EKONOMİK DURUM TESPİT ANKET SONUÇLARI Ankete Katılım: 1998 yılından bu tarafa düzenlenen anketimize bu dönem 65 firmadan cevap gelmiştir. Bu miktar toplam üyelerimizin %10 una karşılık gelmektedir. Ankete cevap veren firmaların sektörel dağılımı şu şekildedir. SEKTÖRLER Firma Sayısı Yüzde (%) Makine İmalat Sanayii 12 18,5 Kimya, Kauçuk ve Plastik Sanayii 2 3,1 Gıda Sanayii 9 13,8 Madencilik 3 4,6 Orman Ürünleri, Kâğıt ve Mobilya Sanayii 5 7,7 Taş ve Toprağa Dayalı İmalat Sanayii 7 10,8 Metal Eşya Sanayii 16 24,6 Tekstil ve Konfeksiyon Sanayii 2 3,1 Elektrikli Aletler ve Elektronik Sanayii 4 6,2 Diğerler 5 7,7 TOPLAM 65 100,0 Soru 1: Firma olarak 2016 yılı için nasıl bir ekonomik beklenti içindesiniz? Cevap 1: Verilen cevaplara göre ankete katılan firmaların %34 ü 2016 yılının 2015 yılından daha iyi olacağını belirtirken, daha kötü olacağını belirtenlerin oranı %34 olmuştur. Aynı olacak diyenlerin oranı ise %32 dir. 2016 Yılı için Nasıl Bir Ekonomik Beklenti İçindesiniz? Daha kötü 34% Daha iyi 34% Aynı 32% Soru 2: Firma olarak 2016 yılı sonunda aşağıdaki ekonomik göstergeler için tahminleriniz nelerdir? Cevap 2: Firmaların ankete verdikleri cevaplardan oluşan tahminler ve ortalamalar aşağıdaki tabloda verilmiştir. Enflasyon Dolar Kuru Euro Kuru Büyüme (Yıllık %) (TL) (TL) Hızı (%) En Yüksek Tahmin 20 3,75 4,0 10 Ortalama 10,16 3,20 3,51 3,36 En Düşük Tahmin 5,5 2,9 3,08 0,5 MART-2016 1
Soru 3: Firmanızda 2015 yılında aşağıdaki göstergelerde ne yönde bir gelişme oldu? Cevap 3: Ankete cevap veren firmaların %54 ü üretimlerinin arttığını ifade ederken, %25 i azaldığını belirtmiştir. Üretiminin değişmediğini belirtenlerin oranı %21 olarak tespit edilmiştir. İç satışlarda ise firmaların %49 u satışlarının arttığını belirtirken, ihracat kaleminde ise firmaların %34 ü ihracatlarının arttığını beyan etmişlerdir. Firmaların %33 ü ise ihracatlarında bir değişme olmadığını belirtmişlerdir. İstihdam açısından duruma bakıldığında firmaların %36 sı istihdamlarında değişme olmadığını, %40 ı ise istihdamlarında artış olduğunu beyan etmişlerdir. İstihdamlarının azaldığını belirtenlerin oranı ise %24 dür. Firmaların stoklarındaki duruma bakıldığında ise, stoklarının azaldığını belirten firmaların oranı sadece %14 iken, firmaların %45 i ise stok miktarlarında bir değişme olmadığını bildirmişlerdir. Stoklarının arttığını belirtenlerin oranı ise %41 dir. Üretim İç Satış 21% 54% 21% 49% 25% 30% 33% İhracat 34% 36% İstihdam 40% 33% 24% 41% Stoklar 45% 14% MART-2016 2
Soru 4: 2016 yılında firmanızda aşağıdaki göstergelerde ne yönde bir gelişme bekliyorsunuz? Cevap 4: Anket sonuçlarına göre firmaların %50 si üretimlerinin 2016 yılında artacağını belirtmişlerdir. Üretimde azalma bekleyenlerin oranı sadece %18 dir. İç satışlar kaleminde ise firmaların %44 ü artış olacağını belirtmişlerdir. İhracat kaleminde ise firmaların %48 i 2016 yılında artış beklemektedirler. İhracatta azalış bekleyenlerin oranı %12 dir. Diğer bir gösterge olan istihdam kaleminde ise firmaların %40 ı istihdamlarında bir değişme olmayacağını belirtmişlerdir. İstihdamın artacağını belirtenlerin oranı ise %42 dir. Stoklar kaleminde ise önümüzdeki dönemde firmaların %50 si bir değişme beklemediklerini belirtmişlerdir. Stoklarda azalma bekleyenlerin oranı ise %13 dür. Üretim İç satış 32% 28% 44% 18% 50% 28% İhracat İstihdam 40% 48% 40% 42% 12% 18% Stoklar 50% 37% 13% MART-2016 3
Soru 5: Üretim programınıza göre yaklaşık ne kadar bir sürelik üretim siparişiniz bulunuyor. Cevap 5: Anket sonuçlarına göre firmaların önümüzdeki aylara yönelik üretim programları kısa vadeli bir şekilde sürmeye devam etmektedir. Firmaların %6 sı 1-7 gün arasında bir üretim programı, %13 ü ise 1-15 günlük bir üretim programı bulunmaktadır. Ankete cevap veren firmaların %16 sı ise 1 aylık bir üretim programlarının olduğunu belirtmişlerdir. Firmaların %25 i ise 1-3 aylık ve %10 u 3-6 aylık üretim programlarının olduğunu belirtmişlerdir. 1-3 ay 25% Aylık Üretim Programı 3-6 ay 10% 6-9 ay 5% 9-12 ay 15% 12-18 ay 5% Günlük 5% 1 ay 16% 1-15 Gün 13% 1-7 Gün 6% Soru 6: 2016 yılında yeni yatırım yapmayı düşünüyor musunuz? Cevap 6: 2016 yılında yeni yatırım yapmayı düşünen firmaların oranı %58 dir. Bu oran önceki ankette %52, bir önceki ankette ise %64 dür. Yatırım yapmayacağını ifade edenlerin oranı %42 olup, önceki ankette bu oran %48, bir önceki ankette ise %36 düzeyindeydi. Ankete cevap veren 27 firma yeni yatırım yapacaktır. 2016 Yılında Yeni Yatırım Yapacakmısınız? Hayır 42% Evet 58% Yapılacak Yatırım Tutarı (TL) Firma Sayısı (%) Yüzde Pay 0-1 Milyon TL 13 36 1-3 Milyon TL 6 17 3-5 Milyon TL 8 22 5-10 Milyon TL 0 0 10-15 Milyon TL 2 6 15 Milyon TL ve Üzeri 7 19 TOPLAM 36 100 MART-2016 4
Soru 7: 2016 Yılı başından geçerli olmak üzere Asgari Ücretin net 1.300.- TL ye çıkartılmasının firmanıza olan ekonomik yansımaları doğrultusunda nasıl değerlendiriyorsunuz? Cevap 7: Anket sonuçlarına katılımcıların %56 sı Asgari Ücrette yapılan artışın fazla olduğunu ve ekonomik yönden olumsuz etkisi olacağını beyan etmiştir. %16 sı kararsızım ve fikrim yok şeklinde görüş beyan ederken, katılımcıların %27 si asgari ücretteki artışın normal olduğunu, ekonomik yönden olumlu bulduklarını bildirmişlerdir. Gösterge Yüzde Artış normal, ekonomik yönden olumlu buluyorum 27 Artış az oldu, ekonomik yönden etkisi az olur 2 Artış fazla oldu, ekonomik yönden olumsuz buluyorum 56 Kararsızım-Fikrim Yok 16 TOPLAM 100 Soru 8: Asgari Ücretin 1.300.- TL ye çıkartılmasının firmanızdaki tüm çalışanlar ve ücret düzeyleri göz önünde alındığında, ayrı ayrı olmak üzere işçilik maliyetinizi ve genel toplam üretim maliyetinizi ne kadar arttırdı? Cevap 8: Anket sonuçlarına göre asgari ücretteki artış, firmalarda İşçilik maliyetlerini ortalama %20, toplam üretim maliyetini ise %12 oranında arttırmıştır. İşçilik Maliyetinde Meydana Gelen Yüzde Artış Toplam Üretim Maliyetinizde Meydana Gelen Yüzde Artış En Yüksek Tahmin 45 40 Ortalama 20,17 12,61 En Düşük Tahmin 2,4 1 Soru 9: Asgari Ücretteki artışın işverenlere getirdiği ek maliyetin belirli şartların sağlanması şartıyla, kişi başına 110 TL sinin Hazine tarafından karşılanmasını nasıl buluyorsunuz? Cevap 9: Anket sonuçlarına göre firmaların %54 ü Hazine desteğinin yetersiz bir destek tutarı olduğunu ve daha fazla destek olması gerektiğini ifade ederken, %30 u desteği yine yetersiz bulurken, gerekli şartların daha basit olması gerektiğini belirtmişlerdir. %16 sı ise destek tutarını yeterli bulduklarını söylemişlerdir. Gösterge Yüzde Yeterli bir destek tutarı, istenen şartlar makul 16 Desteğe gerek yoktu 0 Yetersiz bir destek tutarı, daha fazla tutarda olmalıydı 54 Yetersiz bir destek tutarı, gerekli şartlar daha basit olmalıydı 30 TOPLAM 100 Soru 10: Gerek işçilik maliyetleri gerekse diğer üretim maliyetlerinizi ve bunlarda yaşanan artışları düşündüğünüzde, üretim yapınız imkân verdiği takdirde, rekabet gücünüzü korumak için daha az işgücüyle (sadece nitelikli ve yüksek eğitimli çalışanlar olacak şekilde) daha fazla OTOMASYONA ve ROBOTİK üretime yönelmeyi veya geçmeyi düşünüyor musunuz? Bu yönde planlamanız ve çalışmalarınız var mı? Cevap 10: Anket sonuçlarına göre firmaların %25 i otomasyon ve robotik üretime uygun şekilde üretim modelleri olduğu için buna yönelik yatırım planlarının olduğunu ifade etmişlerdir. Firmaların %25 i ise böyle bir planları olmasına karşın, üretim şekillerinden dolayı bu yatırımı yapamadıklarını belirtmişlerdir. Kalanlardan %29 u bu tür bir yatırım için çalışmaları olmadığını belirmişlerdir. Gösterge Yüzde Üretim yapımız imkân vermediği için böyle bir planımız yok 21 Üretim şeklimiz buna uygun ve bu yönde yatırım planlarımız var 25 Böyle bir planımız var, ancak üretim şeklimizden dolayı yapamıyoruz 25 Bu yönde hiçbir çalışmamız yok 29 TOPLAM 100 MART-2016 5
Soru 11: Yukarıdaki soruyla ilintili olarak, eğer firmanızda önümüzdeki dönem daha fazla Otomasyona ve Robotik üretime yönelmeyi planlıyorsanız buna ilişkin yatırım planlarınız ne şekildedir? Cevap 11: Anket sonuçlarına göre firmaların 20 firmanın %35 i 1 yıl gibi kısa süre içinde otomasyona ve robotik sistemlere göre yatırım yapacaklarını beyan etmişlerdir. 3 yıl içinde ankete cevap veren firmaların 75 i bu alanda yatırım yapacaklardır. Yatırım Süresi Adet Yüzde 1 Yıl İçinde 7 35 1-2 Yıl İçinde 6 30 2-3 Yıl İçinde 2 10 3-5 Yıl İçinde 3 15 5+ Yıl İçinde 2 10 TOPLAM 20 100 Otomasyon ve robotik sisteme yatırım yapacağını bildiren firmaların %81 i 3 milyon TL tutarına kadar yatırım yapmayı planladıklarını belirtmişlerdir. Yatırım Tutarı Adet Yüzde 0-1 Milyon TL 12 57 1-3 Milyon TL 5 24 3-5 Milyon TL 1 5 5-10 Milyon TL 2 9 10 Milyon TL ve Üzeri 1 5 TOPLAM 21 100 Soru 12: Firmanızda eğer varsa üretimin çeşitli aşamalarında kullanılan farklı türlerde çeşitli işlev ve görevleri bulunan toplam kaç adet Üretim Robotu bulunmaktadır? Almayı planladığınız robot sayısı ne kadar Cevap 12: Anket sonuçlarına göre cevap veren firmaların 10 tanesinde toplam 42 adet üretim robotu bulunurken, 11 firma önümüzdeki dönemde 28 adet robot almayı planladığı belirtmiştir. Yatırım Tutarı Firma Sayısı Toplam Robot Sayısı Var olan toplam robot sayısı 10 42 Alınacak toplam robot sayısı 11 28 MART-2016 6