T.C. DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI Enerji, Su ve Çevre İşleri Genel Müdür Yardımcılığı SAYI: VI NİSAN 2013 - HAZİRAN 2013 ENERJİ - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Sayın Murat Mercan beraberinde bir heyetle 1-4 Nisan 2013 tarihlerinde Nijer e resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Bu çerçevede, Nijer Enerji ve Petrol Bakanlığı ve Madenler ve Sınai Kalkınma Bakanlığı yetkilileriyle 3-4 Nisan 2013 tarihlerinde gerçekleştirilen müzakereler sonucunda, "Madenler Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı" ve "Enerji ve Hidrokarbon Alanında İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptı" üzerinde mutabakat sağlanmıştır. - Sinop ta nükleer santral tesis etme projesine ilişkin olarak 4-7 Nisan 2013 tarihlerinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nda (ETKB), ETKB Müsteşar Yardımcısı Sayın Sefa Sadık Aytekin ile Japonya Dışişleri Bakanlığı Orta Doğu ve Afrika Genel Müdür Yardımcısı Horashi Oka nın eşbaşkanlıklarında müzakereler düzenlenmiştir. Müzakereler neticesinde, Türkiye Cumhuriyeti ile Japonya Hükümeti arasında Hükümetlerarası Anlaşma (IGA) taslağı ile anılan Anlaşma nın ekini teşkil etmesi öngörülen Ev Sahibi Ülke Anlaşması nın (HGA) ana hatları üzerinde anlaşma sağlanmıştır. Ayrıca, Nükleer Enerjinin Barışçıl Amaçlarla Kullanılmasına İlişkin İşbirliği Anlaşması nihai hale getirilmiştir. Her iki anlaşma Japon Başbakanı Shinzo Abe nin 2 3 Mayıs 2013 tarihlerinde ülkemizi ziyareti vesilesiyle imzalanmıştır. - Ürdün Atom Enerjisi Komisyonu Başkanı Dr. Khaled Toukan ile Başkan Yardımcısı Dr. Kamal Araj'ın, 5 Nisan 2013 tarihinde ülkemizi ziyaret etmiş, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) Başkanı Sayın Zafer Alper'in adıgeçen yetkililerle 5 Nisan 2013 tarihinde bir görüşme gerçekleştirmiştir. - 7-8 Nisan 2013 tarihlerinde Bakü de gerçekleştirilen Güney Kafkasya ve Orta Asya nın Geleceği konusunda Dünya Ekonomik Forumu Stratejik Diyalogu başlıklı etkinliğe Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sayın Taner Yıldız beraberinde bir heyet ile iştirak etmiştir. Bakan Sayın Yıldız, Forum kapsamında Azerbaycan Sanayi ve Enerji Bakanı Natiq Aliyev, Kırgızistan Başbakan Birinci Yardımcısı 1
Djoomart Otorbaev ve Kazakistan Başbakan Birinci Yardımcısı Baklytzhan Sagintayev ile ikili görüşmeler gerçekleştirmiştir. - 8 Nisan 2013 tarihinde Kuveyt Üniversitesi'nde gerçekleştirilen "Daha iyi bir gelecek için Türkiye-Kuveyt perspektifleri" başlıklı çalıştaya Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Sayın Murat Mercan iştirak etmiştir. - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sayın Taner Yıldız ile Almanya Ekonomi ve Teknoloji Bakanı Dr. Philipp Rösler tarafından 15 Kasım 2012 tarihinde İstanbul da imzalanan Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Almanya Federal Cumhuriyeti Ekonomi ve Teknoloji Bakanlığı Arasında Enerji Alanında İşbirliğine Yönelik Ortak Bildiri kapsamında Türk-Alman Enerji Forumu mekanizmasının oluşturulması, bu kapsamda enerji alanında beş çalışma grubunun teşkil edilmesi ve Forumun yılda bir defa dönüşümlü olarak Türkiye ve Almanya da düzenlenmesi hususlarında mutabakata varılmıştır. Bu çerçevede, Türk-Alman Enerji Forumu nun ilk toplantısının 11-12 Nisan 2013 tarihlerinde Ankara da Bakan Rösler ve Bakan Sayın Yıldız ın eşbaşkanlıklarında gerçekleştirilmiştir. Almanya dan geniş bir işadamları heyetinin katıldığı Forum iki ülke enerji şirketleri arasında işbirliklerinin başlatılmasına fırsat sağlamıştır. - Nabucco Doğal Gaz Boru Hattı projesi çerçevesinde teşkil edilen Nabucco Siyasi Komitesi Bakanlar Toplantısı 12 Nisan 2013 tarihinde Budapeşte de gerçekleştirilmiş olup, sözkonusu toplantıya Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Sayın Murat Mercan başkanlığında bir heyet katılmıştır. Bakan Yardımcısı Sayın Mercan, toplantıya marjında Romanya ve Bulgaristan Enerji Bakanlarının yanısıra, Azerbaycan Enerji Bakan Yardımcısı ile ikili görüşmeler gerçekleştirmiştir. - 18-20 Nisan 2013 tarihlerinde Antalya da düzenlenen Türk-Rus Hükümetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 12. Dönem toplantısı (ilgi b) çerçevesinde, Enerji Çalışma Grubu toplantısı 19 Mart 2013 tarihinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Dış İlişkiler ve AB Genel Müdürü Murat Karapınar ve RF Enerji Bakanlığı Uluslararası İşbirliği Genel Müdürü Talyat Aliev başkanlığındaki heyetler arasında gerçekleştirilmiştir. - "MarcusEvans Conferences" şirketi tarafından bu yıl ikincisi düzenlenen "Eastern Mediterranean New Frontiers" başlıklı uluslararası Forum 22-23 Nisan 2013 tarihlerinde Londra'da yapılmıştır. Anılan konferansa ÇEGM Büyükelçi Mithat Rende konuşmacı olarak iştirak etmiştir. - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Sayın Murat Mercan, 22-26 Nisan 2013 tarihlerinde Oxford Üniversitesi St. Antony s College Avrupa Çalışmaları Merkezi'nde düzenlenen "Güney Doğu Avrupa Çalışmaları Türkiye ve Avrupa 2
Birliği Enerji Politikası Semineri"nde bir konuşma yapmak ve Rolls Royce Araştırma Merkezi ni ziyaret etmek üzere İngiltere ye gitmiştir. - Gabon Petrol, Enerji ve Su Kaynakları Bakanı Etienne Dieudonne Ngoubou 22-27 Nisan 2013 tarihleri arasında ülkemize bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sayın Taner Yıldız, adıgeçenle 24 Nisan 2013 tarihinde bir görüşme gerçekleştirmiştir. - Türkiye-Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Enerji Çalışma Grubu İkinci Toplantısı 13 Mayıs 2013 tarihinde İstanbul'da düzenlenmiştir. Toplantıya iştirak eden heyetimize Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Sayın Murat Mercan başkanlık etmiştir. Sayın Mercan, toplantının konuları arasında petrol, doğal gaz, yenilenebilir enerji, elektrik, enerji verimliliği, enerji düzenleme reformları, enerji yatırımları, enerji tedarik güvenliği hususlarının bulunduğunu, bu konuların her birinin günümüzde kritik önem taşıdığını, ülkemizin bu alanlarda KİK ülkeleriyle işbirliğine öncelik verdiğini belirtmiştir. Toplantı süresince gündemdeki konulara ilişkin katılımcılar tarafından sunumlar yapılmış, toplantı sonunda da bir mutabakat zaptı imzalanmıştır. - 21 Mayıs 2013 tarihinde Bükreş'te gerçekleştirilen Nabucco Siyasi Bakanlar Komitesi Toplantısı'na ülkemizi temsilen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Sayın Murat Mercan katılmışlardır. Toplantı sonunda bir deklerasyon yayımlanmıştır. - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sayın Taner Yıldız 25 Mayıs 2013 Cumartesi günü Yemen i ziyaret etmiş, sözkonusu ziyaret sırasında "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Yemen Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hidrokarbon ve Maden Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı" imzalanmıştır. - Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Sayın Taner Yıldız, beraberinde bir heyetle 26 Mayıs 2013 tarihinde Hartum a günübirlik bir çalışma ziyareti düzenlemiştir. Ziyaret kapsamında Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı, Maden Bakanı, Su Kaynakları ve Elektrik Devlet Bakanı, Petrol Bakanı ve Maliye Bakanı ile görüşmüştür. Ziyaret kapsamında ayrıca Maden, Elektrik ve Hidrokarbon alanlarında Mutabakat Zabıtları imzalanmıştır. - Sayın Cumhurbaşkanımızın 29-31 Mayıs 2013 tarihlerinde Türkmenistan'a gerçekleştirdikleri resmi ziyaret esnasında, "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Türkmenistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Türkmenistan'dan Türkiye Cumhuriyeti'ne Doğalgaz Sevk Edilmesi Konusunda İşbirliğine Dair Çerçeve Anlaşması" Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sayın Taner Yıldız tarafından 30 Mayıs 2013 tarihinde Aşkabat'ta imzalanmıştır. 3
- ÇEGM Büyükelçi Rende Almanya Dışişleri Bakanlığı Ekonomik İşler ve Sürdürülebilir Kalkınma Genel Müdürü Victor Elbling in daveti üzerine G-20, DTÖ, çevre, iklim değişikliği ve sınıraşan sular konularında ikili istişarelerde bulunmak üzere 31 Mayıs 2013 tarihinde Berlin'e bir ziyarette bulunmuştur. - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcımız Sayın Murat Mercan, 4-6 Haziran 2013 tarihlerinde Viyana'da düzenlenen ve ülkemizin ortak ülke olduğu "Power- Gen Europe 2013" konferansı ve fuarının açılışına katılmak üzere 3-5 Haziran 2013 tarihlerinde Avusturya'yı ziyaret etmiştir. - ÇEGM Büyükelçi Rende 5-6 Haziran 2013 tarihlerinde Paris'te düzenlenen Uluslararası Enerji Ajansı Yönetim Kurulu Toplantısına katılmıştır. ÇEGM Büyükelçi Rende, Türkiye nin enerji stratejisi konusunda yaptığı sunuşunda özetle, Türkiye nin Avrupa nın en hızlı büyüyen ekonomisi olduğunu, bu bağlamda enerji ihtiyacının hızla arttığını, 2023 e giden süreçte ülkemizin öncelikle enerji arzı güvenliğini sağlamayı ve enerjide dışa bağımlılığın azaltılmasını hedeflediğini, öz kaynakların kullanımının azami seviyeye yükseltilmesinin amaçlandığını, doğal gaz bağımlılığının sağlıklı olmadığını, ülkemizin ulusal enerji arz portföyünde yenilenebilir enerji kaynaklarının payının yükseltilmesini hedeflediğini, enerji sepetimizi çeşitlendirmek istediğimizi ve bu sepete nükleer enerjiyi de eklediğimizi, Türkiye nin Avrupa nın enerji arz güvenliğine de katkıda bulunmak istediğini örnekler vermek suretiyle ayrıntılarıyla izah etmiştir. - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sayın Taner Yıldız 20-22 Haziran 2013 tarihlerinde St. Petersburg'da düzenlenen St. Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu'na katılmışlardır. Sayın Bakan St. Petersburg da bulunduğu süre zarfında RF Enerji Bakanı Alexander Novak, Devlet Nükleer Enerji Kurumu Rosatom Genel Müdürü Sergey Krienko, Gazprom Başkanı Aleksey Miller, Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Başkanı Mesut Barzani, UEA İcra Direktörü Maria van Der Hoven, E-on şirketi CEO su Johannes Teyssen ve Edison şirketi CEO su Bruno Lescoeur ile ikili görüşmeler gerçekleştirmiştir. Sayın Bakanımız forum marjında ayrıca; moderatörlüğünü Goldman Sachs İnternatonal, Emita Araştırma Küresel Başkanı Jeffey Currie nin yaptığı ve RF Nükleer Enerji Kurumu Rosatom Genel Müdürü Sergey Krienko nun da katıldığı Arz İstikrarının Sağlanması İçin Enerji Sektörü Darboğazlarının Atlatılması başlıklı oturuma katılarak bir konuşma gerçekleştirmiştir. - Hindistan Yeni ve Yenilenebilir Bakanı Farooq Abdullah, refakatinde bir heyetle birlikte, 25-29 Haziran 2013 tarihleri arasında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sayın Taner Yıldız'ın davetine icabetle ülkemize resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Sözkonusu ziyaret kapsamında Hindistan Yeni ve Yenilenebilir Enerji Bakanlığına bağlı Enstitü de ülkemiz ilgili personeline eğitim 4
verilebileceği konuk Bakan tarafından dile getirilmiş ayrıca, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız tarafından Hindistanlı işadamlarının ülkemizde yatırım yapmaları talep edilmiştir. - 21 Yüzyılda Nükleer Güç" konulu Bakanlar Konferansı, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı tarafından 27-29 Haziran 2013 tarihleri arasında St. Petersburg'da düzenlenmiştir. Konferansa, aralarında 38 bakanın da bulunduğu 89 ülkeden toplam 500 uzman katılmıştır. Anılan konferansa ülkemizi temsilen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcımız Sayın Murat Mercan, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Sayın Zafer Alper ve BM Viyana DT Uzman Müşaviri Gül Göktepe katılmışlardır. Sayın Mercan, anılan konferansın ikinci günü (28 Haziran) "Infrastructure, Technology and Institutional Development-the Way Forward başlıklı oturuma katılarak bir sunum yapmış, ardından kendisine yöneltilen soruları yanıtlamıştır. TAEK Başkanı Sayın Zafer Alper de ülkemize ilişkin milli beyanı yine aynı gün konferansa sunmuştur. SU KAYNAKLARI - 17-19 Nisan 2013 tarihlerinde Akçakoca'da Orman ve Su İşleri Bakanlığı 2013 yılı Hizmet İçi Eğitim Programı çerçevesinde anılan Bakanlık Merkez Teşkilatı, bağlı kuruluşları ve ilgili kurum ve kuruluşların temsilcilerinin katılımıyla "Su Politikası" eğitim toplantısı gerçekleştirilmiştir. Sözkonusu eğitim toplantısına Bakanlığımızca katılım sağlanarak "Uluslararası Hukuk ve Türkiye'nin Sınıraşan Sular Politikası" başlıklı bir sunum yapılmıştır. - Türkiye-Bulgaristan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi toplantılarında varılan mutabakat çerçevesinde, Meriç Nehri Havzası'nda ülkemiz ile Bulgaristan arasında suyla ilgili AB Direktiflerinin ele alınmasının yanısıra, iki ülke arasında sınırda ortak inşa edilmesi öngörülen Tunca Barajı ve Hidroelektrik Santrali (HES) konusunda ilgili Bulgaristan makamlarıyla teknik düzeyde görüşmelerde bulunmak üzere, Bakanlığımızdan da katılımla oluşturulan bir heyet, 30-31 Mayıs 2013 tarihlerinde, Bulgaristan tarafının vaki davetine icabetle Sofya'yı ziyaret etmiştir. Sözkonusu toplantı sonunda iki ülke ilişkilerini geliştirmeye yönelik bir toplantı tutanağı imzalanmıştır. - İkinci Uluslararası Nehir Havza Yönetimi Sempozyumu 16-18 Nisan 2013 tarihlerinde Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından Nevşehir'de düzenlenmiştir. Sözkonusu sempozyuma Bakanlığımızca katılım sağlanmıştır. 5
ÇEVRE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ORMAN FORUMU 10. OTURUMU (8 19 Nisan 2013) 2000 yılında kurulan Birleşmiş Milletler Orman Forumu nun (UNFF) 10. Oturumu ilk kez bir BM merkezinin dışında, ülkemizin evsahipliğinde 8-19 Nisan 2013 tarihlerinde İstanbul da düzenlenmiştir. Foruma 134 ülkeden 1 Başbakan, 1 Devlet Başkanı Yardımcısı, 45 Bakan, 13 Bakan Yardımcısı ve 13 hükümetlerarası kuruluş iştirak etmiştir. Kırsal kalkınma ve kırsal yoksulluğun giderilmesinin önemine vurgu yapmak amacıyla Forum un ana teması Ormanlar ve Ekonomik Kalkınma olarak belirlenmiştir. Sözkonusu etkinlik dünyada yaşanmakta olan kırsal yoksulluğun azaltılmasına katkı açısından büyük bir fırsat teşkil etmiş ve Bin Yıl Kalkınma Hedefleri ne ulaşılmasında ormanların oynayabileceği rolün önemi bu platformda bir kez daha gündeme getirilmiştir. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ (BMİDÇS) BONN KONFERANSI (3-14 HAZİRAN 2013) 3-14 Haziran 2013 tarihlerinde Bonn da düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) alt organları toplantılarına ülkemizi temsilen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Murat Zorlu başkanlığında bir heyetle iştirak etmiştir. Toplantı kapsamında ülkemiz tarafından, BMİDÇS nin eklere dayalı olarak öngördüğü mevcut sisteminin modasının geçmiş olduğu ve günün gerçeklerini yansıtmadığı, kurulacak yeni sistemin adil, herkese uygulanabilir, kurallara dayalı olmasının yerinde olacağı, her ülkenin ulusal öncelik ve koşulları çerçevesinde, kalkınma durumu ve sosyo-ekonomik göstergeleri dikkate alınarak yükümlülük üstlenmesi gerektiği belirtilmiştir. AVRUPA ORMANCILIK ANLAŞMASI HÜKÜMETLERARASI MÜZAKERE KOMİTESİ DÖRDÜNCÜ TOPLANTISI (10 14 Haziran 2013) "Avrupa Orman Anlaşması" (Legally binding agreement on forests in Europe-LBA) müzakerelerinin dördüncü komite toplantısı (Intergovernmental Negotiation Committee for a Legally Binding Agreement on Forests in Europe/INC-Forests4) 10-14 Haziran 2013 tarihleri arasında Varşova'da gerçekleştirilmiştir. Sözkonusu toplantıya 33 ülke, Avrupa Birliği (AB) ve Japonya'dan gözlemci dahil olmak üzere 6
141 katılımcının yanısıra, 19 bölgesel ve uluslararası kuruluş, üretici birlikleri ve sivil toplum kuruluşlarından temsilciler iştirak etmiştir. Toplantıda, anlaşma metni müzakere edilmiş ve metnin içeriğine ilişkin görüş farklılıkları giderilerek, taslak metin üzerinde büyük ölçüde mutabakat sağlanmış olmakla birlikte, sekretarya ya ilişkin düzenlemeler konusunda bir sonuca varılamamış ve toplantı sonuçları Olağanüstü Bakanlar Konferansına sunulmadan önce Eylül ayında bir ilave toplantı düzenlenmesine karar verilmiştir. 7