HADİS USULU Yazar : Ömer b. Muhammed b. Fettuh ed-dımaşki Beykuni أتدأ تانح د ي ص ه ا عه ** ي ح د خ س ث أ زس ال 1-Hamd ile baslıyorum, gönderilmis Nebilerin en hayırlısı Hz.Muhammed e salat ve selam olsun. ذ ي أقس او انحد ث عد ج ** ك م احد أذ حد 2-Hadisin kısımları pek çoktur, her biri asagıda zikredilmistir. أ ن ا )انصح ي ( يا اذ ص م ** س اا ن ى ر أ م 3-Evvelkisi sahihtir, Onun isnadı muttasıldır, sazdan ve illetten beridir. س ع د ل ظ ات ػ ع ي ث ه ** ي ر د ظ ث ه 4-Onu adl ve zabit olan raviler kendileri gibi adl ve zabit olan ravilerden rivayet eder. Sahih hadis, zabtı ve nakli hususunda mutemettir.
)ان حس ) ان س ف غ س قا غ د خ ** ز ج ان ال كانص ح ي اا ر س خ 5-Hasen hadisin, yolları ma ruftur, Onun ricali sahih hadis ricali gibi istihar etmemistir. ك م يا ع ز ذثح ان حس ق ص س ** )انع ي ) أق س ايا ك ث س 6-Her bir hadis ki hüsn rütbesinde noksanlık vardır, o hadis zayıftır, ve zayıf hadisin pek çok kısmı vardır. )ان و ) يا أ ظ ي نه ث )ان س و ( ** يا نر ات ع 7-Nebiy e (as) izafe edilen hadis merfudur, Tabiuna izafe edilen hadis ise maktudur. )ان س د ( ان ر ص م اإلس اا ي ** ز ا حر ان ص ف ن ى ث 8-Müsned hadis muttasılul isnaddır, ta Hz.Mustafa ya (as) ulasıncaya kadar ravilerinde fasıla yoktur. ي ا ت س ع ك م ز ا ر ص م ** س اا نه ص ف )ان ر ص م ) 9-Her bir ravinin bizzat isitmesi ile Hz.Mustafa ya (as) isnadı ittisal eden hadis ise Muttasıldır.
)ي س ه س م ( ق م ي ا ع ه ص ي أذ ** ي ث م أي ا هللا أ ثأ انف ر 10-Müselsel hadisin ema vallahi bana haber verdi bir feta, كر اك ق د ح د ث قائ ا ** أ ت د أ ح د ث ذ ث س ا 11-ve keza bana onu söyledi ayakta iken veya bana söyledikten sonra tebessüm etti benzeri vasıfları vardır. )ع ص ص ( ي س اث أ ث الث ** )ي ز ( ي س يا ث الث 12-Aziz hadis, iki veya üç raviden rivayet edilendir. Meshur hadis, üçten fazla raviden mervi olandır. )ي ( ك س د ع ك س و ** ) ي ث ى ( ي ا ز ا ن ى س ى 13-Muannan hadise misal, Sai d den, Keremden.. gibi sözlerdir. Mübhem hadiste ismi söylenmeyen bir ravi vardır. ) ص ال ) ك م ي ا ق ه د ز ج ان )ع ال( ** ظ د ذ اك انر ق د 14-Herbir hadis ki onun senedindeki ravi sayısı azdır, Ona âli derler, Bunun zıddı, yani ravi sayısı çok olan hadislere nâzil denir. ي ا أظ ف ر ن األص ح اب ي ** ق ل م )ي ق ف ) ش ك 15-Ashabı Kirama söz ve fiil yönünden izafe edilen hadislere mevkuf denir. Bunu bil ve anla!
) ي س سم ( ي انص ح ات س ػ ** ق م )غ س ة ( يا ز ز ا ػ 16-Mürsel hadis, sahabenin senedden düstügü hadistir, bir ravinin tek basına rivayet ettigi hadise de garib de! كم ي ا ن ى ر ص م ت ح ال ** س اا )ي ع ( األ ص ال 17-Her bir hadis ki ittisal üzere olmaz onun isnadı munkatiul evsal oldu. ) ان ع م ( انس اق ػ ي اث ا ** ي ا أذ )ي د ن سا ( ع ا 18-Mudal olan hadisten iki ravi düsmüstür, Müdelles iki nevi üzere geldi األ ل اإلس اغ نه ** خ أ م ي ق ت أ 19-Evvelkisi, hadis senedinden seyhin düsürülmesi ve seyhin fevkinde bir raviden an ve en lafızları ile nakledilmesidir. انث ا ال س نك ص ي ** أ ص ا ت ا ت ال س ف 20-Ikincisi, ondan ravi sakıt olmadı, lakin, ravi,, bilinmeyen bir vasıfla vasıflandırıldı, ي ا خان ي ث ح ان ال ** )ان اذ ( )ان ه ب ) ق س ا ذ ال 21-Bir siga ravinin, topluluga muhalefet ettigi hadise saz denir, Meklub iki kısımdır, oku!
ت د ال زا يا ت س ا ق س ى ** ق ه ة س اا ن ر ق س ى 22-Birinci, kısım bir ravinin baska bir ravi ile degistirilmesi ve ikinci kısım da metin için isnadın kalb edilmesi, )انف س ا ( يا ق د ذ تث ح ** أ ج ع أ ق ص س عه ز ا ح 23-Ferd, bir siga ravi ile veya topluluk ile kayıtlamadıgın veya rivayetinde kasr olan hadistir. ي ا ت ه ح غ ض أ خ ف ا ** )ي ه م ( ع د ى ق د ع س ا 24-Açık olmayan ve gizli bir illeti olan hadis mualleldir, bu gizli illet ariflerce bilinir. ذ اخ ر الف س د أ ي ر ** )ي ع سب ( ع د أ م انف 25-Senedde veya metinde ihtilaf varsa, hadis usulü alimlerince muzdarib
hadis diye adlandırılır. ** )ان د ز جاخ ) انحد ث يا أذ د ي ت ط أنفاظ انس اج اذ ص ه د 26-Hadisde mudrecat, ravilerin bazı sözlerinin hadise ittisalidir. ي ا ز كم ق س ع أخ ** )ي د ت ( اع س ح ا ا ر خ 27-Her karin in, kardesinden rivayet ettigi hadise müdebbec denir. Bunu bil! )ان ف ر س ) ي ر ف ق ن ف ظا خ ا )ي ر فق ) ** ظ د ا ذ ك س ا 28-Lafız ve ve hat olarak ittifak eden hadsilere, müttefik, Lafız ve hat olarak ittifak etmeyenlere de müfterik, denir. ** )ي ذ ه ي ) ي ر ف ق انخػ ػ ظ د )ي خر ه ي ) اخ انل ه ػ 29-Sadece hat ta ittifak edene mu telif denir, bunun zıddına da muhtelif dir ve fahiselgalattır. ) ان ك س ( انف سا ت ز ا غ د ا ** ذ د ه ال ح م انر ف س ا ا 30-Münkerul ferd hadiste, bir ravi vardır ki, onun ta dili sonucunda, hadiste teferrud etmesi rededilmistir. )ي ر س ك ( ي ا اح د ت ا ف سا ** أج ا نع ف ك س ا
31-Metruk hadisde infirad eden bir ravi vardır ki, o ravinin, za fında ulema cem oldu. O red edilmistir. )ان ظ و ) انكر ب ان خ ر ه ق ان ص و ** عه ان ث ر ن ك 32-Nebi (as) üzerine yalan uydurmak ise mevdu dur. ق د أذ د كان ج س ان ك ** س ر ا: ي ظ ي ح انث 33-Cevher-i meknun gibi olan bu manzumeye Manzumetül Beykuni ismini verdim. انث الث تأز ت ع أذ د ** أق ساي ا ثى تخ س خ ر د 34-Otuz dört beyt burada tamam oldu. Tercüme internetten alınmıştır.birebir tercüme değilse de yaklaşık bir tercümedir. Arapça metin ve seslendirme Arap sitelerinden edinilmiştir. Bu çalışma, ulumulislam tarafından hazırlamıştır.