Selamet YAZICI SEL SİGORTASI UYGULAMASI VE GELİŞTİRME OLANAKLARI. 11 Şubat 2011, Trabzon

Transkript

1 Selamet YAZICI SEL SİGORTASI UYGULAMASI VE GELİŞTİRME OLANAKLARI 11 Şubat 2011, Trabzon

2 Sunum Ġçeriği Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) Dünyada Artan Afet Riski Sel Teminatı Sunulan BaĢlıca Ürünler Sel Nedeniyle Ödenen tazminatlar Sel Teminatının Sunumuna ĠkliĢkin Sorunlar Çözüm Önerileri

3 DASK ın KuruluĢu 17 Ağustos 1999 depreminden sonra çıkarılan 587 sayılı KHK ile kurularak 27 Eylül 2000 tarihinde faaliyete baģlamıģtır. DASK; Bir sigorta havuzu dur Zorunlu Deprem Sigortası teminatını sunmak üzere kurulmuģtur Deprem dıģında diğer afetler için henüz ürünü yoktur Kamu ve özel sektör iģbirliği ile oluģturulan özgün bir organizasyon yapısına sahiptir Kâr amacı gütmeyen bir kurumdur Ödeme kapasitesi kamu bütçesiyle iliģkili değildir

4 Organizasyon Yapısı REASÜRANS SÖZLEġME DASK YÖNETĠM KURULU FON YÖNETĠMĠ BĠLGĠ ĠġLEM HALKLA ĠLĠġKĠLER EKSPER VE EĞĠTĠM SĠGORTA ġġrketlerġ ACENTELER BROKERLER BANKALAR DĠREK VE ADK HASAR TESPĠT KONUT SAHĠPLERĠ

5 Zorunlu Deprem Sigortasının (ZDS) Kapsamı Belediye sınırları içinde bulunan ve özel mülkiyete tabi taģınmazlar üzerinde mesken olarak inģa edilmiģ tüm binalar ZDS kapsamındadır. Köy yerleģim alanlarında yapılan binalar ile tamamı ticari veya sınai amaçla kullanılan binalar kapsam dıģındadır. ZDS Kontrol Noktaları Tapu tescil iģlemleri Konut kredisi Kanun tasarısında öngörülen ek kontrol noktaları: Elektrik ve su abonelik iģlemleri

6 Portföy GeliĢimi HEDEF ZORUNLU DEPREM SĠGORTASI YILLAR BAZINDA POLĠÇE ADETLERĠ (000 Adet) Poliçe Adedi (000) Sigortalılık oranı %18,7 %18,6 Afyon 6.0 Bingöl 6.4 Tunceli 6.5 %25,5

7 BOLU - %57 DÜZCE - %53 KASTAMONU - %21 SĠNOP - %20 BARTIN - %19 KARABÜK - %16 ZONGULDAK - %15 Bölgelere Göre SĠgortalılık ARTVĠN - %17 SAMSUN - %16 TRABZON - %14 GĠRESUN - %14 ORDU - %14 RĠZE - %10 AVRASYA EMLAK VE YATIRIM FUARI 18 Şubat 2011, İSTANBUL

8 Kaynak: Swissre Dünyada Doğal Afet Kayıpları (milyar $)

9 Hurricane Andrew Northridge earthquake Winter storm Lothar Attack on WTC Hurricane Ike, Gustav Hurricanes Ivan, Charley et al Hurricane Katrina et al Dünyada Sigortalı Afet Kayıpları (milyar $) in USD bn, indexed to 2009 Insured catastrophe losses Earthquake/tsunami Man-made 2000disasters 2005 Weather-related Nat Cats Total Kaynak: Swissre

10 Dünyada Artan Afet Sayıları Number of events Man-made disasters Natural catastrophes Kaynak: Swissre

11 Storm in Bangladesh Earthquake in Peru Earthquake Tangshan, China Cyclone Gorki, Bangladesh EQ, tsunami Indian Ocean Cyclone Nargis, Myanmar (Burma) Ölü Sayısı Numbers of victims Natural catastrophes Man-made disasters Kaynak: Swissre

12 Doğal Afetler Özet Olay Sayısı, Ekonomik Kayıp, Sigortalı Kayıp Artıyor Genel Yıllık Ortalama ( ) 30 Yıllık Ortalama ( Doğal Afet Sayısı Ölü Sayısı Ekonomik Kayıp-m$ Sigortalı Kayıp-m$ Kaynak: Munihre

13 Doğal Afetler 2010 Sigortalı Kayba Göre ve Ekonomik kayba Göre ilk 5 Tarih Ülke Afet Ekonomik Kayıp-m$ Sigortalı Kayıp-m$ ġili Deprem Yeni Zelanda Deprem Avrupa KıĢ Fırtınası ABD Fırtına, Dolu FAKĠR ÜLKELER SĠGORTASIZ ABD Fırtına, Tornado Tarih Ülke Afet Ölü Ekonomik Kayıp-m$ Sigortalı Kayıp-m$ ġili Deprem Tem-Eyl 2010 Pakistan Sel Haiti Deprem Avrupa KıĢ Fırtınası Haz 2010 Çin Sel Kaynak: Munihre

14 Sel Teminatı Sunulan BaĢlıca Sigorta Ürünleri ĠĢyeri sigortaları (ticari ve sınai riskler) Konut sigortaları (sivil riskler) ĠnĢaat, montaj ve mühendislik sigortaları Kasko sigortası, Nakliyat sigortası Tarım sigortaları

15 Sel Ödemesi Yapılan Sigorta Türleri ÖRNEK: Ayamama Deresi 2009 Sigorta Ödemeleri TUTAR (TL) % DOSYA ADEDĠ % YANGIN 483 milyon 84, ,7 KASKO 45 milyon 7, ,2 MÜHENDĠSLĠK 30 milyon 5, ,0 NAKLĠYAT 16 milyon 2, ,0 DĠĞER 1 milyon 0,2 6 0,1 TOPLAM Kaynak: Hazine MüsteĢarlığı

16 Yıllara Göre Yapılan Sel Sigortası Ödemeleri YIL DOSYA ADEDĠ / YER SĠGORTA ÖDEMESĠ (TL) milyon milyon (Ayamama hariç: 25 milyon) milyon milyon 2006 Ġstanbul ve çevresi 48 milyon Ġstanbul ve çevresi 127 milyon 1995 Ġstanbul/Ayamama Deresi 40 milyon Kaynak: Milli Re ve TSRġB verileri

17 Sigorta Yaptırmama Nedenleri - Genel 6% 7% 8% 8% 11% Sigortanın kayıplarımı karģılayacağını düģünmüyorum Sigorta hakkında bilgili değilim Prim, alacağım hizmete kıyasla yüksek BaĢka yollarla kendi önlemimi alıyorum Gelecekte sıkıntı cekeceğimi düģünmüyorum 33% Sosyal güvencem yeter 60% Primleri ödemekte zorlanırım NOT: %6 dan küçük sebepler yazılmadı Kaynak: TSRġB Tutum ve DavranıĢ AraĢtırması, 2008, n=2214

18 Sel Teminatının Sunumuna ĠliĢkin Sorunlar - Öneriler SORUNLAR NELER YAPILABĠLĠR? Bu konuların tümünde Kapsamlı bir program için veriler ve Sigortacılar tek baģına yapamaz ancak DASK ın çözüm katkıları olabilir; tehlike haritaları yetersiz, analitik Afet kapsite Sigortaları Kanunu girdi sağlayabilir; temel çalıģmaları zayıf, sağlıklı risk modelleri Tasarısının yok yasalaģması kamunun gerek yapması gerekir Kapsamlı bir program için reasürans teminatında muhtemel güçlükler Reasürans konusunda DASK görev üstlenebilir, kanuni düzenleme gerekli Toplumsal bilinç ve sigortaya yaklaģım zayıf Ters seçim (anti selection) riski yüksek, riskli bölgeler için fiyat yüksek Devletin zararları gidermedeki aktif rolü sigortayı dıģlıyor Toplumsal bilinci artırmak için kamu tarafından özel programlar yapılmalı Bölgesel zorunlu programlar, önleyici tedbirlerle birlikte uygulanmalı Devletin rolü koruma, önleme ve acil müdahaleye odaklanmalı

19