T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Florlu Sera Gazlarına ilişkin Yönetmelik İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Ozon Tabakasının Korunması Şube Müdürlüğü 27.09.2018 İSTANBUL
Bakanlık Faaliyetleri Ülkemizin 19 Aralık 1991 tarihinde taraf olduğu Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Viyana Sözleşmesi ve Montreal Protokolü ile ilgili ulusal ve uluslararası çalışmalar Bakanlığımız koordinasyonunda gerçekleştirilmektedir. Montreal Protokolü yükümlülükleri ve ulusal düzenlemeler kapsamında aşamalı olarak sonlandırılan Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin yerini alternatifi olarak kullanılan, Ozon Tabakasını İnceltme Potansiyeli olmayan ancak Küresel Isınma Potansiyeli yüksek Florlu Sera Gazları (F-Gazlar) almaya başlamıştır. Bu çerçevede, Avrupa Birliği Entegrasyon Sürecinin Desteklenmesi Faaliyetleri (SEİ) Projesi süresince gerçekleştirilen çalıştaylardan alınan görüşler kapsamında değerlendirmeler yapılarak Bakanlığımızca 517/2014 Florlu Sera Gazlarına İlişkin Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü nün bir bölümüne uyumlu olan Florlu Sera Gazlarına İlişkin Yönetmelik hazırlanmıştır.
Bakanlık Faaliyetleri Viyana Sözleşmesi ve Montreal Protokolü Ozon Tabakasını İncelten Maddelere İlişkin Yönetmelik Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin İthalatı ve Kullanımı Genelgesi Florlu Sera Gazlarına İlişkin Yönetmelik
Bakanlık Faaliyetleri Ozon Tabakasını İncelten Maddelere İlişkin Yönetmelik Montreal Protokolü hükümleri çerçevesinde, 07 Nisan 2017 tarihinde revize edilen Ozon Tabakasını İncelten Maddelere İlişkin Yönetmelik ile Ozon Tabakasını İncelten Madde (OTİM) lerin ülke içindeki kontrolü sağlanmakta ve ithalatları, dağıtımları, kullanımları Bakanlığımız tarafından takip edilmektedir. Yönetmelik, kontrol altına alınan maddelerin, yeni maddelerin, bu maddeleri içeren veya bu maddeler ile çalışan ürün ve ekipmanların; üretimi, dış ticareti, kullanımı, piyasaya arzı, geri kazanımı, geri dönüşümü, ıslahı ve bertarafı ile tüm bilgilerin rapor edilmesini ve kamuoyunun bilgilendirilmesini kapsar.
Bakanlık Faaliyetleri Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin İthalatı ve Kullanımı Genelgesi Servis veya üretim amaçlı ithalat, ihracat, satış, kullanım ve gazların ülke içindeki dolaşımına ait tüm gereklilikler bu genelge ile belirlenmiştir. Ülke içerisinde veya serbest bölgelerde faaliyet gösteren servis amaçlı ithalatçı, üretim amaçlı ithalatçı, sanayici, dağıtıcı ve servis amaçlı son kullanıcı firmaların önce Bakanlığın Çevre Bilgi Sistemine kayıt olmaları gerekmektedir.
Bakanlık Faaliyetleri Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin İthalatı ve Kullanımı Genelgesi İTHALATÇI SERVİS AMAÇLI İTHALATÇI ÜRETİM AMAÇLI İTHALATÇI Ülkemizde üretimi olmayan bu gazların yurda ithalat yoluyla girişini yaparak ya servis firmalarına yada evsel amaçlı havalandırma sistemi üreten sanayicilere tedarik edenler SON KULLANICI DAĞITICI Yurt içindeki satış ağları ile gazların dağıtımını ve ihracatını yapanlar Ülke içerisinde kontrol altına alınan maddeler ile çalışan her türlü ürün ve ekipmanın servis ve bakım işlerini gerçekleştirenler SANAYİCİ Kontrol altına alınan maddeler ile çalışan ürün ve ekipman üreticileri
Bakanlık Faaliyetleri Florlu Sera Gazlarına İlişkin Yönetmelik 04/01/2018 tarihli ve 30291 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir Amacı Florlu sera gazlarından kaynaklanan emisyonları kontrol altına almak ve ülkemizin taraf olduğu Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesine Yönelik Kyoto Protokolü nde listelenen florlu sera gazları ile florlu sera gazı içeren ürün veya ekipmanın kullanımına dair usul ve esasları düzenlemektir
Florlu Sera Gazlarına İlişkin Yönetmelik Kapsamı Florlu sera gazlarına dair temel ilkeler ile florlu sera gazları ve florlu sera gazı içeren ürün veya ekipmanın elektronik kayıtlarına, etiketlenmesine, sızıntı kontrollerine, raporlanmasına, piyasaya arz ve kullanım yasaklarına ilişkin esaslar Florlu sera gazları içeren ürün veya ekipmana müdahale eden gerçek ve tüzel kişinin eğitimi ile belgelendirilmesine ilişkin düzenlemeler İçerisinde 3 (üç) kilogram ve üzerinde florlu sera gazı bulunan veya 3 (üç) kilogram ve üzerinde florlu sera gazı ile çalışan sabit cihazlar veya uygulamalar
Florlu Sera Gazlarına İlişkin Yönetmelik YÖNETMELİK ELEKTRONİK KAYIT ETİKETLEME RAPORLAMA EĞİTİM VE BELGELENDİRME SIZINTI KONTROLLERİ PİYASAYA ARZ VE KULLANIM USULLERİ
Florlu Sera Gazlarına İlişkin Yönetmelik Tedbir Kigali Değişikliği 842/2006 (EC) Yönetmeliği 517/2014 (AB) Yönetmeliği Ulusal F-Gaz Yönetmeliği Üretim kontrolleri X - X - İthalat/ihracat kontrolleri Piyasaya arz/kullanım kontrolleri X - X - - X X X Etiketleme - X X X Emisyon kontrolleri X X X X Kayıt olma ve kayıt tutma - X X X Raporlama X X X X Eğitim ve sertifikasyon - X X X
Temel İlkeler Florlu sera gazlarının; Atmosfere salınması, Bakanlığa kayıtlı olmayan gerçek veya tüzel kişilere satılması, Köpük ürününde veya cihaz köpük yalıtımında şişirme ajanı olarak kullanılanlar haricinde ürün veya ekipman içerisinde geri kazanım işlemi yapılmadan bertaraf tesislerine kabul edilmesi yasaktır.
Elektronik Kayıt Merkezi Veri Tabanının kurulmasına müteakiben gerçek veya tüzel kişi tarafından sisteme girilen verileri içerir
Etiketleme Ürün veya ekipman ve basınçlı kap, Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara göre etiketlenir Ürün veya ekipman ve basınçlı kabın etiketi; Florlu sera gazlarını içermektedir ifadesini, Florlu sera gazlarının, Yönetmeliğin Ek-1 inde yer alan endüstriyel veya kimyasal adını ve kilogram olarak miktarını, 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren florlu sera gazının CO 2 eşdeğeri cinsinden miktarını içermelidir Cihaz/Ekipman florlu sera gazı içermektedir. Soğutucu Akışkan: R410 A Soğutucu Akışkan Miktarı: 8 kg Soğutucu Akışkanın Küresel Isınma Potansiyel Değeri: 2088 Soğutucu Akışkanın CO 2 Eşdeğeri Cinsinden Miktarı:16.7 ton
Sızıntı Kontrolü Florlu sera gazları içeren ürün veya ekipmanlar; 3 (üç) kilogramdan 30 (otuz) kilograma kadar florlu sera gazı içeriyorsa 12 (on iki) ayda en az bir kez, 30 (otuz) kilogramdan 300 (üç yüz) kilograma kadar florlu sera gazı içeriyorsa 6 (altı) ayda en az bir kez, 300 (üç yüz) kilogram ve üzeri florlu sera gazı içeriyorsa 3 (üç) ayda en az bir kez sızıntı için kontrol edilir 300 (üç yüz) kilogram ve üzeri florlu sera gazı içeren ürün veya ekipmanda sızıntı tespit sistemi mevcutsa 6 (altı) ayda en az bir kez sızıntı için kontrol edilir 6 (altı) kilogram ve daha az florlu sera gazı içeren, hermetik olarak sızdırmazlığı sağlanmış ve Hermetik olarak sızdırmazlığı sağlanmıştır ifadesiyle etiketlenen ürün veya ekipman sızıntı kontrolüne tabi olmaz
Sızıntı Kontrolü 300 (üç yüz) kilogram ve üzeri florlu sera gazı içeren sabit soğutma ve iklimlendirme ekipmanı, ısı pompası, sabit yangından koruma sistemi ve yangın söndürücüde sızıntı tespit sistemi mevcut değilse 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren sızıntı tespit sistemi monte edilir ve ekipmanlar için sistem 12 (on iki) ayda en az bir kez kontrol edilir Sızıntı kontrolleri Yönetmeliğin Ek-5 inde yer alan usul ve esaslara uygun gerçekleştirilir
Raporlama Yönetmelik kapsamında; Yılda 1 (bir) metrik tondan fazla florlu sera gazı üretici, ithalatçı ve ihracatçısı, Florlu sera gazlarının geri kazanım, geri dönüşüm, ıslah veya bertaraf işlemini gerçekleştiren gerçek veya tüzel kişiler, dağıtıcılar ve kullanıcılar, Ürün veya ekipman üreticisi, İşletmeci, merkezi veri tabanının kurulumunu takiben sisteme kayıt olması ve bir sonraki yılın Mart ayı sonuna kadar raporlama yapmak zorundadır
Kullanıcı ve İşletmeciye Dair Gerçek Kişi Belgelendirilmesi Usul ve Esaslar Florlu sera gazı içeren veya çalışması florlu sera gazlarına dayalı olan; sabit soğutma ve iklimlendirme ekipmanı, ısı pompası, sabit yangından korunma sistemi ve yangın söndürücü ile elektriki şalt cihazının kurulumunu, bakımını veya teknik servisini, onarımını veya kullanımdan çıkarılması işlemlerini gerçekleştiren, bu cihazlarda sızıntı kontrolü yapan veya bu cihazlardan florlu sera gazları geri kazanımı yapan kullanıcı belge sahibi olmak zorundadır
Kullanıcı ve İşletmeciye Dair Tüzel Kişi Belgelendirilmesi Usul ve Esaslar Florlu sera gazı içeren veya çalışması florlu sera gazlarına dayalı olan; sabit soğutma ve iklimlendirme ekipmanı, ısı pompası, sabit yangından korunma sistemi ve yangın söndürücü ile elektriki şalt cihazının kurulumunu, bakımını veya teknik servisini, onarımını veya kullanımdan çıkarılması işlemlerini gerçekleştiren kullanıcı belge sahibi olmak zorundadır
Eğitim ve Belgelendirme İstisnası Nitelikleri 7 Nisan 2017 tarih ve 30031 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Ozon Tabakasını İncelten Maddelere İlişkin Yönetmelikte belirtilen teknik personel, Florlu Sera Gazlarına İlişkin Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 2 (iki) yıl süreyle ürün veya ekipmana müdahale edebilir
Piyasaya Arz ve Kullanım Yasakları 01.01.2019 tarihinden itibaren Ek-3 te listelenen ürün veya ekipmanın piyasaya arzı yasaktır. Yönetmeliğin yayımlandığı tarihin 2 (iki) yıl sonrası itibariyle florlu sera gazları içeren tek kullanımlık basınçlı kabın ithalatı yasaktır. 01.01.2022 tarihinden itibaren florlu sera gazları içeren tek kullanımlık basınçlı kapların piyasaya arzı yasaktır. 01.01.2019 tarihinden itibaren magnezyum kalıp dökümünde ve magnezyum kalıp döküm alaşımlarının geri dönüşümünde kükürt hekzaflorürün kullanımı, kükürt hekzaflorür miktarı 850 (sekiz yüz elli) kilogram/yıldan fazla ise yasaktır. 01.01.2019 tarihinden itibaren araç lastiklerinin şişirilmesi için kükürt hekzaflorür kullanılması yasaktır.
AHMET CODAL Çevre ve Şehircilik Uzmanı 0312 586 31 37 ahmet.codal@csb.gov.tr ozon@csb.gov.tr