklerini taşıyan kırmızı kurdelede çok hafif ve uçuşan bir görüntü hâkimdir (v.12 a, 61x169 mm). Mor yalınkat karanfil ve sarı safrandan meydana gelen bir buket. Bir tâne goncası olan karanfil açık kirli pembe boyanarak bordo ile tarama gölge yapılmıştır. Sap ve yeşil yapraklarında mâvi-yeşil renk ve tonları kullanılmıştır. Bu yapraklardan bir tânesi kırılmıştır. Sarı safran, kahverengi ile çok ince taranmıştır. Çiçeklerin sapları mâvi bir kurdele ile bağlanmıştır (v.89 a, 61x177 mm). Tek sap üzerinde, iki adet goncasıyla birlikte pembe bir karanfil resmi. Çiçeğin sap, çanak ve yaprakları yeşil, karanfiller ise pembenin tonları ile taranarak boyanmış, karanfillere beyaz renkle hareket kazandırılmıştır. Yeşil yapraklarda daha sert dönüş ve kıvrım yapıldığı dikkati çekmektedir (v.18 b, 60x178 mm). TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK Turuncu Zambak ve Goncası Pembe Haseki Küpesi Mor Bahçe Açelyası Pembe Gül ve Goncası Mor Haseki Küpesi ve Pembe Peygamber Çiçeği Mor bahçe açelyası resmi. Aynı sap üzerine beş tâne iri açelya, üç tâne goncası ile farklı yönlerde yerleştirilmiştir. Açelyalar açık kirli pembe zemin üzerine bordo renkle tarama tarzında boyanmıştır. Sap ve yapraklarda sarı-yeşil zemin rengi üzerine koyu yeşil tarama, gölge ve damar yapılmış, yapraklardan bir tânesi sapından ayrılarak yana düşmüştür. Açelya dalındaki hareketlilik dikkat çekicidir (v.95 b, 61x177 mm). Büyük bir gül ve goncası, yeşil yaprakları ile berâber aynı sap üzerinde resmedilmiştir. Açık pembe gül goncası koyu pembe ile taranarak, ışıklı-gölgeli tarzda boyanmış, gülün katmerlerindeki kıvrımlarda açık koyu tonlamalarla yumuşak bir görüntü elde edilmiştir. Tohum kısmı sarı ve yeşil renklerle işlenmiş, gülün iki pembe yaprağı yerinden koparak yana düşmüştür. Gülün yeşil yapraklarındaki açık yeşil zeminin üzeri koyu yeşille taranarak damar yapılmış, bu yapraklardan biri saptan ayrılarak yana düşmüştür. Sap üzerindeki dikenler, kırmızı ile değişik yönlerde sap boyunca yerleştirilmiştir (v.39 b, 61x177 mm). Mor haseki küpesi ve pembe peygamber çiçeği ile yapılmış bir buket resmi. Haseki küpesinin bir tâne goncası bulunmaktadır. Mor rengin tonları ile tarama tarzında boyanan çiçeğin ince uzun sapı üzerinde dört tâne de yaprağı yer almıştır. Ayrı bir sap üzerindeki peygamber çiçeği, pembenin tonları ile tarama tekniğinde boyanmış, sarı-yeşil tonlarındaki yaprak ve sap aynı tarzda renklendirilmiştir. Sapları turuncu gölgeli sarı bir kurdele bağlamıştır (v.103 a, 61x177 mm). Pembe Katmerli Düğün Çiçeği (Nerengül) ve Goncası Goncası ile berâber bir sap üzerinde yer alan katmerli düğün çiçeği (nerengül) resmi. Çiçek ve goncası pembe zemin üzerine bir ton koyu renkle taranarak gölgeli boyanmış, çiçeğin katmerleri beyaz tonlamalarla ortaya çıkartılarak, tohumları yeşil ve siyah noktalarla işlenmiştir. Kıvrımlar yapan hareketli yeşil yapraklardaki gölgeler ve damarlar çok ince taramalıdır (v.32 b, 61x177 mm). Pembe Sümbül Dalı ve Mor Menekşe Yalınkat pembe sümbül dalı ve mor menekşeden meydana getirilmiş bir demet resmi. Demet fiyonk yapmış bir kurdele ile bağlanmıştır. Sümbüllerden bir tânesi sapından yana düşmüştür. Çok açık pembe ile zemini boyanan sümbüller, pembe ile taranarak gölgelendirilmiş ve tahrirlenmiştir. Menekşe mor, sarı ve beyazla, sap ve yapraklar yeşilin tonları ile taranmış, altın zeminli kurdele de kırmızı ile renklendirilmiştir (v.26 a, 60x178 mm).

4 OCAK ŞUBAT ARALIK Pembe İstanbul Lâlesi ve Mor Menekşe Sayfa: 148, Resim: 157

5 ŞUBAT MART OCAK Sarı Fulya ve Pembe Çiğdem Sayfa: 148, Resim: 153

6 MART NİSAN ŞUBAT Sarı Fulya ve Pembe Cezayir Menekşesi Sayfa: 140, Resim: 139

7 NİSAN MAYIS MART Mor Yalınkat Karanfil ve Sarı Safran Sayfa: 150, Resim: 161

8 MAYIS HAZİRAN NİSAN Pembe Karanfil ve Goncası Sayfa: 142, Resim: 140

9 HAZİRAN TEMMUZ MAYIS Pembe Katmerli Düğün Çiçeği (Nerengül) ve Goncası Sayfa: 142, Resim: 144

10 TEMMUZ AĞUSTOS HAZİRAN Turuncu Zambak ve Goncası Sayfa: 142, Resim: 142

11 AĞUSTOS EYLÜL TEMMUZ Pembe Haseki Küpesi Sayfa: 150, Resim: 160

12 EYLÜL EKİM AĞUSTOS Mor Bahçe Açelyası Sayfa: 150, Resim: 162

13 MEME KANSERİ BİLİNÇLENDİRME AYI EKİM KASIM EYLÜL Pembe Gül ve Goncası Sayfa: 142, Resim: 146

14 DİYABET BİLİNÇLENDİRME AYI KASIM ARALIK EKİM Mor Haseki Küpesi ve Pembe Peygamber Çiçeği Sayfa: 152, Resim: 165

15 AIDS BİLİNÇLENDİRME AYI ARALIK OCAK KASIM Pembe Sümbül Dalı ve Mor Menekşe Sayfa: 142, Resim: 143

16 2014 OCAK 2014 ŞUBAT 2014 MART 2014 NİSAN MAYIS 2014 HAZİRAN 2014 TEMMUZ 2014 AĞUSTOS EYLÜL 2014 EKİM 2014 KASIM 2014 ARALIK Grafik Tasarım: İNOVA