Ulusal ve Uluslararası Açıdan Yeterlik Çerçeveleri ve Ortak Doktora Programları Grup 2
Ulusal ve Uluslararası Açıdan Yeterlik Çerçeveleri ve Ortak Doktora Programları 1. BOLOGNA Süreci 2. Erasmus, Farabi, Mevlana Değişim Programları Çerçevesinde öğrenci ve öğretim üyesi hareketliliğinin arttırılması 3. Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi, Doktora Yeterlilikleri 4. Ulusal ortak doktora programları 5. Uluslararası ortak doktora programları 6. Yabancı dilde doktora programlarının açılması ve çoğaltılması 7. Yabancı öğrencilere yönelik doktora programı 8. EUA Raporları 2
ULUSAL YETERLİKLER ÇERÇEVESİ DOKTORA EĞİTİMİ YETERLİKLERİ
BOLOGNA DERECELERİ 2010 4
BOLOGNA DERECELERİ 5
YÖK Genel Kurul Kararları 21.05.2009, 22.01.2010
Avrupa ve Türkiye Yeterlikler Çerçevesi uyumu Bilgi/Beceri Uzmanlık Analiz/Sentez Sorgulama Bağımsız/Özgün Çalışma Karar Verme Sorun Çözme Liderlik Yabancı Dil Toplumsal, Kültürel ve Etik Sorunların Çözümüne Katkı Yetkinlik
39 AVRUPA ÜNİVERSİTESİ NETWORK ü Doktora Yeterlikleri
Doktora eğitimi temel özellikleri uluslararası akademik işbirlikleri içermeli öğrenme ve araştırmada üstün nitelikte olmalı topluma dönecek hizmet ve katkı sağlamalı
AARHUS ve EDINBURGH Üniversitelerinin Excellence in European Doctoral Training (EXEDE) 2013 konferans çıktıları Doktora eğitiminde danışmanlık ve değerlendirmede uluslararası katkı olmalı Aktif ve yoğun çalışma ortamında bağımsız araştırma yürütülmeli Doktora eğitimi boyunca kişisel ve profesyonel gelişim desteklenmeli Öğrenci yenilikçi yaklaşımlar ile eğitilmeli ve desteklenmeli Doktora eğitimi sonrasında endüstri ve işverenlerle ilişkilerin kurulmasına yönelik yaklaşımlar güçlendirilmeli (http://www.au.dk/fileadmin/www.au.dk/doctoralexcellence/ukcge_april_2013.pdf)
ABD örneği: MIT web.mit.edu/ir/surveys/grad_alum.html web.mit.edu/fnl/volume/254/ortiz.html %5.6 Devlette % 38.8 Endüstride %54 Akademi dışı %3.7 Kar amacı gütmeyen işlerde MIT Doktoralı mezunlar %40 Akademik %1.6 Diğer organizasyonlar %41 inin en az 1 PATENTi var %6 Diğer (İş arıyor) %4.7 Kendi işinde %21 Şirket kurmuş
MIT- ABD 4.000 Doktora öğrencisi %42 si uluslararası Klasik usta-çırak modeli: Tez çalışması, Dersler, Müfredatla uyumlu aktivitelere katılım (Uluslararası deneyim, girişimcilik, kamu hizmeti vb.) HEDEF: Akademi dışındaki kariyer seçeneklerine de uygun Doktora eğitimi Research Universities and the Future of America, National Academies of Sciences, 2012 Education for Life and Work: Developing Transferable Knowledge and Skills in the 21st Century, National Academies of Science, 2012 Pathways Through Graduate School and Into Careers, Council for Graduate Schools, 2012 Doctoral Degrees beyond 2010: Training Talented Researchers for Society, League of European Research Universities
Yeterlikler: Merkezi Çözüm Önerileri Yabancı dil sorunu çözülmeli!!!! KAYIT SİLME yeniden gündeme gelmeli Aftan dönüş kaldırılmalı/sınırlandırılmalı Uygulama esasları birime özgü oluşturulabilmeli Program açılması için öğretim üyesi sayısı düşürülmeli (nitelikler değerlendirilmeli-kalite!)
Yeterlikler: Merkezi Çözüm Önerileri Tez savunmasına girmeden tezle ilgili yayın şartı Tez savunması sonrası tezi yayınlama teşviki (19 Mayıs Üniversitesi) Lisansüstü Yönetmeliğinde yeterlik ve tez savunma değerlendirmeleri için puan verilmeli (Sakarya Üniv 75), özellikle YL için Onur-Yüksek onur derecelendirmesi
Yeterlikler: Merkezi Çözüm Önerileri Araştırma Merkezlerinde, Teknokentlerde Doktoralı kişilerden Eş Danışman/İkinci Danışman (19 Mayıs Üniversitesi) Dokuz Eylül-Ege Üniversiteleri Biyomedikal Ortak Doktora programı-sanayideki bir problemi çözmeye odaklı-sanayi destekli-sanayiden İkinci Danışman-ya da SANTEZ projeleri desteği (Patent hakkı????-düzenlemeye ihtiyaç var)
Lisans programlarının güncel ihtiyaçlar doğrultusunda gözden geçirilmesi, yabancı dil politikasının lisans düzeyinden başlayarak geliştirilmesi (ve MEB işbirliği ile daha erken aşamalardan)
ULUSAL ORTAK DOKTORA PROGRAMLARI (22 Şubat 2007 tarih ve 26442 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yükseköğretim kurumlarının yurtiçindeki yükseköğretim kurumlarıyla ortak lisansüstü eğitim ve öğretim programları tesisi hakkında yönetmelik hükümlerince) ÜNİP in katkılarıyla «Bu yönetmeliğin yayınlanmasında Bölge Üniversiteleri arasında Üniversitelerarası İşbirliği Programı (ÜNİP) toplantılarının her yıl en az 3 kez çeşitli üniversitelerin organizasyonunda yapılması ve bu toplantıların en önemli gündem maddesinin ortak programlar olmasının etkisi büyüktür.» O. Değer, Enstitüler arası ortak Doktora Programları sunumu, KTÜ
Kurumsal Yararları Kapasite artışı sağlama- insan kaynağı + altyapı + vizyon Bilgi paylaşımı Güçlü yanları birleştirme Takım çalışması geliştirme Araştırmada çeşitlilik sağlama
ULUSAL ORTAK DOKTORA PROGRAMI ÖRNEKLERİ Ortak I Ortak II Alan Selçuk Üniversitesi Erciyes Üniversitesi Veteriner Hekimlik İYTE Ege Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği KTÜ Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Bülent Ecevit Üniversitesi Sakarya Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Gediz Üniversitesi İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Nanoteknoloji Gazi Üniversitesi Turgut Özal Üniversitesi İşletme Abant İzzet Baysal Üniversitesi Düzce Üniversitesi Fizyoloji
ULUSLARARASI ORTAK DOKTORA PROGRAMLARI
GELECEK 5 YILDA KURUMUNUZDA EN ETKİLİ HANGİSİ OLACAK? EUA 2010 Trends VI 21
ULUSLARARASI ORTAK DOKTORA PROGRAMI ÖRNEKLERİ Ortak I Ortak II Alan ODTÜ Universite Paul Sabatier, Toulouse II Universite De Poitiers Universite Louis Pasteur, Strasbourg Institut National des Sciences Appliquees de Lyon (INSA of Lyon) Ecole Nationale Superieure des Mines de Paris.... Biology Aerospace Eng. Math Chem. Eng. General
Erasmus Mundus Yüksek Lisans ve Doktora Programları En az 3 farklı Avrupa ülkesinin üniversiteleri ortak bir Anlaşma metni imzalar Tam üye olan (Partner) üniversitelerin temsilcilerinden oluşan Konsorsiyum tarafından yürütülür Üye ülkeler tarafından ortak/uyumlu Müfredat hazırlanır Öğrenciler 2 farklı üniversitede eğitim görür İşbirliği yapan (Associate Partner) üniversiteler, araştırma merkezleri, resmi ve özel şirketler, sivil toplum kuruluşları ile program desteklenir
Erasmus Mundus Joint Doctorates (EMJDs): AB sınırlamaları 2014-2015 akademik yılı için 42 program ilan edildi Türk Üniversiteleri hiçbirinde YOK!
SORUN: ORTAK PROGRAMLARIN BAŞLATILMASINDAKİ UZUN ONAY VE İZİN SÜREÇLERİ ÇÖZÜM YÖK, her yıl iş birliği yapılmasına onay vereceği üniversitelerin listesini yayınlayabilir Bunların dışında kalan üniversiteler için izin ve onay işlemleri yapılabilir İhtiyaçlara göre güncellenmiş işbirliği/ortak program protokolü örnekleri ve farklı tiplerde program açma yol haritası oluşturulmalı -- e-kitapçık?
SORUN: YABANCI DİLDE PROGRAM AÇMAK İÇİN ÖĞRETİM ÜYESİ YETERLİĞİ (Yabancı dil puanı kısıtlaması, Öğretim Üyesi sayısı, görev alınabilecek program sayısı) ÇÖZÜM Bir öğretim üyesinin program açılışında yer alabileceği yüksek lisans eğitim programı sayı kısıtlaması yeniden düzenlenmeli Yabancı dil yeterliği konusunda doçentlik başarı ölçütü yabancı dilde program açmak için yeterli olmalı
SORUN: ULUSLARARASI ÖĞRENCİLERİN TÜRKÇE TEZ YAZMA GÜÇLÜĞÜ ÇÖZÜM Türkçe yürüyen programlarda uluslararası kabul görmüş yabancı dilde (İngilizce) tez yazma imkanının tanınması
SORUN: ULUSLARARASI ÖĞRETİM ELEMANLARININ İSTİHDAM GÜÇLÜĞÜ Ücret iyileştirmeleri ÇÖZÜM Uzun bürokratik onay süreçlerinin basitleştirilmesi ve kısaltılması İlgili doküman ve başvuru formlarının İngilizce olması İngilizce proje başvurusu yapabilme imkanının tanınması
Uluslararası Ortak Programlar: Çözüm Önerileri «Graduate School» düzenlemesi YÖK te ortak lisansüstü çalışmalar için (Sağlık alanındaki lisansüstü eğitim organizasyonu ORPHEUS benzeri) çatı oluşturulması (Ulusal + Uluslararası, örnek protokoller,..) Yurtdışı Akredite Üniversiteler listesinin YÖK sayfasından güncellenerek ilanı- ortak program girişim kolaylığı İnformal/Nonformal eğitimin (sertifika, önceki eğitim/deneyim vb) kredi karşılığının tanımlanması ve uygulama esaslarının ortaya konulması? Danışman atama kriterleri (19 Mayıs Üniv Senato kararı: Danışman olmak için son 5 yılda 5 SCI-exp yayın)
Uluslararası Ortak Programlar: Çözüm Önerileri Uluslararası ortak programların sayısı düşük, talep az Program yönetimlerini düzenleyen mevzuat eksikliklerinin giderilmesi (YÖK) Eğitim süreleri (4+2/ 3+1/ 3+2) Krediler (Tez kredisi, ulusal kredi/akts) Yabancı dil (!!) İdari personel eksikliği (Yetkin/Yabancı dil bilen/sürekli)
Uluslararası Ortak Programlar: Çözüm Önerileri Mali konular Öğrencilerin maddi güvencelerinin eğitim süresince sağlanması (ya burs, ya iş) Hareketlilik (Mevlana daki sorunlar- mali) Yurtdışı danışman sınav ulaşım giderleri, vb Bireysel başvuruda bulunan BAŞARILI yabancı öğrencilerin durumu (mali + bürokratik) Sosyal güvence/sağlık güvencesi (Özel Sigorta): Üniversite anlaşmasıyla merkezi düzenleme? Uluslararası öğrenci/öğretim elemanı-ikamet izni
YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARININ YURTDIŞINDAKİ KAPSAMA DAHİL YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARIYLA ORTAK EĞİTİM VE ÖĞRETİM PROGRAMLARI TESİSİ HAKKINDA YÖNETMELİK (Resmi Gazete Tarihi: 28.12.2006 Resmi Gazete Sayısı: 26390) MEVZUAT DEĞİŞİKLİĞİ ÖNERİLERİ
2547 MEVZUAT DÜZENLEMELERİ Yükseköğretim Kanunun 43. maddesinin (d) bendi ile 50 maddesinin (b) bendinde aşağıdaki şekilde yeniden düzenleme yapılmalı: Yükseköğretim kurumları, yurt dışındaki yükseköğretim kurumları ve diğer kuruluşlarla akademik işbirliği tesis ederek ön lisans, lisans ve lisansüstü programlar olmak üzere uluslararası ortak eğitim ve öğretim programları yürütebilirler. Yükseköğretim kurumları, lisansüstü öğretim konusundaki istekleri karşılamak üzere gerekli planlamayı yapar, önlemleri alır ve uluslararası ortak programların tesisi için yurtdışındaki yükseköğretim kurumları ve diğer kurumlarla sözleşme veya protokol imzalayabilir.
Lisansüstü Eğitim-Öğretim Enstitülerinin Teşkilât Ve İşleyiş Yönetmeliği MEVZUAT DÜZENLEMELERİ EK MADDE ÖNERİSİ «Ulusal ve uluslararası iki veya daha fazla yükseköğretim kurumunun önerisi ve Yükseköğretim Kurulu kararı ile, yükseköğretim kurumları arasında ortaklaşa yürütülecek lisansüstü ortak diploma veya çift diploma programları açılabilir. Ayrıca, yurt içinden veya yurt dışından kamu ve özel sektör kuruluşları da, ortak lisansüstü programlar açmak için yükseköğretim kurumlarına öneride bulunabilirler. Bu öneriler, yukarıda belirtilen usule göre sonuçlandırılır. Bu şekilde açılacak lisansüstü programların uygulama esasları, bu Yönetmelik ile Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde, ilgili yükseköğretim kurumları tarafından ortaklaşa belirlenir.» TÜBİTAK-Kocaeli işbirliği, Batı Karadeniz Üniversiteleri işbirliği (Kocaeli, Zonguldak, Düzce)
Yurtdışı Ortak Eğitim ve Öğretim Programları Tesisi Hakkında Yönetmelik MEVZUAT DÜZENLEMELERİ Yönetmeliğin 5. maddesinin (1) fıkrası, ortak lisansüstü programını yürütecek olan ikiden fazla öğretim kurumunun oluşturacağı konsorsiyumu dikkate alınarak, iki kurum ifadesinin kurumlar ifadesi olarak değiştirilmeli Yönetmeliğin 5. madde hükmünde değişiklik önerisi: (1) «Türkiye deki yükseköğretim kurumları yurt dışındaki kapsama dahil yükseköğretim kurumlarıyla birlikte yürütmek üzere önlisans, lisans, yüksek lisans veya doktora düzeyinde ortak programlar tesis edebilirler. Bu programlar, kurumlar arasındaki akademik işbirliğini ve etkileşimi sağlamak, güçlü taraflarını bir araya getirerek zenginleştirmek ve ortak programa katılan öğrencilerin en üstün akademik standartlarda eğitim ve öğretim almalarına imkân vermek amacını taşır.»
Yurtdışı Ortak Eğitim ve Öğretim Programları Yönetmeliği MEVZUAT DÜZENLEMELERİ Yönetmeliğin 11. maddesi: Burslar Yönetmeliğin 11. Madde hükmü Lisanüstü öğrencilerini de kapsayacak şekilde yeniden düzenlenmeli, yurt içindeki uluslararası programların öğrencilerini kapsama dahil etmeli Yönetmeliğin 12. maddesi: Eğitim Süreleri ve AKTS Kredileri Önlisans, lisans ve lisansüstü ortak programlarının süreleri, dersler ve tez için ise tanımlanan AKTS kredileri YÖK tarafından onaylanmış Protokol hükümlerine göre belirlenmeli Yönetmeliğin 14. maddesi: Vize Vize kolaylığı için YÖK ün, Milli Eğitim Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı birlikte çalışması ile uluslararası ortak önlisans, lisans ve lisansüstü programlarına kaydolan öğrenciler için vize muafiyeti öngören bir çalışma yapmaları
MEVZUAT DÜZENLEMELERİ Yönetmeliğin 16. maddesi: Diploma «Bir Türk üniversitesi ile bir yabancı üniversite veya konsorsiyumun birlikte yürütecekleri bir ortak uluslararası program; önlisans, lisans, yüksek lisans veya doktora düzeyinde olabilir. Bu programda, ilgili her kurumun akademik gereklerini başarı ile yerine getiren bir öğrenciye, her üniversiteden bir tane olmak üzere ayrı diplomalar ve/veya ortak bir diploma verilebilir. Diplomalarda yer alacak ibareler taraflar arasında imzalanan protokollerde açıkça belirtilir. Öğrenciler, çift veya ortak diplomaya yönelik uluslararası ortak programın her iki kurumdaki akademik gereklerini yerine getirmeden diplomalardan herhangi birini almaya hak kazanamazlar.»
Teşekkür ederiz Grup 2 EAIE Istanbul 2013 38