Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) verilerinin değerlendirildiği Kurulan ler, Yabancı Ortak Sermayeli Kurulan ler ve Suriye Ortak Sermayeli Kurulan ler bilgilerinin yer aldığı TEPAV Suriye Sermayeli ler Bülteni her ay kamuoyunun dikkatine sunulmaktadır. TEPAV Suriye Sermayeli ler Bülteni nde genel değerlendirmelerin yanı sıra il ve sektör bazında da incelemeler yapılmaktadır. Bültende güncel ay değerlendirmelerine yer verilecektir. Kurulan Suriyeli şirket sayısı geçen yıla kıyasla yüzde 17 azaldı 21-217 döneminde 6.589 Suriye ortak sermayeli şirket kurulmuştur. Ocak 218 de ise 118 şirket kurulmuş olup, Suriye ortaklı şirketlerin toplam Suriye ortak sermayesi 17,1 milyon TL dir. Ocak 218 de Suriye ortak sermayeli kurulan şirket sayısı, Ocak 217 ye göre yüzde 17,5; Suriye ortak sermayesi ise yüzde 33 azaldı. Aralık 217 ye göre kıyaslandığında ise Suriye ortak sermayeli kurulan şirket sayısı yüzde 24,2; Suriye ortak sermayesi yüzde 32,2 artış gösterdi. Grafik 1. Suriye ortak sermayeli kurulan şirketlerin sayısı ve Suriye ortak sermayesi miktarı (Ocak 217 Ocak 218) 25 2 15 1 5 4 35 3 25 2 15 1 5 Suriye Ortak Sermayeli (sol) Suriye Ortak Sermayesi (milyon TL) (sağ) 1
Yabancı ortak sermayeli kurulan şirketlerin yüzde 14 ü Suriye ortaklı Ocak 218 de yabancı ortak sermayeli kurulan 844 şirketin, 118 i (yüzde 14) Suriye ortak sermayeli olup yabancı ortak sermayesinin yüzde 11,1 ini oluşturmaktadır. Tablo 1. Suriye ortaklı kurulan yabancı sermaye şirketlerinin genel görünümü (Ocak 218) Türü Suriye Ortak Sermayesi Suriye Ortak Sermayesi Oranı (%) Anonim 1,2,14 7, Limited 117 26,7 16,9 63,5 Genel Toplam 118 26,9 17,1 63,6 Ocak 218 itibariyle Suriye ortak sermayeli kurulan şirket sayısının en yüksek olduğu illerin başında İstanbul ve Mersin gelmektedir. Suriye ortak sermayesi dikkate alındığında ise İstanbul ilk sırada yer almaktadır. Tablo 2. İllere göre Suriye ortak sermayeli kurulan şirket sayısı (Ocak 218) 1 Suriye Ortak Sermayesi İstanbul 67 13,2 8,6 Mersin 29 7,1 4,2 Bursa 9 1,9 1,1 Hatay 9 4, 2,4 Kilis 4,8,7 Ocak 218 de Kilis ve Mersin de kurulan yabancı ortak sermayeli şirketlerin yarısından fazlası Suriye ortak sermayeli şirketlerdir. Suriye ortak sermayeli kurulan şirketlerin yabancı ortak sermayeli şirketler içindeki payı Kilis te yüzde 8 ve Mersin de yüzde 58 dir. Tablo 3. İllere göre Suriye ortak sermayeli kurulan şirketlerin yabancı ortak sermayeli şirketlere oranı ( Ocak 218) Suriye Ortak Sermayeli Yabancı Ortak Sermayeli Oran (%) Kilis 4 5 8, Mersin 29 5 58, Bursa 9 31 29, Hatay 9 32 28,1 İstanbul 67 5 13,4 1 Ocak 218 de Suriye ortak sermayeli şirketler sadece 5 ilde kurulmuştur. 2
Sektör bazında incelendiğinde ise Suriye ortak sermayeli şirketlerin Ocak ayında en çok toptan ticaret sektöründe kurulduğu görülmektedir. Suriye ortak sermayesi dikkate alındığında ise yine toptan ticaret sektörü ilk sırada gelmektedir. Tablo 4. Suriye ortak sermayeli kurulan şirketlerin en çok faaliyet gösterdiği ilk 15 sektör (Ocak 218) Faaliyet Açıklama (Nace Rev. 2) Toplam Sermaye Suriye Ortak Sermayesi Toptan ticaret 45 11,8 6,2 Gayrimenkul faaliyetleri 13 3,2 1,4 Perakende ticaret 11 2,9 2,2 Bina inşaatı 1 3,4 3,2 Giyim eşyalarının imalatı 6,9,8 Seyahat acentesi, tur operatörü ve diğer rezervasyon hizmetleri ve ilgili faaliyetler 5,5,3 Gıda ürünlerinin imalatı 4,7,4 Özel inşaat faaliyetleri 3,5,2 Yiyecek ve içecek hizmeti faaliyetleri 3,3,3 İdare merkezi faaliyetleri; idari danışmanlık faaliyetleri 3,3,2 Kiralama ve leasing faaliyetleri 3,3,3 Bitkisel ve hayvansal üretim ile avcılık ve ilgili hizmet faaliyetleri 2,5,5 Diğer hizmet faaliyetleri 2,5,4 Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı 1,2, Elektrikli teçhizat imalatı 1,2,1 3
Türkiye de kurulan şirketlerin yüzde 6 sı yabancı ortak sermayeli Ocak 218 verilerine göre Türkiye genelinde toplam 14.472 2 şirket kurulmuştur. Kurulan şirket sayısı Ocak 217 ye göre yüzde 27,1; Aralık 217 ye göre 46,8 artış gösterdi. Türkiye de kurulan şirketlerin yüzde 5,8 i yabancı ortak sermayeli şirketlerdir. Bu oran il bazında incelendiğinde ise yüzde 33,3 ile Kilis yabancı ortaklı kurulan şirket oranı en fazla olan iller arasında ilk sırada yer almaktadır. Kilis i yüzde 21,8 ile Hatay, yüzde 18,9 ile Mersin ve yüzde 12,6 ile Gaziantep takip etmektedir. Tablo 5. Yabancı ortak sermayeli kurulan şirketlerin toplam şirket sayısına oranı en yüksek olan ilk 1 il (Ocak 218) İller Kurulan Yabancı Ortak Sermayeli Kurulan Toplam na Oranı (%) Kilis 5 33,3 Hatay 32 21,8 Mersin 5 18,9 Gaziantep 38 12,6 Ardahan 1 11,1 Karaman 3 9,7 Yalova 3 9,1 Şanlıurfa 11 8,5 İstanbul 5 8, Van 4 6,3 Toplam 844 5,8 Yabancı ortak sermayeli kurulan şirketlerin sermayesinin yüzde 78 ini yabancı sermaye oluşturdu Ocak 218 verilerine göre yabancı ortak sermayeli 844 adet şirket kurulmuştur. Bu şirketlerin toplam sermayesi 197 milyon TL olup yüzde 78,2 sini yabancı ortak sermayesi oluşturmaktadır. Tablo 6. Yabancı ortak sermayeli kurulan şirketlerin genel görünümü (Ocak 218) Türü Yabancı Ortak Sermayesi Yabancı Ortak Sermayesi Oranı (%) Anonim 19 53,1 44,4 83,6 Limited 735 143,9 19,7 76,3 Genel Toplam 844 197, 154,2 78,2 2 ve Gerçek Kişi Ticari İşletmesi sayılarını kapsamaktadır. 4
Yabancı ortak sermayeli kurulan şirket sayısı, geçen yıla kıyasla yüzde 135 arttı Ocak ayında yabancı ortak sermayeli kurulan şirket sayısı, Ocak 217 ye kıyasla yüzde 135,1; Aralık 217 ye kıyasla 17,7 artış gösterdi. Yabancı ortak sermayesi toplamı geçen yıla göre 93 milyon TL (yüzde 152,3) arttı. Grafik 2. Yabancı ortak sermayeli kurulan şirket sayısı ve yabancı ortak sermayesi miktarı 3 (Ocak 217 Ocak 218) 9 8 7 6 5 4 3 2 1 5 4 3 2 1 Yabancı Ortak Sermayeli (sol) Yabancı Ortak Sermayesi (milyon TL) (sağ) Yabancı ortak sermayeli kurulan şirket sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre en fazla İstanbul, Mersin ve İzmir de artış gösterdi. Tablo 7. Yabancı ortak sermayeli kurulan şirket sayısı en fazla artış gösteren ilk 1 il (Ocak 218) İller Kurulan Ocak 217 Kurulan Ocak 218 Yıllık Değişim Ocak 218 Yabancı Ortak Sermayesi (Milyon TL) Ocak 218 İstanbul 188 5 312 121,2 99,2 Mersin 2 5 3 1,2 7,1 İzmir 5 33 28 4,3 3,5 Ankara 18 39 21 11, 8,9 Hatay 14 32 18 14,8 8,4 Bursa 14 31 17 6,8 5,2 Muğla 1 1 9 1,4,9 Şanlıurfa 2 11 9 1,5 1,2 Kayseri 6 6,6,5 Adana 1 5 4,2,2 3 Eylül 217 deki artışın önemli bir kısmı tek bir şirketten kaynaklanmaktadır. 5
Sektör bazında incelendiğinde en çok yabancı ortak sermayeli şirket toptan ticaret sektöründe kurulurken; en fazla yabancı ortak sermayesi yine toptan ticaret sektöründe gerçekleşmiştir. Bu sektördeki toplam sermaye miktarı 67,8 milyon TL iken, yüzde 74,6 sını yabancı ortak sermayesi oluşturmaktadır. Tablo 8. Yabancı ortak sermayeli kurulan şirketlerin en çok faaliyet gösterdiği ilk 15 sektör (Ocak 218) Faaliyet Açıklama (Nace Rev. 2) Toplam Sermaye Yabancı Ortak Sermayesi Toptan ticaret 299 67,8 5,5 Bina inşaatı 67 16,1 13,8 Perakende ticaret 65 12,3 1,5 Gayrimenkul faaliyetleri 61 12,3 1,5 Yiyecek ve içecek hizmeti faaliyetleri 34 9,1 8,3 İdare merkezi faaliyetleri; idari danışmanlık faaliyetleri 3 4,5 2,6 Giyim eşyalarının imalatı 25 22,5 21,4 Seyahat acentesi, tur operatörü ve diğer rezervasyon hizmetleri ve ilgili faaliyetler 25 4,2 3,5 Bilgisayar programlama, danışmanlık ve ilgili faaliyetler 22 1,8 1,6 Bitkisel ve hayvansal üretim ile avcılık ve ilgili hizmet faaliyetleri 11 2,7 1,9 Motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin toptan ve perakende ticareti ile onarımı 11 2,1 1,8 Kara taşımacılığı ve boru hattı taşımacılığı 11 2,9 2, Makine ve ekipman imalatı 1 2,5 1,4 Mimarlık ve mühendislik faaliyetleri; teknik muayene ve analiz 1 1,8 1,2 Gıda ürünlerinin imalatı 9 1,6 1,2 6