Ağız ve Diş Sağlığı Hakkında Temel Bilgiler
Ağız ve Diş Sağlığı ile İlgili Yanlış Bilgiler Süt dişleri nasılsa düşer yerine yenisi gelir, bu nedenle, diş fırçalamaya ve tedavi etmeye gerek yoktur YANLIŞ Süt dişleri çok önemlidir, bu dişlerin de mutlaka fırçalanması gerekir. Sürekli (kalıcı) dişlerin sağlığı süt dişlerinin sağlıklı gelişimine bağlıdır. Süt dişleri çürüdükleri zaman altından gelen sürekli dişleri de etkileyebilir ve kalıcı dişlerde bir bozukluk oluşmasına neden olabilir. Çürük nedeniyle zamanından önce kaybedilen süt dişleri sürekli dişlerin sürmemesine ya da doğal diş dizisinin dışında sürmesine neden olarak kapanış bozuklukları oluşturabilir.
Ağız ve Diş Sağlığı ile İlgili Yanlış Bilgiler Dişleri ova ova sert fırçayla fırçalamak gerekir. YANLIŞ Dişlerimizi sert fırçalarsak dişlerimize ve dişetlerimize zarar verebiliriz. Sert fırçalamak dişlerin aşınmasına, dişetlerinin çekilmesine ve diş hassasiyetinin oluşmasına neden olabilir.
Ağız ve Diş Sağlığı ile İlgili Yanlış Bilgiler Dişim şişince antibiyotik alırım geçer. YANLIŞ Dişimiz şiştiğinde hemen bir diş hekimine gitmeliyiz; çünkü en uygun tedaviyi hiç şüphesiz diş hekiminiz uygulayacaktır. Antibiyotik mutlaka gerekiyor ise, diş hekimi kontrolünde alınmalıdır. İltihaplı dişlerde sadece ilaç kullanılması yeterli değildir. Antibiyotik kullanılması ile sorun geçmiş gibi görünse de dişteki iltihap tam olarak iyileşmez; akut enfeksiyon kronik enfeksiyon haline geçebilir ve bir süre hiç belirti vermeden durabilir. Ancak bu dönemde, sorun sinsice ilerleyerek dişinize ve diş çevresine zarar verir; kısa süreliğine geçen şişlik ve ağrı bir süre sonra mutlaka tekrar eder. Bu nedenlerle, dişimizde bir sorun olduğunda mutlaka diş hekimine giderek nedeni öğrenmeniz ve gerekli tedaviyi yaptırmanız gerekir.
Ağız ve Diş Sağlığı ile İlgili Yanlış Bilgiler Dişim apse yaptı, yapacak bir şey yok, çekilecek. YANLIŞ Dişlerin bazen çekilmesi gerekebilir. Ancak dişin durumuna göre oldukça başarılı şekilde tedavi de edilebilir. Apseli dişler kanal tedavisi uygulaması ile tedavi edilebilirler. Bu tedavi yöntemiyle apse yapmış dişin kanal bölümü temizlenir, ilaçlarla iltihap geçirilir ve kanal özel maddelerle doldurularak tedavi edilir.
Dişlerin Fonksiyonu Fonksiyon (Isırma, koparma,çiğneme) Dişler besinlerin ısırılması, koparılması ve öğütülmesi ile çiğneme ve sindirime yardımcı olur. Fonetik (Konuşma) Dişler konuşma esnasında özellikle belirli harflerin telaffuz edilmesinde rol oynarlar. Estetik (Görünüm) Dişler güzel bir görünüm için de önemli rol oynarlar.
Dişin Yapısı (Anatomisi) Kuron Dişeti (gingiva) Mine Dentin Pulpa Kök Sement Alveol Kemiği Kök kanalı Bağ Dokusu (periodontal ligaman)
Dişinizle Tanışın Kuron Dişeti Kök Bir diş kuron ve kökten oluşur. Dişetinin üzerinde kalan ve gözle görülen bölüm kuron bağ dokusu ve alveol kemiği içinde gömülü kalan bölüm ise kök olarak tanımlanır. Dişlerin 1,2 veya 3 kökü olabilir. Dişeti Bu pembe doku, dişleri ve kökleri kaplayarak alttaki kemik dokuya destek olur.
Dişinizle Tanışın Alveol Kemiği Bağ Dokusu (periodontal ligaman) Diş kökleri, bağ dokusu ile dişi çevreleyen kemik dokuya bağlanır. Bu yumuşak bağ dokusuna periodontal ligaman adı verilir. Çeşitli liflerden oluşan bu doku amortisör gibi davranarak; çiğneme sırasında meydana gelen basınçlara ve mekanik dış etkilere karşı dişi korur.
Dişinizle Tanışın Mine Vücudumuzdaki en sert dokudur ve kuronun en dış tabakasıdır. Dentin Mineden daha yumuşaktır, Dişin 2. tabakasıdır. Kanallardan oluşan bir yapısı vardır. Mine Dentin
Dişinizle Tanışın Pulpa Dişin canlı kısmıdır, dişin kuronu ve kök kanalı içinde bulunur. Pulpa Kan damarları ve sinirleri içerir. Sinir; sicim gibi bir yapıdır. Dokunma,acı gibi mesajların dişten beyine taşınmasını sağlar. Sement Kök dentinini saran tabakadır. Damarsız ve sinirsiz bir yapıdır. Kök hasarlarının tamirinde rol alır. Bu kemik benzeri doku diş köklerini korur. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Kök kanalı Sement
Diş Çeşitleri Süt Dişleri Sürekli Dişler Süt dişleri 20 adettir. Sürekli dişler 32 adettir.
Süt Dişleri Bebek dişleri de denir. Toplam 20 adettir ve bebekler ortalama 6 aylık olduklarında çıkmaya başlarlar. Genellikle süt dişleri nasılsa düşer yerine yenisi gelir anlayışı ile bu dişler pek önemsenmez. Oysa ki, süt dişleri çok önemlidir; sürekli dişlerin gelişiminde, genel sağlık ve ağız diş sağlığında önemli rol oynarlar. İsim Adet Bulunduğu Yer Fonksiyonu Kesici 8 Ön Besinleri küçük parçalara ayırır. Köpek 4 Köşe Besinleri parçalar. Azı 8 Arka Besinleri çiğner ve öğütür.
Süt Dişlerinin Fonksiyonları Sürekli dişler için yer tutarak doğru yerde ve düzgün olarak çıkmalarını sağlarlar. Eğer normal zamanından önce kaybedilirlerse, sürekli dişlerde çarpıklığa ve konuşma bozukluklarına yol açabilirler. Besinlerin çiğnenmesinde, beslenmede ve gelişimin sağlıklı olarak oluşmasında görev alırlar. Gülümsemeye, kendine saygı ve özgüvenin oluşmasını sağlamaya yardımcı olurlar. Sürekli dişler sürmeye hazır olduğunda süt dişlerin köklerini eriterek bir süre sonra bu dişlerin düşmesini sağlar. Sürekli dişler süt dişinin bıraktığı boşluğa doğru ilerleyerek yerini alır.
Sürekli Dişler Kalıcı dişler de denir; toplam 32 adettir. Çocuklar süt dişlerini ortalama 6-11 yaşları arasında kaybederler ve süt dişleri düşünce kalıcı dişler çıkar. İlk çıkan sürekli diş 1. büyük azı dişidir ve genellikle 5-6 yaşlarında çıkar. Bu dişler ağzın en arka bölümünde yerini alır ve süt dişlerinin düşmesine gerek olmadan sürerler. Bu yüzden de, sıklıkla süt dişleriyle karıştırılırlar. İsim Adet Bulunduğu Yer Fonksiyonu Kesici 8 Ön Besinleri küçük parçalara ayırır. Köpek 4 Köşe Besinleri parçalar. Küçük Azı 8 Azılardan önce Besimleri ezer. Azı 2 Arka Besinleri çiğner ve öğütür.
Sürekli Dişlerin Fonksiyonları Fonksiyon Çiğneme; gıdaları çeşitli kimyasal maddeler içeren tükürükle karıştırarak sindirim işlemine yardımcı olur. Kaybedilmiş / kırılmış dişler gıdaların yeteri kadar çiğnenmesini engeller ve sindirimi etkiler. Estetik Düzgün dizilmiş, temiz ve sağlıklı dişler güzel bir gülümseme ve görünüm sağlar. Fonetik Belirli ünsüzlerin f, s, v gibi, söylenmesi sırasında ağzımızda mutlaka diş bulunmalıdır. Sosyal ortamlarda kabul görmek genellikle iyi ve düzgün bir diksiyon ve berrak, anlaşılır konuşma ile olmaktadır. Ayrıca, iş hayatında başarıda da genellikle iyi sözlü iletişim becerileri gerektirir.
Süt dişlerin gelişimi ve önemi Dişlerin gelişimi anne karnında başlar! Hamile kadınlara kalsiyum, A,B ve D vitamini ağırlıklı bir diyet önerilir. Süt dişleri en az sürekli dişler kadar önemlidir. Süt dişleri önemsenmeli, fırçalanmalı, çürükten korunmaya çalışılmalıdır. Çürük oluşursa, bir diş hekimine gösterilmeli ve gerekiyorsa tedavi edilmelidir. Süt dişi nasılsa düşer yenisi gelir! anlayışı mutlaka değiştirilmelidir. Süt dişlerinin sağlıklı bir şekilde gelişmesi, sürekli dişlerin sağlığı açısından da önemlidir. Süt dişlerinin erken ya da geç kaybedilmesi kalıcı dişlerin yerleşme şekillerini etkileyerek sorunlara yol açabilir!
Çocuklarda Dişlenme Dönemleri Süt dişlenme Dönemi: Tüm süt dişlerinin sürmesi 24-36 ay arasında tamamlanır. Üst Dişler Sürme (ort.) Düşme Orta Kesici 7,5. ay 6-7 yaş Yan Kesici 9. ay 7-8 yaş Kanin 18. ay 10-12 yaş Birinci Azı 14. ay 9-11 yaş İkinci Azı 24. ay 10-12 yaş Alt Dişler İkinci Azı 20. ay 10-12 yaş Birinci Azı 12. ay 9-11 yaş Kanin 16. ay 9-12 yaş Yan Kesici 7. ay 7-8 yaş Orta Kesici 6. ay 6-7 yaş
Çocuklarda Dişlenme Dönemleri + 6 Ay 2+ Yaş 5+ Yaş 7+Yaş Süt Kesici dişler Kalıcı 1.Büyük Azı dişleri Süt Azı dişleri Süt Yan Kesiciler Süt Köpek dişleri 8+ Yaş 8+ Yaş
Çocuklarda Dişlenme Dönemleri Çocuklarda 6 yaşından itibaren ilk SÜREKLİ dişler çıkmaya başlar. İlk çıkan sürekli diş alt 1. büyük azı dişleridir. Alt sağ ve alt sol çene, üst sağ ve üst sol çenede olmak üzere toplam 4 adet 1. büyük azı dişi çıkar. Kalıcı 1. Büyük Azı Dişleri Süt Azı dişleri Süt Köpek dişleri Süt Kesici dişler Süt Yan Kesiciler Ailelerce ve öğretmenlerce yapılan en büyük hata; çıkan bu ilk SÜREKLİ dişlerin SÜT dişi sanılarak önemsenmemesi ve çocuğun ilk diş dolgusuna hatta ilk diş kaybına neden olunmasıdır. Annelerin, babaların ve öğretmenlerin bu konuda bilgili olmaları ve çocukları mutlaka 6 yaşından önce diş hekimine götürmeleri gerekmektedir.
Diş Çürüğü Diş çürüğü her yaşta görülebilen bir bakteri enfeksiyonudur. 1 yaşındaki bir bebekte bile erken çocukluk çağı çürükleri görülebilir. Ağızdaki bakterilerden streptokok mutanslar çürük oluşumundan sorumludur. Bebeklik döneminde anneden çocuğa geçebilirler. Rafine karbohidratlar (örneğin: şeker, bisküvi) gibi besinlerin dişe yapıştığı ve bakterilerin etkisi ile asit oluşturduğu bilinmektedir. Asit, diş minesini eritir ve çürük daha yumuşak olan dentin tabakasına eriştiğinde dişte ağrı ve hassasiyet oluşabilir. Rafine karbonhidratlı gıda ve şekerli içecek tüketiminin artmasına bağlı olarak çürük görülme sıklığı da artmaktadır.
Diş Çürüğü Oluşumu Dişlerde çürük oluşması için, Çürük yapıcı bakteriler Fermente olabilen karbonhidratlar Çürüğe duyarlı diş yüzeyi/birey (konak) mevcut olmalıdır. Şeker tüketiminin az olması ve günde en az iki kere diş fırçalanması bu nedenle çok önemlidir!
Çürük Oluşumuna Neden Olan Faktörler Bakteri Karbonhidrat Shopper Çürük Süre
Çürük Oluşumuna Neden Olan Koşullar Zayıf diş yüzeyi Şekerli ve yapışkan yiyecekler Bakteri ve gıda artıkları ile oluşan diş plağı adı verilen, yapışkan, gözle görülmeyen film tabakası Diş üzerinde gıda artıkları (özellikle yapışkan ve şekerli gıdalar) kaldığı zaman bakteriler asit oluşturarak önce mineyi eritirler; daha sonra çürüğün dişin diğer tabakalarında da ilerlemesiyle birlikte şiddetli ağrılar ve enfeksiyonlar oluşur.
Dişler Nasıl Çürür? Plak her gün diş ve dişeti üzerinde biriken, neredeyse görünmez olan ve bakterilerden oluşan bir tabakadır. 1 2 Plak dişler üzerinde biriken gıda artıkları ile asit oluşturur ve diş minesi bu asit etkisi ile zarar görür. Diş çürümeye başlayınca, çürük hızla diğer dokulara doğru ilerler. (dentin) 3 Bu aşamada çürük tedavi edilmezse, ilerleyerek damar ve sinirlerin bulunduğu pulpaya ulaşır. Bu safha çok ağrılı olabilir. 4 Son aşamada ise çürük kök içerisinde ilerleyerek abseye ve şiddetli ağrıya neden olabilir.
Diş Çürüğü
Diş Çürüğü Diş çürüğü sinsice ilerleyen bir ağız ve diş hastalığıdır.
Diş Çürüğü Tedavisi Diş çürüğü oluştuğunda hemen diş hekimine gidilmesi ve diş hekimi tarafından tedavi edilmesi gerekir. Başlangıç diş çürüğü olgularında sadece dolgu yapılarak, derin diş çürüğü olgularında ise, endodontik tedaviye ilişkin uygulamalar yapılarak diş tedavi edilebilir. İlk düşünülmesi gereken her zaman dişin tedavi edilerek kurtarılması olmalıdır. Kök kanal tedavisi, enfekte diş pulpasının çıkarılarak kanalın temizlenmesini ve uygun materyallerle doldurulmasını içerir.
Diş Çürüğü Tedavisi
Diş Dolgusu Nasıl Yapılır? Amalgam dolgu Kompozit dolgu Dişin çürük kısımları temizlenerek kavite hazırlanır. Diş; gümüş rengi amalgam dolgu ile ya da diş renginde kompozit dolgu ile restore edilir. Diş hekimi dişin durumuna, hastanın ağız bakım alışkanlıklarına ve çürüğün durumuna göre en uygun malzemeyi seçerek dolguyu yapacaktır.
Diş Apsesi Çürük tedavi edilmezse dişin damar ve sinirleri de enfeksiyona maruz kalır ve dişin kökünde abse oluşabilir. Apse, yüzde şişmeye neden olabilir. Diş hekimine danışmadan antibiyotik kullanılması ve antibiyotik etkisiyle şişlik indikten ve ağrı dindikten sonra diş hekimine gidilmemesi ve sorunun geçtiğinin sanılması yapılan en büyük hatalardan biridir. Apseye neden olan diş sorunu daha sonra ilerleyerek ve devam ederek daha kötü sonuçlara neden olabilir, diğer dişleri ve dişin çevre dokularını etkileyebilir, diş hekimi tarafından tedavi edilmediği taktirde dişin kaybı ile sonuçlanabilir. Başlangıç çürüğü bulunan dişe dolgu yapılmazsa, çürük ilerler ve dişe kanal tedavisi yapılması ya da dişin çekilmesi gerekebilir.
Kanal Tedavisi sağlıklı diş başlangıç çürüğü diş kökünde pü oluşumu dolgu eğe kanal patı Erken tanı modern tıpta olduğu kadar diş hekimliğinde de önemlidir!
İlkokul Çağı Çocuklarında Diş Çürüğü Dental plak içindeki bakteriler şekerleri metabolize ederek asit oluşumuna neden olur; bu şekilde ağız ortamının ph sı düşer ve diş yüzeyinden mineral kaybı başlar. ph nın uzun süreli düşüşü ise dişte madde kaybına ve çürük oluşumuna neden olur. Florür gibi mineraller nötral ph sağlandıktan sonra yaklaşık 20 dakika içinde tekrar diş yüzeyine çökelir.
İlkokul Çağı Çocuklarında Diş Çürüğü İlkokul ve daha erken çocukluk döneminde, diş çürükleri hızla ilerler ve dişte yaygın madde kaybına yol açar. Bu çağdaki çürük oluşumunda şekerli gıda ve içeceklerin sık aralarla tüketilmesi önemli rol oynar. Çürük oluşumunda bireye özgü hazırlayıcı faktörler ise; diş minesinin yapısı, dişle ilgili diğer yapısal bozukluklar ve azalmış tükrük miktarı rol oynayabilir.
Diş Çürüğünden Korunma Yöntemleri Şekerli gıda ve içeceklerin sık tüketimi azaltılmalıdır. Florür içerikli diş macunları tercih edilmelidir. 6 yaşından büyük çocuklarda,yüksek risk grubunda,1000-1450 ppm li diş macunlarının kullanılması çürük riskini azaltır. Düzenli ağız bakımı yapılmalıdır. Günde en az iki defa 2 dakika yaşa uygun diş fırçası ve diş iplikleri ile bakteri plağı tabakası dişler ve dişetlerinden doğru teknikler kullanılarak uzaklaştırılmalıdır. Düzenli diş hekimi kontrolleri gerçekleştirilmelidir.
Diş Çürüğünden Korunma Yöntemleri Fissür Örtücü Uygulaması Koruyucu bir diş hekimliği uygulamasıdır. Özellikle büyük azı dişlerinin çiğneme yüzeyleri üzerinde bulunan çukurların doldurularak çürüğe karşı dirençli olmaları sağlanır. Fissür örtücü uygulanmış azı dişi
Diş Çürüğünden Korunma Yöntemleri Fissür Örtücü Uygulaması
Dişeti Kanaması Dişeti kanaması normal değildir. Dişeti kanaması, dişetinin normal pembe görünümünün kırmızıdan mora dönen bir renge dönüşmesi, şişlik ve şekil bozukluğu görülmesi diş eti iltihabı belirtilerindendir. Bakteri plağı, bakterilerin gıda artıkları ile beraber oluşturdukları, dişimizin üzerinde biriken sarı- beyaz renkte ve su ile uzaklaştırılamayan yapışkan bir tabakadır. Diş yüzeyinde 48 saatten uzun süre kalan bakteri plağı duyarlı bireylerde dişeti iltihabını başlatır.
Dişeti Hastalıkları Nasıl Oluşur? Periodontal (diş çevresi destek dokular) hastalıklar olarak da bilinen dişeti hastalıkları, yetişkinlerde diş kaybının en önemli nedenlerinden biridir! 1 2 3 Sağlıklı dişeti dişleri çevreleyerek alveol kemiği yardımıyla yerinde tutunmasını sağlar. Temizlenmeyen bakteri plağı içinde bulunan bakteriler, duyarlı bireylerde dişeti iltihabını başlatırlar. GİNGİVİTİS Eğer gingivitis tedavi edilmezse enfeksiyon kemik dokusuna ilerler. Dişe destek olan kemik erimeye başlar ve dişin hareketliliği artar. Sonuç olarak diş kaybedilebilir. PERİODONTİTİS
Dişeti Hastalıklarının Belirtileri Dişetinde ödem, kanama, kırmızılık, hiperemi dişeti iltihabının (gingivitisin) önemli klinik belirtileridir. Klinik olarak ataşman (bağ dokusu) kaybı ve radyografik olarak alveol kemiğinde erime görülüyorsa periodontitis (diş çevresi destek dokuların iltihabı) başlamış demektir. Dişeti kenarından pü gelişi olabilir. Kemik kaybına bağlı olarak diş hareketliliğinin artışı fark edildiğinde ise infeksiyon ilerlemiştir.
Dişeti Hastalıklarının Tedavisi Önce Sonra Dişeti hastalıkları periodontal tedavi kurallarına uygun olarak diş hekimleri tarafından tedavi edilirler. Bu amaçla; diş yüzeyi temizliği ve ağız bakımı eğitimi kök yüzeyi düzleştirme işlemleri periodontal cerrahi işlemler kontroller, gerçekleştirilir. Periodontal tedavinin en önemli aşamaları periodontal başlangıç tedavisidir; birey tarafından uygulanan doğru ve yeterli ağız bakımı tedavinin başarısında en önemli etkendir.
İlkokul Çağında Dişeti Hastalıkları Bu dönemde çocuklarda görülen dişeti hastalığı genellikle diş eti iltihabı (gingivitis) tir. Süt ve sürekli dişlerde periodontitis nedeniyle oluşan kayıplar ise genellikle belirli genetik hastalıklarla birlikte görülür.
Dişeti Hastalıklarından Korunma Yöntemleri Dişeti hastalıklarından korunmanın en etkili ve tek yolu hastalığın oluşumuna neden olan bakteri plağı (mikrobiyal dental plak) tabakasını ortadan kaldırmak ve tekrar yerleşmesini önlemektir. Bu amaçla yapılması gerekenler: Dişlerin doğru tekniklerle günde iki defa (kahvaltı sonrası ve yatmadan hemen önce) fırçalanması Diş ipi ve ara yüz fırçalarıyla diş aralarının temizlenmesi (günde bir defa, akşamları dişleri fırçaladıktan sonra) Dil temizleyicisi ile dilin temizlenmesi ( her fırçalama sonrası)
Diş Hassasiyeti Sıcak, soğuk, tatlı ve ekşi yiyecek ve içecekler diş hassasiyetine neden olabilirler. Diş Hassasiyetinin Nedenleri Diş çürüğü Yanlış (travmatik) diş fırçalama Dişlerde asidik aşınma Dişeti çekilmesi, olabilir.
Diş Hassasiyetinde Tedavi Diş hassasiyetine neden olan faktörler belirlenmeli ve etkene bağlı uygun tedavi diş hekimi tarafından gerçekleştirilir.
Diğer Bazı Ağız ve Diş Hastalıkları Çene ve diş yaralanmaları ve kırıkları Gelişimsel anomaliler (örn.,dudak damak yarıkları) Diş dizilimi bozuklukları Ağız Kanseri
Diş Dizilimi Bozuklukları Nedenleri Genetik faktörler Diş kayıpları Fazla diş Dişler arasında boşluk bulunması Ağız alışkanlıkları Bu durumlarda erken yaşta, diş hekiminin yardımı ve tedavisi gereklidir.
Diş Dizilimi Bozukluklarının Nedenleri Ağız Alışkanlıkları Ağızdan Soluma Parmak Emme Dille Dişleri Öne İtme Dudak Emme Öğrencilerinizin alışkanlıklarını gözlemleyerek dişlerinde oluşabilecek bozuklukları önlemeye yardımcı olabilirsiniz!
Diş Dizilimi Bozukluklarının Nedenleri Ağızdan Solunum Parmak Emme Dudak Emme Dille Dişleri İtme Tırnak Yeme Kalem ve benzeri şeyler Isırma Diş Gıcırdatma Anne babanın ilgisiz kalması ve bu alışkanlıkların devam etmesi ve doğru yaşta bırakılmaması çocuklarda çapraşıklığa veya diş aralarında boşluklara neden olabilmektedir.
Diş Dizilimi Bozukluklarından Korunma Yöntemleri Henüz süt dişleri mevcutken çocuklar düzenli diş hekimi kontrolüne götürülmelidir. Süt dişlerinin gerekliyse tedavilerinin yaptırılarak normal düşme yaşından önce çekilmeleri önlenmelidir. Dizilim bozukluklarına yol açan alışkanlıkların varlığı ebeveynler ve öğretmenler tarafından takip edilmeli ve tedavileri için girişim başlatılmalıdır.
Diş Tedavileri Tedavi Edici Çürük dişlerde restoratif tedavi (Değişik dolgu maddeleri ile diş tedavi edilir) Kanal Tedavisi Diş Temizliği ve Dişeti tedavisi Çene ve dişlerdeki bozuklukların ortodontik tedavisi Estetik Diş Hekimliği Koruyucu Tedavi Düzenli ve kurallı diş fırçalayın. (Günde en az 2 kere 2 dakika, doğru tekniklerle ve uygun diş fırçası ile) Yemek aralarında yapışkan ve şekerli yiyeceklerin yemeyin. Her yemekten sonra ağzınızı su ile çalkalayın. Düzenli beslenin. Florürlü diş macunu kullanın, gerekiyorsa diş hekimi tarafından florür uygulatın. Her 6 ayda bir kontrol amacıyla diş hekimine gidin. Arka dişlere diş hekimi tarafından fissür koruyucu uygulatın.
Diş Çürüklerinden Korunma Yolları Düzenli ve kurallı olarak dişleri fırçalamak Düzenli olarak diş hekimini ziyaret ederek dişleri kontrol ettirmek ve koruyucu diş hekimliği yöntemlerini dişhekiminize uygulattırmak
Florürün Yararları Diş mine yapısını güçlendirerek dişi aside karşı daha dayanıklı hale getirir. Diş minesinin onarımına yardım eder.
Doğru Diş Fırçalama Yöntemi 1 Dişlerin dış yüzeylerini fırçalayın. 2 Arka dişlerin iç yüzeylerini fırçalayın. 3 Arka dişlerin üst / çiğneme yüzeylerini fırçalayın. 4 Ön dişlerin iç / arka yüzeylerini fırçalayın. 5 Dilinizi fırçalayın
Detaylı Diş Fırçalama Yöntemi 1 2 3 Diş fırçanızı fırça kıllarının yarısı dişlerin yarısı dişetinizin üzerine gelecek şekilde yerleştirin. Dişetinden dişe doğru 10 dairesel, 5 süpürme hareketi yapın. Arka dişlerin dile bakan yüzeylerini aynı şekilde fırçalayın. Arka dişlerin çiğneme yüzeylerini ileri-geri hareketlerle fırçalayın. 4 5 Ön dişlerin iç yüzeylerini fırçanızı dik tutarak küçük dairesel hareketlerle fırçalayın. Son olarak dilinizi fırçalayın.
Dişlerimi Nasıl Fırçalamalıyım? Diş fırçasını diş ve dişeti üzerine yerleştirin ve dişetinize doğru hafif açılandırın. Ufak dairesel hareketlerle en az 8-10 kez fırçayı yerinden kaldırmadan, diş yüzeylerini temizleyin; daha sonra bir fırça boyu ilerleyerek aynı işlemi tüm diş yüzeylerine uygulayın. Dişlerin dil ve damak tarafına bakan yüzeylerini mümkünse dairesel hareketlerle fırçayı dişetlerinden dişe doğru hareket ettirerek ya da ileri geri süpürme hareketleriyle fırçalayın. Fırçayı dişlerinizin çiğneme yüzeylerine yerleştirin ve ileri geri hareketlerle fırçalayın.
Dişlerimi Nasıl Fırçalamalıyım? Dilinizi bazı fırçaların arkasında bulunan dil temizleyicisi ile ya da dil fırçası ile arkadan öne doğru temizlemelisiniz. Diş ipini dişler arasına yerleştirin, diş yüzeyine yaslayarak, iki diş arasında bulunan üçgen formundaki dişeti papilinin 1-2 mm altına inin ve dişi iç ve dış yüzeyinden sarın. Diş ipini dişe değdirerek ağız boşluğuna doğru hareket ettirin ve birikintileri çıkarın. Aynı işlemi diğer komşu diş için tekrar edin. Diş ipi kullanımına en geride bulunan dişten başlayın.
Neden Diş İpi Kullanılır? Diş fırçasının kolay erişemediği bölgeler olan dişlerin temas yüzeyleri bakteri plağı birikimi için anatomik olarak elverişli bölgelerdir. Bu bölgeler dişetinin histolojik yapısı nedeniyle dişeti hastalığının başlangıç bölgeleridir. Bu bölgelerdeki plak diş çürüğüne ve dişeti hastalıklarına sebep olabildiği için diş ipinin günlük olarak kullanılması önerilmektedir. Dişler fırçalandıktan sonra; ön ve arka dişler olmak üzere tüm dişler diş ipiyle de temizlenmelidir. Gece yatmadan önce, dişler fırçalandıktan hemen sonra günde 1 kere diş ipi kullanılması ağız ve diş sağlığının korunması için yeterli olacaktır.
Diş İpi Nasıl Kullanılır? 1 4 2 5 3 6
Diş İpi Nasıl Kullanılır? Yaklaşık 45 cm. diş ipini çekin, koparın ve arada 2-3 cm ip kalacak şekilde parmaklarınıza dolayın. İki elinizle tuttuğunuz ipliğin ara kısmını, işaret ve baş parmaklarınızla yön vererek, iki diş arasına yerleştiriniz. Nazik bir şekilde dişin yan yüzeylerini takip ederek, diş ipini dişe yaslayarak dişetinden dişe doğru hareket ettirin. Daha sonra diş ipini aralıktan çıkarmadan diğer dişe yaslayarak temizleme hareketini tekrar ediniz. Bir dişten diğer dişe geçerken ipin temiz olan bölümünü kullanınız. Dişetinin altını da temizlediğinizden emin olun, fakat diş ipini dişetlerine doğru çok fazla bastırmayın.
İlkokul Çağı Çocuklarında Ağız ve Diş Bakımı Ağız ve diş bakımının en önemli faktörü; düzenli diş fırçalama ve diş aralarının temizliğidir. Dişlerdeki bakteri plağı sabah kahvaltı sonrasında ve akşam yatmadan hemen önce olmak üzere günde 2 kez etkili şekilde ortadan kaldırılmalıdır. Okulda ise beslenme saatinde şeker içeriği az, besleyici özelliği yüksek gıdalar tercih edilmeli, teneffüs aralarında şekerden zengin yiyecekler tüketilmemelidir.
Beslenme ve Çürük İlişkisi Çürüğün başlaması ve ilerlemesinde şekerler ve diğer fermente olabilen karbonhidratlar önemli rol oynarlar. En yaygın kullanılan şeker olan sukroz metabolize olduğunda açığa çıkan dekstran dişler üzerine çürük yapıcı bakterilerin yapışmasını sağlar; bu nedenle de sukroz karyojenik bakterilerin ağız ortamına tutunmasında en önemli etken olarak kabul edilir. Çürük gelişiminde şekerlerin alım miktarından çok alım sıklığı önemlidir. Bu nedenle, özellikle öğün aralarında şekerli gıdaların tüketilmesinden kaçınılmalıdır. Ağız ortamında olası düşük ph ya karşı sebze ve proteinden ağırlıklı bir diyet uygulanmalıdır.
Diş Ağrısında Yapılması Gerekenler Ağzı ılık su ile çalkalayın. Dişler arasında kalmış yiyecekleri çıkarabilmek için diş ipi kullanın. Eğer şişlik varsa; yanağın dış tarafından soğuk kompres uygulayın. Kesinlikle sıcak kompres uygulamayın, ağrıyan dişin veya dişetlerinin üzerine aspirin koymayın. Kanama varsa basınç uygulayarak durdurun veya kontrol etmeye çalışın. Çocuğu en kısa zamanda bir dişhekimine götürün.
Ağız ve Diş Yaralanmalarında Yapılması Gerekenler Yaralanma durumunda, Sakin olun ve çocuğu sakinleştirin. Kanama varsa basınç uygulayarak durdurun veya kontrol etmeye çalışın. Ebeveynlere ya da bakıcıya haber verin. Yaralanma bölgesinin ve dişin kontrolü için diş hekimine gidin.
Ağız ve Diş Yaralanmalarında Yapılması Gerekenler Diş Fırlaması (Avülse Diş Durumunda) Çocuğu ve dişi derhal dişhekimine götürün. Dişi süt veya çocuğun tükürüğüne koyarak muhafaza edin ve o şekilde diş hekimine götürün. Eğer hemen dişhekimine götürmeniz mümkün değilse; Dişi ılık su ile nazik bir şekilde yıkayın. Diş köklerine dokunmayın Sürekli dişler: Dikkatlice dişi tekrar yerine yerleştirin. Süt dişleri: Eğer fırlayan diş süt dişi ise tekrar yerine yerleştirmeyin, alttan gelen daimi dişe zarar verebilirsiniz. Dişi soğuk süt içine yerleştirin ve sizinle beraber diş hekimine getirin. Eğer mümkünse diş hekimine 30 dakika içinde ulaşın.
Ağız ve Diş Yaralanmalarında Yapılması Gerekenler Diş Kırılması Durumunda, Yaralanan bölgeyi ılık su ile temizleyin. Yaralanan bölgede yüze soğuk kompres uygulayarak şişme olasılığını minimuma indirgeyin. Temiz bir bezle kanama bölgesine direkt olarak basınç uygulayın. Çocuğu ve kırılan parçayı diş hekimine götürün.
Uygulanan Tedavi Yöntemleri
Koruyucu Tedaviler Fissür Örtücü Uygulaması
Koruyucu Tedaviler Fluor Uygulaması
Restoratif Tedaviler
Endodontik Tedaviler
Sabit ve Hareketli Yer Tutucular
Sabit ve Hareketli Protezler
Ortodontik Tedaviler
İmplantlar İmplant kaybedilmiş dişlerin köklerinin genellikle titanyum bir vidayla taklit edilerek eksik dişin yerine konulması işlemidir. Kök bölgesindeki kemik hazırlanır İmplant yerleştirilir İmplant üzerine kuron yerleştirilir
UNUTMAYIN! Her bir diş vücudumuzun yaşayan bir parçasıdır. Vücudumuzun diğer bölgelerine verdiğimiz önemi dişlerimize de göstermeliyiz. Diş tedavisi hem pahalıdır hem de zaman alır, korunmak ise ucuz ve kolaydır.
Korunmak Önemlidir! Dişlerinizi günde en az 2 kere fırçalayın Süt, taze meyve ve sebze tüketin. Yemek aralarında şekerli, nişastalı ve yapışkan maddeler yememeye dikkat edin. 6 ayda bir diş hekiminizi ziyaret edin Diş fırçanız eskiyince (3 ayda bir) değiştirin.
Sağlıklı Bir Ağız İçin Öneriler Günde en az iki kere dişlerinizi fırçalayın. Özellikle gece yatmadan hemen önce dişlerin fırçalanması önem taşır. Bol vitaminli ve mineralli gıdalarla beslenin. Yemek aralarında yapışkan ve şekerli gıdalar yemeyin, bu gibi gıdaları ana öğünle beraber tüketin. 6 ayda bir diş hekimine kontrol amaçlı olarak gidin. Eskimiş diş fırçaları dişinize ve dişetlerinize zarar verir. Diş fırçalarınızı 3 ayda bir ya da fırça kılları deforme olmuş ise bu süreyi beklemeden değiştirin.
Sağlıklı Bir Ağız İçin Öneriler Dişhekiminizden evde ve dişhekimi tarafından yapılabilecek koruyucu uygulamalar hakkında bilgi alın. Florürlü diş macunları / florürlü ağız gargaralarını evde bireysel olarak kullanmaya ; dişhekiminiz tarafından yapılacak florür uygulamalarını ve azı dişlerinin çiğneyici yüzeylerinde henüz çürük oluşmadan uygulanacak fissür örtücüleri uygulamalarını yaptırmış olmaya özen gösteriniz.
Sağlıklı Bir Ağız İçin Öneriler Sonuç olarak, Dişlerinize gerekli özeni gösterin. Diş hekiminizi ortalama 6 ayda, yılda en az 1 kere ziyaret edin.