TAYSAD SEKTÖR RAPORU NİSAN İçindekiler:

Transkript

1 TAYSAD SEKTÖR RAPORU NİSAN İçindekiler: Üretim sayfa 2-4 İhracat sayfa 5-7 İç pazar sayfa 8-9 TAYSAD Fiyat Endeksi sayfa 10 TAYSAD Ekonomi Bülten sayfa 11-13

2 ÜRETİM (Araç Türüne Göre) yılının Nisan ayında adedi otomobil, adedi ticari araç, adedi ise traktör olmak üzere toplam araç üretilmiştir. yılının ilk 4 ayında adedi otomobil, adedi ticari araç, adedi traktör olmak üzere toplam araç üretilmiştir. yılının ilk 4 ayına göre yılının aynı döneminde otomobil üretimi %16, ticari araç üretimi %1 azalırken, traktör üretimi ise % 23 oranında artmıştır. Toplam araç üretimi ise %8 seviyesinde azalmıştır. Araç türleri Types Nisan April Nisan April 4 Ay / 4 Months Değişim % Percent change Otomobil P. Car Kamyonet Hafif Pick up Ticari Araç Minibüs LCV Minibus K. Kamyon L. Truck B. Kamyon Ağır M. Truck Ticari Araç Otobüs HCV Bus Midibüs Midibus Ticari Araç Commercial vehicles Traktör Tractor Toplam Üretim Total Production Kaynak: OSD 2

3 Son on yılın ayları üretim miktarları; Otomobil Passenger Car Ticari Araç Commercial Vehicle Traktör Tractor Toplam adet Son 10 yılın üretim miktarlarına baktığımızda, üretim rekorunun kırıldığı yılına göre %8 seviyesinde bir üretim kaybı olduğu görülmektedir. yılı üretim öngörümüz 1,2 milyon araç üretileceği yönündedir. Kaynak: OSD ÜRETİM (Markalara Göre) yılının Nisan ayında Tofaş adedi otomobil, adedi kamyonet olmak üzere adet ile markalara bazında ilk sırada yer almaktadır. Oyak-Renault otomobil üretimi ile ikinci sıradadır. Ford Otosan adedi kamyonet, adedi minibüs, 743 adedi kamyon olmak üzere adet ile üçüncü sıradadır. Toyota araç, Hyundai Assan ise araç üretimi ile markalara göre üretimde dördüncü ve beşinci durumdadırlar. yılının ilk 4 ayında ise Oyak-Renault araç, Ford Otosan araç, Tofaş araç, Toyota araç, Hyundai Assan ise araç üretmişlerdir. 3

4 Otomobil ve hafif ticari araç üreticilerinde markalara göre üretim adetlerini incelediğimizde geçtiğimiz yılın ilk 4 ayına göre; Oyak-Renault un üretimi %9, Tofaş ın üretimi %24, Toyota nın üretimi %4, Ford Otosan ın üretimi %2 oranında azalırken, Hyundai Assan ın üretimi %6, Honda nın üretimi ise %4 oranında artmıştır. / April Firmalar Companies Otomobil P.Car Minibüs Minibus Midibüs Midibus Otobüs Bus Kamyonet Pickup Kamyon Truck Traktör Tractor Toplam Total Anadolu Isuzu BMC Ford Otosan Hattat Honda Türkiye Hyundai Assan Karsan Mercedes Benz Türk MAN Otokar Oyak-Renault TEMSA TOFAŞ Toyota Türk Traktör TOPLAM - Total Toplam / Total Firmalar Companies Otomobil P.Car Minibüs Minibus Midibüs Midibus Otobüs Bus Kamyonet Pickup Kamyon Truck Traktör Tractor Toplam Total Anadolu Isuzu BMC Ford Otosan Hattat Honda Türkiye Hyundai Assan Karsan Mercedes Benz Türk MAN Otokar Oyak-Renault TEMSA TOFAŞ Toyota Türk Traktör TOPLAM - Total Küçük kamyon, büyük kamyon, midibüs ve traktör üreticilerine baktığımızda, Mercedes Benz Türk %1 oranında azalırken, Türk Traktör %29 oranında üretim artışı gerçekleştirmiştir. Anadolu Isuzu ve BMC firmalarında oran değişmemiştir. 4

5 İHRACAT (Markalara göre Araç türüne göre) Oyak-Renault nun araç ihracatı geçen senenin ilk 4 ayına göre %13 oranında azalmasına rağmen adetlik ihracat ile markalar bazında ilk sıradadır. Ford Otosan ın araç ihracatı değişmezken adet olarak gerçekleşmiştir. Tofaş ın ihracatı %20 oranında azalarak adet olarak gerçekleşmiştir. Ocak - Nisan Değişim % Firmalar Companies 2010 January - April Percent change Oyak-Renault Ford Otosan TOFAŞ Toyota Hyundai Assan Türk Traktör Karsan Diğer - Others Toplam - Total Kaynak: OSD Toyota ihracatını %1, Hyundai Assan ihracatını %20, Türk Traktör ise %174 oranında arttırmıştır. Toplam ihracat adedi %6 oranında gerileyerek adet seviyesinde gerçekleşmiştir. Otomobil Passenger Car Kamyonet Hafif Ticari Pickup LCV Minibüs Minibus Kamyon Truck Ağır Ticari Midibüs HCV Midibus Otobüs Bus Ticari Araç Commercial Vehicles (Adet) Değişim % Traktör-Tractor Toplam İhracat Total Export Kaynak: OSD 5

6 yılının ilk 4 ayında otomobil ihracatı %9 oranında azalarak toplam adet olarak gerçekleşmiştir. Ticari araç ihracatı %5 oranında azalarak adet, traktör ihracatı ise %178 artışla adet olarak gerçekleşmiştir.. İHRACAT (Tutar) Nisan ayında, Otomotiv Ana Sanayi ihracatı 931 milyon USD, Otomotiv Yan Sanayi ihracatı ise 700 milyon USD seviyesinde gerçekleşmiştir. Toplam otomotiv ihracatı yaklaşık 1 milyar 631 milyon USD seviyesine ulaşmıştır. yılının ilk 4 ayında Ana Sanayi ihracatı geçtiğimiz senenin aynı dönemine göre %6 oranında azalarak 3 milyar 875 milyon USD olarak gerçekleşirken, Yan Sanayi ihracatı %6 oranında artarak 2 milyar 909 milyon USD seviyesine ulaşmıştır. Yan Sanayinin toplam ihracat içindeki payı %43 oranındadır. Sanayinin toplam ihracatı ise %1 oranında azalarak 6 milyar 785 milyon USD olarak gerçekleşmiştir. Ana Sanayi OEM Yan Sanayi Suppliers (USD) Değişim % Toplam İhracat Percent change Kaynak: TİM 6

7 yılı öngörümüz sanayimizin toplam ihracatının 20 milyar USD seviyesinde gerçekleşeceği yönündedir. İHRACAT (Ülkelere göre) ($1.000) Ülkeler Countries Değişim % Percent change (FOB USD) (FOB USD) Percent Change ALMANYA % FRANSA % İTALYA % BİRLEŞİK KRALLIK % RUSYA FEDERASYONU % BİRLEŞİK DEVLETLER % BELÇİKA % İSPANYA % HOLLANDA % ROMANYA % CEZAYİR % SLOVENYA % POLONYA % İSVEÇ % İRAN (İSLAM CUM.) % IRAK % İSRAİL % AVUSTURYA % ÇEK CUMHURİYETİ % UKRAYNA % FAS % AZERBAYCAN-NAHÇİVAN % ARJANTİN % İSVİÇRE % BREZİLYA % *Kaynak: TİM 7

8 Otomotiv sanayisinin yılının ilk 4 ayında ülkelere göre ihracat değerlerini incelediğimizde, Almanya ya gerçekleşen ihracatın %5 oranında artarak 1 milyar USD ı aştığını görmekteyiz. Fransa ya gerçekleşen ihracat %13 oranında azalarak 753 milyon USD, İtalya ya gerçekleşen ihracat ise %23 oranında azalarak 634 milyon USD seviyesinde gerçekleşmiştir. A.B.D, Hollanda, İsveç, İran, Irak, Arjantin, Ukrayna, İsviçre, Fas ve Azerbeycan ihracat tutarlarındaki artışlar ile dikkat çeken ülkelerdir. İÇ PAZAR Otomobil satışlarını incelediğimizde Nisan ayında adedi yerli, adedi ithal olmak üzere toplam adet otomobil satılmıştır. Hafif ticari araç satışları ise adedi yerli adedi ithal olmak üzere toplam adete ulaşılmıştır. Ağır ticari araç satışları adedi yerli, 807 adedi ithal olmak üzere toplam adetlik iç pazar satış adedine ulaşılmıştır. Yerli Otomobil Local Passenger Cars İthal Otomobil Import Passenger Cars Toplam Otomobil Total Passenger Cars Yerli HTA Local LCV İthal HTA Import LCV Toplam Hafif Ticari Total LCV Değişim% Percent change Yerli ATA Local HCV İthal ATA Import HCV Toplam Ağır Ticari Total HCV Traktör Tractor Toplam Yerli Total Local Toplam İthal Total Import Toplam / Total Toplam Taşıt Adetlerine Traktör Satış Adetleri Dahil Edilmemektedir. Kaynak: OSD/ODD yılı ilk 4 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre otomobil satışları %19, hafif ticari araç satışları %33, ağır ticari araç satışları %29 oranında azalmıştır. 8

9 adetlik bir iç pazar satış adedi ile rekor kırılan yılının ilk 4 ayına göre toplam iç pazardaki daralma %24 seviyesindedir. yılı iç pazar öngörümüz yaklaşık 800 bin adetlik bir büyüklüğe ulaşılacağı yönündedir. 9

10 TAYSAD FİYAT ENDEKSİ Fiyatları İzlenen Kalemler Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Sıcak Sac ( EDÇ ) tl/ton (*) 0% -14,02% -21,45% -15,63% -14,80% Dövme Çelik (Asil Çelik Y 22-67) (**) 0% -0,61% 1,10% 1,10% 1,50% Asil Çelik (Diğer) (**) 0% -0,61% 1,10% 1,10% 1,50% PC 0% 0,00% 0,00% 3,50% 3,50% PC/ABS 0% 0,00% 0,00% 4,00% 4,00% PMMA 0% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% ABS 0% 3,00% 5,57% 7,69% 10,38% Poliamid 6 / 6.6 0% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% POM 0% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% PP 0% -1,00% -0,01% 5,49% 10,76% ETİ - AL 150 0% -0,89% -0,53% -3,03% -5,70% Zamak 0% 9,73% 7,67% 2,88% 3,61% Şerit Bakır 0% 3,82% 3,14% 5,16% 3,06% Bakır Boru 0% 3,81% 3,14% 5,16% 3,04% Prinç Şerit 0% 2,70% 2,12% 3,98% 2,08% Prinç Tel 0% 2,95% 2,44% 4,31% 2,30% Prinç Boru 0% 2,98% 2,49% 4,35% 2,35% Prinç Çubuk 0% 2,97% 2,53% 4,40% 2,42% Cam ( 3,2 mm renksiz ) (****) 0% 0,00% 0,00% -0,15% -0,15% Cam ( 3.2 mm yeşil ) (****) 0% 0,00% 0,00% -0,12% -0,12% TEDAŞ Elektrik (Kw/s) (***) 0% 0,00% 0,00% 0,00% 4,61% Motorin ( Mazot ) 0% 0,00% 2,65% 5,56% 3,97% Fuel Oil 0% 3,69% 4,61% 8,76% 5,53% ABD $ 0% -5,71% -7,48% -6,19% -7,21% EURO 0% -4,26% -3,83% -3,17% -5,18% Yen 0% -4,71% -11,01% -11,39% -10,85% Pound 0% -4,27% -5,01% -2,75% -2,59% ÜFE 0% 0,38% 0,29% 0,65% 0,73% TÜFE 0% 0,56% 1,12% 1,54% 3,08% İmalat Sanayii Enflasyonu 0% 0,11% 0,11% 1,06% 1,30% (*) Erdemir baz fiyat sisteminden vazgeçtiği için yılı fiyat hareketleri 3,00 mm 6223 kalite TRPKK 1200 mm genişlik rulo dikkate alınarak takip edilecektir. (**) Karbon çelik gurubu baz alınmıştır. Asil Çelik fiyatları olduğu için bazında artışlar dikkate alınmıştır. Kur değişimleri hesaplamaya dahil edilmemiştir. (***) TOSB gündüz elektrik değerleri baz alınmıştır. (****) Peşin fiyat yansıtılmıştır. 10

11 TAYSAD Ekonomi Bülteni Hazırlayan : Dr. Yaşar ERDİNÇ Avrupa da Siyasi Kriz ve Piyasalar Son zamanlarda hem Avrupa da hem de Amerika da önemli gelişmeler oluyor ve bu gelişmeler iş dünyasını ve ekonomileri derinden etkiliyor. Avrupa da yapılan son seçimlerle birlikte siyasi belirsizliğin artması bütün dünya piyasalarında ciddi bir stres yaratmaya başladı. Fransa da büyüme yanlısı Hollande nin Cumhurbaşkanlığını kazanması ve Merkel patronluğunda oluşturulan ekonomik politikaları eleştirmesi, AB tarafında ekonomik krizin çözümünde rol alan en önemli iki liderin uyumsuzluğunu da beraberinde getirdi. Hollande, seçilir seçilmez harcamaları artırıcı ve ekonomik büyümeyi uyarıcı politikaların izlenmesi gerektiğine dair mesajlar verince, piyasalar çift başlı bir AB ekonomik yönetimi karşısında risklerin arttığını görerek bozulmaya başladı. Zaten krizi yönetemeyen Avrupa nın bu aşamadan sonra önemli kararları sorunsuz bir şekilde alması olasılığının azalmış olması piyasaların bozulmasındaki en önemli etkendi. Diğer taraftan Yunanistan daki seçimler sonrasında oyunu geçen seçimlere göre dört kat artıran ve ikinci parti durumuna yükselen Syriza Partisi nin lideri Tsipras AB'ye memorandumun artık geçersiz olduğu, Yunanistan için yeni bir strateji belirlenmesi gerektiği mesajını verdi. Tsipras, PASOK ve Yeni Demokrasi (ND) partilerinin seçimlerde büyük oy kaybına uğradığına, artık toplamda yüzde 33 oyla azınlık durumuna geldiklerine dikkati çekerek, Yunan halkının pazar günü verdiği kararın, bu partilerin getirdiği memorandumu geçersiz kıldığını belirtti. PASOK ve ND liderlerinin AB'ye verdiği taahhüte işaret ederek, "İki liderin attığı imzalar artık geçersizdir" diyen Tsipras, Yunanistan'ın daha fazla kemer sıkma politikasına dayanamayacağını, yeni, ortak bir strateji belirlenmesinin kaçınılmaz olduğunu ifade etti. Tabi ki piyasalar için bu durum da şok bir gelişmeydi. Çünkü artık Yunanistan ın Euro dan çıkması yeniden konuşulmaya başlandı ve bu konuda yazılan yatırım bankaları raporları da bu konuda uyarılar yapıyor. En son Citigroup Yunanistan ın Euro dan çıkması olasılığının yüzde arasına yükseldiğini söyledi. Ayrıca derecelendirme kuruluşu FITCH de, Yunanistan ın Euro dan çıkabileceğini belirtti. Bu şartlar altında Yunanistan ın Euro dan çıkma sürecinin başladığını düşünüyorum. Öte yandan İspanya da ekonomi çok hızlı biçimde depresyona doğru gitmeye başladı ve ülkenin dördüncü büyük bankasına el konuldu. İspanya da bankalar zarar yazmaya devam ediyorlar. Aşağıda soldaki grafik İspanya da şüpheli hale gelmiş kredilerin nasıl roket gibi bir hızla arttığını gösteriyor. 11

12 Bu arada ispanya da konut fiyatları da hızla değer kaybetmeye devam ediyor. Konut fiyatları değer kaybettikçe bankaların zararları büyüyor. Bu nedenle bankalara kaynak gerekiyor ama kaynak yok. Dolayısıyla İspanyol faizleri ve CDS leri yeniden hızla yükselmeye başladı. İşte şu ana kadar anlattığım gelişmelerle uluslararası piyasalar oldukça tedirgin ve borsalar düşerken, Euro dolar paritesinde sert gerilemeler oluyor ve emtia fiyatları da hızla geri çekiliyor. Bu Ekonomik Koşullar Altında İşadamı ne Yapmalı? Ortaya çıkan son gelişmeler öyle gösteriyor ki; 1. yılının ilk yarısı fena değildi ama ikinci yarısı birinci yarısına göre çok daha sorunlu olacaktır. 2. Özellikle Avrupa dan gelen taleplerde azalma beklenmeli. Türkiye nin otomotiv ihracatının da şu ana kadar zaten yavaşladığı göz önüne alınarak yılı cirolarıyla karşılaştırıldığında bu yıl geçen yılın aynı aydaki cirolarına göre yüzde arasında bir daralma olacağı düşünülmelidir. 3. Avrupa daki bu sorunlar alacakların tahsilinde de sıkıntı yaratabilir. Çünkü Avrupa da bankalar kaynak bulmak zorundalar ve bu kaynağı bulamadıkları durumda verdikleri kredileri hızla indiriyorlar. Bu da Avrupa daki firmaları nakit sıkıntısına sokabilir. Bu yüzden Alacak tahsiline daha fazla önem verilerek bu konudaki sigortalardan faydalanılmalıdır. 4. Dış dünyada bu gelişmeler olurken, Türkiye de de faizler yukarı gitmektedir ve yukarı gitmeye devam edecektir. Bu yüzden içeride de nakit sıkıntısı çekilebilir. TCMB nin izlemekte olduğu sıkı para politikası, kurlar yukarı gittikçe daha da sıkılaşacak ve paranın maliyetini artıracaktır. Dolayısıyla yılın geri kalan döneminde para daha pahalı hale gelecektir. 12

13 5. Euro-dolar paritesi özellikle otomotoiv yan sanayii için çok büyük önem taşıyor. İhracat gelirleri Euro, maliyetler de genellikle dolar cinsinden olunca paritedeki değişimler firmaların karlılıklarını çok etkiliyor. Son gelişmeler üzerine parite 1.30 seviyesini aşağı geçti ve seviyelerine kadar geriledi. Elbette ki Avrupa daki kriz sürekli devam etmeyecektir. Taşlar yerine oturduktan paritede de yukarı yönlü hareket görebiliriz. Özellikle Yunanistan euro dan çıkarsa bu durum Euro yu güçlendirir. Fakat yine de, temkinli olmakta fayda vardır. Parite nin 1.32 seviyelerine tekrar gelmesi durumunda ihraç gelirleri forward sözleşmelerle sabitlenmelidir. Paritede yukarı yönlü hareketler şimdilik zayıf kalacaktır. Paritenin daha önce gördüğü dip seviye olan seviyelerine kadar gerilemesi olasılığı bulunmaktadır. 6. Dolar/TL kurunda ise dolar 1.75 seviyelerine kadar gerilemişti fakat yeniden seviyelerine kadar yükseldi. Merkez Bankası nın izlemekte olduğu koridor içinde faiz uygulaması artık etkisini yitirmiş görünüyor. Merkez Bankası istisnai gün ilan etse de kur üzerinde etkisi zayıflamış durumda. Bu nedenle dolar/tl kuru üzerinde etkili olacak diğer gelişmeler yurt dışında oluşan gelişmelerdir. Dolar TL kurunda 1.82 nin üzerini beklemiyorum. Çünkü bu durumda Merkez Bankası daha aktif müdahale yapabilir. Aksi halde enflasyonu olumsuz etkileyecektir. Genel olarak, Avrupa daki stres azalınca civarında ortalama maliyet oluşmasını bekleyebiliriz. SONUÇ: Son zamanlarda Avrupa dan kaynaklanan riskler nedeniyle piyasalarda ortaya çıkan volatilite dünyanın her ülkesini etkiliyor. Emtia piyasalarında sert düşüşler oldu. Bu durum her ne kadar hammadde nin ucuzladığını gösterse de, kürsel talebin zayıfladığını ve ileriye dönük satışların da düşük olabileceğinin sinyalini veriyor. EN azından şu an söylenmesi gereken en önemli mesaj şudur; yatırım yaparken kılı kırk yarmak gerekiyor. Avrupa çok kırılgan ve büyüme yeniden negatife dönmüş durumda. Amerikan ekonomisinde de yavaşlama belirtileri olması, iş dünyasının dikkatli adım atmasını gerektiriyor. 13