İstediklerini vermediğiniz zaman kızan ve küsen, hakiki dost değildir. Ahmed bin Hanbel Dostlarla yapılan sohbetle boy ölçüşecek bir güzel davranış daha yoktur. Onların ayrılığı kadar da keder veren bir şey yoktur. İmam Şafii İyi bir dost olmadan iyi bir dost bulamazsınız. Niyazi F. Eres Üç çeşit dost vardır: Bir dost vardır ki, gıda gibidir; sen onu her gün ararsın. Bir dost vardır ki, ilaç gibidir; gereğinde ararsın. Bir dost vardır ki, hastalık gibidir; o seni arar. Bâkî 1 / 14
Dostluk denince yan yana oturmak gelmemeli akla. Gerçek dost, insana güç anında Hızır gibi yetişendir ve bunu her hangi bir karşılık beklemeden yapandır. Canın için canını, malın için malını göz kırpmadan tehlikeye atabilendir. Beydeba Yastık diye başını ateşe dayayan, yatak diye yılanların üzerine yatan bir adam; güvendiği bir dostundan düşmanlık sezen bir adamdan daha rahat uyur. Beydeba Halini iki kişiden gizleme: Uzman hekimden, gerçek dosttan. Ferideddin-i Attar Dostluk; iyi insanlar arasında çarçabuk temelleşir, güçlükle yıkılır. Beydeba Senin dindarlığını artıran dost, her karşılaştığında eline bir altın bırakan dosttan daha hayırlıdır. Bilal bin Saad 2 / 14
Artık ne kürk, ne post isterim, Başım hoş değil, devran ile. En gerçeğinden dost isterim, Gelsin elinde derman ile. Cahit Sıtkı Tarancı Yalnız kendini düşünerek dost arayan, hizmetçi arıyor demektir. Cenap Şehabettin En vefalı dostumuz gölgemizdir, o da yoldaşlık etmek için güneşli hava bekler. Cenap Şehabettin Gerçek dost, hiç dostun taşından kaçar mı? Ebubekir Şiblî 3 / 14
Senin gerçek dostun, ayıplarını sana gösterendir. Ebu Cafer-i Sümani Sanma şahım herkesi sen sadıkane yar olur, Herkesi sen dost mu sandın belki ol ağyar olur, Sadıkane belki ol cihanda dildar olur, Yar olur, ağyar olur, dildar olur, serdar olur. Fatih Sultan Mehmet Han (II. Mehmet) Her akıllı adam, ancak kendine benzeyenlerle dost olur. Firdevsî 4 / 14
Dostsuz ve akrabasız insanlar, ordusuz bir padişah gibi mesut olamazlar. Firdevsî Akıllı bir adam, senin canının düşmanı bile olsa, cahil bir dosttan iyidir. Firdevsî Dostları çoğaltmak, zekâ inceliğindedir. Fudayl bin İyaz Dost ona derler ki, sır saklar, perde tutar; düşmansa her zaman perde yırtar. Genceli Nizâmî İnsanların en acizi, dost aramayandır. Ondan da daha acizi var; o da bulduğu dostu kaybedendir. Halid bin Safvan Dostumuzla beraber, yaralanır kanarız, Her nefeste aşk ile yaratanı anarız. 5 / 14
Erenler meydanına vahdet ile gir de gör, Kırk budaklı şamdanda, kırkımız bir yanarız. Hacı Bektaş-ı Veli Sevgi muhabbeti kaynar yanan ocağımızda, Bülbüller şevke gelir, gül açar bağımızda, Hırslar kinler yok olur aşkla meydanımızda, Aslanlar, ceylanlar dosttur kucağımızda. Hacı Bektaş-ı Veli Her şeyin hayırlısı yenisidir; fakat dostun hayırlısı eski olandır. Hz. Ali Birçok kimseye dostluk gösterdim, onlardan bir karşılık görmedim, yine de dostluktan vazgeçmedim. Hz. Ali 6 / 14
Hakiki dost, sıkıntı zamanında imdada yetişendir. Hz. Ali Dostların kalbini kırmakla düşmanların arzularına hizmet etmiş olursun. Hz. Ali Menfaate dayanmayan dostluktan başka bütün dostluklar geçidir. Hz. Ali Dostlarımla dost olanları çok severim ve onların değerlerini de dostluklarının derecesiyle ölçerim. Hz. Ali Dostların üçtür; dostun, dostunun dostu, düşmanının düşmanı. Düşmanlarında üçtür; düşmanın, düşmanının dostu, dostunun düşmanı. Hz. Ali Dostuna ve düşmanına hüsnü muamele eden, dostunun muhabbetini artırmış, düşmanının adavetini azaltmış olur. Hz. Ali 7 / 14
Biri sana sırtını çevirirse üzülme, böylece dostunu düşmanını ayırt etmiş olursun. Hz. Ali Fenalıklardan uzak duran ve daima verdiği sözü yerine getiren insanlarla dostluk etmeliyiz. Hz. Ali Dostlarla buluşup konuşmak, kederlerden kurtuluşa vesiledir. Hz. Ömer Uzuvları kesmek, dostluğu kesmekten daha kolaydır. Hz. Ömer Doğru sözlü, doğru özlü insanlardan ayrılma ki, gölgelerinde yaşarsın. Onlar sana bollukta ziynet, darlıkta ıslahtırlar. Hz. Ömer 8 / 14
Dostsuz kalan şahsın durumu, sol elden mahrum kalan sağ elin durumu gibidir. İbrahim et- Temimi Ahlakı kötü insanlarla sohbet etme ki, günahlara meyletmeyesin. İmam-ı Azam İyi günde yaren, ahbap çok olur, Dar günümde dost bulunmaz, nedendir. Karacaoğlan İnsanın iyi dost ve arkadaşlardan mahrum olması, kötülük olarak ona yeter. Malik bin Dinar 9 / 14
İnsanlarla dost ol. Çünkü kervan ne kadar kalabalık ve halkı çok olursa, yol kesenlerinin beli o kadar kırılır. Hz. Mevlâna Kusursuz dost arayan dostsuz kalır. Hz. Mevlâna Dostluğundan fayda görmediğin kişinin, husumetinden sana bir zarar gelmez. Meymün bin Mihran Dost, rahatlık veren bir merhemdir. Genceli Nizâmî Arkadaşlıkta, menfaat ve zevkler; dostlukta ise, felaketler ve kederler müşterektir. Peyami Safa Her şeyin yenisi, dostun eskisi, Peyami Safa 10 / 14
Evren çiçek olsa, arı ben olsam, Dostlar dilinden tatlı bal bulamam. Pir Sultan Abdal Hiç ellerin taşı bana değmez, ille dostun gülü yaralar beni. Pir Sultan Abdal Dost yüzü görmemek çetin bir iştir; ama bu hasret, onu düşmanla beraber görmekten daha kolaydır. Sadi Düşmanlarınızla oturup kalkan, sizin dostunuz olamaz. Sadi Sana düşmanlık edecek kadar dostuna kuvvet verme. Sadi 11 / 14
Beğenilmedik yerlere gideni, asla dostluğa layık görme. Ağzı kokmuş bir kişinin artığı olunca, insan susamış olsa da canı temiz su istemez. Sadi Sevgin yoksa dost arama. Sadi Olgun bir adamı dost edinmek isterseniz, eleştirin. Basit bir adamı dost edinmek isterseniz, methedin. Sadi Dostunu ister iyi seç, ister kötü seç, İbdara düşersen seçilirler er geç. Yahya Kemâl Beyatlı Bir nazarda kalmayalım, Gel dosta gidelim gönül. 12 / 14
Hasret ile ölmeyelim, Gel dosta gidelim gönül. Yunus Emre İki cihan zindan bile olsa, benim için gül bahçesidir. İnayet dosttan olduktan sonra, kaygı ve tasaya ne hacet, Yunus Emre Tecrübe edilmiş ve güvenilir insana iyice yapış, böyle insandan sen zevk duyarsın. Yusuf Has Hacib Sadık dost, panzehirden hayırlı; fena dost da zehirden daha zararlıdır. Zemahşerî 13 / 14
Zamanımız insanlarının dostluğu çarşı yemeği gibi, rengi ve görünüşü güzel, fakat tadında iş yok. Malik bin Dinar Çiçeksiz bahçenin zevki olmadığı gibi dostsuz hayatın da zevki olmaz. Nâsır-ı Husrev Biriyle dostluk kurmak iyi bir şey, bu dostluğu sonuna kadar bağlı kalmak büyük bir iştir. Nâsır-ı Husrev Akıllı ve içindeki düğümleri çözen bir dosta sahip olan kimse ne bahtiyardır. Nâsır-ı Husrev Senin dindarlığını arttıran dost, her karşılaştığında avucuna bir altın koyan dosttan daha hayırlıdır. Bilal İbn-i Sa'd 14 / 14