İNSAN HAKLARI DERNEĞİ 2017 YILI İLK 6 AY DOĞU VE GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ İNSAN HAKLARI İHLALLERİ RAPORU -BİLANÇO- 21 TEMMUZ 2017 İHD DİYARBAKIR ŞUBESİ
-AÇIKLAMA- Bu raporda yer alan veriler ve verilere ait bilançolar, derneğimizin şubelerine mağdurlarca yapılan bireysel başvurulardan, yerel kaynaklardan edinilen bilgilerden ve basın taramalarından (Milliyet, Hürriyet, Sabah, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Özgürlükçü Demokrasi, Cnnturk, TRTHaber, NTV, Habertürk, Fırat Haber Ajansı, ETHA, DHA, AA, İHA, ANHA, Bianet.org, El Cezire, BBC, Sputnik, T24, Dihaber, Gazetesujin, Rojeva Medya, GazeteDuvar, GazeteKarınca, Sendika.org) derlenerek hazırlanmıştır. Raporda yer alan bazı veriler, tanık beyanlarına dayandırılan iddialardır. Ancak, ilgili kurum veya kişilerden, iddiaların aksini ispatlayacak beyan ve açıklamalar yapılmadıkça, iddialar doğru ve gerçek olarak kabul edilecektir. İddialara ilişkin yeni veriler gündeme geldikçe, raporda yer alan ilgili bölümler güncellenecektir. Rapordan çıkarılabilir veya kesinlik kazandırılarak raporda tutulmaya devam edilecektir. 2
YAŞAM HAKKI İHLALLERİ ÖLÜ YARALI YARGISIZ İNFAZ (Keyfi Öldürme, Silah Kullanma Yetkisinin İhlali ve Dur İhtarına Uymadığı Gerekçesiyle Öldürülen ve Yaralananlar) Polis ve Jandarma Tarafından Öldürülen ve Yaralananlar 2 4 Köy Korucuları Tarafından Öldürülen ve Yaralananlar 2 CEZAEVLERİNDE ÖLEN ve YARALANANLAR 1 FAİLİ MEÇHUL SALDIRILAR Erkek 6 8 RESMİ HATA VE İHMAL SONUCU ÖLEN ve YARALANANLAR 12 160 POLİS ASKER İNTİHARLARI / ŞÜPHELİ ÖLÜMLERİ 6 SALDIRIYA UĞRAYANLAR Siyasi Parti, Sendika ve Dernek Yöneticisi / Üyesi 3 Gazeteci 1 Öğrenci 1 Avukat 2 Doktor 1 Sağlık Çalışanı 1 SİLAHLI ÇATIŞMALAR Güvenlik Görevlisi 79 141 Silahlı Militan 244 3 Siviller 6 TOPLAM 330 144 NOT-1: 2017 yılının ilk 6 ayında yapılan araştırmalarda, 2016 yılında farklı tarihlerde 55 silahlı örgüt militanının yaşamını yitirdiği öğrenilmiştir. Bu veriye ait istatistik bilgi, bilonçada yer alan istatistiklere eklenmemiştir. Ancak raporun ayrıntılı verilerinde yer almaktadır. NOT-2: Patlayıcılar sonucu ölen ve yaralanan güvenlik güçleri de bu rakama dâhildir. YASADIŞI ÖRGÜT EYLEMLERİ SONUCU ÖLEN YARALANAN SİVİLLER 3 15 YASADIŞI ÖRGÜT MİLİTANLARI TARAFINDAN ÖLDÜRÜLEN SİVİLLER 5 MAYIN VE SAHİPSİZ BOMBA PATLAMASI SONUCU ÖLÜM ve YARALANMALAR Erkek 5 3
Çocuk 5 11 KUŞKULU ÖLÜMLER Erkek 7 Çocuk 1 ÇATIŞMALI ORTAM NEDENİYLE YAŞANAN İHLALLER Köy Yakma-Boşaltma İddiaları 1 Özel Güvenlik Bölgesi İlanı ve Arazi Yasağı 23 Sokağa Çıkma Yasağı İlanı 47 Verilmeyen Militan Cenazeleri 12 Militanların Cenazelerine Yönelik Uygulamalar 1 Ölünün Hatıratına Saygısızlık 28 Kadın İntiharları KADINLARIN YAŞAM HAKLARINA YÖNELİK İHLALLER Aile İçi Şiddete Uğrayan Kadınlar Toplumsal Alanda Şiddete Uğrayan Kadınlar İntihar 6 Ölü 17 Yaralı/Şiddet 11 Ölü 4 Yaralı/Şiddet 8 Cinsel Saldırı 5 Fuhşa Zorlanan Kadınlar 3 Çocuk İntiharları ÇOCUKLARIN YAŞAM HAKLARINA YÖNELİK İHLALLER Aile İçi Şiddete Uğrayan Çocuklar Toplumsal Alanda Şiddete Uğrayan Çocuklar İntihar 6 Ölü 2 Yaralı/Şiddet 1 Ölü 3 Cinsel İstismar 82 Fuhşa Zorlanan Çocuklar 2 İŞKENCE YASAĞI İŞKENCE, KÖTÜ MUAMELE, ONUR KIRICI ve KÜÇÜK DÜŞÜRÜCÜ DAVRANIŞ ve CEZALANDIRMA 4
Gözaltında İşkence ve Kötü Muamele 24 Köy Korucuları Tarafından yapılan İşkence ve Kötü Muamele 1 Gözaltı Yerleri Dışında İşkence ve Kötü Muamele 70 Cezaevlerinde İşkence 225 Kaçırma ve Ajanlık Tehdidi 2 Tehdit Edilenler 1 Gösterilerde G. Güçlerinin Müdahalesi Sonucu Dövülen ve Yaralananlar 30 Okulda Şiddet 2 KİŞİ ÖZGÜRLÜĞÜ VE GÜVENLİĞİNE YÖNELİK İHLALLER Gözaltına Alınanlar Yetişkin 2695 Çocuk 14 TOPLAM 2709 Tutuklananlar Yetişkin 629 Çocuk 1 TOPLAM 630 Ev Baskınları 2050 DÜŞÜNCE ve İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELİK İHLALLER Yasaklanan Etkinlikler 5 Toplatılan ve Yasaklanan Yayınlar 8 Baskına Uğrayan Gazete ve Yayın Organları 1 Kapatılan Basın-Yayın Organı 1 Engellenen İnternet Siteleri 7 Anadili Kullanma Özgürlüğüne Yönelik İhlaller 2 DÜŞÜNCELERİNİ İFADE EDENLERE KARŞI AÇILAN SORUŞTURMALAR Soruşturma Sayısı 4 Kişi Sayısı 33 DÜŞÜNCELERİNİ İFADE EDENLERE KARŞI AÇILAN DAVALAR Dava Sayısı 34 Kişi Sayısı 39 5
DÜŞÜNCELERİNİ İFADE EDENLERE VERİLEN CEZALAR Dosya Sayısı 26 Kişi Sayısı 222 ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELİK İHLALLER Baskına veya Saldırıya Uğrayan Siyasi Parti, Sendika, Dernek, Kültür Kurumu Siyasi Parti 11 Belediye Binası ve eklentileri 14 Kapatılan / Kapatılmak İstenen Siyasi Parti, Sendika, Dernek, Kültür Kurumu Dernek 35 Vakıf 1 Eğitim ve Kültür Kurumu 4 TOPLANTI ve GÖSTERİ ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELİK İHLALLER Güvenlik Güçleri Tarafından Müdahale Edilen Toplantı ve Gösteriler 14 Ertelenen, Yasaklanan Toplantı ve Gösteriler 6 CEZAEVLERİNDE YAŞANAN İHLALLER Sevk Uygulamaları 478 Sağlık Hakkı İhlali 31 Aile Görüşü Engellenenler 14 Tecrit ve İzolasyon 31 Disiplin Cezası Verilenler 6 Haberleşme v.b Hakları Engellenenler 4 Sosyal Etkinlik Hakları Engellenenler 39 Cezaevlerinde Anadil Özgürlüğüne Yönelik İhlaller 4 Cezaevlerinde Diğer İhaller 32 EKONOMİK ve SOSYAL HAKLARA YÖNELİK İHLALLER İş Kazaları İş Kazalarında Ölenler 13 İş Kazalarında Yaralananlar 16 İşten Çıkarılanlar 910 Görevden Alınanlar/Açığa Alınanlar 229 İhraç Edilenler 2258 İdari Soruşturmalar 83 6
EĞİTİM HAKKINA YÖNELİK İHLALLER Üniversitlerin Disiplin Kurulları Tarafından Açılan Soruşturmalar 1 Üniversitlerin Disiplin Kurulları Tarafından Açılan Soruşturmalar 1 ENGELLİ HAKLARINA YÖNELİK İHLALLER Cinsel İstismar 1 DİĞER HAK İHLALLERİ Kayyım (Belediye) 32 Sağlık Hakkı İhlali 131 Konut Hakkı İhlali 1 DİĞER BAŞVURULAR 30 TOPLAM İHLAL SAYISI 12503 7