DEVLET DESTEKLĠ TARIM SĠGORTALARI SĠSTEMĠ (TARSĠM) Kapsam ve Cari Uygulamalar (2014) 1
SĠGORTA BRANġLARI BĠTKĠSEL ÜRÜN SĠGORTALARI SERA SĠGORTASI BÜYÜKBAġ HAYVAN HAYAT SĠGORTASI KÜÇÜKBAġ HAYVAN HAYAT SĠGORTASI KÜMES HAYVANLARI HAYAT SĠGORTASI SU ÜRÜNLERĠ HAYAT SĠGORTASI ARICILIK (ARILI KOVAN) SĠGORTASI 2
DEVLET DESTEKLĠ BĠTKĠSEL ÜRÜN SĠGORTASI 3
DEVLET DESTEKLĠ BĠTKĠSEL ÜRÜN SĠGORTASI TEMĠNAT KAPSAMINDAKĠ RĠSKLER TEMĠNAT KAPSAMINDAKĠ ÜRÜNLER ġartlar PAKET OLARAK ALINAN TEMĠNATLAR Dolu Fırtına Hortum Yangın Deprem Heyelan Sel ve Su Baskını Dolu Riskinin Neden Olduğu Kalite Kaybı Fideler YaĢ Sebzeler YaĢ Meyveler Tarla Ürünleri Kesme Çiçekler Meyve ve Bağ Fidanları YaĢ Sebzeler YaĢ Meyveler Kesme Çiçekler ÇKS Kaydının Güncel Olması ĠSTEĞE BAĞLI OLARAK ALINABĠLEN EK TEMĠNATLAR TEMĠNAT KAPSAMINDAKĠ RĠSKLER Don TEMĠNAT KAPSAMINDAKĠ ÜRÜNLER YaĢ Meyveler 4
BĠTKĠSEL ÜRÜN SĠGORTASINDA TEMĠNAT KAPSAMINDA OLAN RĠSKLER (TEHLĠKELER) Tüm bitkisel ürünler için; Dolu, Fırtına, Hortum, Yangın, Heyelan, Deprem, Sel ve Su Baskını risklerinin neden olduğu miktar kaybı; Yaş meyve, yaş sebze ve kesme çiçekler için dolu riskinin neden olduğu kalite kaybı, paket halinde teminat kapsamına alınmıştır. Ayrıca, istenildiği takdirde; Sadece yaş meyveler için don riskinin neden olduğu miktar kaybı, ek prim ödemek suretiyle, yukarıdaki pakete eklenebilmektedir. 5
TEMĠNATIN BAġLANGICI (DOLU, FIRTINA, HORTUM, YANGIN, HEYELAN, DEPREM ĠLE SEL VE SU BASKINI RĠSKLERĠ ĠÇĠN) Bitkisel Ürün Sigortası Genel ġartlarının, genel hükümleri saklı kalmak ve her halükarda, poliçe düzenleme tarihinden itibaren, en erken 7 gün sonra olmak üzere teminat; Tarla ve bahçede yetiştirilmek amacıyla, ekilmiş ürünlerde, bitkinin yeşermesi ve filizlenmesinden, Üzüm ve kivi asmalarında tomurcuk gözlerin uyanmasından (*), Muz bitkisinde, çiçek doğumunun başlamasından (*), Çilekte, bitkinin kol atmasından (*), Fındık ürününde, bahçedeki ocaklarda bulunan dişi çiçeklerin (Karanfilli tomurcukların) etrafını çevreleyen pulcuklardan ayrılıp, sap oluşturmaya ve ilk yaprakçıklar görülmeye başladıktan (*), Antepfıstığında, dişi çiçeklerin oluşmasından (*), Ceviz ve kestanede, dişi çiçeklerin gözle görülebilir hale gelmesinden (*), Trabzon hurmasında, yapraklanmadan sonra çiçek taslaklarının ortaya çıkmasından (*), Diğer meyve ağaçlarında (Erik, Hünnap, Kayısı, Kiraz, Şeftali, Nektarin, Vişne, Zeytin, Armut, Ayva, Elma, Muşmula, Yenidünya, Badem, İncir, Dut, Nar, Greyfurt, Limon, Mandalina, Portakal, Avokado, Ahududu, Böğürtlen ve Yabanmersini vb.), bahçenin fenolojik olarak, ilk çiçeklenme evresine (**) girmesinden, sonra başlar. Fidelerde, bitkinin tutmasından, Meyve ve bağ fidanlarında fidanın uyanmasından, sonra baģlar. 6
TEMĠNATIN BAġLANGICI (DON RĠSKĠ ĠÇĠN) Bitkisel Ürün Sigortası Genel ġartlarının, genel hükümleri saklı kalmak ve her halükarda, poliçe düzenleme tarihinden itibaren, en erken 7 gün sonra olmak üzere teminat; Üzüm ve kivi asmalarında, tomurcuk gözlerin uyanmasından (*), Muz bitkisinde, çiçek doğumunun başlamasından (*) Fındık ürününde, bahçedeki ocaklarda bulunan dişi çiçeklerin (Karanfilli tomurcukların) etrafını çevreleyen pulcuklardan ayrılıp, sap oluşturmaya başladıktan ve ilk yaprakçıklar görülmeye başladıktan, Antepfıstığında dişi çiçeklerin oluşmasından (*), Ceviz ve Kestanede dişi çiçeklerin gözle görülebilir hale gelmesinden (*), Trabzonhurmasında yapraklanmadan sonra çiçek taslaklarının ortaya çıkmasından (*), Diğer meyve ağaçlarında (Erik, Hünnap, Kayısı, Kiraz, Şeftali, Nektarin, Vişne, Zeytin, Armut, Ayva, Elma, Muşmula, Yenidünya, Badem, İncir, Dut, Nar, Greyfurt, Limon, Mandalina, Portakal, Avokado, Ahududu, Böğürtlen ve Yabanmersini vb.), bahçenin fenolojik olarak, ilk çiçeklenme evresine (**) girmesinden, sonra baģlar. Yukarıda, teminatın başlamasını tarif eden fenolojik evrelerden önce, bir hasar meydana gelmesi halinde, bu hasarlar, teminat kapsamı dışındadır. (*) Üzüm, kivi, muz, fındık, antepfıstığı, ceviz, kestane, trabzonhurması ürünlerinde sözü edilen fenolojik evrelerin, parselin %90 ında %20 oranında gerçekleştiği zaman. (**) İlk çiçeklenme evresi: Bir ağaçtaki/bitkideki çiçeklerin %5 inin açtığı zaman. Sigortalı bahçede, ilk çiçeklenme evresindeki ağaç/bitki sayısının, toplam ağaç/bitki sayısına oranının % 90 ı aşması halinde, (farklı çeşitlerden oluşmuş olsa bile) don teminatının başladığına hükmedilir. Bahçe içindeki ağaçlarda, fenolojik evrelerin gerçekleştiği tarihler bakımından farklılık arz eden çeşitlerin olması halinde, yukarıdaki durum, poliçede yazılı olan çeşit bazında değerlendirilir. 7
DEVLET DESTEKLĠ SERA SĠGORTASI 8
SERA SĠGORTASI Bu sigorta ile; Bakanlar Kurulu tarafından belirlenerek kapsama alınan risklerin; Örtü Altı Kayıt Sistemine uygun olarak, kayıt altına alınan ve risk değerlendirmesi sonucunda, sigortaya kabulü uygun görülen seralardaki unsurlara (örtü, iskelet, teknik donanım ve ürün) doğrudan neden olacağı maddi zararlar, sigorta bedeline kadar, Genel Şartlar ile Tarife ve Talimatlara göre teminat altına alınmıştır. 9
SERA SĠGORTASI Kapsam Cam ve Plastik Seralar (Ġskelet, Örtü Malzemesi, Teknik Donanım, Ürün) Riskler (Tehlikeler) Dolu, Fırtına, Hortum, Yangın, Heyelan, Deprem, TaĢıt Çarpması, Kar ve Dolu Ağırlığı, Sel ve Su Baskını KoĢullar Örtü Altı Kaydı, Teknik ġartlara Uygunluk 10
YÜKSEK TÜNELLER Kapsam Yüksek Tüneller (Plastik Örtü, Ürün) Riskler (Tehlikeler) Dolu, Fırtına, Hortum, Yangın, Heyelan, Deprem, Sel ve Su Baskını KoĢullar Örtü Altı Kaydı, Teknik ġartlara Uygunluk Yüksek tünel içindeki ürünlerini ve yüksek tünel plastik örtüsünü sigorta ettirmek isteyen üreticiler için Bitkisel Ürün Sigortası Dolu Prim Fiyat Tablosunda Ürünlerin hassasiyet sınıfına göre tespit edilen prim fiyatı %40 indirimli uygulanır. Diğer riskler için açık alandaki prim fiyatları uygulanır. Tazminat hesaplamalarında ise, bu riskler için Bitkisel Ürün Sigortasında geçerli olan muafiyet/müşterek sigorta oranları uygulanır. 11
DEVLET DESTEKLĠ BÜYÜKBAġ HAYVAN HAYAT SĠGORTASI 12
BÜYÜKBAġ HAYVAN HAYAT SĠGORTASI Kapsam Süt Sığırları ve Mandalar (31 gün-7 yaģ) ile Erkek Besi Sığırları (31 gün-3 yaģ) Ölüm Riski Sığır vebası, tüberküloz, brucelloz, Ģap ve BSE hastalıkları ile 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu na göre ihbarı mecburi tüm bulaģıcı hastalıklar hariç (anthrax ve kuduz teminat kapsamına dahildir) olmak üzere, her türlü hayvan hastalıkları, (Dar Kapsamlı Tarifede, her türlü hayvan hastalığı teminat dıģıdır.) Gebelik, doğum veya cerrahi müdahale sonucu ölüm, Riskler (Tehlikeler) Her türlü kaza ile yılan ve böcek sokması, Zehirli çayır otları ve yem e bağlı zehirlenmeler, Her türlü doğal afetler ve güneģ çarpması, Yangın veya infilak sebebiyle meydana gelen ölümler ve mecburi kesimler, Teknik ġartlar çerçevesinde yavru atma riski. KoĢullar Veteriner Bilgi Sistemi ne (TÜRKVET e) kayıtlı olmak. 13
DEVLET DESTEKLĠ KÜMES HAYVANLARI HAYAT SĠGORTASI 14
KÜMES HAYVANLARI HAYAT SĠGORTASI Kapsam Bio-güvenlik ve hijyen tedbirleri alınmıģ, kapalı sistemde üretimi yapılan kümes hayvanları ölüm riski. Riskler (Tehlikeler) Ġhbarı mecburi kanatlı hayvan hastalıkları hariç, her türlü hastalık, Her türlü kaza ve zehirlenmeler, Her türlü doğal afetler, Yangın veya infilak sebebiyle meydana gelen ölümler ve mecburi kesimler. KoĢullar Veteriner Bilgi Sistemi ne (TÜRKVET e) kayıtlı olmak. 15
DEVLET DESTEKLĠ SU ÜRÜNLERĠ HAYAT SĠGORTASI 16
SU ÜRÜNLERĠ HAYAT SĠGORTASI Denizlerde ve iç sularda yetiģtirilen Su Ürünlerine, Su Ürünleri Kayıt Sistemi ne (SKS) kayıtlı mevcut bilgiler ve yapılacak risk incelemesi dikkate alınarak, ölüm riski teminatı; Su Ürünleri Sigortası Genel ġartlar ile Tarife ve Talimatlar kapsamında Tarım Sigortaları Havuzu tarafından verilir. 17
SU ÜRÜNLERĠ HAYAT SĠGORTASI Kapsam 5 gr ağırlığından itibaren, su ürünleri ölüm riski Riskler (Tehlikeler) Her türlü hastalık, YetiĢtiricinin kontrolü dıģındaki kirlenme ve zehirlenmeler, Her türlü doğal afetler, Kazalar, Predatör ler, Alg patlaması nedeniyle meydana gelen ölümler ve fiziksel kayıplar sonucu, sigortalının doğrudan doğruya uğradığı maddi zararlar sigorta kapsamındadır. KoĢullar Su Ürünleri Kayıt Sistemi ne (SKS ye) kayıtlı olmak. 18
DEVLET DESTEKLĠ KÜÇÜKBAġ HAYVAN HAYAT SĠGORTASI 19
KÜÇÜKBAġ HAYVAN HAYAT SĠGORTASI Kapsam Riskler (Tehlikeler) Koyun ve keçi ile koç ve tekeler a) Koyun ve keçi vebası (PPR), koyun ve keçi brucellozu, Ģap, mavi dil, koyun-keçi çiçeği hastalıkları ile 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu na göre ihbarı mecburi tüm bulaģıcı hayvan hastalıkları hariç (anthrax ve kuduz teminat kapsamına dahil) olmak üzere, her türlü hayvan hastalıkları, b) Gebelik, doğum veya cerrahi müdahale sonucu ölüm, c) Her türlü kaza ile vahģi hayvan saldırısı, yılan ve böcek sokması, ç) Zehirli çayır otları ve yem e bağlı zehirlenmeler, d) Her türlü doğal afetler ve güneģ çarpması, e) Yangın veya infilâk sebebiyle meydana gelen ölümler ve mecburi kesimler. KoĢullar Veteriner Bilgi Sistemi ne (TÜRKVET e) kayıtlı olmak. 20
ARICILIK (ARILI KOVAN) SĠGORTASI 21
ARICILIK (ARILI KOVAN) SĠGORTASI TEMĠNAT KAPSAMINDAKĠ ÜRÜN VE RĠSKLER Kapsam TÜRKVET ve Arıcılık Kayıt Sistemi ne (AKS) kayıtlı olan, plakalı, modern ve aktif (içinde arı olan) kovanlar Fırtına Hortum Yangın Riskler (Tehlikeler) Heyelan Deprem TaĢıt Çarpması Sel ve Su Baskını Kovanların nakliyesi esnasında; çarpma, çarpıģma, devrilme, yanma vb. (Gezginci Arıcılık için geçerlidir.) nedenler sonucu doğrudan doğruya uğradığı zararlar. KoĢullar TÜRKVET ve Arıcılık Kayıt Sistemi ne (AKS) kayıtlı olmak. 22
NASIL SĠGORTA YAPTIRILACAK? ÇKS güncellemesi yapılan arazilerde sigorta; ürün ve lokasyon bazında belirlenmiş olan Poliçe İlk Kabul Tarihleri ve Poliçe Son Kabul Tarihleri arasında yaptırılabilir. Bu tarihler www.tarsim.gov.tr sitesinden öğrenilebilir. Sigortanızı Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) tarafından yetkilendirilmiş sigorta şirketleri ve onların acenteleri aracılığı ile yaptırabilirsiniz. Yetkili sigorta şirketleri ilişikte sunulmuştur. 23
NASIL SĠGORTA YAPTIRILACAK? POLĠÇELEġME AġAMASI Ġġ AKISI ÇKS, ÖKS, TÜRKVET, SKS, AKS YE KAYIT ONAY BĠLGĠ GÜNCELLEME ÇĠFTÇĠ / ÜRETĠCĠ SĠGORTA BAġVURUSU POLĠÇE ACENTE KAYIT KONTROL ONAY Aksigorta A.ġ. Allianz Sigorta A.ġ. Anadolu Sigorta T.A.ġ. Ankara Sigorta T.A.ġ. Aviva Sigorta A.ġ. Axa Sigorta A.ġ. Ergo Sigorta A.ġ. Eureko Sigorta A.ġ. Generali Sigorta A.ġ. Groupama Sigorta A.ġ. GüneĢ Sigorta A.ġ. Halk Sigorta A.ġ. HDI Sigorta A.ġ. Hür Sigorta A.ġ. IĢık Sigorta A.ġ. S.S. Koru Mutuel Sigorta A.ġ. Liberty Sigorta A.ġ. Mapfre Sigorta A.ġ. Neova Sigorta A.ġ. Ray Sigorta A.ġ. SBN Sigorta A.ġ. Sompo Japan A.ġ Yapı Kredi Sigorta A.ġ. Ziraat Sigorta A.ġ. Zurich Sigorta A.ġ. 24
PRĠMLERĠN ÖDENMESĠ Sigorta poliçelerinde, hem toplam prim hem de üreticilerin ödeyeceği prim tutarları ayrı ayrı gösterilmektedir. Üreticilerin ödeyeceği bölümün dışında kalan kısım Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bütçesinden TARSİM e ödenmektedir. Primlerin ödenme şekli, yaptırılan sigorta türüne göre çeşitlilik göstermektedir. 25
HASARLAR NASIL ÖDENECEK? Hasar Ġhbarı Sigorta kapsamında olan bir nedenle hasarla karşılaşıldığında, en kısa zamanda ihbarda bulunulmalıdır. İhbarlarınızı TARSİM e, sigorta yaptırdığınız acente kanalı ile iletmelisiniz. Çiftlik hayvanları sigortasında ihbarlar, yetiştiriciler tarafından, direkt olarak TARSİM çağrı merkezine yapılabilir. Asılsız yapılacak hasar ihbarları için belirli yaptırımların uygulanacağı unutulmamalıdır. 26
BĠTKĠSEL ÜRÜN SĠGORTALARI HASARLAR NASIL ÖDENECEK? HASAR ĠHBAR / EKSPERTĠZ / ÖDEME Ġġ AKIġI ÇİFTÇİ SİGORTA ŞİRKETİ (ACENTESİ) HASAR ĠHBARI EKSPERTĠZ EKSPER RAPORU EKSPERLER HASAR ÖDEMESĠ (**) (**) Hasar Ödemesi, Sigortalının Adına Bankaya Gönderilir. ÇĠFTLĠK HAYVANLARI SĠGORTALARI SİGORTA ETTİREN / SİGORTALI (Yetiştirici) HASAR ÖDEMESĠ HASAR ĠHBARI ÇAĞRI MERKEZİ 444 82 77 HASAR RAPORU VETERİNER HEKİM EKSPER (Hasar Tespiti) 27
TeĢekkürler www.tarsim.gov.tr 28