BİLGİSAYARDAN KALIBA İŞ AKIŞI Ekran montajından sonra tüm tabaka PostScrpit bilgi dosyası olarak RIP e gönderilir. Bilgi burada kullanılacak Bitmap e dönüştürülür. Birçok CtP sisteminde pozlandırma ünitesi direkt olarak RIP ünitesine bağlıdır. Arada, Bitmap bilgilerini depolama ünitesi olmayacağından bilgiler direkt olarak RIP ünitesinden pozlandırma kafasına gitmektedir. Kalıbın işlemlenmesinde farklı otomasyon teknolojileri mevcuttur. Bazılarında kalıp duyarsız olduğu ışıkla aydınlatılan ortamdan alınıp pozlandırmaya gönderilirken; bazılarında kalıp ışık geçirmeyen kalıp kasetinden alınmakta, koruyucu kâğıdı çıkarılmakta ve pozlandırma sonrasında banyoya aktarılmaktadır. Tabii tüm bu otomasyonun bir maliyeti vardır. Bazı pozlandırıcıların otomatik kalıp besleme sistemleri birkaç kasetten çalışır. Her bir kaset farklı ebatta ve türde (alüminyum kalıp, polyester kalıp, film vb.) malzeme içerebilir. Pozlandırma ünitesinden çıkan kalıp, bir yönlendirici yardımıyla (taşıyıcı bant, makak vs.) ilgili kalıp işlemcisine aktarılır. (Banyo ünitesi vb.) CtP den önce >>İşler Cd ile Matbaaya gönderilir. >> Çeşitli programlar kullanılarak işin montajı yapılır >>Matbaa işi kontrol edip, Film çıkışa yollar ve film çıkış alınır. >>Siyah beyaz ozalit alınır. >>Son düzeltmeler var ise, tekrar montajlanarak film alınıp düzeltme yapılır. >> kalıp çekilir verilir. >> ve kalıp makineye takılarak baskıya geçilir. 1
CtP den sonra >>işler Cd ile Matbaaya gönderilir. >>Matbaa işi kontrol edip, montaj planına göre dijital montaj yapar. >> Renkli ozalit alınır. >> Son dakika düzeltmeleri yapılır. >>İş montajlı olarak kalıba pozlandırılır. >> Baskıya geçilir. BİLGİSAYARDAN KALIBA SİSTEMLERİ (COMPUTER TO PLATE) Bilgisayardan Kalıba (Computer to Plate) terimi dijital bilginin bilgisayar kontrolü ile direkt olarak baskı kalıbı üzerine aktarılması işlemini tanımlamak için flekso baskı kalıpları içinde aynen kullanılır. Tifdruk baskı için bilgisayardan silindire (Computer to Cylinder), serigrafi baskı için ise bilgisayardan eleğe (Computer to Screen) olarak kullanılmaktadır. Kalıp pozlandırmak için kullanılan sistemleri lazer tiplerine göre ve görüntüyü kalıbın üzerine pozlandırma yöntemlerine göre farklı gruplarda inceleyebiliriz. GÖRÜNTÜYÜ KALIBIN ÜZERİNE POZLANDIRMA YÖNTEMLERİ a-) İç Tamburlu Makineler ( internal drum) 2
Bir ışık kaynağından gönderilen ışığın çok yüksek devirle dönen bir aynadan yansıtılarak istenen yüzeye düşürülmesi yöntemiyle pozlama yapar. Ayna eksen boyunca çok yavaş hareket eder. Kalıp tamburun içine emülsiyon yüzü yukarı bakacak şekilde yerleşir, vakum sistemi ile sabitlenir. Lazer özel ray üzerinde ileri geri hareket ederek kalıbı pozlandırır. 50 x 70 (B2) ve 70 x 100 (B1) ebatlarındaki kalıpların pozlandırılması için uygun yapıdadır. Özellikle Violet sistemlerde kullanılmıştır. b-) Dış Tamburlu Makineler (external drum) Kalıp tamburun dışına emülsiyon yüzü yukarı bakacak şekilde yerleşir. Silindir kendi ekseni etrafında dönerken, lazer kafası da silindirin ekseni boyunca hareket eder. 50 x 70 (B2) ve 70 x 100 (B1) ebatlarındaki kalıpların pozlandırılması için uygun yapıdadır. Özellikle Termal sistemlerde kullanılmıştır. Dış tambur prensibinin en büyük avantajı bir çok lazer ışınının aynı anda kalıp yüzeyine gönderilmesinden dolayı tasarımının ve optik düzeninin çok basit olmasıdır. Bu sayede pozlama süresi azalmaktadır. Optik kalıba çok yakındır bu da en az nokta kaybına neden olmaktadır. Optiğin kalıp üzerine yolu ne kadar kısa ise sistem o denli avantajlıdır. Dış tamburun dezavantajı ise her farklı 3
boyuttaki kalıp için tekrar silindir ve optik focuslama ayarı yapmak gerekir buda fazladan zamanı gerekli kılmaktadır. c-) Düz yataklı sistem ( Flat- bed) Düz yüzey prensibinde baskı kalıbı pozlandırma esnasında düz bir yerin üzerinde bulunmaktadır. En basit ve en yaygın olan bu yöntemde pozlanacak iş dönen çokgen bir ayna vasıtasıyla baskı kalıbının üzerine satır halinde yönlendirir. çok yoğun olan optik ışınlarına rağmen kalıp üzerine ışınlar aynı oranda düşmemektedir. Bu optik bozulma düşünüldüğünde kalıp ebadı büyüdükçe bozulma çoğalacağından küçük ebattaki işlerde ve kalite aranmayan işlerde uygun olduğu söylenebilir. Kullanımı kolaydır. 50 x 70 (B2)ebatlarındaki kalıplar için ideal sistemlerdir. Termal sistemler için bu yapı kısıtlayıcı olabilir. Gazeteler için tercih edilen sistemdir. Bu yöntemin en önemli avantajı kalıbın düz olarak kolayca makineye yerleştirilebilmesidir. Bu cihazların gazeteler için en büyük avantajı kalıbın kolayca düz olarak yerleştirilebilmesi ve pozlandırmanın hızlı olmasıdır. 4
CTP SİSTEMİNDE KULLANILAN LAZER TİPLERİ Bilgisayardan kalıba sistemlerinde pozlandırma için çeşitli özelliklere sahip lazerler kullanılmaktadır. Kullanılan lazerlerin özellikleri, kalıbın özelliklerine göre değişmektedir. Lazerin gücü watt veya miliwatt birimi ile tanımlanır. Lazerin rengi dalga boyu birimi olan nanometre (nm) ile ifade edilir. Lazerler yapı olarak üç tipte bulunurlar. Gaz lazerlerler, katı kristal lazerler ve lazer diyotlar. Gaz Lazerler Matbaacılıkta genellikle helyum neon ve argon iyon lazerler kullanılır. Dış ve iç drum sistemlerinin her ikisinde de kullanılır. Katı Kristal Lazerler Ençok tercih edilen tip Neodymium (ND) : YAG (yttrium aluminum garnet) dir. ND: YAG lazer 1064 nm dalga boyunda ışık üretir. Bu tip lazerlerin yaydığı ışık kızıl ötesinden mor ötesine kadar (532 nm) kadar ulaşabilir. Lazer Diyot Lazer diyotlar gaz ve katı kristal lazerlere göre daha ekonomiktirler ve ömürleri daha uzundur. Kırmızı ışık yayan lazer diyotlar 630 ve 670 nm dalga boyunda ışık yayarlar ömürleri iki ile dört yıl arasında değişir. Termal lazer diyotlar (Örn. 830 nm) termal kalıpların pozlandırılmasında kullanıldıkları için kırmızı lazer diyotlara göre daha fazla güç harcarlar. 5
Dijital Ofset Kalıpları Çalışma Biçimleri Negatif dijital kalıplar, Lazer kalıbın basacak (iş olan) yerlerini pozlandırarak buradaki emülsüyonu sabitleştirir ve pozlanmamış yerler banyoda temizlenir. Pozitif dijital kalıplar, Lazer kalıbın iş olmayan (basmayacak) yerlerini pozlandırır. Pozlanmış olan yerler banyoda temizlenir. BİLGİSAYARDAN KALIBA POZLAMA YÖNTEMLERİ Ctp teknolojisinde kullanılan kalıpların pozlama yönteminde temel fark, enerjinin ne şekilde kalıba aktarıldığıdır. Enerjinin kalıba aktarımı ışık veya ısı yoluyla ile olabilir. Kızılötesi pozlama (IR), Mor ötesi ışıkla pozlama (UV) ve görünür ışıkla pozlama şeklinde olmamktadır. a-) Termal Pozlama Termal pozlama da lazer huzmesinin ısısı kalıbı değişime uğratır. Isının çok hassas bir şekilde kontrolü mümkün olduğu için kalıp üzerinde oluşan görüntünün kalitesi çok yüksektir. Bu teknolojide noktalar çok keskin kenarlı olduğu için çok ince tramlı işlerde iyi sonuç almak mümkündür. Pozlamada lazer diyotlar kullanılır. Termal kalıplar prensip olarak ışıktan etkilenmediği için gün ışığında dahi pozlama yapılabilmektedir. Bunun yanında termal pozlama ışıkla pozlamaya göre daha fazla enerji kaybına neden olmaktadır. Bunun sebebi daha güçlü lazerlerin termal pozlamada kullanılmasındandır. Lazer ömrü 3000-3500 saattir. b-) Görünür ışıkla pozlama Görünür ışıkla pozlanan kalıplar 400 nm ile 700 nm arasında kalan bölgeye duyarlıdırlar. Görünür ışıkla pozlanan kalıplar iki çeşittir. Fotopolimer tabanlı kalıplar ve gümüş tabanlı kalıplardır. Gümüş tabanlı kalıplar düşük güçteki lazer diyotlar ile pozlandırılır. (5 mw) Fotopolimer kalıplar ise 30 mw güç civarında enerjiye ihtiyaç duyarlar. Fotopolimer kalıplar yeterli güçte lazer kullanımı ve kalitesi açısında öne çıkmaktadır. c-) UV Pozlama Kalıp pozlama makinesinde mor ötesine duyarlı kalıpların kullanılmaktadır. Bu yöntemin avantajı ucuz ve kolay bulunabilen kalıpların kullanabilmesi. 6