Matematik 2 R İ T N R Ö SYISL K 1 YGS - LYS Ön Hazırlık
opyright Çağlayan asım Yayın ağıtım mbalaj San. Tic..Ş. u kitabın tamamının ya da bir kısmının, kitabı yayımlayan şirketin önceden izni olmaksızın elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ile çoğaltılması, yayımlanması ve depolanması yasaktır. u kitabın tüm hakları ÇĞLYN SIM YYIN ĞITIM MLJ SN. Tİ..Ş. ye aittir.
içindekiler Matematik il ve nlatım - debiyat... 5 Tarih... 41 oğrafya... 67 elsefe... 99 Matematik... 113 Geometri... 155 SYISL 3 YGS - LYS Ön Hazırlık
il ve nlatım debiyat
il ve nlatım debiyat nlatım ozukluğu (il yanlışlığı) Test:1 1. ğaçtan yere dökülen cevizleri, itişerek kapışmak, en I II III IV V büyük eğlencemizdi. u cümlede numaralanmış sözlerden han gisi atılırsa cümlenin anlamında bir daralma olmaz? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 4. (I) Merak uyandırmak genelde sanatçıların arzuladığı bir şey. (II) akat bu kitaptaki şiirlerin buna yönelik olduğunu söylemek mümkün değil. (III) unlar, sadece duyguları ifade etmeye yönelik başka bir amacı ve hedefi olmayan şiirler. (IV) ma okuyucu, o şiirlerde, kendinden bir şeyler bulabilmişse bu da önemli. (V) Kitabın yayımlanması önceden tasarlanmış da değildir. u parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 2. Uluslararası kuruluşlar fazla bankacılık sektörüne dokunmadı. şağıdaki cümlelerin hangisinde bu cümledekine benzer bir anlatım bozukluğu vardır? ) Kimse kendi bayrağına dokunulsun istemez. ) azı ülkelerde yaşayıp da mutlu olmak çok güç. ) İstanbul un bu yoğun trafiği bile canımı sıkmıyor. ) Çocukluğumda bayram, yeni giysilerle karşılanırdı hep. ) Onun bu heyecanı yeni piyasaya çıkacak kaseti yüzünden olmalı. 3. aşaracağına inanıyorduk; fakat sınavda başına gelenler bizi üzdü. u cümledeki anlam karışıklığının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? ) Yanlış bağlaç kullanılması ir sözcüğün anlam bakımından yanlış kullanılması ) Tamlayan olan kişi adılının kullanılmaması ) Gereksiz nesne kullanılması ) Özne eksikliği 5. ugün şirkette başarılı olan personele ödül töreninde plaket verildi. u cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? ) Özne yüklem uyuşmazlığı ) nlam belirsizliği ) Sözcüğün yanlış yerde kullanılması ) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması ) Gereksiz sözcük kullanılması 6. Reşat Nuri nin en beğendiği eseri Çalıkuşu romanıymış. u cümledeki anlam karışıklığı aşağıdakilerden hangisiyle giderilebilir? ) beğendiği kelimesi yerine sevdiği kelimesi getirilerek ) en sözcüğü kaldırılarak ) Tamlayan eki cümleden çıkarılarak ) Çalıkuşu kelimesinden sonra adlı kelimesi getirilerek ) Reşat Nuri nin kelimesinden sonra virgül getirilerek 6
il ve nlatım debiyat nlatım ozukluğu (il yanlışlığı) Test:1 7. şağıdakilerden hangisinde bir deyimin yanlış açıklanmasından kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır? ) Çok beceriklidir; on parmağında on marifet vardır. ) ilesi için sürekli çalışır; gecesini gündüzüne katar. ) İhtiyacı olanlara yardım eder, onların elinden tutar. ) Kendi bildiğinde inat eder, ille de ayak diretir. ) Hiç kimseye aldırmaz, her şeye kulak kabartır. 11. şağıdaki cümlelerin hangisi altı çizili yerler birbiriyle çelişmemektedir? ) Sabahtan beri bir şey yemedin, mutlaka aç olmalısın. ) minim grip salgını okulu tatil edebilir. ) Sanıyorum bu kitabı sen bir ayda okursun galiba. ) Torbadaki elma tam sekiz kilo gibiydi. ) Her yazar mutlaka bu konuyu işlemiş olmalı. 8. şağıdaki cümlelerin hangisinde deyimin yanlış kullanılmasından kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır? ) Çocukluk anıları, birer birer gözünün önünden geçiyordu. ) öyle gençleri görünce düşman başına diyorum. ) Hastanede yangın çıkmış her yer ana-baba gününe dönmüştü. ) Onu o şekilde görünce içim acıdı, burnumun direği kırıldı. ) u olay karşısında çok çaresiz kalmışlardı. 9. (I) ıkra bir yazarın yazdığı gazete köşe yazısıdır. (II) Yazar, her gün günlük olaylarla ilgili düşüncelerini olayların derinliğine inmeden, yüzeysel olarak ispatlama kaygısı taşımadan anlatır. (III) Okuyucuyla sohbet ediyormuş gibi bir hava hakimdir. (IV) ıkranın diğer yazı türlerinden farklı olarak belli bir planı yoktur. (V) ncak birçok eli kalem tutan kimse bırakın doğru dürüst bir cümle yazmayı daha eli ayağı düzgün bir paragraf bile yazamıyor. u parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde mantık yanlışlığından kaynaklanan anlatım bozukluğu yapılmıştır? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 12. O kadar yufka yürekli biri ki Murat ey değil sinek, tavuk bile öldüremez. u cümlede anlatım bozukluğu aşağıdakilerden hangisi yapılarak düzeltilir? ) yufka yürekli sözü ince kalpli yapılarak ) Yüklem olumlu hale getirilerek ) sinek sözcüğü ile tavuk sözcüğü yer değiştirerek ) ki bağlacı yerine ama bağlacı getirilerek ) O kadar sözü yerine öylesine sözü getirilerek 13. şağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır? ) kdeniz ölgesi nde kışın genelde kar yağmaz. ) izim afacan süt devirmiş kedi gibi suçlu suçlu oturuyor. ) Saçlarım ağarmıştı, yaşım elliye yaklaşıyordu. ) ralıksız yağan yağmur kenti göle çevirdi. ) Yabancı öğrencilerin okuduğu şiirler davetlileri duygulandırdı. 10. I. ayramda polisler gülerek hız sınırını aşan araçları durduruyordu. II. Her şiirin, kendine göre bir şekli, bir konusu vardır. III. Yaşlı kadın elbisesini kapının arkasına astı. IV. ilin gelişmesinde en çok şairlerin katkısı vardır. V. Hiçbir ressam gördüğünü olduğu gibi yansıtmaz. Yukardıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 14. O gün akşama kadar çocuk odasında sessizce kitap okudu. u cümledeki bozukluk aşağıdakilerden hangisinin yapılmasıyla düzeltilebilir? ) O gün sözü kadar sözünden sonra gelmeli. ) çocuk sözcüğü çocuğun şeklinde olmalı. ) okudu yüklemi okurdu yapılmalı. ) çocuk sözcüğünden sonra virgül getirilmeli. ) kitap sözcüğüne belirtme hal eki konmalı. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 7
il ve nlatım debiyat nlatım ozukluğu (il yanlışlığı) Test:2 1. şağıdakilerden hangisinde anlatım bozukluğu vardır? ) ünyanın hiçbir yerinde olmayan güzellikler var burada. ) Kanlarının kaynadığı bu çağda gençlere baskı yapmamalıyız. ) Hedefsiz bir gemiye hiçbir rüzgar yardım edemez. ) Okuyan ve okumayı seven gençler, önemli başarılara imza atacağı kaçınılmazdır. ) Gençlerin yaşamları sanatla dolmazsa kötü alışkanlıklarla dolabilir. 4. Söy le nen le rin hiç bi ri ne ku lak as mı yor, hiç dik ka te al - mı yor du. u cüm le de ki an la tım bo zuk lu ğu nu gi der mek için aşa ğı da ki de ği şik lik ler den han gi si ya pıl ma lı dır? ) ku lak as mı yor dan son ra ve ge ti ril me li ) hiç bi ri ne ye ri ne hiç bi ri si ne ge ti ril me li ) ku lak as mı yor ye ri ne ku lak ver mi yor ge ti ril me li ) dik ka te al mı yor du ye ri ne tak mı yor du ge ti ril me li ) İkin ci cüm le ye nes ne ge ti ril me li 2. şağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? ) Şiirlerinde büyük bir memleket özlemi vardır. ) Okurlarını dün de pişman etmedi yarın da pişman etmeyecek. ) O, yaşadıklarını kaleme alan bir şairdir. ) Kalemi, gücünü hayallerinden alıyor. ) Şiirlerini geçen yıl, makalelerini ise önümüzdeki günlerde yayımlayacak. 3. Seslerini ve yüzlerini göremediğim radyo dostlarını çok seviyorum. u cümledeki anlatım bozukluğu, aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır? ) Gereksiz sözcük kullanılmasından ) Tümleç eksikliğinden ) Yüklem eksikliğinden ) iilimsi eksikliğinden ) Gereksiz yere ilgeç kullanılmasından 5. skiden bin bir çeşit baharatların satıldığı bir yerdi Mısır Çarşısı. u cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? ) Özne eksikliği ) Çatı uyumsuzluğu ) Çoğul ekinin gereksiz kullanılması ) Gereksiz sözcük kullanımı ) Nesne eksikliği 6. Hastanemizdeki çocukların hepsi çocuk doktoru denetiminde aşı oluyorlar. u cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? ) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması ) Özne yüklem uyumsuzluğu ) Sözcüğün yanlış yerde kullanılması ) Nesne eksikliği ) Tamlama yanlışlığı 8
il ve nlatım debiyat nlatım ozukluğu (il yanlışlığı) Test:2 7. irçok birincilik kazanan bu yarış atının ayağı kırıldı, artık yürüyemez. u cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? ) Nesne eksikliği ) Özne eksikliği ) Özne - yüklem uyumsuzluğu ) Gereksiz sözcük kullanımı ) ir sözcüğün yanlış anlamda kullanılması 11. (I) Sanatçı hepimizin bildiği birtakım öyküleri birbirine ekleyip anlatır. (II) O öyküler, kısaca anlatıldı mı kişiyi gülümsetebilir, hoş gelebilir. (III) Oyunda ise böyle bir durum hoş durmuyor. (IV) irileri, ona bu tekniğin yanlış olduğunu anlatmalı. (V) öyle giderse onu seven birkaç kişi de ondan soğuyabilir. u parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yapılmıştır? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 8. enim için bir eserin nasıl yazıldığından çok, kullanılan dil önemlidir. u cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? ) Özne eksikliği ) Nesne eksikliği ) olaylı tümleç eksikliği ) Yüklem eksikliği ) Zarf tümleci eksikliği 9. linizdeki rapor, bu alandaki tüm eserler tarayarak hazırlandı. u cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? ) Özne - yüklem uyumsuzluğu ) Tamlama yanlışlığı ) Sözcüğün yanlış yerde kullanımı ) Özne eksikliği ) Çatı uyumsuzluğu 12. şağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? ) Ünlü sanatçımız, sanat dünyasında ses getiren eserlere imza atmış. ) Sürekli kendinden bahsetmesi, çevresindeki birkaç kişiyi de uzaklaştıracak yakında. ) Sigara içen bir insanın, sigaranın zararlarını anlatması faydasızdır. ) Yaşını almış birçok insan, gençliğinden önceki yaşamasını hatırlayamaz. ) Son zamanlardaki aşıların, insan sağlığı üzerindeki etkileri pek bilinmiyor. 13. şağıdaki cümlelerin hangisinde ayraç içinde verilen anlatım bozukluğu yoktur? ) oktor bazı sözleriyle umut bazı sözleriyle korku saldı.(yüklem eksikliği) ) rabamızın bu yılki vergiler önceki yıla göre düşüktü. (ek eksikliği) ) Ona bağırarak aynı zamanda kırmış oluyorsun (nesne eksikliği) ) urayı çok sevdim artık buradan ayrılmam. (dolaylı tümleç eksikliği) ) utbolu herkes eleştiriyor ancak futbolu bilmiyor. (özne-yüklem uyumsuzluğu) 10. şağıda verilen cümlelerin hangisinde nesne eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır? ) ünyaya yoksul geldim, yoksul gideceğim. ) Kimi insan, odaya girdiğinde bizi aydınlatırlar. ) Sen bunca zorluğa nasıl dayandın, nasıl başa çıktın? ) u durumda karşıdan gelen araçlar bizi, biz de onları görürüz. ) Sanatçı eserlerine duygularını katarak ölümsüzleştirebilir. 14. Özne insan dışı bir varlık olursa, ister tekil ister çoğul olsun, yüklem daima tekil olur. şağıdaki cümlelerin hangisinde buna benzer bir yanlışlık yapılmıştır? ) öyle kitaplar okuyucu tarafından fazla benimsenmez. ) u incirler ocak ayında çok yüksek fiyata satılır. ) Kuşlar akşama doğru buradaki ağaca konarlar. ) öyle renkli çiçekler insanları geçmişe götürüyor. ) ertler her geçen gün azalıyor, mutlu günler yakındır. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 9
il ve nlatım debiyat nlatım ozukluğu (il yanlışlığı) Test:3 1. şağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yoktur? ) üşman bu bölgeyi işgal etti ancak giremedi. ) uralarının havası insanı diriltir, umut verir. ) Sizi önemseyen ve inanan insanlar var. ) Kadının içeri girmesiyle çıkması bir oldu. ) Gençlerden çok şey bekliyoruz; ama onlara değer vermiyoruz. 2. ilimizde sonu süreksiz sert ünsüzle biten sözcükler, I II III ünlüyle başlayan bir ek aldığında sözcüğün sonundaki IV ünsüz harf yumuşar. V u cümlede altı çizili sözcüklerden hangisi gereksiz kullanılmıştır? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 3. ümledeki anlam belirsizliklerinden biri de zamir eksikliğidir. Örneğin Geldiğini gördüm. cümlesinde gelenin kim olduğu belli değildir. ümlede Senin geldiğini gördüm. ya da Onun geldiğini gördüm. şeklinde bir belirsizlik oluşabilir. u yüzden bu cümleye bir zamir getirilmelidir. şağıdakilerin hangisinde bu parçada anlatılan belirsizliğe benzer bir örnek vardır? ) uraya gelip de bana uğramadığını duydum. ) Kırıldığımız konulardan biriydi bu. ) Onların gittiğini hiç kimse görmemiş. ) Şiirlerinizde sosyal konuları işliyorsunuz. ) Sabahları erken kalkıp işe giderdi. 4. oş bir arazide ölü olarak bulunan ceset kimsesizler mezarlığına defnedildi. u cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerden hangisinde açıklanmıştır? ) Yüklemin edilgen olması anlatım bozukluğu yapmıştır. ) razide sözcüğüne ki eki getirilmemesi anlatım bozukluğu yapmıştır. ) eset zaten ölü olduğu için ölü olarak sözü gereksiz yere kullanılmıştır. ) gömüldü sözcüğünün defnedildi yapılması anlatım bozukluğu yapmıştır. ) arazide sözcüğünü belirten bir sözcüğü gereksiz yere kullanılmıştır. 5. ün gece yarısı meydana gelen deprem sarsıntısı 6.7 şiddetindeydi. şağıdaki cümlelerin hangisinde bu cümledekine benzer bir anlatım bozukluğu yapılmıştır? ) ebeğin gözleri yandığı için yıkanmak istemiyordu. ) Her zaman çevremdeki insana yararlı olmaya çalıştım. ) Şiir yazmaya yeni başladığı her halinden belliydi. ) u maçın sonucu tahmin edildiği gibi berabere bitti. ) Mart ayında böyle soğukların yaşanacağı belliydi. 6. şağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz sözcük kullanımından kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır? ) Karşımda Kızkulesi aklımda geçmişim vardı. ) Onun başarılı bir sanatçı olduğu inkar edilemez. ) Sanatçıların olumsuz eleştirilere alışması gerekir. ) Yazarın kendine has, özgün anlatımı göze çarpıyor. ) Müzisyenseniz sesleri dinler ve değiştirirsiniz. 10
il ve nlatım debiyat nlatım ozukluğu (il yanlışlığı) Test:3 7. şağıdaki cümlelerin hangisinde bir sözcüğün yanlış anlamda kullanılmasından kaynaklanan bir bozukluk vardır? ) Matematiğin tüm konularını kaplayan bir kitap arıyorum. ) u romanı önceki romanı kadar ses getirmedi. ) Yazın neredeyse tüm şehir yaylaya çıkardı. ) u sanatçı tuttuğu meşale ile bana yol gösterdi. ) ış tasarımının güzel olduğu konusunda herkes birleşti. 11. Hiç beklemediği bir anda karşısında annesini görünce kızcağızın paçaları tutuştu. u cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır? ) Sözcüğün yanlış yerde kullanımı ) Mantık hatası ) Gereksiz sözcük kullanımı ) Nesne eksikliği ) eyimin yanlış kullanımı 8. v hanımlarının sabahtan akşama kadar bomboş evde I II III oturduğunu düşünmeyin hiç. IV V u cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki değişikliklerden hangisi yapılarak giderilebilir? ) I ile II yer değiştirerek ) II ile III yer değiştirerek ) III ile IV yer değiştirerek ) IV ile V yer değiştirerek ) I ile V yer değiştirerek 9. Tilkiye Tavuk sever misin? demişler; gülmekten cevap verememiş. u cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır? ) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması ) Özne - yüklem uyumsuzluğu ) olaylı tümleç eksikliği ) Mantık hatası ) Özne eksikliği 12. Hayvanat (I) bahçesindeki (II) ihtiyar (III) hayvanlara (IV) uzun (V) uzun baktı. u cümledeki anlam belirsizliğini gidermek için numaralanmış yerlerin hangisine virgül getirilmelidir? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 13. şağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır? ) Kitaplığımın ilk bölümünde başucu kitaplarımı bulundururum. ) u konuda bana hep yardımcı oldunuz, beni hiç üzmediniz. ) Maddi durumu fakir olan ailelere gıda yardımı yapıldı. ) rkadaşımın bu konudaki düşünceleri sizinkinden tutarlıydı. ) 9 Haziran 2009 tarihinde dünyaya gelmişti. 10. Özlem Hanım ın ölümünde doktorunun hatası olduğu anlaşıldı ve açığa alındı. u cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki değişikliklerden hangisi yapılarak düzeltilebilir? ) doktorunun sözcüğündeki nun eki çıkarılarak ) olduğu sözcüğü olması yapılarak ) anlaşıldı yerine öğrenildi getirilerek ) ve den sonra doktor sözcüğü getirilerek ) ve yerine veya bağlacı kullanılarak 14. Son filminizde oynadığınız rolde fakir ama gururlu bir I II III genci canlandırdınız galiba. IV V u cümledeki anlatım bozukluğu numaralanmış sözcüklerden hangisinin başka bir sözcükle değiştirilmesiyle giderilir? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 11
il ve nlatım debiyat nlatım ozukluğu (il yanlışlığı) Test:4 1. şağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu yapılmıştır? ) Kullanacağınız tesisat için sözleşme imzalamanız kanun gereğidir. ) boneliğiniz ile ilgili sorunlarınız için ödeme bildiriminizi getirmeniz gerekmektedir. ) bone sayaç ve üzerindeki mühürlerin korunmasından sorumludur. ) Zamanında ödenmeyen borçlara ilişkin itirazlarınızı, sayacınızın tesisat numarasını belirterek yapınız. ) Yetkili olmayan ödeme merkezlerine kesinlikle ödeme yapmayınız. 4. şağıdaki cümlelerin hangisinde çatı uyumsuzluğundan kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır? ) ir şişe kolonya alarak hasta ziyaret edildi. ) yça Hanım, son derece titiz; ama kibirli değildi. ) mlak işine ben, araba işine ağabeyim bakıyordu. ) Sabahları sadece çay ve ekmek yiyorum. ) Satışlar canlanmazsa ben fabrikamdan, siz de işinizden olursunuz. 2. şağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yapılmamıştır? ) Çocuğun bu davranışında, çocuğun sözleri etkin oldu. ) Ülkemizde hoşgörünün hakim olmasını tüm kalbimizle dilerim. ) u kötü gecenin sabahı hiç doğmayacakmış sandım. ) Gözlerinin bozulmasının nedeni çok televizyon izlemesindendir. ) Öğrenciler ödevlerini dün dershanede yapmışlar. 3. şağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yoktur? ) nlattıklarımı dinleyen ve not alan öğrenci benim gözümde çok değerlidir. ) hmet in babası çok hassas; ama duyarlı değildi. ) Onun ve benim gözümde her şey değerlidir. ) lkolle mücadele için birçok önlemler alındığına dikkat çekildi. ) Yazarın son romanında oldukça dikkat çekici tespitlerle dolu. 5. şağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır? ) Konuğumuzla yapacağımız söyleşiyi canlı olarak yayınlıyoruz sayın seyirciler. ) oğu nadolu ölgesi nde birkaç gün önce başlayan kar, aralıksız yağıyor. ) ün akşam Taksim de meydana gelen haber bizi çok üzdü. ) Üniversitesinin, yirmi beş kişiden oluşan genç araştırmacılar topluluğu çalışmalarına başladı. ) Sohbetimize geçmeden önce izleyicilerimize yemek tarifini verelim. 6. şağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yapılmamıştır? ) Numaralı cümlelerden anlamlı biçimde sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? ) Varlıkları karşılayan isimler, cins ve özel isim olmak üzere ikiye ayrılır. ) Sıfatlar ve zarf türünden sözcükler çekim eklerini alamazlar. ) ylemsileri cümlede kullandığımızda, -l,-n, yapım ekleri yönünden yüklemle uyumlu olmalarına dikkat edilmelidir. ) Romanda kullandığımız cümlelerde de yazım kurallarına uymak zorundayız. 12
il ve nlatım debiyat nlatım ozukluğu (il yanlışlığı) Test:4 7. şağıdakilerden hangisinde anlatım bozukluğu yoktur? ) Sanırım buraya onlar da gelebilirler. ) Çocuk sahibi bir anne olarak böyle yapmamalıydı. ) İnsanlara güvenini yitirmiş artık yanında görmek istemiyordu. ) Konuşma metinleri kontrol edilip, programa hazırladı. ) aşarıya giden yol, çalışmaktan geçer. 11. Türkler İslamiyeti kabul etmesinden sonraki hayat tarzlarında önemli değişmeler görülür. u cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki değişikliklerden hangisinin yapılmasıyla düzelir? ) İslamiyet yerine İslam dinini getirilerek ) hayat tarzlarında sözündeki de eki çıkarılarak ) ettikten sözcüğü edildikten sonra yapılarak ) Türkler sözcüğü Türklerin yapılarak ) görülür sözcüğü görülmektedir yapılarak 8. şağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? ) irsel ile sen bir haftadır nerelerdeydiniz. ) Yanardağ patlamasını kızım ve ben televizyondan öğrendim. ) Öylesine yazılmış romanların okuyucusu da az olur. ) Seni dün çok aradık fakat hiçbir yerde bulamadık. ) vrakların üzerinde kocaman kocaman tuğlalar vardı. 9. Sıralı ya da bağlı cümlelerde özne olumluysa yüklem de olumlu, özne olumsuzsa yüklem de olumsuz olur. şağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uymamaktan kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır? ) Kimse bize engel olmasın, herkes sussun. ) Herkes birbirine saygılı olmalı, kibar davranmalı. ) Hiçbiri toplumsal konulara değinmezdi. ) Yanlışların hepsi anlamla ilgiliydi, dille ilgili değildi. ) Soruların çoğu zordu, çok azı kolaydı. 12. şağıdaki cümlelerin hangisinde ötekilerden farklı bir anlatım bozukluğu vardır? ) Onu ne gördüm ne de haber aldım. ) sansöre binerken ve inerken telaşlanırdı. ) tlar huysuzlaşınca hemen yem verilirdi. ) Sana her zaman güvenmiş hiç şüphelenmemiştim. ) Zamana ayak diremeyin, asla durduramazsınız. 13. şağıdaki cümlelerin hangisinde çatı uyuşmazlığından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır? ) dım gibi biliyorum, bu işin arkasından atih çıkacak. ) ğer derslerine böyle çalışırsan sınavı kazanırsın. ) öyle başarılara ancak özveriyle çalışarak ulaşılabilir. ) Kitabın bazı soruları seçilip, başka bir kağıda yazıldı. ) Numaraları birer birer tespit ettik ve savcılığa verdik. 10. u parkın yapılmasına ilçedeki bütün herkes destek I II III vermiş, bir yıl içinde parkın yapımı tamamlanmıştı. IV V u cümledeki numaralanmış sözcüklerden hangisi anlatım bozukluğuna neden olmaktadır? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 14. şağıdaki cümlelerin hangisinde tamlama yanlışlığı yoktur? ) u markette yoğurt ve mesir macunu yokmuş. ) ırın ve çamaşır makinesine ihtiyaç var. ) Sınavda edat ve yazım kuralları sorulacak. ) Ögle yemeğindeki çorba ve salata güzelmiş. ) Önce yaşlı ve ev hanımlarına bir sorum var. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 13
il ve nlatım debiyat nı, iyografi, Otobiyografi, Gezi, Sohbet Test:5 1. Renkler bize çok şey anlatmıyor mu? Hem de nasıl anlatıyor. Hayatın akışı içinde çoğu zaman fark edemesek de, fikirlerimizin ve hayallerimizin ilham kaynaklarındandır, renkler. Renklere yüklenen anlamlar, beynimize ve hislerimize göndermeler yapar, yorumlarımızı şekillendirir. Zevklerimizi ve tercihlerimizi sanki renklerin diliyle diğer insanlara iletir, karşı taraftan da bu doğrultuda mesajlar alırız. u parça aşağıdaki yazın türlerinden hangisinden alınmış olabilir? ) Günce ) Söyleşi ) leştiri ) Röportaj ) nı 4. şağıda verilen eserlerden hangisi anı (hatıra) türünde değildir? ) Mor Salkımlı v ) Hey Gidi Günler Hey ) Jurnal ) Saray ve Ötesi ) Kuşları Örtünmek 2. (I) nıların yazılışı kronolojiktir, yazar gördüklerini, yaşadıklarını bir sıra halinde anlatır. (II) yrıca anılar yazarın kendisini okura hiç çekinmeden açtığı bir tür olduğundan içten yazılardır. (III) ynı zamanda bir ispat ve iddia yazısı olarak değerlendirilir. (IV) elli bir dönemin yorumlanması sayılabildiğinden anılar tarihi birer belge özelliği de gösterir. (V) nıda sözcükler çoğunlukla gerçek anlamıyla kullanılır abartıya yer verilmez. nı türüyle ilgili bu parçada verilen numaralanmış bilgilerden hangisinde bir yanlışlık vardır? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 3. şağıdakilerin hangisi sohbet türünün özellikleri arasında sayılamaz? ) il ağırlıklı olarak göndergesel işlevinde kullanılır. ) İçtenlik ve doğallık çıkış noktasıdır. ) Gazete ve dergi yazısıdır. ) Yazar, görüşlerinin doğruluğu konusunda ısrarcı davranmaz. ) Güncel konular sanatlı bir dille işlenir. 5. şağıda verilen sanatçılardan hangisinin sohbet türünde bir yapıtı yoktur? ) hmet Rasim ) Nurullah taç ) Melih evdet nday ) edri Rahmi yüboğlu ) Suut Kemal Yetkin 6. şağıdaki eserlerden hangisi ötekilere göre farklı bir türde yazılmıştır? ) Günlerin Tortusu ) Hac Yolunda ) nadolu Notları ) izim kdeniz ) rankfurt Seyahatnamesi 7. (I) iyografiler, tanınmış bir kişinin hayatının anlatıldığı yazılardır. (II) u türde amaç kişiyi eserleri ve kişiliği ile okuyucuya tanıtmaktır. (III) Türk edebiyatında ilk örneğini Kaşgarlı Mahmut vermiştir. (IV) u türün ivan edebiyatında karşılığı tezkiredir. (V) Yazarın kendi hayatını anlattığı yazılara ise otobiyografi adı verilir. u parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı yapılmıştır? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 14
il ve nlatım debiyat nı, iyografi, Otobiyografi, Gezi, Sohbet Test:5 8. masya Kalesi çok yüksektir. Tepesindeki ovayı gören burçları, kuleleri daima bulutlar içinde kaybolmuş gibi görünür. Hava açıkken kale içindeki cami minareleri ve ev damları buradan görülebilir. Çok ustalıkla yapılmış taç kapılı bir kaledir burası. u parça aşağıdaki yazınsal türlerden hangisine ait olabilir? ) Öykü ) nı ) Gezi yazısı ) eneme ) Sohbet 9. Sanatçının değişik olaylarla ilgili duygu ve düşüncel lerini okurla paylaştığı yazılardır. le alınan konular o alanda çalışma yapmış kişileri ilgilendirir. ümleler, ll çoğu zaman devrik, sorulu cevaplı ve konuşma halll lv vasındadır. nlatımda içtenlik vardır. V u parçadaki numaralanmış altı çizili yerlerin hangisinde sohbet le ilgili bilgi yanlışlığı yapılmıştır? ) l. ) ll. ) lll. ) lv. ) V. 10. enim çocukluğum bir nadolu kasabasında geçti. Her sabah çam kokulu yollardan geçip okula giderdik. Okuldan dönüşte arkadaşlarımızla birleşir o kocaman oyun bahçemize yani doğaya koşardık. Uçsuz bucaksız bağlarda soğuk sular çağlardı; sincaplar, kuşlar oyunlarımıza katılırdı. Sanki Heidi nin dağlarında yaşıyorduk. Özendiğimiz hiçbir şey yoktu, mutluyduk. u parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir? ) iyografi ) Gezi yazısı ) nı ) Sohbet ) eneme 11. şağıdakilerden hangisinde boş bırakılan yere ayraç içindeki sözcük getirilirse tanım yanlış olur? ) Yaşanan olayların, üzerinden belli bir süre geçtikten sonra olayları yaşayan ya da onun bir yakını tarafından yazılan yapıtlara ---- denir. (nı) ) Yazarın özgürce seçtiği bir konuda iddia ve ispatlama kaygısı gütmeden düşüncelerini kendi kendisiyle konuşuyormuş gibi ben duygusunu öne çıkaran bir anlatımla oluşturduğu yazı türüne ---- denir. (Söyleşi) ) Ünlü kişilerin yaşamlarını, yaptıklarını, dönemlerine katkılarını anlatan yazı ve kitaplara ---- denir. (iyografi) ) ir kişinin kendi yaşamını yine kendisinin anlatmasına ---- denir. (Otobiyografi) ) Yazarın gezip gördüğü yerleri değişik özellikleriyle okura tanıtmak için yazdığı yazılara ---- denir. (Gezi yazısı) 12. nı ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? ) İçten bir anlatımı vardır. ) Yazar dış dünyayla beraber kendinden de söz eder. ) Tarihi bir belge özelliği gösterir. ) ilimsel yazılar değildir. ) Yazar sadece kendi yaşadığı olayları yazar. 13. İnsanların beğenileri birbirine uymaz. O belki kırmızıdan hoşlanır, siz yeşili seviyorsunuzdur. O belki Wagner in müziğini beğeniyor, siz Mozart ı yeğliyor - sunuzdur. eğenileri sizinkine uymuyor diye, onu beğenisizlikle, kabalıkla mı suçlayacaksınız? Ona kızacak mısınız? Onun da sizin de beğendiğiniz şeyleri yansız olarak değerlendirmelisiniz bence. u parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir? ) ıkra ) Makale ) Sohbet ) leştiri ) Öykü 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 15
il ve nlatım debiyat Sözcükler rası nlam İlişkisi (Sözcük anlamı) Test:6 1. şağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük gerçek anlamıyla kullanılmamıştır? ) Onlar da yakın köylerden birine taşınmıştı. ) Çocukluğunda kuytu yerlerde gezinmeyi severdi. ) aha güzel eşyaların hayali onu heyecanlandırıyordu. ) u köylerin havası insana hayat verir. ) Herkesin düşüncesine önem veren biriydi. 4. şağıdaki atasözlerinden hangisi mecazlı bir söyleyiş içermemektedir? ) alık, baştan kokar. ) Taşıma su ile değirmen dönmez. ) kıllı düşman, akılsız dosttan iyidir. ) teş, düştüğü yeri yakar. ) Her koyun, kendi bacağından asılır. 2. en zet me ama cı ol mak sı zın bir sözün başka bir söz yerine kullanılmasına ad aktarması denir. şa ğı da ki cüm le le rin han gi sin de ad ak tar ma sı yoktur? ) inlerce şemsiye üzgün üzgün cenazenin arkasında yürüyor. ) Sabahları bir bar dak çay, birkaç dakikada beni kendime getiriyor. ) Meclis dün olağanüstü toplantıya çağrıldı ve yeni kanun görüşüldü. ) Necip azıl ı her okuyuşumda, yeni şeyler keşfediyorum. ) ünkü açık artırmada, iki adet Picasso rekor fiyata satıldı. 5. Yazımı çevirdin, kışa ak gözümden akan yaşa u dizelerdeki altı çizili sözcükler arasındaki anlam ilişkisi, aşağıdakilerin hangisinde vardır? ) en bir dağın yamacında Yalnız bir dut ağacıyım ) en Mevla ya duacıyım Onun için inilerim ) eni bir dağda buldular Kolumu kanadımı kırdılar. ) olaba layık gördüler Onun için inilerim ) Suyumu alçaktan çekerim önüp yüksekten dökerim 3. şağıdakilerden hangisinde zıt anlamlı sözcükler bir arada kullanılmıştır? ) itişik evler zamanla yerini bahçeli köşklere bırakmıştı. ) Uyumlu biri olmayı yaşamı boyunca önemsemişti. ) zıcık bir parayla zengin bir yaşamın hayalini kuruyordu. ) Kızdığımı anlayınca, fısıltıyla cevap verebilmişti zavallı çocuk. ) İyi bir eser bazen kötü düşünceleri de işleyebilir. 6. şağıdaki cümlelerin hangisindeki ikileme yapılışı yönünden ötekilerden farklıdır? ) Yalan yanlış sözlerle kimseyi kandıramazsın. ) Kilerdeki un çuvalları, delik deşik olmuştu. ) u konudan gelir gelmez bize de söz etti. ) vimize sağ salim dönebildik. ) Hepimiz mal mülk sahibi olmuştuk. 16
il ve nlatım debiyat Sözcükler rası nlam İlişkisi (Sözcük anlamı) Test:6 7. şağıdaki cümlelerin hangisinde yansımadan türemiş bir sözcük kullanılmıştır? ) Küçük bir sırrını bana çıtlattı. ) edikleri olmayınca bastı yaygarayı. ) Çocuk zıplayıp duvara çıktı. ) Kendine verilen hediyeyi beğenmedi. ) Salondan gülüşmeler yükseliyordu. 11. Somut anlamlı bir sözcük, anlam genişlemesi yoluyla soyut anlam kazanabilir. şağıdaki cümlelerin hangisinde buna örnek olabilecek bir kullanım söz konusudur? ) Uzun zamandır ayrı kaldığı annesini özledi. ) Onun ne kadar kafasız biri olduğunu herkes anladı. ) Köylüler halılarda bu renkleri çokça kullanmışlardır. ) Yarım saattir bekliyorum ama hala kimse gelmedi. ) Çocuk, önce ödevini yaptı, sonra oynamaya çıktı. 8. şağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylama ya - pılmıştır? ) Şiirlerinde eski şairlerin sözlerinden alıntılar göze çarpmıyor değildi. ) ugünlerde işlerin çok durgun olduğunu söyledi. ) Karanlıkta onları görmek, oldukça güçtü. ) Kara kıtada açlık, yıldan yıla artmaktadır. ) O hep babasının gölgesinde yaşadı. 9. şağıdaki cümlelerin hangisinde terim anlamlı bir sözcük yoktur? ) enap Şahabettin serbest şiir tarzını benimsemiştir. ) Ömer Seyfettin, hikayelerinde toplumsal konuları işlemiştir. ) Yazar, romanlarında gündelik hayattan kesitler sunmuş. ) ugünlerde bazı konular fazlaca ele alınıyor. ) Yazınımızda, tiyatro alanında eleştiri yok gibi. 12. Hafif sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde meliyat olduğundan beri hafif işlerde çalışıyor. cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır? ) Otomobili kaldırmak için gaza hafif şekilde dokundu. ) İçi pamuk dolu olan bu çuval, hafifti. ) v hafif sallandı, sanki deprem olmuştu. ) Maçtan önce hafif bir antrenman yaptılar. ) u seferlik ona hafif bir ceza verdik. 13. şağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme, cümleye tam olarak, iyice anlamı katmaktadır? ) Konu hakkında ince ince sorular yöneltiyordu. ) Verdiğim kitapları birer birer getirdi. ) Konuyu sindire sindire öğrenmezsen, unutursun. ) ütün bunları bile bile çekip gitmesi, bizi üzdü. ) Olayları yavaş yavaş hatırlamaya başlamışlardı. 10. şağıdaki cümlelerde geçen altı çizili söcüklerden hangisinin sesteşi düşünülemez? ) Kar, ayrı bir güzellik veriyordu bu şehre. ) Sana söylenen bu sözler tehdit değil öğüttü. ) Sarı bir apartmanın üçüncü katında oturuyoruz. ) u ay da tüm işlerimizi erken bitirdik. ) öyle bir yer dünyanın hiçbir şehrinde yoktur. 14. şağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi çıkarıldığında cümlenin anlamında daralma meydana gelmez? ) u sabah yolları yine temizlemediler. ) u sabah yolları ne sildiler ne süpürdüler. ) Yolları yine bu sabah da süpürmediler. ) u sabah yolları yine mi süpürmediler? ) u sabah yine yolları süpürmemişler! 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 17
il ve nlatım debiyat Sözcükler rası nlam İlişkisi (Sözcük anlamı) Test:7 1. I. Po lis, evin et ra fı nı çe vir di. II. Onun ne işler çevirdiğini kim se an la ya ma dı. III. Hepsi aynı anda say fa yı çe vir di. IV. Yazdıklarımızı başka dile çe vir di. V. Tarlanın etrafını dikenli telle çevirdi. Çe vir mek söz cü ğü yu ka rı da ki cüm le ler de kaç de - ği şik an lam da kul la nıl mış tır? ) 1 ) 2 ) 3 ) 4 ) 5 4. şağıdaki cümlelerin hangisinde hayat tecrübesi olan anlamında bir söz vardır? ) ilir bilmez konuşan insanlardan eskiden beri hoşlanmazdım. ) Onun gibi görmüş geçirmiş biri buna nasıl izin verir? ) urada aklına eseni yapmaya kalkanlara iyi gözle bakılmaz. ) Onun göz göre göre bu hatayı yapmasını anlayamadık. ) Her şeyi tepeden tırnağa bir daha inceledik. 2. Götürmek sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde öyle davranmanız sizi kötü bir sonuca götürür. cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır? ) u olayı böyle değerlendirmeniz sizi yanlışa götürür. ) Küçük kardeşini sabahları arabasıyla okula götürürdü. ) Yaptıkları, ona duyulan güveni tamamen götürdü. ) Şiddetli yağan yağmur bahçe duvarını götürdü. ) Herkes giderken birer sandalye götürsün. 5. ilimiz, bazen ordularımızla, bazen medeni alışverişler yoluyla eski ve yeni dünyaları dolaşmış, kendi varlığından nice izler bırakmıştır. u cümlede geçen kendi varlığından nice izler bırakmış sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? ) etkili olmak ) yaygın olmak ) evrensel olmak ) herkesçe kabul görmek ) uzak bir geçmişe sahip olmak 3. şağıdakilerin hangisinde ikilemeyi oluşturan sözcükler tek başlarına kullanılamaz? ) Olayı doğru dürüst gören olmamış. ) Sıra sıra selviler gördük yol kenarında. ) ğır aksak taşıyabiliyorduk bu ağır eşyaları. ) Tozlu topraklı yolları aşarak tarlaya vardık. ) Programın sonunda çıtı pıtı bir kız şarkı söyledi. 6. şağıdaki atasözlerinden hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur? ) şeğe cilve yap demişler, çifte atmış. ) amlaya damlaya göl olur. ) ost ile ye, iç; alışveriş etme. ) Kaz gelen yerden tavuk esirgenmez. ) teş, düştüğü yeri yakar. 18
il ve nlatım debiyat Sözcükler rası nlam İlişkisi (Sözcük anlamı) Test:7 7. u hayalde uyur ursa her gece Her şafak onunla uyanır, güler Gümüş aydınlıkta serviler, güller Serin hülyasıyla çeşmelerinin. u dörtlükte altı çizili sözcükte görülen söyleyiş özelliği aşağıdakilerin hangisinde vardır? ) ursa da bir eski câmi avlusu Küçük şadırvanda şakırdayan su ) Çınlıyor bir sonsuz devam vehmiyle Gümüşlü, bir fecrin zafer aynası, ) Muradiye, sabrın acı meyvesi Ömrünün timsali beyaz Nilüfer ) atih yoksul ve onurlu ezelden eyoğlu ne kadar uzak bizden ) Nakleder yadını gelen geçene Türbeler, câmiler ve eski bahçeler 8. Türkiye, depremin vurduğu kardeş ülke Pa kis tan a yardım etmek için ---- Yukarıdaki cümle, aşağıdakilerden hangisi yle tamamlanırsa hep birlikte aynı amaç uğruna hareket edildiği anlamı verir? ) elinden geleni ardına koymadı. ) diğer ülkelere çağrıda bulundu. ) seferber oldu. ) hiçbir çaba göstermedi. ) ne gerekiyorsa yapacağına söz verdi. 9. (I) Geçim sağlanılan iş yeri için ekmek kapısı deriz. (II) İnsanların, ailelerinin geçimlerini temin etmeleri hiç de kolay olmadığından ekmek aslanın ağzında deriz. (III) Geçim sağlamak için çalışıp uğraşmak, ekmeği ile oynamaktır. (IV) Kendisi çalışmayıp başkasının kazancı ile geçinenlerden ekmek elden su gölden sözüyle bahsederiz. (V) ilenin geçiminin sağlanmasına katkısı olmayan, tüketici durumundaki insanlar ekmek düşmanı diye adlandırılır. u parçada numaralanmış cümlelerdeki deyimlerden hangisi açıklamasıyla uyuşmamaktadır? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 10. şağıdakilerin hangisinde kopmak sözcüğünün anlamıyla kullanımı birbirine uymamaktadır? ) ikkatin dağılması: Zil çalınca öğrenciler konudan koptu. ) İkiye bölünmek: nnesine yalan söyleyince ipler koptu. ) aşlamak: ün üç gibi büyük bir fırtına koptu. ) yırmak: Zavallı çocuğu, ailesinden kopardılar. ) Sona ermek: rkadaşlık bağlarımız bu olayla koptu. 11. O; ılımlı, içe dönük, davranışlarından kimsenin incinmeyeceği, davranışlarına kimsenin itiraz etmeyeceği, sakıncasız bir yol tutan öykücüydü. Sözü edilen kişinin hikâye anlayışını en iyi yansıtan deyim aşağıdakilerden hangisidir? ) Kendini ağırdan satan ) Özgün bir söyleyişi olan ) Kendi yağıyla kavrulan ) tliye sütlüye karışmayan ) Karda gezip izini belli etmeyen 12. Çam de vir mek ile al ta yı ta şa vur mak de yim le ri ara - sın da an lam ca bir iliş ki var dır. şa ğı da ki le rin han gi si arasında bu iliş ki nin kar şı tı bir iliş ki söz ko nu su dur? ) i li çö zül mek i li tu tul mak ) İçin den geçirmek Gön lün den kop mak ) klına koymak klına getirmek ) Hes aba kat mak Gö z ö nün de tut mak ) erdine düşmek erdini çekmek 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 19
il ve nlatım debiyat Sözcükler rası nlam İlişkisi (Sözcük anlamı) Test:8 1. Şiir son yıllarda can çekişiyor. cümlesinde altı çizili bölümün cümleye kattığı anlam, aşağıdakilerden hangisinde vardır? ) dam, bütün gün sıcağın bağrında çalışmaktan erimiş, kavrulmuştu. ) Hastalığı gün geçtikçe daha da artmaktaydı. ) Son hediyelerini de çocukları başucundayken vermişti. ) u düşünceler gençlerin zihninde son anlarını yaşıyor. ) ahçeye ektiği tohumlar artık filizlenmeye başlamıştı. 4. serinizde bilinmedik sözcükler, duyulmadık söyleyişler, mantık boşlukları var; bu nedenle eseriniz okuyanı kendinden uzaklaştırıyor. u cümledeki okuyanı kendinden uzaklaştırmak sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? ) Okurda olumsuz duygular oluşturmak ) Örnek bir edebiyat ürünü olamamak ) Herkese hitap edememek ) Okuyucuya yol göstermemek ) Okuyucuda yeni duygular uyandırmak 2. Öğrencinin durumunda dikkate değer bir gelişme yok. u cümleye altı çizili sözün kattığı anlam aşağıdakilerden hangisinde vardır? ) Çalışmalarında gözle görülür bir ilerleme kaydedilmedi. ) Herkesin mutlaka kendince bir hikayesi vardır. ) Çok iyi çalışmadığı halde sınavda başarılı oldu. ) İnsanların, yoksulları küçümsemeleri doğru bir davranış değil. ) Öğrencilerin fikirlerini dikkate almakla onları onurlandırmış oluruz. 3. ana öyle geldi ki bu adam kafasından ziyade kalbiyle konuşuyor. Yukarıda altı çizili bölümün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerden hangisidir? ) uygularını açık açık söylemek ) üşüncelerinden çok duygularını dile getirmek ) irinin ne hissettiğini anlayabilmek ) aşkalarının beklentilerine göre konuşmak ) İnsanları kırmamaya özen göstermek 5. Sesiyle, parmak iziyle, yüz hatlarıyla, bir diğerine benzemeyen insanın elbette ruh yapısının yansıması olan üslubu da kendine özgü olacaktır. u cümledeki ruh yapısının yansıması olmak sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? ) Okuyanın psikolojisini etkilemek ) iziki yapımızı iç dünyamıza göre şekillendirmek ) Kişilik özelliklerinin göstergesi olmak ) Kişiyi diğerlerinden önemli kılmak ) Üsluba farklı bir renk katmak 6. Yazar, üslubu sayesinde zihinlerde bir başkasınınkine benzemeyen söz saltanatı kurar. u cümledeki bir başkasınınkine benzemeyen söz saltanatı kurmak sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? ) Okuyucuyu derinden etkilemek ) önemin en ileri gelen edebiyatçısı olmak ) Özgün ve etkili bir söyleyiş oluşturarak kendini kabul ettirmek ) Okura yol göstermek için öncü sanatçıların özelliklerini kullanmak ) Çağdaşlarından farklı konulara değinmek 20
il ve nlatım debiyat Sözcükler rası nlam İlişkisi (Sözcük anlamı) Test:8 7. Yazar düzgün bir anlatımla, fikirleri feda etmeyen bir açıklıkla okurun önüne sermeli konuyu. Yukarıda altı çizili bölümün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır? ) O, üslupta her zaman yalınlığı savunur. ) Gerçek özgünlük içerik ve söyleyiş bütünlüğünde gizlidir. ) İyi bir yazıda sanat gayesi değil, fikir verme amacı olmalıdır. ) Onun yazıları sadelik içerisinde düşünce zenginliğini de barındırır. ) Yazılarında günlük problemlere çözüm arayan bir yazardır. 8. serlerinde daha çok halkı anlatmaya çalışan bu yazar, bu şehrin sanattan elini eteğini çekmiş insanlarına inat sanatını devam ettiriyordu. Yukarıda verilen cümlede altı çizili bölümle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? ) Konunun işlenişine özen gösterildiği ) Sanatın insanları etkilediği ) İnsanların sanat ve edebiyatla ilgilenmeyi bıraktığı ) Şehir ve insanlarda canlılık belirtisinin kalmadığı ) Şehrin mimari olarak kötü durumda olduğu 9. İyi sayılabilecek bir şairdir. İçinde yaşadığı toplumla paylaştığı değerler yok denecek kadar azdı. ış görünüşü iç dünyasındaki aykırılığı fark ettirmeyecek kadar doğaldı. İçten bir tepkisi vardı, yaşanan değerlere karşı. ma o bu aykırılığını anlamsız davranışlarla göstermezdi. İnsan konuşmayı öğrenince susu yor. derdi. u yüzden günlerce konuşmayabilirdi. u parçada altı çizili bölümle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? ) Şair, içinde yaşadığı toplumla barışık değildir. ) Çocuklar küçük yaşta susmayla birlikte konuşmayı da öğreniyor. ) İnsan; nerede, nasıl konuşulacağını öğrendiğinde nerede susacağını da öğrenir. ) Her insanda susma ve konuşma yeteneği vardır. ) İnsan, en güçlü tepkisini sadece susarak gösterebilir. 10. Her kitabın etkisi, okurun okurluk yaşantısına, birikimine göre değişiklik gösterir. irinin yüreğinde titreşimler oluşturan bir kitap, bir başkasının ruhunu karartır, ağırlığı altında ezer onu. u parçada geçen yüreğinde titreşimler oluşturan sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? ) İnsanı değişik dünyalara götürmesi ) Kitabın çabuk anlaşılması ) Kişinin duygularını harekete geçirmesi ) Kişiye okuma zevki aşılaması ) Okurda kötü izlenimler uyandırması 11. u sanatçımız, uzun gazetecilik hayatında benzersiz röportajlar yapmış, gazetelere tiraj patlaması yaşatmıştı. akat bir yanı hep edebiyata açıktı, bu yönüyle de gazete yazılarına yazınsal bir hava katmıştı. u parçada altı çizili bölümle yazarın hangi özelliği anlatılmak istenmiştir? ) debiyata her zaman ilgisinin olduğu ) debiyatı her zaman ön planda tuttuğu ) uygusal bir yapıya sahip olduğu ) Yaptığı mesleği pek sevmediği ) Yazınsal yapıtlardan etkilendiği 12. Hikayeci olmak isteyen biri, bu konuda kararlı ise mutlaka amacına ulaşır; tabii hamurunda hikayecilik varsa... ksi takdirde hiçbir çaba onu hikayeci yapmaya yetmez. u parçada geçen hamurunda hikayecilik olmak sözüyle aşağıdakilerden hangisi anlatılmak istenmiştir? ) Usta edebiyatçılardan ders almak ) Hikayeci olmak için gereken yeteneğe sahip olmak ) Hikayeciliği yaşamının gayesi yapmak ) aşka yazın türleri ile de ilgilenmek ) Hikaye yazmaya küçük yaşta başlamak 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 21
il ve nlatım debiyat ümle Çeşitleri Test:9 1. şağıdaki cümlelerin hangisi anlamı yönüyle diğerlerinden farklıdır? ) Hiç okumaz olur muyum böyle güzel bir şiiri? ) urada yaşamayanlar nereden bilecek bizleri? ) u şehirden gitmeyi o da istemiyor değil. ) radığım kitap arkadaşımda çıktı. ) Ünlü sanatçının yaşamını yitirdiğini söylediler. 4. şağıdaki cümlelerden hangisi emir cümlesidir? ) Vapurdaki yolcular, kapının sık sık açılıp kapanmasından hoşlanmazlardı. ) u işe en yatkın kişiyi önce mülakata alın, ardından bizim yanımıza getirin. ) Henüz kimse, onun yüzüne bakmıyor, onunla ilgilenmiyor. ) Yolcular duydukları garip seslerle birer ikişer başlarını kaldırdılar. ) elikanlı, elindeki çorapları daha iyi görülmesi için havaya kaldırıyordu. 2. şağıdakilerden hangisi anlamı yönüyle olumsuz bir cümle değildir? ) Ne arayanım var ne soranım. ) undan sonra ne ağlarım ne üzülürüm. ) Ne kadar güzel ne kadar etkileyici bir yapıt. ) rtık ne roman ne de şiir yazıyordu. ) Ne seni ne de dertlerimi düşünüyorum. 3. (I) Sepetçilik ve hasırcılık tüm dünyada olduğu gibi nadolu da da en eski el sanatlarından biridir. (II) u sanat da çoğu meslek gibi kaybolmuyor değil. (III) Çoğu, plâstik ve yurt dışından gelen örneklerle yer değiştirmiş durumda. (IV) unlarda kullanılan malzemeler bugün kullanılan sazlarla ve otsu bitkilerle büyük olasılıkla aynı. (V) öyle giderse sizce de kültür değerlerimizden biri yok olmayacak mı? u parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? ) I. cümle olumlu bir cümledir. ) II. cümle biçimce olumsuz anlamca olumludur. ) III. cümle gereklilik bildiren bir cümledir. ) IV. cümle ihtimal bildiren bir cümledir. ) V. cümle soru cümlesidir. 5. şağıdaki cümlelerin hangisinde şart anlamı vardır? ) u yıl, turistik bölgelerde ölü bir mevsim yaşandı. ) Tatlı sözlerle, herkesin kalbini kazanmak için çalışıyordunuz. ) y ışığı, hiç bir kıpırtısı olmayan gölü bir fener gibi aydınlatıyordu. ) Küçük çocuğu yıkık evin bir köşesine saklanmış olarak buldular. ) Sokak, yağmur bu şekilde devam ederse kısa zamanda göl olacak. 6. (I) Havada ne rüzgar ne soğuk vardı. (II) O gün, mükemmel bir piknik için aranan tüm şartlar da hazırdı.(iii) Sabahın erken saatlerinde yollara düşmüş piknik yapacağımız o harika mekana gelmiştik. (IV) ntalya nın meşhur kızılçam ormanlarının çok sık görüldüğü bir ilçesinde oturmanın avantajını solukluyorduk adeta. (V) Piknik yerimize bu yıl daha önce gelmemiş değildik. u parçada numaralanmış cümlelerin hangisi anlamca olumlu biçimce olumsuzdur? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 22
il ve nlatım debiyat ümle Çeşitleri Test:9 7. (I) Pegy Sue adlı çocuk kitabı, ülkemizde bir anda ilgi odağı haline geldi. (II) Kitabın birbirini takip eden, ana kahramanlarının değişmediği yedi serisi var. (III) u roman serisi, fantastik roman içine dahil edilebilecek özellikleri sahiptir. (IV) Kitapta mücadeleyi seven, zorluklar karşısında yılmayan bir kızın ilginç maceraları anlatılıyor. (V) u kitapla yoğun ders çalışan çocuklar, kafalarını dinlendirebilir. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri yüklemine göre birbirinden farklıdır? ) I. ve IV. ) I. vev. ) II. ve III. ) II. ve V. ) IV. ve V. 8. (I) Sanatçımızın bir karikatür dergisini yönetebilmesi bana çok ilginç geldi. (II) unu olumlu anlamda söylüyorum. (III) Çünkü edebiyatımızda hem kaliteli eleştiri yazıları yazabilen hem de dergi yöneticiliği de yapabilen kaç kişi sayabiliriz? (IV) u sorumun cevabını ben araştırdım, duymaya hazır olun. (V) ir kişi, evet o da birçoğumuzun tanımadığı bu büyük sanatçımızdır. u parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi yüklemine göre ötekilerden farklıdır? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 9. şağıdakilerden hangisi ünlem ve isim cümlesi özelliğindedir? ) ir yöreyi onun kadar güzel anlatabilen, edebiyatımızda çok fazla sanatçı yoktur. ) O ne müthiş bir gözlem yeteneği ve ne özgün bir anlatım tarzıdır. ) Sanatçı anlatacağı en küçük bir ipliği bile bütün detaylarıyla -adeta kılı kırk yararcasına- inceler. ) O, anlatım biçimini, konuya göre olağanüstü mükemmellikte yoğurur. ) irçok yeni yetişen sanatçımızın üslup ve kurgulama yöntemini örnek alabilecekleri bir edebiyatçıdır. 10. I. debiyatımıza yepyeni bir eleştiri türü getirmiş bir kişidir o. II. u türde ortaya konan yapıtlar ne yazık ki ne gençler ne de yaşlılar tarafından yeterince ilgi görüyor. III. Tiyatro türünün ilgi görmemesinin asıl nedeni okul çağında yeterli eğitimin verilmemesidir. IV. Çoğu eleştirmen değerlendiremiyor son yıllarda yazarların niye bu şekilde düşük kalitede yapıt oluşturduğunu. V. Şarlerimiz bakışlarını biraz da halkın arasında dolaştırmayı denemelidir. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangi ikisi öge dizilişine göre ötekilerden farklıdır? ) I. ve IV. ) I. vev. ) II. ve III. ) II. ve IV. ) IV. ve V. 11. I. Uyudun ey gözleri güzel! II. en varım yanında, korkma! III. Uyanmayacaksın bir daha bu dünyada. IV. ilmiyor değilim bütün bunları. V. Yüreğimin ucunda durur ince bir sızı. Yukarıdaki numaralanmış dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? ) I. dize devrik bir isim cümlesidir. ) II. dize birleşik kurallı bir cümledir. ) III. dize devrik bir fiil cümlesidir. ) IV. dize anlamca olumlu, kurallı bir fiil cümlesidir. ) V. dize devrik bir isim cümlesidir. 12. (I) Memduh Şevket sendal, edebiyatımızda köşe taşlarından biri olma özelliği taşır. (II) Ortaya koyduğu yapıtlar gerçek hayatı yansıtır birebir, o öykülerde kendimizi görürüz. (III) Sadece öykülerinde mi romanlarında da aynı özelliği buluruz, kişileri tanıyor hissine kapılırız. (IV) Yolda yürürken gördüğümüz kişiyi benzettiğimiz olur bazen onun yapıtlarındaki bir kişiye. (V) İşte bu yüzden çok okunur, zaman geçtikçe unutulmaz, kitapları kuşkatan kuşağa aktarılır. u parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinde hem kurallı hem devrik cümleye yer verilmiştir? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 23
il ve nlatım debiyat ümle Çeşitleri Test:10 1. şağıdaki atasözlerinden hangisi basit yapılı bir cümledir? ) ünyayı sel alsa ördeğe vız gelir. ) Tilkinin on bildiği var, dokuzu tavuk üzerinedir. ) Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır. ) eveyi yardan uçuran, bir tutam ottur. ) Kurt kocayınca, köpeğin maskarası olur. 4. I. irçok gidenin herbiri memnun yerinden II. Çok seneler geçti, dönen yok seferinden III. Sallanmaz o kalkışta ne mendil ne de bir kol IV. Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan V. ünyada seven ve sevilen nafile bekler. Yukarıda numaralı dizelerden hangisi yapısına göre diğerlerden farklıdır? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 2. şağıdakilerden hangisi sıralı cümledir? ) kıllı söylemeden düşünür, akılsız düşünmeden söyler. ) Sütten ağzı yanan, yoğurdu üfleyerek yer. ) ğustosta gölge kovan, zemheride karnın ovar. ) Herkes davul çalar ama çomağı makama uyduramaz. ) Yuvarlanan taş yosun tutmaz. 3. I. Kopmuşuz bizler, o öz varlık olan manzaradan. II. ahseder gerçi duyanlar bir onulmaz yaradan. III. erler: İnsanda derin bir yaradır köksüzlük. IV. udur alemde hudutsuz ve hazin öksüzlük. V. Sızlatır, bazı saatler dayanılmaz bir acı. Yukarıdaki numaralanmış dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? ) I. dize, birleşik bir eylem cümlesidir. ) II. dize; devrik, birleşik cümledir. ) III. dize, iç içe birleşik cümledir. ) IV. dize, olumlu isim cümlesidir. ) V. dize, sıralı bir cümledir. 5. İki yıldır bu çocuk hem sizi hem bizi zor durumlarda bırakıyordu. şağıdaki cümlelerden hangisi yapı bakımından bu cümleyle özdeştir? ) ereyi görmeden paçayı sıvama. ) llah bir kapıyı kaparsa bir kapıyı açar. ) Yazın başı pişenin, kışın aşı pişer. ) Gelen, gideni aratır. ) Gecenin en karanlık zamanı, şafaktan öncedir. 6. (I) Türk edebiyatı, bu alanda oldukça geri kalmıştır, atı edebiyatıyla boy ölçüşebilecek yapıtlara sahip değildir. (II) unun temel nedeni bu türün çok sonraları -Tanzimat döneminde- gelmiş olmasında yatar, bu nedenle çözümü şimdilere kalmıştır. (III) Kendini yetkin gören sanatçılarımız alacak eline kalemi, onlara biz eleştirmenler de yol göstereceğiz. (IV) Okurlara da görevler düşüyor da onu şimdilik bir kenara koyalım. (V) Hem edebiyatımızın tanınması hem gelişmesi için bu türde bir an önce baş yapıtlar oluşturulmalıdır. u parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinde öge ortaklığı olan sıralı cümleye yer verilmiştir? ) I. ) II. ) III. ) IV. ) V. 24