BİREYSEL EMEKLİLİK MEVZUATI

Transkript

1 BİREYSEL EMEKLİLİK MEVZUATI

2 GAZETESİ Ocak 2014 Bireysel Emeklilik Sistemi Türkiye de Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu başta Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Sermaye Piyasası Kurulu olmak üzere ilgili tüm kesimlerin görüş ve önerilerinin değerlendirildiği ortak bir metin ve sosyal güvenlik reformunun bir parçası olarak TBMM tarafından 28 Mart 2001 tarihinde kabul edilmiş, 7 Nisan 2001 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. Kanun, yayımı tarihinden itibaren 6 ay sonra 7 Ekim 2001 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bireysel emeklilik sistemi, mutlu bir emeklilik dönemi için bugünden birikim yapmanızı sağlayan, sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı ve devlet tarafından vergi avantajıyla desteklenen bir sistemdir. 18 yaşını dolduran herkesin katılabileceği sistemden emekli olabilmeniz için en az 10 yıl boyunca düzenli ödeme yapmanız ve 56 yaşınızı doldurmanız yeterlidir. Emekli olduğunuzda birikimlerinizi ister toplu para, ister aylık maaş olarak alabilirsiniz.

3 BiREYSEL EMEKLiLiK SiSTEMİ Ocak 2014 Eğitim Akışı; Eğitim Akışı; Bireysel Emeklilik Sistemi Sosyal Güvenlik ve Bireysel Emeklilik Bireysel Emeklilik Sisteminin İşleyişi Devlet Katkısı Hakkında Yönetmelik Vakıf ve Derneklerden Bireysel Emeklilik Sistemine Aktarım Bireysel Emeklilik Sisteminde Denetim Adli Cezalar Bireysel Emeklilik Sisteminde Kurumlar Bireysel Emeklilik Aracıları

4 Finansal Planlama Erken ölmek de uzun yaşamak da RİSKTİR!

5 Bireysel Emeklilik Sistemi Nedir? Çalışma hayatının sonunda ek gelir sağlamaya yönelik Ödenen katkı paylarının her katılımcı adına ayrı hesaplarda takip edildiği Her katılımcının kendi birikimi oranında gelir elde edebileceği Devletin günlük gözetim ve denetiminde Özel şirketlerce yürütülen Gönüllü katılıma dayalı Kamu sosyal güvenlik sistemini tamamlayıcı yeni bir emeklilik sistemidir.

6 BES e Neden İhtiyaç Doğmuştur? Sosyal Güvenlik Sistemleri Eşitlik & Etkinlik İlkeleri Mali Nedenler Demografik Nedenler Populist Politikalar Dünya Örnekleri Şili (İkame) Türkiye (Tamamlayıcı) İsviçre (Zorunlu)

7 Sosyal Güvenlik Sistemi ile BES in Farklılıkları

8 BES in Hukuki Kaynakları Kanun 4632 Sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu Yayın Tarihi; 07 Nisan 2001 Yürürlük Tarihi; 07 Ekim 2001 Yönetmelikler Bireysel Emeklilik Danışma Kurulunun Çalışma Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik Emeklilik Şirketleri Kuruluş ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelik Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Yönetmelik Bireysel Emeklilik Aracıları Hakkında Yönetmelik Emeklilik Yatırım Fonlarının Kuruluş ve Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelik Bireysel Emeklilik Sistemi Devlet Katkısı Hakkında Yönetmelik Tebliğler & Kararlar & Özelgeler

9

10 Bireysel Emeklilik Sisteminin Amacı Nedir?

11 Temel Kavramlar Katılımcı Katılımcı Ad ve Hesabına Katkı Payı Ödeyen Lehdar

12 Temel Kavramlar Bakan veya Bakanlık: Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan veya Bakanlığı Giriş Bilgi Formu: Bireysel emeklilik sisteminin işleyişine ilişkin önemli hususlar hakkında katılımcıya veya sponsor kuruluşa bilgi vermek için hazırlanan ve içeriği Müsteşarlıkça belirlenen formu Grup Kurucusu Çalışanları veya üyeleri adına şirket ile birlikte grup emeklilik planı oluşturan, bu plana ilişkin şartları müzakere eden ve planın işletilmesine yardımcı olan işveren, dernek, vakıf, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu ve sair kuruluşu ifade eder.

13 Temel Kavramlar Sponsor Kuruluş İşveren sıfatıyla, bir işveren grup emeklilik sözleşmesine göre çalışanları ad ve hesabına katkı payı ödeyen grup kurucusu Teklif Formu Emeklilik planı, plan kapsamında sunulan fonlar, yapılan kesintiler, katkı payı tutarı ile emeklilik sözleşmesinin taraflarına ilişkin bilgileri içeren ve şirket hariç diğer taraflar ile bireysel emeklilik aracısı tarafından imzalanan form Tanıtım Klavuzu Bireysel emeklilik sistemine, şirkete, emeklilik planına, plan kapsamındaki fonlara ve tarafların hak ve yükümlülüklerine ilişkin bilgileri içerir.

14 Bireysel Emeklilik Sisteminde Kurumlar Hazine Müsteşarlığı Bireysel Emeklilik Danışma Kurulu Emeklilik Şirketi Sermaye Piyasası Kurulu Portföy Yönetim Şirketi Emeklilik Gözetim Merkezi Takasbank

15 Hazine Müsteşarlığı nın BES İle İlgili Sorumlulukları 1. Emeklilik şirketinin kuruluşu 2. Faaliyet izni 3. İflas, tasfiye ve devir işlemleri 4. Emeklilik ürünleri için lisanslama 5. Emeklilik faaliyetlerinin günlük gözetim ve denetimi

16 Bireysel Emeklilik Danışma Kurulu Görevi Bireysel emeklilik sistemine ilişkin politikaları belirlemek Belirlediği politikaların gerçekleştirilmesi için alınması gerekli önlemler hakkında önerilerde bulunmak Mevzuat düzenlemeleri hakkında tavsiye niteliğinde kararlar almak Oluşumu Hazine Müsteşarı (Başkan) Maliye Bakanlığı temsilcisi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı temsilcisi Hazine Müsteşarlığı temsilcisi SPK temsilcisi (Temsilcilerin en az Genel Müdür seviyesinde olması zorunludur.)

17 Bireysel Emeklilik Danışma Kurulu Danışma Kurulu nun Toplantıları Bireysel Emeklilik Danışma Kurulu en az 3 ayda bir kez Hazine Müsteşarı nın belirleyeceği gündem, yer ve zamanda toplanır Olağan toplantılar dışında başkanın gerekli gördüğü hallerde ya da üyelerden birinin yazılı başvurusu üzerine Danışma Kurulu Başkan tarafından olağanüstü toplantıya çağırılabilir Olağan toplantıların gündemi, yeri, saati ve tarihi en az 7 gün önceden üyelere duyurulur Danışma Kurulu nda Karar Alma Süreci Danışma Kurulu toplantıya çağrılan üyelerin yarısından bir fazlası ile toplanır. Kararlar toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğu ile alınır. Üyeler çekimser oy kullanamazlar

18 Emeklilik Şirketi ve Emeklilik Fonu Nasıl Kurulur? 1-Emeklilik Şirketi Kuruluş / Dönüşüm İzni Başvurusu Hazine 2-Faaliyet Ruhsatı Başvurusu Hazine 3-Emeklilik Yatırım Fonu Kuruluş Başvurusu SPK 4-Emeklilik Yatırım Fonu Halka Arz Başvurusu SPK 5-Emeklilik Planı Onay Başvurusu Hazine

19 Bireysel Emeklilik Şirketi Kuruluş Esasları ve İzni Kuruluş için Müsteşarlığa başvurulur. Hazine Müsteşarlığı nın bağlı olduğu Bakanlığın izni gereklidir Kurulacak olan şirketin ünvanında Emeklilik ibaresinin bulunması zorunludur Kurulacak Şirketin Özellikleri Anonim şirket olarak kurulur dolayısıyla en az 5 kişiden oluşan yönetim kurulu bulunur Şirket sermayesinin 20 Milyon TL den az olmaması, sermayesinin asgari 10 Milyon TL sinin ödenmiş ve kalanın 3 yıl içerisinde taahhüt edilmiş olması gerekmektedir Genel müdür ve yardımcılarının lisans düzeyinde öğrenim görmüş ve genel müdürün 10 yardımcılarının en az 7 yıllık deneyime sahip olmaları gereklidir Genel müdür veya yardımcısı olarak atanacakların Müsteşarlığa önceden bildirilmesi gereklidir, bildirimden itibaren 10 işgünü içerisinde olumsuz görüş iletilmediği taktirde atama gerçekleştirilir Görevden ayrılan genel müdür ve yardımcılarının ayrılma nedenleri Müsteşarlığa 10 işgünü içerisinde hem görevden ayrılan hem de emeklilik şirketi tarafından bildirilir. Hisse senetlerinin nakit karşılığı çıkartılması ve tamamının nama yazılı olması gereklidir

20 Bireysel Emeklilik Şirketi Sermaye ve Yükümlülük Karşılama Yeterliliği Emeklilik şirketi için gerekli özsermayetutarı katılımcılara ait bireysel emeklilik hesaplarındaki birikimlerin ilk 250 Milyon TL lik kısmı için %0, Milyon TL ile 500 Milyon TL arasındaki kısmı için %0, Milyon TL yi aşan kısmı için %0,25 oranında olmalıdır. Şirketin sermaye yeterliliğinin hesaplanan tutardan az olması durumunda eksik tutar en geç 6 ay içerisinde tamamlanır Hayat sigortası şirketinden bireysel emeklilik şirketine dönüşen şirket hastalık ve sağlık sigortası portföyünüemeklilik ruhsatınıaldığı tarihten itibaren 2 yıliçerisinde sigortalıların tüm haklarını koruyarak devreder

21 Bireysel Emeklilik Şirketi Sermaye Yeterliliği Tabloları Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin Sermaye Yeterliliklerinin Ölçülürken; Şirketler şekli ve içeriği Müsteşarlıkça belirlenen sermaye yeterliliği tablosunu Haziran ve Aralık dönemleri olmak üzere yılda iki defahazırlar ve bu dönemleri takip eden 2 ay içerisinde Müsteşarlığa gönderir.

22 Bireysel Emeklilik Sözleşmesi Katılımcı Emeklilik Sözleşmesi Emeklilik Şirketi Emeklilik Sözleşmesi Katılımcının sisteme girmesini Katkı paylarının ödenmesine ve fonlarda yatırıma yönlendirilmesini Birikimlerin bireysel emeklilik hesaplarında izlenmesini Yapılacak kesintileri Katılımcının sistemden ayrılmasını ve emekli olmasını Katılımcı veya lehdarlarına yapılacak ödemelere ilişkin esaslar ile tarafların diğer hak ve yükümlülüklerine ilişkin hususları düzenleyen sözleşmedir. Teklif formu ve giriş bilgi formu emeklilik sözleşmesinin ayrılmaz birer parçasıdır.

23 Diğer Sözleşme Tanımları Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Sözleşmesi Grup emeklilik planına bağlı olarak emeklilik şirketi ile katılımcının taraf olarak yer aldıkları emeklilik sözleşmesidir. İşveren Grup Emeklilik Sözleşmesi Grup emeklilik planına bağlı olarak şirket ile sponsor kuruluşun taraf olarak yer aldığı ve katılımcı lehine yapılan emeklilik sözleşmesidir. İşveren Grup Emeklilik Sertifikası Grup emeklilik planının genel esasları ile sistemin işleyişine ilişkin temel bilgileri içerir.

24

25 Devlet Katkısı 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren uygulamaya girecek olan Devlet Katkısı modelinde katılımcı katkı payını öder Devlet, katılımcının ödediği katkı payının %25 i kadar ek katkı yatırır (1 yılda maksimum yıllık brüt asgari ücret tutarının %25 i kadar) Ek katkılar, katılımcının cebine değil, bireysel emeklilik sözleşmesine yansır. Devlet katkıları farklı bir hesapta takip edilir Katılımcının, devlet katkılarını hak edişine istinaden belirli koşullar konmuştur.

26 Devlet Katkısı Devlet katkısının hesaplanmasında, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ve Mavi Kart Sahibi olan katılımcılar adına ödenen ve şirket hesaplarına nakden intikal etmiş olan katkı payı ödemeleri dikkate alınır. Yabancı uyruklu kişiler devlet katkısından faydalanamaz. Devlet katkısı, şirketler tarafından emeklilik gözetim merkezine iletilen bilgiler esas alınarak, EGM tarafından hesaplanır. Katılımcının birden fazla sözleşmesi olması durumunda devlet katkısı paylaştırılacaktır. İşveren Grup Emeklilik Sözleşmeleri hariç Bireysel Emeklilik Sistemi içerisinde yer alan her katılımcı toplamda ödenen katkı payları ve ek katkı paylarının %25 i kadar Devlet Katkısı almaya hak kazanır.

27 Devlet Katkısı Katılımcının devlet katkılarını hak edişi, sistemde kaldığı süre ile ilişkilendirilecektir. Buna göre katılımcılar; 0-3 yılları arasında ; %0 3-6 yılları arasında ; % yılları arasında ; %35 10 yıl ve emeklilik öncesi ; %60 Emeklilik, vefat ve maluliyette ; %100 hak ediş sağlayacaktır.

28 Bonus Süre Kazanımı tarihinden itibaren 3 yıl sistemde kalmak koşuluyla bir defaya mahsus olmak üzere ek süre kazanırlar. *Sistemde 3 yıldan fazla 6 yıldan az bulunan katılımcılara 1 yıl, *Sistemde 6 yıldan fazla 10 yıldan az bulunan katılımcılara 2 yıl, *Sistemde 10 yıldan fazla bulunan katılımcılara 3 yıl süre eklenir. En az 3 yılını doldurmuş olan sözleşmeler için geçerlidir.

29 tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde, bir emeklilik sözleşmesini birikimlerini alarak sonlandıran katılımcılar, tarihine kadar BES e ödeyecekleri katkı payları için devlet katkısı alamayacaklar. Bu düzenlemedeki amaç, mevcut katılımcıların sistemde kalmasını desteklemektir. Sistemden erken çıkış yapmak isteyen müşterilere bu bilgi mutlaka verilmelidir.

30 Grup Emeklilik Sözleşmesi Grup emeklilik sözleşmesi, en az 10 kişiyi kapsayacak şekilde düzenlenen emeklilik sözleşmesidir. 10 kişiden az olsa dahi bir işyerinde, tüzel kişiliği haiz bir meslek kuruluşunda, dernekte ve sair kuruluş veya grupta çalışan yahut üye olanların tamamını kapsayacak şekilde düzenlenen emeklilik sözleşmeleri de grup emeklilik sözleşmesi kapsamında değerlendirilir. Sözleşmenin akdinden sonra grubun 10 kişinin altına düşmesi sözleşmenin geçerliliğine etki etmez. İşveren katkılı grup emeklilik planlarında işverence ödenen tutarlar için 7 yıl a kadar haketme süresi konulabilir. (Vesting-Haketme)

31 Emeklilik Sözleşme İçin Bilgilendirme ve Teklif 1 Şirket, bireysel emeklilik sistemine girmek isteyenlere, sisteme girme kararını etkileyebilecek hususlar hakkında bilgi verir 2 Şirket kişinin emekliliğe yönelik beklentilerine, gelir düzeyine ve risk getiri profili formundaki bilgilere göre uygun bir emeklilik planı ve fon dağılımı teklifi sunar. Katılımcı, giriş bilgi formunu ve teklif formunu usulüne uygun olarak doldurup imzalar. İmzalı formların birer örneği derhal katılımcıya verilir. İşveren grup emeklilik sözleşmesinde, teklif formu ve giriş bilgi formu sponsor kuruluş tarafından doldurulup imzalanır; tüm katılımcılar için genel bir risk getiri profili oluşturulabilir.

32 Emeklilik Sözleşmesinin Yürürlüğe Girmesi 3 Emeklilik sözleşmesi, şirket tarafından reddedilmediği takdirde varsa blokaj süresinin tamamlanmasını müteakip, katkı payı olarak yapılan ilk ödemenin şirket hesaplarına nakden intikal ettiği tarihte yürürlüğe girer. Katılımcının sisteme giriş tarihi, yürürlükte bulunan sözleşmeleri arasında, sisteme giriş tarihi açısından en eski tarihli sözleşmesidir. 4 Şirket, emeklilik sözleşmesini, emeklilik sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on iş günü içinde matbu halde katılımcıya veya varsa sponsor kuruluşa gönderir.

33 Cayma Hakkı Katılımcı veya varsa sponsor kuruluş teklif formunun imzalanması yada onaylanmasını takiben altmış gün içinde cayma hakkına sahiptir. Cayma bildiriminin şirkete ulaşmasını müteakip verilen ödeme talimatları iptal ettirilir ve yapılan tüm ödemeler, fon toplam gider kesintisi haricinde hiçbir kesinti yapılmadan, varsa yatırım gelirleriyle birlikte on iş günü içinde ödeyene iade edilir. Teklifin şirket tarafından reddedilmesi halinde, verilen ödeme talimatları iptal ettirilir ve varsa yapılan tüm ödemeler hiçbir kesinti yapılmadan beş iş günü içinde ödeyene iade edilir.

34 Genel Bilgiler Emeklilik Planı Plan kapsamında katılımcıya sunulan fonlara, giriş aidatına, yönetim gider kesintilerine ve fon toplam gider kesintilerine dair bilgileri, bunlara ilişkin hesaplamaları ve emeklilik sözleşmesinin uygulamasına dair teknik esasları içerir. Asgari Katkı Payı Asgari katkı payı aylık brüt asgari ücretin yüzde beşinden az olamaz. İşveren grup emeklilik sözleşmesine göre ödenen katkı paylarında bu sınırlama uygulanmaz. Fon Dağılımı Değişikliği Bireysel emeklilik hesaplarındaki birikimlerin ve ödenen katkı paylarının fonlar arasındaki dağılım oranları veya tutarları, bir yılda azami altı kez değiştirilebilir. Bu yöndeki değişiklik talebi, şirkete yazılı olarak veya şirketin çağrı merkezinden yahut şirketin internet sitesinde katılımcı adına oluşturulan güvenli sayfadan yapılır.şirketdeğişiklik talebini,talebinulaştığı tarihi takiben iki iş günüiçerisinde gerekli talimatları vermek suretiyle gerçekleştirir.

35 Genel Bilgiler Katkı Payının Yatırıma Yönlendirilmesi Katkı payı, emeklilik sözleşmesinin yürürlüğe girmesinden sonra ve şirket hesaplarına intikalini takip eden en geç ikinci iş gününde katılımcı veya varsa sponsor kuruluş tarafından belirlenen fonlar için gerekli talimatlar verilerek yatırıma yönlendirilir. Şirket hesaplarına intikal etmekle birlikte, kime ait olduğu tespit edilemeyen ödemeler,intikal tarihini müteakip iki iş günü içinde kaynağına iade edilir. Emeklilik Plan Değişikliği Emeklilik planı bir yılda azami dört kez değiştirilebilir. Şirketin uygun görmesi halinde yeni emeklilik planına,plan değişiklik talebinin şirkete ulaşmasını müteakip on iş günü içinde geçiş yapılır. Yeni emeklilik planına değişiklik tarihi itibarıyla geçiş yapılır ve on iş günü içinde yeni emeklilik sözleşmesi katılımcıya ve varsa sponsor kuruluşa gönderilir. İşveren grup emeklilik sözleşmesinde, gruba dahil olan katılımcılara işveren grup emeklilik sertifikası gönderilir.

36 Bilgilendirilmesi Amacıyla Hazırlanan Tablolar Katılımcıların Bilgilendirilmesi Amacıyla Hazırlanan Tablolar 1. Biriktirme Dönemi Muhtemel Birikim Tablosu 2. Geri Ödeme Dönemi Muhtemel Programlı Geri Ödeme Tablosu Yıllık Gelir Sigortası Muhtemel Geri Ödeme Tablosu

37 Katılımcıların Bilgilendirilmesi Amacıyla Hazırlanan Tablolar Biriktirme dönemi tablolarında; Hazırlanacak tablolarda net (fon işletim gideri kesintisi sonrası) reel getiri oranları kullanılır. Net reel getiri oranı şirketin ilgili planda sunmuş olduğu fonların fon işletim gideri kesintisinin son takvim yılı sonundaki (son iş günü) ağırlıklı ortalaması, muhtemel brüt reel getiri oranından çıkartılarak hesaplanır. Muhtemel brüt reel getiri oranı, iyimser senaryoda yıllık % 10, kötümser senaryoda ise yıllık %6 olarak alınacaktır. Sunulan planda yer alan yönetim gideri kesintisi oranı kullanılacaktır. Bir yıldan kısa vadeler için yapılacak hesaplamalarda, aylık fon işletim gideri kesintisi oranı günlük fon işletim gideri kesintisi x 30 formülüyle hesaplanır.

38 Başka Bir Emeklilik Şirketine Aktarım Yürürlük tarihinden itibaren en az 2 yıl süreyle şirkette kalan emeklilik sözleşmesi kapsamındaki birikimler aktarılabilir. Başka şirketten aktarımla düzenlenmiş sözleşmenin tekrar aktarıma konu olabilmesi için ilgili şirkette en az 1 yıl kalması gerekir. Aktarım talebinin yazılı bildirimden itibaren katılımcının tüm birikimlerinin 10 iş günü içerisinde birikim, devlet katkısı hesabına ilişkin tutarlarla birlikte aktarım yapılacak şirkete aktarılır. Plana ait ertelenen giriş aidatı varsa tahsil edilir Aktarım yapılan emeklilik şirketine ikinci kez giriş aidatı ödenmez

39 Başka Bir Emeklilik Şirketine Aktarım Süreci 1 Aktarım talebi katılımcı veya sponsor kuruluş tarafından yapılır. 2 Şirket talep edilen hesap özetini beş iş günü içinde aktarım bilgi formu ile birlikte gönderir. Aktarım İşlemlerinin yapıldığı tarih itibarıyla katılımcının hesabına henüz intikal etmemiş bir Devlet Katkısı bulunması halinde;sonradan hak edilen tutar EGM nin ilgili tutarı şirket hesabına gönderdiği tarihi takip eden 2 iş gününde katılımcının yeni şirketine aktarılır. 3 Katılımcı veya sponsor kuruluş, hesap özetiyle birlikte aktarım yapılacak şirkete başvurur. Aktarım yapılacak şirket talebi uygun bulması halinde bir plan önerir ve planda öngörülen kesintilere ilişkin bilgi verir.

40 Başka Bir Emeklilik Şirketine Aktarım Süreci 4 Katılımcı veya sponsor kuruluş imzaladığı aktarım talep formunu faks veya posta ile aktarım yapacak şirkete gönderir. Aktarım talep formunun şirkete ulaştığı tarihten itibaren en geç on iş günü içinde birikimler aktarım yapılacak şirkete aktarılır. Katılımcının bireysel emeklilik hesabına ilişkin bilgi ve belgeler eş zamanlı olarak elektronik ortamda aktarım yapılacak şirkete gönderilir. Katılımcıya ait gerekli bilgilerin eksiksiz olarak ve uygun şekilde aktarılmasından aktarım yapacak şirket sorumludur. 5 Şirket, aktarım talep formunun kendisine ulaşmasını takiben iki iş günü içinde hesap özetini elektronik veri olarak emeklilik gözetim merkezine gönderir. 6 Aktarım yapılan şirketteki emeklilik sözleşmesi, birikimlerin aktarıldığı tarihte yürürlüğe girer ve on iş günü içinde yeni emeklilik sözleşmesi katılımcıya veya varsa sponsor kuruluşa gönderilir.

41 Hakların Kullanılması Bireysel emeklilik sözleşmesinde ve gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesinde, sözleşmeden doğan haklar kural olarak katılımcı tarafından kullanılır. Fon Dağılımı Değişikliği Emeklilik Planı Değişikliği Birikimlerin Aktarımı Haklarının, katılımcı ad ve hesabına katkı payı ödeyen kişi tarafından veya grup kurucusu tarafından kullanılması kararlaştırılabilir. İşveren grup emeklilik sözleşmesinde, fon dağılımı değişikliği, emeklilik planı değişikliği ve birikimlerin aktarımı hakları, 21 inci maddeye göre belirlenen hak kazanma süresi sonuna kadar kural olarak sponsor kuruluş tarafından kullanılır. Sponsor kuruluşun devretmesi durumunda, fon dağılımı değişikliği hakkı katılımcı tarafından kullanılabilir. Katılımcının devretmesi durumunda, bu fıkrada belirtilen haklar, hak kazanma süresi tamamlandıktan sonra da sponsor kuruluş tarafından kullanılabilir.

42 Katılımcının Hakları Katkı payı ödemelerine ara verebilir Katkı payı ödemelerinin hangi fonlarda yatırıma yönlendirileceğine karar verebilir Emeklilik hakkını kazanabilir ya da sistemden istediği zaman birikimlerini alarak ayrılabilir Mevcut emeklilik planını değiştirebilir Mevcut birikimlerini başka bir emeklilik şirketine aktarabilir

43 Mesafeli Satış Yoluyla Sözleşme Düzenlenmesi İşveren grup emeklilik sözleşmesi hariç,emeklilik sözleşmesi,karşı karşıya gelinmeksizin şirketin internet sitesi veya çağrı merkezi aracılığı ile düzenlenebilir. Katılımcı,emeklilik sözleşmesine,emeklilik planına ve sisteme ilişkin gerekli bilgilerin kendisine verildiğini teyit ederek teklifi çağrı merkezi veya elektronik imza ile onaylar. Şirket onay işlemini takiben beş işgünü içinde giriş bilgi formunu ve teklif formunu katılımcının tanımlı elektronik posta adresine ya da faksına yahut posta adresine gönderir.

44 Katkı Payının Değiştirilmesi ve Ödemeye Ara Verme Emeklilik sözleşmesi süresi içinde katkı payı tutarı ve ödeme dönemi değiştirilebilir. Emeklilik sözleşmesine göre ödenmesi öngörülen katkı paylarının vadesinde ödenmesi esastır. Ancak, emeklilik sözleşmesi süresi içinde katkı payı ödenmesine ara verilebilir. Vadesinde ödenmeyen katkı payının ödeme tarihini müteakip üç ay içinde, ilgili hesaba herhangi bir ödeme yapılmaması durumunda, ilgili sözleşmede ödemeye ara verildiği kabul edilir.

45

46 Sistemden Ayrılma 1 Katılımcı istediği zaman bireysel emeklilik sistemindeki birikimlerini alarak sistemden ayrılabilir. 2 Şirket katılımcıdan ayrılma talebi geldiğinde, sistemden ayrılmanın doğuracağı mali sonuçları içeren ayrılma bilgi formunu ve hesap özetini beş iş günü içinde gönderir. 3 Katılımcının ayrılma talep formunu imzalayarak şirkete göndermesi halinde, bireysel emeklilik hesabındaki birikim ve devlet katkısı hesabındaki varsa hak kazanılan tutarlar, yasal kesintiler yapılarak formun şirkete ulaştığı tarihten itibaren yirmi iş günü içinde katılımcıya ödenir.

47 Sistemden Ayrılma Durumunda Vergi Kesintisi 10 Yıl Katkı Payı Ödemeden Önce Sistemden Ayrılma Durumunda Getiri üzerinden %15 i kadar vergi kesintisi yapılır 10 Yıl KP Ödeyip 56 Yaşından Önce Sistemden Ayrılma Durumunda Getiri üzerinden %10 u kadar vergi kesintisi yapılır Emeklilik Hakkının Kazanılması Durumunda Getiri üzerinden %5 vergi kesintisi yapılır ( Yıllık Gelir Sigortası sözleşmesi sonrası elde edilen kazançlar vergilendirilmez)

48 EGM Anketi Sistemden ayrılan sözleşme sahibinin belirttiği ayrılma nedenleri

49 EGM Anketi

50 EGM Anketi

51 Zorunlu Nedenlerle Sistemden Ayrılma Vefat Durumu Katılımcının sistemdeyken vefat etmesi halinde mevcut birikimleri ve varsa hak kazanılan devlet katkısı ve getirileri lehdarına yoksa kanuni mirasçılarına ödenir. Katılımcının vefat etmesi nedeniyle yapılan ödemelerde, emeklilik hakkı kazanmış katılımcılara sağlanan vergi avantajı sağlanır. Maluliyet Durumu Katılımcının sistemdeyken malul kalması durumunda mevcut birikimleri talebi doğrultusunda kendisine ödenir. Bu durumda katılımcı emeklilik hakkı kazanmış katılımcılara sağlanan vergi avantajından da yararlanır. (Katılımcının bağlı olduğu sosyal güvenlik kurumunca işgöremez olarak kabul edilmesi gereklidir)

52 Emeklilik Hakkının Kazanılması 1 Katılımcı, bireysel emeklilik sistemine giriş tarihinden itibaren en az on yıl sistemde bulunmak ve 56 yaşını tamamladıktan sonra emekliliğe hak kazanır. 2 Emekliliğe hak kazanan katılımcı, ilgili bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinin tamamını veya bir kısmını alabilir. Şirket, kendisine yapılan başvuru üzerine emekliliğe hak kazanan katılımcıya emeklilik bilgi formunu ve hesap özetini, katılımcının tanımlı elektronik posta adresine veya faksına, bunlar yoksa posta adresine beş iş günü içinde gönderir. Emeklilik bilgi formu, katılımcının birikimlerine ilişkin örnek mali projeksiyonlar ile sistemde kalma ve yıllık gelir sigortası dahil emekli olma seçeneklerini içerir; formda katılımcının varsa diğer emeklilik sözleşmelerinden de emekli olabileceği belirtilir.

53 Emeklilik Hakkının Kazanılması 3 Şirket emekliliğe hak kazanan ve seçenekler konusunda bilgilendirdiği katılımcının, birikiminin ve devlet katkısı hesabındaki tutarlarının tamamının ödenmesine ilişkin yazılı talebini on iş günü içinde yerine getirir. Birikimlerini kısmen almak isteyen katılımcı, hazırlanacak bir program çerçevesinde aylık, üç aylık, altı aylık veya yıllık dönemlerde bireysel emeklilik hesabından birikimlerinin ödenmesini talep edebilir. Bu şekilde belirlenen ödeme dönemleri ve ödeme tutarları yılda en fazla iki kez değiştirilebilir. Birikimlerini kısmen almaya başlayan katılımcı, ilgili bireysel emeklilik hesabına katkı payı ödeyemez ve hesap birleştirmesi yapamaz. Katılımcının birikimlerinin tamamını istediği anda alma hakkı saklıdır. Katılımcı, kalan birikimleri için fon dağılımını değiştirme ve aktarım haklarını kullanmaya devam edebilir.

54 Emeklilik Hakkının Kazanılması Katılımcı, birikimini aşağıdaki seçenekler arasında paylaştırabilir veya bu seçenekler haricinde emeklilik kararını erteleyebilir. Toplu Para Programlı Geri Ödeme Yıllık Gelir Sigortası olarak kullanabilir. Toplu para seçeneği birikimlerin tamamı veya bir kısmı için kullanılabilir. Ancak birikimlerin bir kısmının alınması durumunda bakiyenin programlı geri ödeme şeklinde veya yıllık gelir sigortası şeklinde alınması gerekir. Birikimlerini bireysel emeklilik sistemi içinde kalarak programlı geri ödeme şeklinde almak isteyen katılımcılar plan değişikliği yoluyla emeklilik gelir planı adı altında şirketçe oluşturulacak emeklilik planına dahil edilir. Katılımcı sözleşme yılı içerisinde tüm plan değişiklik haklarını kullanmış olsa dahi emeklilik gelir planına geçiş hakkı vardır.

55

56

57 Emeklilik Hakkının Kazanılması Emeklilik Gelir Planı Emeklilik Gelir Planına Geçişte Sunulacak Asgari Bilgiler 1. Emeklilik gelir planında sunulan fonlar ve fon işletim gider kesintisi oranları, 2. Varsa emeklilik gelir planında sunulan programlı geri ödeme şablonları, 3. Önerilen programlı geri ödeme ve muhtemel ödeme tablosu, 4. Fon dağılımı değişikliği, plan değişikliği (sadece gelir planları arasında yapılabilir) ve birikimlerin aktarımına ilişkin uygulama esasları, 5. Programlı geri ödeme seçeneğinin değiştirilmesine ilişkin esaslar, 6. Birikimlerin tamamen ödenmesine ilişkin esaslar, 7. Programlı geri ödemenin yıllık gelir sigortasından farkı ve buna ilişkin ödemelerin sadece bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerle sınırlı olduğu hususuna ilişkin açıklamalar, 8.Geri ödeme planındaki tutarların varsa seçilen endekse veya piyasalardaki dalgalanmalara bağlı olarak değişebileceği hususuna ilişkin açıklamalar.

58 Emeklilik Hakkının Kazanılması Emeklilik Gelir Planı Programlı Geri Ödeme Teklifinde; Katılımcının yaşı, birikim tutarı, varsa diğer gelir ve giderleri ile ödeme dönemi, ödeme tutarı ve ödeme süresi konularındaki tercihleri dikkate alınır. Ödeme dönemi boyunca gerçekleştirilecek ödeme tutarları başlangıçta belirlenebilir veya bu tutarların her yıl katılımcının hesabındaki birikime göre yeniden belirlenmesi öngörülebilir. Programlı Geri Ödeme Kapsamında; Katılımcıya ara ödeme yapılması öngörülebilir. Ara ödeme yapılabilecek durumlar ile ara ödemelerin azami tutarı veya oranı emeklilik gelir planında belirtilir. Katılımcıya ödenecek tutarlar sabit, azalan veya artan şekilde yahut belli bir endekse veya fon pay adedine bağlı olarak belirlenebilir. Buna ilişkin uygulama esasları emeklilik gelir planında belirtilir.

59 Emeklilik Hakkının Kazanılması Emeklilik Gelir Planı Emeklilik gelir planında aksine bir fon tercihinde bulunulmadığı taktirde katılımcının birikimleri düşük riskli fonlarda değerlendirilir. Bu amaçla, başka bir fon dağılımı tercihi yapmayan katılımcıların emeklilik gelir planına aktarılan birikimleri için şirketçe belirlenecek bir standart fon dağılımı uygulanır. Standart fon dağılımında, ters repo dahil devlet iç borçlanma senetlerinin birikim tutarı içindeki oranı %70 in altında olamaz. Emeklilik gelir planında, fon işletim gider kesintisi ile bireysel emeklilik hesabına ilişkin olarak emeklilik gözetim merkezine ve saklayıcı kuruluşa şirket tarafından ödenen sabit giderlerin katılımcının birikimlerinden indirilmesine yönelik kesinti dışında bir kesintiye yer verilemez. Emeklilik gelir planını kapsamındaki birikimler de istenirse başka bir emeklilik şirketine aktarılabilir.

60 Emeklilik Hakkının Kazanılması Yıllık Gelir Sigortası Yıllık Gelir Sigortasına Geçişte Sunulacak Asgari Bilgiler 1.Sunulan yıllık gelir sigortası ürünlerinin genel özellikleri ve yıllık gelir sigortası ürünlerinde verilen teminatların kapsamı, 2. Sigortanın süresi, 3. Varsa yıllık gelir garanti ödeme süresi, 4. Sigortalının vefatı halinde yıllık gelirin eşe veya lehdara devrine ilişkin esaslar ve yıllık gelir devir oranları, 5. Yıllık gelir ödeme dönemleri, 6. Ödenecek yıllık gelir tutarları ve artışları, 7. Sigortanın sonlandırılmasına ilişkin şartlar.

61 Emeklilik Hakkının Kullanılması Geri Ödeme Tabloları Sisteme giriş aşamasında isteyen katılımcıya sunulacak olan Muhtemel Programlı Geri Ödeme Tablosu; Tabloda, enflasyonsuz bir ortam varsayılır ve net reel getiri oranı yıllık %3 olarak alınır. Program dahilinde yapılacak ödemelerin; emeklilik hakkı kazandıktan sonra ve aksi katılımcı tarafından talep edilmedikçe aylık olarak dönem sonlarında yapılacağı, katılımcıya ara bir dönemde ek ödemede bulunulmayacağı, emeklilik hakkı kazanılan yaş da dikkate alınarak emeklilik yaşından itibaren 10, 15 veya 20 yıl boyunca ödemede bulunulacağı kabul edilir ve tabloda ödemelerin vergi sonrası net tutarı gösterilir.

62 Emeklilik Hakkının Kullanılması Geri Ödeme Tabloları Sistemden emekliliğe hak kazanan veya iki yıl içinde hak kazanacak olan katılımcılara sunulacak Muhtemel Programlı Geri Ödeme Tablolarında; Tabloda, enflasyonsuz bir ortam varsayılır ve fon işletim gideri kesintisi yapıldıktan sonra bulunan net reel getiri oranı kullanılır. Muhtemel brüt reel getiri oranı, 1. senaryoda yıllık %6, 2. senaryoda ise yıllık %4 olarak alınır. Program dahilinde yapılacak ödemelerin; emeklilik hakkı kazandıktan sonra ve aksi katılımcı tarafından talep edilmedikçe aylık olarak yapılacağı, katılımcıya ara bir dönemde ek ödemede bulunulmayacağı, emeklilik hakkı kazanılan yaş da dikkate alınarak emeklilikten itibaren 5, 10, 15, 20 veya 30 yıl boyunca ödemede bulunulacağı kabul edilir ve tabloda ödemelerin vergi sonrası net tutarı gösterilir. Muhtemel yıllık gelir sigortası tablolarında; Yıllık Gelir Sigortası ürün bazlı hesaplanır.herhangi bir yıllık gelir sigortası olmayan şirketler bu tabloyu sunamaz.

63 Bireysel Emeklilik Sisteminde Kesintiler Giriş Aidatı Giriş aidatının peşin olarak alınan kısmı, teklifin imzalandığı veya onaylandığı tarihte geçerli aylık brüt asgari ücretin yüzde onunu aşamaz. Peşin ve ertelenmiş olarak alınan giriş aidatlarının toplamı teklifin imzalandığı veya onaylandığı tarihte geçerli aylık brüt asgari ücretin; a) Sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren üç yıl içinde şirketten ayrılanlar için yüzde yetmiş beşini, b) Sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren üç yılını dolduran sözleşmelerden altı yıldan önce şirketten ayrılanlar için yüzde ellisini, c) Sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren altı yılını dolduran sözleşmelerden on yıldan önce şirketten ayrılanlar için yüzde yirmi beşini aşamaz

64 Bireysel Emeklilik Sisteminde Kesintiler Yönetim Gider Kesintisi Bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı payları üzerinden azami %2 oranında yönetim gider kesintisi alınabilir. Ek Yönetim Gider Kesintisi Ayrıca, ödemeye ara verilmesi halinde ara verme süresi boyunca katılımcının birikiminden, ara verilen her tam ay için 2 TL aşmayacak şekilde ek yönetim gideri kesintisi alınabilir.

65 Bireysel Emeklilik Sisteminde Kesintiler Fon Toplam Gider Kesintisi Grup Emeklilik Yatırım Fonları Azami günlük fon toplam gider kesintisi oranı Azami yıllık fon toplam gider kesintisi oranı (%) I Para Piyasası Fonları Yüz binde üç 1,09 II Kamu / Özel Sektör / Uluslararası Borçlanma Araçları Fonları/ Kıymetli Madenler/ Endeks Fonları Yüz binde beş virgül yirmi beş 1,91 III Hisse / Diğer Fonlar Yüz binde altı virgül yirmi beş 2,28

66 Bireysel Emeklilik Sisteminin Temel Özellikleri Bireysel Emeklilik Sistemine kimler katılabilir? Fiil ehliyeti kullanma ehliyetine sahip herkes sisteme katılabilir. Sisteme katılım zorunlu mudur? Bireysel emeklilik sisteminde hem işverenler için hem de bireyler için gönüllü katılım esastır. Bireysel Emeklilik Sistemi Türkiye de kamu sosyal güvenlik sisteminin alternatifi durumunda mıdır? Hayır. Sosyal güvenlik sistemini tamamlayıcı niteliktedir. Bireysel Emeklilik Sistemi nden emekli olabilmenin şartı nedir? 10 yıl sistemde kalmak ve 56 yaşını tamamlamak

67 Bireysel Emeklilik Sisteminin Temel Özellikleri Emeklilik fonlarına yatırılan tutarlar daha sonra başka fonlara yönlendirilebilir mi? Evet. Tercih edilen emeklilik planları 4 kez emeklilik fonları ise yılda en çok 6 kez değiştirilebilir. Bireysel emeklilik fonlarında biriken tutarlar nasıl takip edilir? Herkes için ayrı ayrı olmak üzere bireysel emeklilik hesaplarında günlük olarak takip edilir. Emeklilik fonlarını kimin tarafından kurulur ve yönetilir? Bireysel emeklilik fonlarını emeklilik şirketi tarafından kurulur. Mevzuat gereği emeklilik fonlarını portföy yönetim şirketleri yönetmektedir. Sisteme katılımcılarca ödenebilecek tutarların alt ve üst sınırları var mıdır? Üst sınır olmamakla birlikte, ödenebilecek asgari tutarlar emeklilik şirketleri tarafından belirlenmektedir. Asgari katkı payı tutarı, aylık brüt asgari ücretin %5 inden az olamaz. *** Sistem belirlenmiş katkı ve tam fonlama esasına göre çalışır.

68 Uygulamalar Hesap Bildirim Cetveli Hesap dönemlerini takip eden 10 işgünü içinde yıllık hesap bildirim cetveli gönderilir Emeklilik Hatırlatması Emeklilik şirketi, katılımcıya emeklilik hakkını kazanacağı tarihi 30 gün önceden bildirmek zorundadır. Emeklilik Fonlarının Seçimi İle İlgili Uyarı Emeklilik şirketi, katılımcının emeklilik hakkını kazanmasına 2 yıl kala mevcut fon birikimini düşük riskli fonlara yönlendirmesi konusunda bilgilendirme yapmalıdır.

69 Katılımcının Emeklilik Fon Birikiminin Hacze Konu Olması Durumu Katılımcının bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinin bir kısmı haczedilemez, rehnedilemez ya da iflas masasına dahil edilemez. (Nafaka borçları hariçtir.) İstisna uygulanacak olan tutar şu şekilde hesaplanır; Katılımcının emeklilik fonlarında bulunan birikiminin, bireysel emeklilik sisteminde bulunduğu her ay için brüt asgari ücret tutarı kadar ki kısmı haczedilemez. Örnek; Mehmet Yılmaz 4,5 yıl önce bireysel emeklilik sistemine katılmıştır. Bugün itibari ile emeklilik yatırım fonlarında TL si bulunmaktadır. Mehmet Yılmaz ın birikimlerinin ne kadarlık kısmı hacze konu edilemez? Bireysel Emeklilik Sisteminde Geçen Süre; 54 Ay Aylık Brüt Asgari Ücret Tutarı ; 1071 TL Hacze Konu Edilemeyecek Birikim Tutarı; TL Devlet katkısı ve getirileri haczedilemez,rehnedilemez,iflas masasına dahil edilemez.

70 İşveren Grup Emeklilik Sözleşmeleri

71 İşveren Grup Emeklilik Sözleşmelerinde Hak Kazanma Süresi ve Birikimler (Westing) Hak kazanma süresi, sponsor kuruluş tarafından ödenen katkı payları ile bunların getirilerinin tamamına katılımcı tarafından hak kazanılması için işveren grup emeklilik sözleşmesinde belirlenen süredir. Bu süre yedi yılı aşamaz. Sözleşme Yılı Sonu İtibarıyla Asgari Hak Kazanma Oranı (%) Sözleşmede Belirlenen Hak Kazanma Süresi (Yıl) *

72 İşveren Grup Emeklilik Sözleşmelerinde Hak Kazanma Süresi ve Birikimler (Westing) Katılımcı hangi hallerde hak kazanma süresinin tamamlanmasını beklenmeden birikimlerin tamamını alabilir? Katılımcının Sponsor kuruluş tarafından haklı neden olmaksızın işine son verilmesi Katılımcınınİş Kanununa göre haklı nedenle işinden ayrılması Katılımcının maluliyet ve sürekli işgöremezlik gibi zorunlu nedenlerle işinden ayrılması Sponsor kuruluşun işveren grup emeklilik sözleşmesini feshetmesi Sponsor kuruluşun iflas yahut konkordato ilan etmesi Katılımcının vefat etmesi

73 İşveren Grup Emeklilik Sözleşmelerindeki Birikimlerin Aktarımı İşveren grup emeklilik sözleşmesine bağlı hesaplarda bulunan birikimler, başka bir işveren grup emeklilik sözleşmesi kapsamında açılacak hesaplara aktarılabilir İşveren grup emeklilik sözleşmesine göre birikimlerin başka bir emeklilik şirketine aktarım işleminde giriş aidatı katılımcının fonlarından tahsil edilemez, ertelenen giriş aidatı var ise işveren tarafından ödenir

74 İşveren Grup Emeklilik Sözleşmelerindeki Birikimlerin Aktarımı Emeklilik Sözleşmesinde belirtilen hak kazanma süresi tamamlandıktan sonra,işveren grup emeklilik sözleşmesi kapsamında sponsor kuruluş tarafından katılımcı adına katkı payı ödemesi yapılmaya devam ettiği süre zarfında,hesabında bulunan birikim katılımcının hesabında kalır. Hak kazanma süresi tamamlandıktan sonra, sponsor kuruluş tarafından katılımcı adına katkı payı ödenmesine son verilmesi halinde bu birikim katılımcının hesabında kalmaya devam eder veya yazılı talebi doğrultusunda katılımcının aynı veya başka bir şirkette yürürlükte olan veya yeni düzenlenen bireysel veya gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesine transfer yoluyla aktarılabilir. Katılımcının hak kazanma süresi tamamlanmadan sponsor kuruluştaki işinden ayrılması halinde, katılımcının hak etmediği tutar, işverene ödenecektir.

75 Bireysel Emeklilik Sisteminde Gözetim ve Denetim

76 Bireysel Emeklilik Sisteminde Gözetim ve Denetim Faaliyet Sırasında Denetim Aktüeryal Denetim Yerinde Denetim Bağımsız Dış Denetim Şirketin İçi Denetim