GÜNEY AFRİKA DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI ÇALIŞTAYI 21-28 Şubat 2013
Güney Afrika Cumhuriyeti Ülke adı: Resmi tam adı: Güney Afrika Cumhuriyeti Kısa şekli : Güney Afrika Eski adı: Güney Afrika Birliği Kısaltma: RSA İngilizce: South Africa Yönetim biçimi: Parlamenter Demokrasi İdari bölümler: 9 bölge; Doğu Cape, Serbest Bölge, Gauteng, KwaZulu-Natal, Mpumalanga, Kuzey Batı, Kuzey Cape, Kuzey Eyaleti, Batı Cape Başkent: Pretoria (İdari),Cape Town (Yasama), Bloemfontein (Yargı)
Güney Afrika Cumhuriyeti Nüfus: 51.197.000 Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 42.73 yıl Erkeklerde: 43.25 yıl Kadınlarda: 42.19 yıl (2006 verileri) ( HIV/AIDS ortalama hayat süresine etkileyen en önemli faktör) Nüfusun etnik dağılımı: zenci %75.2, beyaz %13.6, Hintli %2.6, diğer Din: Hıristiyan %68, Müslüman %2, Hindu %1.5, yerel inançlar ve animizm %28.5 Diller: 11 resmi dil: Afrikanca, İngilizce, Ndebele, Pedi, Sotho, Swazi, Tsonga, Tswana, Venda, Xhosa, Zulu
Güney Afrika Cumhuriyeti Konum: Güney Afrika'da, Afrika kıtasının güney kısmında yer alır. Yüzölçümü: 1,219,912 km² Sınırları: toplam: 4,862 km Sahil şeridi: 2,798 km İklimi: Çoğunlukla yarı çöl iklimi, doğu kıyısında subtropikal iklim görülür. Arazi yapısı: İç kısımdaki geniş platolar engebeli tepeler ve dar kıyı ovaları ile arazi yapısını oluşturur. Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Atlas Okyanusu 0 m; en yüksek noktası: Njesuthi 3,408 m Doğal kaynakları: Altın, krom, antimon, kömür, demir, manganez, nikel, fosfat, kalay, uranyum, değerli taşlar, platin, bakır, vanadyum, tuz, doğal gaz
ÜLKENİN SOSYAL PROFİLİ Ülke, gerek altyapı ve gerekse tarımsal üretim bakımından tüm heyet üyelerinin beklentilerinin üzerinde bir izlenim bırakmıştır. Devlet yapısındaki değişiklik sonrası ülke yönetiminde her kesim söz sahibi olmaya başlamıştır. Tarımsal ürünlerin büyük bir çoğunluğunu ticari üretim yapan büyük işletmelerin sağladığı görülmektedir. Tarım sigortası uygulamaları da büyük işletmeler baz alınarak yapılmaktadır. Küçük üreticilere önem verilmekte, üreticilere toprak dağıtımı yapılarak üretim yapmaları için de eğitim desteği verilmek suretiyle ekonomik olarak güçlenmeleri amaçlanmaktadır.
İklim, Tarımsal Altyapı ve Üretim Yıllık Ortalama Yağış 450 mm Güney Afrika Cumhuriyeti Ortalama Yağış Rejimi
İklim, Tarımsal Altyapı ve Üretim Güney Afrika Yarı-Kurak bir ülke olarak tanımlanmaktadır. Ülke Alanı 1,219,912 km2, Toplam alanın % 12,1 i tarıma elverişli, Toplam alanın %10,15 i sulanabilmektedir. Büyük topraklara sahip, ticari işletmelere sayısı 40.000, Küçük işletme sayısı 250.000 dir.
İklim, Tarımsal Altyapı ve Üretim Sulama Durumuna Göre Üretimi Yapılan Bitkisel Ürünler Kuru Alanlar Yetiştirilen Bitkiler: Kanola, Arpa, Buğday Sulu Tarım Alanları: Mısır, Soya, Ayçiçeği, Soğan,Buğday, Meyveler, Sofralık Üzüm, Turunçgiller
İklim, Tarımsal Altyapı ve Üretim Hayvan Yetiştiriciliğinde önem sırasına göre yer alan ürünler: Büyükbaş besi hayvan yetiştiriciliği Büyükbaş süt hayvan yetiştiriciliği Kanatlı hayvan yetiştiriciliği Koyun yetiştiriciliği Keçi yetiştiriciliği
GÜNEY AFRİKA DA TARIM SİGORTALARI İLE İLGİLİ KURUM VE KURULUŞLAR İLE UYGULAMALARI Güney Afrika da Tarım Sigortaları uygulaması 1990 larda başlamıştır. Ülkede Afrika Münih Re, Score, Hannover Re, Afrika Re ve Gen Re reasürans şirketleri faaliyet göstermektedir Sigorta şirketleri; Santam, Absa, Mutual&Federal, Etana ve One dir.
Güney Afrika Tarımsal Bütçesi ve Sigorta harcamaları Bütçe (Milyon R) 2009 2010 2011 2012 Ulusal Tarım Bütçesi 3.728,38 3.850,66 4.719,00 5.800,00 Afet Harcamaları 156.00 50,00 267,00 398.15 Sigorta şirketleri tarafından ödenen tazminat ödemeleri Toplam tarımsal üretim değeri 737,78 1.061,08 922,27 1.014,50 128.205,70 140.417,00 154.458,70 169.904,57
Sigorta Uygulamasında branşlar ve teminattaki riskler Branşlar Sigortalar Sigorta Şirketleri Sayısı Dolu Paketi 3 Bitkisel Ürün Çoklu Ürün Sigortası 3 Hayvancılık Ölüme yol açan tüm riskler ve nakliye 5 Ormancılık Yangın 1
Premium (R mio) Sigorta Uygulamasında branşlar ve teminattaki riskler 1400 Hail: Continuous Growth MPCI: stabilising at R200 mio 1200 1000 800 600 MPCI Hail 400 200 0 2004/05 2005/06 2006/07 2007/08 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12 7 Source: 2012. Munich Re of Africa estimate.
Sigorta Uygulamasında branşlar ve teminattaki riskler Çoklu Ürün Sigortası (MCPI) nın penetrasyon oranı primlerin pahalı olması nedeniyle oldukça düşüktür. Primlerin yüksek olması risklerin çok sık ve şiddetli olmasından kaynaklanmaktadır. Çoklu Ürün Sigortası (MCPI) penetrasyon oranı ticari tarım alanlarında %17olup, küçük ölçekli üretim alanlarında ise yok denecek kadar azdır. Prim fiyatları teminatlar azaltılarak düşürülmesi amaçlanmaktadır.
Loss Ratio (%) Sigorta Uygulamasında branşlar ve teminattaki riskler 450% 400% 350% 300% 250% 200% Hail MPCI 150% 100% 50% 0% 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Source: 2012. Munich Re of Africa estimate. Losses paid for crop insurance only excluding forestry losses
ABSA Tarım Sigortaları Uygulamaları 1992 den beri sigortacılık alanında faaliyette bulunmakta olan ABSA, ülkede faaliyet gösteren üçüncü büyük sigorta şirketidir. 2004 yılında tarım sigortaları konusunda çalışmaya başlamıştır. Tarım sigortalarında %40 Pazar payına sahiptir.. Organizasyonda, Pazarlama, Bilgi Teknolojileri, Bölge Müdürleri yer almaktadır. Personel, Merkezde, ve Bölgelerde Bölge Müdürü ve Bölge Müdür yardımcılarının da yer aldığı idari elemanlardan oluşmaktadır.
Hasar Tespit Çalışmaları Hasar tespiti bağımsız şirket aracılığı ile yapılmaktadır. Yaklaşık 250-300 kişilik bir eksper ekibi bulunmaktadır. Eksperlerin ürün bazında uzmanlaşmış olmasına dikkat edilmektedir. Hasar tespitinde farklı modeller geliştirilmektedir. Ekspertizlerde 2 şer eksper görevlendirilmektedir. Hasar tespitlerinde Tablet PC kullanılmaktadır. Eksper denetimi her 50 ekspertizde 1 kontrol olacak şekilde yapılmaktadır. Yine yüksek bedelli poliçelerde yapılan ekspertizler Bölge Müdürlükleri tarafından kontrol edilmektedir. Yoğun hasar durumunda bölgeler arasında eksper takviyesi yapılmaktadır.
Araştırma Çalışmaları Araştırma çalışmalar için 1 gözlem enstitüsü yerine, enstitüler ile işbirliği yapılarak birçok alandan bilgi alınması yoluna gidilmektedir. Hasarlara ait denemeler üretici arazisinde yapılmaktadır. Verim değerleri bölge ve çeşit bazında belirlenmektedir. Her ürüne göre ayrı hasar tespit formları geliştirilmektedir.
Genel Tarım Sigortaları Özellikleri Penetrasyon oranı ticari işletmelerde yetiştirilen majör ürünlerde % 13-20 arasında, Soya da % 95, meyvelerde (bağ dahil) ise % 15-20 dir. Uygulamada 1000 dekardan küçük alanlar ya da bir işletmeye ait toplamda 1000 dekarı bulmayan parçalı araziler sigortalanmamaktadır. Çoklu Sigorta Uygulamalarında belirlenmiş olan verim değerleri, tekli sigortada ise hasar bazlı tazminat ödemesi esas alınmaktadır.
Genel Tarım Sigortaları Özellikleri Dolu riski buğday yetiştiriciliğinin olduğu doğu bölgelerinde zarar vermektedir. Sulu tarım alanlarında daha az risk görülmektedir. Dolu riskinin az olduğu yerlerde poliçelere Yangın teminatı da eklenmiştir. Katastrofik zararlar için Platin Poliçe uygulaması vardır. Gelir sigortasının geliştirilmesi çalışmaları sürdürülmektedir.
Genel Tarım Sigortaları Özellikleri Coğrafi Bilgi Sistemleri kullanılarak parsel bazında gözlem yapılarak parseldeki indeks değeri ve detaylı olarak incelenmesi gerekli alanlar ortaya konmaktadır. Detaylı çalışmalar sonucunda parseldeki tarla ürünleri verimleri belirlenmekte, gerektiğinde dönüştürülme (interprote) işlemleri yapılmaktadır. Bu işlemlerin maliyeti insan gücü ile yapılan yer çalışmalarına göre daha düşük maliyetlidir. Meyvelerde verim tespiti motosikletli ekipler tarafından film görüntüsü alınarak gerçekleştirilmektedir.
Değerlendirme Güney Afrika Tarım Bakanlığı, Güney Afrika Sigorta Birliği (SAIA) ve Güney Afrika Cumhuriyeti nde faaliyet gösteren ABSA Sigorta Şirketinin ev sahipliğinde yapılan Çalıştay, Türkiye de uygulanan Devlet Destekli Tarım Sigortaları sisteminin tanıtımına vesile olmuştur. TARSİM in henüz 6 yıllık bir geçmişi olmasına rağmen bir model olarak anlatılması için yapılan davet, sistem açısından gurur vericidir. TARSİM modeli katılımcılar tarafından takdirle karşılanmıştır. Güney Afrika da belirli bir ölçeğin altındaki üretim alanları sigorta kapsamına alınmamaktadır. Aynı ürün için üretici bütün parsellerini sigortalatmak zorundadır.
Değerlendirme ABSA modeli tarım sigortaları uygulamasında hedefler, uygulamalar ve hasar tespit yöntemleri bakımından TARSİM sistemi ile benzerlik göstermektedir. Teknik gezi ile ülkenin sosyal, kültürel ve tarımsal yapısı hakkında bilgi alma imkanı oluşmuştur. Netice itibariyle Güney Afrika da yapılan çalıştayda tüm katılımcılar tarafından, risk kabulünden hasar ödemesine kadar takdir edilen ve kabul gören TARASİM sisteminin, operasyonel süreçleri ve IT alt yapısının diğer ülkelere ihracı ve pazarlaması yapılabileceği gibi danışmanlık hizmetlerinin de verilebileceği gündeme gelmiştir.
Teşekkür Ederim