ANMED ANADOLU AKDENİZİ Arkeoloji Haberleri 2012-10 News of Archaeology from ANATOLIA S MEDITERRANEAN AREAS (Ayrıbasım/Offprint) Suna - İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü Suna & İnan Kıraç Research Institute on Mediterranean Civilizations
Perge 2011 Halûk ABBASOĞLU 2011 yılı Perge Kazı ve Onarım Çalışmaları, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Antalya Bölgesi Arkeoloji Araştırmaları Merkezi tarafından, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü nün iki ayrı izniyle 04 Ağustos -18 Eylül 2011 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmamız ilk aşamada Antalya Müzesi Müdürlüğü nün Başkanlığında restorasyon ve temizlik çalışmalarıyla başlamış, 08 Ağustos 2011 tarih ve 2011/2103 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince de 06 Eylül 2011 tarihinden itibaren başkanlığımda devam edilmiştir *. 2011 çalışmalarımız iki ana grupta incelenebilir: I. Kazı Çalışmaları A. Sütunlu Cadde Sütunlu Cadde çalışmaları 2010 kazı sezonunda doğu cephesi açığa çıkarılan olası çeşme yapısının güney cephesi çevresinde ve doğu-batı doğrultulu Sütunlu Cadde nin (Jb) batı caddesinde yürütülmüştür (Res. 1). Kazı çalışmaları ile olası Çeşme yapısının güney cephesi, söz konusu yapının batı caddesiyle olan ilişkisi, ayrıca batı caddesinin kentsel tasarım içerisinde nasıl oluşturulduğu ve evrelerinin saptanması amaçlanmıştır. Kazılar olası çeşme yapısının güney cephesinde ve doğu -batı doğrultulu Sütunlu Cadde nin (Jb) batı caddesinde iki ayrı açmada sürdürülmüştür. Bu iki açmayı 2009 kazı çalışmalarında bulunan geç dönem duvarı uzantısı ayırmaktadır. Çeşme olduğu düşünülen yapının güney cephesinde yürütülen kazılarda kavşakta (O), 2009 yılı kazı çalışmalarında bulunan doğu-batı doğrultulu atık su kanalının batısında, cadde tabanının üzerine oturan ve 0,37 m. kalınlığa sahip harç taban izlenmiştir. Tabanın üst seviyesinde devam eden çalışmalarda yedi satırlık Eski * Kazımız, T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü nün yanı sıra DÖSİMM ve İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü Bilimsel Araştırmalar Yürütücü Sekreterliği tarafından parasal yönden desteklenmiştir. Ayrıca, Suna - İnan Kıraç Vakfı, Kültür Bilincini Geliştirme Vakfı, Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB), ITM Turizm ve Türk Tarih Kurumu nun da katkıları olmuştur. Excavation and repair work at Perge was carried out with two permits issued by the General Directorate of Cultural Heritage and Museums between 4 August and 18 September by the Antalya Region Archaeological Research Centre of Istanbul University s Faculty of Letters. The work started with restoration and cleaning work done under the direction of the Antalya Museum and with the decision no. 2011/2103 dated 8 August 2011 by the Cabinet. It continued under my direction as of 6 September 2011 *. Our work in 2011 can be grouped under two headings. Excavation Work and Conservation, Repair, Arrangement and Documentation Works. I. Excavation Work A. Colonnaded Street Work in the colonnaded street was conducted along the south façade of the possible fountain structure, whose east façade was exposed in 2010, and in the western part of the east-west colonnaded street (Jb) (Fig. 1). The excavation work aimed at clarifying the south façade of the possible fountain structure and its connection with the west street as well as the establishment of the west street within the urban design and its phases. Two trenches were dug on the south façade of the fountain structure and in the western side of the eastwest colonnaded street (Jb). These two trenches are separated from each other by the late period wall uncovered in 2009 campaign. In the digs at the south façade of the fountain structure, a mortar flooring 0.37 m. thick was recovered on the street floor west of the east-west waste water channel uncovered in 2009. Excavations in the upper levels of * Our excavations were supported financially by the Ministry of Culture and Tourism General Directorate of Cultural Heritage and Museums, as well as DÖSİMM and Istanbul University Rectorate s Executive Secretariat of Scientific Research. In addition, the Suna & İnan Kıraç Foundation, the Foundation of Cultural Awareness, the Union of Turkish Travel Agencies (TÜRSAB), ITM Tourism and the Turkish Historical Society made contributions. 82
Yunanca yazıtlı, silindir formlu, bir heykel kaidesi, geçen kazı sezonlarında üç parçası bulunan Tritonlu kesik alınlığın dördüncü parçası (Res. 2) ve mermer bir Satyros başı ele geçmiştir. Ayrıca, harç tabanın belgelenip kaldırılması sırasında gözlemlenen yanık tabakada, bronz aplik baş bulunmuştur. Batı istikametine doğru ilerlenip harç tabanın da kaldırılmasıyla tamamen açığa çıkan olası çeşme yapısının güney cephesindeki girişin sonraki bir dönemde orthostat duvarı ile kapatıldığı tespit edilmiştir. Doğu-batı doğrultulu Sütunlu Cadde nin (Jb) batısında yapılan çalışmalarda cadde tabanının, olası çeşme yapısının güney cephesi önündeki tabana göre daha iyi korunageldiği gözlemlemiştir. Söz konusu durumun olası çeşme yapısının güney cephesi önündeki cadde tabanının altında bulunan atık su kanalları nedeniyle tabanın yer yer çöktüğü tespit edilmiştir. Alanda batıya doğru ilerlendikçe kesitte görülen stylobatın kuzeyinde, cadde tabanı üzerinde bir yükseltiyle oturtulmuş düzgün blok taşların doğu-batı doğrultulu sütunlu caddenin su kanalını oluşturduğu saptanmıştır. Kanalın taşlarına bitişik olarak doğu-batı doğrultulu caddenin 4. postamenti kaidesi ile birlikte in situ olarak bulunmuştur. Söz konusu iki açmada çalışmalar tamamlandıktan sonra, 2009 yılında tespit edilen geç dönem duvarı uzantısının belgelenip kaldırılmıştır. Bu çalışma sırasında bulunan çok sayıda yazıtlı arkhitrav bloğu, mermer ve granit sütunlar, sütun başlıkları, kaide parçaları, yapıya ait olabileceği düşünülen blok taşlar vinç yardımıyla düzenlenmiştir. Aynı zamanda kazı alanı içerisindeki olası çeşme yapısına ait olduğu düşünülen mimari elamanlar yapının çevresinde uygun bulunan yerlere, caddeye ait olanlar ise köşe postamentinin yaklaşık 10,75 m. güneybatısına vinç yardımıyla kaldırılmıştır. Kazı çalışmaları sırasında galeriye ait granit sütun gövdeleri, kireçtaşı postamentler ve mermer korinth başlıklarının yanı sıra yazıtlı arkhitrav parçaları, farklı düzenlerde sütun ve sütun başlığı parçaları, az sayıda heykel parçası ile az sayıda bronz sikke envanterlenmiş. Az sayıda cam kap parçası, az sayıda keramik kap parçası, çok sayıda metal obje ile çok sayıda mimari eleman (mermer parapet ve süpürgelik parçaları) bulunmuştur. Alanın bu seneki kazı çalışması sona erdikten sonra, kazı alanı içerisinde düzenleme çalışmaları, genel temizlik, fotoğraflama ve çizim çalışmaları yapılmıştır. B. Tiyatro Tiyatronun koruma ve onarım projesi kapsamında, orkhestrada yağmura bağlı olarak biriken suyun, yapının temellerine verdiği zararın tespiti ve antik drenaj Res. 1 Doğu-batı doğrultulu Sütunlu Cadde, kazı sonrası genel görünüm Fig. 1 East-west colonnaded street, general view after excavations the floor produced a cylindrical statue base bearing a seven-line inscription in ancient Greek, the fourth piece of the cut-pediment with triton (Fig. 2) and a marble Satyr head. In addition, a bronze applique head was found in the burnt layer observed when the documented mortar flooring was being lifted. As progress was made westward and the entranceway in the south façade of the possible fountain was exposed, it was seen that it was later blocked with a wall of orthostats. The work in the western part of the east-west colonnaded street (Jb) showed that the street s floor was better preserved than the floor in front of the south façade of the possible fountain structure. It was understood that the floor of the latter collapsed in places because of the wastewater channels underneath it. As work progressed westward, it was observed north of the stylobate seen in the profile that dressed stone bocks resting on the street floor constituted the water channel of the east-west colonnaded street. The fourth postament of the east-west street was found in situ together with its base, adjoining the blocks of the channel. Upon the completion of the work in both trenches, the later period wall, which had been uncovered in 2009, was documented and removed. Numerous items were uncovered in the course of this work. Inscribed architrave blocks, marble and granite columns, column capitals, base fragments, and stone blocks that possibly belonged to the structure were arranged using a crane. Architectural elements belonging to the possible fountain structure were placed in appropriate spots nearby while those belonging to the street were placed about 10.75 m. southwest of the corner postament. In the course of excavations, granite column shafts, limestone postaments and marble Corinthian capitals as well as 83
Res. 2 Doğu-batı doğrultulu Sütunlu Cadde, kesik alınlık parçasının Triton kabartmalı yan kısmı Fig. 2 East-west colonnaded street, cut-pediment fragment, lateral side with triton relief sisteminin işlevselliğini belirlemek amacıyla; orkhestranın doğuda proskenion ile paralel olarak birleştiği orta kısımda bir sondaj açılması amaçlanmıştır. Kazı çalışmasına geçmeden önce cavea ve orkhestrada bitki temizliğinin yanı sıra doğal etkenlerden dolayı aşınmaların görüldüğü orkhestra zeminindeki kot farklılıklarını gidermek için tesviye çalışmaları yapılmıştır. Gerçekleştirilen tesviye işlemi ile orkhestranın çevresini sınırlandıran bloklar görünür hale getirilmiştir. Bu bloklar takip edilerek zeminin asıl seviyesi belirlenerek tesviye çalışılmaları yapılmıştır (Res. 3). Tiyatroda önceki yıllarda yapılan kazılarda, kuzey parodos girişinin su basman seviyesinde ortaya çıkarılmış antik drenaj kanalından hareketle orkhestrada olması muhtemel benzeri kanal için, orkestranın hyposkenion girişi ile birleştiği bölümde 3,50x3,60 m. ölçülerinde 2 m. derinliğinde bir sondaj açılmıştır (Res. 4). Sondajda, yalnızca keramik ve tuğla parçaları ve 3 adet bronz sikkeye rastlanmıştır. Seviye inildikçe koyu gri renkli, homojen, nemli ve killi yapıdaki toprak tespit edilmiştir. Sondaj çalışmalarında mimari herhangi bulguya rastlanmamış ve sondaj kendi toprağı ile kapatılmıştır. II. Koruma, Onarım, Düzenleme ve Belgeleme Çalışmaları Bu çalışmalar ilk gün başlamış ve kazı sonuna kadar devam etmiştir. A. Anastylosis ve Düzenleme Kültür Bilincini Geliştirme Vakfı nın düzenlediği Bir Sütun da Sen Dik Kampanyası kapsamında Agora ve Hellenistik Kule arasında yer alan galeri, kuzey güney doğrultulu sütunlu cadde üzerindeki P1 anıtı çevresi, genişletilmiş doğu galeri ve kavşakta (O) toplam 24 adet mermer ve granit sütun ayağa kaldırılmıştır. Öncelikle çalışılacak alanlardaki sütun parçaları, postamentleri ve kaideleri incelenerek sağlamlıkları kontrol edilmiştir. Res. 3 Tiyatro (A), temizlik ve anastylosis çalışmaları Fig. 3 Theatre (A), cleaning and anastylosis work inscribed architrave fragments, column and capital fragments of various orders, few statue fragments and few bronze coins were inventoried. A few glass vessel fragments, a few potsherds, numerous metal objects and numerous architectural elements (marble parapet and shoe mould fragments) were uncovered. Following the excavation work, arrangement of the site, overall cleaning, photography and drawings were done. B. Theatre Within the framework of the restoration and conservation project it was decided to dig a sounding in the central part of the theatre where the orchestra joins the proskenion in the east. This was done to determine the level of destruction caused by rainwater collecting in the orchestra and the level of functionality of the ancient drainage system. Before the start of excavation work, vegetation was cleared from the orchestra and stage in addition to the levelling work on the orchestra floor where deterioration due to natural causes has been attested. As a result of the levelling work the blocks encircling the orchestra became visible. Levelling work was done when the actual floor level was determined by following these blocks (Fig. 3). Based on the ancient drainage channel of the north parodos uncovered at foundation level, a sounding trench 3.50x3.60 m. and 2.00 m. deep was dug where the orchestra joins the entranceway of the hyposkenion. This was done to find a similar drainage channel in the orchestra (Fig. 4). The small finds include only potsherds, brick fragments and three bronze coins. As the level was lowered, the earth fabric turned dark grey, homogenous, damp and clayey. No architectural finds were uncovered in the sounding, which was covered back with its own earth. 84
II. Conservation, Repair, Arrangement and Documentation Works These works started the very first day and continued to the very end of the campaign. A. Anastylosis and Arrangement Res. 4 Tiyatro (A), orkhestranın hyposkenion girişi ile kesiştiği alanda açılan sondaj Fig. 4 Theatre (A), bounding trench dug where orchestra adjoins the entranceway to the hyposkenion Daha sonra yerinde sağlam vaziyette bulunan postamentler, epoksi reçine ve fumed silica karışımı ile desteklenerek teraziye alındıktan sonra hidrolik kireç esaslı harç ile dolguları yapılmıştır. Parçalı kırık veya çatlama tespit edilen postamentler, kırıklarından ayrılarak epoksi reçine yardımı ile tekrar bir araya getirilmiş ve teraziye alınmıştır. Öncelikli olarak mevcut kaideler sağlamlaştırılarak kullanılmış, kaidesi bulunmayan postamentler üzerine Antik Çağ da da kullanılmış olan Prokonnesos (=Marmara Adası) mermerinden yeni yaptırdığımız kaideler yerleştirilerek teraziye alma ve sabitleme çalışmaları yapılmıştır. Kırık halde bulunan sütunlar epoksi reçine ile fumed silica karışımı ve fiber çubuk kullanılarak yapıştırılmış ve vinç yardımı ile kaide üzerine yerleştirilmiş ve teraziye alınarak sabitlenmiştir. Çatlakları bulunan granit veya mermer sütunlarda epoksi reçine ve fiber çubuk ile sağlamlaştırma yapılmıştır. 2011 sezonu anastylosis çalışmalarının gerçekleştiği bir diğer yapı tiyatrodur. Daha önceki senelerde doğal nedenlerle orkhestraya devrilmiş olan caveanın korkuluk levhaları ve aralarındaki Herme biçimli direk yuvaları vinç yardımıyla orkhestra zemininden kaldırılarak orijinal yerlerine yerleştirilmiştir (Res. 3). Anastylosisin ardından korkulukların restorasyon ve konsolidasyonu yapılarak, mevcut durumları sağlamlaştırılmıştır. B. Onarım 1. Hellenistik Kuleler: Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü nün izniyle başlanan Hellenistik Batı Kulelerin konsolidasyonda ilk ihale süresi içinde ön görülen çalışmalar bitmiştir. 2011 yılında kulelerin onarımı ile ilgili dört proje tarafımızdan yaptırılmış ve bunlara bilgisayar ortamında herhangi bir depreme karşı korunma amacıyla simülasyon denemeleri gerçekleştiril- Within the campaign Erect a Column: Saving Perge launched by the Cultural Awareness Foundation, a total of 24 columns of marble or granite have been re-erected in the gallery between the agora and the Hellenistic tower, around monument P1 on the north-south colonnaded street, in the widened east gallery and at the crossroads (O). First of all, column fragments, postaments and bases in the areas to work were examined to check their strength. Then postaments in situ were reinforced with epoxy resin and fumed silica mixture; stabilised and missing parts were filled with hydraulic limebased mortar. Broken or fractured postaments were put together using epoxy resin and stabilised. First of all, extant bases were secured, and newly manufactured bases of Proconnesian marble were placed on top of the postaments whose bases were missing, stabilised and fixed. Broken columns were fitted with a mixture of epoxy resin and fumed silica using fibre rod. Then columns were erected on top of bases using a crane, stabilised and fixed. Fractured granite or marble columns were reinforced with epoxy resin and fibre rod. Another building requiring anastylosis work in 2011 was the theatre. Balustrades and Herme-shaped baluster sockets, which had fallen into the orchestra in the previous years due to natural causes, were lifted using a crane and placed in their original locations (Fig. 3). Following the anastylosis, restoration and consolidation of the balustrades were done and their positions were secured. B. Repair Work 1. Hellenistic Towers: In the consolidation work initiated with the permission of the General Directorate of Cultural Heritage and Museums, the work foreseen for the first stage was completed. In 2011 we had four projects prepared and digitally tested with simulators against earthquakes. Consequently, the project prepared by METU yielded the best results. In this context, we will apply to the General Directorate for the continuation of the repair work. 2. Demetrios-Apollonios Arch: The repair of the arch was initiated with the permission of the General Directorate of Cultural Heritage and Museums and the tender awarded by the Antalya Relevé Directorate. 85
miştir. Bunun sonucunda ODTÜ ce yapılan proje en uygun sonuçlar vermiştir. Bu bağlamda kulelerin onarımının devamı için Genel Müdürlüğe başvurulacaktır. 2. Demetrios-Apollonios Takı: Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü nün izniyle Antalya Röleve Müdürlüğü nce ihalesi yapılan takın onarımına başlanmışsa da ihaleyi alan firmanın sahibinin vefatı nedeniyle uzun zamandan beri arzuladığımız ve programladığımız bu çalışma maalesef gerçekleşememiştir. Onarım için gerekli açılan temel çukurları temeller zarar görmesin diye tarafımızdan doldurulmuştur. Şu anda bu ihalenin tasfiyesi Aksu Belediye Başkanlığı ve Antalya Röleve Müdürlüğü nce devam etmektedir. Sonuçlandığında bu iş için ayrılan ödenekle bu çalışmaya devam etmek gerekmektedir. 3. Tiyatro ve Stadion Drenaj Projesi: Önceden yapılmış olan Tiyatro ve Stadion Drenaj Projesi nin uygulanması ödenek koşulları dikkate alınarak ikiye bölünmüştür. Bu bağlamda tiyatro öncelikli olarak planlanmış, bununla ilgili kazı ve belgeleme çalışmaları aşağıda ayrıca belirtilmiştir. Bunların sonucunda bu tiyatro drenaj çalışması Antalya Müzesi Müdürlüğü nün iş birliğiyle 2011 Aralık ayında başlanmıştır. C. Belgeleme Belgeleme çalışmaları üç ana başlık altında toplanabilir. Jeoradar Çalışmaları a. Nekropolis: 2006 yılında kazı çalışmalarının başladığı Perge Batı Nekropolis 159 numaralı parselde, kazılmamış alanlarda mezar tiplerini saptamak amacıyla jeoradarla ölçümler yapılmıştır. Daha önceki yıllarda kamulaştırılmış ve tel örgüyle çevrilmiş 159 numaralı parsel arazi uygulamasında kolaylık sağlanması amacıyla 6 alana ayrılmış ve ölçümler gerçekleştirilmiştir. Yapılan ölçümlerde münferit kaya blokları tespit edilmiş ve bunların lahit mezarlar olabileceği düşünülmüştür. b. Tiyatro: Tiyatronun drenaj projesi kapsamında, yapının içi ve dışında zemin altında bir su kanalının varlığının tespiti için jeoradar çalışmaları yapılmıştır (Res. 5). Bu çalışmalarda tiyatronun sahne yapısı içinde yarım daire şeklinde ve 1 m. profil aralıklarıyla 4 adet radar ölçüsü alınmıştır ve daha sonra çizgisel profillerde ölçümler yapılmıştır. Benzer bir çalışma tiyatro dışında da yapılmıştır. Jeoradar ölçümleri sonucunda yapının içi ve dışında münferit bir taş veya blok dışında başka malzemeden yapılmış su kanalına benzer bir yapının varlığına rastlanmamıştır. Res. 5 Tiyatro (A), orkhestrada yapılan jeoradar çalışmaları Fig. 5 Theatre (A), georadar work in the orchestra However, as the owner of the company passed away, this long-desired work could not be realised. The pits dug for foundations were filled by us in order to prevent any damage to the foundations. The tender is currently being dissolved by the Antalya Relevé Directorate and the Aksu Municipality. When it is concluded, then work should be continued with the funds reserved for this purpose. 3. Drainage Project for the Theatre and Stadium: Implementation of the Drainage Project for the Theatre and Stadium was divided into two based on the terms of available funds. Thus, the theatre was given priority, and relevant excavation and documentation work are reported below. Consequently the drainage work at the theatre was started in December 2011 with the collaboration of Antalya Museum Directorate. C. Documentation Documentation work can be grouped under three headings: 1. Georadar Surveys a. Necropolis: Georadar surveys were conducted in Lot 159 of the west necropolis, where excavations started in 2006, in order to identify any remains still buried in the unexcavated areas. Formerly appropriated and encircled with a wire fence, Lot 159 was divided into 6 sectors for facilitation of implementation. Surveys yielded individual rock blocks, which were thought to be sarcophagi. b. Theatre: Within the drainage project of the theatre, georadar surveys were conducted inside and outside the structure in order to identify the presence of a water channel beneath the ground (Fig. 5). So, in the stage 86
Res. 6 Havadan kentin genel görünümü Fig. 6 Aerial view of the city building four semi-circular radar measurements were taken at a profile interval of 1 m. and then linear measurements were taken. Similar work was also conducted outside the building. Consequently, no construction built with individual stone or block or any other materials resembling a water channel was identified inside or outside the structure. 2. Anıtsal Çeşme (F.3) Röleve Çalışmaları Akropolis in güney eteğinde bulunan F.3 Anıtsal Çeşme nin koruma ve düzenleme projesi kapsamında röleve çalışmaları yeni teknik olanaklarla tekrar gerçekleştirilmiştir. Gerekli bitki temizlikleri yapıldıktan sonra çeşmenin rölövesi, kesit ile görünüşleri Total Station yardımıyla çizilmiş ve belirli yerlerin (postament, kaide vs.) detay çizimleri yapılmıştır. Restütisyon çalışmalarına yönelik olarak, çeşmenin etrafında bulunan daha önceki yıllarda yapılmış kazılarda ortaya çıkarılmış mimari elemanlar (sütun başlığı, arkithrav, friz, geison, sima vb.) gruplandırılarak, çizimleri yapılmış olup, bu çalışma bir Yüksek Lisans tezi olarak değerlendirildikten sonra uygulamaya geçilecektir. 3. Hava Fotoğrafları ile Kentin Belgelenmesi 2011 yılı kazı çalışmaları bünyesinde kentin havadan fotoğraflarının çekilmesi planlanmıştır. Bu bağlamda Güney Hamamı, Hellenistik Kapı, Macellum, Sütunlu Cadde, Nymphaeumlar (F.2-4), Konutlar ve Nekropolis te bitki temizliği yapılmış ve fotoğraf çekimine hazır hale getirilmiştir. Daha sonra zeplinle kent havadan fotoğraflanmıştır. Bu çalışmada kentin havadan görünümünün yanı sıra, Roma İmparatorluk Dönemi nde yapılmış avlu, F.2 ve F.4 Çeşmeleri, Hellenistik Kapı, Sütunlu Cadde ve F.3 Çeşmesi, Kuzey Hamamı, Cornutus Palaestrası, Akropolis, Batı Kapı, Batı Nekropolis, Konutlar, Surlar, Tiyatro ve Stadion un fotoğrafları çekilmiştir (Res. 6). C. Küçük Buluntuların Onarımı Kazı esnasında bulunmuş olan tüm, pişmiş toprak, cam ve metal buluntular ile sikkeler, kazı barakası ve kazı evinde oluşturulan laboratuarlarda, Konservatör Ö. Toprak tarafından yöntemlerine uygun olarak temizlenmiş, kırık parçalar birbirlerine yapıştırılarak tümlenmiştir. Bu çalışmaların sonunda 3 adet envanterlik eser, 47 adet etüdlük sikke Antalya Arkeoloji Müzesi ne teslim edilmiştir. 2. Relevé Work on the Monumental Fountain (F.3) Relevé work on the monumental fountain (F.3) located at the south foot of the acropolis hill was redone implementing new technologies within the frame of the conservation and arrangement project. Following the clearing of vegetation, relevé, cross section and elevations were drawn using Total Station, and details were drawn for particular points such as postaments and bases. For restoration purposes, architectural elements around the fountain such as capitals, architraves, friezes, geison, and sima, uncovered in previous campaigns, were grouped and their drawings were made. They will be assessed within a master s thesis and then implemented. 3. Aerial Photographic Documentation of the City It was planned to photograph the city from the air within the 2011 campaign. For this purpose, the south baths, Hellenistic gate, macellum, colonnaded street, nymphaea (F.2-4), houses and necropolis were cleared of vegetation in order to facilitate photographic documentation. The aerial photography was then realised using a zeppelin. In addition to a general view of the city, the photographic work covered the Roman Imperial period courtyard, fountains F.2 and F.4, Hellenistic gate, colonnaded street, fountain F.3, north baths, Cornutus palaestra, acropolis, west gate, west necropolis, houses, city walls, theatre and stadium were photographed (Fig. 6). C. Restoration of Small Finds Intact terra cotta, glass and metal finds as well as coins uncovered in the course of excavations were cleaned and fixed by conservator Ö. Toprak at the laboratories established in the site and at the excavation house. As a result, three items worth inventorying and 47 coins of study value were turned over to Antalya Museum. 87