MAKİNA TAKIM ENDÜSTRİSİ ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI Tarihi İtibariyle Konsolide Mali Tablolar ve Bağımsız Sınırlı Denetim Raporu
İÇİNDEKİLER SAYFA BAĞIMSIZ SINIRLI DENETİM RAPORU... 1-2 BİLANÇOLAR... 3-4 GELİR TABLOLASU... 5 ÖZSERMAYE DEĞİŞİM TABLOSU... 6 NAKİT AKIM TABLOSU... 7 MALİ TABLOLARA İLİŞKİN NOTLAR... 8-38 NOT 1 ORGANİZASYON VE FAALİYET KONUSU... 8 NOT 2 MALİ TABLOLARIN SUNUM ESASLARI... 8-12 NOT 3 ÖNEMLİ MUHASEBE POLİTİKALARININ ÖZETİ... 12-17 NOT 4 HAZIR DEĞERLER... 17 NOT 5 MENKUL KIYMETLER... 17 NOT 6 FİNANSAL BORÇLAR... 18-19 NOT 7 TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR... 20 NOT 8 FİNANSAL KİRLAMA ALACAKLARI... 21 NOT 9 İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR, BORÇLAR VE İŞLEMLER... 21 NOT 10 DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR... 22 NOT 11 CANLI VARLIKLAR... 22 NOT 12 STOKLAR... 22 NOT 13 DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ... 23 NOT 14 ERTELENEN VERGİ VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ... 23 NOT 15 DİĞER DÖNEN VARLIKLAR... 24 NOT 16 FİNANSAL DURAN VARLIKLAR... 23 NOT 17 POZİTİF/NEGATİF ŞEREFİYE... 24 NOT 18 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER... 24 NOT 19 MADDİ DURAN VARLIKLAR... 24 NOT 20 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR... 25 NOT 21 ALINAN AVANSLAR... 25 NOT 22 EMEKLİLİK PLANLARI... 25 NOT 23 KISA VE UZUN VADELİ BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI... 25-26 NOT 24 ANA ORTAKLIK DIŞI PAYLAR... 27 NOT 25 SERMAYE... 28 NOT 26 SERMAYE YEDEKLERİ... 28 NOT 27 KAR YEDEKLERİ... 28 NOT 28 GEÇMİŞ YILLAR ZARARLARI... 29 NOT 29 YABANCI PARA POZİSYONU... 30 NOT 30 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI... 31 NOT 31 KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER... 32-34 NOT 32 İŞLETME BİRLEŞMELERİ... 34 NOT 33 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA... 34 NOT 34 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRA ORTAYA ÇIKAN HUSUSLAR... 34 NOT 35 DURDURULAN FAALİYETLER... 34 NOT 36 ESAS FAALİYET GELİRLERİ... 35-36 NOT 37 FAALİYET GİDERLERİ... 37 NOT 38 DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR VE KARLAR / (GİDER VE ZARARLAR).. 37 NOT 39 FİNANSMAN GİDERLERİ... 37 NOT 40 NET PARASAL POZİSYON KAR/ZARARI... 38 NOT 41 VERGİLER... 38 NOT 42 HİSSE BAŞINA KAZANÇ... 39 NOT 43 NAKİT AKIM TABLOSU... 39 NOT 44 AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR... 39
1 OCAK - 30 EYLÜL 2005 HESAP DÖNEMİNE AİT BAĞIMSIZ SINIRLI DENETİM RAPORU MAKİNA TAKIM ENDÜSTRİSİ ANONİM ŞİRKETİ Yönetim Kurulu na ; 1. Makina Takım Endüstrisi Anonim Şirketi (Türk Şirketi) ve İştiraklerinin (bundan böyle Grup olarak anılacaktır) tarihi itibariyle düzenlenmiş konsolide bilançosunu ve bu tarihte sona eren dokuz aylık ara döneme ait gelir, özkaynak değişim ve nakit akım tablolarını Sermaye Piyasası Kurulu ( SPK ) tarafından yayımlanan sınırlı denetim ilke ve kurallarına göre incelemiş bulunuyoruz. Bu mali tablolar, Grup yönetiminin sorumluluğundadır. Bizim sorumluluğumuz yaptığımız denetim çalışmasına istinaden bu mali tablolar üzerinde bir görüş beyan etmektir. Ara bilanço ve gelir tablosu üzerinde yaptığımız çalışma, yıllık mali tablolara ilişkin SPK tarafından yayımlanan genel kabul görmüş denetim ilke, esas ve standartlarına göre yapılan incelemeye oranla sınırlı tutulmuştur. İncelememiz esas olarak, ara bilanço ve gelir tablosunun hazırlanışındaki sistemi anlamaya yönelik olarak, analitik inceleme, bilgi toplama ve sınırlı denetim ilke ve kurallarının gerektirdiği çeşitli denetim tekniklerinin uygulanmasından oluşmuştur. Bu nedenle raporumuzun, yıllık bağımsız denetim raporlarından farklı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. 2. 2 no lu ara dönem mali tablo dipnotunda açıklandığı üzere, SPK nın Seri XI, No:25 sayılı Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ i (''Tebliğ''), 1 Ocak 2005 tarihinden sonra sona eren ilk ara mali tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir. Tebliğ Kısım 33 İlk Dönem Mali Tablolar madde 717, işletmelerin bu Tebliğ e uygun hazırlayacakları ilk gelir tablosunu, nakit akım tablosunu ve özsermaye değişim tablosunu karşılaştırmalı olarak hazırlamayabileceğini belirtmektedir. Şirket, ara dönem mali tablolarını Tebliğ e uygun olarak ilk kez 31 Mart 2005 tarihinde hazırladığından dolayı ilişikteki mali tablolarda tarihinde sona eren dokuz aylık ara döneme ait ara dönem gelir tablosu, özsermaye değişim tablosu, nakit akım tablosu ve ilgili dipnotlar 30 Eylül 2004 tarihinde sona eren altı dokuz ara dönem ile karşılaştırmalı olarak sunulmamıştır. 3. İlişikteki mali tablolarda Şirket in ilişkili taraflardan 50.422.430 YTL (net), ve Mersin Ahşap San. ve Tic.A.Ş den 14.363.377 YTL olmak üzere toplam 64.785.807 YTL alacağı bulunmaktadır ve bu alacaklar için cari dönemde 6.497.217 YTL faiz tahakkuku yapılarak ilgili cari hesaplarına borç kaydedilmiştir. (NOT 9., 10 ve 39) Bu alacakların uzun süredir tahsilat hareketi görmediği tespit edilmiş olup, sözkonusu alacakların tahsil kabiliyetlerinin sınırlı olduğu kanaatindeyiz. 4. Şirket hakkında bankalar ve diğer finans kurumları tarafından yürütülen toplam 44.621.598 YTL lik (aşağıda belirtilen 9.273.883 YTL lik kefaleti de kapsamaktadır) icra takibi bulunmaktadır (30 Eylül 2005 tarihi itibariyle temerrüt faizinden kaynaklanabilecek yükümlülük tutarı hariç) ve bu icra takipleri için ekli mali tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır. (NOT 31) Sözkonusu icra takiplerinin bir kısmı banka ve diğer finans kurumları ile borçların yeniden yapılandırılmasına yönelik olarak imzalanan protokoller sonucu geçici olarak durdurulmuştur. Şirket, belirtilen protokollere göre tespit edilen (Makina Takım Endüstrisi A.Ş. nin doğrudan borçlu olduğu ve konsolidasyona alınan Evar Kesici Takım A.Ş. nin borçları dolayısıyla) 18.953.477 YTL lik Mali Borcu ilişikteki mali tablolara almıştır. Ancak, Şirket in, grup şirketlerinin yükümlülükleri lehine verdiği (belirtilen icra takiplerini de içeren) kefalet toplamı 9.273.883 YTL dir (NOT 31). Ayrıca belirtilen icra takiplerinin durdurulması ve borçların yeniden yapılandırılması için imzalanan protokollerde, grup şirketleri birbirilerine kefil olmuş ve lehine kefalet verilen grup şirketlerinin mali sıkıntı içinde olması sebebi ile bunların yükümlülüklerinin de Şirket tarafından yerine getirilmesi muhtemeldir. 1
5. İlişikteki mali tablolar İşletmenin Sürekliliği İlkesi ne göre hazırlanmıştır. Şirketin protokole bağlanan 18.953.477 YTL lik Kısa ve Uzun Vadeli Mali Borcu, (NOT 6) 25.248.216 YTL lik vadesinde ödenmemiş Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük borcu (NOT 23 ve 10) bulunmaktadır. Ayrıca, yukarıda 4 numaralı paragrafta belirtilen grup şirketlerinin yükümlülüklerinden kaynaklanabilecek muhtemel borçları bulunmaktadır. Şirketin aktifinde bulunan diğer varlıklar ise 14.005.198 YTL lik Maddi Duran Varlıklar, net ve 673.912 YTL lik Finansal Duran Varlıklardan oluşmaktadır. Sözkonusu Maddi ve Mali Duran Varlıklar üzerinde ipotek, haciz şerhi ve rehinler bulunmaktadır ve bu rehinler bankalarla imzalanan protokollerin teminatını oluşturmaktadır (NOT 16 ve 19). Dolayısıyla, Şirket in, sözkonusu varlıklar üzerindeki mülkiyet hakkı oldukça sınırlı olup, Şirket in önündeki belirsizliklerin giderilmesi ve yükümlülüklerini yerine getirebilmesi ilave kaynak teminine bağlıdır. 6. Bu çerçevede, söz konusu ara dönem mali tablolarda, 3., 4. ve 5 no lu paragraflarda belirtilen hususların sebebiyet verebileceği etkiler hariç olmak üzere, SPK tarafından yayımlanmış genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine ve ara dönem mali tabloların hazırlanmasına ilişkin ilke ve kurallara uygun olmayan bir hususa rastlanmamıştır. Güreli Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş. an independent member of Baker Tilly International MUSTAFA GÜNAL, YMM (Sorumlu Ortak Başdenetçi) 08 Aralık 2005 İstanbul, Türkiye 2
Bağımsız Denetimden Geçmiş 30 EYLÜL 2005 VE 31 ARALIK 2004 TARİHLERİ İTİBARİYLE KONSOLİDE BİLANÇOLAR VARLIKLAR Notlar 31 Aralık 2004 Cari / Dönen Varlıklar 10.753.510 7.568.274 Hazır Değerler 4 850.288 193.459 Menkul Kıymetler (net) 5 - - Ticari Alacaklar (net) 7 5.656.736 4.423.006 Finansal Kiralama Alacakları (net) 8 - - İlişkili Taraflardan Alacaklar (net) 9 - - Diğer Alacaklar (net) 10 70.710 23.461 Canlı Varlıklar (net) 11 - - Stoklar (net) 12 3.039.183 2.225.984 Devam Eden İnşaat Sözleşmelerinden Alacaklar (net) 13 - - Ertelenen Vergi Varlıkları 14 - - Diğer Cari/Dönen Varlıklar 15 1.136.593 702.365 Cari Olmayan / Duran Varlıklar 80.857.870 77.854.773 Ticari Alacaklar (net) 7 6.999 6.999 Finansal Kiralama Alacakları (net) 8 - - İlişkili Taraflardan Alacaklar (net) 9 51.808.384 48.393.040 Diğer Alacaklar (net) 10 14.363.377 13.522.767 Finansal Varlıklar (net) 16 673.912 873.445 Pozitif/Negatif Şerefiye (net) 17 - - Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller (net) 18 - - Maddi Varlıklar (net) 19 14.005.198 15.058.522 Maddi Olmayan Varlıklar (net) 20 - - Ertelenen Vergi Varlıkları 14 - - Diğer Cari Olmayan/Duran Varlıklar 15 - - TOPLAM VARLIKLAR 91.611.380 85.423.048 Takip eden notlar mali tabloların tamamlayıcı parçasını oluştururlar. 3
Bağımsız Denetimden Geçmiş 30 EYLÜL 2005 VE 31 ARALIK 2004 TARİHLERİ İTİBARİYLE KONSOLİDE BİLANÇOLAR YÜKÜMLÜLÜKLER Notlar 31 Aralık 2004 Kısa Vadeli Yükümlülükler 33.435.982 27.847.197 Finansal Boçlar (net) 6 455.095 281.987 Uzun Vadeli Finansal Borçların Kısa Vadeli Kısımları 6 (net) - - Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar (net) 8 - - Diğer Finansal Yükümlülükler (net) 10 - - Ticari Borçlar (net) 7 6.733.731 6.597.597 İlişkili Taraflara Borçlar (net) 9 - - Alınan Avanslar 21 998.940 1.137.690 Devam Eden İnşaat Sözleşmeleri Hakediş Bedelleri (net) 13 - - Borç Karşılıkları 23 11.963.506 6.724.402 Ertelenen Vergi Yükümlülüğü 14 - - Diğer Yükümlülükler (net) 10 13.284.710 13.105.520 Uzun Vadeli Yükümlülükler 53.367.518 51.884.079 Finansal Borçlar (net) 6 18.953.477 24.953.565 Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar (net) 8 - - Diğer Finansal Yükümlülükler (net) 10 - - Ticari Borçlar (net) 7 - - İlişkili Taraflara Borçlar (net) 9 30.141.793 22.615.433 Alınan Avanslar 21 - - Borç Karşılıkları 23 2.381.806 1.885.508 Ertelenen Vergi Yükümlülüğü 14 1.890.442 2.429.572 Diğer Yükümlülükler (net) 10 - - ANA ORTAKLIK DIŞI PAYLAR 24 375.313 483.464 ÖZSERMAYE 4.432.568 5.208.309 Sermaye 25 16.818.733 16.818.733 Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi 25 Sermaye Yedekleri 26 182.238.935 182.238.935 Hisse Senetleri İhraç Primleri 53.344 53.344 Hiss Senedi İptal Karları - - Yeniden Değerleme Fonu - - Finansal Varlıklar Değer Artış Fonu - - Öz Sermaye Enflasyon Düzeltmesi Farkları 182.185.591 182.185.591 Kar Yedekleri 27 1.546.648 1.546.648 Yasal Yedekler 203.468 203.468 Statü Yedekleri 15 15 Olağanüstü Yedekler 1.343.165 1.343.165 Özel Yedekler - - Sermayeye Eklenecek İştirak Hisseleri ve Gayrimenkul Satış Kazançları - - Yabancı Para Çevrim Farkları - - Net Dönem Karı/Zararı (775.741) (6.718.127) Geçmiş Yıllar Kar/Zararları 28 (195.396.007) (188.677.880) TOPLAM ÖZSERMAYE VE YÜKÜMLÜLÜKLER 91.611.380 85.423.048 4
Bağımsız Denetimden Geçmiş 30 EYLÜL 2005 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE GELİR TABLOSU Notlar 01 Temmuz 2005 01 Ocak 2005 ESAS FAALİYET GELİRLERİ Satış Gelirleri (net) 36 4.426.416 13.983.210 Satışların Maliyeti (-) 36 (3.327.322) (9.687.847) Hizmet Gelirleri (net) 36 - - Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler / faiz+temettü+kira (net) 36 (43.260) 260.934 BRÜT ESAS FAALİYET KARI/ZARARI 1.055.834 4.556.297 Faaliyet Giderleri (-) 37 (1.260.829) (3.801.805) NET ESAS FAALİYET KARI/ZARARI (204.995) 754.492 Diğer Faaliyetlerden Gelir ve Karlar 38 - - Diğer Faaliyetlerden Gider ve Zararlar (-) 38 (2.095.166) (3.956.725) Finansman Giderleri (-) 39 (710.263) 1.779.211 FAALİYET KARI/ZARARI (3.010.424) (1.423.022) Net Parasal Pozisyon Kar/Zararı 40 ANA ORTAKLIK DIŞI KAR/ZARAR 24 (47.301) 108.151 VERGİ ÖNCESİ KAR/ZARAR (3.057.725) (1.314.871) Vergiler 41 474.628 539.130 NET DÖNEM KARI/ZARARI (2.583.097) (775.741) HİSSE BAŞINA KAZANÇ (Nominal lot değer 1 YTL) 42 (1,5358) (0,4612) Takip eden notlar mali tabloların tamamlayıcı parçasını oluştururlar 5
Bağımsız Denetimden Geçmiş 30 EYLÜL 2005 TARİHİNDE SONA EREN ARA HESAP DÖNEMİNE AİT ÖZ SERMAYE DEĞİŞİM TABLOSU Sermaye Emisyon Primi Yasal Yedekler Statü Yedekleri Olağanüstü Yedekler Özsermaye Düzeltme Farkları Birikmiş Zararlar Dönem Karı/Zararı Toplam Özsermaye Ana Ortaklık Dışı Özsermaye 1 Ocak 2005 tarihi itibariyle bakiye 16.818.733 53.344 203.468 15 1.343.165 182.185.591 (188.677.580) (6.718.127) 5.208.309 483.464 Transferler - - - - - - (6.718.127) 6.718.127 - - net dönem karı - - - - - - - (775.741) (775.741) (108.151) tarihi itibariyle bakiye 16.818.733 53.344 203.468 15 1.343.165 182.185.591 (195.396.007) (775.741) 4.432.568 375.313 Takip eden notlar mali tabloların tamamlayıcı parçasını oluştururlar. 6
Bağımsız Denetimden Geçmiş 30 EYLÜL 2005 TARİHİNDE SONA EREN ARA HESAP DÖNEMİNE AİT NAKİT AKIM TABLOSU Notlar İşletme faaliyetlerinden sağlanan nakit girişleri Vergi ve ana ortaklık dışı öncesi kar / (zarar) (1.423.022) Vergi ana ortaklık dışı öncesi kar / (zarar) ile işletme faaliyetlerinden sağlanan nakit arasındaki mutabakat Amortisman gideri 19 1.076.283 Kıdem tazminatı karşılığı gideri,net 23 496.298 Şüpheli alacak karşılığı 38 832.253 Reeskont faiz giderleri 36 1.341.228 Dönem içinde ayrılan kısa vadeli borç ve gider karşılıkları 23 5.239.104 İştirak değer artış geliri 16 199.534 Faiz giderleri 39 (3.133.108) İşletme sermayesindeki değişikliklerden önceki faaliyet karı 4.628.570 Net işletme sermayesindeki değişim Ticari alacaklardaki (artış)/azalış (924.627) Kısa vadeli diğer alacaklardaki (artış)/azalış (47.249) Stoklardaki (artış)/azalış (813.199) Diğer dönen varlıklardaki (artış)/azalış (434.228) İlişkili taraflardan alacaklardaki (artış)/azalış (6.108.719) Uzun vadeli diğer alacaklardaki (artış)/azalış (840.610) Ticari ve diğer borçlardaki artış/(azalış) 211.683 Alınan avanslardaki artış artış/(azalış) (138.750) Diğer yükümlülüklerdeki artış/(azalış) 314.431 İlişkili taraflara borçlardaki artış/(azalış) 7.526.360 İşletme faaliyetlerinden dolayı net nakit girişi 3.373.661 Yatırım faaliyetleri ile ilgili nakit akımları Maddi duran varlık alımları 19 (22.960) Yatırım faaliyetlerinde kullanılan nakit (22.960) Finansman faaliyetleri ile ilgili nakit akımları Kısa vadeli kredilerdeki artış/(azalış) 173.108 Uzun vadeli kredilerdeki artış/(azalış) (6.000.088) Ödenen faiz ve kredi kur farkları 39 3.133.108 Finansman faaliyetlerinde kullanılan net nakit (2.693.872) Nakit ve nakit benzeri varlıklardaki net zalış 656.829 Dönem başı itibariyle nakit ve nakit benzeri değerler 193.459 Dönem sonu itibariyle nakit ve nakit benzeri değerler 850.288 Takip eden notlar bu mali tabloların tamamlayıcı parçasını oluştururlar. 7
NOT 1 - ORGANİZASYON VE FAALİYET KONUSU 1957 yılında Makina Takım Endüstrisi Anonim Şirket'i ünvanıyla İstanbul da kurulan Şirket' in esas faaliyet konusu, metal ve ahşap kesici-delici takım imali ve satışıdır. Şirket in merkezi, Halitağa Cad.Ekşioğlu İşhanı No.18/20 Daire.44 Kadıköy/İstanbul dur. Şirket 30 Eylül 2005 tarihi itibariyle faaliyetlerini, İstanbul Caddesi, No: 28, Çayırova, Gebze/İstanbul adresinde bulunan fabrikasında sürdürmektedir.. Şirket halka açık olup hisse senetleri Şubat/1986 tarihinden bu yana İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda işlem görmektedir. Şirketi in doğrudan veya dolaylı olarak sahip olduğu iştirak ve bağlı ortaklıklara ilişkin bilgilere aşağıda yer verilmiştir. İştirak Maliyeti İştirak Oranı Kuruluş Tarihi Faaliyet Konusu Makina Takım Yatırım Pazarlama A.Ş. 75.250.976 94.00 1998 Kesici ve delici takım ticareti Evar Kesici Takım.A.Ş. 15.998.566 99,50 1993 Plastaş Plastik San. Ve Tic. A.Ş. (Tasfiye halindedir) 49.045.722 99,00 1956 Kesici ve delici takım imalat ve pazarlama Plastik ürün ve ekipmanlarının üretimi ve satışı Reks Endüstriyel Ürünler A.Ş. 5.679.018 96,60 1991 Endüstriyel ürün pazarlaması Sheffer Transtürk Tarım San. ve Tic. A.Ş. 5.284.888 31,00 1991 Tibot Yapı Market San. ve Tic. A.Ş. 1.346.386 0,097 1996 Steinhoff GMBH 579.110 100,00 1908 Mersin Orman Ür.San.Tic.A.Ş. 340.249 95,00 1994 Mte-Makpa Dış Tic.A.Ş. 206.288 100,00 1998 Her türlü sıvı gübre ve tarım ilaçları üretim ithali ve ihracı Hernevi inşaat ve nalburiye malzemesiticareti Yerli ve yabancı endüstriyel ürünlerin pazarlaması Her türlü ağaç ve ağaç mamulleri imalat ve ticareti Her çeşit konstrüksiyon,hırdavat ve yedek parça ticareti Sigma Otom. ve Bilgi Sistemleri A.Ş. 99.257 30,00 1991 Bilgisayar yazılım üretim ve paz. Metal San. ve Tic.A.Ş. 80.130 99,00 1957 Her nevi sınai mamul ticareti NOT 2 - MALİ TABLOLARIN SUNUM ESASI Konsolide mali tablolar, Sermaye Piyasası Kurulu ( SPK ) tarafından yayımlanan Seri XI No:25 Sermaye Piyasalarında Muhasebe Standartları Tebliği ne (bundan böyle SPK Muhasebe Standartları olarak ifade edilecektir) uygun olarak hazırlanmıştır. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları na uygun mali tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. 8
NOT 2 - MALİ TABLOLARIN SUNUM ESASI (Devamı) Uygulanan Muhasebe Standartları Grup muhasebe kayıtlarını ve yasal mali tablolarını Yeni Türk Lirası ( YTL ) cinsinden, Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu nun ( SPK ) yayınlamış olduğu tebliğler (ana ortaklık için) ve Vergi Usul Kanunu na uygun olarak hazırlamaktadır. Bu mali tablolar tarihi maliyet esasına göre tutulan yasal kayıtların, SPK nın, 15 Kasım 2003 tarihli Seri: XI, No: 25 sayılı Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ ine (''Tebliğ'') uygunluk açısından gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. Mali tablolar ve dipnotlar, SPK tarafından 20 Aralık 2004 tarihli duyuru ile uygulanması zorunlu kılınan formatlara uygun olarak sunulmuştur. Tebliğ, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra sona eren ilk ara mali tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir. Dolayısıyla, Şirket 1 Ocak 2005 tarihinden sonra sona eren ilk ara mali tablolardan geçerli olmak üzere mali tablolarını yukarıda belirtilen tebliğ kapsamında hazırlamaktadır. Tebliğ Kısım 33 İlk Dönem Mali Tablolar madde 717, işletmelerin bu Tebliğ e uygun hazırlayacakları ilk gelir tablosunu, nakit akım tablosunu ve özsermaye değişim tablosunu karşılaştırmalı olarak hazırlamayabileceğini belirtmektedir. Grub un, ara dönem mali tabloları SPK Muhasebe Standartları na göre ilk kez 31 Mart 2005 tarihinde hazırladığından dolayı tarihinde sona eren altı aylık ara döneme ait ara dönem gelir tablosu, özsermaye değişim tablosu, nakit akım tablosu ve ilgili dipnotlar 30 Eylül 2004 tarihinde sona eren üç aylık ara dönem ile karşılaştırmalı olarak sunulmamıştır. Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesi Tebliğ nin 15. Kısmı, Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesi, yüksek enflasyonun hakim olduğu ekonomiye ait para birimlerinin kullanıldığı durumlarda, SPK tarafından yayımlanan genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun olarak hazırlanan mali tabloların, bilançoların düzenlendiği tarihte geçerli olan Türk Lirası nın cari satın alma gücünü esas alarak hazırlanmasını ve önceki dönem mali tabloların da karşılaştırma amacıyla aynı değer ölçüleri kullanılarak, yeniden düzenlenmesini öngörmektedir. Sözkonusu tebliğe göre yüksek enflasyon dönemi, yıllık bilanço tarihindeki fiyat endeksi rakamının ilgili hesap dönemi dahil önceki üçüncü hesap döneminin başındaki fiyat endeksi rakamının iki katını aşması ve ilgili dönemin bilanço tarihindeki fiyat endeksi rakamının hesap döneminin başına göre %10 veya daha fazla bir oranda artması halinde, içinde bulunulan yıllık hesap döneminden itibaren başlar. Ayrıca fiyat endekslerinde yukarıda belirtilen düzeyde artış olmamakla beraber, halkın tasarruflarını yabancı para cinsinden tutması, mal ve hizmet fiyatlarının yabancı para birimi üzerinden belirlenmesi gibi yüksek enflasyon emarelerinin mevcut bulunması halinde de 15. Kısmın uygulanmasına karar verilebilir. SPK, 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı toplantısında, T.C. Merkez Bankası'nın son verilerine göre enflasyon beklentilerinin 2005 yılı sonu için %8, gelecek 12 ay için %7.7, 2005 yıl sonuna ilişkin söz konusu tahmini değerlere göre son 3 yıllık kümülatif enflasyon oranının %35.7 olmasının öngörüldüğünü belirtmiştir. Bu öngörüler neticesinde SPK, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları na uygun mali tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. 9
NOT 2 - MALİ TABLOLARIN SUNUM ESASI (Devamı) Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesi (devamı) Mali tablolar, Türk Lirası nın 31 Aralık 2004 tarihindeki satın alma gücüyle Yeni Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. 31 Aralık 2004 tarihli açılış bilançosunun enflasyona göre düzeltilmesi için kullanılan endeks ve dönüşüm faktörleri aşağıda açıklanmıştır: Düzeltme Üç yıllık kümüle Yıllık Tarihler Endeks Katsayısı enflasyon enflasyon 31 Aralık 2004 8.403,8 1,000 %69,7 %13,8 31 Aralık 2003 7.382,1 1,138 %181,1 %13,9 31 Aralık 2002 6.478,8 1,297 %227,3 %30,8 Yukarıda bahsi geçen düzeltme işlemine ait ana hatlar aşağıda belirtilmiştir: - Mevcut parasal varlık ve borçlar, paranın değerindeki değişmeler karşısında nominal değerlerini aynen koruyan ancak satın alma güçleri düşen kalemler olduğu için ve bilanço tarihinde geçerli olan birimden belirtilmiş olduğu için ayrıca düzeltme işlemine tabi tutulmamıştır. - Parasal olmayan varlık ve borçlar ile özsermaye kalemleri, bilanço tarihinde geçerli bakiyelerden oluşmadıkları için, uygun düzeltme katsayısı kullanılarak çevrilmektedirler. Sabit kıymet alımları, satın alma senesine ait, uygun düzeltme katsayısı ile çevrilmektedirler. Konsolidasyon Esasları Şirket in doğrudan veya dolaylı olarak sahip olduğu iştirak ve bağlı ortaklıklar ve bunların konsolidasyon yöntemine ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir : İştirak Maliyeti İştirak Oranı Makina Takım Yatırım Pazarlama A.Ş. (1) 75.250.976 94.00 Evar Kesici Takım.A.Ş. (1) 15.998.566 99,50 Sheffer Transtürk Tarım San. ve Tic. A.Ş. (2) 5.284.888 31,00 Tibot Yapı Market San. ve Tic. A.Ş. (3) 1.346.386 0,097 Plastaş Plastik San. Ve Tic. A.Ş. (4) 49.045.722 99,00 Reks Endüstriyel Ürünler A.Ş. (4) 5.679.018 96,60 Steinhoff GMBH (4) 579.110 100,00 Mersin Orman Ür.San.Tic.A.Ş. (4) 340.249 95,00 Mte-Makpa Dış Tic.A.Ş. (4) 206.288 100,00 Sigma Otom. ve Bilgi Sistemleri A.Ş. (4) 99.257 30,00 Metal San. ve Tic.A.Ş. (4) 80.130 99,00 (1) Tam konsolidasyon yöntemi ile konsolide edilen bağlı ortaklıklar. (2) Özkaynak yöntemine göre konsolide edilen iştirakler. (3) Konsolidasyon kapsamına girmediği için makul değer ile mali tablolara alınan iştirakler. (4) Faal olmadıkları için konsolide edilmeyen ve/veya makul değerleri 0 kabul edilerek tam karşılık ayrılan iştirak ve bağlı ortaklıklar. 10
NOT 2 - MALİ TABLOLARIN SUNUM ESASI (Devamı) Konsolidasyon Esasları (devamı) Tam Konsolidasyon Yöntemi : Ana Ortaklık ile bağlı ortaklıkların ödenmiş sermayesi ve satın alma tarihindeki özsermayeleri dışındaki bilanço kalemleri toplanır. Yapılan toplama işleminde, konsolidasyon yöntemine tabi ortaklıkların birbirlerinden olan alacak ve borçları karşılıklı indirilir. Ana Ortaklık ın bağlı ortaklıklardaki payları; Ana Ortaklık daki Finansal Duran Varlıklar ve bağlı ortaklıklardaki Sermaye hesabından karşılıklı olarak elimine edilir. Konsolidasyon kapsamındaki ortaklığın bağlı ortaklık haline geldiği tarih itibariyle ve daha sonraki pay alımlarında bir defaya mahsus olmak üzere, ana ortaklığın bağlı ortaklığın sermayesinde sahip olduğu payların elde etme maliyeti, bu payların bağlı ortaklığın makul değere göre değerlenmiş bilançosundaki özsermayesinde temsil ettiği değerden mahsup edilir. Kayıtlı değer lehine oluşan fark, pozitif şerefiye olarak konsolide bilançonun aktifinde ayrı bir kalemde gösterilir ve şerefiyenin izafe edildiği ekonomik birimin faydalı ömrünü geçmemek üzere en fazla 20 yıl içinde itfa edilir; kayıtlı değer aleyhine oluşan fark ise negatif şerefiye olarak bilançonun aktifinde negatif olarak ayrı bir kalemde gösterilir ve en fazla 20 yıl içinde itfa edilir. İlişikteki mali tablolarda (şerefiyenin izafe edildiği ekonomik birim bulunmadığından dolayı) ilk yıl uygulamasında tamamen gelir yazılmıştır. Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların ödenmiş/çıkarılmış sermaye dahil bütün özsermaye hesap grubu kalemlerinden, Ana Ortaklık ve bağlı ortaklıklar dışı paylara isabet eden tutarlar indirilir ve konsolide bilançonun özsermaye hesap grubundan önce; Ana Ortaklık Dışı özsermaye hesap grubu adıyla gösterilir. Ana Ortaklık ve bağlı ortaklığın birbirleri arasındaki satın alma ve satış işlemleri ve bu işlemlerden kaynaklanan kar ve zararlar, konsolide gelir tablosunda iptal edilir. Bahse konu iptal edilen kar ve zararlara, konsolidasyona tabi ortakların kendi aralarında alım-satıma konu olan, menkul kıymetler, stoklar, maddi ve maddi olmayan duran varlıklar, finansal duran varlıklar ve diğer aktifler dahildir. Özkaynak Yöntemine Göre Konsolidasyon : Özkaynak Yöntemine göre konsolidasyon kapsamına alınan ortaklığın iştirak haline geldiği tarih itibariyle ve daha sonraki pay alımlarında bir defaya mahsus olmak üzere, ana ortaklığın iştirakin sermayesinde sahip olduğu payların elde etme maliyeti, bu payların bağlı ortaklığın makul değere göre değerlenmiş bilançosundaki özsermayesinde temsil ettiği değerden mahsup edilerek geçmiş yıl kar/zaraları hesabında muhasebeleştirilir, sonraki yıllarda ortaya çıkan değer artış veya azalışlar değer atış kazançları veya değer düşüş karşılıkları olarak gelir tablosu hesapları ile ilişkilendirilir ve iştirakin makul değerine getirilir. 11
NOT 2 - MALİ TABLOLARIN SUNUM ESASI (Devamı) Karşılaştırmalı bilgiler ve önceki dönem tarihli mali tabloların düzeltilmesi Grup mali tablolarını, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan Seri XI No:25 Sermaye Piyasalarında Muhasebe Standartları Tebliği ne göre ilk defa 31 Mart 2005 tarihi itbariyle hazırlamaya başlamıştır. tarihli mali tablolara temel teşkil etmesi amacıyla, 31 Aralık 2004 tarihli mali tabloları Seri XI No:25 Kısım 33 de belirtilen hükümlere göre düzeltmiş, sözkonusu düzeltmeleri de geçmiş yıl zararları hesabıyla ilişkilendirmiş ve 31 Aralık 2004 tarihli konsolide bilançoyu ilişkteki mali tablolarda almıştır. Yapılan düzeltme kayıtları kıdem tazminatı karşılıklarının Kısım 33 e göre düzeltilmesi, iştiraklerin ve bağlı ortaklıkların Kısım 13 e göre düzeltilmesi, ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerinin Kısım 28 e göre muhasebeleştirilmesinden ibarettir. Netleştirme Finansal varlık ve yükümlülükler, netleştirmeye yönelik yasal bir hakka ve yaptırım gücüne sahip olunması ve sözkonusu varlık ve yükümlülükleri net bazda tahsil etme/ödeme veya eş zamanlı sonuçlandırma niyetinin olması durumunda bilançoda netleştirilerek gösterilmektedir. NOT 3 - ÖNEMLİ MUHASEBE POLİTİKALARININ ÖZETİ Mali tabloların hazırlanmasında esas alınan temel muhasebe ilkeleri aşağıda özetlenmiştir: a) Gelirlerin tanınması Satışlar teslimat yapıldığı yada hizmet sunulduğunda gelir tutarının güvenilir şekilde belirlenebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik yararların Şirket e akmasının muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin rayiç değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar satılmış ürün yada tamamlanmış hizmetin satış vergisi hariç faturalanmış değerinden, iadeler ve komisyonların indirilmiş şeklini gösterir. Faiz geliri, toplanması şüpheli duruma düşmediği sürece, tahakkuk ettiği dönemde etkin faiz yöntemi esasına göre kaydedilir. b) Stoklar Elde etme maliyetine göre kayıtlara alınmakta ve hareketli ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre değerlenmektedir. c) Maddi duran varlıklar ve ilgili amortisman Maddi duran varlıklar, her kalem için 31 Aralık 2004 tarihindeki Yeni Türk Lirası nın satın alma gücüne göre ve birikmiş amortismanı düşülmüş olarak gösterilmiştir. Amortisman, enflasyona göre düzeltilmiş tutarlar üzerinden ve aşağıda belirtilen duran varlıkların ekonomik faydalı ömürlerini yansıtan oranlarda doğrusal amortisman metoduna göre hesaplanmaktadır Yeraltı ve yerüstü düzenleri : 20 Binalar : 50 Makina ve Tesisler : 15 Taşıt Araç ve Gereçleri : 5 Döşeme ve Demirbaşlar : 10 Diğer duran varlıklar 10 12
NOT 3 - ÖNEMLİ MUHASEBE POLİTİKALARININ ÖZETİ (Devamı) c) Maddi duran varlıklar ve ilgili amortisman (devamı) Duran varlıkların kayıtlı değerlerinin varlığın geri kazanılabilir değerinden daha yüksek olduğu durumlarda duran varlık geri kazanılabilir değerine indirilir. Duran varlık elden çıkarılmalarıyla oluşan gelir ve zararlar, düzeltilmiş duran varlık tutarları üzerinden hesaplanarak gelir/gider hesaplarına yansıtılmıştır. Duran varlıkların bakım ve onarım giderleri normal şartlarda gider yazılmaktadır. Ancak, istisnai durumlarda, eğer bakım ve onarım varlıklarda genişletme veya önemli ölçüde geliştirme ile sonuçlanırsa söz konusu maliyetler aktifleştirilebilir ve ilişkilendirildiği duran varlığın kalan faydalı ömrü üzerinden amortismana tabi tutulur. d) Maddi olmayan duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar bilgi işlem sistemleri ve yazılımlara yönelik haklardan oluşmaktadır. Maddi olmayan duran varlıklar alış değerlerinden kaydedilip, itfa payları alış yılından itibaren beş yıllık ekonomik ömürleri üzerinden doğrusal itfa yöntemiyle hesaplanmıştır. Değer düşüklüğünün olması durumunda maddi olmayan duran varlıkların kayıtlı değeri, geri kazanılabilir tutara indirilir. e) Varlıklarda değer düşüş karşılığı Ertelenmiş vergi aktifi ve finansal varlıklar dışındaki her varlık, her bir bilanço tarihinde, sözkonusu varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığının tespiti için değerlendirir. Bir varlığın kayıtlı değeri, tahmini ikame değerinden büyük ise değer düşüklüğü karşılığı ayırmak gerekmektedir. İkame değeri, varlığın net satış değeri ile kullanım değerinden yüksek olanı olarak kabul edilir. Kullanım değeri, varlığın sürekli kullanımı sonucu gelecekte elde edilecek tahmini nakit girişlerinin ve kullanım ömrü sonundaki satış değerinin toplamının bugünkü değeridir. f) Borçlanma maliyetleri Şirket stok alımlarına ilişkin aktifleşme tarihine kadar oluşan kur farklarını alımların maliyetine dahil etmekte, bu tarihten sonra oluşan kur farklarını ise gider yazmaktadır. Varlıkların elde edilmesi ile açık ilgisi kurulan borçlanma maliyetleri ilgili varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Varlıkların elde edilmesi ile açık ilgisi olmayan bütün banka kredileri, ilk kayıt anında rayiç değerlerini de yansıttığı düşünülen ve ihraç maliyetini içeren maliyet bedeli ile kaydedilir. g) Finansal araçlar ve finansal risk yönetimi Kredi riski Finansal varlıkların sahipliği karşı tarafın sözleşmeyi yerine getirememe riskini beraberinde getirir. Ticari alacakların önemli bir kısmı bayilerden olan alacaklardan oluşmaktadır. Şirket çek ve senet gibi araçlar kullanarak ve alıcıları değerleyerek riskini konrol etmeye çalışmaktadır. Faiz oranı riski Şirket, faiz oranlarındaki değişmelerin faiz unsuru taşıyan varlık ve yükümlülükler üzerindeki etkisinden dolayı faiz oranı riskine maruz kalmaktadır. Söz konusu faiz oranı riskinin büyük bir kısmı protokole bağlanan kredilerden kaynaklanmakta olup bankalarlar yapılan görüşmeler ile azaltılmaya çalışmaktadır. 13
NOT 3 - ÖNEMLİ MUHASEBE POLİTİKALARININ ÖZETİ (Devamı) g) Finansal araçlar ve finansal risk yönetimi (devamı) Likidite riski Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, kredi sağlayıcıları ile yapılan görüşmeler ve yapılan planlamalar ile sağlanmaya çalışılmaktadır. Döviz kuru riski Şirket, döviz cinsinden borçlu veya alacaklı bulunulan meblağların Yeni Türk Lirası na çevrilmesinden dolayı kur değişiklerinden doğan döviz kuru riskine maruz kalmaktadır. Söz konusu döviz kuru riskinin büyük bir kısmı protokole bağlanan uzun vadeli mali borçlardan kaynaklanmakta olup sözkonsuu risk yönetilememktedir. Finansal araçların makul değeri Rayiç bedel, bir finansal aracın zorunlu bir satış veya tasfiye işlemi dışında gönüllü taraflar arasındaki bir cari işlemde, el değiştirebileceği tutar olup, eğer varsa oluşan bir piyasa fiyatı ile en iyi şekilde belirlenir. Finansal araçların tahmini rayiç bedelleri, Şirket tarafından mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme metodları kullanılarak tespit olunmuştur. Ancak, rayiç bedel tahmini amacıyla piyasa verilerinin yorumlanmasında muhakeme kullanılır. Buna göre, burada sunulan tahminler, Şirket in bir güncel piyasa işleminde elde edebileceği tutarları göstermeyebilir. Aşağıdaki yöntem ve varsayımlar, rayiç değeri belirlenebilen finansal araçların rayiç değerlerinin tahmininde kullanılmıştır: Parasal varlıklar Yıl sonu kurlarıyla çevrilen dövize dayalı olan bakiyelerin rayiç değerlerinin, kayıtlı değerlerine yaklaştığı kabul edilmektedir. Nakit ve bankalardan alacakların rayiç bedellerinin, kısa vadeli olmaları dolayısıyla, kayıtlı değerlerine yaklaştığı kabul edilmektedir. Ticari alacakların, ilgili şüpheli alacak karşılıklarının kayıtlı değerleri ile birlikte rayiç değerleri ile gösterildiği tahmin edilmektedir. Parasal yükümlülükler Banka kredileri ile diğer parasal yükümlülükler rayiç bedellerinin, kısa vadeli olmalarından dolayı kayıtlı değerlerine yaklaştığı kabul edilmektedir. Ticari borçların kayıtlı değerleri ile birlikte rayiç değerleri ile gösterildiği tahmin edilmektedir. 14
NOT 3 - ÖNEMLİ MUHASEBE POLİTİKALARININ ÖZETİ (Devamı) h) İşletme birleşmeleri Bulunmamaktadır. i) Yabancı para işlemler ve çevirimler Yıl içinde gerçekleşen yabancı para işlemleri, işlemin gerçekleştiği tarihte geçerli olan kur üzerinden Yeni Türk Lirası na çevrilmektedir. Dönem sonu varlık ve yükümlülükler içerisindeki döviz kalemleri ise bilanço tarihinde yürürlükteki döviz kurları kullanılarak çevrilmektedir. Kur farklarından doğan kazanç ve zararlar cari dönem sonuçlarına yansıtılmaktadır. j) Hisse başına kazanç Gelir tablosunda beyan edilen hisse başına kar, net karın ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilir. j) Hisse başına kazanç (devamı) Şirketler mevcut hissedarlara birikmiş karlardan payları oranında hisse dağıtarak ( Bedelsiz Hisseler ) sermayelerini arttırabilir. Hisse başına kar hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla hisse başına kar hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, hisselerin bedelsiz olarak çıkarılmasını geriye dönük olarak uygulamak suretiyle elde edilir. Hisse başına esas kar, hissedarlara ait net karın çıkarılmış adi hisselerin söz konusu dönemdeki ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile hesaplanır. Hisse başına esas ve nispi kar/(zarar) arasında hiçbir dönem için herhangi bir fark bulunmamaktadır. k) Bilanço tarihinden sonraki olaylar Bilanço tarihinden sonraki olaylar; kara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar. Bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olaylarla ilgili mali tablolardaki tutarlar, yeni duruma uygun şekilde düzeltilir. l) Karşılıklar, şarta bağlı yükümlülükler ve şarta bağlı varlıklar Şirket in, geçmişteki işlemlerinin sonucunda mevcut hukuki veya geçerli bir yükümlülüğünün bulunması ve yükümlülüğün yerine getirilmesi için kaynakların dışa akmasının gerekli olabileceği ve tutar için güvenilir bir tahminin yapılabileceği durumlarda karşılıklar oluşturulur. Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti işletmenin tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilebilmesi mümkün yükümlülükler ve varlıklar mali tablolara alınmamakta ve şarta bağlı yükümlülükler ve varlıklar olarak değerlendirilmektedir. 15
NOT 3 - ÖNEMLİ MUHASEBE POLİTİKALARININ ÖZETİ (Devamı) m) Muhasebe politikaları, muhasebe tahminlerinde değişiklik ve hatalar Benzer nitelikteki işlemler, diğer olaylar ve durumlar tutarlı olarak mali tablolara alınır, değerlenir ve sunulur. Muhasebe politikalarında değişiklikler, yalnızca bir Kısım ya da ilgili muhasebe standartları açıklaması tarafından gerekli kılınıyorsa veya işletmenin mali durumu, perfomansı veya nakit akımları üzerindeki işlemlerin ve olayların etkilerinin mali tablolarda daha uygun ve güvenilir bir sunumu sonucunu doğuracak nitelikte ise muhasebe politikalarında değişiklik yapılabilir. Bu değişiklik yani bir muhasebe politikasının işlemlere, olaylara ve koşullara, söz konusu politika hep kullanımdaymış gibi uygulanmasını ve düzeltilmiş tutarların hiç hata olmamış gibi mali tablolara alınması ve açıklanmasını ifade edebileceği gibi; söz konusu politikanın değiştirildiği tarihten sonraki dönemlerde uygulanmasını ve muhasebe tahminlerindeki değişikliklerin etkilerinin değişiklikten etkilenen dönemlerde mali tablolara alınıp açıklanmasını ifade eder. n) İlişkili taraflar Bu mali tabloların amacı doğrultusunda ortaklar, bağlı ortaklıkla, iştirakler, sermaye ve yönetim ilişkisine sahip grup şirketleri, önemli yönetim personeli ve Yönetim Kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen veya onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar ilişkili taraflar olarak kabul ve ifade edilmişlerdir. o) Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması Bölümlere göre raporlamayı gerektirecek herhangi bir farklı faaliyet alanı ve farklı coğrafi bölge bulunmamaktadır. p) İnşaat Sözleşmeleri : Bulunmamaktadır. r) Durdurulan Faaliyetler : Bulunmamaktadır. s) Devlet Teşvik ve Yardımları :Bulunmamaktadır. t) Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller : Bulunmamaktadır. u) Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler Kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalarında yer alan istisna (iştirak kazançları istisnası gibi) ve indirimlerin (yatırım indirimi gibi) indirilmesi sonucu bulunacak vergi matrahına yasal vergi oranı uygulanır. Kar dağıtılmadığı takdirde başka bir vergi ödenmemektedir. Ertelenen vergi, yükümlülük yöntemi kullanılarak, varlık ve yükümlülüklerin mali tablolarda yer alan kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Ertelenen vergi hesaplanmasında yürürlükteki vergi mevzuatı uyarınca bilanço tarihi itibariyle geçerli bulunan yasanmış vergi oranları kullanılır. 16
NOT 3 - ÖNEMLİ MUHASEBE POLİTİKALARININ ÖZETİ (Devamı) u) Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler (devamı) Ertelenen vergi yükümlülüğü vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olmak şartıyla ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir hakkın bulunması durumunda ertelenen vergi varlıkları ve ertelenen vergi yükümlülükleri, karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir. v) Çalışanlara Sağlanan Faydalar/ Kıdem Tazminatları Yürürlükteki kanunlara göre, Şirket, emeklilik dolayısıyla veya istifa ve İş Kanunu nda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona eren çalışanlara belirli bir toplu ödeme yapmakla yükümlüdür. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarlarının net bugünkü değerine göre hesaplanmış ve mali tablolarda yansıtılmıştır. y) Emeklilik Planları : Bulunmamaktadır. z) Nakit akım tablosu Nakit akım tablosunda, döneme ilişkin hazır değerlerdeki değişimler; esas, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanmıştır. Hazır değerler, kısa vadeli yükümlülükler için elde bulundurulan ve yatırım amacıyla veya diğer amaçlarla kullanılmayan kasa, banka gibi varlıklardır. NOT 4 - HAZIR DEĞERLER 31 Aralık 2004 Kasa 30.499 35.091 Banka (vadesiz mevduat) 819.789 158.367 Toplam 850.288 193.459 NOT 5 MENKUL KIYMETLER ve 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle menkul kıymet bulunmamaktadır. 17
NOT 6 FİNANSAL BORÇLAR 31 Aralık 2004 Kısa vadeli banka kredileri 455.095 281.987 Toplam 455.095 281.987 Kredi Vadesi Döviz Tutarı Döviz Tipi Faiz Oranı Tahakkuk Eden Faiz Asya Finans 16.10.2005 201.670 YTL 23,0-201.670 Denizbank 02.12.2005 60.850 YTL 23,0-60.850 Denizbank 27.11.2005 142.955 USD 6,5-192.575 455.095 Kredi Vadesi Döviz Tutarı Döviz Tipi Faiz Oranı Tahakkuk Eden Faiz 31 Aralık 2004 Asya Finans 16.02.2005 24.381 YTL 36,0-24.381 Denizbank 02.03.2005 60.850 YTL 31,0-60.850 Denizbank 02.03.2005 3.517 YTL 31,0-3.517 Denizbank 27.08.2005 142.955 USD 6,5-192.789 Toplam - 281.987 31 Aralık 2004 Protokole bağlanan uzun vadeli banka kredileri 18.953.477 24.953.565 Toplam 18.953.477 24.953.565 Kredi Döviz Tutarı Döviz Tipi Anapara YTL Tahakkuk Eden Faiz YTL Tmsf (1) 1.924.457 USD 2.592.436 108.776 2.701.212. Akbank (2) 221.459 USD 298.327 47.704 346.031 C Bank (3) 336.000 USD 452.626 26.942 479.568 Bnp Ak Dresner (4) 115.164 USD 155.138-155.138 Koçbank (5) 1.326.669 USD 1.787.156-1.787.156 Albaraka Türk (6) 250.000 USD 336.775 11.389 348.164 Gsd Yatırım (7) 156.929 USD 211.399 7.345 218.744 TSKB (8) 1.196.792 USD 1.604.419-1.604.419 Vakıfbank (9) 4.801.282 USD 6.467.726 1.585.390 8.053.116 Halkbank (10) 2.163.217 USD 2.914.070 345.859 3.259.929 TOPLAM 12.491.969 16.820.072 2.133.405 18.953.477 18
NOT 6 FİNANSAL BORÇLAR (devamı) (1) TMSF ile 21.01.2005 tarihinde protokol imzalanmış olup söz konusu prokotole ait icra takipleri dipnot 31de gösterilmiştir. (2) Akbank ile 28.01.2005 tarihinde protokol imzalanmıştır.protokole konu olan borç miktarı 673.788 USD olup,söz konusu prokotole ait icra takipleri dipnot 31 de gösterilmiştir. (3) C Bank ile 02.05.2005 tarihinde protokol imzalanmıştır.protokole konu olan borç miktarı 366.000 USD olup, söz konusu prokotole ait icra takipleri dipnot 31 de gösterilmiştir (4) Bnp Ak Dresdner (Ak Uluslararası Bankası A.Ş.) ile 04.04.2005 tarihinde imzalanmıştır.protokole konu olan borç miktarı 201.164 USD olup,söz konusu protokole ait icra takipleri dipnot 31 de gösterilmiştir. (5) Koçbank ile 11.05.2005 tarihinde protokol imzalnamıştır.protokole konu olan borç miktarı 2.600.000 USD olup,söz konusu protokole ait icra takipleri dipnot 31 de gösterilmiştir. (6) Al Baraka Türk Özel Finans Kurumu ile 04.03.2005 tarihinde imzalanmıştır.protokole konu olan borç miktarı 280.000 USD olup,söz konusu protokole ait icra takipleri dipnot 31 de gösterilmiştir. (7) GSD Yatırım Bankası A.Ş.ile 08.03.2005 tarihinde imzalanmıştır.protokole konu olan borç miktarı 182.929 USD olup,protokole ait icra takipleri dipnot 31 de gösterilmiştir. (8) TSKB ile Evar Kesici Takım San.A.Ş. arasındaki Leasing sözleşmesi 09.05.2005 tarihinde yenilenmiştir. (9) Vakıfbank ile 25.08.2005 tarihinde yeni protokol imzalanmış olup, protokole ait icra takipleri dipnot 31 de gösterilmiştir. (10) Halkbank ile 23.08.2005 tarihinde tarihinde yeni protokol imzalanmış olup, protokole ait icra takipleri dipnot 31 de gösterilmiştir. Kredi Döviz Tutarı Döviz Tipi Anapara YTL Tahakkuk Eden Faiz YTL 31 Aralık 2004 Vakıfbank 6.375.603 USD 8.598.138 460.775 9.058.913 Tmsf 3.175.094 USD 4.281.932-4.281.932 Akbank 479.186 USD 646.230 44.136 690.366 Halkbank 2.548.736 USD 3.437.225 184.201 3.621.426 C Bank 366.000 USD 493.588 26.972 520.560 Bnp Ak Dresner 204.885 USD 276.308 35.229 311.537 Fiba Grubu 907.965 USD 1.224.482 124.897 1.349.379 Koçbank 1.387.492 USD 1.871.172 611.761 2.482.933 Albaraka Türk 280.000 USD 377.608 20.229 397.837 Gsd Yatırım 172.000 USD 231.959 13.486 245.445 TSKB 1.472.292 USD 1.993.237-1.993.237 TOPLAM 17.369.253 23.431.879 1.521.686 24.953.565 19
NOT 7 - TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR A-Ticari Alacaklar : 31 Aralık 2004 Ticari alacaklar 989.095 725.582 Vadeli çekler ve alacak senetleri 1.567.259 1.435.137 Eksi: Alacak senetleri reeskontu (62.880) (65.203) Verilen depoizito ve teminatlar 1.741 1.741 Factoring alacakları 3.076.072 2.315.671 Diğer ticari alacaklar 85.449 10.078 Şüpheli ticari alacaklar 519.132 825.912 Şüpheli ticari alacaklar karşılığı (519.132) (825.912) Toplam 5.656.736 4.423.006 Vadeli çekler ve alacak senetleri vade dağılımı 01.10.2005-31.05.2006, etkin faiz oranları yıllık YTL de %16, USD ve EURO da 2,45 tir. (31 Aralık 2004: etkin faiz oranları aynı olup, Vadeli çekler ve alacak senetlerinin vade dağılımı 01.04.2005-31.10.2005 tir.) B-Ticari Borçlar : 31 Aralık 2004 Satıcılara borçlar 3.300.990 3.371.037 Vadeli borç çekleri ve borç senetleri 192.529 277.317 Borç reeskontu (75.549) - Factoring borçları 3.269.824 2.917.739 Diğer ticari borçlar 45.937 31.504 Toplam 6.733.731 6.597.597 Satıcıların ortalama vadeleri yurtdışı satıcılarda 6 ay,yurtiçi satıcılarda 3 aydır. Etkin faiz oranları YTL için yıllık %16, USD ve EURO için yıllık 2,45 tir (31 Aralık 2004: Satıcıların ortalama vadeleri iki aydır.etkin faiz oranları YTL için yıllık %18, USD için yıllık 2,45 tir.) Mal satışından kaynaklanan doğmuş ve doğacak vadeli alacakların (çek-senet) faktoring şirketine temlik yoluyla devredilmesi karşılığı,peşin ödeme alınmaktadır. Alacakların takibi-tahsilatı,muhasebe ve alacaklara istinaden ön ödeme şeklindeki finansman hizmetlerinden yararlanılmaktadır. NOT 8 FİNANSAL KİRALAMA ALACAKLARI VE BORÇLARI ve 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle finansal kiralama alacakları ve borçları yoktur. 20
NOT 9 İLİŞKİLİ TARAFLARLA OLAN İŞLEMLER VE BAKİYELER İlişkili Kuruluşlardan Alacaklar 30 Eylül 31 Aralık 2005 2004 İlişkili Kuruluşlara Borçlar 30 Eylül 31 Aralık 2005 2004 Sigma Otom. ve Bilgi Sistem. A.Ş. 1.255.643 1.255.369 - - Plastek Plastik Şişirme San. A.Ş. 264.655 264.655 - - Shaffer Transtürk Tarım A.Ş. 206.203 112.218 - - AS Kimya A.Ş. 575.816-5.050 5.050 Plastaş Plastik Sanayi A.Ş. 261.515 1.388.934 - - Metal San.ve Tic.A.Ş. 186.144 184.991 - - Bricolage Yapı Market A.Ş. 97.746 - - - Şüpheli alacak karşılığı (2.847.722) (1.573.446) - - Net bilanço değeri - 1.632.721 5.050 5.050 Transtürk Emlak Tic. A.Ş. 14.594.849 13.172.605 109 109 Efes Holding A.Ş. 34.418.598 30.471.079 - - Yelem Turistik İşletmeler A.Ş. 2.737.268 2.359.714 20.394 21.220 Alacak reeskontu (2.685.535) (1.266.436) - - Net Bilanço değeri 49.065.180 44.736.962 25.553 21.329 Reks End.Ür.A.Ş. 1.028.911 758.027 666.501 353.739 Mte-Makpa Dış Tic.A.Ş. 667.218 438.578 1.223.491 1.383.004 Steinhoff GMBH 994.840 774.517 - - Transtürk Holding A.Ş. 52.235 52.235 27.789.998 20.351.286 Hatice SÜREN - - 327.047 370.184 Transtürk Sigorta Acentalığı A.Ş. - - 109.203 130.841 Toplam, net 51.808.384 48.393.040 30.141.793 22.615.433 İlişkili kuruluşlardan alışlar/satışlar Mal Satışı Alınan Faiz Ödenen Faiz Transtürk Emlak Tic. A.Ş. - 1.422.244 - Efes Holding A.Ş. - 3.856.809 - Yelem Turistik İşletmeler A.Ş. - 377.554 - Transtürk Holding A.Ş. - - 1.189.161 Reks End.Ür.A.Ş. 1.068.062 - - Toplam, net 5.656.607 1.189.161 21
NOT 10 DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR A-Diğer Alacaklar Kısa Vadeli: 31 Aralık 2004 Kısa vadeli diğer alacaklar 70.710 23.461 Toplam 70.710 23.461 A-Diğer Alacaklar Uzun Vadeli: 31 Aralık 2004 Mersin Ahşap Ürünleri San. ve Tic.A.Ş. 14.363.377 13.522.767 Toplam 14.363.377 13.522.767 Cari hesaptaki artış 840.610 YTL lik faiz tahakkukunun cari hesaba borç kaydedilmesinden kaynaklanmaktadır. C-Diğer Borç ve Yükümlülükler Kısa Vadeli: 31 Aralık 2004 Personele borçlar 129.638 77.010 Kısa vadeli diğer borçlar 63 9.986 Ödenecek vergi ve fonlar 3.390.347 2.757.702 Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri 2.656.535 2.856.678 Vadesi geçmiş vergi ve ssk borçları 6.703.024 7.013.974 Ödenecek diğer yasal yükümlülükler 403.672 388.740 Sayım ve tesellüm noksanları 1.429 1.429 Toplam 13.284.708 13.105.520 NOT 11 CANLI VARLIKLAR ve 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle canlı varlıklar bulunmamaktadır. NOT 12 STOKLAR 22 31 Aralık 2004 İlk madde malzeme stokları 721.777 545.355 Yarı mamuller 1.076.625 835.026 Mamuller 757.102 620.608 Ticari mallar 258.504 156.956 Verilen sipariş avansları 225.175 68.038 Toplam 3.039.183 2.225.984
NOT 13 DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ ve 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle devam eden inşaat sözleşmeleri alacakları ve hakediş bedelleri bulunmamaktadır. NOT 14 ERTELENEN VERGİ VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ Şirket, ertelenen gelir vergisi alacak ve yükümlülüklerini, bilanço kalemlerinin SPK Muhasebe Standartları ve vergilendirmeye baz teşkil eden mali tabloları arasındaki farklı değerlendirilmelerin sonucunda ortaya çıkan geçici farkların etkilerini dikkate alarak hesaplamaktadır. Söz konusu geçici farklar genellikle gelir ve giderlerin, SPK Muhasebe Standartları ve vergi kanunlarına göre değişik raporlama dönemlerinde muhasebeleştirilmesinden kaynaklanmaktadır. Geçici farklar için uygulanan oran %30 dur. (31 Aralık 2004: %30) Zamanlama farklılıkları, muhasebe ve vergi amaçlı kaydedilen gelir ve giderlerin yıllar arasında meydana gelen farklarından kaynaklanmaktadır. Zamanlama farklılıkları, maddi duran varlıklar (arsa ve arazi hariç), maddi olmayan duran varlıklar, stokların ve peşin ödenen giderlerin yeniden değerlenmesi ile alacakların reeskontu, kıdem tazminatı karşılığı, geçmiş yıl zararları, şüpheli alacak karşılığı ve yararlanılacak yatırım indirimi tutarları üzerinden hesaplanmaktadır. sonu itibariyle vergi giderlerinin ana bileşenleri aşağıdaki gibidir : 23 Cari kurumlar vergisi karşılığı - Ertelenmiş vergi geliri (gideri) 539.130 Dönem toplam vergi gideri 539.130 sonu itibariyle ertelenmiş vergi gelir (giderleri)nin oluşumu aşağıdaki gibidir : Dönem Başı Ertelenmiş Vergi Varlığı / (Yükümlülüğü) (2.429.572) Ertelenmiş Vergi Geliri (Gideri) 539.130 Dönem sonu Ertelenmiş vergi (Yükümlülüğü) (1.890.442) ve 31 Aralık 2004 tarihleri itibariyle, ertelenen vergiye konu olan birikmiş geçici farkların durumu aşağıda özetlenmiştir: Birikmiş Geçici Farklar Oran Ertelenmiş Vergi (Yükümlülüğü) 31 Aralık 2004 (%) 31 Aralık 2004 Duran varlık amortismanı (9.856.567) (9.361.699) 30 (2.956.970) (2.808.510) Kıdem Tazminat karşılığı 2.381.806 1.885.514 30 714.542 565.564 Şüpheli alacak karşılığı 3.366.854 2.399.358 30 1.010.056 719.807 Reeskont (7.052.991) (3.021.739) 30 (2.115.897) (906.522) Faiz tahakkuku (3.785.271) - 30 (1.135.581) - Ödenmeyen SSK primleri 8.644.695-30 2.593.409 - Ertelenmiş vergi yükümlülüğü (9.856.567) (8.098.577) 30 (1.890.442) (2.429.572)