T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü

Transkript

1 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü Tarih : 18/06/2013 Sayı : [8-2012/3]-367 Konu : 5746 sayılı Kanun kapsamındaki proje harcamalarının vergilendirilmesi hk. İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eki dilekçenizde, şirketinizin 5746 sayılı Kanun kapsamında yaptığı proje harcamalarının ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılıp yapılamayacağı, projede çalışan personel için yapılan ücret ödemelerinin gelir vergisi stopaj teşviki ve sigorta prim desteğinden yararlanıp yararlanamayacağı ile... Kalkınma Ajansı'ndan alınacak nakdi desteklerin özel bir fon hesabına alınıp alınmayacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun "İndirim, istisna, destek ve teşvik unsurları" başlıklı 3 üncü maddesinin; Birinci fıkrasında "Ar-Ge indirimi: Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlananlarca gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı ile 500 ve üzerinde tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden Ar-Ge merkezlerinde ayrıca o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik harcamasının bir önceki yıla göre artışının yarısı, 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10'uncu maddesine göre kurum kazancının ve 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89'uncu maddesi uyarınca ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılır. Ayrıca bu harcamalar, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre aktifleştirilmek suretiyle amortisman yoluyla itfa edilir, bir iktisadi kıymet oluşmaması halinde ise doğrudan gider yazılır. Kazancın yetersiz olması nedeniyle ilgili hesap döneminde indirim konusu yapılamayan tutar, sonraki hesap dönemlerine devredilir. Devredilen tutarlar, takip eden yıllarda 213 sayılı Kanuna göre her yıl belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır." İkinci fıkrasında, "Gelir vergisi stopajı teşviki: Kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde,teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde çalışan Ar-Ge ve destek

2 personelinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin doktoralı olanlar için yüzde doksanı, diğerleri için yüzde sekseni gelir vergisinden müstesnadır." Yedinci fıkrasında, "Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinde bulunanların; kamu kurum ve kuruluşları, kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar ile uluslararası fonlardan aldıkları destekler özel bir fon hesabında tutulur. Bu fon, 193 sayılı Kanun ve 5520 sayılı Kanuna göre vergiye tabi kazancın ve ilgili yılda yapılan Ar-Ge harcaması tutarının tespitinde dikkate alınmaz. Bu fonun, elde edildiği hesap dönemini izleyen beş yıl içinde sermayeye ilâve dışında herhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde, zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğratılmış sayılır." hükümlerine yer verilmiştir. Anılan Kanunun "Uygulama ve Denetim Esasları" başlıklı 4 üncü maddesinde; "Bu Kanun kapsamındaki indirim, istisna, destek ve teşviklerden yararlananlar; 193 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (9) numaralı bendi, 5520 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ve 29/1/2004 tarihli ve 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun aynı mahiyetteki hükümlerinden ayrıca yararlanamazlar" hükmü yer almaktadır. 1 seri no.lu 5746 Sayılı Kanun Genel Tebliğinin "Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Uygulaması" başlıklı 3 üncü bölümünün "3.1 Uygulama Esasları" başlıklı alt bölümünde; "5746 sayılı Kanun uyarınca Ar-Ge Merkezi belgesi alabilmek için Ar-Ge Merkezlerinde en az 50 (elli) tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi zorunludur. Bu nedenle, gelir vergisi stopaj teşvikinden yararlanmak için Ar-Ge merkezlerinde en az 50 tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi gerekmektedir. Ar-Ge merkezleri dışında, teknoloji merkezi işletmelerinde Ar-Ge ve yenilik projelerinde, teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanmak için personel sınırlaması bulunmamaktadır. "; "3.2. Uygulamanın Başlangıcı" başlıklı bölümünde ise, "Gelir vergisi stopajı teşviki uygulaması 01/04/2008 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Teşvik uygulamasından bu Kanun uyarınca yayımlanan "Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişk in Uygulama ve Denetim Yönetmeliği" nde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde yararlanılacaktır. Bu nedenle anılan yönetmelikte yeralan hükümler çerçevesinde;... -Kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, destek karar yazısının düzenlendiği veya proje sözleşmesinin yürürlüğe girdiği, tarihten itibaren gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanılabilecektir.

3 ..." açıklamalarına yer verilmiştir. Diğer yandan, Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliğinde Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine ilişkin hususlar; indirim, istisna, destek ve teşvik unsurlarına ilişkin açıklamalar yapılmış olup anılan Yönetmeliğin 8 inci maddesinde, "Ar-Ge indirimi uygulama esasları", 9 uncu maddesinde; "Ar-Ge indiriminin uygulamasında izlenecek yöntem", 10 uncu maddesinde "Gelir vergisi stopajı teşviki uygulaması", 20 nci maddesinde "Ar-Ge ve yenilik projeleri" ve 24 üncü maddesinde "Nakit desteklerin izlenmesi"ne ilişkin ayrıntılı açıklamalar yapılmıştır. Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre; Ajans tarafından desteklenen "Nikel- Bor ve Kobalt-Bor Alaşımlarının Üretiminin Sanayiye Aktarımı" başlıklı proje çalışmasının Ar-Ge ve yenilik faaliyeti niteliğinde olması, onaya ilişkin belgelerde proje konusunun araştırma geliştirme faaliyetlerine ilişkin olduğunun belirtilmesi ve anılan Yönetmelikte belirtilen diğer şartların da sağlanması kaydıyla, proje sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarihten projenin bitiş tarihine kadar 5746 sayılı Kanun ve anılan Yönetmelik kapsamında Ar-Ge indiriminden ve gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanmanız mümkün bulunmaktadır. Diğer yandan, İzmir Kalkınma Ajansı tarafından şirketinize verilmesi kararlaştırılan nakdi desteğin, 5746 sayılı Kanun uyarınca özel bir fon hesabında tutulması gerekmekte olup, söz konusu destek, kurum kazancının tespitinde gelir, Ar-Ge indirimi tutarının tespitinde de Ar-Ge harcaması olarak dikkate alınmayacaktır. Ancak bu fonun, elde edildiği hesap dönemini izleyen beş yıl içinde sermayeye ilâve dışında herhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde, zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergilerin ziyaa uğratılmış sayılacağı tabiidir. Sigorta prim desteği uygulaması ile ilgili tereddütlerinizi ise, Sosyal Güvenlik Kurumuna sormanız gerekmektedir. Bilgi edinilmesini rica ederim.

4 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANTALYA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI MÜKELLEF HİZMETLERİ GELİR GRUP MÜDÜRLÜĞÜ Tarih : 14/05/2013 Sayı : [KVK.2012.ÖZ.28]-113 Konu : Tasfiyeye girmiş şirketin aktifine kayıtlı gayrimenkullerin satışında KV ve KDV istisnası İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; şirketinizin 1974 yılında 302 ortakla Hukuk kurulduğu, 1975 yılından itibaren gayrifaal durumda olduğu, Alanya 1. Asliye Mahkemesinin E.No:2001/723, K.No:2003/898 sayılı kararı ile şirketin feshine ve tasfiyesine karar verildiği, tarihli kararı ve tarihli ek kararı ile de tasfiye kurulunun oluşturularak tasfiye sürecinin başladığı, tasfiye kurulunca şirketin tasfiyesi amacıyla şirket aktifinde yer alan arsanın satışına karar verildiği belirtilerek, söz konusu arsanın maliyetinin nasıl hesaplanması gerektiği ile satış işleminin kurumlar vergisi ve katma değer vergisine tabi olup olmadığı ve satış bedelinin ortaklara dağıtılması halinde gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı hususlarında görüşümüz sorulmaktadır. KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN : 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "İstisnalar" başlıklı 5 inci maddesinde; "(1) Aşağıda belirtilen kazançlar, kurumlar vergisinden müstesnadır: e) Kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların % 75'lik kısmı. Bu istisna, satışın yapıldığı dönemde uygulanır ve satış kazancının istisnadan yararlanan kısmı satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabında tutulur. Ancak satış bedelinin, satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi şarttır. Bu süre içinde tahsil edilmeyen satış bedeline isabet eden istisna nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğramış sayılır. İstisna edilen kazançtan beş yıl içinde sermayeye ilave dışında herhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilen veya işletmeden çekilen ya da dar mükellef kurumlarca ana merkeze aktarılan kısım için uygulanan istisna dolayısıyla zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğramış sayılır. Aynı süre içinde işletmenin tasfiyesi (bu Kanun'a göre yapılan devir ve bölünmeler hariç) halinde de bu hüküm uygulanır.... " hükmü yer almıştır.

5 Konuyla ilgili olarak 03/04/2007 tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin " Fon hesabında tutulan kazançların işletmeden çekilmemesi" başlıklı bölümünde; "İstisna uygulamasında, satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabında tutulması gereken kazançların, beş yıl içinde fon hesabından başka bir hesaba (sermayeye ilave hariç) nakledilmesi, işletmeden çekilmesi, dar mükellef kurumlar tarafından yurt dışına transfer edilmesi veya bu süre içinde işletmenin tasfiyeye girmesi halinde, bu işlemlere tabi tutulan kazanç kısmı için uygulanan istisna dolayısıyla zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler Vergi Usul Kanunu uyarınca vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte alınacaktır. Fon hesabında tutulması gereken süreden, satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar olan sürenin anlaşılması gerekmektedir. Kazancın sermayeye ilave edilmesi durumunda da aynı süre geçerli olacaktır. Bu istisnanın amacı kurumların sermaye yapılarının güçlendirilmesi, finansman sıkıntılarının giderilmesi ve bağlı değerlerinin ekonomik faaliyetlerinde daha etkin bir şekilde kullanılmasına imkân sağlamak ve işletmelerin finansal bünyelerini güçlendirmektir. Tasfiyeye giren şirketlerde ise böyle bir amacın olamayacağı açıktır. Bu nedenle, istisna uygulamasında satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar tasfiyeye girilmiş olması halinde, fon hesabında tutulması gereken kazancın işletmeden çekildiği kabul edilecektir.... " açıklamalarına yer verilmiştir. Dilekçe, ekleri ve ticaret sicil gazetesinin incelenmesinden satışa konu edilen arsanın aktifinizde iki yıldan fazla bulundurulduğu ve taşınmaz ticaretine konu edilmediği anlaşılmaktadır. Ancak, sözü edilen istisnanın amacı kurumların sermaye yapılarının güçlendirilmesi, finansman sıkıntılarının giderilmesi ve bağlı değerlerinin ekonomik faaliyetlerinde daha etkin bir şekilde kullanılmasına imkân sağlamak ve işletmelerin finansal bünyelerini güçlendirmek olduğundan tasfiyeye giren şirketlerde ise böyle bir amacın olamayacağı açıktır. Bu nedenle, tasfiyeye girmiş olan şirketinizin arsasını satması nedeniyle elde edilen kazancın %75'ine istisna uygulanması mümkün değildir. GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN : 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (1) numaralı bendinde; her nevi hisse senetlerinin kâr paylarının menkul sermaye iradı olduğu belirtilmiş olup, 94 üncü maddenin birinci fıkrasının (6/b-i) bendinde ise; tam mükellef kurumlar tarafından; tam mükellef gerçek kişilere, gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmayanlara ve gelir vergisinden muaf olanlara dağıtılan, 75 inci maddenin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kâr paylarından (kârın sermayeye eklenmesi kâr dağıtımı sayılmaz.) %15 oranında vergi kesintisi yapılacağı hükmüne yer verilmiştir.

6 Aynı Kanunun 22 nci maddesinin ikinci fıkrasında "Tam mükellef kurumlardan elde edilen, 75 inci maddenin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kâr paylarının yarısı gelir vergisinden müstesnadır. İstisna edilen tutar üzerinden 94 üncü madde uyarınca tevkifat yapılır ve tevkif edilen verginin tamamı, kâr payının yıllık beyanname ile beyan edilmesi durumunda yıllık beyanname üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilir." hükmü yer almaktadır. Buna göre, söz konusu taşınmazın satışından elde edeceğiniz kazancı ortaklarınıza dağıtmanız halinde, dağıtılan bu tutarlar üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin 6/b-i bendine göre %15 oranında gelir vergisi kesintisi yapılması ve muhtasar beyanname ile beyan edilerek süresi içerisinde ödenmesi gerekmektedir. Ortaklar tarafından elde edilen menkul sermaye iradı mahiyetindeki bu gelirlerin, Gelir Vergisi Kanununun 22/2 nci maddesi uyarınca yarısı gelir vergisinden istisna olup, kalan tutarın ilgili yıl için belirlenen beyan haddini aşması halinde, tamamı yıllık beyanname ile beyan edilecek olup, beyan edilen tutar üzerinden hesaplanan gelir vergisinden, kurum bünyesinde kârın dağıtımı aşamasında yapılan vergi kesintisinin tamamı mahsup edilebilecektir. KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN : KDV Kanununun 1/1 inci maddesinde; ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin Katma Değer Vergisine tabi olduğu, 17/4-r maddesinde; kurumların aktifinde veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, en az iki tam yıl süreyle bulunan iştirak hisseleri ile taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerinin KDV den istisna edildiği, istisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan kurumların, bu amaçla aktiflerinde bulundurdukları taşınmaz ve iştirak hisselerinin tesliminin ise istisna kapsamı dışında tutulduğu hüküm altına alınmıştır. Buna göre, özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden ana faaliyet konusunun taşınmaz ticareti olmadığı anlaşılan firmanın iki tam yıldan fazla bir süreyle aktifinde kayıtlı bulunan arsanın satışında KDV Kanununun 17/4-r maddesi gereğince katma değer vergisinden istisna edilmesi mümkündür. VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN : 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 262 nci maddesinde; "Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade eder." 269 ncu maddesinde ise; "İktisadi işletmelere dahil bilumum gayrimenkuller maliyet bedelleri ile değerlenir..." hükümlerine yer verilmiştir sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile tarihinden geçerli olmak üzere değiştirilen aynı Kanunun mükerrer 298 inci maddesi, "Enflasyon düzeltmesi ve yeniden değerleme oranı" başlığı altında yeniden düzenlenmiştir. Söz konusu düzenleme ile mali tabloların enflasyonun etkisinden arındırılması ve böylece vergileme üzerindeki enflasyondan kaynaklanan olumsuzlukların giderilmesi amaçlanmış olup, tarihli mali tabloların

7 düzeltme işlemine ilişkin hükümlere ise aynı kanuna eklenen geçici 25 inci maddede yer verilmiştir. Buna göre; şirketinizin bilançosunda yer alan taşınmazın maliyet bedeli ile değerlenmesi ve Vergi Usul Kanunun geçici 25 inci maddesi ile mükerrer 298 inci maddesine göre enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş olması gerekmektedir. Söz konusu taşınmazı elden çıkarmanız durumunda da buna ilişkin enflasyon düzeltme farkını taşınmaz maliyetine eklemeniz mümkündür. Bilgi edinilmesini rica ederim.

8 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü Tarih : 13/05/2013 Sayı : [34-12/6]-441 Konu : Kurumlar vergisi beyannamesinde iadesi gereken kurumlar vergisi alacağının şirketin harç, idari para cezası ve SSK prim borçlarına mahsubu İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, şirketinizin kurumlar vergisi mükellefi olduğu belirtilerek, 2009 ve 2010 hesap dönemlerine ilişkin tevkif yoluyla kesilen vergilerin kurumlar vergisi beyannamesindeki mahsuplar sonucunda kalan kısmının, SSK Prim borçlarınız ile veraset ve harçlar vergi dairesine olan harç borçlarınıza ve idari para cezalarına mahsubunun yapılıp yapılamayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 34 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca, beyannamede gösterilen kazançlardan, Kanunun 15 inci maddesinin birinci fıkrası ve 30 uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkralarına göre, kaynağında kesilmiş olan vergilerin, beyanname üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edileceği, beşinci fıkrasında ise mahsubu yapılan vergilerin, beyanname üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden fazla olduğu takdirde, bu durumun vergi dairesince mükellefe yazı ile bildirileceği, aradaki farkın mükellefin söz konusu yazıyı tebellüğ tarihinden itibaren bir yıl içinde başvurusu halinde kendilerine red ve iade edileceği belirtilmiştir. Ayrıca anılan maddede Maliye Bakanlığı'nın iadeyi mahsuben veya nakden yaptırmaya, inceleme raporuna, yeminli mali müşavir raporuna veya teminata bağlamaya ve iade için aranılacak belgeleri belirlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmış olup, konuyla ilgili ayrıntılı açıklamalar 252 seri nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nde yapılmıştır. 252 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin " Mahsup Yoluyla İade" başlıklı bölümünde ise; "Tevkif yoluyla kesilen vergilerin yıllık beyannamedeki mahsuplar sonunda kalan kısmının diğer vergi borçlarına mahsup talebi tutarına bakılmaksızın, inceleme raporu ve teminat aranılmadan yerine getirilir. Bunun için mahsup talebinin dilekçe ile yapılması ve yıl içinde yapılan tevkifatlara ilişkin tablonun dilekçe ekinde yer alması gerekmektedir. Söz konusu tablonun daha önce yıllık beyanname ekinde yer almış olması halinde, mahsup dilekçesi yeterli olacaktır. Mahsup dilekçesi ve ilgili tablonun ibraz edilmiş olması kaydıyla, mükelleflerin vergi borçlarına ilişkin mahsup talepleri yıllık beyannamenin verildiği tarih esas alınarak yerine getirilir...." açıklamaları yer almaktadır. Bu hüküm ve açıklamalara göre, tevkif yoluyla kesilen vergilerin kurumlar vergisi beyannamesindeki mahsuplar sonunda kalan kısmının, vergi borcu kapsamında

9 değerlendirilen 492 sayılı Harçlar Kanunu hükümlerine göre ödenmesi gereken harç borçlarınıza mahsubunun talep edilmesi halinde, iade talebinizin mahsuben iade esaslarına göre yerine getirileceği tabiidir. Ancak, 252 seri nolu Gelir Vergi Genel Tebliğinde, tevkif yoluyla kesilen vergilerin yıllık beyannamedeki mahsuplar sonunda kalan kısmının yalnızca diğer vergi borçlarına mahsubuna imkan tanınmış olup, vergi borcu niteliğinde bulunmayan idari para cezaları ile anılan tebliğde mahsubunun talep edilebileceğine dair herhangi bir açıklamaya yer verilmeyen SSK Prim borçlarına mahsubu mümkün bulunmamaktadır. Bilgi edinilmesini rica ederim.

10 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü) Tarih : 06/03/2013 Sayı : [ ]-198 Konu : İştirakler için yapılan harcama tutarının iştirak hissesi satış istisnasından yararlanıp yararlanmayacağı İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; tarihinde TL bedelle iştirak ettiğiniz... A.Ş.'nin tarihinde sermaye artırımı sonucu, iştirakin değerinin TL artarak TL'ye çıktığı, - İştirakiniz olan adı geçen şirketin firmanıza fatura mukabili bir takım gider (kira, alt yapı yatırımı, dolgu, ortak gider vb.) yansıtmaları yaptığı, TL'yi bulan bu tür giderlerin "İştiraklerde Yapılan Yatırımlar" hesabında izlendiği belirtilmiş olup, aktifinizde yer alan bu iştirakin 2012 yılında satılması durumunda iştirak maliyeti olarak "İştiraklerde Yapılan Yatırımlar" hesabındaki maliyet dâhil tutarın mı yoksa sadece iştirak bedeli olan TL'nin mi dikkate alınacağı ile iştirak maliyetinin TL olarak dikkate alınması durumunda "İştiraklerde Yapılan Yatırımlar" hesabında yer alan tutarın nasıl bir işleme tabi tutulacağı konularında Başkanlığımız görüşü talep edilmiştir sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde, kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı; Gelir Vergisi Kanununun 38 inci maddesinde ise, ticari kazancın tespit edilmesi sırasında Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümlerine uyulacağı hükme bağlanmıştır. Gelir Vergisi Kanununun "İndirilecek Giderler" başlıklı 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safi kazancın tespitinde gider olarak indirilebileceği hüküm altına alınmıştır. Bu hükümler uyarınca, bir giderin indirim konusu yapılabilmesi için; - Giderle kazancın elde edilmesi ve idamesi arasında doğrudan ve açık bir illiyet bağının bulunması, - Giderlerin keyfi olmaması yani kazancın elde edilmesi için mecburi olarak yapılması, - Yapılan gider karşılığında gayrimaddi bir kıymet iktisap edilmemiş olması ve - Vergi Usul Kanununa göre tevsik edici belgelere dayandırılması

11 gerekmektedir. Bu mahiyette olmayan giderlerin ticari kazancın tespitinde genel gider olarak indirim konusu yapılabilmesi mümkün değildir. Öte yandan, Kurumlar Vergisi Kanununun "İstisnalar" başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde; kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların % 75'lik kısmının kurumlar vergisinden istisna olduğu, bu istisnanın satışın yapıldığı dönemde uygulanacağı ve satış kazancının istisnadan yararlanan kısmının satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabında tutulacağı, satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesinin şart olduğu, bu süre içinde tahsil edilmeyen satış bedeline isabet eden istisna nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergilerin ziya uğramış sayılacağı hükmü yer almıştır. Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinde, "Bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir." hükmüne yer verilmiştir. Aynı Kanunun 279 uncu maddesinde de; "Hisse senetleri ile fon portföyünün en az % 51'i Türkiye'de kurulmuş bulunan şirketlerin hisse senetlerinden oluşan yatırım fonu katılma belgeleri alış bedeliyle, bunlar dışında kalan her türlü menkul kıymet borsa rayici ile değerlenir. Borsa rayici yoksa veya borsa rayicinin muvazaalı bir şekilde oluştuğu anlaşılırsa değerlemeye esas bedel, menkul kıymetin alış bedeline vadesinde elde edilecek gelirin (kur farkları dahil) iktisap tarihinden değerleme gününe kadar geçen süreye isabet eden kısmının eklenmesi suretiyle hesaplanır. Ancak, borsa rayici bulunmayan, getirisi ihraç edenin kar ve zararına bağlı olarak doğan ve değerleme günü itibariyle hesaplanması mümkün olmayan menkul kıymetler, alış bedeli ile değerlenir." hükmü yer almaktadır. Bu hüküm ve açıklamalara göre; - Şirketinizin aktifinde iki yıldan fazla süreyle bulunan... 'ye ait iştirak hisselerinin alış bedeliyle ( TL) değerlenmesi ve "İştiraklerde Yapılan Yatırımlar" hesabında izlendiği belirtilen tutarın maliyet bedeline dahil edilmemesi gerekmektedir. - "İştiraklerde Yapılan Yatırımlar" hesabında izlendiği belirtilen ve iştirakiniz olan şirket tarafından fatura mukabili tarafınıza yansıtılan giderlerin kanunen kabul edilmeyen gider olarak değerlendirilmesi gerekmekte ve bu harcamaların kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır. - Alış bedeliyle değerlenen iştirak hisselerinin satışından elde edilen kazancın %75'inin, Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan şartların da sağlanması halinde kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkündür. - Ayrıca, şirketiniz ile iştirakiniz arasında gerçekleşen işlemlerin, Kurumlar Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinde düzenlenen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hükümlerine uygun olmaması halinde, eleştiri konusu yapılabileceği tabiidir. Bilgi edinilmesini rica ederim.

12 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANTALYA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü) Tarih : 25/02/2013 Sayı : KVK Konu : Yurt dışından Leasing ile kiralanan uçağın Türkiye'ye getirilmeden başka bir ülkede yerleşik bir firmaya kiraya verilmesi İlgide kayıtlı özelge talep formunda;...vergi Dairesi Müdürlüğünün... vergi kimlik numarasında kayıtlı mükellefi olduğunuz, Amerika Birleşik Devletlerinde yerleşik firmadan yine aynı ülkede yerleşik finansal kiralama şirketi aracılığıyla 60 ay süreyle uçak kiraladığınız ve kiralamış olduğunuz bu uçakları Türkiye'ye getirmeden Rusya Federasyonu Devletinde yerleşik bir firmaya kiraya vermiş bulunduğunuz belirtilerek; -Finansal kiralama şirketine ödenecek kira bedellerinin kurumlar vergisi kesintisine ve katma değer vergisine tabi olup olmadığı, -Uçakların Türkiye'ye getirilmeden Rusya Federasyonu Devletinde yerleşik firmaya kiraya verilmesi sonucunda tahsil ettiğiniz kira bedelinin kurumlar vergisi uygulamasının nasıl olacağı ve yurt dışından yapılacak kesintilerin Türkiye'de hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilip edilmeyeceği, -Tahsil edilen kira bedelinin katma değer vergisinin konusuna girip girmediği katma değer vergisinin konusuna girmiyorsa yüklenilen katma değer vergisinin iade olup olmayacağı konularında Başkanlığımız görüşümüz sorulmaktadır. I -KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN: 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasında, dar mükellefiyete tabi kurumların fıkrada sayılan kazanç ve iratları üzerinden, bu kazanç ve iratları avanslarda dahil olmak üzere nakden veya hesaben ödeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından % 15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı hükme bağlanmış olup 12/01/2009 tarihli ve 2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile gayrimenkul sermaye iratlarından yapılacak tevkifat oranları 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki faaliyetlerden sağlanacak gayrimenkul sermaye iratlarından % 1, diğerlerinden % 20 olarak belirlenmiştir. Aynı Kanunun 6 ncı maddesinde; kurumlar vergisinin birinci maddede yazılı mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükmüne yer verilmiştir. Yine aynı Kanunun 33 üncü maddesinde;

13 "(1) Yabancı ülkelerde elde edilerek Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançlardan mahallinde ödenen kurumlar vergisi ve benzeri vergiler, Türkiye'de bu kazançlar üzerinden tarh olunan kurumlar vergisinden indirilebilir. (2) Kanunun 7 nci maddesinin uygulandığı hallerde, yurt dışındaki iştirakin ödemiş olduğu gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergiler, kontrol edilen yabancı şirketin Türkiye'de vergilendirilecek kazancı üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilebilir. (3) Tam mükellef kurumların doğrudan veya dolaylı olarak sermayesi veya oy hakkının % 25'ine sahip olduğu yurt dışı iştiraklerinden elde ettikleri kâr payları üzerinden Türkiye'de ödenecek kurumlar vergisinden, iştiraklerin bulunduğu ülkelerdeki kâr payı dağıtımına kaynak oluşturan kazançlar üzerinden ödenen gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergilerin kar payı tutarına isabet eden kısmı mahsup edilebilir. Kazanca ilave edilen kar payı, bu kazançlar üzerinden yurt dışında ödenen gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergiler dahil edilmek suretiyle dikkate alınır. (4)Yurt dışı kazançlar üzerinden Türkiye'de tarh olunacak vergilere mahsup edilebilecek tutar, hiç bir surette yurt dışında elde edilen kazançlara Kanunun 32 nci maddesinde belirtilen kurumlar vergisi oranının uygulanmasıyla bulunacak tutardan fazla olamaz. Bu sınır dahilinde, ilgili bulunduğu kazancın Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirildiği hesap döneminde tamamen veya kısmen indirilemeyen vergiler, bu dönemi izleyen üçüncü hesap dönemi sonuna kadar indirim konusu yapılabilir. (5) Geçici vergilendirme dönemi içinde yurt dışından elde edilen gelirlerin bulunması halinde, bu gelirler üzerinden elde edildiği ülkelerde kesinti veya diğer şekillerde ödenen vergiler, o dönem için hesaplanan geçici vergi tutarından da mahsup edilebilir. İndirilecek tutar, yurt dışında elde edilen kazançlara Kanunun 32 nci maddesinde belirtilen geçici vergi oranının uygulanmasıyla bulunacak tutardan fazla olamaz. (6) Yabancı ülkelerde vergi ödendiği, yetkili makamlardan alınarak mahallindeki Türk elçilik veya konsoloslukları, yoksa mahallinde Türk menfaatlerini koruyan ülkenin aynı nitelikteki temsilcileri tarafından tasdik olunan belgelerle tevsik olunmadıkça, yabancı ülkede ödenen vergiler Türkiye'de tarh olunan vergiden indirilemez...." hükmü yer almaktadır. Bu hüküm ve açıklamalara göre, Amerika Birleşik Devletleri mukimi şirketten kiralayacağınız uçaklar nedeniyle bu şirkete yapılacak ödemeler gayrimenkul sermaye iratı niteliğinde olup %20 oranında vergi kesintisine tabi tutulması gerekmektedir. Ancak, söz konusu kiralamanın 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında gerçekleştirilmesi halinde bu ödemelerden % 1 oranında vergi kesintisi yapılacaktır. Diğer taraftan, uçakların Türkiye'ye getirilmeden Rusya Federasyonu Devletinde yerleşik firmaya kiraya verilmesi karşılığında elde edilen gelirin ticari kazancın bir unsuru olarak kurum kazancına dahil edilmesi gerekmektedir.

14 Ayrıca, yurtdışında ödenen vergilerin Kurumlar Vergisi Kanununun 33 üncü maddesinde yer alan şartların sağlanması halinde Türkiye'de bu kazançlar üzerinden tarh olunan kurumlar vergisinden indirilebileceği tabiidir. II- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN : 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin birinci fırkasının (1) numaralı bendi ile Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu hüküm altına alınmıştır. Aynı Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fırkasının (b) bendinde ise işlemlerin Türkiye'de yapılmasının, hizmetin Türkiye'de yapılmasını veya hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını ifade ettiği belirtilmiştir. Buna göre, Türkiye sınırları içinde ifa edilmeyen veya Türkiye'de yararlanılmayan hizmetler KDV nin konusuna girmemekte olup, söz konusu kiralama işleminin verginin konusuna girmemesi nedeniyle bu kiralama dolayısıyla yüklenilen vergilerin KDV Kanununun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır. Ayrıca, indirim konusu yapılmayan KDV tutarının Gelir veya Kurumlar Vergisi mevzuatının asıl harcama için öngördüğü hükümler çerçevesinde gider, maliyet veya kanunen kabul edilmeyen gider hesaplamalarına alınması gerekmektedir. III- ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMASI YÖNÜNDEN: a) ABD'de mukim finansal kiralama şirketine yapılan ödemelere ilişkin değerlendirmeler: Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması tarihinde yürürlüğe girmiş olup hükümleri tarihinden itibaren uygulanmaktadır. ABD'den finansal kiralama yoluyla uçak alımı karşılığında yapacağınız kira ödemelerinin Türkiye-ABD Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasının "Gayrimaddi Hak Bedelleri"ni düzenleyen 12 nci maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerekmekte olup söz konusu maddenin 1, 2 ve 3 üncü fıkraları; "1. Bir Akit Devlette doğan ve diğer Akit Devletin bir mukimine ödenen gayrimaddi hak bedelleri, bu diğer Devlette vergilendirilebilir. 2. Bununla beraber, sözkonusu gayrimaddi hak bedelleri, elde edildikleri Akit Devlette ve o Devletin mevzuatına göre de vergilendirilebilir; ancak gayrimaddi hak bedelinin gerçek lehdarı diğer Akit Devletin bir mukimi ise bu şekilde alınacak vergi, 3 üncü fıkranın (a) bendinde tanımlanan gayrimaddi hak bedelinin gayrisafi tutarının yüzde 10'unu ve 3 üncü fıkranın (b) bendinde tanımlanan gayrimaddi hak bedelinin gayrisafi tutarının yüzde 5'ini aşmayacaktır.

15 3. Bu maddede kullanılan "gayrimaddi hak bedelleri" terimi: a) Sinema filmleri, radyo ve televizyon yayınlarında kullanılmak amacıyla üretilen filmler, bantlar ve diğer reprodüksiyon araçlarına ilişkin ödemeler de dahil olmak üzere, edebi, artistik, bilimsel her nevi telif hakkının, patentin, alameti farikanın, desen veya modelin, planın, gizli formül veya üretim yönteminin veya sınai, ticari, bilimsel tecrübeye dayalı bilgi birikiminin kullanma imtiyazı veya kullanma hakkı veya satışı (verimliliğe, kullanıma veya tasarrufa bağlı olduğu taktirde) ile; b) Sınai, ticari veya bilimsel teçhizatın kullanma hakkı veya kullanma imtiyazı karşılığında ödenen her türlü ödemeyi kapsar." hükümlerini öngörmektedir. Buna göre, 3 üncü fıkra kapsamında, finansal kiralama şirketine yapılacak olan gayrimaddi hak bedeli ödemelerine uygulanacak vergi tevkifat oranı, aynı maddenin 2 nci fıkrası gereğince %5'i aşmayacaktır. Ancak, söz konusu ödemeler için iç mevzuatımızda daha düşük bir oranın belirlenmiş olması halinde bu düşük oranın uygulanacağı tabiidir. Diğer taraftan aynı Anlaşmanın "Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi"ne ilişkin 23 üncü maddesinin 1 inci fıkrası hükmü gereğince, söz konusu ödemeler için Türkiye'de bu şekilde ödenen vergi, ABD'de ödenecek Birleşik Devletler vergisinden mahsup edilmek suretiyle aynı gelir üzerinden iki defa vergi alınması önlenmiş olacaktır. Ancak, ABD şirketinin Anlaşma hükümlerinden yararlanabilmesi için, ABD yetkili makamlarından alacağı ABD'de mukim olduğunu gösterir bir belgenin (mukimlik belgesi) aslı ile birlikte Türkçe tercümesinin Noterce veya ABD'deki Türk Konsolosluklarınca tasdikli bir örneğini vergi sorumlularına veya ilgili vergi dairesine ibraz etmesi gerekmektedir. Ödeme zamanına kadar bu ibrazın gerçekleşmemesi halinde ise, vergilendirmenin iç mevzuat hükümlerine göre yapılması gerekmektedir. b) Uçakların, Rusya'da mukim firmaya kiraya verilmesi sonucunda tahsil edilen kira bedellerine ilişkin değerlendirmeler: Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Rusya Federasyonu Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması tarihinde yürürlüğe girmiş olup hükümleri tarihinden itibaren uygulanmaktadır. Diğer taraftan, Türkiye-Rusya Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması'nda uçak ve gemilerin kiralanması Anlaşmanın "Deniz, Hava ve Kara Taşımacılığından Sağlanan Kazançlar"ı düzenleyen 8 inci maddesinde özel olarak düzenlenmiş olduğundan, şirketinizin Rusya'ya uçak kiralaması karşılığında elde edeceği gelirlerin, Anlaşmanın "Gayrimaddi Hak Bedelleri"ni düzenleyen 12 nci maddesi kapsamında değil 8 inci maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir. Söz konusu maddenin 3 üncü fıkrası; "3. 6 ncı madde ile bu maddenin önceki fıkra hükümlerine bakılmaksızın, bir Akit Devlet mukimince, diğer Akit Devletin bir mukimine bir gemi veya uçağın kiralanması dolayısıyla yapılan ödemeler, ilk bahsedilen Devlette vergi tevkifatına tabi tutulabilir." hükmünü öngörmektedir.

16 Buna göre, Rusya mukimi firmanın uçak kiralaması karşılığında firmanıza yapacağı ödemeler üzerinden Rusya'nın vergi alma hakkı bulunmaktadır. Ancak, Rusya'da bu şekilde ödenecek vergi Anlaşmanın "Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi"ne ilişkin 22 nci maddesi hükmü gereğince, Türkiye'de bu gelire ilişkin olarak ödenecek vergiden mahsup edilmek suretiyle aynı gelir üzerinden iki defa vergi alınması önlenmiş olacaktır. T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü Tarih : 14/05/2013 Sayı : [ ]-68 Konu : 5366 sayılı Kanun kapsamında yapılan uygulamaların vergi mevzuatı karşısındaki durumu İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, İstanbul Büyükşehir Belediyesinin iktisadi işletmesi olan şirketinizin 5366 sayılı Kanun kapsamında, Bakanlar Kurulu Kararı ile yenileme alanı ilan edilen İstanbul ili, Fatih ilçesi, Süleymaniye bölgesinde; 5366 sayılı Yenileme Kanunun öngördüğü şekilde uygulama yapmak üzere şirketinizce taşınmaz alımları yapıldığı belirtilerek; - Muhtemel kurum kazancının kurumlar vergisinden muaf/istisna olup olmadığı, -Bağımsız bölümlerin üçüncü kişilere tesliminde katma değer vergisi uygulanıp uygulanmayacağı, uygulama projeleri doğrultusunda, yapıların restorasyonu veya yeniden inşası için mal/hizmet alımları ile yükleniciye arsaların tesliminde katma değer vergisi uygulanıp uygulanmayacağı, -Yükleniciler ile yapılacak sözleşmeler ve/veya taşınmazların üçüncü kişilere satışı ile ilgili olarak, satış vaadi sözleşmelerinin damga vergisine tabi olup olmayacağı, -Mülkiyetinize geçen taşınmazların yıllık emlak vergileri ile Belediye Gelirleri Kanununda belirtilen vergi resim harç ve ücretlere tabi olup olmadığı, -Taşınmaz alımlarında tapu harcı ile döner sermaye bedellerinin uygulanıp uygulanmayacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir. 1- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında, kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, ikinci fıkrasında da safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı ifade edilmiş, Kanunun 4

17 üncü maddesinde kurumlar vergisinden muaf olan kurumlara, 5 inci maddesinde de kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlara ilişkin hükümlere yer verilmiştir. Aynı Kanunun "Diğer İndirimler" başlıklı 10 uncu maddesinin birnci fıkrasının (d) bendinin (4) numaralı alt bendinde de; Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen ya da desteklenmesi uygun görülen; 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması, rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işlerine ilişkin harcamalar ile makbuz karşılığı yapılan bağış ve yardımların % 100'ünün kurumlar vergisi matrahının tespitinde; kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından indirilebileceği hüküm altına alınmıştır. Bu kapsamda yapılan harcamalar ile makbuz karşılığı yapılan bağış ve yardımların indirimine ilişkin açıklamalar, 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin " Kültür ve turizm amaçlı bağış ve yardımlar" başlıklı bölümünde yer almaktadır sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin altıncı fıkrasında; yenileme alanlarındaki uygulamaların her türlü vergi, resim, harç ve ücretlerden muaf olduğu, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 21 inci maddesinde de, tapu kütüğüne "korunması gerekli taşınmaz kültür varlığıdır" kaydı konulmuş olan ve I inci ve II nci grup olarak gruplandırılmış bulunan taşınmaz kültür varlıkları ile arkeolojik sit alanı ve doğal sit alanı olmaları nedeniyle üzerlerine kesin yapılanma yasağı getirilmiş taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları olan parsellerin her türlü vergi, resim ve harçtan muaf olduğu hükme bağlanmıştır. Bu hüküm ve açıklamalara göre, 5366 sayılı Kanun ile 2863 sayılı Kanunda yer alan alan istisna ve muafiyet hükümlerinin, kurum kazancı ile ilişkilendirilmesi mümkün olmadığından, şirketinize kurumlar vergisi muafiyeti uygulanması ya da kazancınızın kurumlar vergisinden istisna edilmesi söz konusu değildir. Ancak, yapılan uygumalar arasında, Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde sayılan işlerin yer alması halinde, Kültür Bakanlığı tarafından desteklendiği veya desteklenmesinin uygun görüldüğüne ilişkin ilgili Bakanlığın yazısının kurumlar vergisi beyannamesi ekinde bağlı bulunduğunuz vergi dairesine verilmesi şartıyla, bu kapsamda belgelendirilen harcamalar ile makbuz karşılığı yapılan bağış ve yardımların %100'ünün kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından indirim konusu yapılması mümkündür. 2- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN KDV Kanununun 1/1 inci maddesine göre, Türkiye'de ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler KDV ye tabi olduğu, 10 uncu maddesinde, vergiyi doğuran olayın mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması, malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde ise bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi anında meydana geleceği, hüküm altına alınmıştır.

18 Aynı Kanunun 17/2-d maddesinde, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının rölöve, resterasyon ve restitüsyon projelerine münhasır olmak üzere, bu projelendirmelerden yararlananlara verilen mimarlık hizmetleri ile projelerin uygulanması kapsamında yapılacak teslimlerin KDV'den istisna olduğu hüküm altına alınmış konuyla ilgili olarak 96, 97 ve 100 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğlerinde gerekli açıklamalar yapılmıştır. Aynı Kanunun 19 uncu maddesinde ise; uluslararası anlaşma hükümlerinin saklı kalması koşuluyla diğer kanunlardaki vergi muaflık ve istisna hükümlerinin bu vergi bakımından geçersiz olduğu, KDV ye ilişkin istisna ve muafiyetlerin ancak bu Kanuna hüküm eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenleneceği belirlenmiştir. KDV oranları, KDV Kanununun 28 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak 30/12/2007 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile Kararnameye ekli I sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 1, II sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 8, bu listelerde yer almayan vergiye tabi işlemler için % 18 olarak tespit edilmiştir. Kararname eki I sayılı listenin 11 inci sırasında yer alan "net alanı 150 m2 ye kadar olan konut teslimleri ile belediyeler, il özel idareleri, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ve bunların %51 veya daha fazla hissesine yada yönetiminde oy hakkına sahip oldukları işletmeler tarafından konut yapılmak üzere projelendirilmiş arsaların(sosyal tesisler için ayrılan bölümler dahil) net alanı 150 m2'nin altındaki konutlara isabet eden kısmı" % 1 oranında, Kararname eki listelerde yer almayan 150 m2 yi aşan konut teslimleri ile işyeri ve depo teslimleri ise genel oranda (% 18) oranında KDV ye tabi tutulmaktadır. Ayrıca, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun uygulanmasına ilişkin mevcut sirkülerlerin birleştirilmesi ile uygulamada tereddüt edilen hususlara yönelik açıklamaların yapıldığı 60 no.lu KDV sirkülerinin "1.8 Arsa Karşılığı İnşaat İşleri" başlıklı bölümünde açıklamalar yapılmıştır. Buna göre, - KDV Kanununun 17/2-d maddesindeki istisna hükmü, tescilli taşınmaz kültür varlığının rölöve, restorasyon ve restitüsyon projelerinden yararlananlara verilen mimarlık hizmetleri ile projelerin uygulanması kapsamındaki mal teslimlerine yöneliktir. Bu projelere ilişkin mimarlık hizmetleri ile uygulama işlerinin taahhüt işi olarak ihale ile verilmesi halinde, mimarlık hizmetleri KDV'den istisna olacak, taahhüt işleri ile müteahhide yapılan mal teslimleri istisna kapsamında yer almadığından KDV'ye tabi tutulacaktır sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu dışında yapılan uygulamalarda şirketinizce bağımsız bölümlerin üçüncü kişilere teslimi ve uygulama projeleri doğrultusunda yapıların restorasyonu veya yeniden inşası ile ilgili her türlü mal ve hizmet alımları genel hükümler çerçevesinde KDV ye tabi bulunmaktadır. - Ayrıca, arsa karşılığı inşaat işlerinde iki ayrı teslim söz konusudur. Bunlardan birincisi, arsa sahibi tarafından müteahhide arsa teslimi; ikincisi ise müteahhit tarafından arsaya karşılık olarak arsa sahibine verilen konut veya işyeri teslimidir.

19 Arsanın bir iktisadi işletmeye dahil olması veya arsa sahibinin arsa alım satımını mutat meslek olarak ifa etmesi halinde arsa teslimi KDV ye tabi olacaktır. Arsa Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığında İnşaat ve Hasılat Paylaşımı Sözleşmeleri düzenlenmek suretiyle yapılan inşaat işlerinde ise hasılattan şirketiniz payına düşen kısmın, teslim edilecek arsanın satış bedeli olarak kabul edilmesi ve bununla ilgili faturanın ise inşaatların tamamlanıp alıcılara teslim edildiği tarih itibariyle düzenlenmesi ve % 18 KDV ye tabi tutulması gerekmektedir. 2-DAMGA VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 3 üncü maddesinde, damga vergisinin mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu, resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların damga vergisini kişilerin ödeyeceği; 8 inci maddesinde, bu Kanunda yazılı resmi daireden maksadın genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köyler olduğu; Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I. Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün A/1 fıkrasında, belli parayı ihtiva eden mukavelenamelerin nispi damga vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır. 2009/15725 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01/01/2010 tarihinden geçerli olmak üzere Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-1 fıkrasındaki kağıtlara ilişkin damga vergisi oranı binde 8,25 olarak belirlenmiştir. Diğer taraftan, 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanunun 1 inci maddesinde, Kanunun amacının, büyükşehir belediyeleri, büyükşehir belediyeleri sınırları içindeki ilçe ve ilk kademe belediyeleri, il, ilçe belediyeleri ve nüfusu 'in üzerindeki belediyelerce ve bu belediyelerin yetki alanı dışında il özel idarelerince, yıpranan ve özelliğini kaybetmeye yüz tutmuş; kültür ve tabiat varlıklarını koruma kurullarınca sit alanı olarak tescil ve ilan edilen bölgeler ile bu bölgelere ait koruma alanlarının, bölgenin gelişimine uygun olarak yeniden inşa ve restore edilerek, bu bölgelerde konut, ticaret, kültür, turizm ve sosyal donatı alanları oluşturulması, tabiî afet risklerine karşı tedbirler alınması, tarihi ve kültürel taşınmaz varlıkların yenilenerek korunması ve yaşatılarak kullanılması olduğu; 2 nci maddesinde, yenileme alanlarının, il özel idarelerinde il genel meclisi, belediyelerde belediye meclisi üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ile belirleneceği, il özel idaresinde il genel meclisince, büyükşehirler dışındaki belediyelerde belediye meclisince alınan kararların Bakanlar Kuruluna sunulacağı, büyükşehirlerde ise ilçe ve ilk kademe belediye meclislerince alınan bu kararların, Büyükşehir belediye meclisince onaylanması halinde Bakanlar Kuruluna sunulacağı, Bakanlar Kurulunun projenin uygulanıp uygulanmamasına üç ay içinde karar vereceği; 3 üncü maddesinde ise yenileme alanlarındaki uygulamaların her türlü vergi, resim, harç ve ücretlerden muaf olacağı açıklanmıştır. Buna göre, 5366 sayılı Kanunun 3 üncü maddesindeki istisna hükmünün uygulanabilmesi için, Kanunun 2 nci maddesinde belirtildiği şekilde projenin yapılacağı yerin yenileme alanı olarak kabul edilmesine ilişkin ilçe ve ilk kademe belediye meclislerince alınan kararın büyükşehir belediye meclisinde onaylanıp Bakanlar Kuruluna sunulması ve Bakanlar Kurulunun projenin uygulanmasına üç ay içinde karar vermesi gerekmektedir. Bu şartların varlığı halinde proje kapsamında idare ile yüklenici firma ve hak sahipleri arasında yenileme alanındaki uygulamalara ilişkin olarak düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası uygulanacaktır.

20 Diğer taraftan, yüklenici Kiptaş İstanbul Konut İmar Plan Turizm Ulaşım San. ve Tic. A.Ş. ile alt yükleniciler arasında yapılacak sözleşmeler ile taşınmazların hak sahipleri dışında üçüncü kişilere satışı ile ilgili olarak düzenlenen gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerinin damga vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmamaktadır. 3- HARÇLAR KANUNU YÖNÜNDEN 492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinin birinci fıkrasında; "Özel kanunlarla harçtan muaf tutulan kişilerle istisna edilen işlemlerden harç alınmaz." hükmü yer almaktadır. Öte yandan; 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanunun 1 inci maddesinde, Kanunun amacının, büyükşehir belediyeleri, büyükşehir belediyeleri sınırları içindeki ilçe ve ilk kademe belediyeleri, il, ilçe belediyeleri ve nüfusu 'in üzerindeki belediyelerce ve bu belediyelerin yetki alanı dışında il özel idarelerince, yıpranan ve özelliğini kaybetmeye yüz tutmuş; kültür ve tabiat varlıklarını koruma kurullarınca sit alanı olarak tescil ve ilan edilen bölgeler ile bu bölgelere ait koruma alanlarının, bölgenin gelişimine uygun olarak yeniden inşa ve restore edilerek, bu bölgelerde konut, ticaret, kültür, turizm ve sosyal donatı alanları oluşturulması, tabii afet risklerine karşı tedbirler alınması, tarihi ve kültürel taşınmaz varlıkların yenilenerek korunması ve yaşatılarak kullanılması olduğu; 2 nci maddesinde de; yenileme alanlarının, il özel idarelerinde il genel meclisi, belediyelerde belediye meclisi üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ile belirleneceği, il özel idaresinde il genel meclisince, büyükşehirler dışındaki belediyelerde belediye meclisince alınan kararların Bakanlar Kuruluna sunulacağı, büyükşehirlerde ise ilçe ve ilk kademe belediye meclislerince alınan bu kararların, Büyükşehir belediye meclisince onaylanması halinde Bakanlar Kuruluna sunulacağı, Bakanlar Kurulunun projenin uygulanıp uygulanmamasına üç ay içinde karar vereceği belirtilmektedir. Bununla birlikte aynı Kanunun 3 üncü maddesinde, yenileme projeleri ve uygulamalarının ilgili il özel idareleri ve belediyeler eliyle veya kamu kurum ve kuruluşlarına veya gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine yaptırılarak uygulanacağı, yenileme alanlarındaki uygulamaların her türlü vergi, resim, harç ve ücretlerden muaf olacağı 4 üncü maddesinde ise; yenileme alanlarında bulunan yapıların boşaltılması, yıkımı ve kamulaştırılmasında anlaşma yolunun esas olduğu, anlaşma sağlanamayan hallerde gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerinin mülkiyetinde bulunan taşınmazların ilgili il özel idaresi ve belediye tarafından kamulaştırılabileceği, il özel idareleri ve belediyelerin taşınmaz mülkiyetinin kamulaştırılması yerine, uygun gördükleri takdirde satın alma, kat karşılığı ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun ilgili maddelerinde düzenlenen intifa hakkı veya üst hakkı kurulması yolu ile sınırlı aynî hak tesis edebilecekleri hükme bağlanmıştır sayılı Kanun uyarınca yenileme alanı ilan edilen bölgelerde yapılacak uygulamalar çerçevesinde özel mülkiyete konu taşınmazların il özel idareleri veya belediyelere devredilmesine ve sınırlı ayni hak tesisine ilişkin tapuda yapılacak işlemlerden tapu harcı aranılmayacaktır. Bununla birlikte, söz konusu devir ve ayni hak tesisi işlemlerinin il özel idareleri veya belediyeler adına yenileme alanı proje ve uygulamalarını gerçekleştiren kişilerce yapılması halinde de tapu harcı aranılmaması gerekmektedir. Bu nedenle, 5366 sayılı Kanun kapsamında yapıldığının tevsiki kaydıyla, yenileme uygulamaları çerçevesinde gayrimenkullerin Kiptaş İstanbul Konut İmar Plan Turizm Ulaşım