T.C. AMASYA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ EEM207/ GEEM207 ELEKTRONİK-I LABORATUVARI DENEY RAPORU

Transkript

1 T.C. AMASYA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ EEM207/ GEEM207 ELEKTRONİK-I LABORATUVARI DENEY RAPORU DENEY 2. KIRPICI DİYOT DEVRELERİ Yrd.Doç.Dr. Engin Ufuk ERGÜL Ar.Gör. Ayşe AYDIN YURDUSEV Öğrenci Adı Öğrenci Numarası Deney Tarihi İmza Değerlendirme Çalışma Tüm raporu okuyup, ön hazırlık çalışmasının yapılma Deneyde Etkinlik Lab. Elemanlarını doğru ve etkin kullanma Deneyin Yapılması Deneyin laboratuvarda gerçekleştirilmesi Deney Sonuçları Deney sonuçlarının doğruluğu Teorik Bilgi- Düzen Kısa sözlü soruların cevaplanması ve deney raporunun düzeni Toplam %20 %10 %20 %30 %20 %100 Kırpıcı Diyot Devreleri Kırpıcı diyot devrelerinde girişe uygulanan sinyalin çıkışta kısmi olarak doğrultulması amaçlanmaktadır. Bu sebeple bu devrelere kırpıcı devreler denmektedir (sinyalin bir kısmını kırpar!). Sinüzoidal bir dalga bir periyot boyunca hem pozitif hem de negatif yönde gerilim içerir. Diyodun temel çalışma prensibi tek yönde akımı geçirmek ve diğer yönde akım geçirmemek (sızıntı akımı çok küçük bir değer olduğu için yok sayılır) olduğu için, sinüs bir dalganın da pozitif gerilimin geçişine izin verecek fakat negatif gerilim değerlerini geçirmeyecektir.

2 Kırpıcı diyot devreleri şöyle gruplanabilir: Kırpıcı devre Seri Paralel Pozitif Negatif Pozitif Negatif Aşağıdaki devre şemalarından kırpıcı devreler görülebilir: A. Seri Negatif Kırpıcı Devre B. Seri Pozitif Kırpıcı Devre C. Pozitif Seri Negatif Kırpıcı Devre D. Pozitif Seri Pozitif Kırpıcı Devre E. Negatif Seri Negatif Kırpıcı Devre F. Negatif Seri Pozitif Kırpıcı Devre G. Paralel Negatif Kırpıcı Devre H. Paralel Pozitif Kırpıcı Devre İ. Pozitif Paralel Negatif Kırpıcı Devre J. Pozitif Paralel Pozitif Kırpıcı Devre K. Negatif Paralel Negatif Kırpıcı Devre L. Negatif Paralel Pozitif Kırpıcı Devre Vac D R Vdc a ve b ucu : 6Vpeak, 3Hz Sinüzoidal kaynak : 1N4001 Diyot :1kΩ Direnç :1V DC kaynak : Osilaskop bağlantıları Sayfa Toplam Sayfa Sayısı 5

3 Sayfa Toplam Sayfa Sayısı 5

4 Kırpıcı diyot devreleri incelenirken çevre akımları gibi bilinen bir devre analizi yöntemiyle çalışması anlaşılabilir. Örneğin Şema I daki Pozitif Paralel Negatif Kırpıcı Devreyi incelersek: AC kaynağın 6 V DC ürettiğini düşünelim, akım diyotun katotuna geldiği için buradan geçemeyecek ve 1kΩ luk yük direnci üzerinden geçecektir. Yani : 6V luk giriş gerilimini eş seri direnç oldukları için eşit paylaşırlar. V out = Böylelikle girişten gelen sinyalin yarısı olduğu gibi çıkışa aktarılır. R L R+R L. V max Girişten negatif alternans (-6V olduğunu düşünelim) beslendiğinde, negatif akım diyotun negatif girişine geldiğinden diyot iletkendir. Paralel bağlı devre elemanlarında gerilimleri eşit olduğu için Ryük üzerine düşen gerilim diyot ve DC kaynaktaki gerilime eşit olacaktır. Bu durumda diyot ve DC kaynak birbirine zıt bağlanmıştır. Sayfa Toplam Sayfa Sayısı 5

5 V V V V Ryük DC Diyot Ryük üzerine düşen gerilim kaynak gerilimden bağımsızdır, yani negatif alternansta çıkış gerilimi 0.3V ta sabittir. Sonuç olarak çıkış sinyali şu şekilde olur: Yeşil çizgi giriş sinyalini gösterir ki bu da Vtepe 6V luk bir sinüs sinyaldir. Kırmızı çizgi ise kırpıcı çıkışını gösterir. Pozitif alternansda giriş sinyalinin yarısı çıkışa aktarılamkta, negatif alternansda ise 0.3V ta sabit kalmaktadır. Hazırlık Çalışması: 1. Devre şamasında verilen A dan L ye kadar kırpıcı devrelerini benzetim programında gerçekleştiriniz. 2. Kırpıcı devrelerin osilaskop ekran görüntülerini çıktısını alarak deneye getiriniz (bir yatay sayfada 4 adet osiloskop sinyali gösterilebilir. ) 3. Ekran görüntülerine hangi sinyalin hangi kırpıcıya ait olduğunu belirtiniz. 4. Benzetim programları nadir de olsa hata yapabilmektedir, kırpıcı sinyallerini devre şemasını inceleyerek doğru olup olmadığını kontrol ediniz. Deney çalışması 1. Size verilen kırpıcı devreyi laboratuvar ortamında gerçekleştiriniz. 2. Size verilen birleşimli kırpıcı devreyi (Birden çok diyot içermektedir) laboratuvar ortamında gerçekleştiriniz. (Bu devreler deney sırasında tahtaya çizilecektir.) Deney çalışması yapabilmeniz için kırpıcılarla ilgili iyi hazırlık yapmanız gerekmektedir. Sayfa Toplam Sayfa Sayısı 5