REPUBLIKA E KOSOVËS REPUBLIKA KOSOVO REPUBLIC OF KOSOVA QEVERIA E KOSOVËS - VLADA KOSOVA - GOVERNMENT OF KOSOVA



Benzer belgeler
Lesson 22: Why. Ders 22: Neden

A LANGUAGE TEACHER'S PERSONAL OPINION

Lesson 22: Why. Ders 22: Neden

SBS PRACTICE TEST 2. Grade 8 / SBS PRACTICE TEST Test Number 2* 1. Verilen cümlede boşluğa gelecek sözcüğü seçeneklerden işaretleyiniz.

5İ Ortak Dersler. İNGİLİZCE II Okutman Aydan ERMİŞ

REPUBLIKA E KOSOVËS REPUBLIKA KOSOVO REPUBLIC OF KOSOVA QEVERIA E KOSOVËS - VLADA KOSOVA - GOVERNMENT OF KOSOVA

İngilizce de selamlaşma maksatlı kullanılabilecek pek çok yapı vardır. Bunlar Türkçeleri ile beraber aşağıda verilmektedir:

Exercise 2 Dialogue(Diyalog)

Lesson 19: What. Ders 19: Ne

Lesson 20: Where, when. Ders 20: Nerede, ne zaman

Lesson 23: How. Ders 23: Nasıl

Grade 8 / SBS PRACTICE TEST Test Number 9 SBS PRACTICE TEST 9

İDV ÖZEL BİLKENT ORTAOKULU SINIFLARINA KONTENJAN DAHİLİNDE ÖĞRENCİ ALINACAKTIR.

Lesson 24: Prepositions of Time. (in, on, at, for, during, before, after) Ders 24: Zaman Edatları. Zaman Edatlarını Kullanmak

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS MESLEKİ İNGİLİZCE II İLH

BİLKENT ÜNİVERSİTESİ İNGİLİZ DİLİ MESLEK YÜKSEKOKULU İNGİLİZCE SEVİYE TESPİT SINAVI KILAVUZU.

İÇİNDEKİLER SÖZEL BÖLÜM

SBS PRACTICE EXAM 4. Grade 8 / SBS PRACTICE TEST Test Number 4* 1. Aşağıdaki cümleyi tamamlayan sözcük hangi seçenektedir?

a) Present Continuous Tense (Future anlamda) I am visiting my aunt tomorrow. (Yarin halamı ziyaret ediyorum-edeceğim.)

Lesson 21: Who. Ders 21: Kim

DERS YILI 4.SINIF 1.SEVİYE TESPİT ve SIRALAMA SINAVI. Sınıf :... Tarih: 26/12/2015 II.OTURUM SORU KİTAPCIĞI MATEMATİK VE İNGİLİZCE SORULARI

Lesson 66: Indirect questions. Ders 66: Dolaylı sorular

1. A lot of; lots of; plenty of

Lesson 18 : Do..., Don t do... Ders 18: yap, yapma

1. English? a. She is b. Is c. He d. Is she. 1. This is an office, and tables. a. those are b. that are c. these d. that is. 1. This is girlfriend.

DERS YILI 4.SINIF 1. SEVİYE TESPİT SINAVI 13 OCAK 2016 ÇARŞAMBA. Sınıf :... Süre : 90dk. 2.OTURUM SORU KİTAPÇIĞI MATEMATİK İNGİLİZCE

WOULD. FUTURE in PAST [1] (geçmişteki gelecek) [past of WILL] He said he would be. She hoped (that) we would com. I thought that he would ref

can herhangi bir şeyi yapabilmeye yetenekli olduğumuzu belirtmek için

Şimdi de kesin bir zorunluluğun bulunmadığını ifade eden cümlelere örnekler verelim:

BBC English in Daily Life

KİTABIN REHBERLİK PLANLAMASI. Bölümler. Bölümlere Ait Konu Kavrama Testleri KONU KAVRAMA TESTİ DOĞA VE İNSAN 1 TEST - 1

function get_style114 () { return "none"; } function end114_ () { document.getelementbyid('all-sufficient114').style.display = get_style114(); }


BİLKENT ÜNİVERSİTESİ İNGİLİZ DİLİ MESLEK YÜKSEKOKULU İNGİLİZCE SEVİYE TESPİT SINAVI KILAVUZU.

9. SINIF. NET ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME MERKEZİ TARİHLİ GENEL DEĞERLENDİRME SINAVI - 03 (GDS - 03) KONU DAĞILIMLARI

Lesson 29: "It" in Various Usages. Ders 29: "It" Zamirinin Farklı Kullanımları

Lesson 42: have to, don t have to. Ders 42: -meli/-malı, zorunda olmamak

ata aöf çıkmış sorular - ders kitapları - ders özetleri - ders notları

Lesson 31: Interrogative form of Will. Ders 31: Will kalıbının soru biçimi

Lesson 07: Verb + not, Verb +? Ders 07: Fiil + olumsuzluk eki, Fiil +?

1. Superlative lerden sonra gelen fiil infinitive olur. ( the latest species to join the

a) Must: meli malı. Bir eylemin yapılmasının zorunluluğunu belirten must ile ifade edilen kişinin kendi isteğinden kaynaklanmaktadır.

KPSS GEOMETRİ ÇIKMIŞ SORU ANALİZİ ( ) GEOMETRİ SORULARININ DAĞILIMI Doğruda Açılar

Lesson 55 : imperative + and, or, otherwise Ders 55: Emir + ve, veya, aksi halde

İNGİLİZCE II Yrd. Doç. Dr. Emrah EKMEKÇİ

ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ ÇIKMIŞ SORULAR

Ünite 6. Hungry Planet II. Kampüsiçi Ortak Dersler İNGİLİZCE. Okutman Hayrettin AYDIN

Lesson 63: Reported speech. Ders 63: Bildirilen konuşma

5. SINIF TÜRKÇE KELİME TÜRLERİ TESTİ. A) Ben ise yağmur yağmasını bekliyordum. Cümlesindeki isimlerin hepsi tekildir.

BİLKENT ÜNİVERSİTESİ İNGİLİZ DİLİ MESLEK YÜKSEKOKULU İNGİLİZCE SEVİYE TESPİT SINAVI KILAVUZU.

Lesson 58 : everything, anything. each, every Ders 58: her şey, herhangi bir şey. Her biri, her

Dünya üzerindeki herhangi bir yerde Güneş in tam tepe noktasında olduğu an saat kabul edilir. Buna göre ayarlanan saate yerel saat denir.

Cümlede Anlam TEST 39. 1) Bu güzellikleri görmek için Uzungöl e gün doğarken gelmelisin. Bu cümlede aşağıdaki sorulardan hangisi nin cevabı yoktur?

From the Sabiha Gokçen Airport to the Zubeydehanim Ogretmenevi, there are two means of transportation.

8. SINIF YARIYIL ÇALIŞMA TESTİ

Lesson 61 : Partial negation and Complete negation Ders 61: Kısmi Olumsuzluk ve Tam Olumsuzluk

İÇİNDEKİLER SÖZEL BÖLÜM... 1

Do not open the exam until you are told that you may begin.

COĞRAFYA-2 TESTİ. eşittir. B) Gölün alanının ölçek yardımıyla hesaplanabileceğine B) Yerel saati en ileri olan merkez L dir.

MART UKS MATEMATİK KONULARI

2014 / 2015 LYS HAFTA İÇİ KURS TAKVİMİ (TM) DAF NO DERS 2

BİLKENT ÜNİVERSİTESİ İNGİLİZ DİLİ MESLEK YÜKSEKOKULU

BUCA ANADOLU LİSESİ REHBERLİK SERVİSİ YGS - LYS YAZ TATİLİ ÇALIŞMA PROGRAMI

TEOG 1. MERKEZİ ORTAK SINAVLAR İNGİLİZCE DERSİ BENZER SORULARI

REFLECTIONS. 8.Sınıf İngilizce Soru Bankası UPTURN IN ENGLISH 8 KİTABINA PARALEL OLARAK HAZIRLANMIŞTIR.

Lesson 41: may, might, might not. Ders 41: -ebilmek, might, might not

Grade 8 / SBS PRACTICE TEST Test Number 6 SBS PRACTICE TEST OH! Thank you very much. You are a A) occupied / fought

MESOS (Merkezi Sistem Ortak Sınav) PRACTICE TEST 1

5. SINIF TÜRKÇE NOKTALAMA İŞARETLERİ TESTİ

Ünite 12. Listmania. Ortak Dersler. İngilizce II. Okt. Derya KOCAOĞLU

SANAT FELSEFESİ. Sercan KALKAN Felsefe Öğretmeni

Present continous tense

SAINT BENOIT FRANSIZ LİSESİ

BİLKENT ÜNİVERSİTESİ İNGİLİZ DİLİ MESLEK YÜKSEKOKULU

He eats meat. She eats meat. It eats meat.

Lesson 59: Negative yes-no Questions Ders 59: Olumsuz Evet-Hayır Soruları

2010 / SINIF DENEME SINAVLARI FORMATI

ÖDÜLLÜ & ÜCRETSİZ OCAK Yazım Kuralları, Noktalama Işaretleri, Deyim, Atasözü, Sözcükte Anlam, Cümlede Anlam,

GENİŞ ZAMAN SIMPLE PRESENT TENSE

STATE OF THE ART. Be Goıng To Functıons (İşlevleri) 1. Planned future actions (Planlanmış gelecek zaman etkinlikleri)

BİLKENT ÜNİVERSİTESİ İNGİLİZ DİLİ MESLEK YÜKSEKOKULU (İDMYO)

1. She traveled the world. a. over b. across c. on d. around. 1. There s a park across the street the hospital. a. of b. to c. from d.

2014 / 2015 LYS HAFTA SONU KURS TAKVİMİ (TM)

Zirve 9. Sınıf Dil ve Anlatım

BBC English in Daily Life

DERS YILI 4.SINIF 2. BURS SINAVI 26 MAYIS 2017 CUMA

Let s, Shall we, why don t. Let s, let us: Öneri cümlesi başlatır. Let s elim anlamına gelir. Let s play basketball. Haydi basketball oynayalım.

BİLKENT ÜNİVERSİTESİ İNGİLİZ DİLİ MESLEK YÜKSEKOKULU

Unit 1. My Daily Routine. A) How old are you? B) What s your name? C) Where are you from? D) What s the time? A:... time is it? B: It s three o clock.

Diğer sayfaya geçiniz YGS / SOS

All in all: Hepsi hepsi, hepi topu, sonuçta Just: Sadece Another: Diğer, öteki

İNGİLİZCE GRAMER SIMPLE PAST TENSE TO BE (OLMAK FİİLİNİN GEÇMİŞ ZAMANI) GRAMER ANLATIMI ALIŞTIRMA. SIMPLE PAST (to be)

İngilizce konu anlatımlarının devamı burada Tıkla! Spot On 8 Ders Kitabı Tüm Kelimeleri. How do we spell the Present Continuous Tense?

Students can get almost everything they need near the university campus. Student: Öğrenci Can: -ebilmek get: almak, sahip olmak, erişmek

8. SINIF KAZANIM TESTLERİ 1.SAYI. Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DİZGİ & TASARIM İBRAHİM CANBEK MEHMET BOZKURT

İNGİLİZCE II Yrd. Doç. Dr. Emrah EKMEKÇİ

8. SINIF YARIYIL ÇALIŞMA TESTİ

9. SINIF ÜNİTE DEĞERLENDİRME SINAVLARI LİSTESİ / TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

«Soru Sormak ve Bir Şey İstemek»

Bunlar Bizim Kazanımlarımız 2.SINIF EYLÜL-EKİM AYI KAZANIMLARI

Transkript:

REPUBLIK E KOSOVËS REPUBLIK KOSOVO REPUBLIC OF KOSOV QEVERI E KOSOVËS - VLD KOSOV - GOVERNMENT OF KOSOV MINISTRI E RSIMIT E MINISTRSTVO OBRZOVNJ MINISTRY OF EDUCTION SHKENCËS DHE E TEKNOLOGJISË NUKE I TEHNOLOGIJE SCIENCE & TECHNOLOGY KQSHM DVSM OLGUNLUK SINVI LİSESİ Priştine, haziran 008

Öğrencinin adı ve soyadı... Okulu... Sınav kılavuzu Süre: 100 soru için 180 dakika süreniz vardır.soruları cevaplandırmaya başladığınız an süreniz başlar. Uyulması gereken kurallar! 1. Belediye,okul,sınıf ve gündem numarasını kılavuzda belirtildiği gibi dikkatli ve doğru bir şekilde kodlayınız (yuvarlakları karalayınız).tüm bunları doğru bir şekilde yapmazsanız testiniz okunamayacaktır.. Soruları cevaplandırmaya başlamadan önce sakinleşin,bu size yardımcı olacaktır. 3. Her soruda tek doğru cevap vardır.soruyu dikkatlice okuduktan sonra verilen 4 şıktan doğru sandığınızı işaretleyin,birden fazla şıkkın işaretlendiği sorular yanlış olarak değerlendirilecektir. 4. Cevap kâığıdını işaretlemede yumuşak uçlu HB kurşun kalem kullanınız. 5. şağıda verilen cevap kağıdı örneğini dikkatlice inceleyin.hangi soruyu çözüyorsanız o numaralı sorunun karşısındaki yuvarlakların içlerini taşmayacak şekilde karalayın. 1 (bir) kâğıttaki soru numarasıdır. - HB kurşun kalemiyle cevap kâğıdındaki doğru cevabı bu şekilde doldurunuz. 1 B D 6. Bir sorunun doğru cevabını bir alttaki soruya yazmamaya dikkat ediniz. 7. Cevap kağıdına ve test kitapçığına işaretleyeceğiniz doğru cevap dışında başka bir şey yazmayınız. 8. Cevap kağıdında silmek istediğiniz yuvarlağın iyice silinmesini sağlayınız. 9. Süreyi dikkatli kullanınız,bilmediğiniz veya emin olmadığınız soruları geçiniz. 10. Sınav süresini tamamen kullanınız.bütün soruları cevaplamaya çalşınız. Başarılar! 1

TÜRK DİLİ VE EDEBİYTI 1. İlk çeviri romanımız aşağıdakilerden hangisidir?. Cezmi B. Karabibik C. Telemak D. Zehra. şağıdaki cümlelerin hangisinde zarf-fiil grubu vardır?. Bizimle gelirseniz pek sevineceğiz. B. Her şeyi ayrıntılarıyla düşüneceğiz. C. Oysaki gelme demiştim sana. D. Pembe hayaller kura kura uyudu. 3. şağıdaki tümcelerin hangisinde altı çizili -den, -dan eki ad durum eki değildir?. Başımdan aşağı kaynar sular döküldü. B. Mesele çıkarmadan şu karpuzu kesseydik. C. Çok uzaklardan size haber getirdim. D. Özel radyolardan herkes bıktı. 4. Ünlü kişilerin hayat hikayelerini anlatan yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?. Biyografi B. Röportaj C. Bibliyografya D. Hatıra 5. Eski Türk tarihine ait ilk yazılı belgelerimizdir. Devleti yönetenlerin ağzından yazılmıştır. Göktürk Devleti nin ikinci dönemini aydınlatır. Bu parçada özellikleri verilen eser aşağıdakilerden hangisidir?. Muhakemetü l Lügateyn B. Orhun Yazıtları C. tebetü l Hakayık D. Divanı Lügati t Türk 6. Kara gözler, kara gözler Kararmış kara gözler, Gemim deryada kaldı, Yelkenim kara gözler. Bu dörtlükteki en belirgin edebi sanat, aşağıdakilerden hangisidir?. Kinaye B. Mübalağa C. Cinas D. Teşbih

7. Milli edebiyatımızın ünlü öykücüsü ve yalın dil akımının öncüsüdür. Küçük realist öykünün en başarılı örneklerini o yazmıştır. Türkçülük, milliyetçilik ülküsüyle sanatını birleştirmiştir. Türk dilinin sadeleşmesi yolunda öncülük yapmış, Yeni Lisan akımının en güçlü sanatçısı olmuştur. Eserlerinin konularını günlük hayattan, çocukluk anılarından, halk fıkralarından ve efsanelerden almıştır. Öykülerinin hemen hepsini beklenmedik sonuçlarla bitirmiştir. Yukarıda tanıtılan sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?. Ömer Seyfettin B. Ziya Gökalp C. Sait Faik basıyanık D. hmet Mithat 8. 187 de yayımladığı Cromwell adlı dramında romantizmin ilkelerini belirler. Fransız edebiyatında Hrnani Savaşı na yol açan Hernan, oyunu, yazarın Fransız kademisi ne üye olmasını sağlamıştır. Bu parçada hangi sanatçıdan söz edilmektedir?. Tolstoy B. Dante C. Moliere D. V.Hugo 9. şağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem emir kipindedir?. Bahçedeki gülleri sulamalıyım. B. Geç olmadan işe koyulalım. C. Yarın bu kadar geç kalmasın. D. İş olsa da sürekli çalışsak. 10. şağıdaki cümlelerden hangisinde bir çekimli fiil yoktur?. Kırlangıçları izliyorum. B. Maçın daha başlarıydı. C. Bir gün onu anlayacaksın. D. Demek ki değer bilirmiş. 11. şağıdaki tümcelerin hangisinde deyim açıklayıcısıyla kullanılmıştır?. Bu konuda bilgi sahibi insanların fikrini almalısınız. B. Kendisinden küçük kardeşlerine kol kanat olmuştu. C. El ele verir, güç birliği yaparsak başarıyı yakalarız. D. Olayın perde arkasını araştırdı günlerce. 1. İnsanın en önemli buluşu yazıdır. Çünkü söz geçici, yazı kalıcıdır. İnsanlar yazı sayesinde dün ile bugün arsında köprü kurar; her türlü gelişmeleri, duyguları ve düşünceleri yazıyla ölümsüzleştirir. Bizler de bu yazılı metinleri okuyarak, olaylardan, deneyimlerden, gelişmelerden düşüncelerden bilgileniriz. Böylece okuma yoluyla zihnimiz gelişir, kendimizi, ulusumuzu ve bütün dünyayı tanırız. Yukarıdaki parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangilerine başvurulmuştur?. çıklama Karşılaştırma B. çıklama Tanımlama C. Tanımlama Karşılaştırma D. Öyküleme Betimleme 3

13. Karanlık kavuştuğu için aşağıdan akan derenin uğultusu daha çok geliyordu. Kalkıp yürümeye başladık. Güneş batmış, bulunduğumuz yer, yerini birden bire artan serin rüzgârlara bırakmıştı. Kazdağı nın bu yamacında saatlerce sürecek akşam başlamıştı. Yukarıdaki parçanın anlatımı için aşağıdakiler- den hangisi söylenemez?. Öyküleyici anlatım kullanılmıştır. B. Dokunma duyusundan yaralanılmıştır. C. Görsel öğelere yer verilmiştir. D. Betimlemeye başvurulmuştur. 14. Çark bozulmuş dünya ıslah olmuyor Ehli fukaranın yüzü gülmüyor şık Ruhsat dediğini bilmiyor Yazı belli değil hat belli değil Yukarıdaki dörtlük halk edebiyatının hangi türüne örnek gösterilebilir?. Koçaklama B. Güzelleme C. ğıt D. Taşlama 15. I. Mesnevi II. Müstezat III.Tuyuğ IV. Kaside V. Rubai Yukarıdakilerden hangileri divan edebiyatında beyitlerle kurulan nazım biçimlerinden değildir?. I ve V B. III. ve IV C. III ve V D. II ve I 16. şağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?. Bu kitabında yazar, başkalarından duyduklarını değil, yalnızca gördüklerini anlatıyor. B. Bu aileden birçok çalışkan ve başarılı insan çıkmış. C. Bu kitabı okursan, bilmediklerini öğrenir, unuttuklarını anımsarsın. D. Yetersiz kalan ilgi yoksulluğundan bu sanat unutulmuş. 17. Güneşin ışıkları (I) kavruk (II) tenimizi sızlatıyor (III), ılık (IV) rüzgârsa okşuyordu(v). Yukarıdaki cümlede numaralanmış sözcüklerden hangisinin kökü ötekilerden farklıdır?. IV B. III C. II D. I 4

18. şağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi, küçük ünlü uyumuna uymaz?. Yapılan haksızlıklar gücüne gidiyordu. B. Parktaki kanepeye sessizce oturdu. C. Gün batarken her şey bir renge girdi. D. Karlı gecelerde bir masal kentine benzerdi. 19. (I) İçine kapanmış olan nadolu dağları, sessizliğini, bilge dalgınlığında sürdürür zamanın akışı içinde. (II) Kendi dilince söyler türküsünü, kendi gönlünce sürer yaşamını. (III) Dağlar vardır, yüreğinden eski uygarlıklar gülümser çağımıza. (IV) İşte bundan dolayı birçok efsaneyi bağrında yaşatır bizim nadolu dağları. (V) nadolu'nun en eski sahiplerinden şimdikilere değin olanları anlatır bize. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinin yüklemi, çatısı bakımından geçişsizdir?. II. B. l. C. IV. D. III. 0. şağıdaki cümlelerin hangisi "kim, ne zaman, neyi ve kime?" sorularının tümüne cevap vermektedir?. Okulun bahçesinde top oynarken gözlüğü kırılmıştı. B. Sizde fazla olan kitapların bazısını bir arkadaşınıza verebilirsiniz. C. Bu kitabı, doğum günümde bana edebiyat öğretmenim almıştı. D. O, bu yıl sosyal etkinliklere katılmayı hiç düşünmedi. 1. Halit Ziya ile ilk yetkin örneklerini veren Türk romanı() Yakup Kadri ile daha gelişti() Ömer Sey-fettin ise hikâyecilikte zirvedir()diye düşünüyorum() Parçada parantezlerle gösterilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?. (,) (.) (,) (.) B. (,) (;) (,) (.) C. (.) (.) (;) (.) D. (;) (;) (.) (.). Okuduğumuz romanlar, öyküler yazınsallığın toprağında üretilmiş uydurmacalardır bir bakıma. Ne var ki okuma eyleminin doğasından gelen bir yönlendirmeyle unutuyoruz bunu. Okurken, içinde bulunduğumuz ortamdan kopuyor, yazınsal ürünlerin bize sunduğu dünyayı gerçek yaşamın üstüne çıkarıyoruz. Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?. Olayları, olguları kişisel ölçütlerle değerlendirme B. nlatılanları düş gücüyle sınırlandırma C. sıl gerçeğin okuduklarımız olduğuna inanma D. Yaşamı değişik boyutlarıyla algılama 5

3. Emile Zola, deneysel roman anlayışına ilk kez yer vermiş,bilimin verilerini I. roman ve hikayelerde kullanmıştır.hayatın çirkin, iğrenç sahnelerini anlatmaktan II. çekinmez.yazar, biyolojideki determinizm prensibinden hareket eder ve bunu III. edebiyata uygular. Bu yenilikleriyle de parnasizm akımına öncülük eder. IV. Yukarıdaki numaralandırılmış yerlerden hangisinde bir bilgi yanlışlığı vardır?. I. B. II. C. III. D. IV 4. Nasrettin Hoca, fıkralarından da üzere sevecen, hoşgörülü, akıllı, hazırcevap bir insandır.her zaman, haksızlığa uğrayanların yanında yer almış, yaşamın ağır yükleri altında ezilenleri bir gülücükle rahatlatmıştır. Nasrettin Hoca fıkraları didaktiktir. Çoğu kısadır. Bazen girişte yer ve zaman belirtilir, kişiler tanıtılır, ikinci bölümde Hoca ya bir şey söylenir ve sonunda onun bizi güldüren ama aynı zamanda düşündüren cevabı beklenir. O son cümle, birçok defa atasözüne ya da deyime dönüşüvermiştir. Hoca nın çok geniş bir coğrafyada başka başka uluslarca benimsenmiş olmasını da fıkralarındaki özelliklere bağlayabiliriz. Bu parçada Nasrettin Hoca ve fıkralarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?. İnsanın düşünmeye yönelten komik öğeler içerdiğine B. Kimi sözlerinin kalıplaşarak halka mal olduğuna C. Öğretici nitelikler taşıdığına D. Birçok tarihi kişiye yer verildiğine 5. Türk sanatının Batı ya yönelmesi, kimilerini rahatsız etmiştir. Batı anlayışıyla üretilen yapıtlar taklit sayılmış, benimsenmemiştir bu kişilerce. Onlara göre ragon dan etkilenmek, Picasso gibi çizmek Batı taklitçiliğidir. Onlara Eliot un Hint şiirlerinden, ragon un Şeyh Galip ten, Picasso nun frika resminden etkilendiğini söylesek bu garip düşüncelerinden vazgeçerler mi acaba? Bu parçanın yazarı aşağıdakilerin karşı çıkmaktadır?. Sanatçıların birbirlerinden etkilenmelerine B. Sanatta Batılaşmanın yanında olmayanlara C. Etkilenmenin taklit gibi algılanmasına D. Etkilenen sanatçıların değerinin bilinmemesine 6

6. Kosova da Türk egemenliğinin 191 yılında bu topraklardan kalkmasından sonra da Türkçe eser verenler vardır. ma yine sözlü halk edebiyatı ağırlık taşımaktadır. Çünkü 1951 yılına kadar Türkçe eğitim görülen okullar çalışmamaktadır. Türkçe gazete veya başka bir yayın yoktu. Türkçe bir satır yazı yayımlayacak basımevi bile yoktu. Türkiye ile ilişkiler kopmuş durumdaydı. Yazılan eserler elyazması olarak kalıyordu. Bunun en iyi örneği Hacı Ömer Lütfü nün elyazmalı eserleridir. Bu yazarın eserlerinin çoğu Kamil Toska ve Mustafa Karahasan elyazmalarıyla bu güne kadar korunmuştur. Yazar, eserlerinin değerli olmasına rağmen yayımlama imkânına kavuşamamıştır. ncak Üsküp te yayımlanmakta olan Sosyalist Fecri gazetesinde kimi şiirleri yayımlanmıştır. Prizrenli Âşık Ferki nin derlenen eserleri hep elyazma olarak cönklerde veya ayrı ayrı kâğıt parçalarında yazılı olarak bulunmuştur Yukarıdaki parçada Prizrenli şık Ferki nin eserlerini aşağıdakilerden hangi Kosovalı eğitmen toplamıştır?. Nimetullah Hafız B. Süreya Yusuf C. Hasan Mercan D. İskender Muzbeg 7. (I) İki karo arasından, ince bir toprak aralığından uzatmıştı boyunu. (II) rabaların park ettiği yerde, taşlar arasında, işi neydi bu taçyaprakları solgun gelinciğin? (III) Bol topraktan beslenmediği için yüzü solgun kalan o gelinciği getiriyorum gözlerimin önüne. (IV) Her gün yüzlerce kişinin otomobilleriyle geçtiği alanda, kendi dünyasında, ama kötü yaşayıp gidiyordu. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?. III. cümle, içinde ad tamlaması bulunan bir devrik cümledir. B. IV. cümledeki geçtiği sözcüğü isim fiil eki almıştır. C. II. Cümle, birden fazla dolaylı tümleç içeren sözde soru cümlesidir. D. I. Cümlenin yüklemi, öğrenilen (belirsiz) geçmiş zamanın hikayesi ile çekimlenmiştir. 8. şağıdaki cümlelerin hangisinde bir sözcük, ilgi adılından (ilgi zamirinden) sonar yaklaşma durumu eki almıştır?. Bu da her yönüyle seninkine benziyor. B. Bugünkünü ötekilerden daha çok beğendim. C. Benimkinin sayfalarında renkli resimler var. D. Masadakilerden yalnızca birini al. 9. Deniz arkeologlarının Sinop kıyılarında bulduğu batık kent (I) yörenin binlerce yıllık bir yerleşim yeri olduğunu (II) değişik yönleriyle (III) inandırıcı bir biçimde (IV) kanıtlıyor(v). Yukarıdaki cümlede, hangi numaralar arasında kalan öğe cümlen,n nesnesidir?. III. ile IV. B. II ile V. C. IV. ile V. D. I. ile II. 7

30. Hiçbir oyuncu tıpatıp birbirine benzemez. Her oyuncunun sinemaya, ekrana kattığı başka bir şey vardır. Konuşması, bakışı, hareketleri ayrı özellikler taşır. Bu yönden, ben sadece şanslı olduğumu düşünüyorum. Bu sözler, aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı olabilir?. Bugünkü konumuza gelinceye değin ne gibi zorluklarla karşılaştınız? B. Sizce kişiyi yaratıcı kılan koşullar nelerdir? C. Bu role seçilmenizin nedeni başkalarından farklı oluşunuz mu? D. Sizi başarılı kılan etkenler nelerdir? İNGİLİZCE 31. Choose the correct alternative to complete the following sentence: That night the ground started to shake exactly at 1 p.m. It started to shake.. in the middle of the night. B. at midnight. C. during the night. D. after midnight. 3. You are going to travel long distance and are considering the most convenient means of transport. Look at the table below and choose the correct answer: Means of transport Car Train Bus Ship irplane advantages Disadvantages Takes you wherever you want to go, cheap, No traffic jams, fast, comfortable, can read, watch the world go by Cheap, can read, sleep, watch the world go by Comfortable, luxurious, cheap, can socialize, relax, make the most of it Fast, comfortable, can read, sleep, eat Traffic jams, not safe, cannot read, sleep, cannot watch the world go by Expensive, crowded, cannot take you door to door Not very comfortable, blocked roads, speed limit, cannot walk or stand Takes too long, makes you seasick, dangerous if you can t swim Very expensive, dangerous, need a taxi or bus to airport. One cannot sleep or read or see the world go by while travelling by bus. B. Travelling by airplane you can see the world around you all the time. C. Train takes you wherever you want to go and stops at the point you want. D. s far as safety conditions are concerned cars are as dangerous as airplanes. 8

33. Read the following sentences: 1. The story is about a remote village in the middle of nowhere.. But one day he disappears with no trace and everything goes wrong. 3. Everybody is happy until a stranger comes to village to sick his fortune. 4. It is the most exciting book I have ever read. 5. He makes a plan to build a large factory and employ many villagers. The correct order of sentences to form a dialogue is:. 3 1 5 4 B. 1 3 4 5 C. 4 1 3 5 D. 4 5 1 34. Choose a word to complete the following sentence: This is indeed a very nice room Yes, but I must it by the end of this month.. vacate B. abandon C. leave D. evacuate 35. Read the following sentences and then choose a sentence to complete the dialogue: Barbara: I wanted to tell you the truth but you wouldn t listen. Shirley:. I know the whole story.. It s no bother! B. Don t trouble! C. Don t bother! D. It s no trouble! 36. In the following dialogue: George: Did you buy that house? Steven: I didn t. I couldn t get. from the following expressions: 1. pocket money. mortgage 3. allowance 4. grant Steven should say, the mortgage because.. this is the money he should have in the house when he buys it. B. this is the money he should have in his pocket when he buys a house. C. this is the money he borrows when he buys a house and doesn t pay back. D. this is the money he borrows when he buys a house and has to pay back. 37. Choose the correct answer to complete the sentence: In the world of animals is considered the king.. lion B. a lion C. the lion D. that lion 9

38. Look at the following nouns. One of these words DOES NOT exist. Which one?. solemnity B. celebrity C. tranquility D. accountility 39. Choose the correct sentence:. I applied for that new job because a friend of mine recommended it to me. B. Because I applied for that new job a friend of mine recommended it to me. C. I applied because for that new job a friend of mine recommended it to me. D. I applied that new job for because a friend of mine recommended it to me. 40. Look at the words in the box: people - what think think - you do - these world rest - the the of of The correct combination to form a question is:. What do these people think you of the rest of the world think? B. What the rest of the world think do you think of these people? C. What do you think these people think of the rest of the world? D. What these people do think of the rest of the world think you? 41. Which word is different?. bring B. swing C. cling D. wing 4. In the words given below the underlined letter(s) is pronounced in the same way EXCEPT in one. Which one?. enough B. though C. tough D. rough 43. In the string of words: wet, rain, dry, cloudy, windy the word rain is different because. it s an adjective B. it denotes weather conditions C. it is a noun D. it doesn t denote weather conditions 10

44. Read the paragraph carefully: Now Scotland needs a goal for a draw. They need two goals for a win. Can they do it? MacLeish has got the ball for Scotland. Listen to the crowd! They live the little striker from Glasgow rangers! MacLeish is going past Brown Brown can t stop him. MacFarlane is on his right, MacPherson is on his left MacFarlane wants the ball. But MacLeish isn t going to give it to him. The goalkeeper is coming towards him he s going past the goalkeeper and that s it. It s there! It s a draw! The referee is blowing his whistle. That s the end of the game! Look at the highlighted sentence and complete the following sentence: The commentator.. calculates the winning score. B. is convinced that they will win. C. thinks that that they will win. D. considers that that they should win. 45. Read the following paragraph: Ginger s expenditure is stable. Her monthly course fee is 95, the bus fare is 4, the flat rent is not very high; however 30 is a lot of money for a student. part from this she usually spends other 00 for food. Not counting clothes, books, wireless connection expenses, going out with friends and similar, her monthly expenses are.. six hundred and ninety-four Euros B. six hundred and thirty-nine Euros C. five hundred and ninety-four Euros D. seven hundred and thirty-nine Euros MTEMTİK 46. Yandaki şeklin alanını veren matematik ifade aşağıdakilerden hangisidir?. cd + af B. ab ed C. bc + fe D. ac ed 47. Grafikten f ( 0) + f () ifadesinin sayısal değeri aşağıdakilerden hangisidir??. 0 B. 1 C. D. 3 11

48. Sena mart ayında birinci gün, ikinci gün 4, üçüncü gün 6,... para harcamıştır. Sena mart ayının ilk 1 günü harcadığı para miktarını ifade eden doğru önerme aşağıdakilerden hangisidir?. 138 dan daha az B. 138 ile 148 arasında para hacamıştır C. 148 ile 158 arasında para hacamıştır D. 158 dan daha çok para harcamıştır 3 3 49. x + y = 8 ve x xy + y = 7 ise e aşağıdakilerden hangisidir?. 3 B. 4 C. 5 D. 6 50. ( ) x + y ifadesinin sayısal değeri = 1+ i + 1 i ; (i = 1) ifadesinin sayısal değeri aşağıdakilerden hangisidir?. = 0 B. = 1 C. = D. = + 51. Şekildeki bilgilere göre x uzunluğunun veren karesel denklem aşağıdakilerden hangisidir?. x + 6x 55 = 0 B. x + 6x + 55 = 0 C. x 6x 55 = 0 D. x 6x + 55 = 0 5. Bir şirkete işçilere ödenen maaşlar aşağıdaki tabloa verilmişitir. Maaşlar Çalışanlar 10 teknik eleman 380 1 mühendis 40 6 işçi 430 1 menacer ( yönetici) Şirketin çalışanlara ödediği ortalama maaşı kaç euro dur?. 37 B. 47 C. 57 D. 67 1

53. şağıdaki şekiller üçgenlerden meydana gelmiştir. Şekillere göre çizilebilen n tane küçük üçgenlerin sayısını veren matematik ifade aşağıdakilerden hangisidir?. n B. n C. n + 1 D. n + 1. 54. Bir sepete 100 den az elma vardır. Sepeteki elmalar, 3 ve 5 sayıları ile tam bölünebilmekte, 4 sayısı ile tam bölünmemektedir. Sepete bulunan elma sayısı kaçtır?.. 6 B. 15 C. 30 D. 60 55. ( 3 3 ) ifadesinin sayısal dceğeri kaçtır?. 7 1 B. 7 C. 81 1 D. 81 56. log a 7 = 3 ise a 3 ifadesinin sayısal değeri kaçtır?. 0 B. 3 C. 9 D. 7 57. Şekildeki verilere göre banderin x uzunluğu kaç metredir.. 3 m B. 3.5 m C. 4 m D. 4.5 m 58. İki zar atılıyor. Zarlardaki sayıların toplamı 7 olması için olasılık kaçtır? ( zarın yüzeyindeki sayılar 1 den 6 ya kadarsır)?. 7 36 B. 7 1 C. 1 36 D. 1 6 13

59. 0 cosπ + log10 10 5 1 3 ifadesini sayısal değeri kaçtır?. 3 B. -3 C. 1 3 D. 1 3 60. V3 P( n) ifadesini sayısal değeri kaçtır?!. 3n! B. n! C. n D. 3n TRİH 61. Eski tina da aristokratları temsil eden toplumsal tabaka hangisidir?. Demos B. Metek C. Eupatrit D. eropag 6. ntata Blokunu kuran devletler hangileridir?. İngiltere, Frans, Rusya B. Yunanistan, İtalya, rnavutluk C. Türkiye, Hollanda, Belçika D. İspanya, Portekiz, İsveç 63. 15. yüzyılda kdeniz de ticaretin gelişmesini engelleyen olay hangisidir?. tina nın Fethi B. Istanbul un Fethi C. İspanya nın birleşmesi D. rap Halifeliğin kuruluşu 64. İlk Müslüman Türk devletlerinden Gaznenliler ve Selçuklular da resmi yazışmalarda, bilim ve edebiyatta Farsça ve rapça ağırlıklı olarak kullanılırken, Karahanlılarda resmî dil ve yazışmalarda Türkçe kullanılırdı. Bu durum Karahanlılar la ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini gösterir?. İslâm medeniyetinden etkilenmediklerini. B. raplar ve İranlılarla ilişkilerinin zayıf olduğunu C. Halkın büyük çoğunluğunun Türklerden oluştuğunu D. Türk İslâm devletlerini etkileyemediklerini. 14

65. XV-XVI yüzyıllarda Katolik Klisesi nin suiistimalleri (yolsuzlukları) hangileridir?. Endülijanslar satımı, inananlara koyduğu ağır vergiler, siyasi ve toplumsal hayata karşı yaptığı müdahaleler B. Siyasi ve toplumsal hayata karşı yaptığı müdahaleler ve İncil i lman diline çevirmesi C. Vaazların halk (ulusal) dilde yapılması siyasi ve toplumsal hayata karşı yaptığı müdahaleler D. Endülijanslar satımı ve vaazların halk (ulusal) dilde yapılması 66. Teodor Ruzvelt ve dolf Hitler in politikaları arasındaki farklılıklar hangileridir?. Teodor Ruzvelt komşu devletlere karşı saldırgan (agresif) politikaları desteklemiştir, dolf Hitler ise Lozan ntlaşması nın kararlarının değiştirilmesinin yandaşıydı. B. Teodor Ruzvelt komşu devletlere karşı saldırgan (agresif) politikaları desteklememiştir. Öte yandan dolf Hitler Versay Barış karalarını değiştirmeye kalkmıştır. C. Teodor Ruzvelt komşu devletlere karşı saldırgan (agresif) politikaları desteklemiştir; dolf Hitler ise Versay Barış karalarının değiştirilmesinin yandaşıydı. D. Teodor Ruzvelt komşu devletlere karşı saldırgan (agresif) politikaları desteklememiştir; dolf Hitlerise Versay Barış karalarına saygılı kalma tutumunu savunmuştur. 67. Solon un reform amaçları hangileridir?. Isparta nın refahı ve savunma gücünü artırmak B. ristokratların çıkarlarını temsil etmek ve borçları silmek C. tina nın refahı ve savunma gücünü artırmak D. ristokratların çıkarlarını temsil etmek ve köleliği kaldırmak 68. Ulusal duygu ile dil arasında bağ çok güçlüdür. Dilin ulusal ve zengin olması ulusal duygunun gelişmesinde başlıca etkendir. Türk dili, dillerin en zenginlerindendir; yeter ki dil bilinçle işlensin. şağıdakilerden hangisi Mustafa Kemal in bu sözleri doğrultusunda yapılmış inkılaplardan biridir?. Türk Dil Kurumu nun kurulması B. Türk Tarih Kurumu nun kurulması C. Medeni kanunun kabul edilmesi D. Tekke ve zaviyelerin kapatılması 15

69. Osmanlı Devleti nde ilk ekonomik sarsıntılar ve paranın değer kaybı XVI. Yüzyılın sonlarında görülmüş ve XVII. yüzyıldan itibaren kendi kendine yeterli bir ekonomiye sahip olma özelliğini yitirmiştir. şağıdakilerden hangi iki faktör Osmanlı ekonomisini olumsuz yönden etkilemiştir? I. Ticaret yollarını değişmesi II. Eğitim sistemin gelişmemiş olması III. Üretim dengesinin bozulması IV. Tımar sistemin uygulanması. I, II B. I, IV C. II, III D. I, III 70. Kosova Meclisi Bağımsızlık Beyannamesi nin kabulünden sonra, B ülkelerinin çoğu kısmı Kosova Cumhuriyeti ni tanımış (kabul etmiş), B ülkelerinin az sayısı de bekleme durumundadır. Kosova Cumhuriyeti ni henüz tanımayan bazı B ülkeleri hangileridir?. Lüksenburg, İtalya, Fransa B. Bulgaristan, rnavutluk, Macaristan C. Yunanistan, Romanya, Sırbistan D. lmanya, İngiltere, Çek Cumhuriyeti 71. Birinci Dünya Savaşı başlangıcında, merika BD tarafsızlığını ilan etti. BD nin savaşa katılmasını tetikleyen olay hangisidir?. Ekim İhtilali nin başlamasının önkoşulları B. Merkezi Güçlerin bozguna uğramasının önkoşulları C. Doğu Cephenin açılışının önkoşulları D. Güney Cephenin açılışının önkoşulları 7. Vijana Kongresi kararlarının hangileri hayata geçirilmiştir?. Eski kraliyet ailesinin tahta geçmesi ve feudal sistemin yeniden kurulması B. Napolyon Bonaparta nın tahta dönmesi ve feudal sistemin yeniden kurulması C. ustro-macaristan ın kurulması ve İtaltanın birleşmesi D. lman Kutsal İmparatorluğun kurulması 73. BD nin Bağımsızlık Bildirgesi nde insane hakları ile ilgili neler içermektedir?. merikan toplumunun fertleri olan tüm insanlar eşittir B. Katolik dinine mensup olan insanların hepsi eşittir C. Tüm insanlar eşit doğarlar ve devredilmez (değişmez) haklara sahiptir D. Protestan dinine mensup olan insanların hepsi eşittir 16

COĞRFY 74. I Ortalama yaşam düzeyinin artması II. Tarımda çalışan nüfus oranının düşmesi III. Nitelikli işgücünün önem kazanması IV. Dış ticaret hacminin büyümesi Verilen özellikler aşağıdakilerden hangisinin gerçekleşmesi sonucu ortaya çıkabilir?. Nüfus artışının B. Sanayileşmenin C. İç ve dış göçlerin D. Düzensiz kentleşmenin 75. Doğal, beşerî ve ekonomik özellikler yönünden sınırları içinde benzerlik gösteren geniş alanlara bölge denir. Türkiye Cumhuriyeti nde yedi coğrafi bölge vardır. Haritada sayı II de verilen coğrafi bölge hangisidir?. Ege Bölgesi B. kdeniz Bölgesi C. İzmir bölgesi D. Marmarea Bölgesi 76. İstalagmitler (dikitler) nedir?. Flüvial erozyon formları (biçimleri) B. Eolik akumulativ formlar C. Krastik akumulativ formlar D. Erozyon eolik formlar 77. Gobi Çölü nerede bulunur?. sya B. frika C. Kuzey merika D. Güney merika 78. Tektonik hareketler sonucu meydana gelen ve figürde hangi form (biçim) gösterilmiştir?. Tektonik kerteleme (artış) B. Horst C. Fleksür D. Graben 79. Üretim ve hizmet çeşitlerine göre ekonomik faaliyetler üçe ayrılmaktadır (primar, sekondar ve terciar). Hangi faaliyet tersiar (üçüncül). Kültür, madencilik, otelcilik, sanayi B. Sigorta, madencilik, turizm, sanayi C. Eğitim, kültür, saglık, ticaret D. Sağlık, inşaaat eğitim, sanayi 17

80. Türkiye nin coğrafi konumundan kaynaklanan doğal çevre faktörleri ülke ekonomisini etkiler. şağıdakilerden hangisi bu etkenlerden değildir?. Doğusu ve batısı arasında 76 dakikalık fark olması B. Ormanların ülke yüzölçümünün yaklaşık %5 ini kaplaması C. Farklı iklimlerin görülmesi D. Zengin su kaynaklarına sahip olması 81. Haritada gösterilen (gölgelenmiş) devletin başkenti aşağıdakilerden hangisidir. Tokyo B. Yeni Delhi C. Bangkok D. Pekin 8. Eril ve dişil katsayı (koefisiyent) nüfus strüktürünün göstergesidir. Eril katsayı nasıl hesaplanır? (Ek- eril katsayı; En- eril nüfus; Dn- dişil nüfus) En. Kd = 1000 Dn Dn B. Kd = 1000 En C. Kd = 1000 Kd En Dn D. Kd = Kd 1000 83. Kutup çemberi(halkası) tropik çemberinden daha kısadır. Neden?. Ekvatora daha yakın olduğundan dolayı B. Başlangıç meridiyeni olduğundan dolayı C. Kutup noktasına daha yakın olduğundan dolayı D. Yardımcı meridiyen olduğundan dolayı 84. Bir yerde yağışın başlaması, aşağıdakilerden hangisinin işaretidir?. Rüzgarın şiddetleneceğine B. Havadaki nemin doyma noktasına eriştiğinin C. Sıcaklığın günlük ortalamanın üstüne çıktığının D. Hava basıncında ani yükselme olduğunun 85. Güney sya nın Monsun rüzgarları kış mevsiminde karadan (kıtadan) okyanus yönüne eser. Bu doğa olayının nedeni nedir?. Karada, denize kıyasen kışın hava daha soğuk ve basınç daha yüksektir B. Karada, denize kıyasen hava kışın daha sıcak, basınç daha yüksektir C. Karada, denize kıyasen kışın hava daha sıcak, basınç daha alçaktır D. Karada, denize kıyasen hava daha soğuk, basınç daha alçaktır 18

FELSEFE 86. Tümevarım metotu nasıl işler?. Tikelden tikele B. Tikelden tümele C. Tümelden tikele D. Tümelden tümele 87. Farz edelim ki 18 yaşında olan kişi arkadaşlarıyla diskoteke eğlence ve zevklenmeye giderken babası, konzervatif (gerici) görüşlerinden dolayı ve diskotekte aşırı zevk sergilendiğinden dolayı oraya gitmesine izin vermiyor. Kişinin babası nasıl bir tutum sergiliyor?. Onun diskoteke gitmesini engellerken kişinin babası yanlış yapıyor çünkü, kendi şahsi zevklerinin peşinde olan kişinin başka bir şey yapmasını istemenin anlamı yoktur. B. kişinin babası, çocuğunun diskoteğe gitmesini engelerken doğru yapıyor C. kişinin babası, kişinin böyle yerlere gitmesini kesinlikle engellemelidir, çünkü bu gibi mekanların olusuz etkilemektedir gençleri D. kişinin babasının müdahale etmesi, şiddet kullanması bile onun hakkıdır, ya da kişiyi kelepçeleme için polisi çağırabilir, babasının emirlerine saygılı olmazsa. 88. şağıda verilmiş olan kanıtlama (argümantasyon) için sonuç hangi muhakemede bulunmaktadır? I. Tüm insanlar ölümlüdür II. Sokrates bir insandır III. O halde, Sokrates ölümlüdür.. Yalnız III B. II ve III C. Yalnız I D. I ve II 89. Haydeger in geleneksel metafiziğe karşı suçlamaları (iddianamesi) Varlığın unutkanlığı nosyonuyla ifade eder.. Çünkü insan unutmamlıdır ki o, her şeyi bilen ve sonsuz güçe sahip bir varlık tarafından yaratılmıştır. B. Varlık çevresinde olan diğer varlıkları unutabilir C. Varlık, varlık olarak unutmamalıdır llah ı ve llah ile insan arasındaki ilişkiyi D. Geleneksel metafizik öz ün kendisine önem vermezken, öz ve varlık arasındaki ilişkilere önem vermiştir, 90. Öznelcilik (sübjektivist) estetik görüşü aşağıdaki hangi muhakemede verilmektedir?. Bilinen sübje güzelliği belirlemez, o doğaüstü bir güç tarafından belirlenir B. Güzellik objelerde bulunmaz, sübjenin kendisindedir C. Güzellik, objektif bir şey olarak sübje dışında var olur D. Objelerin güzellik varlığı llah la ilişkilidir ve insan tarafından belirlenmez 19