İÇİNDEKİLER Tarih Bilimi... 1 Uygarlığın Doğuşu ve İlk Uygarlıklar... 3 İlk Türk Devletleri... 7 İslam Tarihi ve Uygarlığı (13. Yüzyıla Kadar)... 11 Türk - İslam Devletleri (10-13. Yüzyıllar)... 15 Türkiye Tarihi (11-13. Yüzyıllar)... 19 Beylikten Devlete (1300-1453)... 25 Dünya Gücü: Osmanlı Devleti (1453-1600)... 29 Arayış Yılları (XVII. Yüzyıl)... 39 Avrupa ve Osmanlı Devleti (XVIII. Yüzyıl)... 43 En Uzun Yüzyıl (1800-1922)... 49 1881'den 1919'a Mustafa Kemal... 59 Milli Mücadele'nin Hazırlık Dönemi... 61 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler... 73 Türk İnkılabı... 79 Atatürkçülük ve Atatürk İlkeleri... 83 Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası... 89 İki Küresel Savaş Arasında Dünya... 91 II. Dünya Savaşı... 93 Soğuk Savaş Dönemi... 97 Yumuşama Dönemi ve Sonrası... 101 Küreselleşen Dünya... 105 Karma Testler... 107 Cevap Anahtarı... 144
Tarih Bilimi Test 1 1. Tarih araştırmalarında kullanılan, I. tablet, II. parşömen, III. papirüs buluntularından hangilerinin yazılı kaynaklardan olduğu 4. Tarihi olaylar hakkında doğru bilgi edinmek ancak o dönemden kalan ve olaya tanıklık edebilecek belge ve bulguların değerlendirilmesi ile mümkündür. Bu değerlendirmede sistematik bir yöntem izlenir. Buna göre, tarih araştırmalarında ilk aşama aşağıdakilerden hangisiyle başlar? A) Tarama B) Tasnif C) Tahlil D) Tenkit E) Terkip 5. Köktürklere ait Orhun Kitabeleri nin incelenmesinde, I. Paleografya, 2. Olay ve olgu kavramları birlikte düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangisinin olaya örnek oluşturduğu A) Anadolu nun Türkleşmesi B) Türklerin İslam dinini benimsemeleri C) Osmanlıların İstanbul u fethetmesi D) Türkiye de çok partili yaşama geçilmesi II. Epigrafya, III. Filoloji bilim dallarından hangilerinden yararlanabileceği E) Türkiye de devlet ve toplumun çağdaşlaşması 6. I. On iki hayvanlı Türk takvimi, II. Celali takvimi, III. Rumi takvim 3. Tarihi olaylar süreklilik gösterdiği için olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi vardır; bir olay kendinden önceki bir olayın sonucu ve kendisinden sonraki bir olayın sebebini oluşturur. Buna göre, aşağıdakilerden hangisinde I. de verilen II. ye neden olduğu söylenemez? Türklerin tarihsel süreç içerisinde kullanmış oldukları, yukarıdaki takvimlerden hangileri güneş yılını esas almıştır? I. II. A) Kavimler Göçü Feodalitenin ortaya çıkışı B) Coğrafi Keşifler Sömürge İmparatorlukların kurulması C) Sanayi İnkılabı I. Dünya Savaşı nın çıkması D) Reform Hareketleri Dogmatizm düşüncesinin güçlenmesi E) Sümerlerin yazıyı bulması Tarihi çağların başlaması 7. Belgelerin sahte olup olmadığı, hangi makamdan hangi makama yazıldığı, belgelerin üstündeki işaretlerin ne anlama geldiği, kurumlar ve devletler arası yazışma şekilleri, bürokrasi, hukuk, devlet politikası vb. konularda tarih bilimine yarar sağlayan bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir? A) Diplomatik B) Nümizmatik C) Filoloji D) Epigrafi E) Etnografya 1
Dünya Gücü: Osmanlı Devleti (1453-1600) Test 1 1. Fatih Sultan Mehmet, İstanbul u fethettikten sonra Bizans İmparatorları soyundan gelen Mora despotluklarını ve Trabzon İmparatorluğu nu egemenliği altına almıştır. Fatih in bununla aşağıdakilerden hangisini amaçladığı A) Ortodoks Hristiyanların koruyucusu olmayı B) Bizans ın canlandırılması umutlarını sonlandırmayı 4. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti nin Yükselme Dönemi nde meydana gelen gelişmelerden biri değildir? A) Batı da en geniş sınırlara ulaşılması B) Akdeniz de üstünlük sağlanması C) Kuzey Afrika nın tamamının kontrol altına alınması D) Hint Deniz Seferleri nin yapılması E) Osmanlı Devleti nin bir dünya gücü haline gelmesi C) Taht kavgalarını önlemeyi D) Hristiyan dünyasının birleşmesini önlemeyi E) Haçlı Seferleri düzenlenmesini engellemeyi 5. Aşağıdakilerden hangisi Kanuni Sultan Süleyman Dönemi nde meydana gelen gelişmelerden biri değildir? A) Viyana nın ilk kez kuşatılması 2. İstanbul un fethi aynı zamanda Avrupa da feodal yönetimlerin yıkılmasına ortam hazırlamıştır. Aşağıdakilerden hangisinin bu durumun bir sonucu olduğu A) Mutlakiyet yönetimlerin güçlenmesi B) Ulus devletlerin ortaya çıkması C) Rönesans hareketlerinin başlaması D) Yüzyıl Savaşları nın başlaması E) Skolastik anlayışın zayıflaması B) Doğu da en geniş sınırlara ulaşılması C) Almanya ya sefer düzenlenmesi D) Safevilerle ilk resmi antlaşmanın yapılması E) Fransa ya kapitülasyonlar verilmesi 6. Kanuni Sultan Süleyman Dönemi nde, I. Rodos, II. Viyana, III. Malta kuşatmalarından hangilerinde başarılı olunamamıştır? 3. Yavuz Sultan Selim Dönemi nde Mısır fethedilmiş, böylece Baharat Yolu nun kontrolü Osmanlıların eline geçmiştir. Ancak Osmanlı Devleti bu yolun gelirlerinden uzun süreli olarak yararlanamamıştır. Bu duruma yol açan gelişme aşağıdakilerden hangisidir? A) İngilizlerin Mısır ı işgal etmesi 7. Aşağıdakilerden hangisi Cem Sultan Olayı ile ilgili doğru bir bilgi değildir? A) Bir iç sorun olarak başlamış, zamanla uluslararası bir boyut kazanmıştır. B) Pasif bir dış politika izlenmesine yol açmıştır. B) Süveş Kanalı nın açılması C) Portekizlilerin Hint Okyanusu nda etkinlik kurması D) Osmanlı Safevi Savaşları nın başlaması E) Kristof Kolomb un Amerika yı keşfetmesi C) İspanya da yardım isteyen Endülüs Müslümanları na yeterince yardım yapılamamıştır. D) Fetih hareketleri yavaşlamıştır. E) Fransa ya verilen kapitülasyonlar sürekli hale getirilmiştir. 29
En Uzun Yüzyıl (1800-1922) Test 4 1. İttihat ve Terakki Cemiyeti aşağıdakilerden hangisine tepki olarak kurulmuştur? A) Islahat Fermanı na B) Mebusan Meclisi nin kapatılmasına C) 1878 Berlin Antlaşması na D) Düyun-ı Umumiye İdaresi ne E) Reval Görüşmesi ne 4. Aşağıdakilerden hangisi 31 Mart Olayı nı Osmanlı tarihinde meydana gelen daha önceki ayaklanmalardan ayırmaktadır? A) Taht değişikliğine neden olması B) Başkent İstanbul da meydana gelmesi C) İç karışıklıklara neden olması D) Devlet düzenini değiştirmeye yönelik olması E) İsyana bazı askeri birliklerin katılması 2. II. Meşrutiyet in ilanına yol açan iç ve dış nedenler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? İç Neden A) İttihat ve Terakki Cemiyeti ne bağlı subayların isyanı Dış Neden Rus çarı ve İngiltere kralının Reval Görüşmesi ni yapması B) Babıali Baskını Balkan Savaşları C) Muharrem Kararnamesi Düyun-ı Umumiye İdaresi nin kurulması D) 31 Mart Vakası Osmanlı-Alman yakınlaşması E) Kanun-ı Esasi nin askıya alınması İngilizlerin Mısır ı işgali 5. Osmanlı Devleti nin Kuzey Afrika daki egemenliğine son veren Uşi Antlaşması aşağıdaki devletlerden hangisiyle imzalanmıştır? A) İtalya B) Fransa C) İngiltere D) Almanya E) Rusya 6. Aşağıdakilerden hangisi 1897 Dömeke Meydan Savaşı nın nedenlerinden biri değildir? A) Osmanlı Devleti nin kaybettiği toprakları geri almak istemesi B) Yunanistan ın Megali İdea amacını hayata geçirme çabası C) Etnik-i Eterya Cemiyeti nin Girit te isyan çıkarması D) Yunanistan ın Girit e asker göndermesi 3. II. Meşrutiyet in ilanından sonra Osmanlı Devleti nin iç karışıklıklarla uğraşması, E) Rumların Girit teki Türklere yaptığı baskıya Osmanlı kamuoyunun tepki göstermesi I. Bulgaristan ın bağımsızlığını ilan etmesi, II. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu nun Bosna-Hersek i topraklarına katması, III. Girit in, Osmanlı Devleti nden ayrılarak Yunanistan a bağlanma kararı alması gelişmelerinden hangilerine neden olmuştur? 7. I. Karadağ II. Arnavutluk III. Bulgaristan Osmanlı Devleti nden ayrılarak bağımsız olan yukarıdaki Balkan devletlerinden hangileri bağımsızlıklarını XX. yüzyılda kazanmışlardır? 55
Kurtuluş Savaşı nda Cepheler 8. I. İsmet (İnönü) Bey II. Refet (Bele) Bey III. Ali Fuat Paşa IV. Kazım Karabekir Paşa 9 Kasım 1920 de Batı Cephesi nin ikiye ayrılmasıyla cephenin kuzey ve güneyine yukarıdakilerden hangileri atanmıştır? A) I ve II B) II ve III C) I ve IV D) II ve III E) III ve IV 11. Aşağıdakilerden hangisinin İngiltere nin TBMM Hükümeti ile uzlaşmak zorunda kalmasının nedenlerinden biri olduğu söylenemez? A) İtalya nın Anadolu dan çekilmesi B) Fransa nın TBMM Hükümeti yle antlaşma yaparak savaş durumuna son vermesi C) Türk ordusunun Batı Anadolu daki Yunan işgaline son vermesi D) Rusya nın savaş devam ederse Türkiye nin yanında yer alacağını ilan etmesi E) TBMM nin saltanatı kaldırması 9. 24 Ekim 1920 tarihinde Çerkez Ethem in Kuvayı seyyare kuvvetleri ile yaptığı Gediz saldırısı yenilgi ile sonuçlanmış ve Yunan ordusu Yenişehir ve İnegöl ü işgal etmiştir. Bu durumun, I. Düzenli orduya geçişin hızlanması, II. Ali Fuat Paşa nın Moskova ya elçi olarak gönderilmesi, III. Batı Cephesi nin ikiye ayrılması gelişmelerinden hangilerine yol açtığı A) Yalnız I B) Yanız II C) Yalnız III 12. Mustafa Kemal Paşa, Nutuk ta Savaş demek yalnız iki ordunun değil, iki milletin bütün maddi ve manevi güçlerini kullanarak birbiriyle vuruşmasıdır... demiştir. Aşağıdakilerden hangisi ile Mustafa Kemal in bu sözü arasında doğrudan bağlantı vardır? A) Tekâlif-i Milliye Emirlerinin yayımlanması B) Yunanlara karşı Batı Cephesi nin oluşturulması C) İstiklal Mahkemeleri nin kurulması D) Kuvay-ı Milliye den düzenli orduya geçilmesi E) Sakarya Savaşı ndan sonra orduya taarruz eğitimi verilmesi 13. I. İstiklal Mahkemelerinin kurulması 10. İtilaf Devletleri, Mudanya Ateşkes Anlaşması nın aşağıdaki maddelerinden hangisiyle Osmanlı Hükümeti ni yok saymışlardır? A) Yunanlılar 15 gün içerisinde Doğu Trakya yı boşaltacak. B) Türk ve Yunan kuvvetleri arasındaki savaş sona erecek. II. Her ilçede komisyonların kurulması III. Teşkilat-ı Esasiye Kanunu nun kabul edilmesi Yukarıdakilerden hangileri Tekalif-i Milliye Emirlerinin uygulanmasını kolaylaştırmıştır? C) İstanbul, Boğazlar ve çevresinin yönetimi TBMM Hükümeti ne bırakılacak. D) Barış antlaşması imzalanıncaya kadar Türk birlikleri Çanakkale de belirlenen çizgiyi geçmeyecek. E) İtilaf Devletleri barış antlaşması imzalanana kadar İstanbul da kalacak. 14. Lozan Barış Antlaşması nda aşağıdaki konulardan hangisinin çözümü ileri bir tarihe bırakılmıştır? A) Irak sınırı B) Kapitülasyonlar C) Osmanlı borçları D) Patrikhane E) Boğazlar 78
II. Dünya Savaşı 8. II. Dünya Savaşı sürecinde tarafsız kalan Türkiye nin 23 Şubat 1945 te Almanya ya savaş açmasında, I. Savaş sonrası düzenin oluşturulacağı San Fransisco Konferansı na katılabilme, II. Birleşmiş Milletler Teşkilatı nın asil üyeleri arasında yer alabilme, III. Marshall Yardımı ndan yararlanabilme amaçlarından hangilerinin etkili olduğu 11. Mihver ve Müttefik Devletleri nin Türkiye yi kendi yanlarında savaşa sokmak istemelerinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Sahip olduğu stratejik konum B) I. Dünya Savaşı ndaki deneyimi C) Sahip olduğu askeri güç D) Mevcut asker sayısını 5 kat artırması E) Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı nı başarıyla tamamlaması A) Yalnız I B) Yalnız I I C) I ve II 12. Türkiye, II. Dünya Savaşı sırasında Cumhurbaşkanı İnönü tarafından, I. Moskova, 9. Türkiye nin II. Dünya Savaşı na katılmamasına rağmen savaşın getirdiği ağır ekonomik şartları yaşamasında, I. ülke gelirinin önemli bir kısmının orduya ayrılması, II. ilan edilen seferberlik nedeniyle tarım sektöründe iş gücünün azalması, III. ithalat ve ihracatın yarı yarıya azalması II. Tahran, III. Adana, IV. Kahire konferanslarından hangilerinde temsil edilmiştir? A) I ve II B) I ve IV C) II ve III D) III ve IV E) II, III ve IV durumlarından hangilerinin etkili olduğu 13. II. Dünya Savaşı nın, I. Avrupa merkezli uluslararası sistemin sona ermesi, II. Çok sayıda fabrika, liman ve demiryolu hattının yıkılması, III. Almanya tarafından zorla çalıştırılan milyonlarca yabancı işçi, savaş esirinin Alman topraklarını terk etmesi 10. II. Dünya Savaşı nı başlatan gelişme aşağıdakilerden hangisidir? A) Alman uçaklarının Londra yı bombalaması B) Almanya nın Polonya yı işgali C) Japonya nın Pearl Harbour baskını D) Atlantik Bildirisi nin yayımlanması E) Nazilerin Çekoslavakya yı işgali gelişmelerinin sosyal, siyasal ve ekonomi alanlarıyla ilişkisi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? Sosyal Siyasal Ekonomi A) I II III B) I III II C) II III I D) II I III E) III I II 98
Karma Test 8. II. Meşrutiyet in ilanından sonra yayın hayatında önemli gelişmeler meydana geldi. Bu arada kadınlara yönelik ve kadınlar tarafından dergiler çıkarılmaya başlandı. Buna göre, I. Terakki-i Muhadderat, II. Şükufezar, III. Demet dergilerinden hangilerinin kadınlara yönelik olduğu 12. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti nin Balkan Savaşları sonunda kaybettiği yerlerden biri değildir? A) Bosna Hersek B) Arnavutluk C) Makedonya D) Batı Trakya E) Ege adaları 13. Osmanlı Devleti nin II. Balkan Savaşı sonunda yaptığı, I. Bulgarlarla İstanbul, II. Yunanlarla Atina, 9. Avrupa da eğitim gördükten sonra yurda dönerek Sanayi-i Nefise Mektebi ni açtı. Böylece Osmanlı Devleti nde ilk kez resim eğitimi verilen okul açılmış oldu. 1881 de Müze-i Hümayun un başına getirildi. İstanbul da Arkeoloji Müzesini kurdu. Onun çalışmaları, Osmanlı arkeolojisinin uluslararası alanda tanınmasına yol açtı. III. Sırplarla İstanbul antlaşmalarından hangileriyle o ülkelerde kalan Türk azınlığın hakları güvence altına alınmıştır? Verilen bu bilgiler aşağıdakilerden hangisine aittir? A) Şeker Ahmet Paşa B) Osman Hamdi Bey C) İbrahim Çallı D) Nazmi Ziya E) Mustafa İtrî Efendi 14. İngiltere 1908 yılında Rusya yla yaptığı Reval Görüşmelerinde bu devleti Panslavizm politikasında serbest bırakmıştır. Bu durumun, I. Balkan Savaşları nın başlaması, II. Osmanlı Devleti nin dağılma sürecinin hızlanması, 10. Aşağıdakilerden hangisi hem Türkçülük hem de Turancılık düşüncelerinin oluşmasında etkili olmuştur? A) Ziya Gökalp B) Namık Kemal C) Tevfik Fikret D) Mehmet Akif III. İngiltere nin Mısır ı işgal etmesi gelişmelerinden hangilerine yol açtığı savunulabilir? E) Ziya Paşa 11. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti nde XX. yüzyılda meydana gelen gelişmelerden biri değildir? A) Çok partili hayata geçilmesi B) Kuzey Afrika egemenliğinin sona ermesi C) Bankacılık faaliyetlerinin başlaması D) Osmanlı Devleti nin ilk kez olimpiyat oyunlarına katılması E) İlk Türk futbol takımlarının kurulması 15. Aşağıdakilerden hangisi Balkan Savaşları nın yol açtığı gelişmelerden biri değildir? A) Balkanların siyasi haritasının değişmesi B) Anadolu ya yoğun Türk göçlerinin yaşanması C) Osmanlı Devleti nde Türkçülük düşüncesinin güçlenmesi D) Bulgaristan ve Yunanistan da Türk azınlığı sorununun başlaması E) Rusya nın Balkanlardaki etkinliğinin azalması 126