. ELEKTRĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ Staj Komisyonu GiriĢ: Staj sorumluluğunuzu yerine getirmenizin, elektrik mühendisliği eğitimi sürecinde kiģisel geliģiminize olan katkısını göz ardı etmeyiniz. Elektrik Mühendisliğinde kullanılan birçok teorik uygulama sadece yaparak, uygulayarak, ölçerek ve en önemlisi görerek kalıcılık kazanmaktadır. Staj yerlerinin seçiminde stajda hiç bir Ģey yapmayacağınız yerler yerine, yaz döneminizde ayırdığınız zamanı en verimli Ģekilde kullanabileceğiniz yerleri belirlemeye özen gösteriniz. Bunun için; a. Öncelikle staj yapacağınız yerdeki personelle görüģebilir, b. Daha önceki senelerde o firmada staj yapmıģ diğer öğrencilerle görüģebilir, c. Deneyimli meslektaģlarınızdan bilgi alabilirsiniz. Staj yerlerinizde kiģilerin sizlere bir Ģeyler öğretmesini beklemek yerine siz kiģilerden bir Ģeyler öğrenme yoluna gidiniz. Bu hem sizin kiģisel geliģiminiz hem de bağlı olduğunuz eğitim/öğretim kurumunun saygınlığına katkıda bulunacağını unutmayınız. UYARI : Staj ile ilgili tüm duyurular Elektrik Mühendisliği Bölümü Staj Panosunda ilan edilecektir. Bu duyuruların takip edilme sorumluluğu staj yapacak öğrenciye aittir. 1. Staj Süresi: Bologna sürecine tabi 2010 giriģli öğrenciler için staj I. Staj 20 iģ günü ve II. Staj 20 iģ günü olarak gerçekleģtirilecektir. Bologna sürecine tabi olmayan eski öğrenciler, Yatay ve dikey geçiģ ile gelmiģ Bologna sürecine intibakı yapılmamıģ öğrenciler için; I. Staj 30 iģ günü ve II. Staj 30 iģ günü * olarak gerçekleģtirilecektir. Birinci ve ikinci stajlar istenirse kendi içerisinde iki kısma bölünebilir. Eksik staj durumu dıģında en kısa staj yapma zorunluluğu 10(on) gündür. Örnek; 20 iģ günü olan zorunlu staj; a. 20 iģ günü hepsi aynı iģ yerinde; b. 10 iģ günü A iģ yerinde, 10 iģ günü B iģ yerinde yapılabilir. A ve B iģ yerleri için farklı Ek-16 belgeleri doldurulması zorunludur. A ve B iģyerleri için aynı staj defteri kullanılabileceği gibi iki farklı staj defteri de doldurulabilir. *ĠĢ günü: Cumartesi ve Pazar ile 30.Ağustos resmi tatil günleri, iģ günü olarak değerlendirilmemektedir. staj2012 Sayfa 1 / 9
2. Staj Yapılma Zamanı: Birinci staj giriģ yılından itibaren dördüncü yarıyıl tamamlandıktan sonra, ikinci staj altıncı yarıyıl tamamlandıktan sonra yapılacaktır. Tüm öğrenciler(bologna sürecine dahil olan veya olmayan) stajlarını 8 yarıyıllık dönemlerini bitirmeden sadece yaz dönemlerinde yapabilirler. Yaz dönemi kabulü, akademik takvime göre değiģiklik göstermekle birlikte bahar dönemi final sınavlarının bittiği haftanın sonrası ile güz döneminin kayıtların yapılacağı haftanın öncesini kapsamaktadır. 8 yarıyılını tamamlamamış I. ve II. Öğretim öğrencileri dönem içerisinde staj yapamazlar. 8 yarıyıllık normal öğretim dönemini bitirmiģ, ancak herhangi bir sebeple okulu bitirememiģ veya stajını tamamlayamayan öğrenciler Ek-16 belgesini staja baģlayacağı tarihten 3 hafta önce vermek koģulu ile staj yükümlülüklerini istedikleri zaman tamamlayabilirler. 3. Staj Yeri: Staj yerini, staj yapacak öğrencinin kendisinin bulması esastır. Bölümümüzün öğrencilerine staj yeri bulma zorunluluğu yoktur. Ancak, gerek özel sektörden gelen staj için öğrenci istekleri ve gerekse kamu tarafından gelen tüm istekler staj komisyonun değerlendirmesinden geçtikten sonra staj ilan panosunda ilan edilmektedir. Staj kontenjanı sınırlı iģletmeler için baģvuran öğrenciler arasından baģarı durumuna göre sıralama yapılarak öğrenci belirleme yoluna gidilmektedir. Staj yerlerinin kurumsal Ģirketler olması staj komisyonu tarafından önerilmektedir. Bu sizin mezun olduktan sonra karģılaģacağınız iģ hayatından mühendislik bilgisinin yanında iģ akıģını öğrenmeniz adına büyük önem arz etmektedir. Ancak, staj yeri bünyesinde en az bir elektrik mühendisi veya en az bir elektrik-elektronik mühendisi barındıran tüm Ģirketleri kapsamaktadır. Sadece Elektronik Mühendisi bulunan iģletmeler staj yeri olarak kabul edilmemektedir. Yurt dıģında staj yapacak öğrencilerin, yurt dıģında bulunan firmaya Ek-16 belgesi doldurma zorunluluğu yoktur. Ancak, yurt dıģındaki iģ yerinden staj yapacakları tarihi belirtir bir yazıyı EK-16 formuna iliģtirerek staj komisyonuna iletmeleri gerekmektedir. Staj defterlerini hem gittikleri ülkenin dilinde ve hem de Türkçe olarak doldurup teslim etmeleri gerekmektedir. staj2012 Sayfa 2 / 9
4. Staj Başvuru İşlemleri: Stajın doğru bir Ģekilde tamamlanabilmesi için bazı iģlem basamakları bulunmaktadır. Bu iģlemler aģağıda sıralanmıģtır. 4.1. Öncelikle Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi internet sitesi http://mf.kocaeli.edu.tr/basilievrak.php adresinde bulunan veya Elektrik Mühendisliği Bölümü sayfasında bulunan http://elektrik.kocaeli.edu.tr/stajesas.php adresinden EK-16 staj bilgi formunun çıktısının alınarak doldurulması gerekmektedir. 4.2. Staj sicil fiģi öncelikle öğrenci tarafından tükenmez kalemle, eksiksiz olarak doldurulup, staj yapılacak yere onaylatılmalıdır. Staj baģlama ve bitiģ tarihleri kesin olarak belirlenip forma yazılması gerekmektedir. Onaylanan kiģi/kurum açıkça belli olmalıdır. Onaylayan kiģi küçük iģletmelerde elektrik, elektrik-elektronik mühendisi olabileceği; daha kurumsal yapılarda varsa insan kaynakları yetkilisi de kabul edilmektedir. 4.3. Onaylatılan belgenin staj baģlama tarihinden en az 3 hafta önce staj ilan panosunda ilan edilen staj komisyonu görevlilerine görevlinin belirlemiģ olduğu gün ve saatlere uyularak- teslim edilmelidir. 4.4. Ek-16 belgeleri iki nüsha olarak düzenlenmelidir. Ġlgili Staj komisyonu görevlisi tarafından onaylanan belgelerin bir tanesi bölümde, diğeri ise daha sonra öğrenciye teslim edilecektir. 4.5. Bazı iģletmeler Ek-16 formuna ihtiyaç duymadan öğrencilerimizi staja kabul etmektedir. Bu durumda yine Ek-16 formu doldurulacaktır. Ancak, firmanın verdiği dokuman bu Ek-16 formuna zımbalanacak ve Ek-16 formunda firma yetkili yeri boģ bırakılacaktır. 4.6. Onaylatılan Ek-16 formlarının son teslim zamanı 15 Temmuz dur. 4.7. Ek-16 belgesi staj komisyonu tarafından onaylanan öğrenci staj defterini ve staj sicil fiģlerini öğrenci iģlerinden teslim almalıdır. 4.8. Staj defterinizde ve staj sicil fiģinde muhakkak fotoğrafınız bulunmalı ve fotoğrafınıza öğrenci iģleri tarafından soğuk damga vurulmalıdır. 4.9. Son yıllarda bazı firmalar ve kamu kurumları öğrencinin staj yapması zorunludur Ģeklinde bir yazıyı bağlı olunan üniversiteden istemekte oldukları belirlenmiģtir. Bunun için bölümümüz veya staj komisyonun böyle bir yazı verme yetkisi yoktur. Bu durumla karģılaģan öğrenciler, öğrenci bilgi istemini üzerinden staj2012 Sayfa 3 / 9
öğrenci iģlerinden not durum belgesi talep edeceklerdir. Bu talep esnasında staj ile ilgili yeri iģaretleyerek, not durum belgesinin altında yer alan öğrencinin staj yapma zorunluluğu vardır ibaresini kullanacaklardır. 4.10. Ek-16 formunun doldurulması gereken yerlerinde boģluk olan öğrencilerin staj baģvuru iģlemleri değerlendirilmez. Formun örnek olarak doldurulmuģ hali Staj Ġlan Panosunda bulunmaktadır. 5. Staj Defterlerinin Toplanması: Yaz döneminde yapılan stajlar için staj defteri ve staj sicil fiģleri güz dönemi eğitim öğretim yılı baģlangıcının üçüncü haftasında staj komisyonunca ilan edilen tarih ve saatte gerçekleģtirilecektir. Staj sicil fiģleri staj yaptıkları kurum tarafından bölümümüze gönderilen öğrencilerin belgeleri staj ilan panosunda ilan edilmektedir. Staj sicil fiģini takip görevi öğrencidedir. Bölümümüze herhangi bir Ģekilde ulaģmayan veya gelmeyen staj fiģlerini getirme yükümlülüğü öğrenciye aittir. 6. Staj Sınavı: Staj defterlerini toplandığı haftadan sonra staj sınavını yapacak staj komisyonu üyeleri tarafından staj ilan panosunda ilan edilen gün, saat ve yerde yapılacaktır. Staj defterleri komisyon üyeleri tarafından ayrıntılı olarak incelenecek; gerekli gördüğü takdirde belirlenen öğrenciler komisyon tarafından staj sınavına alınacaklardır. 8 yarıyılını tamamladıktan sonra staj sınavına giren öğrencilerin sınavları staj defterlerini teslim ettiğinde yapılır. Bu Ģekilde ara dönemde staj yapan öğrencilerin sınavı için belli bir tarih beklenilmez. 7. Staj Muafiyet Durumu: Meslek Yüksek Okullarında dikey geçiģ yapan öğrenciler ve Mühendislik Fakültesi nin diğer bölümlerinden Elektrik Mühendisliği Bölümü nde ÇAP yapmaya gelen öğrenciler birinci stajlarından muaf tutulup, ikinci stajlarını 6.yarıyılını tamamladıktan sonra yapabilirler. Yatay geçiģ ve Af öğrencileri intibak komisyonu ve staj komisyonun değerlendirme toplantısından sonra varsa staj muafiyetleri hakkında durum kesinleģecektir. staj2012 Sayfa 4 / 9
8. I. ve II. Staj Yapılma Sırası: Birinci staj ikinci sınıfın yaz tatilinde baģlar. Birinci ve ikinci stajlar aynı anda yapılamaz. Birinci ve ikinci stajlar arasında en az bir yarıyıl geçmiģ olmalıdır. Ancak 8. yarıyılını tamamlamıģ I. ve II. Öğretim öğrencileri için birinci staj sınavı yapıldıktan ve staj kabul edildikten sonra dönem geçmesi beklenmeksizin ikinci staj yapılabilir. 9. Staj Defterlerinin Doldurulması: Staj defterlerinin doldurulmasında aģağıdaki konulara dikkat edilmelidir. 9.1. Staj defterinde mutlaka staj yapılan yerin tanımı yapılmalıdır. ĠĢ yeri tanımı 3 sayfayı geçmemelidir. Örnek olarak, XYZ firması, 1500 çalıģanı mevcut, XYZ sektöründe faaliyet göstermektedir, XYZ firması x mamulünü üretmek için Ģu faaliyetleri gerçekleģtirmektedir, XYZ kurulu gücünde, XYZ adet transformatörü bulunmaktadır. 9.2. Staj defterleri günü gününe doldurulmalıdır. 9.3. Staj defterlerini el ile ve tükenmez kalem ile doldurulmalıdır. 9.4. Staj defterlerinde stajda görülen konular yazılmalı ve çok fazla teorik bilgi ilave edilmemelidir. Staj defterinde olması sizin geliģiminiz için yararlı olacağını düģündüğümüz konular Ek-1 de verilmiģtir. Staj defterlerinizde stajınızı yaptığınız firmanın iģ alanına bağlı olarak- bu konulardan en az üç tanesinin bulunmasında yarar vardır. 9.5. Staj defterinin giriģ sayfasında muhakkak staj yerinde çalıģmalarınızdan sorumlu elektrik mühendisinin Diploma veya Elektrik Mühendsileri Odası (EMO) Sicil Numarasını gösteren kaģesi bulunmalıdır. 9.6. Staj ilan Panosunda verilen konular size yol göstermek için verilmektedir. Eğer staj yerinizde bu konulardan herhangi birisi ile ilgilenmedi iseniz, staj defterine yazmayınız. Bu stajınızın eksik kabul edilmesine neden olabilmektedir. 9.7. Staj defterinin sayfaları yetmez ise ekleme yapılabilir. 9.8. Staj defteri içerisine CD, fotoğraf ve Ģemalar eklenebilir. Ancak yazılı anlatım yapılmadan sadece katalog bilgisi ve fotoğraflar bulunan staj defterleri kabul edilmez. 10. Staj Sicil Fişlerinin Doldurulması: Staj sicil fiģlerinin doldurulmasında aģağıdaki konulara dikkat edilmelidir. 10.1. Staj sicil fiģleri gerekli yerleri öğrenci tarafından tükenmez kalemle doldurularak staj yapılacak yere teslime edilmelidir. 10.2. Staj sicil fiģleri staj yapılacak kurum/kiģinin inisiyatifine bağlı olarak; ağzı mühürlenmiģ Ģekilde öğrenciye veya Kocaeli Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölüm BaĢkanlığına posta yolu ile gönderilmelidir. Posta yolu ile gönderimlerde sorumluluk öğrenciye aittir. staj2012 Sayfa 5 / 9
11. Sigorta Belgesi: Birçok staj yeri öğrencilerin staj döneminde sigortalı olarak görevlendirmektedir. Tüm Sigorta iģlemleri öğrenci iģleri tarafından yapılmaktadır. Elektrik Mühendisliği Bölümü teslim etmiģ olduğunuz Ek-16 formlarını en geç 3 hafta içerisinde öğrenci iģlerine ulaģtırmaktadır. Bu tarihten sonra öğrenci iģlerinden sigorta belgenizi talep edebilirsiniz. Elektrik Mühendisliği Bölümü kesinlikle sigorta belgesi vermemektedir. staj2012 Sayfa 6 / 9
Ek-1: 1. Staj yerindeki elektriksel donanım ve cihazlar hakkında genel bilgiler 2. Staj yerinde kullanılan motorların d. Kullanım amaçları e. ÇeĢitleri i. Doğru Akım Motorları ve ÇeĢitleri ii. Alternatif Akım Motorları ve ÇeĢitleri f. Özellikleri g. Kontrol yöntemleri i. Yıldız - Üçgen Yol verme ii. Evirici (Inverter-Frekans Konvertörü) ile kontrol vb. 3. Motor Sürücü Devrelerinin (Inverter - Frekans Konvertörü vb.) Özellikleri 4. Hareket Kontrol Tekniği Ekipmanları (Motion Control Units) a. Hareket Kontrolde kullanılan motor çeģitleri i. DA servo motorlar ii. AA servo motorlar b. Hareket Kontrolde kullanılan sürücü çeģitleri ve özellikleri c. Hareket Kontrolde kullanılan yazılımlar ve özellikleri d. Hareket Kontrol Uygulama Örnekleri (Uçan testere, Rotatif kesim vb.) 5. Staj yerinde kullanılan jeneratörlerin a. Kullanım amaçları b. ÇeĢitleri i. Doğru Akım Generatörleri ve ÇeĢitleri ii. Alternatif Akım Generatörleri ve ÇeĢitleri c. Özellikleri d. Aktif Reaktif Güç Ayarı e. Kontrol yöntemleri 6. Transformatörler a. Yapıları b. Bağlantı ġekilleri c. Paralel Bağlanma KoĢulları d. Transformatör Koruma Ekipmanları i. Bucholtz Rölesi ii. Diferansiyel Röle iii. Toprak Kaçak Rölesi e. ÇeĢitleri i. Güç Transformatörleri ii. Dağıtım Transformatörleri iii. Oto transformatörleri iv. Ölçü Transformatörleri *Akım Transformatörleri *Gerilim Transformatörleri 7. Kesintisiz Güç Kaynakları (UPS) çeģitleri ve özellikleri 8. Temel Devre Elemanları a. Dirençlerin özellikleri ve çeģitleri b. Bobinlerin özellikleri ve çeģitleri c. Kapasitelerin özellikleri ve çeģitleri staj2012 Sayfa 7 / 9
d. Yarıiletken Elemanların özellikleri ve çeģitleri i. Diyot Köprü Diyot Hızlı Diyot ii. Transistör iii. Tristör Triyak iv. Mosfet IGBT 9. Ölçü Aletleri a. Voltmetreler, ampermetreler, wattmetreler b. Aktif-Reaktif Sayaçlar c. Harmonik Analizörleri 10. Staj yerinde kullanılan kumanda elemanları a. Kontaktörler- Röleler b. Zaman röleleri c. Koruma röleleri d. Selenoid valfler e. Pako Ģalterler f. Sınır anahtarları g. Sensörler (Algılayıcılar) 11. Kompanzasyon Sistemi a. Statik Kompanzasyon Sistemleri b. Dinamik Kompanzasyon Sistemleri c. Kompanzasyonda kullanılan reaktif güç kontrol rölesi i. Rölenin Özellikleri ii. Röle Ayarları d. Kompanzasyon Kontaktörü ve Özellikleri e. Kompanzasyon Kondansatörleri ve Özellikleri 12. Staj yerinde kullanılan PLC ler a. ÇeĢitleri b. Görevleri c. Ek donanımları i. Dijital GiriĢ/ÇıkıĢ (I/O) Modülleri ii. Analog GiriĢ/ÇıkıĢ (I/O) Modülleri iii. Operatör panelleri (Dokunmatik ve Klasik) 13. Aydınlatma Projeleri a. Proje çiziminde kullanılan programın özellikleri b. Aydınlatma hesapları ve yöntemleri c. Aydınlatma projelerinde kullanılan armatür çeģitleri ve özellikleri d. Aydınlatma projelerinde kullanılan lamba çeģitleri ve özellikleri e. Aydınlatma projelerinde kullanılan semboller f. Zil ve diyafon tesisatı çizimi ve özellikleri g. Yangın alarm tesisatı çizimi ve özellikleri h. Örnek bir aydınlatma projesinin hesap ve çizimlerinin ayrıntılı anlatılması 14. Dağıtım Projeleri a. Proje çiziminde kullanılan programın özellikleri b. Dağıtım hesapları ve yöntemleri c. Dağıtım projelerinde kullanılan direklerin seçimi ve özellikleri d. Dağıtım projelerinde kullanılan semboller staj2012 Sayfa 8 / 9
e. Yer altı ve havai hatlar ve özellikleri f. Örnek bir dağıtım projesinin hesap ve çizimlerinin ayrıntılı anlatılması 15. Aydınlatma, Enerji Ġletimi ve Dağıtımında kullanılan kablo çeģitleri ve özellikleri 16. Enerji Ġletim ve Dağıtımında kullanılan direk tipleri ve özellikleri 17. Yüksek Gerilimde Kullanılan Ekipmanlar a. Ġzolatörler b. Ark boynuzları c. Parafudrlar d. Paratonerler e. Koruma iletkenleri..vb. 18. Kesici ve Ayırıcılar a. Kesici ÇeĢitleri ve Özellikleri b. Ayırıcı ÇeĢitleri ve Özellikleri c. Kullanım yerleri 19. Topraklama a. Topraklamanın Önemi ve Gerekliliği b. ÇeĢitleri c. Topraklamada kullanılan elemanlar ve hesapları d. Topraklama direncinin ölçümü ve yöntemleri 20. Genel arızalar ve giderilme yöntemleri staj2012 Sayfa 9 / 9