SAKARYA ÜNİVERSİTESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ FAALİYETLERİNİN TANITILMASI

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ FAALİYETLERİNİN TANITILMASI Öğr. Gör. Dr. Metin BAYRAM, Sakarya Üniversitesi İSG Koordinatörü 30.06.2016

1. 6331 Sayılı Yasa Kapsamı ve Uygulanma Aşamaları 2. İSG Hizmetlerinin Planlanması ve Koordinasyonu 3. İSG Hizmetlerinin Uygulanması 4. İSG Hizmetlerinin İzlenmesi ve Denetlenmesi 5. Sonuç, Tartışma ve Öneriler

SAÜ; 1. 6331 Sayılı Yasa Kapsamı ve Uygulanma Aşamaları 2. İSG Hizmetlerinin Planlanması Koordinasyonu 3. İSG Hizmetlerinin Uygulanması 4. İSG Hizmetlerinin İzlenmesi ve Denetlenmesi 5. Sonuç, Tartışma ve Öneriler

1. 6331 Sayılı Yasa Kapsamı ve Uygulanma Aşamaları İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İLK KEZ MÜSTAKİL BİR KANUNDA ELE ALINDI. İş Kanunu: 3008 sayılı, 1936 931 sayılı, 1967 1475 sayılı, 1971 4857 sayılı, 2003 6331 sayılı İSG Kanunu, 30/06/2012 6331 Sayılı İSG Kanunun İş Kanunundan Temel Farkı: İş Kanunlarında çalışan kavramı sadece işçileri kapsarken 6331 sayılı kanun ile çırak ve stajyerler dahil işçi, memur, işveren olmak üzere tüm çalışanlar yasa kapsamına alınmıştır.

1. 6331 Sayılı Yasa Kapsamı ve Uygulanma Aşamaları KAMU VE ÖZEL SEKTÖR GÖZETMEKSİZİN TÜM ÇALIŞANLAR KANUN KAPSAMINA ALINDI. Kapsam: Sayı sınırı olmaksızın, Memur, işçi, işveren, çırak, stajyer tüm çalışanlar, Kamu ve özel sektöre ait bütün işler ve işyerleri, Tarım vb. dahil tüm işkolları İstisna: TSK, emniyet, afet müdahale ekipleri, ev hizmetleri, kendi nam ve hesabına tek başına çalışanlar

1. 6331 Sayılı Yasa Kapsamı ve Uygulanma Aşamaları Kuralcı bir yaklaşım yerine önleyici yaklaşım esas alındı. Kanun, iş kazası veya meslek hastalığı yaşanmadan önce önlem almaya yöneliktir. TESTİ KIRILMADAN ÖNCE

1. 6331 Sayılı Yasa Kapsamı ve Uygulanma Aşamaları ÜNİVERSİTE VE DİĞER EĞİTİM KURUMLARI C SINIFI AZ TEHLİKELİ İŞLER KATEGORİSİNE GİRMEKTEDİR. Tehlike sınıfı tespitinde; işyerinin yaptığı asıl iş esas alınır. İşyeri hekimi, her tehlike sınıfında çalışabilir. A Sınıfı Uzman Çok tehlikeli B Sınıfı Uzman C Sınıfı Uzman Tehlikeli Az tehlikeli

1. 6331 Sayılı Yasa Kapsamı ve Uygulanma Aşamaları YASA BİRDEN FAZLA İŞVERENİN OLDUĞU YERLERDE VEYA AYNI ÇALIŞMA ALANINI PAYLAŞAN İŞYERLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KONUSUNDA KOORDİNASYON SAĞLANMASINI EMREDİYOR. SAÜ de; 5 Enstitü 17 Fakülte 4 Yüksekokul 3 Bölüm Başkanlığı 15 Meslek Yüksekokulu Olmak üzere 44 ayrı işyeri var. İşveren koordinasyonu sağlamakla görevli

1. 6331 Sayılı Yasa Kapsamı ve Uygulanma KAMUDA KANUNUN BAZI HÜKÜMLERİ AŞAMALI OLARAK HAYAT GEÇİRİLEREK YENİ DURUMLARA UYUM KOLAYLAŞTIRILMASI ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR. Aşamaları

1. 6331 Sayılı Yasa Kapsamı ve Uygulanma Aşamaları 2. İSG Hizmetlerinin Koordinasyonu ve Planlanması 3. İSG Hizmetlerinin Uygulanması 4. İSG Hizmetlerinin İzlenmesi ve Denetlenmesi 5. Sonuç, Tartışma ve Öneriler

2. İSG HİZMETLERİNİN KOORDİNASYONU VE PLANLANMASI (REKTÖRLÜK) SAÜ de İSG hizmetlerinin koordine edilmesi ve yürütülmesi amacıyla ilk iş olarak İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinatörlüğü Yönergesi yayınlanarak yürürlüğe sokulmuştur. Bu kapsamda Kurum Bünyesinde, İSG Koordinatörlüğü Birimi kuruldu. İSG koordinatörü ataması yapıldı Koordinasyon Kurulu (Üst Kurul) oluşturuldu.

2. İSG HİZMETLERİNİN KOORDİNASYONU VE PLANLANMASI (REKTÖRLÜK) SAÜ de İSG hizmetlerinin koordine edilmesi ve yürütülmesi amacıyla ilk iş olarak İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinatörlüğü Yönergesi yayınlanarak yürürlüğe sokulmuştur. Bu kapsamda Kurum Bünyesinde, İSG Koordinatörlüğü Birimi kuruldu. İSG koordinatörü ataması yapıldı Koordinasyon Kurulu (Üst Kurul) Konusunun uzmanı akademisyenlerden oluşturuldu.

2. İSG HİZMETLERİNİN KOORDİNASYONU VE PLANLANMASI (İSG KOORDİNATÖRLÜĞÜ) Koordinatörlük ilk iş olarak Kurumun 6331 sayılı yasaya uyumunu sağlamak üzere bir eylem planı hazırladı Bu kapsamda; Yasa kapsamında yapılacak faaliyetler, Bunlar için faaliyet sorumluları. Hangi form ve kayıtların gerekli olduğu belirlendi.

1. İSG HİZMETLERİNİN KOORDİNASYONU VE PLANLANMASI (İSG KOORDİNATÖRLÜĞÜ) Koordinatörlük ikinci sırada Kurumun İSG Organizasyonunu oluşturdu. Bu kapsamda; İşveren vekilleri ataması yapıldı. İSG Uzmanı ataması yapıldı. Tüm işyerlerinde İSG Kurulu, Acil durum ekiplerinin oluşturulması ve çalışan temsilcilerinin belirlenmesi sağlandı.

2. İSG HİZMETLERİNİN KOORDİNASYONU VE PLANLANMASI (İSG KOORDİNATÖRLÜĞÜ) Koordinatörlük ikinci sırada Kurumun İSG Organizasyonunu oluşturdu. Bu kapsamda; İşveren vekilleri ataması yapıldı. İSG Uzmanı ataması yapıldı. Tüm işyerlerinde İSG Kurulu, Acil durum ekiplerinin oluşturulması ve çalışan temsilcilerinin belirlenmesi sağlandı.

3. İSG HİZMETLERİNİN UYGULANMASI İSG Koordinatörlüğünün koordinasyonunda gönüllü destek veren İş Güvenliği Uzmanları ile birlikte aşağıdaki İSG hizmetleri gerçekleştirildi. 1. Çalışanların Eğitimi 2. Çalışanların bilgilendirilmesi 3. Risk analizleri 4. Acil durum hazırlıkları 5. İSG kurul çalışmaları 6. Çalışanların sağlık gözetimi

3.1. ÇALIŞANLARIN EĞİTİMİ İlgili yönetmeliğe göre işveren aşağıdaki eğitimleri şart koşuyor. a- Genel Konular (Uzaktan Eğitim) b. Sağlık Konuları (Yüzyüze Eğitim) c. Teknik Konular (Yüzyüze Eğitim) Kişi başı en az 8 saat eğitim öngörülüyor.

3.1. Çalışanların Eğitimi UZAKTAN EĞİTİM (GENEL KONULAR) Uzaktan eğitim altyapımızın güçlü olması nedeniyle Genel Konular eğitimi uzaktan eğitim şeklinde planlanmıştır. 2015 Mayıs ve Aralık dönemlerinde %90 izlenme oranına ulaşılmıştır.

3.1. Çalışanların Eğitimi YÜZYÜZE EĞİTİM (SAĞLIK VE TEKNİK KONULAR) Sağlık ve teknik konular eğitimi yüzyüze eğitim şeklinde gönüllü İş Güvenliği uzmanlarımız tarafından verilmiştir. Ders materyalleri İSG Koordinatörlüğü tarafından temin edilmiştir. Katılım %87 Oranında gerçekleşmiştir.

3.1. Çalışanların Eğitimi Hiç memnun değilim Memnun değilim Ne memnunum ne de memnun değilim Memnunum Çok memnunum Aritmetik Ortalama Yüzyüze eğitim sonunda eğitimin etkinliğini ölçme sınavı yapılmıştır. Uzaktan eğitimin etkinliği anket çalışması ile ölçülmüştür. (Memnuniyet oranı = 4 Memnunum) Uzaktan ve yüzyüze eğitimi tamamlayan çalışanlara katılım belgesi tanzim edilmiştir. DEĞERLENDİRMEKRİTERLERİ ANKET ANALİZ FORMU İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ EĞİTİMİN ETKİNLİĞİNİ DEĞERLENDİRME ANKETİ 2015 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİKOORDİNATÖRLÜĞÜ Kişi % Kişi % Kişi % Kişi % Kişi % N=48 0 Memnuniyet Oranı (%) 1 Eğitimin uzaktan eğitim şeklinde verilmesinden 12 2,5 26 5,4 41 8,5 252 52,5 149 31,0 4,04 80,83% 2 Eğitim için verilen sürenin yeterliliğinden 8 1,7 20 4,2 38 7,9 293 61,0 121 25,2 4,04 80,79% 3 Eğitimin çalışma hayatı ile ilgili gerekli bilgileri kazandırmasından 5 1,0 16 3,3 60 12,5 280 58,3 119 24,8 4,03 80,50% 4 Eğitimin İSG mevzuatı (işverenin ve çalışanın sorumlulukları) ile ilgili gerekli bilgileri kazandırmasından 4 0,8 8 1,7 55 11,5 305 63,5 108 22,5 4,05 81,04% 5 Eğitimin etkileyici ve öğrenmeyi kolaylaştırıcı hazırlanmış olmasından 19 4,0 25 5,2 84 17,5 260 54,2 92 19,2 3,79 75,88% 6 Eğitimcinin anlatmış olduğu konuya hakim olması ve bu bilgisiniaktarabilmesinden 10 2,1 19 4,0 63 13,1 267 55,6 121 25,2 3,98 79,58% Ankete Katılım Sayısı (N) : 480 KİŞİ Genel Memnuniyet Oranı = 3,99 79,77%

3.2. ÇALIŞANLARIN BİLGİLENDİRİLMESİ Bu kapsamda aşağıdaki dokümanlar hazırlanmış ve tüm çalışanlara imza karşılığı dağıtılmıştır. a. SAÜ İş sağlığı ve Güvenliği İç Yönergesi b. SAÜ Büro Hizmetlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Rehberi

3.3. Risk Analizleri Risk Analizleri İşyerlerine Rektörlük tarafından görevlendirilen İş Güvenliği uzmanlarımızın nezaretinde gerçekleştirilmiştir. Hedef tarih belirlenerek güncelleme çalışmaları gerçekleştirilmektedir.

3.4. ACİL DURUM HAZIRLIKLARI Mevzuata göre bu kapsamda aşağıdaki faaliyetlerin yapılması zorunludur. a) Acil Durum Eylem Planı b) Acil durum ekip üyeleri eğitimleri ve sertifikalanması, c) Tahliye Kaçış Tatbikatları d) Yangın söndürme tatbikatları e) Sertifikalı ilk yardımcı eğitimi

3.4. ACİL DURUM HAZIRLIKLARI a) Acil Durum Eylem Planı Koordinatörlüğümüz ve Sivil Savunma Uzmanlığımız tarafından tüm işyerleri için geçerli olacak Acil Durum Eylem Planı Taslağı Koordinatörlüğümüzce hazırlanarak işyerlerinden sorumlu İş Güvenliği uzmanlarına bildirilmiştir. İşveren vekili ve İSG uzmanı son haline vererek yürürlüğe girmiştir.

3.4. Acil Durum Hazırlıkları b) Acil Durum Ekip Eğitimleri Kişi sayısı 67; 20% 266; 80% Eğitime Katılan Eğitime Katılmayaan Tüm İşyerlerimizden Seçilen Söndürme, Koruma ve Kurtarma Ekiplerinden Oluşan 333 Personelimizden 266 Kişinin Katılımıyla, Sakarya Büyük Şehir Belediyesi Uzman İtfaiye Ekipleri Tarafından 17-18 Kasım tarihlerinde 4 oturum şeklinde Uygulamalı Acil Durum Eğitimi Verilmiştir. Yaklaşık %80 lik bir katılım oranıyla eğitime 266 kişi katılmıştır. Eğitime katılanlara katılım belgesi düzenlenmiştir.

3.4. Acil Durum Hazırlıkları c) Tahliye Kaçış tatbikatları Tahliye tatbikatlarının icrası konusunda Sakarya Büyük Şehir Belediyesi İtfaiyesi ile protokol düzenlenmiştir. Sakarya BB İtfaiye koordinatörlüğünde işyerlerimizin tahliye tatbikatları gerçekleştirilmiştir. Kurum Sivil Savunma Uzmanımız tatbikatlara nezaret etmiştir Tatbikat tutanağı tutularak kayıt altına alınmıştır.

3.4. Acil Durum Hazırlıkları d) Yangın Söndürme Tatbikatları Yangın Söndürme tatbikatlarının icrası konusunda Sakarya Büyük Şehir Belediyesi İtfaiyesi ve Yangın tüpü tedarikçi firmalarla protokol düzenlenmiştir. Sertifikalı eğitimciler gözetiminde çalışanlarımız bizzat uygulama yaparak tatbikatlar gerçekleştirilmiştir. Kurum Sivil Savunma Uzmanımız tatbikatlara nezaret etmiştir. Tatbikat tutanağı tutularak kayıt altına alınmıştır.

3.4. Acil Durum Hazırlıkları e) Sertifikalı İlk yardımcı Eğitimi Sağlık Yüksekokulu bünyesinde Sertifika verebilecek yetkinlikte bir kurs merkezi oluşturulması planlanmıştır. Kurs açılabilmesi için gerekli tıbbi donanım ve ekipmanların temin süreci devam etmektedir. Görevlendirdiğimiz ilk yardımcı personele bu merkezde eğitim verilecektir.

3.5. İSG Kurul Çalışmaları Yasa gereği çalışan sayısı 50 nin üzerinde olan işyerleri İSG kurulu oluşturmak zorundadır. Çalışan sayısı 50 nin üzerinde olan işyerlerimizde kurul oluşturulmuştur. Kurul toplantıları görevli İş güvenliği uzmanı nezaretinde ve katılımıyla gerçekleştirilmektedir. Toplantı sonucu tutanakla kayıt altına alınmıştır.

3.6. Sağlık Gözetimi Tıp Fakültesinde görevli hocalarımız özel bir protokol gereği SağlıkBakanlığı persoenlidir. Ayrıca, işyeri hekimi sertifikası olan kurum çalışanımız bulunmamaktadır. Tıp Fakültesi tercihi zaman ve maliyet açısından makulgörülmemiştir. Bu nedenlerden hizmet alımı yöntemiyle çalışanlarımızın sağlık gözetimiyapılması tercih edilmiştir. 2 aylık bir zaman dilimi içinde tüm çalışanlarımızın periyodik sağlık taramaları gerçekleştirilmiştir. Maliyet açısından makul sonuçlarla karşılaşılmıştır.

1. 6331 Sayılı Yasa Kapsamı ve Uygulanma Aşamaları 2. İSG Hizmetlerinin Koordinasyonu ve Planlanması 3. İSG Hizmetlerinin Uygulanması 4. İSG Hizmetlerinin İzlenmesi ve Denetlenmesi 5. Sonuç, Tartışma ve Öneriler SUNU PLANI

4.İSG HİZMETLERİNİN İZLENMESİ VE DENETLENMESİ Yasaya uyum çalışmalarının gerçekleşip gerçekleşmediği ve karşılaşılan sorunların çözümü iki başlık altında anlatılacaktır. 1. Her bir işyeri için İSG Kontrol Listesi 2. Koordinasyon Kurulu Çalışmaları

4.1. İş Güvenliği Kontrol Listesi Kontrol Listesi İSG Koordinatörlüğü tarafından tasarlanmıştır. Faaliyetlerin gerçekleşip gerçekleşmediğinin izlenmesi gönüllü İş Güvenliği uzmanlarımız tarafından takip edilmektedir.

4.2. Koordinasyon Kurulu Faaliyetleri Koordinasyon Kurulu üçer aylık periyotlarla toplanmaktadır. İSG Koordinatörlüğü ve İş Güvenliği uzmanlarının faaliyetlerini izlemektedir. Karşılaşılan sorunlara çözümler üretilmeye çalışılmaktadır. Sağlık gözetiminin hizmet alımı yöntemiyle yapılması, ilk yardım eğitim merkezi kurulması vb. önemli kararlar alınmaktadır.

İşyeri sicil numarası olmayan işyerlerimiz için sicil kodu almak için SGK ya müracat edilmiş, ancak mevzuat gereği sadece 4857 sayılı yasaya tabi çalışanı olan işyerlerine sicil kodu verilebileceği gerekçesiyle başvurumuz reddedilmiştir. Bu durum, mevcut mevzuat gereği İSG profesyonelleri ile İSG-KATİP üzerinden sözleşme imzalanamayacağı anlamına gelmektedir. İSG-KATİP üzerinden sözleşme imzalanabilmesi için sadece memur çalışanı olan işyerlerine SGK sicil kodu verilmesi hususuna bir çözüm getirilmesini öneriyoruz

5. SONUÇ, TARTIŞMA VE ÖNERİLER Çalışanlarımızın İSG faaliyetlerine katılım oranlarına bakarsak; uzaktan eğitime %90, yüzyüze eğitimlere %75, acil durum ekip üyeleri eğitimi %80 ve sağlık gözetimine %90 mertebesinde katılım sağlanabilmiştir. İşyerlerimizin %90 ı acil kaçış tatbikatını, %95 i ise söndürme tatbikatını tamamlamıştır. Üniversitelerde çalışanların İSG faaliyetlerine aktif katılımlarının sağlanması kritik öneme sahiptir. Tecrübemiz göstermiştir ki katılımın sağlanmasında en kritik rolü işveren vekili durumundaki dekan ve müdürlerimiz oynamaktadır

5. SONUÇ, TARTIŞMA VE ÖNERİLER Sağlık gözetiminin hizmet alımı ile yöntemiyle çok hızlı ve ekonomik olarak yapılması mümkündür. Ancak dikkat edilmesi gereken iki husus; 1. OSGB lerin mobil araç hizmeti vermelerinin yasal olarak mümkün olmaması ve 2. Daha çok işçilere yönelik öngörülen sağlık hizmetinin kalitesidir.

5. SONUÇ, TARTIŞMA VE ÖNERİLER İSG koordinatörlüğü tarafından bu aşamaya kadar yürütürken faaliyetlerden sağlık gözetimi maddesi hariç kurumumuza ilave bir mali yük getirilmemiştir. Ancak unutulmamalıdır ki, çalışmamıza gönüllü olarak destek veren iş güvenliği uzmanlarımızın maddi kazanç sağlayamamaları ve mevcut iş yükleri çalışmalardaki performanslarını olumsuz etkilemiştir.

5. SONUÇ, TARTIŞMA VE ÖNERİLER Üniversitelerde İSG hizmetlerinin koordinasyonu kritik önem sahiptir. Diğer üniversitelerimiz bu koordinasyonu OSGB veya İSG Hizmet Birimleri eliyle sağlamaktadırlar. Kısıtlarımız gereği kurumumuzda İSG Koordinatörlüğü ve Koordinasyon Kurulu kurulmak suretiyle bu koordinasyon sağlanmıştır.

Sakarya Üniversitesi tecrübemizden diğer kamu kuruluşları ve üniversitelerimizin de istifade etmesi dileğiyle Teşekkür ederim.