7143 SAYILI MALİ AF KANUNU 7143 SAYILI BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN KANUN İLE GETİRİLEN MALİ AF

7143 SAYILI BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN KANUN İLE GETİRİLEN MALİ AF Emre KARTALOĞLU Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir MERSİN & 29 Haziran 2018 1

7143 SAYILI BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN KANUN TBMM KABUL TARİHİ : 11/05/2018 YÜRÜRLÜK TARİH : 18/05/2018 KANUN NO : 7143 RESMİ GAZETE SAYI : 30425 Emre KARTALOĞLU Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir 2

CUMHURİYETİMİZİN 95. YILINDA 36. VERGİ AFFI Emre KARTALOĞLU Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir 3

DÜZENLEME TARİHİ KANUNUN ADI 7143 SAYILI MALİ AF KANUNU 17.05.1924 Umuru Belediyeye Müteallik Ahkâmı Cezaiye Hakkında Kanun 05.08.1928 Elviyei Selâsede Vergilerinin Sureti Cibayetine Dair Kanun 15.03.1934 4530 sayılı Varlık Vergisinin Bakayasının Terkinine Dair Kanun 04.07.1934 2566 sayılı Vergi Bakayasının Tasfiyesine Dair Kanun 29.06.1938 3568 sayılı Arazi Vergisinin Mali Yıl Sonuna Kadar Olan Bakiyesinin Terkinine Dair Kanun 13.06.1946 4920 sayılı Devlet Orman İşletmelerinin Bazı Vergilerden Muaf Tutulması Hakkındaki Kanun 21.01.1947 5050 sayılı Toprak Mahsulleri Vergisi Artıklarının Silinmesi Hakkında Kanun 26.10.1960 113 sayılı Af Kanunu 28.12.1961 281 sayılı Vergi Cezaları Gecikme Zamlarının Tecil ve Tasfiyesine Dair Kanun 23.02.1963 218 sayılı Bazı Suç ve Cezaların Affı Hakkında Kanun 13.06.1963 252 sayılı Spor Kulüplerinin Vergi Borçlarının Bir Defaya Mahsus Olmak Üzere Affı Hakkında Kanun 05.09.1963 325 sayılı Yasa Kamu İktisadi Teşebbüslerinin 1960 ve Daha Önceki Yıllarına Ait Bir Kısım Vergi Borçlarının Tasfiyesi Hakkında Kanun 16.07.1965 691 sayılı Belediyelerin ve Belediyelere Bağlı Müessese ve İşletmelerin Bir Kısım Borçlarının Hazinece Terkin ve Tahkimi Hakkında Kanun 03.08.1966 780 sayılı Bazı Suç ve Cezaların Affı Hakkında Kanun 28.02.1970 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunuyla Getirilen Af 15.05.1974 1803 sayılı Cumhuriyet in 50. Yılı Nedeniyle Bazı Suç ve Cezaların Affı Hakkında Kanun 20.03.1981 2431 sayılı Tahsilâtın Hızlandırılması ve Beyan Dışı Kalmış Servet Unsurlarıyla Vesikasız Emtianın Beyanına İlişkin Kanun 02.03.1982 2431 sayılı Kanuna Ek Af Kanunu 22.02.1983 2801 sayılı Bazı Kamu Alacaklarının Özel Uzlaşma Yolu ile Tahsil Hakkında Kanun 4

DÜZENLEME TARİHİ KANUNUN ADI 7143 SAYILI MALİ AF KANUNU 04.02.1985 Bazı Vergi Kanunlarında Değişiklik Yapılması Hakkında 3239 Sayılı Kanunun Geçici 4. Maddesi 03.12.1988 3505 sayılı Kanun (Geçici Birinci Madde) 28.12.1988 3512 sayılı Kanun 15.12.1990 3689 sayılı Kanun (Geçici Birinci Madde) 21.02.1992 3787 sayılı Kanun 05.09.1997 400 sayılı Tahsilât Genel Tebliği 06.02.2001 414 sayılı Tahsilât Genel Tebliği 29.07.1998 4369 Sayılı Kanun 07.03.2002 4746 sayılı Kanun ile Emlak Vergisi ile İlgili Af Düzenlemesi (Emlak Vergisi Kanunu Geçici Madde 21) 27.02.2003 4811 sayılı Vergi Barışı Kanunu 22.11.2008 5811 sayılı Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanun 25.02.2011 29.05.2013 6111 sayılı Bazı Alacakların Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 6486 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (2. Varlık Barışı) 11.09.2014 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun 19.08.2016 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun 27.05.2017 7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 18.05.2018 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik

KANUNUN AMACI 7143 Sayılı Kanunun Genel Gerekçesinde Kanunun Amacı şu şekilde özetlenmiştir. Vatandaşlarımızın kamuya olan borç yükünün azaltılarak taksitler halinde ödenmesine imkân verilmesi Vergi ihtilaflarının sulh yoluyla sonlandırılması Vergi incelemelerinde tespit edilen vergilerin dava yoluna gidilmeksizin ödenmesi Matrah ve vergi artırımı koşuluyla geçmiş yıllara ilişkin vergi incelemesi yapılmaması Stokların, kasa ve ortaklardan alacaklara ilişkin işletme kayıtlarının düzeltilerek gerçek duruma uygun hale getirilmesi Yurt içi ve yurt dışındaki bazı varlıkların milli ekonomiye kazandırılması Vadesi 31/12/2013 den önce olan 100 liranın altındaki alacakların vazgeçilmesi tahsilinden 6

7143 SAYILI MALİ AF KANUNU ALACAKLARIN YAPILANDIRILMASI MADDE 2,3,4 MATRAH ve VERGİ ARTIRIMI MADDE 5 STOK AFFI MADDE 6 VARLIK BARIŞI (MADDE 10/13) Kesinleşmiş Alacaklar (Md.2) Kesinleşmemiş veya Dava Safhasında Bulunan Alacaklar (Md.3) Gelir ve Kurumlar Vergisinde Matrah Artırımı (Md.5/1) Gelir (Stopaj) ve Kurumlar (Stopaj) Vergisinde Artırım (Md.5/2) İşletmede Mevcut Olduğu Halde Kayıtlarda Yer Almayan Emtia, Makine, Teçhizat Ve Demirbaşlar (Md. 6/1) Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Bulunmayan Mallar (Md. 6/2) Yurt Dışında Bulunan Varlıklar (Md. 10/13- a,b,c,ç,d) Türkiye de Bulunan Varlıklar (Md. 10/13-e) Ortak Hükümler (Md. 10/13-f, g, ğ) İnceleme veya Tarhiyat Safhasında Bulunan Vergiler (Md.4) Katma Değer Vergisi Artırımı (Md.5/3) Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Bulunmayan Kasa Mevcudu ve Ortaklardan Alacaklar (Md. 6/3) Yurtdışındaki kazançlara tanınan gelir ve kurumlar vergisi istisnası (Md. 10/13-h) 7

KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR (MADDE 2) Emre KARTALOĞLU Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir 8

KANUNUN KAPSAMI ( ALACAKLI İDARE AÇISINDAN ) Maliye Bakanlığına Gümrük ve Ticaret Bakanlığına Sosyal Güvenlik Kurumuna İl Özel İdarelerine Belediyelere Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanlıklarına TOBB TESK TÜRMOB TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ NE Olan Borçlar 7143 Sayılı Kanuna Göre Yapılandırılma Kapsamına Girmektedir. 9

KANUNUN KAPSAMI (ALACAĞIN TÜRÜ AÇISINDAN) Vergiler ve vergi cezaları, Gecikme Faizi ve Zammı, Bazı Kanunlar Kapsamında Verilen İdari Para Cezaları, Gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizi ve zammı, Sosyal güvenlik primleri ile bunlara bağlı gecikme cezası ve zammı, İl Özel İdarelerinin 6183 sayılı Kanun kapsamındaki bazı alacakları, Belediyelerin; vergi, tarifeden doğan ücret ve su bedeli alacakları ile Büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeli alacakları, yol katılım payları, Öğrenim katkı kredisi ve öğrenim kredisi borçları Ecrimisiller Haksız alınan destekleme ödemeleri Kaynak kullanımı destekleme fonu 10

KANUNUN KAPSAMI (İDARİ PARA CEZALARI YÖNÜNDEN) (KAPSAMA GİRMEYEN İDARİ PARA CEZALARI) Adli para cezaları (Disiplin para cezası dahil) İdari para cezaları (Kapsama girenler hariç) Petrolden Devlet hissesi ve Devlet hakkı Madenlerden Devlet hakkı ve özel idare payı ile madencilik fonu, Şeker fiyat farkı Akaryakıt fiyat farkı ve akaryakıt fiyat istikrar payı KAPSAMA GİREN İDARİ PARA CEZALARI Trafik Para Cezaları Askerlik, Seçim, Nüfus Para Cezaları Karayolu Taşıma Kanununa göre kesilen para cezaları Karayollarından usulsüz geçişler nedeniyle kesilen para cezaları RTÜK idari para cezaları Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmet payı 11

KANUNUN KAPSAMI ALACAĞIN DÖNEMİ AÇISINDAN Kanunun 1 inci maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamına giren; 31.03.2018 tarihinden (bu tarih dahil) önceki dönemlere, beyana dayalı vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları, 2018 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti hariç, 2018 yılına ilişkin olarak 31.03.2018 tarihinden önce tahakkuk eden vergiler ve bu vergilere bağlı vergi cezalarını, gecikme faizlerini, gecikme zamlarını, (Aslı 31.03.2018 tarihinden önce ödenmiş olanlar da dahil olmak üzere asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları ve idari para cezalarını), 31.03.2018 tarihinden önce (bu tarih dahil) yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezalarını, 2018 yılı Mart ayı ve öncesi dönemlere ait damga vergisi, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı ve bunlara bağlı gecikme zamları. 12

KANUNUN KAPSAMI (ALACAĞIN DÖNEMİ AÇISINDAN) Yıllık beyannameli gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyetlerinde: Beyanname verme süresi 31.03.2018 tarihine (bu tarih dâhil) kadar olan vergiler Kanun kapsamındadır. Buna göre, 2017 takvim yılına ilişkin gelir vergisi beyannamesi 31.03.2018 tarihine kadar verildiğinden bu vergi Kanun kapsamında olup, Kanunun 1 inci maddesinin (1/a-1) bendi gereğince, 31.03.2018 tarihinden sonra ödenmesi gereken gelir vergisi taksitleri Kanun kapsamına girmemektedir. Aylık beyannameli mükellefiyetlerde; Şubat/2018 vergilendirme dönemi ve önceki dönemler kapsama girmekte, Mart/2018 vergilendirme dönemi ise kapsama girmemektedir. Vergilendirme Dönemi 3 Ay Olan Mükellefiyetlerde; Vergilendirme döneminin bitim tarihi ve beyanname verme süresinin son günü 2018 yılı Mart ayı ve öncesine rastlayan dönemler kapsama girmekte, beyanname verilme tarihi 2018 yılı Mart ayından sonraya rastlayanlar ise kapsama girmemektedir. Vergilendirme Dönemi 15 gün Olan Mükellefiyetlerde; Örneğin; 1-15 Mart 2018 dönemine ait petrol ve doğalgaz ürünlerine ilişkin özel tüketim vergisinin vergilendirme döneminin bitim tarihi ile beyanname verme süresinin son günü 2018 yılı Mart ayına rastladığından kapsama girmekte, 16-31 Mart 2018 dönemi ise, dönemin bitim tarihi günü 2018 yılı Mart ayında olmakla beraber beyanname verme süresi 2018 yılı Nisan dönemine sirayet ettiğinden kapsama girmemektedir. 13

KANUNUN KAPSAMI (ALACAĞIN DÖNEMİ AÇISINDAN) ALACAK TÜRÜ KAPSAMA GİRME ESASI ESAS ALINAN TARİH İLGİLİ MADDE Vergi Dönem + Beyanname Verme Tarihinin Son Günü 31.03.2018 2*, 3 ve 4. Madde Usulsüzlük ve Özel Usulsüzlük Cezaları Tespit Tarihi 31.03.2018 2*, 3 ve 4. Madde İdari Para Cezası Cezanın Verilme Tarihi Tebliğ Tarihi 31.03.2018 18.05.2018 2* ve 3. Madde Kapsamdaki Diğer Alacaklar Vade Tarihi + Ödeme Süresinin Başlama Tarihi 18.05.2018 2. Madde Alacağın Kanunun 2 nci maddesi kapsamında yapılandırılabilmesi için 18.05.2018 tarihi itibarıyla kesinleşmiş ancak, vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi geçmemiş olması gerekmektedir. 14

KAMU ALACAKLARININ (BORÇLARININ) YENİDEN YAPILANDIRILMASI Kesinleşmiş Alacaklar (7143 S.K. 2. MADDE) Kesinleşmemiş veya Dava Safhasında Olan Alacaklar (7143 S.K. 3. MADDE) İnceleme ve Tarhiyat Safhasında Olan Vergiler (7143 S.K. 4. MADDE) 15

KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR (Madde 2) (VERGİ, VERGİ ZİYAI CEZASI, GECİKME FAİZİ VE ZAMMI) Kapsama Giren Alacak Asgari Ödeme Şartı Tahsilinden Vazgeçilen Kısım 18.05.2018 TARİHİ İTİBARIYLA VADESİ GELDİĞİ HALDE TAMAMEN VEYA KISMEN ÖDENMEMİŞ VERGİLER, BUNLARA BAĞLI GECİKME FAİZİ VE ZAMMI GİBİ FER İ ALACAKLAR VERGİ ASLINA BAĞLI CEZALAR (VERGİ ZİYAI CEZASI) (7143 SK Md. 2/a) VERGİ ASLININ TAMAMI İLE KANUNUN YAYIMLANDIĞI TARİHE KADAR Yİ-ÜFE AYLIK DEĞİŞİM ORANI ESAS ALINARAK HESAPLANACAK TUTAR VERGİ ASLINA BAĞLI GECİKME ZAMMI, GECİKME FAİZİ GİBİ FER İ ALACAKLAR VE ASLA BAĞLI OLARAK KESİLEN VERGİ CEZALARI 16

Örnek : 100.000 TL (Vadesinde Ödenmemiş Vergi Borcu ) 100.000 TL (Vergi Ziyaı Cezası) 10.000 TL (Gecikme Faizi) 15.000 TL (Gecikme Zammı) 11.000 TL (Yİ-ÜFE Oranlarına göre hesaplanan tutar) Borçlu; vergi aslı ile birlikte, Kanunun yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarı ödemek suretiyle; vergi ziyaı cezası, gecikme faizi ve gecikme zammı borçlarından kurtulacaktır. 17

ÖRNEK : 26/10/2016 vadeli 7.200,00 TL Katma Değer Vergisi süresinde ödenmemiştir. Bu Kanunun yayımı tarih olan 18.5.2018 e kadar 1.885,01 TL gecikme zammı hesaplanmış ve toplam borç tutarı 9.085,01 TL ye yükselmiştir. Mükellefin 7143 Sayılı Kanundan yararlanmak üzere başvuruda bulunulması hâlinde, gecikme zammının hesaplandığı süre, gecikme zammı tutarı, gecikme zammı yerine uygulanacak toplam Yİ-ÜFE oranı ve Yİ-ÜFE tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır. Gecikme Zammı Hesaplanan Süre Alacak Aslı Tutarı (TL) Toplam Gecikme Zammı Oranı Gecikme Zammı Tutarı (TL) Toplam Yİ- ÜFE Oranı Yİ-ÜFE Tutarı (TL) 27/10/2016-17/5/2018 7.200,00 %26,1807 1.885,01 %7,0357 506,57 Ödenecek Tutar Katma Değer Vergisi : 7.200,00 TL Yİ-ÜFE Tutarı (Vergi Aslına Uygulanan Gecikme Zammı Yerine) : 506,57 TL TOPLAM : 7.706,57 TL Tahsilinden Vazgeçilen Alacaklar Vergi Aslına Uygulanan Gecikme Zammı : 1.885,01 TL Mükellef yukarıda hesaplanan toplam 7.706,57 TL tutarı Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödemesi hâlinde, toplam 1.885,01 TL tutarındaki gecikme zammının tahsilinden vazgeçilecek, ayrıca mükellef peşin ödemede bulunmak isterse 506,57 TL tutarındaki Yİ- ÜFE faizinden de %90 oranında (455,91 TL) indirim yapılacak, mükellef sadece 50,66 TL ödeyerek 1.885,01 TL lik gecikme zammından kurtulacaktır. 18

KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR (md.2) (BORCUN VERGİ ZİYAI CEZASI VE GECİKME ZAMMINDAN İBARET OLMASI) Kapsama Giren Alacak Asgari Ödeme Şartı Tahsilinden Vazgeçilen Kısım BORCUN SADECE VERGİ ASLINA BAĞLI CEZALAR ( VERGİ ZİYAI CEZASI VB.) VE BU CEZALARA İLİŞKİN GECİKME ZAMLARINDAN İBARET OLDUĞU ALACAKLAR KANUNUN YAYIMLANDIĞI TARİHE KADAR Yİ-ÜFE AYLIK DEĞİŞİM ORANI ESAS ALINARAK HESAPLANAN TUTAR SÖZ KONUSU CEZALARIN VE BU CEZALARA UYGULANAN GECİKME ZAMMININ TAMAMI 19

KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR (md.2) (VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAYAN CEZALAR) Kapsama Giren Alacak VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAYAN CEZALAR (USULSÜZLÜKLER, GÜMRÜK İDARİ PARA CEZALARI, İŞTİRAK, TEŞVİK VE YARDIM KAPSAMINDA KESİLEN CEZALAR) (7143 SK Md. 2/b) Asgari Ödeme Şartı CEZALARIN %50 Sİ, VARSA GECİKME ZAMMI YERİNE Yİ-ÜFE AYLIK DEĞİŞİM ORANI ESAS ALINARAK HESAPLANAN TUTAR Tahsilinden Vazgeçilen Kısım CEZALARIN %50 Sİ VE VARSA HESAPLANAN GECİKME ZAMLARININ TAMAMI 20

Ba ve Bs FORMU VERİLMEMESİ HALİNDE KESİLEN ÖZEL USULSÜZLÜK CEZALARI Vergi aslına bağlı olmayan vergi cezalarında; 31/03/2018 tarihinden (bu tarih dahil) önce yapılan tespitlere ilişkin olarak kesilen ve Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla; kesinleştiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi geçmemiş, dava açılmış veya dava açma süresi geçmemiş ya da tespit edildiği halde ceza ihbarnameleri düzenlenmemiş veya düzenlendiği halde tebliğ edilmemiş olanlar kapsam dahilindedir. Örneğin; Şubat 2018 döneminden önceki dönemlere ait Ba Bs bildirimleri nedeniyle kesilecek cezalar Kanun kapsamına girmektedir. Şubat 2018 dönemine ait olup 31.03.2018 tarihi saat 00:00 a kadar elektronik ortamda verilmesi gereken mal ve hizmet alımlarına ilişkin bildirim formu (Form Ba) ile mal ve hizmet satışlarına ilişkin bildirim formunun (Form Bs) bu tarihte verilmemesine ilişkin tespitler en erken bu tarihin bittiği 00:00 saatinden sonra dolayısıyla 01.04.2018 tarihinde yapılabileceğinden, bu tespitlere ilişkin vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları Kanun kapsamına girmemektedir. Şubat/2018 döneminden önceki dönemlere ait söz konusu bildirimler nedeniyle kesilecek cezalar ise Kanun kapsamına girmektedir. Bu dönemlere ilişkin olarak kesilen ve kesinleşmiş özel usulsüzlük cezaların %50 si ile, Ba ve Bs formu verilmemesi nedeniyle dava açılmış veya dava açma süresi geçmemiş özel usulsüzlük cezalarında ise %25 nin ( Terkin kararı var ise %10 unun) ödenmesi koşuluyla bakiye tutarın tahsilinden vazgeçilir. 21

KESİNLEŞMEMİŞ VEYA DAVA SAFHASINDA OLAN ALACAKLAR Emre KARTALOĞLU Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir 22

KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLAR (md.3) Kanunun 3 üncü maddesinde, Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla (18.05.2018) ikmalen, re sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatlarından doğan; Dava açma süresi geçmemiş alacaklar, Uzlaşma hükümlerinden yararlanılmak üzere başvuruda bulunulmuş, uzlaşma günü verilmemiş veya uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış ancak, dava açma süresi geçmemiş alacaklar, İlk derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış alacaklar, İstinaf veya temyiz süreleri geçmemiş veya istinaf/itiraz veya temyiz yoluna başvurulmuş ya da karar düzeltme talep süresi geçmemiş veya karar düzeltme yoluna başvurulmuş olan vergi tarhiyatlarının, Yapılandırılmasına ilişkin hükümlere yer verilmiştir. 23

KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLAR (md.3/1) 18.05.2018 TARİHİ İTİBARIYLA DAVA AÇMA SÜRESİ GEÇMEMİŞ VEYA İLK DERECE MAHKEMESİNDE DAVA AÇILMIŞ TARHİYATLAR (Md. 3/1) ASGARİ ÖDEME ŞARTI TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN KISIM VERGİLERİN %50 si ile bu tutara Kanunun yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE aylık oranı esas alınarak hesaplanacak tutar VERGİLERİN %50 si ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezalarının tamamı 24

KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLAR (md.3) VERGİ MAHKEMESİ KARARINA İSTİNADEN HENÜZ İTİRAZ/İSTİNAF VEYA TEMYİZ BAŞVURU SÜRELERİ GEÇMEMİŞ YA DA İTİRAZ/İSTİNAF VEYA TEMYİZ YOLUNA BAŞVURULMUŞ ALACAKLAR (MD. 3/2) ALACAĞIN DURUMU VERİLMİŞ EN SON KARARIN TERKİN KARARI OLMASI HALİNDE (7143 SK. Md. 3/2-a ) ASGARİ ÖDEME ŞARTI VERGİLERİN % 20 si İLE BU TUTAR ÜZERİNDEN KANUNUN YAYIMLANDIĞI TARİHE KADAR Yİ-ÜFE AYLIK ORANI ESAS ALINARAK HESAPLANACAK TUTAR TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN KISIM VERGİLERİN % 80 i İLE BUNLARA BAĞLI FAİZ, GECİKME FAİZİ, GECİKME ZAMMI VE ASLA BAĞLI OLARAK KESİLEN VERGİ CEZALARI İLE BU CEZALARA BAĞLI GECİKME ZAMLARININ TAMAMI VERİLMİŞ EN SON KARARIN TASDİK VEYA TADİLEN TASDİK KARARI OLMASI HALİNDE (7143 SK. Md. 3/2-b ) TASDİK EDİLEN VERGİLERİN TAMAMI/ TERKİN EDİLEN VERGİLERİN %20 si İLE BU TUTARLAR ÜZERİNDEN KANUNUN YAYIMLANDIĞI TARİHE KADAR Yİ-ÜFE AYLIK ORANI ESAS ALINARAK HESAPLANACAK TUTAR TASDİK EDİLEN VERGİLERE BAĞLI FAİZ, GECİKME FAİZİ, GECİKME ZAMMI VE ASLA BAĞLI OLARAK KESİLEN VERGİ CEZALARI İLE BU CEZALARA BAĞLI GECİKME ZAMLARININ TAMAMI İLE TERKİN EDİLEN VERGİLERİN %80 i. 25

KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLAR (md.3/2) İTİRAZ/İSTİNAF VEYA TEMYİZ İSTEMİ KARARA BAĞLANMIŞ ANCAK KARAR DÜZELTME TALEP SÜRESİ GEÇMEMİŞ VEYA KARAR DÜZELTME YOLUNA BAŞVURULMUŞ ALACAKLAR (MD. 3/2) ALACAĞIN DURUMU ASGARİ ÖDEME ŞARTI TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN KISIM VERİLMİŞ EN SON KARARIN ONAMA VEYA KISMEN ONAMA KISMEN BOZMA KARARI OLMASI HALİNDE, ONANAN KISIM İÇİN (7143 SK. MD. 3/2-b ) ONANAN VERGİLERİNİN TAMAMI İLE BU TUTAR ÜZERİNDEN KANUNUN YAYIMLANDIĞI TARİHE KADAR Yİ-ÜFE AYLIK ORANI ESAS ALINARAK HESAPLANACAK TUTAR ONANAN VERGİLERE BAĞLI FAİZ, GECİKME FAİZİ, GECİKME ZAMMI VE ASLA BAĞLI OLARAK KESİLEN VERGİ CEZALARI İLE BU CEZALARA BAĞLI GECİKME ZAMLARININ TAMAMI VERİLMİŞ EN SON KARARIN BOZMA VEYA KISMEN ONAMA KISMEN BOZMA KARARI OLMASI HALİNDE, BOZULAN KISIM İÇİN (7143 SK. MD. 3/2-b; 3/1 ) BOZMA KARARI VERİLEN VERGİLERİN % 50 Sİ İLE BU TUTAR ÜZERİNDEN Yİ-ÜFE AYLIK ORANI ESAS ALINARAK HESAPLANACAK TUTAR BOZMA KARARI VERİLEN VERGİLERİN/% 50 Sİ İLE BUNLARA BAĞLI FAİZ, GECİKME FAİZİ, GECİKME ZAMMI VE ASLA BAĞLI OLARAK KESİLEN VERGİ CEZALARI İLE BU CEZALARA BAĞLI GECİKME ZAMLARININ TAMAMI 26

KANUNUN YAYIMLANDIĞI TARİH (18 Mayıs 2018) İTİBARIYLA İlk derece yargı mercii nezdinde dava açılmış Dava açma süresi geçmemiş DAVA SAFHASINDA BULUNAN ALACAKLAR (ÖZET TABLO) İkmalen, re sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatı için 3/(1) md. hükmü uygulanır Vergi aslının % 50 si, güncelleme oranına göre hesaplanan tutar, vergi aslına bağlı olmayan cezaların % 25 i ödenir. (MADDE 3/3b) İSTİNAF İTİRAZ VEYA TEMYİZ AŞAMASINDA Kİ DAVALAR KANUNUN YAYIMLANDIĞI TARİHTEN (18 Mayıs 2018) ÖNCE VERİLMİŞ EN SON KARAR Terkin kararı Tasdik veya tadilen tasdik kararı Bozma kararı Tarhiyata ilişkin olarak; kısmen onama, kısmen bozma kararı 3/(2-a) md. hükmü uygulanır 3/(2-b) md. hükmü uygulanır 3/(2) md. hükmü uygulanır 3/(2) md. hükmü uygulanır Vergi aslının % 20 si güncelleme oranına göre hesaplanan tutar, vergi aslına bağlı olmayan cezaların % 10 u ödenir. (MADDE 3/3b) Tasdik edilen verginin % 100 ü, güncelleme oranına göre hesaplanan tutar, vergi aslına bağlı olmayan cezaların % 50 i ödenir. (MADDE 3/3b) onanan kısım için bozulan kısım için Vergi aslının % 50 si, güncelleme oranına göre hesaplanan tutar, vergi aslına bağlı olmayan cezaların %25 i ödenir. (MADDE 3/3c) Onanan vergi aslının % 100 ü, güncelleme oranına göre hesaplanan tutar, vergi aslına bağlı olmayan cezaların % 50 si ödenir. Vergi aslının % 50 si, güncelleme oranına göre hesaplanan tutar, vergi aslına bağlı olmayan cezaların % 25 i ödenir. 27

KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLAR (md.3/3) SADECE VERGİ CEZALARINA İLİŞKİN DAVA AÇILMIŞ OLMASI HALİNDE; ALACAĞIN DURUMU Sadece VERGİ ASLINA BAĞLI olarak kesilen vergi cezalarından (Vergi Ziyaı Cezası) vergi mahkemelerinde açılan dava safhasında olanlarda (Md. 3/3-a) ASLA BAĞLI OLMAKSIZIN kesilen vergi cezalarından (Usulsüzlük, Özel Usulsüzlük) vergi mahkemelerinde açılan dava safhasında olanlarda (Md. 3/3-b) Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilen ve yargı tarafından verilmiş son karar terkin olan vergi cezalarında (Md. 3/3-b) Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilen ve yargı tarafından verilmiş son karar tasdik vergi cezalarında (Md. 3/3-b) ASGARİ ÖDEME ŞARTI VERGİ ASLININ TAMAMEN ÖDENMİŞ VEYA 7143 SK NA GÖRE YAPILANDIRILMIŞ OLMASI ŞARTIYLA TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN KISIM CEZANIN VE GECİKME ZAMLARININ TAMAMI CEZANIN % 25 İ CEZANIN % 75 İ CEZANIN % 10 U CEZANIN % 90 I TASDİK EDİLEN CEZANIN % 50 İ CEZANIN % 50 Sİ Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilen ve yargı tarafından en son bozma kararı verilmiş olan vergi CEZANIN % 25 İ CEZANIN % 75 İ 28

KESİNLEŞMİŞ VE KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLARIN YAPILANDIRILMASI İLE İLGİLİ ORTAK HÜKÜMLER (MADDE 9) Emre KARTALOĞLU Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir 29

KESİNLEŞMİŞ VE KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLARIN YAPILANDIRILMASI İLE İLGİLİ ORTAK HÜKÜMLER - I 7143 Sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların; Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar (31 Temmuz 2018) ilgili idareye başvuruda bulunmaları gerekmektedir. Kanun kapsamında hesaplanan toplam tutarın ilk taksiti Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen dördüncü aydan (30 Eylül 2018) başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami onsekiz eşit taksitte veya ilk taksit ödeme süresi olan Eylül 2018 de peşin ödenmesi gerekir. 7143 sayılı Kanuna göre ödenecek taksitlerin ödeme süresinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde süre tatili izleyen ilk iş günü mesai saati sonunda biter. Örneğin; ilk taksit ödeme süresi sonu 30.09.2018 tarihi Pazar gününe rastladığı için 01.10.2018 tarihinde bitecektir. 30

KESİNLEŞMİŞ VE KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLARIN YAPILANDIRILMASI İLE İLGİLİ ORTAK HÜKÜMLER - II Borçluların birden fazla vergi dairesine olan borçları için Kanundan yararlanma talebinde bulunmaları halinde, her bir vergi dairesine ayrı ayrı başvurmaları gerekmektedir. Vergi dairesinden vergi mevzuatı gereği iade alacağı bulunan borçlular Kanun kapsamında ödenecek olan borca mahsubunu talep edebileceklerdir. Borçluların mahsup talepleri sadece kendi borçlarıyla sınırlı olacaktır. Bu taleplerinin yerine getirilebilmesi için başvuru ve/veya taksit süresi içinde ilgili mevzuatın öngördüğü bilgi ve belgeleri tam ve eksiksiz olarak ibraz etmeleri şarttır. 7143 sayılı Kanundan yararlanılarak süresinde ödenen alacaklara, Kanunda yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla Kanunun yayımlandığı tarihten sonraki süreler için faiz, gecikme zammı, gecikme cezası gibi fer'i amme alacağı hesaplanmaz. 31

TAKSİTLE ÖDEME (MADDE 9/3-c,ç) Taksitle ödeme istenmesi halinde, ilgili maddelerde yer alan hükümler saklı kalmak şartıyla borçluların başvuru sırasında altı, dokuz, oniki veya onsekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri şarttır. Tercih edilen taksit süresinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamaz. Taksitle yapılacak ödemelerde Kanun maddesine göre hesaplanan tutar; 1) 12 ay (6 taksit) için... 1,045, 2) 18 ay (9 taksit) için...1,083, 3) 24 ay (12 taksit) için. 1,105, 4) 36 ay (18 taksit) için. 1,150, katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır. Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçlulara tercih ettikleri taksit süresine uygun ödeme planı verilir. Ancak, tercih edilen süreden daha kısa sürede ödeme yapılması halinde ödenecek tutar ilgili katsayıya göre düzeltilir. 32

PEŞİN ÖDEME İNDİRİMİ (MADDE 9/3) Bu Kanun hükümlerine hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde (Eylül 2018) peşin olarak ödenmesi hâlinde; a) Bu tutara katsayı ve bu Kanunun yayımlandığı tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmaz. b) Fer'i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranlan esas alınarak hesaplanacak tutar üzerinden ayrıca % 90 indirim yapılır. c) 7143 Sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan idari para cezalarından %25 indirim yapılır. d) Yapılandırılan alacağın sadece fer i alacaktan ibaret olması hâlinde fer i alacak yerine Yİ- ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan %50 indirim yapılır. e) Mükelleflerce kanun kapsamında yapılandırılan borçların ilk taksitinin süresinde ve tam olarak ödenmiş olması şartıyla, kalan taksitlerin tamamının ikinci taksit ödeme süresi içerisinde (Kasım 2018) peşin ödemesi halinde; yine katsayı uygulanmaz ve buna ilaveten fer i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarlar üzerinden %50, alacağın sadece fer i alacaktan ibaret olması hâlinde %25, idari para cezalarından %12,5 oranında indirim yapılır. 33

KREDİ KARTI İLE ÖDEME (MADDE 9/4) Kart kullanıcısı mükelleflere kredi kartı işlemine konu borç tutarının, taksitler halinde yansıtılması ve taksit ödeme aylarında hesaplarına borç kaydedilmesi koşuluyla, bu ödemeler için ödeme tarihi olarak kredi kartının kullanıldığı gün esas alınır ve borçluya tahsilatın yapıldığını gösterir makbuz verilir. Taksitlerin kredi kartı kullanılmak suretiyle ödenmesi bu madde hükmüne göre katsayı uygulanmasına engel teşkil etmez. 34

KANUNDAN YARARLANAN MÜKELLEFLER İÇİN YAPILMIŞ HACİZLERİN KALDIRILMASI VE BORCU YOKTUR YAZISI VERİLMESİ 7143 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin onikinci fıkrasında, Kanuna göre ödenecek alacaklarla ilgili olarak tatbik edilen hacizlerin yapılan ödemeler nispetinde kaldırılacağı ve buna isabet eden teminatların iade edileceği hükme bağlanmıştır. 7143 sayılı Kanuna göre başvuruda bulunan ve borçları Kanuna göre taksitlendirilen mükellefler tarafından, vergi borçlarının olup olmadığına dair yazı istenilmesi halinde taksitlendirme ihlal edilmediği sürece bu borçları için vadesi geçmiş borcun bulunmadığına dair yazı verilecektir. Borçlu tarafından Kanun kapsamında yapılan ödemelerin kredi kartı kullanılmak suretiyle yapılması durumunda borç kredi kartı ile ödeme işleminin gerçekleştiği anda ödenmiş olacağından, bu şekilde yapılmış olan ödemeler yönünden de varsa ödenen alacaklara ilişkin tatbik edilmiş hacizler ödeme nispetinde kaldırılacak ve alınmış teminatlar iade edilecektir. Kredi kartıyla son taksiti de içerecek şekilde ödeme yapılması halinde; kredi kartıyla yapılan ödemelerin ilişkin olduğu motorlu taşıtların satış ve devrine ait ilişik kesme belgesi verilebilecektir. 35

DAVADAN VAZGEÇME ŞARTI VE SONUÇLARI (MADDE 9/13) Kanun hükümlerinden yararlanılması için madde kapsamına giren alacaklara karşı dava açılmaması, açılmış davalardan vazgeçilmesi ve kanun yollarına başvurulmaması şarttır. a) 7143 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçluların, Kanun hükümlerinden yararlanabilmeleri için ilgili maddelerde belirlenen başvuru sürelerinde, yazılı olarak bu iradelerini belirtmeleri şarttır. Borçlularca, Kanun hükümlerinden yararlanılmak üzere davadan vazgeçilmesi halinde idarece de ihtilaflar sürdürülmez. b) Davadan vazgeçme dilekçeleri ilgili tahsil dairesine verilir ve bu dilekçelerin tahsil dairelerine verildiği tarih, ilgili yargı merciine verildiği tarih sayılarak dilekçeler ilgili yargı merciine gönderilir. c) 7143 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan ve açtıkları davalardan vazgeçen borçluların bu ihtilaflarıyla ilgili olarak karar tarihine bakılmaksızın Kanunun yayımlandığı tarihten sonra tebliğ edilen kararlar uyarınca işlem yapılmaz. d) 7143 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanılmak üzere vazgeçilen davalarda verilen kararlar ile hükmedilen yargılama gideri, avukatlık ücreti ve fer'ileri talep edilmez ve bu alacaklar için icra takibi yapılamaz. Vazgeçme tarihinden önce Ödenmiş olan yargılama giderleri ve avukatlık ücretleri geri alınmaz. 36

SÜRESİNDE ÖDEME YAPILMAMASININ MÜEYYİDELERİ (MADDE 9/6) 7143 sayılı Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerin ilk ikisi süresinde ödenmek koşuluyla, kalan taksitlerden; bir takvim yılında en fazla iki defa ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen bu tutarların son taksiti izleyen ayın sonuna kadar her ay ve kesri için ayrı ayrı gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi halinde, kanun hükümlerinden yararlanmanın devamı sağlanmaktadır. Ancak; İlk iki taksitin süresinde tam ödenmemesi, Bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi, Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin geç ödeme zammıyla birlikte son taksiti izleyen ayın sonuna kadar da ödenmemesi, halinde Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir. Bu hüküm her bir madde ve alacaklı idareler açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanır. Taksitler için yapılan ödemelerde her bir taksite yönelik 10 Türk lirasına kadar eksik ödemeler ihlal sebebi sayılmamıştır.(madde 9/7) 37

CARİ DÖNEM BORÇLARININ VADESİNDE ÖDENMESİ ŞARTI Geçmiş borçlarını ödemek amacıyla yapılandırma talebinde bulunan mükelleflerin, taksit ödeme süresince verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden yıllık gelir veya kurumlar vergisini, gelir (stopaj) vergisi, kurumlar (stopaj vergisi), katma değer vergisi ve özel tüketim vergisini çok zor durum olmaksızın her bir vergi türü itibariyle bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri halinde Kanun maddesi hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitler için haklarını kaybedeceklerdir. (7143 Sayılı Kanun Md. 3/9) Ancak, bu vergilerle birlikte tahakkuk eden damga vergisinin vadesinde ödenmemesi hâlinde yapılandırma ihlal edilmiş sayılmayacaktır. Diğer taraftan yıllık sayılan türden vergilerin % 10 unu aşmamak üzere 10 TL ye (bu tutar dahil) kadar eksik ödenmesi Kanun hükümlerini ihlal sayılmayacaktır. (7143 Sayılı Kanun Md. 9/7) 38

İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN İŞLEMLER (MADDE 4) Emre KARTALOĞLU Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir 39

İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN İŞLEMLER 7143 sayılı Kanunun kapsadığı dönemlere ilişkin olarak, Kanunun yayımlandığı tarihten önce başlanıldığı hâlde, tamamlanamamış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine Kanunun matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla devam edilir. Bu işlemlerin tamamlanmasından sonra tarh edilen vergilerin %50 si ve bu tutara gecikme faizi yerine Kanunun yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ile bu tarihten sonra ihbarnamenin tebliği üzerine belirlenen dava açma süresinin bitim tarihine kadar hesaplanacak gecikme faizinin tamamının, vergi aslına bağlı olmayan cezalarda cezanın %25 inin; ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içerisinde yazılı başvuruda bulunularak, ilk taksit ihbarnamenin tebliğini izleyen aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler hâlinde altı eşit taksitte ödenmesi şartıyla vergi aslının %50 sinin, vergi aslına bağlı olmayan cezalarda cezanın %75 inin, vergilere Kanunun yayımlandığı tarihe kadar uygulanan gecikme faizinin ve vergi aslına bağlı cezaların tamamının tahsilinden vazgeçilir. 40

İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN İŞLEMLER 7143 Sayılı Kanunun 4/7. maddesi hükmü çerçevesinde incelemeye başlama tarihi Vergi Usul Kanunu nun 140. maddesine göre tayin olunacaktır. Vergi Usul Kanunu nun İncelemede Uyulacak Esaslar başlıklı 140. maddesine ilişkin olarak çıkarılan Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik in 9. bölümünde ise; Vergi incelemesine, incelemeye tabi olan nezdinde düzenlenecek İncelemeye Başlama Tutanağı ile başlanacağı, İncelemeye başlama tarihinin, mükellefin tutanağı imzaladığı tarih olduğu Tutanakta mükellefin imzasının bulunmaması halinde tutanağın vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihin, incelemeye başlama tarihi olarak kabul edileceği düzenlenmiştir. 41

İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN İŞLEMLER Kanunun yayımlandığı 18.05.2018 tarihinden önce başlanıldığı halde, tamamlanamamış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine Kanunun matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla devam edilir. Bu işlemlerin tamamlanmasından sonra; ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içerisinde yazılı başvuruda bulunularak, ilk taksit ihbarnamenin tebliğini izleyen aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde altı eşit taksitte ödenmesi şartıyla borç aşağıdaki gibi yeniden yapılandırılır. ASGARİ ÖDEME ŞARTI İnceleme ya da takdir sonucuna göre tarh edilen vergi aslının %50 si ile Kanunun yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranı esas alınarak hesaplanacak faiz ve bu tarihten ihbarnamenin tebliği üzerine belirlenen dava açma süresinin bitim tarihine kadar hesaplanacak gecikme faizi TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN KISIM Vergi aslının %50 si ve buna bağlı olarak hesaplanan gecikme faizi ve vergi cezaları ile vergi cezalarına uygulanan gecikme zamları Vergi Aslına Bağlı Olmayan Cezalarda (iştirak dahil) Cezanın %25 i Vergi Aslına Bağlı Olmayan Cezalarda (iştirak dahil) Cezanın % 75 i 42

İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN İŞLEMLER Örneğin; 06.03.2018 tarihinde başlanılan vergi incelemesine ilişkin olarak tarh edilen vergi ve kesilen cezalara ilişkin ihbarname mükellefe 23.07.2018 tarihinde tebliğ edilir ise mükellefin 22.08.2018 tarihine kadar başvuruda bulunması gerekmektedir. İnceleme sonucunda tarh edilen verginin yarısı ve bu tutara gecikme faizi yerine bu kanunun yayımlandığı 18.05.2018 tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ile bu tarihten sonra 22.08.2018 tarihine kadar hesaplanacak gecikme faizinin toplam tutarının ilki Ağustos 2018 ayından başlamak üzere ikişer aylık altı taksitle ödenmesi gerekmektedir. Bu örneğe göre mükellefin ihbarnamenin tebliğ tarihini izleyen ayda (Ağustos 2018) yapılandırılan alacak tutarını ilk taksit ödeme süresi içinde defaten ödemesi hâlinde bu tutara faiz ya da katsayı uygulanmayacağı gibi ödenecek toplam tutar içinde yer alan Yİ-ÜFE tutarı ile gecikme faizi toplam tutarı üzerinden ayrıca %90 indirim yapılacaktır. 43

PİŞMANLIKLA YAPILAN BEYANLAR (md.4/3, 4/10-a.1) 31.03.2018 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar (31 Temmuz 2018) Vergi Usul Kanununun 371 inci maddesine göre beyan edilen matrahlar üzerinden; Tarh ve tahakkuk ettirilen vergilerin tamamı ile, Hesaplanacak pişmanlık zammı yerine Kanunun yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar (31 Temmuz 2018) başvuruda bulunarak Kanunun 2. maddesinde belirlenen şartlar dahilinde ödenmesi koşuluyla, pişmanlık zammı ve vergi cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilecektir. 44

KENDİLİĞİNDEN YAPILAN BEYANLAR (md. 4/10-a2) 31.03.2018 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak Kanunun yayımlandığı tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar Vergi Usul Kanununun 30 uncu maddesinin dördüncü fıkrasına göre kendiliğinden verilen beyannameler üzerinden; Tarh ve tahakkuk ettirilen vergilerin tamamı ile, Hesaplanacak gecikme faizi yerine Kanun un yayımlandığı tarihe kadar ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, Kanunun yayımlandığı ikinci ayın sonuna kadar (31 Temmuz 2018) başvuruda bulunarak Kanunun 2. maddesinde belirlenen şartlar dahilinde ödenmesi koşuluyla, gecikme faizi ile vergi cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilecektir. 45

MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI (MADDE 5) Emre KARTALOĞLU Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir 46

MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI Hangi Vergiler İçin Matrah Artırımından Yararlanılabilir? VERGİ TÜRÜ VERGİLENDİRME DÖNEMİ * GELİR VERGİSİ 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 * KURUMLAR VERGİSİ 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 * GELİR VERGİSİ STOPAJI (GVK; md. 94/1, 2, 3, 5, 11 ve 13) * KURUMLAR VERGİSİ STOPAJI (KVK; md. 15/1-a,b, md.30/1-a) * KATMA DEĞER VERGİSİ 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 Yıllarına İlişkin Tüm Dönemler 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 Yıllarına İlişkin Tüm Dönemler 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 Yıllarına İlişkin Tüm Dönemler 47

MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI Matrah / Vergi artırımından yararlanan mükellefler nezdinde, matrah / vergi artırımı talebinde bulundukları vergilendirme dönemleri ve vergi türleri itibarıyla daha sonraki dönemlerde vergi incelemesi ve tarhiyat yapılamayacaktır. ANCAK; Gelir ve kurumlar vergisi için matrah artırımında bulunan mükelleflerin; stopaj iadesi ile ilgili taleplerine ilişkin, Katma değer vergisi için matrah artırımında bulunan mükelleflerin; artırım talebinde bulunulan yılları izleyen dönemlerde yapılacak vergi incelemelerine ilişkin olarak artırım talebinde bulunulan dönemler için, sonraki dönemlere devreden KDV yönünden ve artırım talebinde bulunulan dönemler için ihraç kaydıyla teslimlerden veya iade hakkı doğuran işlemlerden doğan terkin ve iade işlemleri ile ilgili, Tasfiye halinde bulunan kurumların tasfiye dönemlerine ilişkin yıllar için matrah artırımında bulunmaları, tasfiye bitiş beyannamesinin verilmesi üzerine 5520 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin sekizinci fıkrası hükmüne göre yapılacak olan, inceleme ve tarhiyat hakkı saklıdır. Artırımda bulunulan yılları izleyen dönemlerde yapılacak vergi incelemelerine ilişkin olarak artırımda bulunulan dönemler için Sonraki Dönemlere Devreden KDV yönünden vergi incelemesi yapılabilecektir. Bu incelemelerde artırımda bulunulan dönemler için tarhiyat önerilemeyecek, elde edilen bulgular artırımda bulunulmayan dönemlerdeki tarhiyatlar için kullanılabilecektir. 48

MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI Matrah / Vergi Artırımı Uygulamasından Yararlanabilecek Olan Mükellefler Kimlerdir? Yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamesi vermek mecburiyetinde olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, Katma değer vergisi mükellefleri, Bazı ödemelere ilişkin olarak gelir veya kurumlar vergisi tevkifatı yapmakla sorumlu olanlar. 49

MATRAH / VERGİ ARTIRIMI UYGULAMASINDAN YARARLANABİLECEK MÜKELLEFLER Vergi matrahlarının takdiri için takdir komisyonlarına sevk edilmiş bulunan mükellefler ile haklarında vergi incelemesine başlanılmış olan mükellefler de matrah artırımından faydalanabileceklerdir. Vergiye tabi faaliyet ve gelirleri bulunduğu halde mükellefiyet tesis ettirmemiş ve dolayısıyla hiç beyanname vermemiş olanlar da matrah artırımı hükümlerinden yararlanabileceklerdir. Adi ortaklıklar ve kollektif şirketlerde ortaklar, komandit şirketlerde komandite ortaklar, adi komandit şirketlerde komanditer ortaklar, yıllık gelir vergisi beyannamesi vermek zorunda bulunduklarından, bu mükellefler de anılan yıllar için matrah artırımından yararlanabileceklerdir. Zarar beyan eden mükellefler de matrah artırımı yapabileceklerdir. 50

MATRAH ARTIRIMINDAN KİMLER YARARLANAMAZ? Vergi Usul Kanunu nun 359 uncu maddesinin (b) fıkrasındaki defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu fiiller nedeniyle incelemesi devam edenler, Terör suçundan hüküm giyenler, Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla haklarında terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu gerekçesiyle adli makamlar, genel kolluk kuvvetleri veya Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yürütülen soruşturma ve kovuşturmalar kapsamında vergi incelemesi yapılması, terörün finansmanı suçu veya aklama suçu kapsamında inceleme ve araştırma yapılması talep edilenler, Matrah Artırımından yararlanamazlar. 51

İNCELEME SONUCUNA GÖRE MATRAH ARTIRIMINDAN YARARLANMA HAKKI? Vergi Usul Kanunu nun 359 uncu maddesinin (b) fıkrasında yer alan defter, kayıt ve belgeleri yok etme veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyma veya hiç yaprak koymama veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleme fiillerinden hareketle yapılan vergi incelemesinin tamamlanması sonucu bu fiillerin varlığının tespit edilememesi durumunda ise; Bu durumun tespitine ilişkin raporun mükelleflere tebliği tarihinden itibaren bir ay içerisinde yazılı başvurmaları, matrah ve vergi artırımı sonucu hesaplanan vergileri, raporun tebliğini izleyen aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde altı eşit taksitte ödemeleri ve maddede öngörülen diğer şartları yerine getirmeleri koşuluyla bu madde hükümlerinden yararlanırlar. 52

MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI Matrah artırımında bulunacak olan mükelleflerin, yıllık gelir vergisi, kurumlar vergisi ve katma değer vergisi beyannameleri ile vergi stopajlarına ilişkin muhtasar beyannamelerini vermiş oldukları vergi dairelerine 31 Ağustos 2018 tarihine kadar dilekçe ile başvurmaları gerekmektedir. Beyannamelerini elektronik ortamda verme zorunluluğu olan mükellefler matrah ve vergi artırımı başvurularını da elektronik ortamda yapacaklardır. Bu Kanuna ilişkin Tebliğin yayımlanmasından önce mükellefiyeti sona erenler ile hakkında mükellefiyet tesis edilmemiş olanların, Bu Kanun kapsamında verilecek söz konusu bildirimleri elektronik ortamda gönderme zorunlulukları bulunmamaktadır. Bu Kanun kapsamındaki 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yıllarında gelir, kurumlar veya katma değer vergileri ile muhtasar beyanname yönünden değişik vergi dairelerinin mükellefi olanlarca, matrah ve vergi artırımına ilişkin bildirimlerin, en son mükellefiyetleri bulunan vergi dairelerine verilmesi gerekmekte olup, bu bildirimlere dayanılarak tarh edilecek vergiler hakkında söz konusu vergi daireleri tarha yetkili kılınmıştır. Öte yandan, vergi artırımı kapsamına giren dönemler için muhtasar beyanname yönünden merkez veya şubeleri için ayrı ayrı mükellefiyetleri bulunan ve vergi artırımından yararlanmak isteyen mükelleflerin, merkez ve her bir şube için ayrı ayrı vergi artırımında bulunmaları gerekmektedir. 53

GELİR VE KURUMLAR VERGİSİNDE MATRAH ARTIRIMI Emre KARTALOĞLU Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir 54

GELİR VERGİSİNDE MATRAH ARTIRIMI 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 takvim yıllarına ilişkin olarak verdikleri yıllık gelir vergisi beyannamelerinde vergiye tabi gelir (matrah) beyan eden gelir vergisi mükelleflerinin bu yıllara ilişkin vergi matrahlarının asgari; 2013 yılı için... % 35, 2014 yılı için... % 30, 2015 yılı için... % 25, 2016 yılı için... % 20, 2017 yılı için...,... %15, oranlarında artırılması gerekmektedir. 55

ZARAR BEYANI DURUMUNDA MATRAH ARTIRIMI İlgili yıllarda zarar beyan edilmiş olması veya indirim ve istisnalar nedeniyle matrah oluşmaması ya da hiç beyanname verilmemiş olması halleri de dahil olmak üzere anılan yıllara ilişkin olarak artırılan matrahların asgari tutarları aşağıdaki gibi olmalıdır. ASGARİ MATRAH TUTARLARI (TL) YIL Bilanço Esası & Serbest Meslek Erbabı İşletme Hesabı Esası Basit Usul (Bilançox1/10) GMSİ (Bilançox1/5) Ücret M.S.İ. Diğer Kazanç ve İrat = İşletme 2013 18.095,00 12.279,00 1.810,00 3.619,00 12.279,00 2014 19.155,00 12.783,00 1.916,00 3.831,00 12.783,00 2015 20.344,00 13.558,00 2.034,00 4.069,00 13.558,00 2016 21.636,00 14.424,00 2.164,00 4.327,00 14.424,00 2017 24.525,00 16.350,00 2.453,00 4.905,00 16.350,00 56

GELİR VERGİSİNDE MATRAH ARTIRIMI Ticari veya zirai kazancı bilanço esasına veya işletme hesabı esasına göre tespit edilen gelir vergisi mükellefleri ile serbest meslek erbabının, beyannamelerinde diğer gelir unsurlarının bulunması halinde söz konusu mükelleflerin durumlarına göre kendileri için belirlenmiş asgari matrahları dikkate almak suretiyle matrah artırımında bulunmaları yeterli olup, diğer gelir unsurları için ilave yapmayacaklardır. Ticari kazancı basit usulde tespit edilmekle birlikte, bu kazancının yanında beyannamelerinde vergiye tabi başka gelir unsurları beyan eden mükellefler de işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenen asgari matrahları esas alacaklardır. Verdikleri yıllık gelir vergisi beyannamesinde birden fazla gelir unsuru bulunan mükellefler, matrah artırımlarını yıllık beyannamelerinde yer alan toplam matrah üzerinden yapacaklar, gelir unsurlarının bir kısmı itibarıyla artırımda bulunmayacaklardır. İstisna ve indirimler nedeniyle gelecek yıllarda matrahtan indirim konusu yapılabilecek tutarlar ile geçmiş yıl zararları bu fıkra hükmüne göre artırılan matrahlardan indirilemez. 57

GELİR VERGİSİNDE MATRAH ARTIRIMI Örnek: İşletme hesabı esasında vergilendirilen Bay (A) nın 2013-2017 dönemlerine ilişkin beyan durumu aşağıdaki gibidir. 2013 100.000 TL kâr 2014 20.000 TL kâr 2015 10.000 TL zarar 2016 75.000 TL kâr 2017 110.000 TL kâr Çözüm: Bu verilere göre mükellefin ilgili yıllarda artırması gereken gelir vergisi matrah tutarları aşağıdaki gibidir: 2013 %35 35.000,00 TL 2014 %30 12.783,00 TL (Asgari Matrah) 2015 %25 13.558,00 TL (Asgari Matrah) 2016 %20 15.000,00 TL 2017 %15 16.500,00 TL Mükellef ilgili yılların tamamı için matrah artırımında bulunabileceği gibi, bu yılların bir veya birkaçı için de matrah artırımında bulunabilir. Artırılan matrahlar üzerinden Kanunda belirtilen oranda hesaplanan verginin, yine Kanunda belirtilen süre ve şekillerde ödenmesi gerekmektedir. 58

KURUMLAR VERGİSİNDE MATRAH ARTIRIMI Bu Kanunun Matrah Artırımına İlişkin hükümlerinden yararlanmak isteyen kurumlar vergisi mükelleflerin 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 hesap dönemlerine ilişkin olarak verdikleri yıllık kurumlar vergisi beyannamelerinde beyan ettikleri matrahlarını aşağıdaki tabloda belirtilen asgari matrah tutarlarından az olmamak üzere belirlenen oranlarda artırmaları gerekmektedir. Bu yıllarda zarar beyan eden veya indirim ve istisnalar nedeniyle matrahı oluşmayan ya da hiç beyanname vermeyen mükelleflerde matrahlarını anılan yıllara ilişkin olarak belirlenen asgari tutarlarda artırarak uygulamadan yararlanabilecektir. DÖNEM MATRAH ARTIRIM ORANI (%) ASGARİ MATRAH TUTARLARI 2013 % 35 36.190,00 TL 2014 % 30 38.323,00 TL 2015 % 25 40.701,00 TL 2016 % 20 43.260,00 TL 2017 % 15 49.037,00 TL 59

GELİR VE KURUMLAR VERGİSİNDE ARTIRILAN MATRAHLAR ÜZERİNDEN HESAPLANACAK VERGİNİN ORANI (% 20 & %15 ) Genel kural olarak Gelir ve Kurumlar vergisi mükellefleri artırdıkları matrahlar üzerinden % 20 oranında vergi ödeyeceklerdir. Ancak, matrah artırımında bulunmak istedikleri yıllara ilişkin yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerini kanuni süresinde vermiş ve bu beyannameler üzerinden anılan beyannamelere ilişkin damga vergisi de dahil olmak üzere tahakkuk eden vergilerin tamamını süresinde ödemiş bulunan Gelir ve Kurumlar vergisi mükelleflerinin, bu vergi türlerine ilişkin olarak herhangi bir dönem için Kanunun 2 ve 3 üncü maddeleri hükümlerinden yararlanmamış olmaları şartıyla, Kanunun 5 inci madde hükmüne göre artırdıkları matrahlara % 20 yerine %15 vergi oranı uygulanmak suretiyle ödenecek vergi tutarı hesaplanacaktır. % 15 oranının belirlenmesinde, maddede öngörülen şartların her yıl için ayrı ayrı dikkate alınması gerekmektedir. Mükellefin gelir ve kurumlar vergisi beyannamesini kanuni süresinden sonra pişmanlık hükümlerine göre veya kendiliğinden düzeltme beyannamesi vermesi de artırılan matraha %15 oranının uygulanmasına engel teşkil etmeyecektir. Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin süresinde vermiş oldukları yıllık beyannamelerde, zarar beyan edilmiş olması veya ilgili kanunlarında yer alan istisna uygulaması, indirim ve mahsuplar nedeniyle ödenecek vergi çıkmamış olması durumunda da bu mükelleflerce artırılan matrahlara da % 15 vergi oranı uygulanmak suretiyle ödenecek vergi hesaplanacaktır. 60

Örnek: C Ltd. Şti. nin 2013-2017 dönemlerine ilişkin beyan durumu aşağıdaki gibidir. Mükellef, ilgili yıllara ait kurumlar vergisi beyannamelerini süresinde vermiş ve hesaplanan vergiyi süresinde ödemiştir. YILLAR MALİ KAR/ZARAR DURUMU 2013 1.000.000 TL kâr 2014 500.000 TL zarar 2015 600.000 TL zarar 2016 1.200.000 TL kâr 2017 200.000 TL kâr Çözüm: Bu verilere göre mükellefin ilgili yıllarda artırması gereken kurumlar vergisi matrah tutarları aşağıdaki gibidir: YILLAR ARTIRIM (%) ARTIRILAN MATRAH (TL) ÖDENECEK VERGİ (TL) 2013 % 35 350.000,00 52.500,00 2014 % 30 38.323,00 TL (ASGARİ) 5.748,45 2015 % 25 40.701,00 TL (ASGARİ) 6.105,15 2016 % 20 240.000,00 36.000,00 2017 %15 49.037,00 TL (ASGARİ) 7.355,55 61

KIST DÖNEM FAALİYETTE BULUNAN MÜKELLEFLERİN BU DÖNEMLERE İLİŞKİN OLARAK ARTIRACAKLARI MATRAHLARIN TESPİTİ (MADDE 5/1-i) Kanun kapsamında matrah artırımında veya beyanında bulunacak mükelleflerin, matrah artırımında veya beyanında bulundukları yıllarda (işe başlama ve işi bırakma gibi nedenlerle) kıst dönemde faaliyette bulunmuş olmaları halinde, ilgili yıllar için belirlenen ve yukarıda açıklanan asgari matrahlar faaliyette bulunulan ay sayısı (ay kesirleri tam ay olarak) dikkate alınarak hesaplanır. Örneğin; 21.07.2016 yılında işe başlayan bir kurumlar vergisi mükellefinin ilgili dönemde matrah beyan etmemesi halinde, ilgili dönem için uygulanacak asgari matrah artırımı tutarı, 2016 yılı için geçerli olan 43.260 TL nin (6/12 si) yarısı (21.630 TL) olarak uygulanacaktır. 62

GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNİN MATRAH ARTIRIMINDA BULUNDUKLARI YILLARA AİT ZARARLARIN İZLEYEN YIL KARLARINDAN MAHSUP EDİLMESİ MÜMKÜN MÜDÜR? Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin matrah artırımında bulundukları yıllara ait zararların %50 si, 2018 ve izleyen yıl karlarından mahsup edilmez. (7143 Sayılı Kanun Madde 5/1-ğ) Bu hükme göre, mükellefler, matrah artırımında bulundukları yıllara ait olup indirim konusu yapılamamış geçmiş yıl zararlarının yarısını, 2018 ve müteakip yıl karlarından mahsup edemeyeceklerdir. Söz konusu zararların diğer yarısı ise, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanununun ilgili maddelerinde yer alan esaslar çerçevesinde mahsup edilmeye devam edilecektir. 63

Örnek: Kurumlar vergisi mükellefi (A) A.Ş., 2013-2017 yılları faaliyet sonuçları aşağıdaki gibidir. Mükellef, 2015 yılında beyan ettiği kar tutarından 2013 ve 2014 yıllarından devreden geçmiş yıl zararlarını mahsup etmiştir. YILLAR MALİ KAR/ZARAR DURUMU 2013 18.000 TL zarar 2014 16.000 TL zarar 2015 32.000 TL kâr 2016 24.000 TL zarar 2017 40.000 TL zarar Söz konusu mükellefin 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yılları için matrah artırımından yararlandığı durumda 2018 ve müteakip yıllarda mahsup edebileceği geçmiş yıl zarar tutarı 2014 yılından devreden (2.000 / 2 =) 1.000 TL, 2016 yılından devreden (24.000 / 2 =) 12.000 TL 2017 yılından devreden (40.000 / 2 =) 20.000 TL olmak üzere toplam 33.000 TL olacaktır. 64

MÜKELLEFLER ARTIRDIKLARI MATRAHLAR ÜZERİNDEN, DAHA ÖNCE TEVKİF SURETİYLE ÖDEMİŞ OLDUKLARI VERGİLERİ MAHSUP EDEBİLECEKLER MİDİR? Mükelleflerin matrah veya vergi artırımında bulundukları yıllara ilişkin olarak daha önce tevkif yoluyla ödemiş oldukları vergileri, matrah ve vergi artırımı nedeniyle ödeyecekleri vergilerden mahsup etmeleri mümkün değildir. Örneğin; bu kapsamda, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yıllarına ilişkin olarak verdikleri yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde beyan ettikleri yıllara sari inşaat ve onarma işine ait istihkaklarından kesilen vergilerin beyannamede mahsubu sonucu vergi iade haklarının doğması ve bu mükelleflerin de anılan yıllarla ilgili olarak matrah ve vergi artırımında bulunmaları halinde, iadesi gereken bu vergilerin, mükelleflerin matrah ve vergi artırımı nedeniyle ödeyecekleri vergilerden mahsubu mümkün değildir. 65

YILLARA SARİ İNŞAAT VE ONARIM İŞİ YAPAN MÜKELLEFLERDE MATRAH ARTIRIMI Yıllara sari inşaat ve onarım işi yapan gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri, bu faaliyetleri dolayısıyla 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yılları için bu Kanunun matrah ve vergi artırımı hükümlerinden yararlanabileceklerdir. Yıllara sari inşaat ve onarım işi bulunan mükellefler, her bir inşaat itibarıyla işin bittiği yıl esas alınmak suretiyle bu Kanuna göre matrah ve vergi artırımında bulunabileceklerdir. Öte yandan, önceki yıllarda başlayan, ancak 2018 yılında bitmiş veya halen devam etmekte olan, yıllara sari inşaat ve onarım işleri için gelir vergisi mükelleflerinin Mart 2019, kurumlar vergisi mükelleflerinin Nisan 2019 ve müteakip yıllarda beyanda bulunması gerektiğinden bu işler için Kanunun matrah ve vergi artırımı hükümlerinden yararlanma imkanı bulunmamaktadır. 66

KATMA DEĞER VERGİSİNDE HESAPLANAN KDV ARTIRIMI Emre KARTALOĞLU Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir 67

KATMA DEĞER VERGİSİNDE ARTIRIM Kanunun 5/(3) üncü maddesinde; katma değer vergisi mükelleflerinin 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yılları için maddede belirtildiği şekilde vergi artırımında bulunmayı kabul etmeleri halinde, artırımda bulundukları dönemler için haklarında vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacağı hükme bağlanmıştır. Vergi artırımında bulunulan yıla ait vergilendirme dönemlerinin tamamında katma değer vergisi beyannamesini vermiş olan katma değer vergisi mükellefleri, ilgili yıllarda her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri (ihtirazı kayıtla verilenler dahil) Katma Değer Vergisi beyannamelerinde hesaplanan katma değer vergisinin yıllık toplamı üzerinden; 2013 yılı için.% 3,5 2014 yılı için.% 3,0 2015 yılı için..% 2,5 2016 yılı için..% 2,0 2017 yılı için..% 1,5 oranında hesaplanacak katma değer vergisini, ödemeyi kabul etmeleri halinde vergi artırımı hükümlerinden faydalanabileceklerdir. 68

KATMA DEĞER VERGİSİNDE ARTIRIM Örnek : (D) Ticari İşletmesi 2015 yılına ait KDV beyannamelerinin tamamını vermiş olup, bu yılda toplam 1.000.000 TL hesaplanan KDV beyan etmiştir. Çözüm: Örnekteki verilere göre; mükellef, hesaplanan KDV üzerinden %2,5 oranında hesaplanacak KDV yi beyan ederek, Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödemesi halinde matrah artırımı hükümlerinden yararlanabilecektir. Buna göre artırılması ve ödenmesi gereken KDV tutarı 25.000 TL dir. Vergi artırımı sonucu ödenen KDV, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınamaz. Ayrıca bu tutarlar, KDV beyannamelerine indirim olarak dahil edilemeyeceği gibi, 1 No.lu KDV beyannamelerine göre ortaya çıkan Ödenmesi Gereken KDV tutarlarından da indirilemez. Ödenen bu tutarların herhangi bir şekilde iade edilmesi de mümkün değildir. 69

KATMA DEĞER VERGİSİNDE ARTIRIM Katma Değer Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin 1-c bendi ve geçici 17 nci maddelerine göre tecil-terkin uygulaması kapsamında teslimleri bulunan mükelleflerde, tecil edilen vergiler, ilgili dönem beyannamesinde yer alan hesaplanan katma değer vergisinden düşülecek ve yıllık toplama dahil edilmeyecektir. 2 No.lu KDV beyannameleri için vergi artırımı uygulamasından yararlanılması mümkün değildir. Bu çerçevede, 2 No.lu KDV Beyannamesi ile sorumlu sıfatıyla beyan edilen vergiler, satıcılar tarafından yıllık toplama dahil edilmeyeceği gibi, alıcılar tarafından da yıllık toplama dahil edilmeyecektir. İhtirazı kayıtla verilen beyannamelerde yer alan hesaplanan KDV tutarları, yıllık hesaplanan KDV toplamına dahil edilecektir. Kanunun yayımlandığı tarihten önce yapılıp kesinleşen İkmalen, re sen veya idarece tarhiyatlarda, ilgili dönem beyanı ile birlikte dikkate alınacaktır. Mükelleflerin, artırıma esas alınan ilgili yılların vergilendirme dönemlerinin (12 Ay) tamamı için artırımda bulunmaları gerekmektedir. Seçimlik hak sadece artırımda bulunulacak yılın seçiminde söz konusudur. Yani bir yıla ilişkin olarak katma değer vergisi yönünden vergi artırımına karar verilmiş olması halinde bu yıla ait tüm vergilendirme dönemleri itibariyle artırımında bulunulması gerekmekte olup, kısmi bir artırıma gidilemeyecektir. Mükelleflerin artırımda bulunmak istedikleri yıl içinde işe başlamaları ya da işi bırakmaları halinde, faaliyette bulunulan vergilendirme dönemleri için bu fıkrada belirtilen esaslar çerçevesinde artırımda bulunulur. 70

KATMA DEĞER VERGİSİNDE ARTIRIM Artırım talebinde bulunulan yılları izleyen dönemlerde yapılacak vergi incelemelerine ilişkin olarak artırım talebinde bulunulan dönemler için, sonraki dönemlere devreden katma değer vergisi yönünden ve artırım talebinde bulunulan dönemler için ihraç kaydıyla teslimlerden veya iade hakkı doğuran işlemlerden doğan terkin ve iade işlemleri ile ilgili inceleme ve tarhiyat hakkı saklıdır. Ancak sonraki dönemlere devreden katma değer vergisi yönünden yapılan incelemelerde artırım talebinde bulunulan dönemler için tarhiyat önerilemez. KDV artırım tutarı hesaplanırken ilave edilecek KDV, hesaplanan KDV ye dahil edilmeyecektir. Sadece, ilgili dönemlerde hesaplanan KDV olarak beyan edilmesi gereken KDV nin sehven ilave edilecek KDV satırında beyan edilmiş olması halinde bu tutarların da hesaplanan KDV ye dahil edilmesi gerekir. 71

FAALİYETTE BULUNDUKLARI HALDE, İLGİLİ TAKVİM YILI İÇİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ BEYANNAMELERİNİN TAMAMINI VERMEYEN MÜKELLEFLER DE VERGİ ARTIRIMINDAN YARARLANABİLECEKLER MİDİR? Bir takvim yılı içinde en az 3 döneme ait katma değer vergisi beyannamesi veren mükelleflerin durumu : Bu durumda; verilmiş olan beyannamelerde yer alan hesaplanan katma değer vergisi tutarları toplanacak ve beyanname verilen dönem sayısına bölünmek suretiyle aylık ortalama hesaplanan katma değer vergisi tutarı bulunacaktır. Bulunan bu ortalama tutar, 12 ile çarpılmak suretiyle 1 yıla iblağ edilerek (tamamlanarak) vergi artırımına esas olacak yıllık hesaplanan katma değer vergisi tutarına ulaşılacaktır. Vergi artırımı talebinde bulunulan yılda hiç katma değer vergisi beyannamesi vermeyen veya en fazla 2 dönemde beyanname veren mükelleflerin durumu: Bu kapsama giren mükelleflerin katma değer vergisi matrah artırımı hükümlerinden yararlanabilmeleri için, aynı yıla ilişkin gelir veya kurumlar vergisi yönünden de matrah artırımında bulunmaları ve artırdıkları gelir veya kurumlar vergisi matrah tutarı üzerinden %18 oranında hesaplanacak katma değer vergisini ödemeyi kabul etmeleri gerekmektedir. 72

KATMA DEĞER VERGİSİNDE ARTIRIM Örnek: Mükellef (A) 2016 yılında Haziran, Temmuz ve Kasım aylarında katma değer vergisi beyannamesi vermiş diğer aylarda beyanname vermemiştir. Söz konusu beyannamelerde yer alan hesaplanan katma değer vergileri aşağıdaki gibidir. Dönem Haziran/2016 Temmuz/2016 Kasım/2016 Toplam Hesaplanan KDV 75.000 TL 160.000 TL 35.000 TL 270.000 TL Çözüm: Aylık Ortalama Hesaplanan Katma Değer Vergisi : (270.000 TL/3) = 90.000 TL Yıllık Hesaplanan Katma Değer Vergisi : (90.000 TL x 12 ay ) 1.080.000 TL Katma Değer Vergisi Artırımı : 1.080.000 TL x % 2 Ödenecek katma değer vergisi : 21.600 TL 73

KATMA DEĞER VERGİSİNDE ARTIRIM Örnek : (B) Ltd. Şti. 2017 yılında Temmuz ve Aralık aylarında katma değer vergisi beyannamesi vermiş diğer aylarda beyanname vermemiştir. Mükellef kurumun 2017 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde beyan ettiği matrahı 400.000 TL dir. Çözüm: Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı : 400.000 TL x % 15 (2017 yılı artırım oranı) = 60.000 TL Ödenecek Kurumlar Vergisi : 60.000 TL x % 20 = 12.000 TL Katma Değer Vergisi Artırımı : 60.000 TL x % 18 Ödenecek Katma Değer Vergisi = 10.800 TL Mükellef yukarıda hesaplanan 12.000 TL kurumlar vergisi ile 10.800 TL katma değer vergisini 7143 sayılı Kanun kapsamında beyan edip ödediği takdirde anılan Kanun maddesinden yararlanmış olacaktır. 74

KDV ARTIRIM TUTARININ ARTIRILAN KURUMLAR VERGİSİ MATRAHININ % 18 İNDEN AZ OLAMAYACAĞI 7143 sayılı Kanunun 5 nci maddesinin (3/b-3) bendine göre; İlgili takvim yılı içindeki işlemlerin tamamının istisnalar kapsamındaki teslim ve hizmetlerden oluşması veya diğer nedenlerle hesaplanan katma değer vergisi bulunmaması ile tecil-terkin uygulaması kapsamındaki teslimlerden oluşması halinde, ilgili yıl için gelir veya kurumlar vergisi matrah artırımında bulunulmuş olması şartıyla artırılan matrah üzerinden %18 oranında katma değer vergisi artırımında bulunmak suretiyle 5 inci fıkra hükmünden yararlanılır. Şu kadar ki, ilgili takvim yılı içinde anılan alt bentte belirtilen durumların yanı sıra vergiye tabi diğer işlemlerin de mevcudiyeti nedeniyle hesaplanan vergisi çıkan mükelleflerin bu fıkra hükmüne göre ödemeleri gereken katma değer vergisi tutarı, belirtilen şekilde hesaplanacak %18 oranındaki katma değer vergisi tutarından aşağı olamaz. Bu kapsama giren mükellefler, gelir veya kurumlar vergisi için matrah artırımında bulunmamaları halinde 5 inci fıkra hükmünden yararlanamaz. Bu hükme göre, mükelleflerin KDV artırımından yararlanmak istedikleri yıl içindeki bazı dönemlere ait beyannamelerinde, "Hesaplanan KDV" bulunmaması durumunda, vergi artırımı nedeniyle ödemeleri gereken verginin tespiti için gelir veya kurumlar vergisi matrah artırımında bulunmaları ve bu tutarın %18 i ile karşılaştırma yapılması gerekmektedir. Bu durumda Tebliğ ekinde yer alan Ek:17 deki bildirim formu kullanılır. 75

KDV ARTIRIM TUTARININ ARTIRILAN KURUMLAR VERGİSİ MATRAHININ % 18 İNDEN AZ OLAMAYACAĞI Bu çerçevede, yıl içindeki beyannamelerinin tamamını vermekle birlikte, beyannamelerin bir veya birkaçında hesaplanan vergisi bulunmayan mükelleflerin KDV artırımı yapmak istemeleri halinde, hesaplanan vergi bulunan beyannamelerindeki hesaplanan vergiler toplanacak ve bu toplama, ilgili yıl için öngörülen artırım oranı uygulanarak artırım tutarı hesaplanacaktır. Ancak bu tutarın, gelir/kurumlar vergisi için artırılan matrahların %18 inden küçük olursa büyük olan tutar dikkate alınacaktır. Benzer bir biçimde; yıllara sari inşaat işi ile uğraşan ve hakediş yapılmayan bazı dönemlere ilişkin bazı beyannamelerinde hesaplanan KDV bulunmayan mükelleflerin KDV artırım imkanından yararlanması için gelir veya kurumlar vergisi matrah artırımında bulunması ve yukarıda açıklanan karşılaştırmayı yapmaları gerekmektedir. Diğer taraftan matrah artırımı yapılacak dönemde verilen beyannamelerin tamamında hesaplanan KDV olması halinde gelir/kurumlar vergisi için matrah artırımı yapılmasına veya gelir/kurumlar vergisi için matrah artırımında bulunulsa bile karşılaştırma yapılmasına gerek yoktur. Hesaplanan KDV tutarlarının toplamına ilgili yıl için belirlenen oran uygulanmak suretiyle KDV artırım tutarı hesaplanır. Tebliğ ekinde yer alan Ek:14 bildirim formu kullanılır. 76

Örnek: (A) Anonim Şirketi nin 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yıllarında yapmış olduğu tüm işlemleri Katma Değer Vergisinden istisna edilen teslim ve hizmetlerden oluşmakta ve bu nedenle de beyannamelerinde Hesaplanan KDV tutarı bulunmamaktadır. (A) Anonim Şirketi nin söz konusu yılların tamamında Kurumlar Vergisi matrahının oluşmadığı varsayımıyla Katma Değer Vergisi artırım tutarları aşağıdaki gibi hesaplanacaktır. YIL (A) Kurumlar Vergisi Asgari Matrah Artırım Tutarı (B) Artırım Nedeniyle Ödenecek Kurumlar Vergisi (B=Ax%20) (C) Artırım Nedeniyle Ödenecek Kurumlar Vergisi (C=Ax%15) (D) KDV Vergi Artırımı (D=Ax%18) 2013 36.190,00 7.238,00 5.428,50 6.514,20 2014 38.323,00 7.664,60 5.748,45 6.898,14 2015 40.701,00 8.140,20 6.105,15 7.326,18 2016 43.260,00 8.652,00 6.489,00 7.786,80 2017 49.037,00 9.807,40 7.355,55 8.826,66 TOPLAM 207.511,00 41.502,20 31.126,65 37.351,98 77

TEBLİĞ ÖRNEK 25- Kurumlar vergisi mükellefi (K) A.Ş., 2016 yılı için KDV yönünden artırımda bulunmak istemektedir. Mükellefin Mart, Mayıs ve Eylül/2016 vergilendirme dönemlerinde vergiye tabi satış işleminin olmaması nedeniyle bu dönemlere ait 1 No.lu KDV Beyannamelerinde Hesaplanan Katma Değer Vergisi beyanı bulunmamaktadır. Mükellef, aynı takvim yılı ile ilgili olarak 45.000 TL kurumlar vergisi matrah artırımında bulunmuştur. Mükellefin 2016 yılı beyan durumu her bir dönem itibarıyla aşağıdaki gibidir. DÖNEMİ (2016) OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK TOPLAM 1) 305.000 x %2 = 6.100 TL 2) 45.000 x %18= 8.100 TL HESAPLANAN KDV (HKDV) BEYANI 40.000 TL 30.000 TL HKDV yok 25.000 TL HKDV yok 22.000 TL 28.000 TL 20.000 TL HKDV yok 38.000 TL 41.000 TL 61.000 TL 305.000 TL KDV artırım tutarı bu tutarlardan büyük olan 8.100 TL olacaktır. 78

GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ STOPAJLARI İÇİN MATRAH / VERGİ ARTIRIMI Emre KARTALOĞLU Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir 79

GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ STOPAJLARI İÇİN MATRAH / VERGİ ARTIRIMI 7143 sayılı Kanunun 5/2 nci maddesinde yapılan düzenleme ile; Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergi Kanunu çerçevesinde sorumlu sıfatıyla kesilmesi gereken vergilerden, Gelir Vergisi Kanunu nun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (1), (2), (3), (5), (11) ve (13) numaralı bentleri ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu nun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri ve 30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi, uyarınca vergi tevkifatı yapmak zorunda olanlar için 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yıllarına ilişkin bu tevkifat tutarlarını artırmaları şartıyla artırımda bulunulan vergilendirme dönemleri ile ilgili olarak gelir (stopaj) vergisi ve kurumlar (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacağı hüküm altına alınmıştır. 80

GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ STOPAJLARI İÇİN MATRAH / VERGİ ARTIRIMI Buna göre aşağıda belirtilen gelir ve kurumlar vergisi stopajları için maddede belirtilen esaslar dahilinde matrah artırımında bulunulması mümkündür. Ücret Ödemeleri (GVK md. 94/1), Serbest Meslek Erbabına Yapılan Ödemeler (GVK md. 94/2), Yıllara Sari İnşaat Onarım İşlerine İlişkin Ödemeler (GVK md. 94/3, KVK md. 15/1-a, KVK md. 30/1-a), Kira Ödemeleri (GVK md. 94/5, KVK md. 15/1-b). Çiftçilere Yapılan Ödemeler (GVK md. 94/11) Vergiden Muaf Esnafa Yapılan Ödemeler (GVK md.94/13) 81

ÜCRET STOPAJINDA ARTIRIM Ücretli olarak çalışanlardan vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanların beyan ettikleri ücret ödemelerine ilişkin gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden aşağıda belirtilen oranlarda gelir (stopaj) vergisini artırmaları halinde, ilgili dönemlere ilişkin gelir (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır. GELİR (STOPAJ) VERGİSİ ARTIRIM ORANI YIL VERGİ ARTIRIM ORANI 2013 % 6 2014 % 5 2015 % 4 İlgili yıllarda muhtasar beyanname vermemiş mükellefler için Kanunda asgari işçi sayıları ve bu işçilere ilişkin asgari ücret tutarlarını esas alan düzenleme yapılmıştır. 2016 % 3 2017 % 2 82

SERBEST MESLEK VE KİRA STOPAJINDA ARTIRIM Muhtasar beyannamelerde bildiirlen söz konusu ödemelerine ilişkin gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden; aşağıda belirtilen oranlarda gelir (stopaj) vergisini artırmaları halinde, ilgili dönemlere ilişkin gelir (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır. GELİR (STOPAJ) VERGİSİ ARTIRIM ORANI YILLAR VERGİ ARTIRIM ORANI 2013 % 6 2014 % 5 2015 % 4 2016 % 3 2017 % 2 83

STOPAJLARIN HİÇ BEYAN EDİLMEMİŞ OLMASI DURUMU Serbest Meslek Stopajının Hiç Beyan Edilmemesi Halinde Kira Stopajının Hiç Beyan Edilmemesi Halinde Yıllar Beyan Edilecek Matrah (TL) [Bilanço Asgari Matrah %50] Ödenecek Vergi Tutarı (% 15) (TL) Yıllar Beyan Edilecek Matrah (TL) [GMSİ Asgari Matrah] Ödenecek Vergi Tutarı (% 15) (TL) 2013 9.048,00 1.357,20 2014 9.578,00 1.436,82 2015 10.172,00 1.525,80 2016 10.818,00 1.622,70 2017 12.263,00 1.839,45 2013 3.619,00 542,85 2014 3.831,00 574,65 2015 4.069,00 610,35 2016 4.327,00 649,05 2017 4.905,00 735,75 84

MUHTASAR BEYANNAMELERİNDE YILLARA SARİ İNŞAAT İŞLERİ İLE ÇİFTÇİLERDEN ALINAN ZİRAİ MAHSULLER VE ESNAF MUAFLIĞINDAN YARARLANANLARA YAPILAN ÖDEMELERE İLİŞKİN STOPAJ BULUNAN MÜKELLEFLERDE VERGİ ARTIRIMI Yıllara sari inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hakediş ödemeleri üzerinden 2013 ila 2017 yılları için her bir yıl itibarıyla %1 oranında hesaplanacak vergiyi ödemeleri halinde bu tevkifat türü için de vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır. Gelir Vergisi Kanunu nun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (11) ve (13) numaralı bentlerine göre Çiftçilerden alınan zirai ürün ve hizmetlere ilişkin ödemeler ile Esnaf muaflığından yararlananlara yapılacak ödemeler için ilgili yıllarda söz konusu ödemeler için geçerli olan tevkifat oranının %25 i oranında hesaplanan vergiyi ödemeleri halinde bu tevkifat türü için de vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır. 85

HİÇ BEYANDA BULUNULMAMASI HALİNDE DİĞER ÖDEMELERDE STOPAJ ARTIRIMI Mükelleflerin bu kapsamda muhtasar beyanname vermemiş olması veya muhtasar beyanname verilmekle birlikte artırılması istenilen ödeme türünün beyannamede bulunmaması halinde ise bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenmiş asgari matrah üzerinden 2013 ila 2017 yılları için her bir yıl itibarıyla yıllara sari inşaat işleri dolayısıyla % 3, çiftçilerden alınan zirai mahsüller nedeniyle yapılacak ödemelerden %2 ve esnaf muaflığından yararlananlara yapılan ödemelerden ise %5 oranında hesaplanacak vergi ödenerek artırım imkanından yararlanılacaktır. YILLAR STOPAJ MATRAHI (BİLANÇO USULU ASGARİ GELİR VERGİSİ MATRAHI) Yıllara Yaygın İnşaat İşleri Stopajı GVK 94/3, KVK 15/a ve 30/a Çiftçilerden Alınan Zirai Mahsul Ödemeleri (GVK 94/11) Esnaf Muaflığından Faydalananlara Yapılan Ödemeler (GVK 94/13) 2013 18.095,00 % 3 % 2 % 5 2014 19.155,00 % 3 % 2 % 5 2015 20.344,00 % 3 % 2 % 5 2016 21.636,00 % 3 % 2 % 5 2017 24.525,00 % 3 % 2 % 5 86

KAR DAĞITIMI (TEMETTÜ) STOPAJI İÇİN MATRAH ARTIRIMI İMKANI YOK Gelir Vergisi Kanunu nun 94 üncü maddesinin 6/b alt bendi ile Kurumlar Vergisi Kanunu nun 15/2 ve 30/3,6 fıkralarında kar dağıtımına bağlı vergi tevkifatı ile dar mükelleflerce ana merkeze aktarılan tutarlar üzerinden yapılacak vergi tevkifatı hükümleri yer almaktadır. Kanunda anılan hükümler yönünden matrah ve vergi artırımına ilişkin bir hükme yer verilmediğinden, Gelir Vergisi Kanunu nun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (1), (2), (3) ve (4) numaralı bentlerinde yazılı kar paylarının dağıtımı sırasında yapılmakta olan vergi tevkifatı,, bu Kanun hükümlerine göre tevkifat yapmakla sorumlu olanlarca matrah ve vergi artırımına konu edilemeyecektir. Kar dağıtımı stopajları için 7143 sayılı Kanunun 5 inci maddesi kapsamında vergi artırımı söz konusu olmadığından, kurumlar vergisi için matrah artırımında bulunması mükellefin kar dağıtım stopajı yönünden incelenmesine engel teşkil etmeyecektir. 87

MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI SONUCUNDA TAHAKKUK EDEN VERGİLERİN ÖDENMESİ Kanunun 5. inci maddesi hükümlerinden yararlanılarak artırımda veya beyanda bulunanlar; anılan hükümlere göre hesaplanan gelir, kurumlar ve katma değer vergisi ile gelir ve kurumlar vergisi stopajları nedeniyle, Kanun hükümlerine göre tarh ve tahakkuk ettirilen vergiyi, Kanunun yayımını izleyen dördüncü ayda peşin (Eylül 2018) veya bu aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami 6 eşit taksitle 12 ay içinde ödenmesi şarttır. Taksitle ödeme seçilmesi durumunda; tarh olunan vergiye (1,045) katsayısı uygulanarak bulunan tutar taksit sayısı olan altıya bölünerek ödenecek taksit tutarı bulunacaktır. 88

MATRAH ARTIRIMINDAN DOĞAN VERGİNİN ZAMANINDA ÖDENMEMESİ HALİNDE HÜKÜMLERİNDEN YARARLANMA HAKKI ORTADAN KALKACAK MIDIR? Matrah ve vergi artırımının 31.08.2018 tarihine kadar yapılması, hesaplanan veya artırılan gelir, kurumlar ve katma değer vergilerinin Eylül 2018 de peşin veya bu aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami altı eşit taksitte ödenmesi şarttır. Bu vergilerin bu Kanunda belirtilen şekilde ödenmemesi hâlinde, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsiline devam olunur, ancak bu madde hükmünden yararlanılamaz. (Madde 5/4a) Dolayısıyla, hesaplanan vergilerin süresinde ödenmemesi, matrah ve vergi artırımı hükümlerinden yararlanılmasına engel olacaktır ve ödemesi geciktirilen tutarların gecikme zammı ile takip ve tahsiline devam olunacaktır. Diğer taraftan aynı Kanunun 9/(6).bendinde yer alan; Bu Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerin ilk ikisinin süresinde tam ödenmemesi ya da süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen diğer taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir. Bu hüküm her bir madde ve alacaklı idareler açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanır. şeklindeki hüküm yukarıdaki hükümle çelişmektedir. 89

MATRAH VE VERGİ ARTIRIMINA İLİŞKİN DİĞER ORTAK HÜKÜMLER Daha önce nezdinde vergi incelemesi yapılmış olan mükellefler, vergi incelemesi yapılan yıllar için de artırımda bulunabilirler. Ödenen vergiler, gider veya maliyet kabul edilmeyecek, indirim, mahsup ve iade konusu yapılmayacaktır. Artırılan matrahlar için ayrıca geçici vergi hesaplanmayacaktır. Mükellefler artırımda bulunulan dönemlerle ilgili defter ve belgeleri muhafaza etmeye ve istendiğinde ibraz etmeye mecburdurlar. Matrah veya vergi artırımı dolayısıyla mükelleflerce verilen yıllık, muhtasar ve katma değer vergisi beyannameleri ve diğer beyannameler için damga vergisi alınmaz. Matrah/vergi artırımında bulunulan yıllarda verilmeyen beyannameler için usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları kesilmeyecektir. 7143 sayılı Kanuna göre matrah ve vergi artırımında bulunan mükelleflerin ilgili vergi dairelerine vermiş oldukları bildirim veya yaptıkları beyanlarda yer alan bilgiler herhangi bir vergi türü incelemesi için done olarak kullanılmayacaktır. Vergi Dairelerince yapılan araştırma sonucunda mükelleflerce matrah ve vergi artırımlarının, 7143 sayılı Kanun hükümlerine göre, doğru beyan edilmediği veya vergi hataları nedeniyle eksik beyan edildiğinin tespiti halinde; matrah ve vergi artırımları ile ilgili olarak eksik tahakkuk eden vergiler, ilk taksit ödeme süresinin sonunda tahakkuk etmiş sayılacak ve Kanunda açıklandığı şekilde tahsil edilecektir. 90

KANUNUN YAYIM TARİHİ İTİBARİYLE İNCELEMEDE OLAN MÜKELLEFLER YÖNÜNDEN MATRAH ARTIRIMI Matrah veya vergi artırımında bulunulması, Kanunun yayımlandığı tarihten önce başlanılmış olan vergi incelemeleri ile takdir işlemlerine engel teşkil etmez. Ancak, artırımda bulunan mükellefler hakkında başlanılan vergi incelemeleri ve takdir işlemlerinin, bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ayın başından itibaren İKİ AY içerisinde (31 Temmuz 2018 tarihine kadar) sonuçlandırılamaması halinde, bu işlemlere devam edilmez. Bu süre içerisinde sonuçlandırılan vergi incelemeleri ile ilgili tarhiyat öncesi uzlaşma talepleri dikkate alınmaz. İnceleme ve takdir işlemlerinin sonuçlandırılmasından maksat, inceleme raporları ve takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettirilmesidir. Matrah artırımında bulunan mükellefler nezdinde 31 Temmuz 2018 tarihinden önce sonuçlandırılan inceleme veya takdir işlemlerinde tarhiyata konu matrah veya vergi farkı tespit edilmesi halinde, inceleme raporları ile takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihten önce artırımda bulunulmuş olması şartıyla inceleme ve takdir sonucu bulunan fark, 7143 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin matrah ve vergi artırımı hükümleri ile birlikte değerlendirilir. 91

KANUNUN YAYIM TARİHİ İTİBARİYLE İNCELEMEDE OLAN ve İNCELEMESİ 31 TEMMUZ 2018 DEN ÖNCE SONUÇLANAN MÜKELLEFLERİN DURUMU Kanunun yayımlandığı tarihten önce başlanılmış söz konusu vergi incelemeleri ile takdir işlemlerinin 31 Temmuz 2018 tarihinden önce sonuçlandırılması ve tarhiyata konu matrah farkı tespit edilmesi halinde; a) Mükellef, inceleme raporları ile takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihten önce matrah artırımında bulunmuş ise, mükellefin ilgili yıllarda artırılan matrah tutarlarının, vergi incelemeleri veya takdir komisyonu kararlarına göre o yıl için belirlenen matrah farkından fazla veya bu tutara eşit olması durumunda mükellef hakkında ayrıca vergi incelemesi sonucuna ve takdir komisyonu kararlarına göre vergi tarhiyatı yapılmaz ve ceza uygulanmaz. b) Vergi incelemeleri ve takdir sonucu belirlenen tarhiyata konu matrah farkının, mükellefin ilgili yıl için artırdığı matrah tutarından fazla olması halinde, aradaki fark tutar kadar matrah farkı üzerinden mükellef hakkında gerekli vergi tarhiyatı yapılacak ve ceza uygulanacaktır. Ancak mükellef, bu fark tutar üzerinden tarh edilen vergiler ile uygulanan gecikme faizi ve cezalar için 7143 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine göre ödemede bulunabilecektir. 92

STOK AFFI Emre KARTALOĞLU Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir 93

STOK AFFI İşletmede Mevcut Olduğu Halde Kayıtlarda Yer Almayan Emtia, Makine, Teçhizat ve Demirbaşlar (Md. 6/1) Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Bulunmayan Emtia (Md.6/2) Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar (Md.6/3) 94

İŞLETMEDE MEVCUT OLDUĞU HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTİA, MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLAR (MADDE 6/1) [ FATURASIZ ALIŞ! ] MADDE - 6/1 Kanunun 6/1 inci maddesi hükmü ile gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine (adi, kollektif ve adi komandit şirketler dahil); İşletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan; Emtia, Makine, Teçhizat, Demirbaşları, yasal kayıtlarına intikal ettirmek suretiyle, kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmelerine, imkan sağlanmıştır. 95

İŞLETMEDE MEVCUT OLDUĞU HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTİA, MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLAR Mükelleflere alış faturası olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların kayıtlara intikal ettirilmesine imkân veren bu düzenleme, bütün gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerini kapsamaktadır. Madde hükmünden yararlanmak isteyen mükellefler, işletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını Kanunun yürürlüğe girdiği ayı izleyen üçüncü ayın son iş günü olan 31 Ağustos 2018 tarihine kadar bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirecekler ve tahakkuk eden verginin tamamını da en geç bu tarihe kadar ödeyeceklerdir. Bu kıymetler, bildirim tarihinde mükelleflerce veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedelle (Değerleme günü itibariyle normal alım-satım bedeli) değerlenmek suretiyle envanter listesinde gösterilecektir. Rayiç Bedel, mükellefin kendisi tarafından bizzat tespit edebileceği gibi bağlı olduğu meslek kuruluşuna da tespit ettirilebilecektir. Bildirilen kıymetler yasal kayıt süresi içerisinde kayıtlara intikal ettirilecektir. 96

STOK AFFI UYGULAMASINDA EMTİA KAVRAMI Mükelleflerin stok affı uygulamasında emtia kavramı kapsamında; Alım satım işletmelerinde satışa hazır malları, İmalatçı işletmelerde ise hammadde, malzeme, yarı mamul ve mamul malları, İnşaat işletmelerinde ise (yıllara sari inşaat ve onarım işi, kat karşılığı veya kendi adlarına inşaat yapıp satanlar) varsa inşa edilen ve emtia niteliğindeki taşınmazları (daire, dükkan vb.) ile üretimde kullandıkları demir, çimento, tuğla gibi ilk madde ve malzemelerini veya yarı mamullerini, bildirmeleri mümkündür. 97

İŞLETMEDE MEVCUT OLDUĞU HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTİA, MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLARIN BEYANI VE VERGİLENDİRME Stok Değer Düzeltimi Uygulaması çerçevesinde beyan edilerek kayıtlara intikal ettirilen, Genel orana tabi makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden %10 oranında; İndirimli orana tabi diğer makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların yarısı oranında, katma değer vergisi hesaplanarak, hesaplanan KDV sorumlu sıfatıyla verilecek olan 2 No lu KDV beyannamesi ile beyan edilecek ve aynı süre içinde ödenecektir. Beyan edilen emtia üzerinden hesaplanan katma değer vergisi, 1 no.lu beyannamede genel esaslar çerçevesinde mal ve hizmet teslimleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirime ve iadeye konu edilebilecektir. Makine, teçhizat ve demirbaşlar nedeniyle bahse konu uygulama kapsamında beyan edilerek sorumlu sıfatıyla ödenen KDV indirim ya da iadesi konusu olmayacak, buna karşın verginin ödendiği yılın gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. Teslimleri KDV den istisna olan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarla ilgili olarak stok affı uygulamasından yararlanılması mümkün değildir. 98

İŞLETMEDE MEVCUT OLDUĞU HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTİA, MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLAR Uygulama Sonucunda Doğan Değerleme Farklarının Muhasebeleştirilmesi: Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerce, aktiflerine intikal ettirdikleri emtia için ayrı; makine, teçhizat ve demirbaşlar için ayrı olmak üzere pasifte karşılık hesabı açılacaktır. Belgesiz iktisadi kıymetin iktisabı için çek, senet veya başka bir değer verilmişse karşılık olarak bunlarla ilgili hesap gösterilecektir. Öte yandan, Kanunun 6 ncı maddesinin (1-b) numaralı bendine göre; makine, teçhizat ve demirbaşlar ayrıca envantere kaydedilecek, ayrılan karşılık birikmiş amortisman olarak kabul edilecektir. Ancak, bu kıymetlerin satılması halinde, söz konusu karşılık tutarı daha önce gider yazılmamış olduğundan, mali karın tespitinde hasılata dahil edilmeyecektir. Bildirime dahil edilen amortismana tabi iktisadi kıymetler için amortisman ayrılmayacaktır. Emtia için ayrılan karşılık, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi halinde, sermayenin unsuru sayılacak ve vergilendirilmeyecektir. 99

3- STOK AFFI UYGULANMA SONUCUNDA AYRILAN KARŞILIKLARIN ORTAKLARA DAĞITIMININ VERGİSEL SONUÇLARI 7143 sayılı Kanunun "İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar" başlıklı 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasında; "Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, birinci fıkra hükümleri uyarınca aktiflerine kaydettikleri emtia için ayrı, makine, teçhizat ve demirbaşlar için ayrı olmak üzere özel karşılık hesabı açarlar. Emtia için ayrılan karşılık, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi halinde sermayenin unsuru sayılır ve vergilendirilmez. Makine, teçhizat ve demirbaşlar envantere kaydedilir ve ayrılan karşılık birikmiş amortisman addolunur." hükmü yer almaktadır. Bu çerçevede; bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin madde kapsamında aktiflerine intikal ettirdikleri demirbaş, makine ve teçhizat için pasifte açmış oldukları karşılık hesabında yer alan tutarlar, birikmiş amortisman olarak kabul edildiğinden, bu tutarların ortaklara dağıtmaları mümkün bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, işletmesinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan emtiayı kayıt altına alabilmek için 7143 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinden yararlanan mükellefler tarafından söz konusu emtia için ayrılan karşılık sermayenin unsuru olarak sayılacağından, karşılık hesabına kaydedilen tutarlar bu şirket tarafından ortaklarına dağıtılması halinde vergi kesintisi yapılmayacak ve anılan şirketin tasfiye edilmesi halinde de vergilendirilmeyecektir. Bu kapsamda ortakların hisselerine isabet eden tutarın ortaklarca menkul sermaye iradı olarak beyanı da söz konusu olmayacaktır. Benzer bir biçimde, 7143 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinden yararlanan şirketin hissedarı olan diğer bir şirkete söz konusu emtia karşılık hesabından yapılan ödemeler dağıtımdan pay alan şirket için sermaye payının iadesi niteliğinde olduğundan kurum kazancına dahil edilmeyecek, ancak, bu tutarların şirket tarafından ortaklarına kar dağıtımına konu edilmesi halinde ortakların hukuki statülerine göre tevkifat yapılması ve ortakların kazançlarına dahil edilerek ilgili mevzuat hükümlerine göre beyan edilmesi gerekebilecektir. * 6736 sayılı Kanunda yer alan aynı hükme ilişkin olarak Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı verilen muktezalarda özetle bu ifadeler yer almaktadır. Aynı uygulamalar 7143 sayılı Kanun içinde geçerli olacaktır.

STOK AFFI BEYANINA KONU EDİLEN İKTİSADİ KIYMETLERİN SATIŞI Örnek : Mobilya alım-satımı ile uğraşan Gümüş Limited Şirketi, stoklarında bulunan ancak kayıtlarında yer almayan mobilyalara ilişkin envanter listesini hazırlamıştır. Genel oranda katma değer vergisine tabi olan mobilyaların kendisi tarafından belirlenen rayiç bedeli 20.000,00 TL dir. Şirketin bu bildirimine ilişkin muhasebe kayıtları aşağıdaki şekilde olacaktır. / 153 TİCARİ MALLAR 20.000,00-TL 191 İNDİRİLECEK KDV 2.000,00-TL 525 KAYDA ALINAN EMTİA ÖZEL KARŞ. 20.000,00-TL (Kanunun 6/1 inci maddesi) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 2.000,00-TL (Sorumlu sıfatı ile ödenecek KDV) / Stok affından yararlanan mükelleflerin uygulama kapsamına giren mallarını (Emtia, Makine, Teçhizat ve Demirbaşlar) daha sonra satmaları halinde, defterlere kaydedilecek satış bedeli kayıtlı değerinden düşük olamayacak, bir başka deyişle bu şekilde kayıtlara alınan malların satışından zarar doğamayacaktır. Dolayısıyla örnekteki malın satılması halinde kayıtlara intikal ettirilecek satış bedeli 20.000,00-TL nın altında olmayacaktır. Gerçek satış bedelinin kayda alınan bedelden düşük olması halinde, kazancın tespitinde kayıtlı bedel dikkate alınacaktır. 102

İŞLETMEDE MEVCUT OLDUĞU HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTİA, MAKİNA, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLAR Örnek : (A) Ltd. Şti. nin kayıtlarında yer almayan makinalarının belirlenen rayiç bedeli 100.000,00 TL dir. Kayıtlarda yer almayan makinaların envantere alınmasına ilişkin muhasebe kayıtları aşağıdaki gibidir: / 253 TESİS, MAKİNA VE CİHAZLAR 100.000,00-TL 689 DİĞER OLAĞANÜSTÜ GİD.VE ZARAR (%10 KDV) 10.000,00-TL 526 KAYDA ALINAN DEMİRBAŞ,MAKİNE VE TECHİZAT ÖZEL KARŞILIK HESABI 100.000,00-TL (7143 Sayılı Kanunun 6/1 inci maddesi) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 10.000,00-TL (Sorumlu sıfatı ile ödenecek KDV) / 103

KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE BULUNMAYAN EMTİA (MADDE 6/2) [ FATURASIZ SATIŞ! ] Kanunun 6/2 nci maddesi hükmü ile gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine kayıtlarında yer aldığı halde işletmelerinde mevcut olmayan mallarını, bu Kanunun yürürlüğe girdiği ayı izleyen üçüncü ayın son iş günü olan 31 Ağustos 2018 tarihine kadar fatura düzenlemeleri ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirmeleri ve böylece kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmeleri imkanı verilmiştir. Madde kapsamında düzenlenecek faturalarda alıcıya ilişkin bilgiler yerine, Muhtelif Alıcılar (7143 sayılı Kanunun 6/2 nci maddesi çerçevesinde düzenlenmiştir) ibaresi yazılacaktır. Faturada yer alacak bedel, söz konusu malla aynı neviden olan malların gayri safi kar oranı dikkate alınarak tespit edilecektir. Gayri safi kar oranının yasal kayıtlardan tespit edilemediği hallerde, mükellefin bağlı olduğu meslek odalarının belirleyeceği oranlar esas alınacaktır. 104

KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN EMTİA MUHASEBE KAYITLARI Uygulama kapsamında faturalanan ve yasal defterlere kaydedilen mallarla ilgili işlemler, normal satış işlemlerinden bir farklılık arz etmemektedir. Buna göre, kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede mevcut olmayan emtiaya ilişkin faturada emtianın tabi olduğu oranda KDV hesaplanacak ve hesaplanan KDV tutarı ilgili dönem 1 Nolu KDV beyannamesinin Matrah kulakçığının, 7143 Sayılı Kanunun (6/2-a) Maddesi Kapsamındaki Bildirim tablosuna kayıt yapılarak beyan edilecektir. Ancak bu madde hükmüne göre ödenmesi gereken KDV, ilk taksiti beyanname verme süresi içinde, izleyen taksitler beyanname verme süresini takip eden ikinci ve dördüncü aylarda olmak üzere üç eşit taksitte ödenecektir. Fatura bedeli 600 Yurtiçi Satışlar, faturada hesaplanan katma değer vergisi de 391 Hesaplanan KDV hesabına alacak yazılmak suretiyle kayıtlara intikal ettirilerek yıllık gelir veya kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasında dikkate alınacaktır. 105

KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN MALLAR MUHASEBE KAYITLARI II Gerçek durum ile kayıtlar arasındaki farklılık, faturasız satışlardan kaynaklanmakta olup, normal koşullarda faturasız satılan malların bedeli kadar işletme kalemlerinden birinde (nakit para, banka, alacak senedi, çek ve benzeri değerler) artış olması gerekmektedir. Dolayısıyla, mal çıkışı karşılığında işletmede aktif değer varsa veya işletmede beyan tarihinde bu artış net olarak görülüyorsa, buna ilişkin hesaplara kayıt yapılması gerekmektedir. Aktif hesaplarda meydana gelen artışın herhangi bir şekilde tespit edilememesi hâlinde 689 Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (Gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin düzenlenmesi sırasında kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınacaktır.) hesabına borç kaydı yapılacaktır. Aktif hesaplarda meydana gelen artışın ortaklar tarafından işletmeden çekilmiş olması halinde, 231-Ortaklardan Alacaklar hesabına borç kaydı yapılacaktır. Fatura düzenlenmek suretiyle bu bölümde açıklandığı şekilde kayıtlara intikal ettirilen malların daha önceki dönemlerde satıldığının tespit edilmesi halinde, geçmişe yönelik tarhiyat yapılmayacağı gibi ceza ve faiz de uygulanmayacaktır. 106

KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN MALLAR MUHASEBE KAYITLARI- III Örnek : (B) A.Ş., kayıtlarında yer aldığı halde stoklarında mevcut olmayan mallarını faturalandırarak kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmek istemektedir. Şirketin bu kapsamda faturalandıracağı mallara ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir: (Kaydi durum ile fiili durum arasındaki farklılığa sebep olan faturasız satışlar karşılığında işletme kalemlerinden hangisinde artış olduğu tespit edilememektedir.) Kayıtlarda Bulunduğu Halde Stoklarda Yer Almayan Malın Türü Miktarı Birim Değeri Toplam Değeri Karlılık Oranı KDV Oranı KDV Hariç Beyan Edilecek Top. Sat. Bedeli Beyan Edilecek Top. Hes. KDV A 50 20,00 TL 1.000,00 TL % 10 % 8 1.100,00 TL 88,00 TL B 40 100,00 TL 4.000,00 TL % 10 % 8 4.400,00 TL 352,00 TL C 100 50,00 TL 5.000,00 TL % 10 % 18 5.500,00 TL 990,00 TL TOPLAM - 10.000,00 TL - - 11.000,00 TL 1.430,00 TL 107

KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN MALLAR MUHASEBE KAYITLARI Bu verilere göre, yapılması gereken muhasebe kaydı aşağıdaki gibidir: / 689 DİĞER OLAĞANÜSTÜ GİD. VE ZAR 12.430,00 TL (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) 600 YURTİÇİ SATIŞLAR 11.000,00 TL (7143 sayılı Kanunun 6/2 nci maddesi) 391 HESAPLANAN KDV 1.430,00 TL / Muhasebe kaydında yer alan 1.430,00 TL hesaplanan KDV, bildirimin yapıldığı tarihin dahil olduğu Katma Değer Vergisi Beyannamesinde beyan edilecektir. 108

ECZANELERDE STOK AFFI UYGULAMASI Bu uygulamadan sadece Eczane Ruhsatnamesi bulunan KDV mükellefleri yararlanabilir. Eczaneler, stoklarında kaydi olarak yer aldığı halde fiilen bulunmayan ilaçları, bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar maliyet bedeli üzerinden fatura düzenlemek suretiyle kayıtlarından çıkarabilirler. Stoklarda kaydi olarak yer aldığı hâlde fiilen bulunmayan ilaçlar için bu ilaçların eczane kayıtlarında yer alan maliyet bedelleri esas alınacaktır. Bu suretle kayıtlardan çıkarılan ilaçların maliyet bedeli üzerinden %4 oranında hesaplanan katma değer vergisi ayrı bir beyanname ile beyan edilerek beyanname verme süresi içinde ödenir. Ödenen bu vergi, hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınamaz. Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede mevcut olmayan emtia ve ilaçlar nedeniyle düzenlenen faturalar, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerce yasal defterlerine hasılat olarak kaydedilecektir. 109

Örnek; (Z) Eczanesi, stoklarında kaydi olarak yer aldığı hâlde fiilen bulunmayan ilaçları faturalandırarak kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmek istemektedir. (Z) Eczanesi, stoklarında bulunmayan ve maliyet bedeli 100.000 TL olan ilaçlar için düzenlediği faturada 4.000 TL KDV hesaplayarak 27/08/2018 tarihinde beyan etmiştir. (Z) Eczanesi, söz konusu beyannameye göre tahakkuk eden vergiyi en geç 31/08/2018 tarihine kadar ödemesi gerekmektedir. Düzenlenen bu faturanın muhasebe kayıtlarına intikali aşağıdaki şekilde olacaktır. / 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD. VE ZAR. 104.000 TL (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) 600 YURTİÇİ SATIŞLAR 100.000 TL (7143 sayılı Kanunun 6/2 maddesi) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 4.000 TL / 110

STOK AFFINDA Ba ve Bs FORMU VERME MECBURİYETİ 7143 sayılı Kanunun 6/1 inci maddesi kapsamında işletmede mevcut olmakla birlikte kayıtlarda yer almayan emtia nedeniyle (Faturasız Alış) beyan edilecek söz konusu kıymetlerin rayiç bedelleri, Ba Formu vermek zorunda olan mükellefler tarafından söz konusu formlar ile bildirilmek zorundadır. Söz konusu bildirim işlemi, Ba Formunun Soyadı/Adı Unvanı bölümüne Muhtelif Satıcılar (7143 sayılı Kanun Madde 6/1), Vergi Kimlik Numarası bölümüne (3333 333 333) yazılmak suretiyle yapılacaktır. 7143 sayılı Kanunun 6/2 inci maddesinin birinci fıkrasına göre kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan emtia nedeniyle (Faturasız Satış) düzenlenen faturalar, Bs Formu vermek zorunda olan mükelleflerce, Bs Formu ile bildirilmek zorundadır. Söz konusu bildirim işlemi, Bs formunun Soyadı/Adı Unvanı bölümüne Muhtelif Alıcılar (7143 sayılı Kanun Madde 6/2), Vergi Kimlik Numarası bölümüne (4444 444 444) yazılmak suretiyle yapılacaktır. 111

Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Mevcut Olmayan Kasa ve Ortaklardan Alacaklar Emre KARTALOĞLU Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir 112

KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN KASA VE ORTAKLARDAN ALACAKLAR İLE BUNLARLA İLGİLİ DİĞER İŞLEMLER (MADDE 6/3) Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31/12/2017 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini bu Kanunun yayımı tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar (31 Ağustos 2018) vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilirler. Bu hüküm kapsamında beyan edilen tutarlar üzerinden %3 oranında hesaplanan vergi, beyanname verme süresi içinde (31 Ağustos 2018 e kadar) ödenir. Bu fıkra kapsamında ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmez; beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmez. Bu fıkra uyarınca beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir tarhiyat yapılmaz. 113

KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN KASA VE ORTAKLARDAN ALACAKLAR İLE BUNLARLA İLGİLİ DİĞER İŞLEMLER (MADDE 6/3) Bu uygulamadan yararlanan mükellefler; Bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve ortaklardan alacaklar tutarları ile bunlarla ilgili diğer işlemlerini düzeltmek için beyanda bulunan mükellefler, beyan edilen tutarlar üzerinden %3 oranında vergi hesaplayacak ve hesaplanan vergiyi beyanname verme süresi içinde ödeyeceklerdir. Kanaatimizce «BUNLARLA İLGİLİ DİĞER İŞLEMLER» kavramı ile esasen 131/231- Ortaklardan Alacaklar hesabında yer alması gerekirken, inceleme riski vb. çeşitli nedenlerle 101, 121, 221, 136, 236, 340 vb. hesaplarına aktarılan tutarlar kastedilmektedir. Bu süre içerisinde ödenmeyen bu vergiler 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre gecikme zammıyla birlikte takip edilecektir. Söz konusu tutarların beyanı üzerine, defter kayıtlarının düzeltilmesi gerekeceği tabiidir. 114

KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN KASA MEVCUDUNUN DÜZELTİLEBİLECEK KISMININ BELİRLENMESİ- I Kasa ve ortaklardan alacaklar hesabına ilişkin olarak beyanda bulunacak mükelleflerin, kurumlar vergisi beyannamesi ekinde vermiş oldukları 31.12.2017 tarihli bilançolarını dikkate almaları gerekmektedir. Dolayısıyla, mükelleflerin kanuni süresinden sonra verdikleri düzeltme beyannamelerinin ekinde yer alan bilançoları dikkate alınmayacaktır. Özel hesap dönemi kullanan mükellefler ise 2017 yılı içerisinde sona eren hesap dönemlerine ilişkin olarak vermiş oldukları kurumlar vergisi beyannamesi ekinde yer alan bilançolarını esas alacaklardır. 31.12.2017 tarihli bilançosunda var olan kasa mevcudu veya ortaklardan alacaklar tutarında 01.01.2018 tarihinden beyan tarihine kadar bir azalma olduğu takdirde 7143 sayılı Kanun kapsamında yararlanılabilecek tutar bahse konu hesapların 2018 yılı içinde düştüğü dip rakam esas alınmak suretiyle belirlenecektir. Uygulamadan doğrudan 31.12.2017 tarihli bilançosunda var olan Kasa hesabının bakiye tutarı için değil, bu tutardan fiilen kasada mevcut tutar düşüldükten sonra bulunan fiktif kısım için yararlanılabilecektir. Yararlanılabilecek olan tutar hiçbir zaman beyan tarihi itibariyle mevcut bulunan ortaklardan alacaklar veya kasa mevcudu tutarını aşamayacaktır. Uygulamadan yararlanabilecek ortaklardan alacaklar tutarlarının hesabında; doğrudan ödünç para verme ve alma işlemlerinden kaynaklanan kısım dikkate alınacak olup, işletmenin ticari faaliyeti kapsamında ortaklarıyla yapmış olduğu işlerden kaynaklanan borç ve alacak tutarları hesaplamada dikkate alınmayacaktır. 115

KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN KASA MEVCUDUNUN DÜZELTİLEBİLECEK KISMININ BELİRLENMESİ Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükelleflerinin Kanunun 6 ncı maddesinin 3 üncü fıkrası kapsamında beyanda bulunduğu takdirde, bu mevcudun muhasebe kayıtlarında da düzeltilmesi gerekmektedir. Net alacak tutarlarının belirlenmesinde, sadece tek düzen hesap planında yer alan "131/231.Ortaklardan Alacaklar" ve "331/431.Ortaklara Borçlar" hesaplarının bakiyeleri değil, ortaklarla ilgili diğer hesaplarda bulunan işlemleri de dikkate alınacaktır. Ortaklarla yapılan işlemlerin kaydedildiği tüm hesaplarda görülen ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkmış olan) doğmuş olan ortaklardan alacak ile ortaklara borçlar arasında net alacak kalanının işletme kayıtlarında düzeltilmesi; 689.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar hesabına borç kaydı yapılmak suretiyle yapılacaktır. Bu madde kapsamında beyan edilen kasa mevcutları ve ortaklardan net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerin, dileyen mükelleflerce 689. Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar hesabı yerine bilançonun aktifinde herhangi geçici bir hesapta (296- Geçici Hesap) izlenmesi mümkündür. Söz konusu geçici hesapta izlenen tutarın herhangi bir şekilde kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınamayacağı tabiidir. 116

KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN KASA MEVCUDUNUN DÜZELTİLMESİNE İLİŞKİN MUHASEBE KAYDI Örnek 1: (E) A.Ş., 31.12.2017 tarihli bilançosunda yer aldığı halde işletme kasasında fiilen mevcut olmayan 10.000.000 TL yi fiili duruma uygun şekilde düzeltmek istemektedir. Kurum, Kanun maddesi gereği, söz konusu tutarı vergi dairesine beyan etmiş ve bu tutar üzerinden %3 olarak hesapladığı 300.000 TL yi süresinde ödemiştir. / 689 DİĞER OLAĞANÜSTÜ GİD. VE ZAR 10.300.000 TL Veya (296- Geçici Hesap) (Kanunen kabul Edilmeyen Gider) 100 KASA 10.000.000 TL (7143 sayılı Kanunun 6/3 üncü maddesi) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 300.000 TL / 117

Örnek 2- (K) Anonim Şirketinin, 31.12.2017 tarihi itibarıyla düzenlediği bilançosunda kasa hesabında 400.000 TL görülmekte olup, dönem içindeki faaliyetleri sonucunda, beyan tarihi olan 28.06.2018 tarihi itibarıyla kasa mevcudu 220.000 TL'dir. Bu tutarın 20.000 TL lik kısmı fiilen kasada mevcuttur. Anılan mükellef, her ne kadar, 31.12.2017 tarihli bilançosunu baz almak suretiyle bu tarih itibarıyla var olan kasa mevcudu 400.000 TL olsa da, beyan tarihi itibarıyla kasa mevcudu 220.000 TL olduğundan, bu tutardan da fiilen kasada bulunan 20.000 TL düşülmek suretiyle en fazla bu tutar (200.000 TL) kadar beyanda bulunabilecektir. Bu çerçevede, beyan edilecek tutar ve üzerinden hesaplanacak vergi aşağıdaki gibi olacaktır. Beyan tutarı : 200.000 TL Hesaplanan vergi : (200.000 x %3=) 6.000 TL 118

Örnek 3: (F) Ltd. Şti. nin, 31.12.2017 tarihli bilançosunda 131-Ortaklardan Alacaklar hesabında 1.800.000 TL ve 331-Ortaklara Borçlar hesabında 2.600.000 TL kayıtlı görünmektedir. Söz konusu ortaklardan alacakların 1.500.000 TL si ile ortaklara borçlar hesabının 1.000.000 TL si ödünç para verme ve alma işlemlerinden kaynaklanmaktadır. Kalan tutarlar işletmenin ticari faaliyeti kapsamında ortaklarıyla yapmış olduğu işlerden kaynaklanan borç ve alacaktır. Kurum Kanun maddesinden yararlanmak istemiş ve söz konusu hesaplardaki borç vermealma işleminden kaynaklanan tutarlar arasındaki net alacak tutarı olan (1.500.000-1.000.000 =) 500.000 TL yi tarihinde vergi dairesine beyan etmiş ve bu tutar üzerinden % 3 olarak hesapladığı 15.000 TL yi süresinde ödemiştir. / 331 ORTAKLARA BORÇLAR 1.000.000 TL (7143 sayılı Kanunun 6/3. maddesi) 689 DİĞER OLAĞANÜSTÜ GİD. VE ZAR 515.000 TL (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) Veya (296- Geçici Hesap) 131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR 1.500.000 TL (7143 sayılı Kanunun 6/3. maddesi) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 15.000 TL / 119

DİĞER ÖZELLİKLİ HUSUSLAR Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa ve ortaklardan alacaklar mevcudu için ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmeyecek ayrıca kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmeyecektir. Kanunun 6 ncı maddesinin 3 üncü fıkrası hükmü uyarınca, kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa ve ortaklardan alacaklar mevcudu için beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir tarhiyat yapılmayacaktır. Kanun uyarınca verilmesi gereken ve elektronik ortamda gönderilebilen beyannamenin, kurumlar vergisi beyannamelerini elektronik ortamda göndermek zorunda olan mükellefler tarafından elektronik ortamda gönderilmesi zorunludur. Öte yandan, mükelleflerce kâr dağıtımı yapılması hâlinde, ticari bilanço açısından dağıtılabilir ticari kar tutarı, 7143 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında beyan edilen ve "689. Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar" hesabı altında muhasebeleştirilen tutarlar dikkate alınmaksızın tespit olunacaktır. 120

DİĞER ÖZELLİKLİ HUSUSLAR Maliye Bakanlığı, Mükelleflerce kâr dağıtımı yapılması halinde, ticari bilanço açısından dağıtılabilir ticari kâr tutarı, 6736 sayılı Kanunun 6/3 üncü maddesi kapsamında beyan edilen ve 689.Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar hesabı altında muhasebeleştirilen tutarlar dikkate alınmaksızın tespit olunacaktır. görüşündedir. Bu ifade 6111 sayılı Kanunun 11 inci maddesi uyarınca fiilen bulunmayan kasa ve ortaklardan alacaklar hesabının düzeltilmesi amacıyla zarar yazılan tutarların geçmiş yıllar karlarından mahsubunun kar dağıtımı sayılacağına ilişkin özelgelerindeki görüşe benzemektedir. 121

ORTAKLAR CARİ VE KASA HESABI İÇİN 7143 SAYILI KANUN DAN YARARLANILMASI SONUCU MEYDANA GELEN ZARARLARIN, YEDEK AKÇELERDEN VE GEÇMİŞ YIL KÂRINDAN MAHSUP EDİLMESİNİN VERGİSEL SONUÇLARI 6736 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin 3 üncü bendi kapsamında beyana konu edilen ve "Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar" hesabına kaydedilen tutarların, beyannamede kanunen kabul edilmeyen gider olarak kurum kazancına eklenmesi gerekmekte olup, bu hüküm kapsamında kayıtların düzeltilmesi nedeniyle ortaya çıkan zararın, izleyen yıllarda kurum kazancından indirim konusu yapılması da söz konusu değildir. Bir başka deyişle, mükelleflerce izleyen yıllarda kâr dağıtımı yapılması hâlinde, ticari bilanço açısından dağıtılabilir ticari kar tutarı, 6736 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında beyan edilen ve "689. Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar" hesabı altında muhasebeleştirilen tutarlar dikkate alınmaksızın tespit olunacaktır. Dolayısıyla, 6736 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin 3 üncü bendi kapsamında kayıtların düzeltilmesi nedeniyle "Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar" hesabına kaydedilen tutar gerçek anlamda ticari bir zarar niteliği taşımadığından; söz konusu zararın, geçmiş yıl kârlarından veya yedek akçelerden mahsup edilmesi halinde, bu mahsup işlemi kâr dağıtımı olarak değerlendirilecek ve mahsubu yapılan tutar üzerinden de kâr dağıtımına bağlı vergi kesintisi yapılacaktır. * 6111 sayılı Kanunda yer alan aynı hükme ilişkin olarak Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı İzmir VDB'nca verilen 12/03/2013 tarih ve 84098128-125[15-2012/9]-145 sayılı mukteza ile Antalya VDB'nca verilen 14/05/2013 tarih 49327596-125[KVK.2012.ÖZ.32]-114 sayılı mukteza.

BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI VARLIK BARIŞI UYGULAMASI (MADDE 10/13) Emre KARTALOĞLU Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir 123

YURT DIŞINDA BULUNAN VARLIKLARIN TÜRKİYE YE GETİRİLMESİ 7143 sayılı Kanunun 10/13. maddesi hükümleri çerçevesinde; a) Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını, bu fıkradaki hükümler çerçevesinde, 30/11/2018 tarihine kadar Türkiye deki banka veya aracı kuruma bildiren gerçek ve tüzel kişiler, söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebilirler. b) Banka ve aracı kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak %2 oranında hesapladıkları vergiyi, 31/12/2018 tarihine kadar vergi sorumlusu sıfatıyla bir beyanname ile bağlı bulunduğu vergi dairesine beyan eder ve aynı sürede öderler. c) (a) bendi kapsamına giren varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve bu fıkranın yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 30/11/2018 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilir. Bu takdirde, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye ye getirilme şartı aranmaksızın bu fıkra hükümlerinden yararlanılır. ç) Bu fıkranın yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının bu fıkranın yürürlüğe girmesinden önce Türkiye ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması hâlinde, söz konusu avansların defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla bu fıkra hükümlerinden yararlanılır. 124

YURT DIŞINDA BULUNAN VARLIKLARIN TÜRKİYE YE GETİRİLMESİ Yurt dışında bulunan varlıkların Türkiye ye getirilmesinden maksat; Fiziki olarak Türkiye ye getirilmesi mümkün olan Para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının fiziki olarak Türkiye ye getirilmesi veya bu varlıkların Türkiye deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesidir. Fiziki olarak Türkiye ye getirilmesi mümkün olmayan menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının aracı kurumlara bildirilmesidir. Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının Türkiye deki banka veya aracı kurumlarda mevcut ya da yeni açılan bir hesaba transfer edilmesi durumunda, banka dekontu veya aracı kurum işlem sonuç formları, varlıkların Türkiye ye getirilmiş olduğunun tevsikinde kullanılabilecektir. 30/11/2018 tarihine kadar banka veya aracı kurumlara bildirilmesi kaydıyla, yurt dışında bulunan söz konusu varlıkların Türkiye ye fiziki olarak getirilmesi sırasında yapılan deklarasyon/bildirime istinaden Gümrük İdaresinden alınan belgeler, varlıkların Türkiye ye getirilmiş olduğunun tevsikinde kullanılabilecektir. 125

YURT DIŞINDA BULUNAN VARLIKLARIN TÜRKİYE YE GETİRİLMESİ Yurt dışında bulunan ancak kapsama girmeyen varlıkların (örneğin taşınmazların) 30/11/2018 tarihine kadar kapsamdaki varlıklara dönüştürülmek suretiyle söz konusu fıkra hükümleri çerçevesinde Türkiye ye getirilmesi mümkündür. Bildirime konu edilecek varlıkların, bildirim tarihinden itibaren üç ay içinde Türkiye ye getirilmesi koşuluyla, bu varlıklara yurt dışında hangi tarih itibarıyla sahip olunduğunun madde hükmünden yararlanılması açısından herhangi bir önemi bulunmamaktadır. Şirketlerin kanuni temsilcileri, ortakları ya da şirket veya şirketin ortakları adına Kanun kapsamına giren varlıkları 18/5/2018 tarihinden önce yetkili kuruluşlarca düzenlenen bir vekalet veya temsil sözleşmesine istinaden değerlendirmeye yetkili olanların, bu tarih itibarıyla sahip oldukları ve yurt dışında bulunan varlıklarının, şirket adına bildirime konu edilerek Türkiye'ye getirilmesi veya Türkiye'deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi suretiyle Kanun hükümlerinden yararlanılabilmesi mümkündür. 126

VARLIK BARIŞINDA BEYAN VE ÖDEME Gerçek ve tüzel kişilerce, yurt dışında bulunan söz konusu varlıklar, 18/5/2018 tarihinden 30/11/2018 tarihine kadar iki nüsha olarak hazırlanacak ve 7143 Sayılı Kanuna İlişkin 3 No lu Tebliğ Ek-1'de yer alan form ile bankalara veya (menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarına münhasır olmak üzere) aracı kurumlara bildireceklerdir. Bildirimin gerçek veya tüzel kişinin vekili ya da kanuni temsilcisi tarafından yapılması halinde, bankalar veya aracı kurumlarca söz konusu vekil veya kanuni temsilcinin yetkili olup olmadığı hususu kontrol edilecektir. Formun bir nüshası, ilgili banka veya aracı kurum tarafından, varsa bildirim nedeniyle açılan hesaba ilişkin bilgiler yazılıp tasdik edildikten sonra, düzenlenen banka dekontları veya işlem sonuç formlarıyla birlikte ilgilisine geri verilecektir. Bildirime konu edilen varlıklara ilişkin olarak banka veya aracı kurumlar tarafından, bildirimde bulunanlardan herhangi bir belge istenilmeyecektir. 127

VARLIK BARIŞINDA BEYAN VE ÖDEME Banka ve aracı kurumlar; 31.07.2018 tarihine kadar kendilerine bildirilen varlıklar için vergi hesaplamayacak, 01.08.2018 tarihinden 30.11.2018 tarihine kadar kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak %2 oranında hesapladıkları vergiyi, 31.12.2018 tarihine kadar vergi sorumlusu sıfatıyla bir beyanname ile bağlı bulunduğu vergi dairesine beyan edip aynı süre içinde ödeyeceklerdir. Banka veya aracı kurumlara bildirimi yapılan varlıklara ilişkin bildirim değeri üzerinden %2 oranında hesaplanan tutarın ödenmemesi durumunda, banka veya aracı kurumların söz konusu bildirimi alma zorunluluğu yoktur. Bankalara veya aracı kurumlara bahse konu form ile yapılacak olan bildirime ilaveten gerçek ve tüzel kişilerce, söz konusu varlıklara ilişkin olarak vergi dairelerine ayrıca bir beyanda bulunulmayacaktır. Gerçek ve tüzel kişilerce, yurt dışında bulunan varlıklar için tek bir bildirim verilmesi esas olup, 30/11/2018 tarihine kadar birden fazla bildirimde bulunulması mümkündür. 128

VARLIK BARIŞINDA ÖZELLİKLİ KONULAR Varlık Barışı Uygulaması kapsamında bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaz. Varlık Barışı Uygulamasından faydalanılabilmesi için bildirilen veya beyan edilen tutarlara ilişkin tarh edilen verginin vadesinde ödenmesi ve (a) bendi uyarınca bildirilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye ye getirilmesi veya Türkiye deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi şarttır. Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, kanuni defterlerine kaydettikleri kıymetleri için pasifte özel fon hesabı açacaklardır. Söz konusu hesap serbestçe tasarrufa konu edilebilecek, sermayeye eklenebileceği gibi ortaklara da dağıtılabilecektir. Fon hesabında tutulan bu tutarlar, işletmenin tasfiye edilmesi halinde vergilendirilmeyeceği gibi, gerçekleşecek birleşme, devir ve bölünme hallerinde de vergilendirilmeyecektir. Ayrıca söz konusu varlıklara ilişkin tutarların, kurumlar vergisi mükellefleri tarafından ortaklara dağıtılması halinde kar dağıtımına bağlı stopaj yapılmayacak, gerçek kişi ortaklar ile kurumlar vergisi mükellefi olan ortaklar tarafından elde edilen bu tutarlar da vergilendirilmeyecektir. Varlık Barışı ödenen vergiler gider yazılamaz ve başka bir vergiden mahsup edilemez. Türkiye ye getirilen veya kanuni defterlere kaydedilen varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilmez. 129

TÜRKİYE DE BULUNAN ANCAK KANUNİ DEFTER KAYITLARINDA YER ALMAYAN VARLIKLARIN KANUNİ DEFTERLERE KAYDI Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye'de bulunan, ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar, 30/11/2018 tarihine (bu tarih dahil) kadar 7143 Sayılı Kanuna İlişkin 3 No lu Tebliğ Ek-3'de yer alan beyanname ile gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairelerine doğrudan veya elektronik ortamda da beyan edilebilecektir. Beyan edilerek kanuni defter kayıtlarına intikal ettirilen taşınmazlar hakkında Vergi Usul Kanununda yer alan amortismanlara ilişkin hükümler uygulanmayacaktır. Kayıtlara alınan bu varlıkların daha sonra elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gelirin veya kurum kazancının tespitinde gider veya indirim olarak kabul edilmeyecektir. Yukarıdaki belirtilen varlıkların; 31.07.2018 tarihine kadar vergi dairesine beyan edilerek kanuni defterlere kaydedilmesi halinde vergi hesaplamayacak, 01.08.2018 tarihinden 30.11.2018 tarihine kadar vergi dairesine beyan edilerek kanuni kaydedilmesi halinde ise beyan edilen varlığın değeri üzerinden %2 oranında vergi hesaplanacaktır. 130

YURT DIŞINDAN ELDE EDİLEN KAZANÇLARA İLİŞKİN İSTİSNA UYGULAMASI 7143 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin onüçüncü fıkrasının (h) bendi ile 31/10/2018 (bu tarih dahil) tarihine kadar elde edilenler de dahil olmak üzere ; Kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumlara ilişkin iştirak hisselerinin yurt dışında satışından doğan kazançlar, Kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumlardan elde edilen iştirak kazançları, Yurt dışında bulunan işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla elde edilen ticari kazançlar girmektedir. Kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumların tasfiyesinden doğan kazançlar, gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Yurt dışından elde edilen kazançlara ilişkin istisna uygulamasından yararlanılabilmesi için; yukarıda sıralanan kazançların 31/12/2018 tarihine kadar Türkiye'ye transfer edilmiş olması gerekmektedir. Bu kazançların ilgili mevzuat çerçevesinde Türkiye'ye getirildiği, mükelleflerce kanaat verici belgelerle ispat edilecektir. 131

YURT DIŞINDAN ELDE EDİLEN KAZANÇLARA İLİŞKİN İSTİSNA UYGULAMASI İstisna uygulamasından, bu kazançlarını Türkiye'ye transfer etmeleri şartıyla, Türkiye'de tam mükellef olan gerçek kişiler ve kurumlar (serbest bölgelerde faaliyet gösteren mükellefler dahil) yararlanabileceklerdir. İstisna hükmünün yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, 31/10/2018 tarihine kadar elde edilen ve 31/12/2018 tarihine kadar Türkiye'ye transfer edilen yurt dışı iştirak kazançları ile yurt dışı iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar, 2018 yılına ilişkin verilecek yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinde gelire veya kurum kazancına dahil edilmek ve beyannamelerin ilgili satırında gösterilmek suretiyle vergiden istisna edilebilecektir. 1/1/2018 tarihinden önce elde edildiği halde kayıtlara intikal ettirilmeyen ve beyan dışı bırakılan iştirak kazançları, iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar, yurt dışı şube kazançları ile bu tarihten önce elde edilen yurt dışında bulunan kurumların tasfiyesinden doğan kazançlar ile ilgili olarak bu istisna hükmünden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır. 132

DİĞER HÜKÜMLER Emre KARTALOĞLU Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir 133

SİLİNEN KÜÇÜK ALACAKLAR-I Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilen vadesi 31.12.2013 tarihinden önce olan 100 lirayı aşmayan asli alacaklar ile bu alacağa bağlı fer i alacaklar ve aslı ödenmiş 200 lirayı aşmayan fer i alacaklar, Gümrük ve Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilen vadesi 31.12.2013 tarihinden önce olan 100 liralık asli alacaklar ve 150 liralık idari para cezaları ile aslı ödenmiş 200 lirayı aşmayan fer i alacaklar, 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkarılan işyerlerine ilişkin olup vadesi 31.12.2015 ve daha bir tarih olduğu halde ödenmemiş olan sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destekleme primi ve idari para cezası asılları 100 lirayı aşmayan alacaklar ile alacağa bağlı fer i alacaklar ve aslı ödenmiş 200 lirayı aşmayan fer i alacaklar, 134

YAPILANDIRILAN DİĞER BAŞLICA ALACAKLAR (I) 7143 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin (1-a) bendine göre; 6552, 6736 ve 7020 sayılı Kanunlar kapsamında yapılandırılan ve 18.05.2018 tarihi itibarıyla ödemeleri devam eden alacaklardan, kalan taksitlerin tamamının; 7143 sayılı Kanunun (9/1-b) maddesinde belirtilen ilk taksit ödeme süresinin sonuna (1 Ekim 2018) kadar ödenmesi halinde bu taksitler içinde yer alan Yİ- ÜFE tutarlarının %90 ının, kalan taksitlerin sadece Yİ-ÜFE tutarından oluşması halinde bu tutarların %50 sinin, 7143 sayılı Kanunun (9/1) maddesine göre ilk iki taksit ödeme süresinin sonuna (30 Kasım 2018) kadar ödenmesi halinde bu taksitler içinde yer alan Yİ- ÜFE tutarlarının %50 sinin, kalan taksitlerin sadece Yİ-ÜFE tutarından oluşması halinde bu tutarların %25 inin, tahsilinden vazgeçilecektir. Diğer taraftan, 7143 sayılı Kanun kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın, 6552, 6736 ve 7020 sayılı Kanunlar kapsamında yapılandırılmış ve 18.05.2018 tarihi itibarıyla Kanunlardan yararlanma hakkı devam eden her türlü alacağın 7143 sayılı Kanunun (10/1) maddesi hükmüne göre ödenebilecektir. 135

YAPILANDIRILAN DİĞER BAŞLICA ALACAKLAR (II) 7143 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin (1-b) bendine göre; 6552, 6736 ve 7020 sayılı Kanunların ilgili hükümlerine göre yapılandırılan ve 18.05.2018 tarihi itibarıyla ödemeleri devam eden alacaklardan, bir takvim yılında iki veya daha az taksiti süresinde ödememe veya eksik ödeme hakkının kullanılması nedeniyle 18.05.2018 tarihi itibarıyla ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının, tercih edilen taksit süresine ilişkin son taksiti izleyen aydan ve ödeme süresi önce gelen taksitten başlamak üzere ikişer aylık dönemler (taksit ödemeleri aylık olan alacaklarda her ay) halinde, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla anılan Kanunların hükümlerinden yararlanılacaktır. 7143 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin (1-b) bendine göre; 6552, 6736 ve 7020 sayılı Kanunların ilgili hükümleri kapsamında getirilmiş olan ve taksit ödeme süreleri içinde beyan üzerine tahakkuk eden vergilerin cari yılda süresinde ödenmesi koşulunun 2018 yılı için; 18.05.2018 tarihine kadar bir takvim yılında iki veya daha az cari dönem tahakkukunun süresinde ödememe veya eksik ödeme hakkının kullanılmış olması nedeniyle süresinde yapılmayan veya eksik yapılan cari dönem ödemelerinin dikkate alınmaması, 18.05.2018 tarihinden sonraki süre için bu hakkın yeniden başlatılması, gerekecektir. 136

YAPILANDIRILAN DİĞER BAŞLICA ALACAKLAR (III) TOBB üyelerinin aidat, navlun hasılatından alınacak oda payları ve borsa tescil ücretleri ile Oda ve borsaların Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine olan aidat borçlarını, Esnaf ve sanatkarların üye aidatları ile odaların birlik ve üyesi oldukları federasyonlara, birlik ve federasyonların konfederasyona olan katılma payı borçlarını, Avukatların barolara olan aidat borçlarını, Mali Müşavirlerin üyesi oldukları Odalara olan aidat borçları ile Odaların TURMOB a olan birlik payı borçlarını Kanunun yayımı tarihini takip eden ikinci ayın sonuna (31 Temmuz 2018 tarihine) kadar, kalanı aylık dönemler hâlinde ve azami toplam altı eşit taksitte ödenmesi halinde bu alacaklara ilişkin fer i alacaklar terkin edilecektir. 137

Emre KARTALOĞLU A. Murat YILDIZ Yeminli Mali Müşavir Yeminli Mali Müşavir TURMOB Genel Saymanı MERSİN & 29 Haziran 2018 138