Büyükdere Cd. Nevtron İşhanı No:9 K /6 Gayrettepe-İST TEL: 0/ 99 0-0-0 FAX: 0/ 99 MALİ MEVZUAT SİRKÜLERİ SİRKÜLER NO : 008/ 80 İstanbul, 06 Ağustos 008 KONU : Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) Faaliyetleriyle İlgili Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Uygulama Esasları Hakkında Tebliğ. A- GENEL AÇIKLAMA Bilindiği üzere 76 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Mart 008 tarih ve 68 sayılı Resmi Gazete de yayınlanmıştır. Söz konusu kanunun çıkarılması ile Türkiye ekonomisinin uluslar arası rekabetçi gücünün artırılması, ülke içerisinde teknolojik bilgi üretilmesi, üründe ve üretim süreçlerinde yenilik yapılması, ürün kalitesi ve standardının yükseltilmesi, verimliliğin artırılması, üretim maliyetlerinin düşürülmesi, teknolojik bilginin ticarileştirilmesi, rekabet öncesi işbirliklerinin geliştirilmesi, teknoloji yoğun üretim, girişimcilik ve bu alanlara yönelik yatırımlar ile Ar-Ge ye ve yeniliğe yönelik doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ülkeye girişinin hızlandırılması, Ar-Ge personeli ve nitelikli işgücü istihdamının artırılması vb. amaçlara ulaşılması hedeflenmiştir. 0 Nisan 008 Aralık 0 tarihleri arasında uygulanması öngörülen 76 sayılı Kanunun (Ar-Ge Kanunu) ile ilgili açıklamalar ve sağlanan teşvikler Mart 008 gün ve 008/ sayılı Sirkülerimizde yapılmıştır. Öte yandan Ar-Ge Kanunu uygulamasıyla ilgili detay konuların yer aldığı Yönetmelik Temmuz 008 tarihli Resmi Gazete de yayımlanmış, bu husus da Temmuz 008 gün ve 008/7 sayılı Sirkülerimiz ile duyurulmuş ve Yönetmelik Sirküler aynı ekinde gönderilmiştir. Öte yandan, Ar-Ge ve destek personelinin çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleriyle ilgili olarak 76 sayılı Kanunda belirtilen gelir vergisi stopajı teşviki uygulamasına ilişkin açıklamaların yer aldığı seri nolu 76 sayılı Kanun Genel Tebliği de 06.08.008 gün ve 699 sayılı Resmi Gazete de yayınlanmıştır. Söz konusu Tebliğde yapılan açıklamalar Sirkülerimizin konusunu oluşturmaktadır. B- GELİR VERGİSİ STOPAJI TEŞVİKİ İLE İLGİLİ UYGULAMA ESASLARI. Gelir Vergisi Stopaj Teşviki ile ilgili Yasal Düzenlemeler 76 sayılı Kanunun /() maddesi ile Ar-Ge Yönetmeliğinin 0 ncu maddesinde ve seri nolu 76 sayılı Kanun Genel Tebliği nde gelir vergisi stopajı teşviki ile ilgili uygulama ve esaslar açıklanmıştır. (76 sayılı Kanun metni 008/ nolu Sirkülerimiz ekinde, Ar-Ge Yönetmeliği ise 008/7 nolu Sirkülerimiz ekinde yer almaktadır.)
. Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Kapsamındaki Çalışanlar 008/ sayılı Sirkülerimizin B- bölümünde de ifade edildiği üzere, 76 sayılı Kanuna göre Ar-Ge indirimi kapsamında çalışan personelin ücretinin %80 lik kısmı (doktoralı personelde %90 ı) gelir vergisinden istisna tutulmuştur. Kamu personeli ücret teşviki kapsamı dışında tutulmuştur. Yasal düzenlemeye göre, aşağıdaki yerlerde ve projelerde çalışan Ar-Ge ve destek personeli (destek personelinin Ar-Ge personeline oranı %0 u aşamaz) ücretlerinde %80 (doktoralılarda %90) oranında stopaj gelir vergisi istisnası uygulanacaktır. Teknoloji merkezi işletmeleri, Ar-Ge merkezleri, Teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde, Kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, Rekabet öncesi işbirliği projelerinde.. Asgari personel sayısı 76 sayılı Kanun uyarınca Ar-Ge Merkezi belgesi alabilmek için Ar-Ge merkezlerinde en az 0 (elli) tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi zorunludur. Bu nedenle, gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanmak için Ar-Ge merkezlerinde en az 0 tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi gerekmektedir. Ar-Ge merkezleri dışında, teknoloji merkezi işletmelerinde Ar-Ge ve yenilik projelerinde, teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanmak için personel sınırlaması bulunmamaktadır.. Çalışma türlerine göre gelir vergisi stopajı teşviki uygulaması a. Tam zamanlı çalışma Gelir vergisi stopajı teşvikinin hesaplanmasında kapsama giren personelin fiilen Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine ayırdıkları zamanın, toplam çalışma zamanına oranı esas alınacaktır. Kanun kapsamında faaliyette bulunan personelin, ay içindeki çalışmalarının tamamının Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olması halinde hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri de 0 (elli) tam zaman eşdeğerin hesabında bu kapsamda değerlendirilerek gelir vergisi stopajı teşviki uygulamasında dikkate alınacaktır. Ancak, bir günde 8, haftada saatin üzerindeki çalışma süreleri ile ek çalışma süreleri 0 (elli) tam zaman eşdeğerin hesabında dikkate alınmaz. b. Kısmı zamanlı çalışma Kısmî çalışma halinde ise, personelin Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine ayırdığı zamanın toplam çalışma zamanına oranı dikkate alınmak suretiyle bulunan ücret tutarları Ar-Ge ve yenilik harcaması olarak dikkate alınacaktır. Kısmî çalışan personelin hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri dikkate alınmaz.
Teşvik uygulamasında istisna, Ar-Ge ve destek personelinin Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında fazla mesai dahil çalıştığı süreye ilişkin ücret matrahına uygulanacaktır. Ücret matrahına söz konusu istisnanın uygulanması sonucu vergiye tabi ücret ile bu ücret üzerinden yapılan stopaj tutarı muhtasar beyannameye yansıtılacaktır.. Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Uygulanacak Destek Personelinin Tespiti Gelir vergisi stopajına ilişkin teşviklerden yararlanacak olan destek personelinin tam zaman eşdeğeri sayısı, toplam tam zamanlı Ar-Ge personeli sayısının yüzde onunu geçemez. Hesaplamalarda çıkan kesirler tama tamamlanır. Destek personelinin tam zaman eşdeğeri sayısı, toplam tam zamanlı Ar-Ge personeli sayısının yüzde onunu geçmesi halinde brüt ücreti en az olan destek personelinin ücretinden başlanılarak hangi personelin faydalanacağı belirlenir. Yararlanacaklar kapsamında olanların ücretleri eşit ise işverenlerce belirleme yapılır. 6. Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Bildirimi Söz konusu hesaplama, Ar-Ge kapsamında çalışan doktoralı ve diğer personelin her biri için yapılarak, Sirküler Ek: ve Ek:'de yer alan "İstihdam Edilen Ücretlilere İlişkin Bilgiler" ile "Ar-Ge ve Yenilik Faaliyetleri Kapsamında Ücret Ödemeleri İstisnasına İlişkin Bildirim" doldurulacak ve muhtasar beyanname ekinde verilecektir. Ar-Ge teşviki kapsamındaki personelle ilgili olarak muhtasar beyanname ekinde verilecek olan bildirim formları, Sirkülerimiz ekinde yer almaktadır. 7. Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Uygulamasının Başlangıcı Gelir vergisi stopajı teşviki uygulaması 0.0.008 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Teşvik uygulamasından bu Kanun uyarınca yayımlanan "Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliği"nde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde yararlanılacaktır. Bu nedenle anılan yönetmelikte yer alan hükümler çerçevesinde; Ar-Ge merkezlerinde, Ar-Ge merkezi belgesinin düzenlendiği, Rekabet öncesi işbirliği projelerinde, proje sözleşmesinin yürürlüğe girdiği, Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge ve yenilik projesinin onaylandığı, Teknogirişim sermaye desteklerinde, kamu idaresi tarafından iş planının onaylandığı, Kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, destek karar yazısının düzenlendiği veya proje sözleşmesinin yürürlüğe girdiği, tarihten itibaren gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanılabilecektir. Öte yandan, 76 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce başlanılmış olan Ar-Ge ve yenilik projelerinde; Kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerine ilişkin destek karar yazısı veya proje sözleşmesinin 0.0.008 tarihinden önce yürürlüğe girmesi halinde 0.0.008,
Ar-Ge merkezlerinde yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, Ar-Ge merkezi belgesinin düzenlendiği, tarih itibarıyla gelir vergisi stopajı teşviki hükümlerinden yararlanılacaktır. 8. Teşvik Uygulaması Dışında Kalan Ödemeler 76 sayılı Kanunda belirtilen gelir vergisi stopajı teşvikinden kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde çalışan Ar-Ge ve destek personelinin yararlanacağı belirtilmiş olup, aşağıda belirtilen ödemeler nedeniyle gelir vergisi stopajı teşviki uygulamasından yararlanılamayacaktır. Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamı dışındaki çalışmalara ait ücret ödemeleri, Ar-Ge ve yenilik projelerinde görev alan ve/veya işletmelerde çalışan kamu personeline yapılan ücret ödemeleri, Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında ay içinde kısmî zamanlı olarak çalışan personelin hak kazanılmış hafta tatili, yıllık ücretli izin ve mazeret izni gibi sürelere isabet eden ücret ödemeleri. 9. Teşvik Uygulamasının Sona Erdiği Haller Aşağıda belirtilen hallerde gelir vergisi stopaj teşviki uygulanmaz: 76 sayılı Kanuna göre Ar-Ge merkezi olabilme niteliği, geçici verilendirme dönemini içeren üçer aylık dönemlerde en az 0 (elli) tam zaman eşdeğer personel istihdam şartına bağlanmıştır. Kanunda belirtilen sayıda personel istihdam şartının ihlal edildiği geçici vergilendirme dönemi itibarıyla, Ar-Ge ve yenilik projelerinde, projenin herhangi bir nedenle sona ermesi veya projeye verilen desteğin son bulması hallerinde, Ar-Ge ve yenilik faaliyeti bitmiş sayılacağından bu tarihten itibaren, KOSGEB teknoloji merkezi işletmelerinde yürütülen projelerin herhangi bir nedenle sona ermesi veya projeye verilen desteğin son bulması hallerinde, Ar-Ge ve yenilik faaliyeti de son bulacağından bu tarihten itibaren, Rekabet öncesi işbirliği projesinde yer alan işletmeler, projenin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde bu tarihten itibaren, proje sözleşmesinin iptal edilmesi halinde ise denetimin başlama tarihi itibarıyla, gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanılamayacaktır. 0. Konuyla İlgili Uygulama Örnekleri Ar-Ge uygulamasında gelir vergisi stopajı teşviki uygulaması, sayılı 76 sayılı Kanun Genel Tebliği nde örneklerle açıklanmıştır. Söz konusu örnekler aşağıdaki gibidir. Örnek : (X) Anonim Şirketine ait Ar-Ge merkezinde 70 tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli ve 6 tam zaman eşdeğer destek personeli çalışmakta olup, Ar-Ge personelinin 9'u
doktoralıdır. Doktoralı personel Bay (A)'ya, Ar-Ge faaliyeti kapsamındaki çalışmasına ilişkin.000 YTL brüt ücret ödenmektedir. (X) A.Ş.'nin bu kapsamda yapacağı ücret ödemelerinden Ar-Ge kapsamında çalıştırılan doktoralı ve bekar personel Bay (A)'ya ait istisna uygulaması aşağıdaki gibi olacaktır. -Brüt Ücret Tutarı -Vergiye Tabi Ücret Matrahı [.000-(.000x % =)] (SSK. Primi İşçi Payı % + İşsizlik Sig. Primi İşçi payı %=%) -İstisna Edilen Vergi Matrahı Tutarı (.700YTL x 0.90 = ) -İstisna Dışı Ücret Matrahı (.700 -.0 =) -Hesaplanan Vergi Tutarı (70 YTLx%=) -Hesaplanan Asgari Geçim İndirimi (6 seri no.lu Tebliğe göre hesaplanan tutar) -Vergi dairesine ödenecek tutar (,-,6=) Böylece Ar-Ge merkezinde çalışan Bay (A)'nın ücret gelirinden (.0 YTLx %=) 9, YTL tutarında vergi istisnaya tabi olacak, istisna dışında kalan ücret matrahından hesaplanan, YTL tutarındaki gelir vergisi ise asgari geçim indirimi uygulaması nedeniyle vergi dairesine ödenmeyecektir. Örnek : Bir yıldan beri yürütülmekte olan iki adet Ar-Ge projesinden birisinin (M) Kamu kurumu tarafından desteklenmesine karar verilmiş ve destek karar yazısı 0.07.008 tarihi itibarıyla düzenlenmiştir. Bu projede çalışan araştırmacı ve bekar Bayan (B)'nin almış olduğu.000 YTL'lik brüt ücrete ilişkin istisna uygulaması aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır. -Brüt Ücret Tutarı -Ücret Matrahı [.000-(.000x %=)] ( SSK.Primi İşçi Payı % + İşsizlik Sig. Primi İşçi payı %=% ) -İstisna Edilen Tutar (.0YTL x 0.80 = ) -İstisna Dışı Ücret Matrahı (.0 -.00 =) -Hesaplanan Vergi Tutarı (0 YTL x %=).000 YTL.700 YTL.0 YTL 70 YTL, YTL,6 YTL -.000 YTL.0 YTL.00 YTL 0 YTL 76, YTL
-Hesaplanan Asgari Geçim İndirimi (6 seri no.lu Tebliğe göre hesaplanan tutar) -Vergi dairesine ödenecek tutar (76,-,6=),6 YTL 0,87 YTL Böylece Kamu kurumu tarafından desteklen Ar-Ge projesinde çalışan Bayan (B)'nin 0.07.008 tarihinden itibaren ücret gelirinden dolayı (.00 YTLx %=) 06 YTL tutarında vergi istisnaya tabi olacak, istisna dışında kalan ücret matrahından hesaplanan 76, YTL tutarındaki gelir vergisinden ise,6 YTL tutarındaki asgari geçim indiriminin mahsubu sonucu kalan 0,87 YTL muhtasar beyannameye dahil edilerek vergi dairesine ödenecektir.. Diğer Hususlar Tamamlanmamış bir Ar-Ge ve yenilik projesinin devredilmesi durumunda, Ar-Ge ve yenilik projesini devralan işletme, yukarıdaki bölümlerde açıklanan esaslar çerçevesinde gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanır. 76 sayılı Kanun kapsamında gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanan personel için işverenler 08 sayılı Kanun hükümlerinden aynı vergilendirme dönemi içinde ayrıca yararlanamazlar. Ancak Ar-Ge ve destek personeli dışında kalan personel ile tam zamanlı Ar-Ge personeli sayısının %0'unu aşan destek personeli için gerekli şartların taşınması halinde, 08 sayılı Kanunda öngörülen destek ve teşvik unsurlarından yararlanılabilir. 76 sayılı Kanun, Kanunun 6 ncı maddesi hükmü uyarınca, 0.0.008 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Öte yandan Ar-Ge yönetmeliği ve gelir vergisi stopajı teşvikini açıklayan Tebliğ ise Kanundan yaklaşık ay sonra Resmi Gazete de yayınlanmıştır. Bu nedenle, Kanunun yürürlük tarihi ile uygulamayı açıklayan idari düzenlemelerin yayınlanması arasında yaklaşık dört aylık bir boşluk bulunmaktadır. 76 sayılı Kanun ve buna ilişkin yayımlanan yönetmelik hükümlerinde belirtilen şartları yerine getirmiş olup da nolu Tebliğin yayımlandığı tarihe (06.08.008) kadar geçen aylık süre içerisinde gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanmamış olanların talepte bulunmaları halinde, sayılı Vergi Usul Kanununun düzeltme hükümlerine göre gerekli düzeltme işlemleri yapılır. Düzeltme talep eden firmalar, düzeltme yetkisini elinde bulunduran Vergi Dairesi Müdürü tarafından büyük bir olasılıkla incelemeye sevk edilecek ve inceleme sonucuna göre işlem yapılacaktır. Kanun kapsamında gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlananların, teşvikten yararlanma şartlarına haiz olmadıkları halde haksız yere yararlandıklarının tespiti halinde, haksız yere yararlanılan teşvik tutarları sayılı Vergi Usul Kanunu ile 68 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde gerekli müeyyideler uygulanarak tahsil edilecektir. Saygılarımızla Sirküler Ekleri Ek: İstihdam Edilen Ücretlilere İlişkin Bilgiler formu Ek: Ar-Ge ve Yenilik Faaliyetleri Kapsamında Ücret Ödemeleri İstisnasına İlişkin Bildirim formu 6
008/80 SAYILI SİRKÜLER EKİ DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. (EK ) ÖN YÜZ İSTİHDAM EDİLEN ÜCRETLİLERE İLİŞKİN BİLGİLER Doktoralı olanlar (Asgari Ücretliler) Sıra Adı Soyadı T.C. Kimlik Numarası Sigorta Numarası İşe Başlama Tarihi Kapsamı Dışında Çalışmaya Brüt Ücreti Kapsamında Çalışmaya Sıra Adı Soyadı T.C. Kimlik Numarası Doktoralı olanlar (Diğer Ücretliler) Sigorta Numarası İşe Başlama Tarihi Kapsamı Dışında Çalışmaya Brüt Ücreti Kapsamında Çalışmaya Diğerleri (Asgari Ücretliler) Sıra Adı Soyadı T.C. Kimlik Numarası Sigorta Numarası İşe Başlama Tarihi Kapsamı Dışında Çalışmaya Brüt Ücreti Kapsamında Çalışmaya
Diğerleri (Diğer Ücretliler) Sıra Adı Soyadı T.C. Kimlik Numarası Sigorta Numarası İşe Başlama Tarihi Kapsamı Dışında Çalışmaya Brüt Ücreti Kapsamında Çalışmaya
(EK:) AR-GE VE YENİLİK FAALİYETLERİ KAPSAMINDA ÜCRET ÖDEMELERİ İSTİSNASINA İLİŞKİN BİLDİRİM Mükellefe İlişkin Bilgiler ARKA YÜZ Mükellefin; Bildirimin Ait olduğu Dönem T.C. Kimlik Numarası Bildirimin Verildiği Vergi Dairesi Vergi Dairesi Tarih İmza Soyadı (Unvanı).../.../00.. Adı Bildirim Kapsamında Bulunan İşyerlerine ilişkin Bilgiler Bulunduğu İl İlçe İlgili Vergi Dairesi Çalıştırılan Toplam Ar-Ge Personeli Sayısı SSK İşyeri Sicil Numarası İşyerinin Adresi İstisna Edilecek Tutara İlişkin Bilgiler Doktoralı olanlar Diğerleri Asgari ücretliler Diğer Ücretliler Asgari ücretliler Diğer Ücretliler İşçi Sayısı (a) Ar-Ge ve Yenilik Faaliyeti Kapsamında Elde Edilen Brüt Ücret Toplamı (b) Ar-Ge ve Yenilik Faaliyeti Kapsamında Elde Edilen Brüt Ücrete Ait Matrahlar Toplamı (c) İstisna Oranı (d) % 90 % 80 Asgari ücretliler Diğer ücretliler İstisna Edilecek Matrah Tutarı (e) [e=(cxd)] Muhtasar Beyannameye Aktarılacak İstisna Kapsamı Dışındaki Brüt Ücret Toplamı (f) [f= b-(bxd)] Vergiye Tabi Ücret Matrahları Toplamı (g) [g=(c-e)] Muhtasar Beyannameye Aktarılacak Gelir Vergisi Kesintisi Toplam Tutarı (*) (h) * İstisna kapsamındaki çalışanlara ait istisna tutarı düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden her bir kişi için ayrı ayrı hesaplanan gelir vergisi tutarları toplamı bu sütuna yazılacak, sözkonusu tutar muhtasar beyannamenin ve nolu kodlarına göre beyannameye aktarılacaktır. Muhtasar beyanname üzerinde her bir çalışan için mahsup edilecek Asgari Geçim İndirimi tutarı 6 seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğindeki esaslar da dikkate alınarak uygulanacaktır.