トルコ語学習者コーパスのためのアンケート項目についてトルコ語中間言語音韻論 (IPCT) 川口裕司 ( 東京外国語大学 ) フランス語 ポルトガル語 日本語 トルコ語の対照研究分析 第 3 回研究会 中間言語における諸問題 (2) 2017 年 3 月 18 日於名古屋外国語大学 1
内容 1. 質問項目の作成 2. 母語話者用質問項目 3. 学習者用質問項目 4. 朗読用テキスト 5. 録音例 6. トルコ語中間音韻論 (IPCT) 調査 2
1. 質問項目の作成 川口が原案を作成しボアジチ大学の Aslı GÖKSEL 教授が校閲した 分節音のリスト化 Csató, Éva Á and Lars Johanson. 1998. 11 Turkish, in The Turkic Languages, Ed. by Lars Johanson and Éva Á Csató, Lodon and New York : Routledge, 203-235. Ergenç, İclâl. 2002. Spoken Language and Dictionary of Turkish Articulation, İstanbul : Multilingual. Göksel Aslı and Celia Kerslake. 2005. Turkish A Comprehensive Grammar, London: Routlege. Özsoy, A. Sumru. 2004. Türkçenin yapısı I, Sesbilim, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. 川口裕司. 2005. 現代トルコ語の音体系 分節音に関する批判的レヴュー, 語学研究所論集 10, 35-62. 3
2. 母語話者用質問項目 List for Turkish natives Repetition task / Reading task 音節 kar, dal, kol (CVC) kırk, dört (CVCC) art alt (VCC) 母音 iplik, iyi, ekmek, öyle, bazı kâr kar, yok âdet adet, âlem alem, hâlâ - hala 子音 çan can, su - şu af - av öğle, ağır, boğaz, ağaç -r/-l rahat kara, beraber, orada dört, art, arkadaş dar dal, var, yeşil, kar, projektör -r 脱落 bir şey, bir dakika o görüyor görünmüyor h bahçe, ahşap mühendis, yahut, imtihan simsiyah, günah, sabahleyin v vatan, vapur hava, tavuk sınav, kovmak, av z hızlı temiz, boğaz, kız 子音連続 tren - tören ilk, üst (VCC) アラビア語 icap, ilan 複合語 havaalanı soyadı 4
3. 学習者用質問項目 List for Non-Turkish natives Reading task フランス語 kuaför, suare bej, laik süet, otobüs, klüp 母音 kömür, ömrümde odun ödün, bul - bol kırmızı, ödevler 語末子音 at - ad yapmaz, beş r rıza, arasında, karanlık zor, kömür l laik atlar bol, bul アラビア語 sürat, ikna 子音連続 tıraş, tırnak karanlık, tatlı, patlıcan, lütfen, sessiz アクセント配置 at, atlara, görmeden, sanmayın gözleriyle semt, ikna severim, olmalı, bilmem, verirler 5
4. 朗読用テキスト いろいろ考えた挙句 少し文語的と思えるものを選んだ Kınalıada'da bir ev Kınalıada ya ömrümde inmedim. Ama orayı öyle severim ki, neden bilmem. Belki de orada kendisiyle hiç konuşmadığım bir arkadaşım otururdu da onun için. Kınalı'nın önünden geçerken hep o arkadaşımın hiç gitmediğim, hiç gitmeyeceğim evini düşünürüm. (...) Sait Faik Abasıyanık, Bütün Eserleri, 1950 6
5. 録音例 母語話者用質問項目 連続読み 1.âdet, 2.yeşil, 3.ekmek, 4.mühendis, 5.art 個別読み 3.ekmek 4.mühendis 朗読用テキスト Kınalıada ya ömrümde inmedim. Ama orayı öyle severim ki, neden bilmem. Belki de orada kendisiyle hiç konuşmadığım bir arkadaşım otururdu da onun için. Kınalı'nın önünden geçerken hep o arkadaşımın hiç gitmediğim, hiç gitmeyeceğim evini düşünürüm. 7
6. トルコ語中間音韻論 (IPCT) 調査 対象学習者 ( 予定 ) 日本人学習者 ( 東京外国語大学 ) フランス人学習者 (INALCO ボアジチ大学 ) トルコ人母語話者の学習者 ボアジチ大学の協力トルコ人フランス語学習者トルコ人日本語学習者トルコ人ポルトガル語学習者 8
参考文献 Aksan, Doğan ve N. Atabay, S. Özel, A. Çam, N. Pirali. 1978. Türkiye Türkçesi Gelişmeli Sesbilimi, Ankara : TDK. Aşçı, Aline. 1997. "Groupes consonantiques et épenthèse en turc", Turcica, 29, 145-168. Bazin, Louis. 1962. Note sur la fréquence des voyelles turques, in Németh Armağanı, Ed. by János Eckman et al., Ankara, 61-68. Bazin, Louis. 1978. Introduction à l étude pratique de la langue turque, Paris : Maisoneuve. Csató, Éva Á and Lars Johanson. 1998. 11 Turkish, in The Turkic Languages, Ed. by Lars Johanson and Éva Á Csató, Lodon and New York : Routledge, 203-235. Demircan, Ömer. 1996. Türkçenin sesdizimi, İstanbul : Der Yayınları. Ergenç, İclâl. 1989. Türkiye Türkçesinin Görevsel Sesbilimi, Ankara. Ergenç, İclâl. 2002. Spoken Language and Dictionary of Turkish Articulation, İstanbul : Multilingual. Göksel Aslı and Celia Kerslake. 2005. Turkish A Comprehensive Grammar, London: Routlege. Hazai, György. 1978. Kurze Einführung in das Studium der türkischen Sprache, Wiesbaden : Otto Harrassowitz. İmlâ Kılavuzu. 1996. Genişletilmiş ve gözden geçirilmiş yeni baskı, Ankara : Türk Dil Kurumu Yayınları 525. Kawaguchi, Yuji., Selim Yılmaz & Arsun-Uras Yılmaz. 2006. Intonation patterns of turkish interrogatives, in Prosody and syntax. Cross-linguistic perspectives. Usage-based linguistic informatics (UBLI) 3, ed. Y. Kawaguchi, I. Fónagy and T. Moriguchi, Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, 349-368. Kawaguchi, Yuji. 2009. A Corpus-Driven Analysis of r Dropping in Spoken Turkish, Y. Kawaguchi, M. Minegishi, J. Durand, (eds.) Corpus Analysis and Variation in Linguistics, Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins, 281-297. 9
Kılıç, Mehmet Akif. 2003. Türkiye Türkçesi ndeki ünlülerin sesbilgisel özellikleri, in A. Sumru Özsoy et al. (ed.), Studies i Turkish Linguistics Proceedings of the Tenth International Conference in Turkish Linguistics, Istanbul : Boğaziçi University Press, 3-18. Konrot, Ahmet K. 1981. Towards Understanding Turkish Stress : an acoustic and perceptual study, Ph.D.Thesis, University of Essex. Lees, Robert B. 1961. The Phonology of Modern Standard Turkish, Indiana University Publications Uralic and Altaic Series, Vol.6, Indiana University, Bloomington : Mouton & Co. The Hague. Özen, Erhan. 1985. Untersuchungen zu einer kontrastiven Phonetik: Türkisch Deutsch, Forum Phoneticum, 30, Hamburg : Helmut Buske Verlag. Özsoy, A. Sumru. 2004. Türkçenin yapısı I, Sesbilim, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. Selen, Nevin. 1979. Söyleyiş sesbilimi, akustik sesbilim ve Türkiye Türkçesi, Ankara : TDK yay. Swift, L. B. 1963. A Reference Grammar of Modern Turkish, Uralic and Altaic Series 19, Bloomington : Indiana University Publications. Underhill, Robert. 1976. Turkish Grammar, Cambridge : MIT Press. Vardar, Berke. 1975. Une introduction à la phonologie, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi. 川口裕司. 2005. 現代トルコ語の音体系 分節音に関する批判的レヴュー, 語学研究所論集 10, 35-62. 謝辞 本研究は JSPS 科研費 16H03442 フランス語 ポルトガル語 日本語 トルコ語の対照中間言語分析 基盤研究 (B)2016-2019 の助成を受けたものです 10