FİZİK MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM ve ÖĞRETİMİ DÜNYADA ve TÜRKİYEDE Freeman DYSON : BİLİM SOSYAL BİR UĞRAŞTIR ALİ ULVİ YILMAZER Ankara Üniversitesi
I) Fizik doğanın temel yasalarını inceler; uygulamalı fizik bu yasaları kullanarak pratik uygulamalara yol açabilecek olguları anlamaya çalışır ve nihayet fizik mühendisliği de (diğer mühendislik dallarıyla işbirliği halinde) bu olgulardan hareket ederek insanlığa yarayan cihazları ve teknolojiyi geliştirir. Örneğin elektron spininin fizikçilerce 1926 yılında bulunmasından yaklaşık altmış yıl sonra hastanelerde kullanılan magnetik rezonans görüntüleme cihazlarına giden karmaşık süreç akla gelen binlerce örnekten birisidir. II) Günümüzdeki durum : Fizik bilimi hem teorik açıdan, hem uygulamalar ve mühendislik ürünlerine dönük araştırmalar bakımından son yıllarda muazzam gelişti. Diğer mühendislik disiplinlerinin fizik bilimine (mühendislik uygulamalarına) olan ihtiyaçları da bu oranda arrı. Yepyeni alanlat filizlendi : Fotonik, spintronik, optoelektronik, kuantum optiği, kuantum bilgisayarları, nanoteknoloji, malzeme fiziği, medikal fizik, biyofizik,.. Günümüz ileri teknolojisi fizik mühendisliği lisans ve lisansüstü programlarının daha da gerekli hale taşıdı Geleneksel fizik bölümlerinin yanısıra ülkemizde beş üniversitede fizik mühendisliği bölümleri bulunmaktadır. Ancak bu bölümler dışında fen ve mühendislik fakültelerinin işbiliğiyle yürütülen hiçbir fizik mühendisliği programının bulunmaması çok dikkat çekicidir. 1) Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fizik Mühendisliği Bölümü 1954 AÜFF Fizik Bölümünde - Fizik Yüksek Müh. Eğitimi 1976 AÜFF Fizik ve Fizik Mühendisliği Bölümünde - Dört yıllık mühendislik lisans öğretimi + lisansüstü öğrenim 1981 AÜFF Fizik Mühendisliği Bölümü 2001 AÜMF Fizik Mühendisliği Bölümü 2006 Nükleer Bilimler Enstitüsü 2010 Hızlandırıcı Teknolojileri Enstitüsü 2) Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fizik Mühendisliği Bölümü Kuruluş Yılı : 1968 Advanced Technologies Research and Application Center
Nuclear Engineering 3) İTÜ Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Mühendisliği Bölümü Temel Bilimler Fakültesi bünyesindeki fizik kürsüleri 1982 yılında birleşerek Fizik Mühendisliği Bölümü oluşturuldu, 4) Gaziantep Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fizik Mühendisliği Bölümü Kuruluş Yılı : Önce ODTÜ ye bağlı olarak kuruldu. Sonradan 1987 yılında Gaziantep Üniversitesi çatısı altına geçti, 5) Medeniyet Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Fizik Mühendisliği Bölümü 2016-2017 Buna karşılık örneğin ODTÜ, Boğaziçi Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Gazi Üniversitesi ve onlarca diğer üniversitede sadece fizik bölümleri vardır. SORU : Bu bölümlerde de fiziğin mühendisliğe dönük alanlarındaki uygulamalar araştırılıp yeni ürünler sergilenmekte midir? Kuşkusuz ki EVET! İTÜ Fizik Müh 71 / 70 Hacettepe Üniversitesi Fizik Müh 70 / 70 Ankara Üniversitesi Müh. Fak. Fizik Müh 43 / 50 Gaziantep Üniversitesi Müh.Fakültesi Fizik Müh. - Gaziantep Üniversitesi Müh.Fakültesi Optik ve Akustik Müh. 28 / 30 Medeniyet Üniversitesi Müh. ve Doğa Bilimleri Fakültesi Fizik Müh. 20 / 26
DÜNYADA DURUM ; ABD deki fizik mühendisliği programlarının pekçoğu ABET akredite edilmiştir. Bu programları / bölümleri sıralayacak olursak : tarafından 1 Colorado School of Mines Eng. Phys. (B.S) (1977) 2 Cornell University Eng. Phys. (B.S) (1951) 3 University of Kansas Eng. Phys. (B.S) (1949) 4 University of Maine Eng. Phys. (B.S) (1949) 5 University of Oklahoma Eng. Phys. (B.S) (1960) 6 University of Pacific Eng. Phys. (B.S) (1986) 7 University of Pittsburgh Eng. Phys. (B.S) (1994) 8 Princeton University Eng. Phys. (B.S) (1972) 9 Rennselaer Polytechnic Institute Eng. Phys. (B.S) (1993) 10 Southeast Missouri State Univ. Eng. Phys. (B.S) (2001) 11 Stevens Institute of Technology Eng. Phys. (B.S) (1986) 12 Texas Tech University Eng. Phys. (B.S) (1965) 13 University of Tulsa Eng. Phys. (B.S) (1971) 14 University of Wisconsin - Platteville Eng. Phys. (B.S) (2001) 15 Wright State University Eng. Phys. (B.S) (1988) 16 Embry Riddle Aeronautical Univ.Eng.Phys. (B.S) (1993) 17 Air Force Institute of Technology Eng. Phys. 18 University of Michigan Eng. Phys. (B.S) 19 Fordham University Physics and Eng. Phys. (B.S) 20 University of Virginia Eng. Phys. (B.S) () 21 Queen s University Physics Eng. Phys. Adn Astronomy Dept.(B.S) 22 University of Wisconsin - Madison Eng. Phys. (B.S) 23 University of Connecticut Eng. Phys. (B.S) 24 University of Illinois Chicago Eng. Phys. (B.S)
Bu bölümlerin yapıları ve araştırma alanları büyük farklılıklar göstermektedir. Öte yandan ABET listesinde yer almayan daha pekçok fizik mühendisliği programı vardır. Bunlara karşılık Harvard, Duke, MIT, Berkeley,,,,,,,,,,,,,,,,, Üniversitelerinde ise geleneksel ve çok güçlü fizik bölümleri vardır. Fizik Mühendisliği alanine giren konularda öncü araştırmalar yapmaktadırlar.
FORDHAM University Eng. Phys
FORDHAM University Eng. Phsy (continued)
University of Connecticut Engineering Physics An Interdisciplinary Program Jointly Offered by the School of Engineering and the Department of Physics, College of Liberal Arts and Sciences Offered jointly by the Physics Department of the College of Liberal Arts and Sciences and the School of Engineering Bachelor of Science in Engineering Engineering Physics majors can concentrate in either Electrical, Materials Science, or Mechanical Engineering. Students choose the college/school that they wish to graduate from and must satisfy the course requirements of either the College of Liberal Arts and Sciences or the School of Engineering to complete their degree. Engineering Physics majors are required to complete the following: CHEM 1128Q or 1148Q; PHYS 2300, 2501W, 3101, 3201, 3202, and 3401; MATH 2110Q, 2410Q, and 3410. Concentrations Electrical Engineering ECE 2001, 3101, 3111, 3201, 3223, 3225, 4111, 4211, 4901, and 4902; CSE 2300W; MATH 2210Q; PHYS 3300; STAT 3345Q; Elective courses (4 credits). Mechanical Engineering ME 2233, 2234, 3220, 3227, 3242, 3250, 3253, 4972, and 4973W; CE 2110, 3110; STAT 3345Q; ME elective courses (6 credits); PHYS elective courses (6 credits). Materials Science and Engineering MSE 2001, 2002, 2053, 3001, 3002, 3003, 3004, 3055 and 3056, 4003, 4901W, and 4902W; PHYS 4150 and 4210; MSE elective courses (nine credits); Physics elective courses (3 credits). The professional requirements and electives are specified in the Engineering Physics Guide to Course Selection. The Engineering Physics undergraduate program educational objectives are that our alumni/ae: contribute to current and future scientific and technological developments in the areas of physics and electrical, mechanical and materials science engineering; excel in engineering and physics careers and responsible citizenship in industry, government, academia and other professional practices; and engage in professional development or graduate education to pursue flexible career paths.
BAZI GÖZLEMLER ve TESPİTLER 1) LİSANS PROGRAMI ve BÖLÜM FARKI 2) FİZİK MÜHENDİSLİĞİ LİSANS PROGRAMI FİZİK BÖLÜMÜ BAŞKANLIĞI, MÜH. FAKÜLTESİ DEKANLIĞI ve İLGİLİ DİĞER BÖLÜMLERDEN KATILAN KOORDİNATÖRLER TARAFINDAN YÖNETİLEBİLİYOR! 3) MÜFREDATLARDA BÜYÜK ESNEKLİK (PHYS + EE, PHYS+ MECH, PHYS +MSE..) Opsiyonlar : a) Malzeme Fiziği b) Yarıiletken Fiziği c) Medikal Fizik d) Hızlandırıcı fiziği ve bilgisayar hesaplamalı uygulamalı fizik 4) DERS SAYISI NİSPETEN DAHA AZ 5) QM : 3 saat ( mezunların herşeyi derinlemesine bilmek zorunda değil, nasıl olsa çalışacağı kurumda çok deneyimli ve bilgili meslektaşları vardır ve hayat bir işbirliği, h em de uluslararası boyutta ) 6) HER ALANDA BİLGİ BİRİKİMİ MUAZZAM GELİŞTİ VE ZENGİNLEŞTİ: BUNLARIN TÜMÜNÜ LİSANS ÖĞRETİMİNE TAŞIMAK İMKANSIZ.. 7) MEZUNİYET SONRASI ÖĞRENME SÜRECİNİ UNUTUMAMALI 8) UZUN SÜRELİ MÜHENDİSLİK STAJI 9) ERKEN YILLARDAN İTİBAREN ARAŞTIRMA PROJESİNE ÖĞRENCİLERİ DAHİL ETMEK 10) YANDAL ve ÇİFT ANADAL PROGRAMLARI