NAME RESOLUTION, WINS & DNS

Transkript

1 NAME RESOLUTION, WINS & DNS

2 NAME RESOLUTION / AD ÇÖZÜMLEME BİR BİLGİSAYARDAN BAŞKA BİR BİLGİSAYARA ERİŞMEK İÇİN IP ADRESLERİ KULLANILIR ÖZELLİKLE BÜYÜK BİR AĞDA HANGİ BİLGİSAYARIN HANGİ IP YE SAHİP OLDUĞUNU HATIRLAMAK OLDUKÇA ZOR BUNUN YERİNE MAKİNALARA BİR AD VERİLİR VE ADLARI IP ADRESİNE DÖNÜŞTÜREN AD ÇÖZÜMLEME TEKNİKLERİ KULLANILIR

3 NAME RESOLUTION AD ÇÖZÜMLEME, CEP TELEFONLARINDAKİ REHBER GİBİ ÇALIŞIR; SİZ BİR ADI ARARSINIZ AMA ASLINDA BİR NUMARA ÇEVRİLİR 3 TÜRLÜ İSİM ÇÖZÜMLEME YÖNTEMİ VARDIR: HOSTNAME & DNS (GÜNCEL) LLMNR (GÜNCEL) NETBIOS (ESKİ)

4 HOSTNAME HOSTNAME, AĞ ÜZERİNDE ÇALIŞAN BİR CİHAZA VERİLEN İSİMDİR VE GÜNÜMÜZ SİSTEMLERİNDE KULLANILIR EN FAZLA 255 KARAKTER OLABİLİR HOSTAME+SUFFIX=FQDN SUNUCU.FIRMA.COM DNSSERVER.IZMIR.FIRMA.COM HOSTNAME ÇÖZÜMLEMELERİ İÇİN HOST DOSYASI VE DNS SERVER KULLANILIR

5 HOSTNAME KOMUT SATIRINDAN «IPCONFIG/ALL» VEYA «HOSTNAME» KOMUTU ÇALIŞTIRILARAK HOST NAME ÖĞRENİLEBİLİR

6 HOSTNAME BİLGİSAYARIN ADINI YANİ HOSTNAME İ DEĞİŞTİRMEK İÇİN: START\ SERVER MANAGER\ CHANGE SYSTEM PROPERTIES\ CHANGE MENÜSÜNE GİDİNİZ

7 LLMNR «LOCAL LINK MULTICAST NAME RESOLUTION» KELİMELERİNİN KISALTILMIŞIDIR. SADECE SERVER 2008 / VISTA VE DAHA ÜSTÜ SİSTEMLERDE ÇALIŞIR NETBIOS VE DNS OLMADAN İSİM ÇÖZÜMLEMEYE YARAR ÖZELLİKLE DNS SUNUCU OLMAYAN WORKGROUP AĞLARDA KULLANILIR

8 LLMNR NETWORK DISCOVERY ÖZELLİĞİ AKTİF EDİLİRSE ÇALIŞIR VE AYNI SUBNET TEKİ BİLGİSALARLARIN ADLARINI ÇÖZER

9 LLMNR BU PROTOKOLÜ KULLANARAK AĞDA AD İLE ALAMA YAPAN BİR MAKİNA ÖNCE LLMNR CACHE E BAKAR CACHE TE YOKSA AĞA YAYIN SİNYALİ GÖNDEREREK İLGİLİ ADA SAHİP MAKİNANIN IP ADRESİNİ BULUR BULDUĞU AD & IP ADRESİNİ CACHE TE SAKLAR

10 LLMNR IPv4 VE IPv6 DESTEKLER FAKAT 2008 VE VISTA VARSAYILAN OLARAK IPv4 ÇÖZÜMLEME İSTEKLERİNE YANIT VERMEZ HERHANGİ BİR KONFİGÜRASYON İSTEMEZ 2003 / XP VE ÖNCESİ SİSTEMLERDE ÇALIŞMAZ DİĞER SUBNET TEKİ MAKİNALARIN ADINI ÇÖZEMEZ

11 NETBIOS NAME WINDOWS 2000 ÖNCESİ KULLANILAN ADLANDIRMA SİSTEMİDİR BU SİSTEMDE İSİM ÇÖZÜMLEME İÇİN LMHOSTS DOSYASI VE WINS SERVER KULLANILIR EĞER AĞINIZDA WINDOWS 9X VARSA KULLANILMASI GEREKMEKTEDİR EN FAZLA 15 KARAKTERDEN OLUŞUR 2 MAKİNA AYNI NETBIOS NAME E SAHİP OLAMAZ

12 NETBIOS NAME BİLGİSAYARINIZDA KULLANILAN NETBIOS SERVİSİNİ VE NETBIOS ADLARINI GÖRMEK İÇİN KOMUT SATIRINA «NBTSTAT N» YAZINIZ

13 NETBIOS NAME NETBIOS ADINI IP ADRESİNE ÇÖZÜMLEMEK İÇİN WINS SERVER VE LMHOSTS DOSYASI KULLANILIR AYRICA, BROADCAST İLE DE NETBIOS ADI ÇÖZÜLEBİLİR BİR AĞDA WINS SERVER, DNS SERVER, HOSTS VEYA LMHOSTS DOSYASI YOKSA İSİM ÇÖZÜMLEME BROADCAST İLE YAPILIR

14 İSİM ÇÖZÜMLEME YÖNTEMLERİ DEĞİŞİK İSİM ÇÖZME YÖNTEMLERİ OLDUĞUNU GÖRDÜK İSİM ÇÖZÜMLEMESİ AŞAĞIDAKİ SIRAYA GÖRE YAPILIR; BİRİ YOKSA ALTTAKİNE GEÇER CLIENT RESOLVER CACHE HOSTS DOSYASI DNS NETBIOS NAME CACHE WINS BROADCAST / LLMNR LMHOSTS

15 HOSTS DOSYASI İNTERNET İLK ÇIKTIĞINDA KULLANICI SAYISI BİR KAÇ YÜZ KİŞİYDİ SAYI AZ OLDUĞU İÇİN HER MAKİNANIN ADI VE IP BİLGİSİ ADINA «HOSTS» DENİLEN DOSYALARDA TUTULUYORDU BÖYLECE AĞDA BİR MAKİNAYLA İLETİŞİM KURULMAK İSTENDİĞİNDE ONUN ADI YAZILIYOR VE ONA KARŞILIK GELEN IP ADRESİYLE BAĞLANTI SAĞLANIYORDU

16 HOSTS DOSYASI HOST DOSYASI HALEN BİLGİSAYARLARIMIZDA BULUNMAKTADIR EĞER BU DOSYAYA HOST NAME VE IP ADRESLERİNİ YAZARSANIZ ÖNCE BU DOSYAYA BAKILIR GÜNÜMÜZDE MİLYARLARCA BİLGİSAYAR OLDUĞU İÇİN BU DOSYA PEK KULLANILMAZ; ONUN YERİNE DNS SERVER LAR KULLANILIR

17 HOSTS DOSYASI HOST DOSYASINI AÇMAK İÇİN: WINDOWS\ SYSTEM32\ DRIVERS\ ETC ADRESİNE GİDİNİZ:

18 HOST DOSYASI

19 HOST DOSYASI # İLE AÇIKLAMA SATIRI EKLEYEBİLİRSİNİZ IP / HOSTNAME İKİLİLERİ YAZABİLİRSİNİZ localhost ::1 localhost deneme.com firma.com

20 CLIENT RESOLVER CACHE HOST ADI IP ADRESİNE ÇÖZÜMLENDİKTEN SONRA BU BİLGİLER BİLGİSAYAR KAPANINCAYA KADAR CACHE TE SAKLANIR. ÇÖZÜMLENEN IP ADRESİNE TEKRAR ULAŞMAK İSTERSENİZ, ARTIK HOSTS DOSYASI YA DA DNS SERVER A GEREK KALMAZ; BUNUN YERİNE CACHE TE SAKLANAN IP/HOST BİLGİLERİNE BAKILIR BU CACHE BELLEĞE «CLIENT RESOLVER CACHE» DENİR

21 CLIENT RESOLVER CACHE CLIENT RESOLVER CACHE İÇERİĞİNİ GÖRMEK İÇİN «IPCONFIG/DISPLAYDNS» KOMUTU KULLANILIR

22 CLIENT RESOLVER CACHE CLIENT RESOLVER CACHE İÇİNDEKİ VERİLERİ TEMİZLEMEK İÇİN «IPCONFIG/FLUSHDNS» KOMUTU KULLANILIR

23 NETBIOS NAME CACHE NETBIOS ADININ ÇÖZÜMLEMESİ İÇİN İLK BAKILACAK YER NETBIOS NAME CACHE TİR BİR İSİM ÇÖZÜLDÜĞÜNDE 10 DAKİKA BOYUNCA NETBIOS CACHE TE KALIR EĞER 10 DK İÇİNDE AYNI BİLGİSAYARA ULAŞILACAKSA ÖNCE NETBIOS CACHE E, DAHA SONRA DİĞER YÖNTEMLERE (WINS, BROADCAST VEYA LMHOSTS) BAŞVURULUR

24 NETBIOS NAME CACHE NETBIOS NAME CACHE TEKİ BİLGİLERİ GÖRMEK İÇİN «NBTSTAT -C» KOMUTU KULLANILIR VERİNİN CACHE TE NE KADAR ZAMAN SONRA SİLİNECEĞİ LIFE*SEC+ SÜTUNU GÖSTERİR NETBIOS NAME CACHE TEKİ BİLGİLERİ SİLMEK İÇİN «NBTSTAT -R» KOMUTU KULLANILIR NETBIOS NAME TABLOSUNU GÖRMEK İÇİN NBTSTAT N KOMUTU KULLANILIR

25 BROADCAST / LLMNR EĞER NETBIOS NAME CACHE VEYA WINS SERVER İLE ÇÖZÜMLEME YAPILAMADIYSA DEVREYE BROADCAST GİRER BU DURUMDA AYNI AĞDA BULUNAN TÜM MAKİNALARA BİR YAYIN SİNYALİ GÖNDERİLİR VE İLGİLİ ADA SAHİP MAKİNANIN IP ADRESİ SORULUR İLGİLİ MAKİNA YANIT VERİR VE IP ADRESİ ÖĞRENİLİR

26 BROADCAST / LLMNR BROADCAST YÖNTEMİ AĞDAKİ TRAFİĞİ ARTTIRACAĞINDAN, ÖZELLİKLE AĞDAKİ MAKİNA SAYISI ÇOK FAZLA İSE BAŞARIM SORUNU OLABİLİR YAYIN SİNYALLERİ ROUTER ÜZERİNDEN GEÇMEDİĞİNDEN BAŞKA AĞDA OLAN MAKİNALARIN ADI ÇÖZÜMLENEMEZ BU DURUMDA LMHOSTS YÖNTEMİ DEVREYE GİRER

27 LMHOSTS DOSYASI LNHOSTS DOSYASI FARKLI AĞLARDA BULUNAN BİLGİSAYARLARIN NETBIOS İSİMLERİNİ ÇÖZÜMLEMEDE KULANILIR AYNI ZAMANDA İÇERİĞİNDE BULUNAN EŞLEŞMELERİ NETBIOS CACHE E DE YÜKLER LMHOSTS DOSYASI AŞAĞIDAKİ ADRESTEDİR: WINDOWS\ SYSTEM32\DRIVERS\ETC

28 LMHOSTS DOSYASI LMHOSTS DOSYASI NIN UZANTISI.SAM DIR VE OKUNABİLMESİ İÇİN BU UZANTI SİLİNMELİDİR

29 LMHOSTS DOSYASI LMHOSTS DOSYASI GENELDE KÜÇÜK AĞLARDA KULLANILIR. AVANTAJLARI: TRAFİĞİ AZALTIR TÜM MAKİNALARDA STATİK IP KULLANILACAĞI İÇİN DHCP SUNUCUYA GEREK KALMAZ SUNUCU VE İSTEMCİLER FARKLI AĞ VEYA DOMAIN DE OLABİLİR. ROUTER ÜZERİNDEN ÇALIŞIR DEZAVANTAJI: BÜYÜK SİSTEMLERDE DOSYADAKİ EŞLEŞME SAYISI İYİCE ARTACAĞI İÇİN AĞ YÖNETİCİSİNİN İŞİ ZORLAŞIR

30 WINS SERVER WINDOWS INTERNET NAME SERVICES İN AÇILIMI WINS SERVER IN GÖREVİ NETBIOS ADLARINI IP ADRESLERİNE ÇEVİRMEKTİR WINS SERVER AĞINIZDA SADECE WINDOWS SERVER 2000 ÖNCESİ YAZILIMLAR VARSA KURULMALIDIR NT SERVER & WORKSTATION WINDOWS 95/98/ME EĞER ESKİ İŞLETİM SİSTEMİ YOKSA BU GÖREVİ DNS SERVER YAPAR

31 WINS SERVER ESKİ SİSTEMLERDE NETBIOS ADLARININ ÇÖZÜMLENMESİ 2 ŞEKİLDE YAPILABİLİR: LMHOSTS DOSYASI WINS SERVER GENELDE KÜÇÜK AĞLARDA LMHOSTS DOSYASI, BÜYÜK AĞLARDA İSE WINS SERVER KULLANILIR

32 WINS SERVER EĞER BÜYÜK AĞLARDA NETBIOS İSİMLERİ ÇÖZÜMLENECEKSE WINS SERVER TERCİH EDİLMELİDİR IP ADRESLERİ DİNAMİKTİR VE DHCP SUNUCU İLE YAPILANDIRILIR BROADCAST TRAFİĞİNİ AZALTIR; PERFORMANS ARTAR AĞINIZDA «NETWORK NEIGHBORHOOD» VEYA «MY NETWORK PLACES» KULLANILIYORSA KURULABİLİR SADECE IPv4 İLE ÇALIŞIR

33 WINS SERVER EĞER AĞDA WINS SUNUCU ÇALIŞIYORSA, İSTEMCİLER İSİM-IP KAYDI İÇİN SUNUCUYA İSTEKTE BULUNURLAR İSTEĞİ ALAN WINS SERVER, İSTEMCİ VERİTABANINDA YOKSA İSTEMCİNİN AD-IP KAYDINI ALIR KAYIT 6 GÜN SÜREYLE VERİTABANINDA KALIR

34 WINS DATABASE WINS SERVER KULLANILAN AĞLARDA NETBIOS ADLARINI VE BUNLARA KARŞI GELEN IP ADRESLERİNİ SAKLAYAN VERİTABANIDIR NAME IP ALİPC VELİPC AYŞEPC

35 WINS CLIENT BİR WINS SERVER DAN SORGULAMA YAPABİLEN BİLGİSAYARDIR WINS CLIENT LAR DİNAMİK OLARAK WINS SERVER A KAYDEDİLİR WINS SERVER CLIENT1 CLIENT2 CLIENT3

36 WINS PROXY AGENT FARKLI SUBNET LERDE WINS SERVER I KULLANMAK ÜZERE YAPILANDIRILAN BİLGİSAYARLARDIR MERKEZİ BİR YÖNETİM İÇİN FARKLI SUBNET LERE AYRI AYRI WINS SERVER KURMAK YERİNE, WINS PROXY AGENT SAYESİNDE MERKEZDEKİ WINS SERVER KULLANILIR

37 WINS SERVER KURULUMU SUNUCUYA STATİK IP VERİLİR START\ SERVER MANAGER\ FEATURES\ ADD FEATURES MENÜSÜNDEN KURULUM YAPILIR START\ ADMINISTRATIVE TOOLS MENÜSÜNDEN WINS CONSOLE AÇILIR

38 WINS SERVER WINS SERVER BİLGİSİ DHCP SUNUCU İLE TÜM CLIENT LARA ATANABİLİR BUNUN İÇİN: İLGİLİ SCOPE A SAĞ TIKLAYIN SCOPE OPTION\ CONFIGURE OPTIONS

39 WINS İÇİNDEKİ KAYITLARIN GÖRÜLMESİ & SÜZÜLMESİ TÜM KAYITLARI GÖRMEK İSTİYORSAK ACTIVE REGISTRATION A SAĞTIKLA DISPLAY RECORDS RECORD MAPPING» FIND NOW BUTONUNA TIKLA WINS İÇİNDEKİ KAYITLARIN SÜZÜLMESİ ACTIVE REGISTRATION A SAĞTIKLA DISPLAY RECORDS RECORD MAPPING (BURADA AD VE IP ADRESİNE GÖRE SÜZME YAPILABİLİR)

40 STATIC MAPPING MANUEL OLARAK BİR NETBIOS VE IP ADRESİNİN WINS VERİTABANINA GİRİLMESİ İŞLEMİDİR BU İŞLEM GENELDE UNIX VE MACINTOSH GİBİ KENDİNİ VERİTABANINA OTOMATİK KAYDEDEMEYEN İŞLETİM SİSTEMLERİ İÇİN YAPILIR ACTIVE REGISTRATION\ NEW STATIC MAPPING KOMUTU İLE EKLENİR

41 WINS PROXY DİĞER SUBNET LERDE BULUNAN NON- WINDOWS CLIENT LARA AD ÇÖZÜMLEME HİZMETİ VERMEK İÇİN KULLANILIR NON-WINDOWS CLIENT LARIN BULUNDUĞU SUBNET TE ÇALIŞAN WINDOWS CLIENT A BİR WINS PROXY KURULUR WINS PROXY CLIENT A WINS SERVER IN IP ADRESİ YAZILMALIDIR

42 WINS PROXY KURULUMU START\ RUN \REGEDIT HKEY_LOCAL_MACHINE\ SYSTEM\ CURRENTCONTROLSET\ SERVICES\ NETBT\ PARAMETERS ENABLEPROXY ÜZERİNE ÇİFT TIKLA VALUE DATA KISMINA 1 YAZ

43 SCAVENGING WINS VERİTABANINDA SİLİNEN KAYITLAR BELLİ BİR SÜRE GERİ PLANDA KALIR; YANİ TAM OLARAK SİLİNMEZ BU KAYITLAR SCAVENGING SAYESİNDE TAMAMEN SİLİNİR WINS SERVAR A SAĞ TIKLA SCAVENGE DATABASE

44 KAYITLARIN SİLİNMESİ EĞER VERİTABANINA EKLENEN BAZI KAYITLARI SİLMEK İSTİYORSANIZ WINS SERVER\ ACTIVE REGISTRATIONS KAYIT ÜZERİNE GEL\ SAĞ TIKLA\ DELETE

45 CONSISTENCY DB KONTROL EDİLEREK YANLIŞ GİRİŞLER TESPİT EDİLİR; DİĞER WINS SUNUCULAR İLE KARŞILAŞTIRILARAK DÜZELTİLİR WINS SERVER\ SAĞ TIKLA\ VERIFY DB CONSISTENCY

46 WINS BACKUP & RESTORE DB YEDEĞİ ALINIR WINS SERVER\ SAĞ TIKLA\ BACKUP DATABASE WINS SERVER STOP EDİLDİKTEN SONRA DB GERİ YÜKLENİR WINS SERVER\ SAĞ TIKLA\ RESTORE DATABASE

47 DNS NEDİR? DNS, DOMAIN NAME SYSTEM KELİMELERİNİN KISALTILMIŞIDIR DOMAIN ADLARINI IP ADRESİNE ÇEVİRMEYE YARAR BİLİMSEL.COM.TR BÖYLECE, HERHANGİ BİR MAKİNA İLE İLETİŞİM KURACAĞIMIZ ZAMAN ONUN IP ADRESİ YERİNE ADINI (DOMAIN) KULLANIRIZ

48 DNS NEDİR? DNS SERVER WEB SERVER CLIENT

49 TEKRAR CEP TELEFONU ÖRNEĞİ! HER GÜN KULLANDIĞIMIZ CEP TELEFONLARI DA DNS E BENZER BİR SİSTEM KULLANIR. SİZ REHBER DEN ALİ Yİ BULUP ARARSINIZ AMA ASLINDA ARANAN ŞEKLİNDE BİR NUMARADIR. CEP TELEFONLARI ADLARI TELEFON NUMARASINA ÇEVİRİRLER

50 DNS BİLEŞENLERİ DNS İ OLUŞTURAN 3 TEMEL BİLEŞEN VARDIR. BUNLAR: DNS SUNUCU DNS İSTEMCİ DNS VERİTABANI

51 DNS SERVER ROLE KURULUMU ÖNCE DNS SUNUCUSUNUN IP ADRESİ STATİK OLARAK ATANMALIDIR START\ SERVER MANAGER\ DNS SERVER DNS SUNUCU SERVER MANAGER ÜZERİNDEN KURULABİLDİĞİ GİBİ ACTIVE DIRECTORY KURULURKEN ENTEGRE OLARAK DA KURULABİLİR

52 DNS KURULUMU START\ SERVER MANAGER\ ROLES

53 DNS CONSOLE DNS AYARLARI SERVER MANAGER DAN YAPILABİLECEĞİ GİBİ, ADMINISTRATIVE TOOLS MENÜSÜNDE BULUNAN «DNS CONSOLE» İLE DE YAPILABİLİR

54 DNS SERVER DNS SERVER DNS VERİTABANINI 2 FARKLI ŞEKİLDE TUTABİLİR: METİN DOSYASI ACTIVE DIRECTORY EĞER DNS SERVER AD İLE ENTEGRE KURULURSA DNS VERİTABANI ACTIVE DIRECTORY İÇİNDE BULUNUR AD İLE ENTEGRE EDİLMEZSE METİN DOSYASI İÇİNDE BULUNUR

55 DOMAIN NAMESPACE NEDİR? DNS İN KULLANDIĞI HİYERARŞİK ADLANDIRMA YAPISINA DNS NAMESPACE DENİR BU YAPIDA AŞAĞIDAKİ BİLEŞENLER BULUNUR: KÖK DOMAIN TOP-LEVEL DOMAIN SECOND LEVEL DOMAIN SUBDOMAIN HOST

56 DOMAIN NAMESPACE ROOT DOMAIN.NET.COM.ORG TOP-LEVEL DOMAIN FIRMA.COM SECOND LEVEL DOMAIN İZMİR ANKARA İSTANBUL SUBDOMAIN SUNUCU FQDN: SUNUCU.ANKARA.FİRMA.COM

57 DNS QUERY / SORGU/ İSTEK QUERY, İSTEMCİLERİN BİR DOMAIN İ IP ADRESİNE ÇEVİRMESİ İÇİN DNS SUNUCUYA YAPTIKLARI İSTEKTİR HEM DNS CLIENT HEM DE DNS SUNUCULAR AD ÇÖZMEK İÇİN QUERY YAPABİLİRLER; BİR DNS CLIENT QUERY Yİ SERVER A YOLLAR. EĞER DNS SERVER IP ADRESİNİ BİLİYORSA CLIENT A YOLLAR. BİLMİYORSA BAŞKA BİR DNS SUNUCUYA QUERY YOLLAYARAK AD ÇÖZÜMLEME YAPAR

58 DNS QUERY İKİ TÜRLÜ DNS QUERY VARDIR: ITERATIVE: SERVER CLIENT TAN GELEN İSTEĞİ KENDİ VT INDAN ÇÖZÜMLER VE YANITLAR YA DA BÖYLE BİR BİLGİNİN OLMADIĞINI BİLDİRİR RECURSIVE: CLIENT TAN GELEN İSTEĞİ KENDİ VT INDA BULAMADIĞINDA, BAŞKA DNS SERVER A BAKAR VE İSTEĞE CEVAP VERİR

59 ITERATIVE/SIMPLE QUERY CLIENT, QUERY Yİ LOCAL DNS SERVER A YOLLAR LOCAL DNS SERVER FORWARD LOOKUP ZONE VE CACHE İÇİNE BAKAR VERİ BULDUYSA CLIENT A GÖNDERİR HERHANGİ BİR VERİ BULAMADIYSA BULAMADIM DER BU DURUMDA CLIENT BAŞKA DNS SUNUCULARA SORGU YAPAR

60 ITERATIVE/SIMPLE QUERY ITERATIVE QUERY DE, EĞER LOCAL DNS SERVER DA KAYIT VARSA ALINIR, KAYIT YOKSA YANITI ÖĞRENEMEZ FİRMA.COM IP ADRESİ? CLIENT LOCAL DNS SERVER

61 RECURSIVE QUERY LOCAL DNS SERVER FORWARD LOOKUP ZONE VE CACHE İÇİNE BAKAR VERİ BULDUYSA CLIENT A GÖNDERİR LOCAL DNS SERVER HER HANGİ BİR VERİ BULAMADIYSA ROOT SUNUCULARDAN BAŞLAYARAK YANITI BULMAYA ÇALIŞIR VE ÖĞRENDİĞİ YANITI CLIENT A DÖNDÜRÜR

62 RECURSIVE QUERY ROOT DNS SERVER.COM DNS SERVER FİRMA.COM A SOR FİRMA.COM BURADA KAYITLI AUTHORITATIVE DNS SERVER FİRMA.COM IP ADRESİ? CLIENT LOCAL DNS SERVER

63 DİKKAT!!! RECURSIVE QUERY NE YAP YAP YANITI BANA GÖNDER DEMEKTİR

64 FORWARDER DİĞER DNS SUNUCULARIN SORGU GÖNDERDİĞİ DNS SUNUCUDUR LOCAL DNS SERVER KENDİ VT INDA VEYA CACHE İNDE BİR KAYIT BULAMADIĞI ZAMAN BU SORGUYU BAŞKA BİR DNS SERVER A (YANİ FORWARDER A) YOLLAR VE KENDİ YERİNE BULMASINI İSTER FORWARDER ROOT SUNUCULARDAN BAŞLAYARAK YANITI BULMAYA ÇALIŞIR BULDUĞU YANITI LOCAL DNS SERVER A İLETİR

65 FORWARDER ROOT DNS SERVER.COM DNS SERVER FİRMA.COM IP? FİRMA.COM A SOR FİRMA.COM DNS SERVER AUTHORITATIVE SERVER CLIENT LOCAL DNS SERVER FORWARDER

66 FORWARDER FORWARDER KULLANMANIN AMACI RECURSIVE QUERY İLE YANİ ROOT VE DİĞER SUNUCULARI SORGULAYAN ARAMA İLE LOCAL DNS SERVER I MEŞGUL ETMEMEKTİR FORWARDER ÇEŞİTLERİ: STANDARD CONDITIONAL

67 CONDITIONAL FORWARDER CONDITIONAL FORWARDER BELLİ DOMAINLERE AİT SORGULARI BELLİ DNS SUNUCULARA YÖNLENDİRİR DİĞER TÜM SORGULARI İSE ROOT SUNUCULARA YÖNLENDİRİR

68 FIRMA.COM SORGULARI CONDITIONAL FORWARDER ROOT DNS SERVER FIRMA.COM DNS SERVER AUTHORATIVE RESPONSE FİRMA.COM IP ADRESİ? CLIENT LOCAL DNS SERVER

69 STANDART FORWARDER AYARI STANDARD FORWARDER BELİRTMEK İÇİN: DNS SUNUCU\ SAĞ TIKLA\ PROPERTIES\ FORWARDERS\ EDIT

70 CONDITIONAL FORWARDER AYARI CONDITIONAL FORWARDER BELİRTMEK İÇİN: DNS SUNUCU\ CONDITIONAL FORWARDERS\ SAĞ TIKLA\ NEW COND. FORWARDER

71 ROOT HINTS.COM,.NET VE.ORG GİBİ ANA SUNUCULARIN IP ADRESLERİNİN TURULDUĞU KÖK SUNUCULARDIR

72 DNS CACHING TÜM DNS SUNUCU VE İSTEMCİLERİNİN SORGU SONUÇLARININ TUTULDUĞU BİR CACHE BELLEĞİ VARDIR DNS CACHE DAHA ÖNCE YAPILAN SORGULARIN YANITLARINI BİZE HIZLICA DÖNDÜRÜR VE AĞ TRAFİĞİNİ AZALTIR

73 DNS SERVER CACHE SİLME KOMUT SATIRI: «DNSCMD \ CLEARCACHE» DNS SUNUCU\ SAĞTIKLA\ CLEAR CACHE

74 DNS CLIENT CACHE SİLME «IPCONFIG\ DISPLAYDNS» KOMUTU İLE CACHE TUTULAN VERİLERİ GÖRÜRÜZ «IPCONFIG\ FLUSHDNS» KOMUTU İLE CACHE BELLEĞİ TEMİZLERİZ

75 CLIENT TA DNS SERVER AYARI

76 AUTHORITATIVE DNS SERVER BİR DNS SERVER AUTHORITATIVE VEYA NON AUTHORITATIVE OLABİLİR AUTHORITATIVE DNS SERVER KENDİSİNE GELEN SORGU İÇİN CACHE, PRIMARY VE SECONDARY ZONE A BAKAR VERİ BULABİLDİYSE İSTEMCİYE GÖNDERİR BULAMADIYSA, İSTEMCİYE BULAMADIĞINI BİLDİRİR

77 DNS QUERY NASIL ÇALIŞIR ROOT DNS SERVER.COM DNS SERVER FİRMA.COM A SOR FİRMA.COM BURADA KAYITLI AUTHORITATIVE DNS SERVER FİRMA.COM IP ADRESİ? CLIENT LOCAL DNS SERVER

78 NON-AUTHORITATIVE DNS SERVER NON-AUTHORITATIVE DNS SERVER, ÇÖZEMEDİĞİ SORGUYU BAŞKA BİR DNS SERVER A YOLLAR. BU SERVER «FORWARDER» OLARAK ADLANDIRILIR SORGU İÇİN İYİ BİLİNEN ADRESLERİN BULUNDUĞU «ROOT HINTS» SERVER LARA GİDER

79 RESOURCE RECORD(RR) BİR DNS VT INDA İSTEKLERE CEVAP VERMEK ÜZERE GİRİLEN KAYITTIR ÖRNEĞİN «BİLİMSEL.COM.TR» RESOURCE RECORD OLARAK TANIMLANABİLİR BİR WEB ADRESİNİN ÇÖZÜMLENMESİ VEYA BİR DOMAİN E ÜYE OLAN BİLGİSAYARIN ADININ ÇÖZÜMLENMESİ GİBİ İŞLERDE KULLANILIR

80 ZONE NEDİR? DNS SUNUCUNUN SORUMLU (AUTHORITATIVE) OLDUĞU VE KAYITLARI BARINDIRDIĞI DOMAINLERDİR RESOURCE RECORD DEDİĞİMİZ KAYITLARI İÇİNDE BULUNDURUR DNS SUNUCUYA BİR SORGU YAPILDIĞI ZAMAN BU KAYITLARI BAKILIR VE YANIT VERİLİR KISACA, DNS KAYITLARININ BULUNDUĞU VT DIR RESOURCE RECORD OLUŞTURULMADAN ÖNCE BİR ZONE OLUŞTURULMALIDIR

81 ZONE NEDİR? BİR DNS SERVER İÇİNDE BİR VEYA DAHA FAZLA ZONE OLABİLECEĞİ GİBİ HİÇBİR ZONE DA OLMAYABİLİR DNS ZONE BİR VEYA DAHA FAZLA DOMAIN E AİT RESOURCE RECORD KAYITLARINI TUTAR BİLİMSEL.COM.TR BİLKUR.NET FİRMA.COM

82 ZONE OLUŞTURMA YENİ BİR ZONE OLUŞTURMAK İÇİN «NEW ZONE» SİHİRBAZINI ÇALIŞTIRIN

83 LOOKUP ZONES FORWARD LOOKUP ZONE: ADI IP ADRESİNE ÇEVİREN KAYIT REVERSE LOOKUP ZONE: IP ADRESİNİ ADA ÇEVİREN KAYIT AŞAĞIDAKİ KOMUTLARI DENEYELİM Ping localhost Ping a

84 ZONE FILE BİR ZONE VE ZONE İÇİNDE BULUNAN TÜM RESOURCE RECORD BİLGİLERİNİ VE AYARLARINI İÇEREN VE YEREL DİSK ÜZERİNDE TUTULAN BİR DOSYADIR DOSYA ADI BELİRTİLEN DOMAIN, UZANTISI İSE.DNS OLUR FİRMA.COM İÇİN FİRMA.COM.DNS İSİMLİ BİR METİN DOSYASI OLUŞTURULUR DOSYAYI \SYSTEM32\DNS ADRESİNDE GÖREBİLİRSİNİZ

85 ZONE TİPLERİ PRIMARY SECONDARY STUB ACIVE DIRECTORY INTEGRATED

86 PRIMARY ZONE EĞER İLK DEFA BİR ZONE OLUŞTURULACAKSA KULLANILAN ZONE TÜRÜDÜR AD İÇİN YAPILAN SORGULARA BURADAN YANIT VERİLİR (AUTHORITATIVE RESPONSE) BU ZONE MASTER ZONE DUR VE READ/WRITE ÖZELLİĞİNE SAHİPTİR ZONE İÇİN OLUŞTURULAN DOSYA %WINDIR%\ SYSTEM\ DNS KLASÖRÜNÜN İÇİNDEDİR DOSYA ADINI «DOMAIN» OLUŞTURUR. DOSYANIN UZANTISI İSE.DNS OLUR

87 SECONDARY ZONE BAŞKA BİR SUNUCUDA DAHA ÖNCE OLUŞTURULMUŞ BİR ZONE UN KOPYASINI ALMAK İÇİN OLUŞTURULAN ZONE DUR SADECE READ ONLY BİR DOSYA OLUŞTURUR. YANİ ZONE BİLGİLERİ BURADA SADECE BARINDIRILIR; DEĞİŞTİRİLEMEZ BAŞKA BİR SUNUCUDA (MASTER) BULUNAN ZONE BİLGİLERİNİ ALIR, GÜNCELLER VE BU BİLGİLERİ AĞDAKİ CLIENT LARA SUNAR DAHA ÇOK YEDEKLEME VE YÜK PAYLAŞIM AMAÇLI KULLANILIR

88 SECONDARY ZONE PRIMARY ZONE UN OLDUĞU (MASTER) SUNUCUDA GEREKLİ İZİNLERİN VERİLMESİ GEREKİR ZONE\ SAĞ TIKLA\ PROPERTIES

89 STUB ZONE SECONDARY ZONE İLE AYNI ŞEKİLDE OLUŞTURULUR VE SADECE MASTER ZONE İLE İLGİLİ AUTHORITATIVE DNS SERVER BİLGİLERİ BULUNUR YANİ STUB ZONE DA SADECE DİĞER DNS SUNUCU BİLGİLERİ (SOA,NS VE A KAYITLARI) BULUNUR GENELDE PARENT ZONE LARDA (ALİ.COM) BULUNAN CHILD ZONE LARIN (İZMİR.ALİ.COM) BİLGİLERİNİ TUTMAK İÇİN KULLANILIR

90 ACTIVE DIRECTORY INTEGRATED ZONE ADI ZONE OLUŞTURMAK İÇİN AD KURULU OLMALIDIR EĞER AD KURULURKEN DNS DE KURULDUYSA BU YAPI KARŞINIZA ÇIKAR VE BAZI AVANTAJLARI VARDIR: ADI ZONE YAPISINDA BİR ZONE DOSYASI YOKTUR; KAYITLAR DOMAIN CONTROLLER DAKİ AD VT NINDA TUTULUR ZONE TRANSFERİ AD GÜNCELLEMESİ SIRASINDA DİĞER DC LARA OTOMATİK OLARAK YAPILIR

91 ZONE TİPLERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ ZONE ADINA SAĞ TIKLA\ PROPERTIES\

92 DNS ZONE DELEGATION ALT DOMAIN İ OLAN DOMAIN LERDE KULLANILAN BİR ÖZELLİKTİR NORMALDE BU DOMAIN/ALT DOMAIN LERİ OLUŞTURAN YÖNETİCİ HEPSİNİ YÖNETEBİLİR ANCAK, YÖNETİM İŞLERİNİ KOLAYLAŞTIRMAK VE HIZLANDIRMAK İÇİN HER ALT DOMAIN E BİR YÖNETİCİ ATANABİLİR

93 DNS ZONE DELEGATION ALT DOMAIN E BİR YÖNETİCİ ATAMAK İÇİN: DOMAIN E SAĞ TIKLA\ NEW DELEGATION BAŞKA YÖNETECİYE ATANACAK (DELEGE EDİLECEK) ALT DOMAIN ADINI YAZIN BİR SONRAKİ EKRANDA, YÖNETİM İÇİN KULLANILACAK FQDN İ YAZIN

94 RR (KAYIT) TİPLERİ HOST (A VEYA AAAA) POINTER (PTR) START OF AUTHORITY (SOA) SERVICE (SRV) MAIL EXCHANGER (MX) ALIAS (CNAME)

95 HOST (A VEYA AAAA) RECORD EN ÇOK KULLANILAN KAYIT TİPİDİR AĞ ÜZERİNDE BULUNAN MAKİNALARIN BİLGİSİNİ TUTAR HOST ADINI IP ADRESİNE ÇEVİRİR IPv4(A) VEYA IPv6(AAAA) KAYITLARI OLUŞTURULABİLİR CLIENT1.FIRMA.COM

96 HOST (A VEYA AAAA) RECORD HOST(A) KAYDI OLUŞTURMAK İÇİN:

97 POINTER (PTR) RECORD IP ADRESİNİ ADA ÇEVİRMEK İÇİN KULLANILIR REVERSE LOOKUP ZONE BÖLÜMÜNDE OLUŞTURULUR ZORUNLU DEĞİLDİR AMA ÖZELLİKLE NSLOOKUP KOMUTLARI İÇİN OLUŞTURULUR KAYDI OLUŞTURABİLMEK İÇİN ÖNCE REVERSE LOOKUP ZONE OLUŞTURULMALIDIR

98 POINTER (PTR) RECORD POINTER (PTR) RECORD OLUŞTURMAK İÇİN:

99 SOA RECORD START OF AUTHORITY (SOA), ZONE DOSYASI İÇİNDE OLUŞAN İLK KAYITTIR ZONE İÇİN PRIMARY DNS NAME SERVER TİPİNİ VE ADMIN BİLGİSİNİ BARINDIRIR REPLİKASYON İÇİN ÖZEL BİLGİLERİ TUTAR DOMAIN ADINI HOST İZMİNE ÇÖZÜMLER Firma.com client1.firma.com

100 SOA RECORD SERIAL NUMBER: ZONE DOSYASI İÇİNDEKİ DEĞİŞİKLİK SAYISI REFRESH INTERVAL: SECONDARY SERVER IN GÜNCELLEME SÜRESİ

101 SOA RECORD RETRY INTERVAL: EĞER REFRESH INTERVAL İLE BELİRTİLEN SÜREDE İLETİŞİM SAĞLANAMAZ İSE NE KADAR ZAMANDA BİR İLETİŞİM SAĞLAMAYA ÇALIŞACAK EXPIRES AFTER: RETRY INTERVAL İŞLEMİ NE KADAR SÜRSÜN? MINIMUM TTL: SERVER IN BİR ZONE İÇİN GEREKLİ BİLGİLERİ CACHE BELLEKTE TUTMA SÜRESİ

102 NAMESERVER (NS) RECORD BELİRTİLEN ZONE İÇİN YETKİLİ (AUTHORITATIVE) DNS SUNUCUSUNU TANIMLAR BİR CLIENT DNS SERVER A SORGU YAPTIĞINDA, DNS SERVER SORGULANAN ADIN IP ADRESİNİ AUTHORITATIVE SUNUCUDAN ÖĞRENİR TÜM FORWARD VE REVERSE LOOKUP ZONE LAR İÇİNDE BİR NS RECORD GÖRÜNÜR

103 MAIL EXCHANGER (MX) RECORD ÖZEL DOMAIN YAPILARINDA SERVER TANIMLAMAK İÇİN KULLANILIR HOST İSMİNE ÇÖZÜMLEME YAPAR Firma.com client1.firma.com MX KAYDI OLUŞTURMAK İÇİN SİSTEMİMİZDE MAIL SERVER OLMASI GEREKİR ÖRNEĞİN EXCHANGE SERVER VARSA, BUNU DNS SERVER A EKLEMEK İÇİN MX KAYDI OLUŞTURULUR

104 MAIL EXCHANGER (MX) RECORD MX KAYDI OLUŞTURMAK İÇİN:

105 ALIAS (CNAME) RECORD BİR IP ADRESİNE BİRDEN FAZLA HOST ADI ATAYARAK, HER İKİ İSİMDE DE SORGULANDIĞINDA AYNI IP ADRESİNE ÇÖZÜMLEME YAPAR ÖRNEĞİN «CLIENT1.DENEME.COM» ADRESİNE « YAZINCA GİTMENİZİ SAĞLAR

106 ALIAS (CNAME) RECORD CNAME KAYDI OLUŞTURMAK İÇİN:

107 ZONE UPDATE ZONE UPDATE 2 ŞEKİLDE OLUR: MANUAL: ELLE YAPILAN GÜNCELLEME DYNAMIC: OTOMATİK YAPILAN GÜNCELLEME DYNAMIC UPDATE ÖZELLİĞİ YOKSA TÜM KAYITLAR ELLE GÜNCELLENMELİDİR

108 ZONE UPDATE (YENİ ZONE)

109 ZONE UPDATE (VAR OLAN ZONE)

110 DNS ZONE TRANSFER AD İLE ENTEGRE OLMAYAN ZONE LARIN REPLİKASYONU (TRANSFERİ) İÇİN KULLANILIR ADI ZONE LAR OTOMATİK OLARAK DOMAIN DEKİ DNS SUNUCULARA TRANSFER EDİLİR İKİ TÜRDE ZONE TRANSFERİ VARDIR: AXFR (VT NIN TAMAMINI TAŞI) IXFR (SADECE DEĞİŞİKLİKLERİ TAŞI)

111 TTL (TIME TO LIVE) BİR KAYDIN DNS SUNUCU VE İSTEMCİNİN CACHE BELLEĞİNDE NE KADAR SÜREYLE KALACAĞINI BELİRLER SÜRE KISA TUTULURSA SORGU TRAFİĞİ ARTAR, UZUN TUTULURSA CAHCE TEKİ KAYITLAR GÜNCELLİĞİNİ YİTİREBİLİR VARSAYILAN OLARAK BU SÜRE 1 SAATTİR

112 TTL (TIME TO LIVE) TTL DEĞERİNİ DEĞİŞTİRMEK İÇİN İLGİLİ ZONE DA PROPERTIES PENCERESİNE GİDİLİR

113 AGING & SCAVENGING AGING, KULLANILMAYAN KAYITLARIN VERİTABANINDAN SİLİNMESİNİ SAĞLAR SCAVENGING İSE GÜNCEL OLMAYAN VEYA BOZUK KAYITLARIN VT INDAN SİLİNMESİNİ SAĞLAR BÖYLECE VT İŞLEMLERİNİN HIZLANMASI SAĞLANIR

114 AGING & SCAVENGING 7 GÜN 7 GÜN KAYIT EKLENDİ NO-REFRESH INTERVAL (GÜNCELLEME YAPILMAZ) AGING REFRESH INTERVAL (GÜNCELLEME OLMAZSA KAYIT SİLİNİR) SCAVENGE KAYIT SİLİNİR

115 AGING & SCAVENGING TÜM ZONE LARDA AYARLAMA İÇİN SUNUCUYA SAĞ TIKLA SADECE TEK ZONE AYARLAMAK İÇİN ZONE\ SAĞ TIKLA\ PROPERTIES\ GENERAL\ AGING

116 MONITORING SUNUCUYA DENEME SORGULARI GÖNDEREREK DÜZGÜN ÇALIP ÇALIŞMADIĞINI KONTROL ETMEMİZİ SAĞLAR

117 NSLOOKUP KOMUT SATIRINDAN ÇALIŞIR DNS İLE İLGİLİ BAZI İŞLEMLER YAPMAMIZI SAĞLAR

118 NSLOOKUP NSLOOKUP (İNTERAKTİF KİP)? (YARDIM) SET TYPE=SOA/A/CNAME (KAYIT SORGUSU) FIRMA.COM EXIT (ÇIK)

119 CMDDNS DNS İLE İLGİLİ İŞLEMLERİN KOMUT SATIRINDAN YAPILMASINI SAĞLAR CMDDNS /? (YARDIM) CMDDNS/ENUMZONES (ZONE LARI GÖSTER) CMDDNS/CLEARCACHE