Genişletilmiş Çelik Levhalarla Güçlendirilmiş Yatay Boşluklu Tuğla Duvarların Davranışı Alper Cumhur Hitit Üni. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü 19169 Çorum Tel: (364) 223 08 00/3411 E-Posta: alpercumhur@hitit.edu.tr Adil Altundal Sakarya Üni. Mühendislik Fakültesi İnşaat Müh. Bölümü 54187 Sakarya Tel: (264) 295 54 54 E-Posta: altundal@sakarya.edu.tr İlker Kalkan Kırıkkale Üni. Mühendislik Fakültesi İnşaat Müh. Bölümü 71450 Kırıkkale Tel: (318) 357 42 42/1254 E-Posta: ilkerkalkan@kku.edu.tr Sabahattin Aykaç Gazi Üni. Mühendislik Fakültesi İnşaat Müh. Bölümü 06570 Ankara Tel: (312) 582 32 08 E-Posta: saykac@gazi.edu.tr Öz Geçmişte ülkemizde meydana gelen orta ve büyük şiddetli depremlerde bina türü yapıların ağır hasar görerek can kayıplarına yol açması, meydana gelebilecek yeni depremler öncesinde ağır hasar görme riski yüksek olan ve kusurlu üretilmiş yapıların güçlendirilmesini gerekli kılmıştır. Bu sorunlar, araştırmacıları etkili, ekonomik ve pratik güçlendirme yöntemleri geliştirmeye yöneltmiştir. Yapılan geçmiş çalışmaların önemli bir bölümünde, yapının taşıyıcı olmayan dolgu duvarları farklı malzemeler (lifli polimer şerit ve kumaş, çelik profiller, epoksi reçinesi vs.) kullanılarak güçlendirilmiştir. Ancak önerilen bu güçlendirme metotlarının uygulanması zor ve maliyetli oluşu ile yapının boşaltılmasını gerekli kılması, metotların yaygınlık kazanamamasına sebep olmuştur. Bu çalışmada, geçmişte önerilen diğer malzemelere göre daha az maliyetli, daha sünek ve sıva ile daha iyi kenetlenme yeteneğine sahip olan genişletilmiş çelik levhaların dolgu duvarlar üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Çalışma kapsamında, biri referans, toplam 11 adet tam ölçekli güçlendirilmiş deney elemanı, köşegen boyunca tekdüze basınç yükleri altında test edilmiştir. Güçlendirme işleminde mevcut tuğla dolgu duvarların iki yüzüne genişletilmiş çelik levhalar eklenmiş ve bu levhalar birbirlerine bulonlar ile bağlanarak güçlendirilmiştir. Genişletilmiş çelik levha kalınlığı ve bulon aralıkları deney
değişkenleri olarak seçilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda, genişletilmiş çelik levhalar ile güçlendirilen duvarların çekme gerilmelerinin büyük bir kısmının karşılandığı, duvar üzerinde üç eksenli sayılabilecek bir sargılama basıncının oluştuğu ve bulonlarda akma oluşuncaya kadar duvarın kompozit bir malzeme gibi davrandığı görülmüştür. Deneyler süresince güçlendirilmiş deney elemanlarının taşıma kapasitelerinde ani yük kaybı oluşmamış ve deney sonuna kadar güçlendirilmiş tüm deney elemanları bütünlüklerini korumuşlardır. Böylece güçlendirilmiş tuğla dolgu duvarların yük taşıma kapasiteleri, rijitlik, süneklik ve enerji tüketme kapasitelerinde yüksek artışlar sağlanarak davranışları iyileştirilmiştir. Anahtar sözcükler: Genişletilmiş çelik levha, dolgu duvar, yapısal güçlendirme, diyagonal basınç yüklemesi, deprem davranışı. Giriş Ülkemizde meydana gelen şiddetli depremlerde yapılar büyük hasarlar almakta ve bu hasarlar can kayıplarına yol açmaktadır. Depremde ağır hasar görme riski yüksek olan veya kusurlu üretilmiş yapılar için hızlı, ekonomik, sosyal olarak kabul gören, kolay uygulanabilir ve yapı performansına katkı sağlayacak güçlendirme tekniklerine ihtiyaç vardır. Yapısal güçlendirme çalışmaları, depremlerde öncelikle can güvenliğinin sağlanmasını ve yapıların ağır hasar görerek kısmen veya bütünsel olarak göçmesini engellemeyi hedeflemektedir. Betonarme taşıyıcı sisteme sahip yapılarda dolgu duvarlar yapının önemli bir kısmını teşkil etmektedir. Bu sebeple, dolgu duvarların güçlendirilmesi, yapısal güçlendirme yöntemleri arasında önemli bir alternatif olarak ortaya çıkmaktadır. Dolgu duvar güçlendirme uygulamaları üç temel amacı taşımaktadır: 1. Yapının yanal dayanım ve rijitliğine katkıları ihmal edilebilecek kadar sınırlı olan dolgu duvarların güçlendirilmesi yoluyla yapının genel yanal dayanım ve rijitliğini arttırmak. 2. Dolgu duvarların süneklik ve enerji sönümleme kapasitelerinin arttırılması yoluyla deprem enerjisinin bir bölümünün taşıyıcı olmayan bu elemanlarda sönümlenerek, taşıyıcı elemanların daha sınırlı seviyelerde zorlanmalarını sağlamak. 3. Oldukça gevrek bir deprem davranışına sahip olan tuğla dolgu duvarların deprem esnasında bütünlüğünü kaybederek, yapı içerisinde bulunanlar için ortaya çıkaracakları hayati riskleri asgari düzeylere indirmek. Geçmişte yapılmış olan çalışmalarda dolgu duvarların güçlendirilmesi için farklı malzemeler kullanılmış ve farklı yöntemlere başvurulmuştur. Bu kapsamda, dolgu duvarların hasır donatılı püskürtme betonla (Kahn, 1984; Korkmaz ve diğ., 2010), önüretimli beton panellerle (Frosch ve diğ., 1996; Baran ve Tankut, 2011), CFRP (Karbon Lifli Polimer) şerit veya kumaşlarla (Antoniades ve diğ., 2005), TRM adı verilen lifli polimer hasır donatılı harçla (Triantafillou ve diğ., 2006; Prota ve diğ., 2006), ferrocement ile (Amanat ve diğ., 2007), çelik levha veya profillerle (Taghdi ve diğ., 2000; Özbek ve Can, 2012; Aykac ve diğ., 2014) ve çelik lif katkılı betonla (Sevil ve diğ., 2011) güçlendirilmesi gibi yöntemler uygulanmıştır. Dolgu duvarların güçlendirilmesinde polimer kumaş veya şerit kullanımı, birçok çalışmaya konu olmuştur ve olmaktadır. Ancak bu yöntemin pahalı olması, nitelikli iş gücü ihtiyacı, şerit ve levhaların duvara yapıştırılmasında kullanılan epoksinin pahalı bir 2
malzeme olması ve lifli polimer malzemelerin duvara ankrajlanmasında yaşanan sıkıntılar, yöntemin pratikte yaygınlık kazanmamasına sebep olmaktadır. Bu çalışmada, yerli üretim, ucuz, nitelikli iş gücüne duyulan ihtiyacı azaltan, sünek malzeme özelliklerine sahip, yangın direnci lifli polimer malzemelere göre daha yüksek, kanserojen olmayan ve tamamen geri dönüştürülebilir genişletilmiş çelik levhalar kullanılarak dolgu duvarların güçlendirilmesi yöntemi araştırılmıştır. Genişletilmiş çelik levhaların sahip oldukları bu üstünlükleri sebebiyle yapısal deprem güçlendirmesi uygulamalarında yaygınlık kazanacağı düşünülmektedir. Genişletilmiş çelik levhalar, kesme ve genişletme uygulamaları sayesinde bir ağ ya da kesikli yapı haline getirilmiş, boşluklu bir yapıya sahip levhalardır. Genişletilmiş çelik levhalar, hiçbir şekilde montajlama ya da kaynaklama yöntemi ile bir araya getirilmemekte ve tek bir parça metalden imalat edilmektedir. Bu levhaların istenilen en ve boylarda üretimi yapılabilmektedir (Şekil 1). Bu levhaların, fabrika bölmelerinde, cephe kaplama sistemlerinde, her türlü kafes imalatında, ısıtma ve soğutma sistemlerinin muhafazasında, güneş kırıcı sistemlerinde, asma tavan sistemlerinde, yürüme platformlarında, saha beton içlerinde, duvar sıvalarının altlarında, dekoratif bahçe çitlerinde, ızgara kapaklarında, her çeşit filtre üretiminde, otomotiv sanayisi gibi çok geniş kullanım alanları bulunmaktadır (Şekil 2). Şekil 1 Genişletilmiş çelik levha geometrisi. Geniş uygulama alanına sahip genişletilmiş çelik levhalar, çalışma kapsamında aşağıdaki avantajları sebebiyle tercih edilmiştir: a) Yumuşak çelik, diğer güçlendirme malzemelerine göre daha sünek bir malzemedir. Çeliğin sünek yapısının ve genişletilmiş çelik levhalarda bulunan boşlukların, güçlendirme levhasının deformasyon kapasitesini arttırarak, duvar sünekliğine katkıda bulunması amaçlanmıştır. b) Çeliğin kolay bulunan ve ucuz bir malzeme olması, güçlendirme işleminin ekonomik ve daha uygulanabilir bir yöntem olmasını sağlamaktadır. c) Çelik levhaların duvara sabitlenmesinde yalnızca bulonlar kullanılmaktadır. Sabitleme işleminde epoksi yapıştırıcılara ihtiyaç duyulmaması, güçlendirme işlemini ve ihtiyaç duyulduğunda levhaların duvardan sökülmesini kolaylaştırmaktadır. Bu durum, özellikle birçok duvarın güçlendirilmesinin gerekli olduğu büyük yapılarda güçlendirme işleminin daha pratik ve hızlı bir şekilde ve yapı içerisinde bulunanları asgari düzeyde etkileyerek gerçekleşmesini sağlayacaktır. d) Levha üzerindeki boşluklar, duvarda bulon delikleri açılmasını kolaylaştırarak güçlendirme işlemini hızlandırmaktadır. 3
Şekil 2 Genişletilmiş çelik levhaların kullanım alanları. e) Güçlendirme levhaları sıva ile kaplanarak, mimari ve görsel açılardan istenmeyen durumların önüne geçilebilmektedir. f) Çeliğin yangına karşı dayanıklı, geri dönüştürülebilir ve kanserojen olmayan bir malzeme olması ve bu yöntemde yangın dayanımı düşük ve kanserojen olan epoksi yapıştırıcıların kullanılmaması da yöntemin önemli avantajlarından biridir. Bu çalışmada, biri referans olmak üzere toplam on bir adet tam ölçekli, güçlendirilmiş tuğla dolgu duvar, diyagonal basınç yükü altında test edilmiştir. Genişletilmiş çelik levha kalınlığı (1.5 mm, 2.0 mm ve 3.0 mm) ve levhaların duvara ve birbirlerine bağlanmasında kullanılan bulonların aralığı (100 mm, 150 mm ve 200 mm), deney değişkenleri olarak alınarak, bu değişkenlerin deney elemanlarının dayanım ve davranışı üzerindeki katkıları incelenmiştir. Ayrıca deneyler sonucunda tüm deney elemanlarının taşıma gücü, rijitlik, süneklik ve enerji tüketme kapasiteleri belirlenmiştir. Deney Elemanları Deneysel Çalışma Çalışmanın deneysel kısmında test edilen duvar elemanları, 1000 mm 1000 mm boyutlarında hazırlanmıştır. Piyasada rahatça bulunan 85 mm 190 mm 190 mm boyutlarındaki delikli tuğlalar, delikleri yatay olacak şekilde sıradan bir işçilikle örülmüşlerdir. Referans deney elemanı üzerinde herhangi bir güçlendirme işlemi uygulanmamış, her iki yüzeyi yalın sıva ile sıvanmıştır. Güçlendirilmiş deney elemanları ise tuğla duvara 1.5 mm, 2.0 mm ve 3.0 mm kalınlığındaki genişletilmiş çelik levhaların, 100 mm, 150 mm ve 200 mm aralıklı M6 bulonları yardımıyla bağlanması ve daha sonra bu levhaların üzerine çimento-kireç karışımı harç uygulanmasıyla elde edilmiştir. Sıvanın kalınlığı yaklaşık 25 mm dir. Yapılan malzeme deneyleri, tuğlanın boşluklara paralel yönde 6.3 MPa, boşluklara dik-kısa yönde 3.2 MPa ve boşluklara dik-uzun yönde 3.1 4
MPa basınç dayanımına sahip olduğunu göstermiştir. Yine malzeme deneyleri aracılığıyla, tuğlalar arasında kullanılan harcın basınç dayanımının 10 MPa ve sıvanın basınç dayanımının 9 MPa olduğu belirlenmiştir. Bu çalışmada test edilen deney elemanları Tablo 1 de gösterilmektedir. Referans elemanı dışında kalan 10 adet güçlendirilmiş deney elemanı üç gruba ayrılmaktadır. Birinci, ikinci ve üçüncü gruptaki deney elemanları, sırasıyla 1.5, 2.0 ve 3.0 mm kalınlığa sahip genişletilmiş çelik levhalarla güçlendirilmiştir. R harfi referans elemanı, B harfi ise güçlendirilmiş deney elemanlarını göstermektedir. Güçlendirilmiş deney elemanlarının isimlerinde B harfinden sonra gelen ilk sayı mm cinsiden levha kalınlığını (1.5, 2.0, 3.0), ikinci sayı ise mm cinsinden genişletilmiş levhaları duvara bağlayan bulonların aralıklarını (100, 150, 200) göstermektedir. Tablo 1 Deney Elemanları. Eleman Grubu 1 2 3 Eleman Levha Kalınlığı (mm) Bulon Aralığı (mm) M6 Bulon Sayısı R - - - B1.5-100 1,5 100 100 B1.5-150 1,5 150 49 B1.5-200 1,5 200 25 B1.5-500 1,5 500 9 B2.0-100 2,0 100 100 B2.0-150 2,0 150 49 B2.0-200 2,0 200 25 B3.0-100 3,0 100 100 B3.0-150 3,0 150 49 B3.0-200 3,0 200 25 Referans deney elemanı Şekil 3 te, güçlendirilmiş deney eleman örneği Şekil 4 te gösterilmiştir. Deney elemanlarında 6 mm çapında bulonlar kullanılmış ve bu bulonlara 3 N.m büyüklüğünde bir ardgerme etkisi verilmiştir. Şekil 3 Referans deney elemanı. Şekil 4 Güçlendirilmiş deney elemanı. Deney Düzeneği ve Deney Prosedürü Deney elemanları, deney çerçevesinin alt başlığına bağlı 2000 kn kapasiteli çift tahrikli bir hidrolik piston yardımıyla yüklenmiş ve bu yükün büyüklüğü, deney çerçevesinin üstüne yerleştirilmiş 1000 kn kapasiteli bir yük hücresi yardımıyla ölçülmüştür. Deney 5
platformunun üst ve alt başlıklarına dört kollu trapez diş bacaklar yerleştirilip platform rijitleştiriciler ile sabit hale getirilmiştir. Test edilen dolgu duvarlar, bir çelik çerçeve içine yerleştirilmiş ve tekdüze diyagonal basınç yükü duvara bu çerçeve yardımıyla iletilmiştir. Çelik çerçeveyi oluşturan her eleman, iki NPU300 çelik profilin dikdörtgen bir kesit oluşturacak şekilde birbirlerine kaynaklanmasıyla oluşturulmuştur. Elemanlar, birbirlerine mafsallı birleşimler aracılığıyla bağlanmıştır (Şekil 5). Bu birleşimler, çerçevenin diyagonal yönde yük taşıma kapasitesinin ve rijitliğinin çok sınırlı olmasını sağlamıştır. Bu sayede, gerçek bir yapıda yapısal çerçeveye etki eden yatay yükler altında çapraz basınç kuvvetleri ilettiği varsayılan (Sayın ve Kaplan, 2005) dolgu duvarlara deney çerçevesinin etkisi ihmal edilebilecek düzeylerde kalmıştır. Ayrıca, çerçeve elemanlarının birbirlerine göre serbestçe dönebilmeleri, duvarla çerçeve arasındaki temas yüzeyinin uygulanan yük seviyesine göre deney sırasında değişmesine imkân tanımıştır. Bu değişim, kullanılan deney metodunun Amerikan ASTM E519 (ASTM 2010) standardında öngörülen ve temas yüzeyini deney boyunca yükleme başlıklarının yüzey alanlarıyla sınırlandıran metoda üstünlüğü olarak ortaya çıkmaktadır. Şekil 5 Çelik çerçeve Deneyler deplasman kontrollü olarak gerçekleştirilmiş ve duvarın çapraz yöndeki deformasyon değeri 20 mm yi aştığında yükleme daha sık aralıklarla durdurularak duvarın hasar durumu gözlenmiştir. Duvarın yük doğrultusunda ve yüke dik doğrultudaki çapraz deformasyonları, duvar üzerine doğrudan bağlanmış LVDT ler yardımıyla ölçülmüştür. Duvar üzerinde alınan bu ölçümlere ek olarak, çelik çerçeveye bağlı LVDT ler yardımıyla da yük doğrultusu ve bu doğrultuya dik yönde alınan ölçümler doğrulanmıştır. Alınan bütün ölçümler, elektronik olarak kaydedilmiştir (Şekil 6). 6
Ön Yüz Arka Yüz Şekil 6 Deney düzeneği. Deney Sonuçları ve Bu Sonuçların Değerlendirilmesi Referans eleman, diyagonal çekme çatlaklarının ortaya çıkmasına kadar doğrusal elastik bir davranış göstermiş ve köşelerde meydana gelen ezilmelerin etkisiyle sınırlı bir süneklik göstererek göçmeye ulaşmıştır. Bu eleman, tuğla parçalanmalarının etkisiyle ani yük kaybına uğramış ve deney sonuna kadar bütünlüğünü muhafaza edememiştir (Şekil 7a). 1. grupta yer alan (1.5 mm levha kalınlığı), 100 mm, 150 mm ve 200 mm bulon aralığına sahip güçlendirilmiş duvarlar (B1.5-100, B1.5-150, B1.5-200 ve B1.5-500) deney sonuna kadar bütünlüklerini muhafaza etmiş, ileri yük artışlarında dahi taşıma güçlerinde önemli kayıplar olmadan deformasyon yapmaya devam etmişlerdir. Bu elemanların tümünde diyagonal çekme çatlakları, köşelerde ezilmeler ve levha buruşmaları meydana gelmiş, ancak bulonlarda sıyrılmalar oluşmamıştır (Şekil 7b-7e). 2. grupta yer alan (2.0 mm levha kalınlığı), 100 mm, 150 mm ve 200 mm bulon aralığına sahip güçlendirilmiş duvarlarda (B2.0-100, B2.0-150 ve B2.0-200) bulon sıklığı arttıkça taşıma gücü, rijitlik, süneklik ve enerji tüketme kapasitelerinin arttığı görülmüştür (Şekil 7f-7h). 3. grupta yer alan (3.0 mm levha kalınlığı), 100 mm, 150 mm ve 200 mm bulon aralığına sahip güçlendirilmiş duvarlarda (B3.0-100, B3.0-150 ve B3.0-200) bulon sıklığı arttıkça taşıma gücünün ve enerji dönüştürme kapasitesinin arttığı, sünekliğin azaldığı ve B3-150 elemanı haricinde rijitliğin genelde arttığı belirlenmiştir (Şekil 7i-7k). 7
a-) R elemanı b-) B1.5-100 elemanı c-) B1.5-150 elemanı d-) B1.5-200 elemanı e-) B1.5-500 elemanı f-) B2.0-100 elemanı g-) B2.0-150 elemanı h-) B2.0-200 elemanı i-) B3.0-100 elemanı j-) B3.0-150 elemanı k-) B3.0-200 elemanı Şekil 7 Elemanların göçme modları. 8
Deney Elemanı Taşıma Gücü (kn) Tablo 2 Deney Sonuçları. Taşıma Gücü Oranı Rijitlik Oranı Süneklik Oranı Enerji Sönümleme Kapasitesi (kj) Enerji Sönümleme Oranı R 117 1.0 1.0 1.0 3.7 1.0 B1.5-100 148 1.3 1.2 9.2 36.2 9.8 B1.5-150 141 1.2 1.4 9.9 32.8 8.9 B1.5-200 141 1.2 2.2 16.8 32.8 8.9 B1.5-500 120 1.0 1.8 15.0 23.1 6.2 B2.0-100 252 2.2 3.2 11.8 59.4 16.0 B2.0-150 165 1.4 2.6 12.1 37.4 10.1 B2.0-200 164 1.4 2.4 10.3 35.7 9.6 B3.0-100 268 2.3 2.4 11.8 66.8 18.0 B3.0-150 205 1.8 2.1 9.8 43.2 11.7 B3.0-200 139 1.1 2.3 9.4 30.8 8.3 Sonuçlar Bu çalışma kapsamında yapılan deneylerden elde edilen başlıca sonuçlar şunlardır: 1. Genişletilmiş çelik levhaların etkisiyle tuğla dolgu duvarın taşıma kapasitesinde 1.3 kata kadar, rijitlik değerinde 2.2 kata kadar, süneklik değerinde 15.8 kata kadar ve enerji dönüştürme kapasitesi değerinde 17 kata kadar artışlar ortaya çıktığı belirlenmiştir. Referans deney elemanı, önemli yük değerlerine ulaşamadan uygulanan ani yük kaybına uğrayarak taşıma kapasitesini tamamen yitirmiştir. Güçlendirilmiş tüm deney elemanlarında ise deney süresince ani yük kaybı olmamıştır. Uygulanan köşegenel yükleme ile alt ve üst köşelerde ezilmeler ve bu ezilmelere bağlı olarak genişletilmiş çelik levhalarda buruşmalar meydana gelmiş ve köşegen boyunca kısmi çatlaklar oluşmuştur. Ancak, bu ezilmeler ve çatlaklar duvarların yük taşıma özelliğini yitirmesine neden olmamış ve güçlendirilmiş duvarlar deney sonuna kadar bütünlüklerini muhafaza etmiştir. 2. Bulonlara uygulanan ardgerme etkisinin duvarlar üzerinde ortaya çıkardığı yanal basınç ve sargılama etkisi, duvarın taşıma kapasitesini arttırmıştır. Ayrıca çelik levhalar diyagonal yöndeki çekme gerilmelerini karşılayarak, duvarda diyagonal çekme çatlakları ortaya çıkmasından sonra da yük kapasitesinin artmaya devam etmesini sağlamışlardır. 3. Bulon aralığının azaltılmasının, levha kalınlığının arttırılmasına göre duvar davranışına daha olumlu katkıları olduğu belirlenmiştir. 4. Genişletilmiş çelik levhalar geometrisi sebebiyle sıva ile çok iyi aderans sağlamış ve güçlendirilmiş duvar üzerinde üç eksenli sayılabilecek bir sargılama basıncı oluşarak kompozit malzeme davranışı göstermiştir. Bu durum özellikle şiddetli depremlerde duvarların yıkılması sonucu can güvenliğini tehdit edici olumsuzlukları ortadan kaldıracaktır. Bu güçlendirme yöntemi, basit işçilikle, seri olarak ve en önemlisi de binaların boşaltılmasını gerektirmeden uygulanabilmesinin yanı sıra, duvar davranışına sağladığı önemli katkılarla da ön plana çıkmaktadır. Teşekkür Bu çalışmaya verdikleri destekten dolayı yazarlar Sakarya Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimine teşekkürlerini sunarlar. 9
Kaynaklar Amanat, K. M., Alam, M. M. M. and Alam, M. S. (2007) Experimental investigation of the use of ferrocement laminates for repairing masonry infilled RC frames. Journal of Civil Engineering (IEB), 35, pp. 71-80. American Society for Testing and Materials (2010). ASTM E519/E519M-10: Standard Test Method for Diagonal Tension (shear) in Masonry Assemblages, American Society for Testing and Materials, West Conshohocken, Pennsylvania, U.S.A. Antoniades, K. K., Salonikios, T. N. and Kappos, A. J. (2005) Tests on seismically damaged reinforced concrete walls repaired and strengthened using fiber-reinforced polymers. Journal of Composites for Construction, 9, pp. 236-246. Aykac, S., Kalkan, I. and Seydanlioglu, M. (2014) Strengthening of hollow brick infill walls with perforated steel plates. Earthquakes and Structures, 6, pp. 181-199. Baran, M. and Tankut, T. (2011) Experimental study on seismic strengthening of RC frames by precast concrete panels. ACI Structural Journal, 108, pp. 227-237. Frosch, R. J., Li, W., Jirsa, J. O. and Kreger, M. E. (1996) Retrofit of non-ductile momentresisting frames using precast infill wall panels. Earthquake Spectra, 12, pp. 741-60. Kahn, L. F. (1984) Shotcrete strengthening of brick masonry walls. ACI Structural Journal, 6, pp. 34-40. Korkmaz, S. Z., Kamanli, M., Korkmaz, H. H., Donduren, M. S. and Cogurcu, M. T. (2010) Experimental study on the behaviour of nonductile infilled RC frames strengthened with external mesh reinforcement and plaster composite. Natural Hazards and Earth System Sciences, 10, pp. 2305-2316. Özbek, E. ve Can, H. (2012) Dolgu tuğla duvarların çelik profillerle güçlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 27, pp. 921-929. Prota, A., Marcari, G., Fabbrocino, G., Manfredi, G. and Aldea, C. (2006) Experimental in-plane behavior of tuff masonry strengthened with cementitious matrix-grid composites. Journal of Composites for Construction, ASCE, 10, pp. 223-233. Sayın, B. ve Kaplan, S. A. (2005) Deprem Etkisi Altındaki Betonarme Yapılarda Dolgu Duvarların Modellenme Teknikleri. Deprem Sempozyumu, Kocaeli Üniversitesi, Umuttepe Kampüsü, s. 474-480, Kocaeli. Sevil, T., Baran, M., Bilir, T. and Canbay, E. (2011) Use of steel fiber reinforced mortar for seismic strengthening. Construction and Building Materials, 25, pp. 892-899. Taghdi, M., Bruneau, M. and Saatcioglu, M. (2000) Seismic retrofitting of low-rise masonry and concrete walls using steel strips. Journal of Structural Engineering, ASCE, 126, pp. 1017-1025. Triantafillou, T. C., Papanicolaou, C. G., Zissimopoulos, P. and Laourdekis, T. (2006) Concrete confinement with textile-reinforced mortar jackets. ACI Structural Journal, 103, pp. 28-37. 10