2013 Yılı Faaliyet Raporu

Transkript

1 2013 Yılı Faaliyet Raporu

2 İçindekiler Mesajlar 4 T.C. Başbakan Yardımcısı Sayın Ali Babacan ın Mesajı 5 T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Sayın Dr. M. Mehdi Eker in Mesajı Yönetim Kurulu 6 Tarım Sigortaları Havuzu Yönetim Kurulu Kurumsal Yapı 10 Tarım Sektörünün Ekonomideki Önemi 11 Kurumsal Yapı 12 Kurumsal Hedefler 13 Tarım Sigortaları Havuzu Adına Sigorta Sözleşmesi Yapmaya Yetkili Şirketler 14 Devlet Destekli Tarım Sigortaları nda İlk ler Tarım Sigortalarına Genel Bakış 16 Tarım Sigortalarına Genel Bakış 18 Sigorta Bedeli 19 Prim Üretimi 20 Poliçe Sayısı 21 Ödenen Hasar 2013 Yılının Branşlar Bazında Değerlendirilmesi 24 Bitkisel Ürün Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi 26 Bitkisel Ürün Sigortası - İl Bazında Sigorta Bedeli 27 Bitkisel Ürün Sigortası - İl Bazında Prim Üretimi 28 Bitkisel Ürün Sigortası - İl Bazında Poliçe Sayısı 29 Bitkisel Ürün Sigortası - Ürün Bazında Sigorta Bedeli 30 Bitkisel Ürün Sigortası - Ürün Bazında Prim Üretimi 31 Bitkisel Ürün Sigortası - Ürün Bazında Poliçe Sayısı 32 Bitkisel Ürün Sigortası - Ürün Bazında Ödenen Hasar 33 Bitkisel Ürün Sigortası - Ödenen Hasarların Nedeni 34 Sera Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi 36 Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi 38 Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası - İl Bazında Sigortalı Hayvan Sayısı 39 Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası - İl Bazında Sigorta Bedeli 40 Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası - İl Bazında Prim Üretimi 41 Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası - Ödenen Hasarların Nedeni 42 Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi 43 Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortası - İl Bazında Sigortalı Hayvan Sayısı 44 Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortası - İl Bazında Sigorta Bedeli 45 Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortası - İl Bazında Prim Üretimi 46 Kümes Hayvanları Hayat Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi 48 Su Ürünleri Hayat Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi 2013 Yılı Faaliyetleri 52 Mevzuat Çalışmaları 52 Teknik Çalışmalar ve Reasürans Dış İlişkiler 55 Sistem ve İş Süreçlerini Geliştirme Çalışmaları 56 Tanıtım 65 Branş Bazında Üretim Verileri ve Hasar Ödemeleri Temel Veriler ve Mali Tablolar 68 Temel Veriler 70 Tarım Sigortaları Havuzu / / / / / / Tarihli Bilançosu 72 Tarım Sigortaları Havuzu 2007 / 2008 / 2009 / 2010 / 2011 / 2012 / 2013 Gelir Gider Tablosu 74 Basında Tarsim 76 İletişim

3 Türk tarım sektörüne en geniş kapsamlı sigorta güvencesi... Misyon Vizyon Tarım Sigortaları Kanunu ile amaçlanan; Tarım Sigortaları nın tanıtılması ve yaygınlaştırılmasının sağlanması ile üreticilerin, doğal afetlerden ve diğer oluşabilecek risklerden korunması amacına yönelik, gerekli uygulamaları hatasız ve hızlı bir şekilde yürütmek. Ülkemizin tarımsal üretim yapılan her yöresine, tarımı yapılan her ürüne, mümkün olan en geniş kapsamlı sigorta güvencesini sağlayabilen, çiftçimizin güvenini kazanmış, örnek gösterilen bir kurum olmak. 1

4 Mustafa Kemal Atatürk Milli ekonominin temeli ziraattir. Bunun içindir ki; ziraatte kalkınmaya büyük önem vermekteyiz. Köylere kadar yayılacak programlı ve pratik çalışmalar, bu maksada erişmeyi kolaylaştıracaktır. Mustafa Kemal Atatürk

5 T.C. Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan Türk tarımını kalkındırmadan Türkiye yi kalkındıramayız. Recep Tayyip Erdoğan T.C. Başbakanı

6 T.C. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan Türkiye nin TARSİM konusundaki başarısı, çok iyi bir işbirliğine dayalı. Son sekiz yıldır, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımız, Hazine Müsteşarlığımız, hemen yanında Türkiye Ziraat Odaları Birliğimiz ve Türkiye Sigorta Birliğimiz çok yakın bir dayanışma ve işbirliği içerisinde, aynı amaca yönelik çalıştı. Böyle olunca da, güzel neticeler elde ettik. TARSİM in Türk çiftçisi için hayırlı olmasını diliyorum. Bundan sonraki dönemde, daha çok sayıda çiftçimizin bu Sistem den yararlanmasını gönülden arzu ediyorum. 4

7 T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Dr. M. Mehdi Eker Türkiye, agrostratejik değeri yüksek bir ülkedir. Bu agrostratejik değeri belirleyen en önemli faktör de Türkiye nin agroçeşitliliğidir. Ancak, tarım çok sayıda doğal afet riskiyle karşı karşıyadır. Böyle hassas, biyolojik ve ekolojik disiplinlerin, mutlaka bir dengesinin tesis edilmesi ve sürdürülebilir bir yapı kurulması gerekmektedir. Başlangıçta, Devlet Destekli Tarım Sigortası uygulamasına, sınırlı birkaç riskle başladık. Bu riskleri her sene, biraz daha ileri bir noktaya taşıdık ve daha çok riski sigorta kapsamına almaya başladık. Başta Bakanlığımız ve Hazine Müsteşarlığımız ile Türkiye Ziraat Odaları Birliği ve Türkiye Sigorta Birliği olmak üzere, emeği geçen ilgili tüm taraflara teşekkür ediyorum. 5

8 Tarım Sigortaları Havuzu Yönetim Kurulu Dr. Ramazan Kadak Yönetim Kurulu Başkanı Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi nden 1978 Yılında mezun oldu. Kısa bir süre Bursa, Karacabey harasında Veteriner Hekim olarak çalıştı. Aynı yıl, girdiği Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi asistanlık sınavını kazanarak, Zootekni ana bilim dalına Asistan olarak atandı Yılında doktorasını tamamlayarak, Doktor unvanını aldı. Doktoradan sonra, 1983 Yılında, kendi isteği ile Üniversite den ayrılarak; Muğla ili, Ortaca ilçesinde, serbest Veteriner Hekim olarak çalıştı. 5 Yıl kadar, serbest Veteriner Hekim olarak çalıştıktan sonra, T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ndan gelen teklif üzerine, 1987 Yılında, tekrar memuriyete dönerek, 10 Yıl süreyle görev yapacağı, yeni kurulan Konya, Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitüsü ne Müdür olarak atandı Yılında Ankara ya, T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı merkezine, Uzman olarak alındı ve daha sonra da, Müsteşar Yardımcılığına atandı. 1 Yıl kadar, bu görevi sürdürdükten sonra görev değişikliği nedeniyle, T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı merkezinde çeşitli görevlerde bulundu Yılında, tekrar Müsteşar Yardımcılığı na atandı. Dr. Kadak, halen Bakanlık Müşaviri olarak, çalışmalarını sürdürmektedir Yılından bu yana, Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) Yönetim Kurulu Başkanı dır. Dr. Ahmet Genç Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü nden mezun oldu. Amerika Birleşik Devletleri Northeastern Üniversitesi nde Ekonomi konusunda yüksek lisans yaptı Yılından bu yana T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı nda Banka ve Kambiyo Genel Müdürlüğü Bankacılık Dairesi nde 12 Yıl, Uzman Yardımcısı, Uzman ve Şube Müdürü olarak çalıştıktan sonra Sigortacılık Genel Müdürlüğü ne geçmiş, Şube Müdürü, Daire Başkanı, Genel Müdür Yardımcısı ve Genel Müdür olarak görev yapmış olup halen bu görevini sürdürmektedir Yılından bu yana Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı dır. Dr. Gürsel Küsek Yönetim Kurulu Üyesi 1985 Yılında Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Kültür-Teknik bölümünü bitirerek Ziraat Mühendisi ünvanı almıştır. Aynı Fakültede Yüksek Lisansını Arazi Toplulaştırması konusunda tamamlamıştır Yıllarında Malatya Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü nde, 2003 Yılında Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü nde çalışmıştır Yılında Köy Hizmetleri nin kapatılması ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı TÜGEM e Şube Müdürü olarak atanmıştır Yılında Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Kamulaştırma Toplulaştırma ve Dağıtım Dairesi Başkanı, 2011 Yılında ise, Tarım Reformu Genel Müdürü olarak atanmıştır. 6

9 Murat Kayacı Yönetim Kurulu Üyesi M. Nuri Şeyda Sorman Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Kalkavan Yönetim Kurulu Üyesi Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü nden mezunu olan Kayacı, Amerika Birleşik Devletleri Michigan State Üniversitesi nde Ekonomi konusunda yüksek lisans yaptı. T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı nda Hazine Uzman Yardımcılığı, Hazine Uzmanlığı ve Şube Müdürlüğü görevlerinde bulunan Kayacı, Ekonomik İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı (OECD) Kurumsal ve Finansal İşler Direktörlüğü nde bir yıl süre ile danışman olarak görevlendirildi. Sigorta sektöründe 14 yıllık deneyimi bulunan Kayacı, halen T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğü nde Daire Başkanı olarak görev yapmakta olup, aynı zamanda Türk Sigorta Enstitüsü Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi dir Yılından bu yana Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) Yönetim Kurulu Üyesi dir. İşletme Fakültesi nden mezun oldu. Çeşitli kuruluşlarda üyelik yapan M. Nuri Şeyda Sorman, Celal Bayar Üniversitesi Vakfı Başkanlığı görevinde bulundu. Halen, Manisa Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkanlığı, Türkiye Ziraat Odaları Birliği ve Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) Yönetim Kurulu Üyeliği yapmaktadır. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü mezunudur. Meslek hayatına 1993 Yılında Sigorta Denetleme Kurulu nda başlayarak ve Başkan Yardımcılığı da dahil olmak üzere çeşitli görevlerde bulundu. Boston Üniversitesi nde finans konusu üzerine yüksek lisans yapan Mehmet Kalkavan, Hazine Müsteşarlığı ndan ayrıldığı 2009 Yılından bu yana Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği nde Genel Sekreter Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Kalkavan, Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) Yönetim Kurulu Üyeliği nin yanı sıra, Güvence Hesabı ve Türk Sigorta Enstitüsü Vakfı nda da Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev almaktadır. A. Bülent Bora Yönetim Kurulu Üyesi Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi İşletme Muhasebe Bölümü nden mezun oldu. Ordu Yardımlaşma Kurumu nda Müfettiş Yardımcısı olarak iş hayatına başlayan Bora, sigorta sektöründe uzun yıllar Genel Müdür olarak çalışmış olup, 2005 Yılından bu yana Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi A.Ş. de Genel Müdür olarak görevini sürdürmektedir Yılından bu yana Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) Yönetim Kurulu Üyesi dir. 7

10 Kurumsal Yapı Fotoğraf: Ali Fuat Aker - Bisikletli Çoban 8

11 Tarım Sektörünün Ekonomideki Önemi Kurumsal Yapı Kurumsal Hedefler Tarım Sigortaları Havuzu Adına Sigorta Sözleşmesi Yapmaya Yetkili Şirketler Devlet Destekli Tarım Sigortaları nda İlk ler 9

12 Tarım Sektörünün Ekonomideki Önemi Tarım; ülkelerin beslenme, istihdam ve kalkınması için önemli ve stratejik bir sektördür. Aynı zamanda tarım, tabiat şartlarına bağlı üretim yapılması sebebiyle, dünyanın her yerinde, hassas ve stratejik bir sektör olarak ele alınmaktadır. Türkiye de tarım sektörü; nüfusun, gıda maddeleri gereksinimini karşılaması, milli gelire ve istihdama katkısı, tarıma dayalı sanayinin hammadde ihtiyacını karşılaması, nüfusun belli bir kesimine istihdam imkanı sağlaması, dışa bağımlılığın önlenmesi ve ödemeler dengesi üzerinde önemli ve olumlu etkilerinin olması gibi başlıca temel nedenlerle, ekonomide stratejik rol ve işlevini korumayı sürdürmektedir. Tarım sektörünün ekonomideki önemi; tarımsal üretimin, genel istihdam, dış ticaret ve ekonominin diğer sektörleriyle olan ilişkisinden kaynaklanmaktadır. Tarım, ekonominin itici gücü ve ülkemizin stratejik sektörüdür. Tarım sektörünün ekonomiye katkısını, diğer bir deyimle ekonomideki yerini, Tarımsal Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) belirlemektedir. GSYİH nın genel ekonomi içindeki payı, bu katkının büyüklüğünü ve önemini ortaya koyması bakımından önemlidir. GSYİH, mal ve hizmet üretiminde, ekonominin performansının temel ölçüsüdür. Tarımla ilgili mal ve hizmet üretimi de, ekonominin, tarım sektörü açısından performansını ortaya koymaktadır. Bu performans, sadece tarımın üretim yönünü göstermektedir. Tarım sektörünün hizmet üretimine ve ekonominin diğer sektörlerine katkısı, tarımın, genel ekonomi içindeki önemini ortaya koymaktadır. Türkiye nin milli geliri, 2012 Yılında 782 Milyar dolara ulaşmış olup, bunun %8 ini; yani 62,5 Milyar dolarını tarım oluşturmuştur. (Tablo 1) Tarımsal GSYİH; 2002 Yılında 23,7 Milyar dolardan, 2012 Yılında 62,5 Milyar dolara çıkmıştır. Bu değerler, tarım gibi faaliyet alanı büyüklük olarak değişmeyen bir sektörde, daha az insanın, daha çok ürettiğini ve verimliliğin arttığını bize göstermesi açısından önemlidir. Yine; 2002 Yılında, tarımda kişi başına Dolar civarında iken, 2012 Yılı itibarıyla Dolar a çıkmıştır. Ülkemizde 2002 Yılında, çalışan insanların yaklaşık %35 i tarımda çalışıyor iken; bugün, Türkiye de çalışanların %25,5 ine tekabül eden yaklaşık 6,1 Milyon kişi, tarım sektöründe çalışmaktadır. Yani, nüfusun 1/3 ü, tarımsal faaliyetlerle geçimini sağlamaktadır. Bir başka ifade ile çalışan her 4 kişiden biri, tarımda çalışmaktadır. Ülkemizdeki endüstri tesislerinin büyük bölümü, tarımsal maddeleri hammadde olarak kullanmaktadır. Bu durum, sanayinin gelişmesinde büyük önem taşımaktadır. Bugün tarım, Türkiye de ön plana çıkan sektörlerden biri olurken; Dünyanın 7. Büyük tarımsal ekonomisi olması, AB de 1 inci büyük olması, 30 dan fazla ürünün üretiminde, Dünya da ilk 5 te yer alması, Farklı tarımsal ürünü, 186 Ülkeye ihraç etmesi ile Tarım sektörü küresel krizlere ve şiddetli kuraklıklara rağmen, Dünya tarımında söz sahibi, küresel ölçekte rekabet edebilecek bir sektör konumuna gelmiştir. Tarım sektörünün yıllar itibariyle büyüme oranları aşağıdaki şekildedir. (Tablo 2) Kararlı, gerçekçi politika ve çalışmalar ile sağlam temellere oturtulan, yakaladığı sürdürülebilir büyüme trendi ile 75 Milyon insanımızın ve 32 Milyon a yaklaşan turistin gıda ihtiyacını karşılayan; ayrıca, 15,3 Milyar dolar ihracat gerçekleştiren tarım sektörü, gelecek dönemde de hiç kuşkusuz, ekonominin gelişmesi ve Türkiye nin kalkınmasındaki etkin rolünü sürdürecektir. İhracatımızda fındık, turunçgiller, pamuk, tütün, yağ bitkileri, zeytin ve çay gibi tarımsal ürünler önemli yer tutmaktadır. Diğer taraftan, tarım sektörü, hammadde üretmesi ve tarımsal sanayisi ile birlikte, ülkemiz ekonomisine sağladığı katkısı ile ekonomik öneme haiz önemli bir sektör durumundadır. Bununla beraber, tarımın genel istihdama yaptığı sosyal ve ekonomik katkı da, göz önünde bulundurulması gereken diğer önemli hususlardandır. Tablo 1: Tarımsal GSYİH nın Genel Ekonomi İçindeki Payı (Cari fiyatlarla) Yıllar , , , , , , , , , , , ,0 Kaynak: TÜİK. Tarımsal GSYİH nin, Genel GSYİH içindeki Payı (%) Yıllar Tarımsal GSYİH nin, Genel GSYİH içindeki Payı (%) , ,0 Tablo 2: Yıllar İtibariyle Tarımsal Büyüme Oranları Yıllar Tarımsal GSYİH (Milyar $) Tarımsal Büyüme (%) ,7 8, , ,0 2, ,0 7, ,5 1, ,5-6, ,4 4, ,0 3, ,7 2, ,8 6, ,5 3,5 10

13 Kurumsal Yapı Devlet, Özel Sektör ve Sivil Toplum Kuruluşları Arasındaki İşbirliği Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM); T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı, Türkiye Ziraat Odaları Birliği, Türkiye Sigorta Birliği ve İşletici Şirket ten temsilcilerin yer aldığı bir Yönetim Kurulu tarafından idare edilmektedir. Bu şekilde, ilgili tüm tarafların en üst seviyede temsil edilmesi sağlanmaktadır. Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi; Devlet, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları arasında işbirliğinin en güzel örneklerinden biridir. Kısaca, TARSİM olarak adlandırılan bu sistem, Tarım Sigortaları Havuzu ve bu Havuz un sekreteryası ile tüm iş ve işlemlerini yürütmekle görevli İşletici Şirket ten oluşmaktadır. Devlet (4) Sivil Toplum Kuruluşları (2) T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (2) T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı (2) Türkiye Ziraat Odaları Birliği (1) Türkiye Sigorta Birliği (1) Tarım Sigortaları Havuzu Yönetim Kurulu (7) Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) Sigorta Şirketleri (24) Özel Sektör (1) İşletici Şirket (1) 11

14 Kurumsal Hedefler Devlet Destekli Tarım Sigortacılığı nın, Türkiye deki tek temsilcisi TARSİM, geleceğe emin adımlar ile ilerleyebilmek amacı ile kurumsal hedeflerini, aşağıdaki başlıklar çerçevesinde belirlemiştir: Tarım kesiminde bilinirliği ve tanınırlığı yüksek, örnek ve saygın bir kurum olarak algılanmak, Dünyanın çeşitli ülkelerinde uygulanan, sigorta havuz sisteminin, öncü ve örnek temsilcilerinden olmak, Devlet, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları (STK) işbirliği açısından, ülkemizin örnek kurumları arasında yer almak, Tarım Sigortaları nın, Türkiye de yaygınlaştırılmasını sağlamak, Bilgi Sistemleri ve teknolojinin en ileri uygulamalarından faydalanarak, güçlü bir alt yapı ağına sahip olabilmek ve bu durum için gerekli, tüm yatırımları ivedilikle yapmak, Tüm tarımsal riskleri kapsayacak, topyekün bir güvence sistemi oluşturabilmek ve uygulamak, Tecrübe ve bilgi birikimini, diğer sigorta havuz sistemleri ile paylaşarak, onların hizmetine sunmak, Türkiye nin, tarım alanındaki bölgesel ve ürüne dayalı risk haritasının çıkarılmasını sağlamak, bu risk haritası ile en efektif, tarife sistemini oluşturmak, Sigortalılar arasında, en adil fiyat uygulamasının sağlanabilmesi için, uygun olan teknik alt yapıyı oluşturmak, Hasar tespit ve tazminat ödemeleri ile ilgili süreçleri hızlandırarak, çiftçinin uğradığı zararın, en kısa zamanda çözüme kavuşturulmasını sağlamak, Eğitimler ve tanıtım çalışmaları ile çiftçinin ve diğer paydaşların bilinçlendirilmesini sağlamak, Dünyadaki tarım sigortaları ile ilgili gelişmeleri yakından takip etmek, bu konuda gelişmiş olan ülkeleri örnek almak, gelişmekte olan ülkelere örnek olmak, Kendi alanında, yurtiçi ve yurtdışında gerçekleşen tanıtım faaliyetlerini yakından takip etmek, Uluslararası risk transfer piyasasını yakından takip etmek, ilişkileri geliştirmek ve ortak projeler gerçekleştirmek, Süreç ile ilgili yaşanan sorun ve sıkıntıların, minimum seviyelere indirilmesini sağlamak, çiftçi ile etkin ve sonuç odaklı bir iletişim içinde olmak. Fotoğraf: Ali Özdeş - Buzağıların Aşkı 12

15 Tarım Sigortaları Havuzu Adına Sigorta Sözleşmesi Yapmaya Yetkili Şirketler* * Şirketler, alfabetik sıraya göre dizilmiştir Sayılı Tarım Sigortaları Kanunu, Tarım Sigortaları Havuzu nun (TARSİM in), sekreteryası ile tüm iş ve işlemlerinin, bu Havuz a katılan sigorta şirketlerinin, eşit hisseler ile ortak olduğu, bir İşletici Şirket tarafından yürütüleceğini emretmektedir. Dolayısıyla; bu amaçla kurulmuş olan, Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi A.Ş. ye (İşletici Şirket e), yukarıda isimleri yazılı bulunan 24 Sigorta Şirketi eşit pay la ortaktır. 13

16 Devlet Destekli Tarım Sigortaları nda İlk ler 21 Haziran Haziran Eylül Sayılı Tarım Sigortaları Kanunu, Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girdi ve Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) kuruldu. 24 Ekim 2005 Tarım Sigortaları Havuzu nun (TARSİM in) sekreteryası ile iş ve işlemlerini yürütecek olan Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi A.Ş. (İşletici Şirket) kuruldu. 16 Ocak 2006 Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) Yönetim Kurulu, T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı tarafından atandı. Temsili poliçelerin üreticilere sunulduğu, Poliçe Verme Töreni gerçekleştirildi. Ankara da düzenlenen törene, Hazine den Sorumlu Devlet Bakanı Sn. Ali Babacan, T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Sn. Dr. Mehmet Mehdi Eker, TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Başkanı ve Adana Milletvekili Sn. Prof. Dr. Vahit Kirişci, Milletvekilleri, Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) Yönetim Kurulu Başkanı Sn. Dr. Ramazan Kadak, Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Sn. Hulusi Taşkıran, Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Sn. Ş. Şemsi Bayraktar, çiftçiler, sivil toplum kuruluşları, sigorta sektörü ve medya temsilcileri katıldı. Sera Sigortası ve Kümes Hayvanları Hayat Sigortası uygulamaları başlatıldı. 05 Ocak 2007 Meyvelerde Don riski, sigorta kapsamına alındı. 16 Mart 2007 Yavru Atma ve Doğumdan Sonraki Bir Hafta İçindeki Yavru Ölümleri riski, Hayvan Hayat Sigortası nda teminat altına alındı. 01 Temmuz 2007 Su Ürünleri Hayat Sigortası uygulaması başlatıldı. 27 Ocak 2006 Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) Yönetim Kurulu, ilk toplantısını Ankara da gerçekleştirdi. 01 Haziran 2006 Bitkisel Ürün Sigortası ve Hayvan Hayat Sigortası uygulamaları başlatıldı. 21 Temmuz 2006 İlk bölgesel tanıtım toplantısı, Tekirdağ da gerçekleştirildi. İlerleyen tarihlerde, çeşitli illerde geniş katılımlı, bölgesel tanıtım toplantılarına devam edildi Ağustos 2006 İlk kez, Agroistanbul Fuarı nda üreticiler ile buluşuldu Kasım 2007 Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM), Bitkisel Ürün Sigortası Eksperleri ne yönelik olarak, ilk kez Antalya da, Genel Değerlendirme ve İletişim Toplantısı gerçekleştirildi. 14

17 01-02 Haziran 2008 Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM), Hayvan Hayat Sigortası Eksperleri ne yönelik olarak ilk kez, Ürgüp te Genel Değerlendirme ve İletişim Toplantısı gerçekleştirildi. 01 Ağustos 2008 Tarım Sigortaları Havuzu nun (TARSİM in), 2006 ve 2007 Yıllarına ait iki yıllık verilerini içeren ilk Faaliyet Raporu yayınlandı Kasım 2008 Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM), Su Ürünleri Hayat Sigortası Eksperleri ne yönelik olarak, Çeşme de, dünyaca ünlü eğitmenler ile Su Ürünleri Hayat Sigortası ve Risk Yönetimi başlıklı seminer gerçekleştirildi. 08 Kasım 2008 Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM), Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi nin ve mevcut uygulamaların geliştirilebilmesi amacı ile sigorta şirketleri ve acenteleri ile İstanbul da bir araya gelerek, Paydaşlar Değerlendirme Toplantısı gerçekleştirdi Aralık 2009 Tarım sigortası poliçesi düzenlemeye yetkili, sigorta şirketlerinin acentelerine yönelik olarak, Antalya da tanıtım toplantısı gerçekleştirildi. 01 Ocak 2010 Bitkisel Ürün Sigortası ve Sera Sigortası nda, Sel ve Su Baskını riski sigorta kapsamına alındı Aralık 2010 Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM), Bitkisel Ürün Sigortası ve Hayvan Hayat Sigortası eksperlerine yönelik olarak, Antalya da Genel Değerlendirme ve İletişim Toplantısı gerçekleştirildi. 01 Ocak 2011 Bitkisel Ürün Sigortası nda, meyvelerde çiçeklenme dönemi don riski, teminat kapsamına alındı. Hayvan Hayat Sigortası nda besi sığırları teminat kapsamına alındı. 01 Mayıs 2011 Hayvan Hayat Sigortası nda damızlık küçükbaş hayvanlar (koyun, keçi) teminat kapsamına alındı Haziran 2011 Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM), Uluslararası Tarımsal Ürün Sigortacıları Birliği (AIAG) tarafından, her yıl farklı bir ülkede gerçekleştirilen, Uluslararası Hasar Tespit Organizasyonu na ilk kez evsahipliği yaptı. 01 Aralık 2011 Üreticilerin, poliçe ve hasar bilgilerine doğrudan ulaşabilecekleri, hasar ödeme süreçlerini takip edebilecekleri, Poliçe/Hasar Sorgulama uygulaması hayata geçirildi. 04 Ekim 2012 Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) markası, T.C. Türk Patent Enstitüsü tarafından tescillenerek, 10 Yıl boyunca geçerli olmak üzere Marka Tescil Belgesi aldı. 04 Mart 2013 Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM), üreticilere daha kaliteli, şeffaf ve tarafsız bir hizmet sunabilmek amacıyla, sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üstlenen taraf olarak, sözleşmeden doğan uyuşmazlıkların süratli bir şekilde çözüme kavuşturulması amacıyla Sigorta Tahkim Komisyonu Üyesi oldu. 15

18 Tarım Sigortalarına Genel Bakış Fotoğraf: Gökçe Kahraman Tüketmez - Resim 1 16

19 2013 artış oranları Poliçe Adedinde %19,9 Sigorta Bedelinde %18,5 %5,5 Prim Üretiminde 17

20 Sigorta Bedeli Sigorta Bedelinin Branşlara Göre Dağılımı 2013 % Sigorta Bedeli* (Milyon TL) 14,2 2,10,6 0, ,5 67,3 Bitkisel Ürün Büyükbaş Hayvan Hayat Sera Küçükbaş Hayvan Hayat Kümes Hayvanları Hayat Su Ürünleri Hayat * Sigorta bedelinin yıllar itibarıyla gelişimi. Sigorta Bedeli (TL) Branş Adı Bitkisel Ürün Sera Büyükbaş Hayvan Hayat Küçükbaş Hayvan Hayat (*) Kümes Hayvanları Hayat Su Ürünleri Hayat Genel Toplam * Küçükbaş hayvanlar, 01 Mayıs 2011 Tarihi itibarıyla teminat kapsamına alındı. 18

21 Prim Üretimi Prim Üretiminin Branşlara Göre Dağılımı 2013 % Prim Üretimi* (Bin TL) 5,0 4,4 0,3 0, ,8 62,2 Bitkisel Ürün Büyükbaş Hayvan Hayat Küçükbaş Hayvan Hayat Sera Kümes Hayvanları Hayat Su Ürünleri Hayat * Prim üretiminin yıllar itibarıyla gelişimi. Prim Üretimi (TL) Branş Adı Bitkisel Ürün Sera Büyükbaş Hayvan Hayat Küçükbaş Hayvan Hayat (*) Kümes Hayvanları Hayat Su Ürünleri Hayat Genel Toplam * Küçükbaş hayvanlar, 01 Mayıs 2011 Tarihi itibarıyla teminat kapsamına alındı. 19

22 Poliçe Sayısı Poliçe Sayısının Branşlara Göre Dağılımı 2013 % Poliçe Sayısı* (Adet) 2,9 1,8 0,9 0,02 0, ,4 Bitkisel Ürün Büyükbaş Hayvan Hayat Sera Küçükbaş Hayvan Hayat Kümes Hayvanları Hayat Su Ürünleri Hayat * Poliçe sayısının yıllar itibarıyla gelişimi. Poliçe Sayısı (Adet) Branş Adı Bitkisel Ürün Sera Büyükbaş Hayvan Hayat Küçükbaş Hayvan Hayat (*) Kümes Hayvanları Hayat Su Ürünleri Hayat Genel Toplam * Küçükbaş hayvanlar, 01 Mayıs 2011 Tarihi itibarıyla teminat kapsamına alındı. 20

23 Ödenen Hasar Ödenen Hasarın Branşlara Göre Dağılımı 2013 % Ödenen Hasar* (Bin TL) 2,5 1,1 0,1 0, ,3 64,9 Bitkisel Ürün Büyükbaş Hayvan Hayat Sera Küçükbaş Hayvan Hayat Kümes Hayvanları Hayat Su Ürünleri Hayat * Ödenen hasarın yıllar itibarıyla gelişimi. Ödenen Hasar (TL) Branş Adı Bitkisel Ürün Sera Büyükbaş Hayvan Hayat Küçükbaş Hayvan Hayat (*) Kümes Hayvanları Hayat Su Ürünleri Hayat Genel Toplam * Küçükbaş hayvanlar, 01 Mayıs 2011 Tarihi itibarıyla teminat kapsamına alındı. 21

24 2013 Yılının Branşlar Bazında Değerlendirilmesi Fotoğraf: İbrahim Uzun - Sarı Sıcak 22

25 Bitkisel Ürün Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi Sera Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi Kümes Hayvanları Hayat Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi Su Ürünleri Hayat Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi 23

26 Bitkisel Ürün Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi Bitkisel Ürün Sigortası nın Toplam Prim Üretimindeki Payı (2013 %) 37,9 62,1 Bitkisel Ürün Sigortası Diğer Prim Üretimi (Bin TL) Poliçe Sayısı (Adet) Sigorta Bedeli (Milyon TL)

27 Sigorta Kapsamı ve Sigortalanan Riskler Tüm bitkisel ürünler için Dolu, Fırtına, Hortum, Yangın, Heyelan ve Deprem ile Sel ve Su Baskını risklerinin neden olduğu miktar kaybı; sadece meyveler için yukarıda belirtilen risklere ilave olarak, çiçek dönemi de dahil olmak üzere Don riskinin neden olduğu miktar kaybı ile sebze, meyve ve kesme çiçekler için Dolu riskinin neden olduğu kalite kaybı Genel Şartlar, Teknik Şartlar, Tarife ve Talimatlar çerçevesinde sigorta kapsamındadır * artış oranları artış oranları artış oranları Poliçe adedinde Poliçe adedinde Poliçe adedinde %20,7 %14,0 %22,8 Sigorta bedelinde Sigorta bedelinde Sigorta bedelinde %43,7 %27,1 %25,1 Prim üretiminde Prim üretiminde Prim üretiminde %55,4 %11,6 %17, artış oranları artış oranları artış oranları Poliçe adedinde Poliçe adedinde Poliçe adedinde %56,9 %26,2 %21,4 Sigorta bedelinde Sigorta bedelinde Sigorta bedelinde %60,0 %38,0 %36,9 Prim üretiminde Prim üretiminde Prim üretiminde %161,7 %9,5 %20,1 (*) Üretim 2006 Yılının 2. Yarısından itibaren başladığı için Yıllarının karşılaştırılması yapılmamıştır. 25

28 Bitkisel Ürün Sigortası İl Bazında Sigorta Bedeli İl Bazında Sigorta Bedeli 2012 % İl Bazında Sigorta Bedeli 2013 % 4,9 6,2 6,3 3,6 3,4 3,7 3,7 4,4 10,9 52,9 Manisa Tekirdağ Konya Bursa Aydın Adana Edirne İzmir Mersin Diğer 4,8 6,1 4,2 7,0 3,4 3,6 4,0 4,1 9,6 53,2 Manisa Konya Tekirdağ Bursa İzmir Aydın Adana Edirne Mersin Diğer İl Adı 2012 (TL) 2012 (%) 2013 (TL) 2013 (%) Değişim (%) Manisa , ,6 20,3 Konya , ,0 56,0 Tekirdağ , ,1 31,5 Bursa , ,8 32,9 İzmir , ,2 57,0 Aydın , ,1 28,8 Adana , ,0 49,0 Edirne , ,6 35,4 Mersin , ,4 37,0 Ankara , ,2 44,8 Mardin , ,2 109,5 Diyarbakır , ,8 34,1 Denizli , ,6 55,8 Balıkesir , ,3 11,2 Şanlıurfa , ,1 40,1 Diğer İller , ,2 Genel Toplam , ,0 36,9 26

29 Bitkisel Ürün Sigortası İl Bazında Prim Üretimi İl Bazında Prim Üretimi 2012 % İl Bazında Prim Üretimi 2013 % 15,9 5,8 4,6 4,5 3,2 2,7 2,72,0 14,9 43,7 Manisa Malatya Bursa Adana Mersin Konya Tekirdağ Antalya İzmir Diğer 4,0 2,9 2,9 2,6 4,9 5,7 15,0 6,0 49,5 6,5 Manisa Malatya Bursa Mersin Adana Konya Tekirdağ Antalya İzmir Diğer İl Adı 2012 (TL) 2012 (%) 2013 (TL) 2013 (%) Değişim (%) Manisa , ,0 20,2 Malatya , ,5-51,2 Bursa , ,0 23,3 Mersin , ,7 51,3 Adana , ,9 28,9 Konya , ,0 49,4 Tekirdağ , ,9 30,7 Antalya , ,9 27,1 İzmir , ,6 59,6 Diyarbakır , ,6 32,3 Denizli , ,6 43,8 Aydın , ,4 23,9 Isparta , ,3 38,8 Edirne , ,3 22,6 Mardin , ,2 119,9 Diğer İller , ,1 34,7 Genel Toplam , ,0 20,1 27

30 Bitkisel Ürün Sigortası İl Bazında Poliçe Sayısı İl Bazında Poliçe Sayısı 2012 % İl Bazında Poliçe Sayısı 2013 % 5,1 4,3 4,3 6,0 3,2 3,0 3,3 4,0 10,5 56,3 Tekirdağ Edirne Konya Kırklareli Manisa Ankara Balıkesir Eskişehir Yozgat Diğer 4,2 4,6 5,7 3,0 2,8 3,8 3,8 6,2 9,8 56,1 Tekirdağ Edirne Konya Kırklareli Manisa Yozgat Ankara Balıkesir Eskişehir Diğer İl Adı 2012 (Adet) 2012 (%) 2013 (Adet) 2013 (%) Değişim (%) Tekirdağ , ,8 13,2 Edirne , ,2 23,6 Konya , ,7 34,8 Kırklareli , ,6 27,6 Manisa , ,2 18,4 Yozgat , ,8 54,0 Ankara , ,8 14,5 Balıkesir , ,0 12,1 Eskişehir , ,8 6,7 Bursa , ,6 19,9 Afyon , ,5 33,2 Kırşehir , ,5 6,2 Diyarbakır , ,4 13,2 İzmir , ,4 38,9 Aydın , ,4 4,3 Diğer İller , ,3 22,6 Genel Toplam , ,0 21,4 28

31 Bitkisel Ürün Sigortası Ürün Bazında Sigorta Bedeli Ürün Bazında Sigorta Bedeli 2012 % Ürün Bazında Sigorta Bedeli 2013 % 9,6 5,3 5,3 4,7 4,3 4,2 26,9 3,3 3,0 33,4 Buğday Üzüm Mısır Çeltik Zeytin Ayçiçeği Pamuk Fındık Arpa Diğer 6,1 8,4 5,7 4,8 4,7 3,7 3,4 3,2 28,7 31,3 Buğday Üzüm Mısır Ayçiçeği Zeytin Arpa Çeltik Pamuk Fındık Diğer Ürün Adı 2012 (TL) 2012 (%) 2013 (TL) 2013 (%) Değişim (%) Buğday , ,7 46,3 Üzüm , ,4 19,6 Mısır , ,1 56,6 Ayçiçeği , ,7 80,3 Zeytin , ,8 40,2 Arpa , ,7 114,7 Çeltik , ,7-4,4 Pamuk , ,4 11,7 Fındık , ,2 33,8 Elma , ,1 51,7 Portakal , ,3 22,0 Mısır (Silajlık) , ,2 98,2 Domates , ,1 47,7 Kayısı , ,0-18,8 Mandalina , ,0 31,3 Diğer Ürünler , ,6 26,1 Genel Toplam , ,0 36,9 29

32 Bitkisel Ürün Sigortası Ürün Bazında Prim Üretimi Ürün Bazında Prim Üretimi 2012 % Ürün Bazında Prim Üretimi 2013 % 19,4 4,6 14,4 4,2 14,3 3,8 3,3 3,1 1,8 31,1 Buğday Kayısı Üzüm Elma Fındık Zeytin Kiraz Portakal Arpa Diğer 8,8 14,4 5,0 4,1 3,8 6,4 3,7 3,5 17,5 32,8 Buğday Üzüm Kayısı Elma Fındık Zeytin Portakal Kiraz Arpa Diğer Ürün Adı 2012 (TL) 2012 (%) 2013 (TL) 2013 (%) Değişim (%) Buğday , ,5 47,6 Üzüm , ,4 19,5 Kayısı , ,8-46,0 Elma , ,4 66,8 Fındık , ,0 41,8 Zeytin , ,1 29,4 Portakal , ,8 44,8 Kiraz , ,7 33,8 Arpa , ,5 131,6 Mısır , ,8 60,9 Çeltik , ,7-6,6 Mandalina , ,5 23,7 Armut , ,4 16,1 Ayçiçeği , ,3 89,8 Domates , ,3 50,2 Diğer Ürünler , ,8 24,9 Genel Toplam , ,0 20,1 30

33 Bitkisel Ürün Sigortası Ürün Bazında Poliçe Sayısı Ürün Bazında Poliçe Sayısı 2012 % Ürün Bazında Poliçe Sayısı 2013 % 9,6 6,6 4,9 42,9 4,2 3,4 3,3 3,0 2,7 19,4 Buğday Ayçiçeği Arpa Fındık Çeltik Üzüm Zeytin Mısır Elma Diğer 10,6 7,7 5,3 42,7 3,5 3,3 3,1 3,0 2,6 18,2 Buğday Ayçiçeği Arpa Fındık Üzüm Mısır Çeltik Zeytin Elma Diğer Ürün Adı 2012 (Adet) 2012 (%) 2013 (Adet) 2013 (%) Değişim (%) Buğday , ,7 20,7 Ayçiçeği , ,6 34,2 Arpa , ,7 41,3 Fındık , ,3 30,3 Üzüm , ,5 22,3 Mısır , ,3 31,0 Çeltik , ,1-11,2 Zeytin , ,0 11,8 Elma , ,6 15,7 Mısır (Silajlık) , ,6 65,8 Pamuk , ,3-3,1 Kiraz , ,2 18,4 Kayısı , ,2-24,3 Domates , ,8 20,2 Fiğ , ,7 24,2 Diğer Ürünler , ,4 18,0 Genel Toplam , ,0 21,4 31

34 Bitkisel Ürün Sigortası Ürün Bazında Ödenen Hasar Ürün Bazında Ödenen Hasar 2012 % Ürün Bazında Ödenen Hasar 2013 % 10,6 14,8 4,1 14,4 16,6 8,7 10,3 5,0 4,1 2,8 2,4 Üzüm Buğday Kayısı Elma Portakal Kiraz Armut 17,1 33,9 3,6 3,4 2,6 2,5 2,2 15,8 Üzüm Buğday Kayısı Elma Portakal Armut Erik 25,1 Erik Fındık Kiraz Fındık Diğer Diğer Ürün Adı 2012 (TL) 2012 (%) 2013 (TL) 2013 (%) Değişim (%) Üzüm , ,9 820,2 Buğday , ,1 141,1 Kayısı , ,8 141,1 Elma , ,1-9,5 Portakal , ,6-18,4 Armut , ,4 94,0 Erik , ,6 120,6 Kiraz , ,5 19,6 Fındık , ,2 111,9 Arpa , ,9 434,9 Karpuz , ,7 476,9 Zeytin , ,7-10,0 Şeftali , ,4 88,0 Mandalina , ,2 198,8 Mercimek , ,1 663,4 Diğer Ürünler , ,8-0,4 Genel Toplam , ,0 135,0 32

35 Bitkisel Ürün Sigortası Ödenen Hasarların Nedeni Ödenen Hasarların Nedeni 2012 % Ödenen Hasarların Nedeni 2013 % 12,9 34,7 10,0 73,7 3,4 Dolu Fırtına Don Diğer (Sel ve Su Baskını, Yangın, Heyelan, Hortum) 52,3 10,6 2,4 Dolu Don Fırtına Diğer (Sel ve Su Baskını, Yangın, Heyelan, Hortum) Hasar Nedeni 2012 (TL) 2012 (%) 2013 (TL) 2013 (%) Değişim (%) Dolu , ,3 67,0 Don , ,7 718,7 Fırtına , ,6 93,3 Sel ve Su Baskını , ,9 96,9 Yangın , ,4-25,8 Heyelan , ,1 367,5 Hortum , ,0 36,1 Deprem 0 0,0 0 0,0 0,0 Genel Toplam , ,0 135,0 33

36 Sera Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi Sera Sigortası nın Toplam Prim Üretimindeki Payı (2013 %) 4,4 95,6 Sera Sigortası Diğer Prim Üretimi (Bin TL) Poliçe Sayısı (Adet) Sigorta Bedeli (Milyon TL)

37 Sigorta Kapsamı ve Sigortalanan Riskler Risk değerlendirmesi sonucunda, sigortaya kabulü uygun görülen seraların, içindeki ürünlerde Dolu, Fırtına, Hortum, Yangın, Heyelan, Deprem, Taşıt Çarpması, Kar ve Dolu Ağırlığı ile Sel ve Su Baskını nedeni ile meydana gelen tarımsal ürün miktar kayıpları ve sera konstrüksiyonu, örtü malzemesi ve sera içindeki teknik donanımda meydana gelen zararlar Genel Şartlar, Teknik Şartlar, Tarife ve Talimatlar çerçevesinde sigorta kapsamındadır. Fırtına, Hortum, Sel ve Su Baskını, Heyelan ile Kar ve Dolu Ağırlığı risklerine karşı sigorta yapılabilmesi için risk incelemesi gerekmektedir. Ayrıca, seranın aranılan vasıflara uygun olması şarttır * artış oranları artış oranları artış oranları Poliçe adedinde Poliçe adedinde Poliçe adedinde %70,9 %45,5 -%4,6 Sigorta bedelinde Sigorta bedelinde Sigorta bedelinde %71,2 %33,7 -%1,8 Prim üretiminde Prim üretiminde Prim üretiminde %88,8 %19,0 %29, artış oranları artış oranları artış oranları Poliçe adedinde Poliçe adedinde Poliçe adedinde %86,1 %121,4 %14,1 Sigorta bedelinde Sigorta bedelinde Sigorta bedelinde %85,1 %73,3 %20,5 Prim üretiminde Prim üretiminde Prim üretiminde %93,1 %39,2 %50,6 (*) Üretim 2006 Yılının 2. Yarısından itibaren başladığı için Yıllarının karşılaştırılması yapılmamıştır. 35

38 Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası nın Toplam Prim Üretimindeki Payı (2013 %) 27,8 72,2 Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası Diğer Prim Üretimi (Bin TL) Poliçe Sayısı (Adet) Sigorta Bedeli (Milyon TL)

39 Sigorta Kapsamı ve Sigortalanan Riskler Hayvan Kayıt Sistemi ne (TÜRKVET e) kayıtlı süt ve *besi sığırları ile mandalar için, Genel Şartlar da yazılı istisnalar dışında kalan çeşitli hayvan hastalıkları, gebelik, doğum veya cerrahi müdahaleler, kazalar, yılan ve böcek sokmaları, zehirli çayır otlarına ve yeme bağlı zehirlenmeler, doğal afetler ve güneş çarpmaları, yangın ve infilak sebebi ile meydana gelen ölüm ve mecburi kesim halleri ile süt sığırları için Yavru Atma ve Doğumdan Sonraki Bir Hafta İçindeki Yavru Ölümleri riski Genel Şartlar, Teknik Şartlar, Tarife ve Talimatlar çerçevesinde sigorta kapsamındadır. (*) İlgili teminat, 2011 Yılından itibaren verilmeye başlanmıştır * artış oranları artış oranları artış oranları Poliçe adedinde -%19,9 Sigorta bedelinde %56,9 Prim üretiminde %41,5 Sigortalı hayvan sayısında %32,1 Poliçe adedinde %119,9 Sigorta bedelinde %55,3 Prim üretiminde %63,5 Sigortalı hayvan sayısında %55,8 Poliçe adedinde -%3,4 Sigorta bedelinde %133,7 Prim üretiminde %145,9 Sigortalı hayvan sayısında %67, artış oranları artış oranları artış oranları Poliçe adedinde %73,6 Sigorta bedelinde %101,2 Prim üretiminde %105,3 Sigortalı hayvan sayısında %91,7 Poliçe adedinde -%0,1 Sigorta bedelinde %5,2 Prim üretiminde %2,5 Sigortalı hayvan sayısında %16,3 Poliçe adedinde -%13,9 Sigorta bedelinde -%14,0 Prim üretiminde -%13,8 Sigortalı hayvan sayısında -%3,9 (*) Üretim 2006 Yılının 2. Yarısından itibaren başladığı için Yıllarının karşılaştırılması yapılmamıştır. 37

40 Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası İl Bazında Sigortalı Hayvan Sayısı İl Bazında Sigortalı Hayvan Sayısı 2012 % İl Bazında Sigortalı Hayvan Sayısı 2013 % 5,3 5,9 6,5 3,6 4,0 3,2 2,1 3,5 8,5 57,4 Konya İzmir Bursa Kırklareli Balıkesir Denizli Tekirdağ Ankara Kayseri Diğer 5,5 5,7 6,5 7,6 3,8 3,5 3,2 3,0 8,4 52,8 Konya Kırklareli Balıkesir İzmir Bursa Ankara Denizli Kayseri Tekirdağ Diğer İl Adı 2012 (BAŞ) 2012 (%) 2013 (BAŞ) 2013 (%) Değişim (%) Konya , ,4-4,8 Kırklareli , ,6 39,7 Balıkesir , ,5 55,7 İzmir , ,7-16,3 Bursa , ,5-10,9 Ankara , ,8 14,0 Denizli , ,5-6,1 Kayseri , ,2 50,4 Tekirdağ , ,0-16,8 Manisa , ,5-8,4 Aydın , ,4-22,3 Gaziantep , ,2-16,9 Niğde , ,1 112,8 Sivas , ,9-2,0 Aksaray , ,9-11,4 Diğer İller , ,8-14,1 Genel Toplam , ,0-3,9 38

41 Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası İl Bazında Sigorta Bedeli İl Bazında Sigorta Bedeli 2012 % İl Bazında Sigorta Bedeli 2013 % 6,2 5,7 6,9 3,6 3,4 2,6 2,0 4,3 8,7 Konya 5,9 İzmir Bursa 7,1 56,6 Kırklareli Balıkesir Tekirdağ Denizli Ankara Kayseri Diğer 8,2 5,4 3,4 3,3 3,1 3,0 8,8 51,8 Konya Kırklareli Balıkesir İzmir Bursa Kayseri Denizli Tekirdağ Ankara Diğer İl Adı 2012 (TL) 2012 (%) 2013 (TL) 2013 (%) Değişim (%) Konya , ,8-13,2 Kırklareli , ,2 22,9 Balıkesir , ,1 43,3 İzmir , ,9-26,7 Bursa , ,4-24,6 Kayseri , ,4 44,4 Denizli , ,3-17,5 Tekirdağ , ,1-24,9 Ankara , ,0 0,8 Manisa , ,7-15,8 Aydın , ,6-29,2 Niğde , ,4 85,8 Gaziantep , ,2-30,9 Aksaray , ,8-22,0 Sivas , ,7-0,6 Diğer İller , ,4-23,8 Genel Toplam , ,0-14,0 39

42 Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası İl Bazında Prim Üretimi İl Bazında Prim Üretimi 2012 % İl Bazında Prim Üretimi 2013 % 4,1 4,4 5,5 5,5 6,4 4,1 3,9 1,7 7,8 56,6 Konya İzmir Kırklareli Bursa Balıkesir Tekirdağ Aydın Denizli Kayseri Diğer 3,6 3,3 3,3 3,1 5,4 5,5 8,0 6,8 8,0 53,0 Konya Kırklareli Balıkesir İzmir Bursa Denizli Tekirdağ Aydın Kayseri Diğer İl Adı 2012 (TL) 2012 (%) 2013 (TL) 2013 (%) Değişim (%) Konya , ,0-11,2 Kırklareli , ,0 25,7 Balıkesir , ,8 34,4 İzmir , ,5-25,5 Bursa , ,4-15,9 Denizli , ,6-19,2 Tekirdağ , ,3-30,1 Aydın , ,3-30,6 Kayseri , ,1 52,9 Manisa , ,7-13,6 Ankara , ,5 1,1 Gaziantep , ,4-26,8 Niğde , ,2 83,4 Aksaray , ,0-31,8 Sivas , ,7-2,2 Diğer İller , ,5-22,5 Genel Toplam , ,0-13,8 40

43 Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası Ödenen Hasarların Nedeni Ödenen Hasarların Nedeni 2012 % Ödenen Hasarların Nedeni 2013 % 41,3 38,6 44,4 49,8 6,2 6,6 7,7 Ölüm Zorunlu Kesim Yavru Ölümü Yavru Atma 5,4 Ölüm Zorunlu Kesim Yavru Ölümü Yavru Atma Hasar Nedeni 2012 (TL) 2012 (%) 2013 (TL) 2013 (%) Değişim (%) Ölüm , ,8-3,2 Zorunlu Kesim , ,6-19,3 Yavru Ölümü , ,2-30,7 Yavru Atma , ,4-29,2 Genel Toplam , ,0-13,7 41

44 Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi Sigorta Kapsamı ve Sigortalanan Riskler 2011 Yılında verilmeye başlanmıştır. Hayvan Kayıt Sistemi ne (TÜRKVET e) kayıtlı damızlık koyun ve keçi ile damızlık koç ve tekeler için, Genel Şartlar da yazılı istisnalar dışında kalan çeşitli hayvan hastalıkları, gebelik, doğum veya cerrahi müdahaleler, kazalar, yılan ve böcek sokmaları, zehirli çayır otlarına ve yeme bağlı zehirlenmeler, doğal afetler ve güneş çarpmaları, yangın ve infilak sebebi ile meydana gelen ölüm ve mecburi kesim halleri Genel Şartlar, Teknik Şartlar, Tarife ve Talimatlar çerçevesinde sigorta kapsamındadır. Poliçe adedinde 2013 artış oranları Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortası nın Toplam Prim Üretimindeki Payı (2013 %) 5,0 95,0 %27,3 Sigorta bedelinde %21,1 Prim üretiminde %4,6 Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortası Diğer 2012 artış oranları Prim Üretimi (Bin TL) Poliçe Sayısı (Adet) Sigorta Bedeli (Milyon TL) Poliçe adedinde %271, Sigorta bedelinde %322, Prim üretiminde %302,6 42

45 Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortası İl Bazında Sigortalı Hayvan Sayısı İl Bazında Sigortalı Hayvan Sayısı 2012 % İl Bazında Sigortalı Hayvan Sayısı 2013 % 1,9 1,2 2,3 2,5 2,7 3,1 3,4 7,1 9,4 66,4 Konya Ankara Balıkesir Bursa Niğde İzmir Edirne Mersin Aksaray Diğer 2,4 2,7 2,7 3,2 3,5 3,5 5,7 5,9 8,3 62,1 Konya Ankara Balıkesir Bursa Aksaray Mersin İzmir Niğde Edirne Diğer İl Adı 2012 (BAŞ) 2012 (%) 2013 (BAŞ) 2013 (%) Değişim (%) Konya , ,3 11,0 Ankara , ,9 4,3 Balıkesir , ,7 109,8 Bursa , ,5 40,1 Aksaray , ,5 279,1 Mersin , ,2 112,3 İzmir , ,7 34,9 Niğde , ,7 23,4 Edirne , ,4 28,4 Afyon , ,4 74,2 Kırklareli , ,3 41,6 Eskişehir , ,2 40,0 Çanakkale , ,2 5,2 Ağrı , ,1 8,4 Van , ,1 78,2 Diğer İller , ,8 14,0 Genel Toplam , ,0 25,8 43

46 Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortası İl Bazında Sigorta Bedeli İl Bazında Sigorta Bedeli 2012 % İl Bazında Sigorta Bedeli 2013 % 1,1 1,8 2,2 2,6 2,7 3,6 3,8 7,4 9,3 65,5 Konya Ankara Balıkesir Bursa Edirne İzmir Kırklareli Mersin Aksaray Diğer 2,6 3,0 2,82,7 3,4 4,0 7,6 6,0 6,3 61,6 Konya Balıkesir Ankara Bursa Aksaray İzmir Mersin Kırklareli Edirne Diğer İl Adı 2012 (TL) 2012 (%) 2013 (TL) 2013 (%) Değişim (%) Konya , ,6-0,4 Balıkesir , ,3 100,0 Ankara , ,0-1,7 Bursa , ,0 35,6 Aksaray , ,4 270,8 İzmir , ,0 35,4 Mersin , ,8 83,3 Kırklareli , ,7 49,7 Edirne , ,6 19,4 Niğde , ,6 31,4 Çanakkale , ,4 2,3 Afyon , ,1 69,7 Ağrı , ,1 4,3 Eskişehir , ,1 33,2 Manisa , ,0 25,8 Diğer İller , ,3 11,3 Genel Toplam , ,0 21,1 44

47 Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortası İl Bazında Prim Üretimi İl Bazında Prim Üretimi 2012 % İl Bazında Prim Üretimi 2013 % 1,1 2,0 2,3 2,4 2,5 3,7 3,9 6,7 9,3 66,1 Konya Ankara Balıkesir Bursa Edirne İzmir Kırklareli Mersin Aksaray Diğer 2,7 2,8 2,9 2,9 3,6 4,0 7,3 5,7 6,3 61,8 Konya Balıkesir Ankara Bursa Aksaray İzmir Mersin Kırklareli Edirne Diğer İl Adı 2012 (TL) 2012 (%) 2013 (TL) 2013 (%) Değişim (%) Konya , ,3-17,5 Balıkesir , ,3 71,3 Ankara , ,7-9,9 Bursa , ,0 13,5 Aksaray , ,6 226,7 İzmir , ,9 24,7 Mersin , ,9 49,8 Kırklareli , ,8 29,0 Edirne , ,7 9,7 Niğde , ,6 15,7 Çanakkale , ,4-12,3 Afyon , ,2 40,3 Manisa , ,1 1,9 Eskişehir , ,1 12,4 Adana , ,0 26,7 Diğer İller , ,4-5,4 Genel Toplam , ,0 4,6 45

48 Kümes Hayvanları Hayat Sigortası nın Yıllar İtibarıyla Gelişimi Kümes Hayvanları Hayat Sigortası nın Toplam Prim Üretimindeki Payı (2013 %) 0,3 99,7 Kümes Hayvanları Hayat Sigortası Diğer Prim Üretimi (Bin TL) Poliçe Sayısı (Adet) Sigorta Bedeli (Milyon TL)