1 OCAK - 30 HAZİRAN 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR İLE SINIRLI BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU
İÇİNDEKİLER SAYFA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU 1 2 KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOSU 3 KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU 4 KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU 5 KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU 6 7 8 83 NOT 1 GRUBUN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU 8 10 NOT 2 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 10 30 NOT 3 İŞLETME BİRLEŞMELERİ 31 NOT 4 DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR 31-32 NOT 5 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA 33-34 NOT 6 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 35 NOT 7 FİNANSAL YATIRIMLAR 35-36 NOT 8 FİNANSAL BORÇLANMALAR 36-38 NOT 9 DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER 39 NOT 10 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR 39-40 NOT 11 DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR 41 NOT 12 TÜREV ARAÇLAR 42 NOT 13 STOKLAR 42 NOT 14 PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER 43 NOT 15 İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ 43 NOT 16 İŞ ORTAKLIKLARI VE İŞTİRAKLER 43-47 NOT 17 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER 47 NOT 18 MADDİ DURAN VARLIKLAR 48-49 NOT 19 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 50 NOT 20 ŞEREFİYE 51 NOT 21 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI 51 NOT 22 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR 51-52 NOT 23 TAAHHÜTLER 52 NOT 24 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR 53-54 NOT 25 VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ 54 NOT 26 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 54 NOT 27 SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ 55-58 NOT 28 HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ 58 NOT 29 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ 59 NOT 30 ÇEŞİT ESASINA GÖRE SINIFLANDIRILMIŞ GİDERLER 59 NOT 31 ESAS FAALİYETLERİNDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER 59 NOT 32 YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GİDERLER 60 NOT 33 FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ 60 NOT 34 SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR 61 NOT 35 GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DÂHİL) 61-65 NOT 36 PAY BAŞINA KAZANÇ 65 NOT 37 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI 65-70 NOT 38 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ 71-81 NOT 39 FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDE AÇIKLAMALAR) 81-82 NOT 40 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR 83 NOT 41 FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YÂDA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR 83
30 HAZİRAN 2014 VE 31 ARALIK 2013 TARİHLERİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOLARI Dipnot VARLIKLAR Referansları 30 Haziran 2014 31 Aralık 2013 Dönen Varlıklar 1.070.939.821 1.247.477.435 Nakit ve Nakit Benzerleri 6 317.207.908 602.854.579 Finansal Yatırımlar 7-129.560 Ticari Alacaklar 10,37 326.535.683 242.163.317 - İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar 37 4.759.628 8.656.105 - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar 10 321.776.055 233.507.212 Diğer Alacaklar 11,37 35.210.886 30.238.007 - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar 37 25.791.941 25.732.662 - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar 11 9.418.945 4.505.345 Türev araçlar 12 6.437.653 - Stoklar 13 313.191.402 297.867.253 Peşin Ödenmiş Giderler 14 37.530.836 29.332.371 Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar 35 4.950.540 3.555.646 Diğer Dönen Varlıklar 26 23.792.839 31.262.580 Ara Toplam 1.064.857.747 1.237.403.313 Satış Amaçlı Sınıflandırılan Duran Varlıklar 34 6.082.074 10.074.122 Duran Varlıklar 2.022.472.972 1.916.856.345 Finansal Yatırımlar 7 360.135.994 213.553.946 Diğer Alacaklar 11 14.630.703 14.599.303 Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar 16 46.594.194 48.799.672 Maddi Duran Varlıklar 18 1.421.964.022 1.458.629.947 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19,20 4.116.508 4.805.071 - Şerefiye 20 3.425.616 3.530.124 - Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19 690.892 1.274.947 Peşin Ödenmiş Giderler 14 12.022.078 14.481.532 Ertelenmiş Vergi Varlığı 35 139.989.118 136.138.692 Diğer Duran Varlıklar 26 23.020.355 25.848.182 TOPLAM VARLIKLAR 3.093.412.793 3.164.333.780 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 1
30 HAZİRAN 2014 VE 31 ARALIK 2013 TARİHLERİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOLARI Dipnot YÜKÜMLÜLÜKLER Referansları 30 Haziran 2014 31 Aralık 2013 Kısa Vadeli Yükümlülükler 689.491.955 796.629.670 Kısa Vadeli Borçlanmalar 8 167.537.636 134.965.563 Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları 8 248.512.154 235.078.953 Ticari Borçlar 10,37 190.929.727 179.211.002 - İlişkili Taraflara Ticari Borçlar 37 59.580.429 49.819.288 - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar 10 131.349.298 129.391.714 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar 24 3.870.047 3.335.146 Diğer Borçlar 11,37 27.094.945 201.281.423 - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar 37 22.858.089 198.126.696 - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar 11 4.236.856 3.154.727 Türev Araçlar 12-4.154.651 Ertelenmiş Gelirler 14 6.423.991 5.898.267 Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 35 4.072.149 13.656.000 Kısa Vadeli Karşılıklar 22,24 28.038.374 5.879.192 - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar 24 4.463.382 4.427.566 - Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar 22 23.574.992 1.451.626 Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 26 13.012.932 13.169.473 Uzun Vadeli Yükümlülükler 987.438.974 1.046.152.112 Uzun Vadeli Borçlanmalar 8 926.818.191 994.221.133 Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar 24 43.703.728 43.139.690 Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 35 16.917.055 8.791.289 ÖZKAYNAKLAR 27 1.416.481.864 1.321.551.998 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar 27 1.351.431.027 1.247.218.588 Sermaye 415.000.000 415.000.000 Sermaye Düzeltmesi Farkları 1.431 1.431 Paylara İlişkin Primler 35 35 Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler (4.713.172) (4.713.172) - Kıdem Tazminatı Karşılığı Aktüeryal Kayıp/(Kazanç) Fonu (4.713.172) (4.713.172) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler 218.714.802 89.830.856 - Yabancı Para Çevrim Farkları (57.516.868) (42.103.104) - Riskten Korunma Kazanç/Kayıplar 3.901.247 (1.143.518) - Finansal Varlık Değer Artış Fon 272.330.423 133.077.478 Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler 79.672.185 62.200.901 Geçmiş Yıllar Karları 634.714.232 573.493.343 Net Dönem Karı 8.041.514 111.405.194 Kontrol Gücü Olmayan Paylar 27 65.050.837 74.333.410 TOPLAM KAYNAKLAR 3.093.412.793 3.164.333.780 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 2
1 OCAK - 30 HAZİRAN 2014 VE 2013 ARA HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOLARI Dipnot 1 Ocak- 1 Ocak - 1 Nisan - 1 Nisan - Referansları 30 Haziran 2014 30 Haziran 2013 30 Haziran 2014 30 Haziran 2013 Hasılat 28 794.496.859 749.902.125 441.888.141 423.347.303 Satışların maliyeti (-) 28 (650.943.810) (620.624.332) (358.352.436) (351.004.415) Ticari faaliyetlerden brüt kar 143.553.049 129.277.793 83.535.705 72.342.888 Genel Yönetim Giderleri (-) 29,30 (71.896.764) (64.220.848) (38.604.459) (32.602.244) Pazarlama Giderleri (-) 29,30 (50.421.376) (47.595.217) (25.361.683) (23.121.163) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 29,30 (3.369.785) (1.966.580) (1.235.059) (901.310) Esas Faliyetlerden Diğer Gelirler 31 27.084.626 13.175.390 14.710.362 8.000.595 Esas Faliyetlerden Diğer Giderler (-) 31 (21.643.167) (6.587.485) (13.559.556) (3.669.727) Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/Zararlarındaki Paylar 16 4.932.020 4.143.179 1.695.547 2.022.980 ESAS FAALİYET KARI 28.238.603 26.226.232 21.180.857 22.072.019 Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler 32 11.326.346 12.380.226 9.315.689 7.909.505 Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) 32 (356.358) (4.771.971) (6.950) (1.451.308) FİNANSMAN GELİRİ GİDERİ ÖNCESİ FAALİYET KARI/ZARARI 39.208.591 33.834.487 30.489.596 28.530.216 Finansman Gelirleri 33 41.073.465 52.955.548 6.030.239 41.052.707 Finansman Giderleri (-) 33 (102.265.282) (104.210.523) (22.613.672) (71.644.134) SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ (ZARARI)/KARI (21.983.226) (17.420.488) 13.906.163 (2.061.211) Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gideri/Geliri (474.647) 48.716.206 (7.747.717) 8.061.942 Dönem Vergi Gideri 35 (11.216.422) (10.726.253) (6.642.961) (5.796.987) Ertelenmiş Vergi Geliri / (Gideri) 35 10.741.775 59.442.459 (1.104.756) 13.858.929 DÖNEM (ZARARI)/KARI (22.457.873) 31.295.718 6.158.446 6.000.731 Dönem Karı / Zararının Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar 27 (30.499.387) (18.506.635) (7.939.700) (11.950.260) Ana ortaklık payları 8.041.514 49.802.353 14.098.146 17.950.991 Pay Başına Kazanç 36 0,0194 0,1200 0,0340 0,0433 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır 3
1 OCAK - 30 HAZİRAN 2014 VE 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOLARI Dipnot 1 Ocak - 1 Ocak - 1 Nisan - 1 Nisan - Kapsamlı Gelir Tablosu Referansları 30 Haziran 2014 30 Haziran 2013 30 Haziran 2014 30 Haziran 2013 Dönem (Zararı) / Karı (22.457.873) 31.295.718 6.158.446 6.000.731 Diğer kapsamlı gelirler Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar - 153.058.690 - - Yatırım Amaçı Gayrimenkul Yeniden Değerleme Artışları/Azalışları - 161.114.411 - - Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak - - - Diğer Kapsamlı Gelire İlişkin Vergiler - (8.055.721) - - - Dönem Vergi Gideri/Gelir - Ertelenmiş Vergi Gideri/Geliri - (8.055.721) - - Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar 161.736.315 14.010.756 103.189.621 7.088.983 Yabancı Para Çevrim Farkları 17.438.605 (4.578.906) 5.103.843 (5.707.915) Satılmaya Hazır Finansal Varlıkların Yeniden Değerleme ve/veya Sınıflandırma Kazançları/Kayıpları 146.582.048 19.568.066 100.684.702 13.470.419 Nakit Akış Riskinden Korunma Kazanç/(Kayıpları) 6.305.955-2.435.311 Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Diğer Kapsamlı Gelire İlişkin Vergiler (8.590.293) (978.404) (5.034.235) (673.521) - Dönem Vergi Gideri/Geliri - - - - - Ertelenmiş Vergi Gideri/Geliri (8.590.293) (978.404) (5.034.235) (673.521) Diğer Kapsamlı Gelir 161.736.315 167.069.446 103.189.621 7.088.983 Toplam Kapsamlı Gelir 139.278.442 198.365.164 109.348.067 13.089.714 Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı 139.278.442 198.365.164 109.348.067 13.089.714 Kontrol Gücü Olmayan Paylar 2.352.982 (13.146.423) (6.551.233) (3.030.759) Ana Ortaklık Payları 136.925.460 211.511.587 115.899.300 16.120.473 Pay Başına Kazanç 36 0,3299 0,5097 0,2793 0,0388 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 4
1 OCAK - 30 HAZİRAN 2014 VE 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI Kar veya Zararda Yeniden Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler Diğer Kapsamlı Gelirler Birikmiş Karlar Karşılıklı Yabancı Kardan Ana Kontrol Sermaye İştirak Pay Yeniden Diğer Para Diğer Ayrılan Geçmiş Net Ortaklığa Gücü Düzeltme Sermaye İhraç Değerleme Kazanç/ Çevrim Kazanç Kısıtlanmış Yıllar Dönem Ait Olmayan Toplam Sermaye Farkları Düzeltmesi (-) Primleri Kazançları Kayıplar Farkları Kayıplar Yedekler Karları Karı Özkaynaklar Paylar Özkaynaklar 1 Ocak 2013 itibarıyla bakiye 398.185.637 1.431-35 - (4.713.172) (14.837.705) 124.609.819 54.539.132 391.468.882 73.757.339 1.023.011.398 87.393.972 1.110.405.370 Transfer - - - - - - - 7.661.769 66.095.570 (73.757.339) - - - Sermaye artırımları 16.814.363 - - - - - - - - (16.814.363) - - 8.265.000 8.265.000 Toplam kapsamlı gelir - - - - 153.058.690 - (9.939.118) 18.589.662 - - 49.802.353 211.511.587 (13.146.423) 198.365.164 Temettüler - - - - - - - - - (20.315.436) - (20.315.436) (10.146.365) (30.461.801) 30 Haziran 2013 itibarıyla bakiye 415.000.000 1.431 35 153.058.690 (4.713.172) (24.776.823) 143.199.481 62.200.901 420.434.653 49.802.353 1.214.207.549 72.366.184 1.286.573.733 Kar veya Zararda Yeniden Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler Diğer Kapsamlı Gelirler Birikmiş Karlar Karşılıklı Yabancı Kardan Ana Kontrol Sermaye İştirak Pay Yeniden Diğer Para Diğer Ayrılan Geçmiş Net Ortaklığa Gücü Düzeltme Sermaye İhraç Değerleme Kazanç/ Çevrim Kazanç Kısıtlanmış Yıllar Dönem Ait Olmayan Toplam Sermaye Farkları Düzeltmesi (-) Primleri Kazançları Kayıplar Farkları Kayıplar Yedekler Karları Karı Özkaynaklar Paylar Özkaynaklar 1 Ocak 2014 itibarıyla bakiye 415.000.000 1.431-35 - (4.713.172) (42.103.104) 131.933.960 62.200.901 573.493.343 111.405.194 1.247.218.588 74.333.410 1.321.551.998 Transfer - - - - - - - - 17.471.284 93.933.910 (111.405.194) - - - Toplam kapsamlı gelir - - - - - - (15.413.764) 144.297.710 - - 8.041.514 136.925.460 2.352.982 139.278.442 Temettüler - - - - - - - - - (32.713.021) - (32.713.021) (11.635.555) (44.348.576) 30 Haziran 2014 itibarıyla bakiye 415.000.000 1.431-35 - (4.713.172) (57.516.868) 276.231.670 79.672.185 634.714.232 8.041.514 1.351.431.027 65.050.837 1.416.481.864 Özkaynak değişim tablosuyla ilgili açıklamalar Dipnot 27 de sunulmuştur. Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 5
1 OCAK - 30 HAZİRAN 2014 VE 2013 ARA HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOLARI Dipnot 1 Ocak- 1 Ocak- Referansları 30 Haziran 2014 30 Haziran 2013 A. İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI (13.751.629) 20.630.268 Dönem (zararı)/ karı 27 (22.457.873) 31.295.718 Dönem net karı mutabakatı ile ilgili düzeltmeler 189.730.014 101.547.465 Amortisman ve itfa giderleriyle ilgili düzeltmeler 18,19 115.472.756 99.222.277 Değer düşüklüğü/iptali ile ilgili düzeltmeler 10,11,13 5.621 (1.157.734) Karşılıklar ile ilgili düzeltmeler 3,22,24 24.576.301 23.034.098 Faiz gelirleri ve giderleri ile ilgili düzeltmeler 8,31,33 49.774.241 42.684.336 Gerçekleşmemiş yabancı para çevrim farkları ile ilgili düzeltmeler 31,33 13.369.180 (1.767.872) İştiraklerin dağıtılmamış karları ile ilgili düzeltmeler 16 (4.932.020) (4.143.179) Vergi gideri/geliri ile ilgili düzeltmeler 35 474.647 (48.716.206) Duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kayıp/kazançlar ile ilgili düzeltmeler 32 (1.616.903) (986.632) Satış amaçlı duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kayıp/kazançlar ile ilgili düzeltmeler 2.642.082 - Temettü gelirleri 32 (9.353.085) (6.621.623) Nakit Akışlarına Neden Olan Diğer Kalemlere İlişkin Düzeltmeler 22,24 (682.806) - İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler (94.894.414) (33.935.795) Stoklardaki artış/azalışla ilgili düzeltmeler 3,13 (15.265.893) 21.016.065 Ticari alacaklardaki artış/azalışla ilgili düzeltmeler 3,10 (84.983.449) (62.988.154) Faaliyetle ilgili diğer alacaklardaki artış/azalışla ilgili düzeltmeler 3,11,37 (3.971.386) 5.696.530 Ticari borçlardaki artış/azalışla ile ilgili düzeltmeler 3,10 11.743.455 1.169.419 Faaliyetlerle ilgili diğer borçlardaki artış/azalışla ilgili düzelt. 3,11,14,26,37 2.142.754 9.000.933 İşletme sermayesinde gerçekleşen diğer artış/azalışla ilgili düzelt. 3,14,26 (5.909.861) (7.830.588) Satış amaçlı duran varlık satışından kaynaklanan nakit girişleri 32,34 1.349.966 - Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları 72.377.727 98.907.388 Ödenen faiz 8,31,33,37 (59.302.653) (48.936.616) Alınan faiz 31,33,37 804.126 - Vergi ödemeleri/iadeleri 35 (25.750.295) (16.837.136) Ödenen kıdem tazminatı 24 (1.880.534) (12.503.368) B. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI (95.718.704) (152.665.713) Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit girişleri 18,19,32 8.077.731 14.935.265 Maddi ve maddi olmayan duran varlık alışından kaynaklanan nakit çıkışları 18,19 (135.460.131) (210.926.094) Verilen nakit avans ve borçlar 14 (24.703.698) - Verilen nakit avans ve borçlardan geri ödemeler 14 27.117.779 55.991.942 Alınan temettüler 16,32 15.915.253 13.924.465 Alınan faiz 6,33 14.513.963 8.199.149 Diğer nakit girişleri/çıkışları 10,11,26 (1.179.601) (34.790.440) Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 6
1 OCAK - 30 HAZİRAN 2014 VE 2013 ARA HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOLARI Dipnot 1 Ocak- 1 Ocak- Referansları 30 Haziran 2014 30 Haziran 2013 C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI (167.619.879) 266.011.005 Borçlanmadan kaynaklanan nakit girişleri 8 234.721.018 473.016.236 Borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları 8 (357.857.357) (184.808.430) Finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları 8 (134.964) - Ödenen temettüler 27 (44.348.576) (30.461.801) Kontrol gücü olmayan payların sermaye katkıları - 8.265.000 YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C) (277.090.212) 133.975.560 D. YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ (8.878.670) 19.730.879 Kur değişiminin nakit ve nakit benzerleri üzerindeki etkisi 31,33 (1.980.543) - Yabancı para çevrim farklarının etkisi 27 (6.898.127) 19.730.879 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C+D) (285.968.882) 153.706.439 E. DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 6 602.436.318 147.472.471 DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (A+B+C+D+E) 6 316.467.436 301.178.910 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 7
1. GRUP UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ve bağlı ortaklıkları ( Grup ), Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ( Şirket ) ile toplam on üç bağlı ortaklık, iki iş ortaklığı ve iki iştirakten oluşmaktadır. Şirket, 1969 yılında kurulmuş ve 1973 yılında üretime başlamıştır. 1976 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. ile bu bankanın sermaye ve yönetim etkinliği altında olan Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Topluluğu na katılmıştır. Grup un faaliyet konusu cam ambalaj üretim ve satışıdır. Türkiye dahilindeki üretim faaliyetleri Mersin, Yenişehir ve Eskişehir fabrikalarında gerçekleştirilmektedir. Şirket in tüm pazarlama ve satış faaliyetleri kendi bünyesindeki Satış ve Yönetim Merkezi bölümü tarafından yürütülmektedir. Yurtdışı satışları ise dış ticaret sermaye şirketi olan Şişecam Dış Ticaret A.Ş. tarafından yapılmaktadır. Şirket in hisseleri Borsa İstanbul AŞ de ( BİAŞ ) eski unvanıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda ( İMKB ) 1986 yılından beri işlem görmektedir. T.Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş bilanço tarihi itibarıyla Şirket te %79,11 lik paya sahiptir ve yönetimde kontrolü elinde tutmaktadır. Şirket in Merkez Adresi ve Ortaklık Yapısı Şirket in ortaklık yapısı Dipnot 27 de sunulmuştur. Şirket Türkiye de kayıtlıdır ve haberleşme bilgileri aşağıda sunulmuştur: İş Kuleleri Kule 3, 4. Levent 34330, Beşiktaş / İstanbul / Türkiye Telefon: + 90 (212) 350 50 50 Faks: + 90 (212) 350 57 57 http://www.anadolucam.com.tr Şirket in Ticaret Sicil Bilgileri Kayıtlı olduğu sicil: İstanbul Ticaret Sicil Memurluğu Sicil No :103040 Mersis No :0 8127 3186 65213508 Grup un Personel Yapısı 30 Haziran 2014 31 Aralık 2013 Aylık ücretli 1.366 1.422 Saat ücretli 3.387 3.537 Toplam 4.753 4.959 8
1. GRUP UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (Devamı) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler: Şirket aşağıda belirtilen bağlı ortaklıklarını tam konsolidasyon ilke ve esaslarına göre, iş ortaklıklarını ve iştiraklerini özkaynak metoduna göre ilişikteki finansal tablolara dahil etmiştir. Bağlı Ortaklıklar: Şirket ünvanı Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Anadolu Cam Yenişehir San. A.Ş. Cam ambalaj üretimi ve satışı Türkiye Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. Cam ambalaj üretimi ve satışı Türkiye OOO Ruscam Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OAO Ruscam Pokrovsky Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OAO Ruscam Glass Packaging Holding Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Glass(*) Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Sibir Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Management Company Finansman ve yatırım şirketi Rusya JSC Mina Cam ambalaj üretimi ve satışı Gürcistan CJSC Brewery Pivdenna Cam ambalaj üretimi ve satışı Ukrayna Merefa Glass Company Ltd. Cam ambalaj üretimi ve satışı Ukrayna Anadolu Cam Investment BV Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Balsand BV Finansman ve yatırım şirketi Hollanda (*) OOO Ruscam Kuban şirketinin adı 28 Mart 2014 tarihi itibariyle Ruscam Glass olarak değişmiştir. 30 Haziran 2014 31 Aralık 2013 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık oranı % oranı % oranı % oranı % Anadolu Cam Yenişehir San. A.Ş. 84,89 84,89 84,89 84,89 Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. 84,97 84,97 84,97 84,97 OOO Ruscam 99,74 75,72 99,74 75,72 OAO Ruscam Pokrovsky 99,99 50,99 99,99 50,99 OOO Ruscam Glass Packaging Holding 100,00 51,00 100,00 51,00 OOO Ruscam Glass 100,00 51,00 100,00 51,00 OOO Ruscam Sibir 100,00 51,00 100,00 51,00 JSC Mina 99,86 99,86 99,86 99,86 CJSC Brewery Pivdenna 100,00 51,00 100,00 51,00 Merefa Glass Company Ltd. 100,00 51,00 100,00 51,00 Anadolu Cam Investment BV 75,92 75,92 75,92 75,92 Balsand BV 51,00 51,00 51,00 51,00 OOO Ruscam Management Company 100,00 51,00 100,00 51,00 9
1. GRUP UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (Devamı) İş Ortaklıkları: Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. Kalıp üretimi ve satışı Türkiye OOO Balkum Kum işleme ve satışı Rusya 30 Haziran 2014 31 Aralık 2013 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık oranı % oranı % oranı % oranı % Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. 49,96 49,96 49,96 49,96 OOO Balkum 50,00 25,50 50,00 25,50 İştirakler: Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Elektrik üretimi ve satışı Türkiye OAO FormMat Kum çıkarma ve satışı Rusya 30 Haziran 2014 31 Aralık 2013 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık oranı % oranı % oranı % oranı % Camiş Elektrik Üretim A.Ş. 26,09 26,09 26,09 26,09 OAO FormMAT 48,46 24,71 48,46 24,71 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu nun ( SPK ) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Seri II 14.1 No lu Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ( KGK ) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları ( TMS/TFRS ) ile bunlara ilişkin ek ve yorumları ( TMS/TFRS ) esas alınmıştır. Grup, 30 Haziran 2014 tarihinde sona eren döneme ilişkin konsolide finansal tabloları SPK nın Seri:II, 14 No lu tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, TMS 34 Ara Dönem Finansal Raporlama standardına uygun olarak hazırlamıştır. İşletmeler, TMS 34 standardına uygun olarak ara dönem finansal tabloları tam set veya özet olarak hazırlamakta serbesttirler. Grup, bu çerçevede ara dönemlerde tam set finansal tablo hazırlamayı tercih etmiştir. Grup un konsolide finansal tabloları ve notları SPK tarafından 7 Haziran 2013 tarihli duyuru ile açıklanan formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. 10
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı) SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye de faaliyette bulunan halka açık şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Grup finansal tabloları bu karar çerçevesinde hazırlanmıştır. Şirket (ve Türkiye de kayıtlı olan bağlı ortaklıklar ile iş ortaklıkları), muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni finansal tablolarının hazırlanmasında, Türk Ticaret Kanunu ( TTK ), vergi mevzuatı ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan Tekdüzen Hesap Planını esas almaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar, iş ortaklıkları ve iştirakler kanuni finansal tablolarını faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklerine uygun olarak hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar, gerçeğe uygun değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak Türk Lirası olarak hazırlanmıştır. Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara TMS/TFRS uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. Kullanılan Para Birimi Grup un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası ( TL ) cinsinden ifade edilmiştir. Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi SPK nun 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı uyarınca, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları na (UFRS uygulamasını benimseyenler dahil) uygun olarak finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren UMSK tarafından yayımlanmış 29 No.lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı ( UMS / TMS 29 ) uygulanmamıştır. İşletmenin Sürekliliği Varsayımı Konsolide finansal tablolar, Şirket in ve konsolidasyona dâhil edilen iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkları önümüzdeki bir yılda ve faaliyetlerinin doğal akışı içerisinde varlıklarından fayda elde edeceği ve yükümlülüklerini yerine getireceği varsayımı altında işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmıştır. Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup un cari dönem konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır. Yabancı Ülkelerde Faaliyet Gösteren Bağlı Ortaklıkların Finansal Tabloları Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkların finansal tabloları, faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklere uygun olarak hazırlanmış olup, Grup muhasebe politikalarına göre düzenlenmiş finansal tablolarında yer alan; varlık ve yükümlülükleri konsolide rapor tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderler ortalama döviz kuru kullanılarak Türk Lirası na çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özkaynak içerisindeki yabancı para çevrim farkları kalemi altında takip edilmektedir. 11
2.FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı) Konsolidasyon kapsamındaki yurtdışı faaliyetlerinin çevriminde kullanılan kurlar aşağıdaki gibidir: 30 Haziran 2014 31 Aralık 2013 30 Haziran 2013 Dönem Dönem Dönem Dönem Dönem Dönem Döviz Cinsi Sonu Ortalaması Sonu Ortalaması Sonu Ortalaması ABD Doları 2,12340 2,16285 2,13430 1,90334 1,92480 1,80893 Euro 2,89190 2,96510 2,93650 2,52904 2,51370 2,37524 Rus Rublesi 0,06276 0,06146 0,06478 0,05935 0,05843 0,05792 Gürcistan Larisi 1,20027 1,23171 1,22922 1,14423 1,16591 1,09356 Ukrayna Grivnası 0,17959 0,21037 0,26702 0,23813 0,24081 0,22631 Konsolidasyona İlişkin Esaslar Konsolide finansal tablolar aşağıdaki maddelerde belirtilen esaslara göre hazırlanan Grup hesaplarını içerir. Konsolidasyon kapsamına dâhil edilen şirketlerin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, SPK Finansal Raporlama Standartları na uygunluk ve Grup tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından, gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yapılmıştır. Bağlı ortaklıkların faaliyet sonuçları satın alma veya elden çıkarma işlemlerine uygun olarak söz konusu işlemlerin geçerlilik tarihlerinde dâhil edilmiş veya hariç bırakılmışlardır. Bağlı Ortaklıklar Kontrol, bir işletmenin faaliyetlerinden fayda elde etmek amacıyla finansal ve operasyonel politikaları üzerinde kontrol gücünün olması ile sağlanır. Bağlı ortaklıklar, Şirket in ya (a) doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan ve Şirket in üzerinde oy haklarına sahip olduğu hisseler neticesinde şirketlerdeki hisselerle ilgili oy hakkının %50 den fazlasını kullanma yetkisine sahip olduğu ya da (b) oy hakkının %50 den fazlasını kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte mali ve işletme politikaları üzerinde fiili hâkimiyet etkisini kullanmak suretiyle, mali ve işletme politikalarını Şirket in menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahip olduğu şirketleri ifade eder. Grup un başka bir şirketi kontrol edip etmediğinin değerlendirilmesinde dönüştürülebilir veya kullanılabilir potansiyel oy haklarının varlığı da göz önünde bulundurulur. 30 Haziran 2014 ve 31 Aralık 2013 tarihleri itibarıyla konsolidasyona tabi tutulan bağlı ortaklıklar, oy hakları ve etkin ortaklık oranları Dipnot 1 de gösterilmiştir. Bağlı ortaklıklar, faaliyetleri üzerindeki kontrolün Grup a transfer olduğu tarihten itibaren konsolidasyon kapsamına alınır ve kontrolün ortadan kalktığı tarihte de konsolidasyon kapsamından çıkartılır. Bağlı ortaklıklar için uygulanan muhasebe politikaları Grup tarafından uygulanan muhasebe politikaları ile tutarlılığın sağlanması amacıyla değiştirilir. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların sonuçları, satın alım tarihinden sonra veya elden çıkarma tarihine kadar konsolide kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir. Bağlı ortaklıklar a ait finansal durum tabloları ve kar veya zarar tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş olup Şirket ve bağlı ortaklıkların sahip olduğu payların kayıtlı iştirak değerleri, ilgili 12
2.FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı) özkaynaklar ile karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Şirket ile bağlı ortaklıklar arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon işlemi sırasında netleştirilmiştir. Şirket in sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynaklar ve kapsamlı gelir tablosu hesaplarından netleştirilmiştir. Konsolide bağlı ortaklıkların net varlıklarındaki ana ortaklık dışı paylar Grup un özkaynağının içinde ayrı olarak belirtilir. Ana ortaklık dışı paylar, ilk işletme birleşmelerinde oluşan bu paylar ile birleşme tarihinden itibaren özkaynakta meydana gelen değişikliklerdeki ana ortaklık dışı payların toplamından oluşur. Konsolide edilen bir bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı paya düşen birikmiş zararları, söz konusu bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı özsermaye tutarını aşabilir. Bu durumda, birikmiş zarar ve ana ortaklık dışı paya düşecek daha sonraki cari yıl zararları, ana ortaklık dışı pay ile ilişkilendirilir. 30 Haziran 2014 tarihi itibarıyla finansal pozisyonu ve aynı tarihte sona eren döneme ait faaliyet sonucu, gerek tek başına gerekse topluca, konsolide finansal tablolara göre parasal önemlilik arz etmeyen bağlı ortaklıkların finansal tabloları konsolide edilmemiştir. Bu bağlı ortaklıklar, konsolide finansal tablolarda, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmışlardır (Dipnot 7). İş Ortaklıklarındaki Paylar İş ortaklıkları, Şirket ve bağlı ortaklıklar ı ile bir veya daha fazla müteşebbis ortak tarafından müştereken yönetilmek üzere, bir ekonomik faaliyetin üstlenilmesi için bir sözleşme dâhilinde oluşturulan şirketleri ifade etmektedir. Grup, bu müşterek kontrolü, kendisinin doğrudan ya da dolaylı olarak sahip olduğu hisselerden yararlanarak sağlamaktadır. 30 Haziran 2014 ve 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Grup un müşterek yönetime tabi işletmelerinin detayı Dipnot 1 de açıklanmıştır. Müşterek yönetime tabi ortaklıklar özkaynak yöntemi kullanılmak suretiyle konsolidasyon kapsamına alınırlar. İştirakler İştiraklerdeki yatırımlar özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmektedir. Bunlar, Grup un genel olarak oy hakkının %20 ile %50 sine sahip olduğu veya Grup un, şirket faaliyetleri üzerinde kontrol yetkisine sahip bulunmamakla birlikte önemli etkiye sahip olduğu kuruluşlardır. Grup ile iştirak arasındaki işlemlerden doğan gerçekleşmemiş karlar Grup un iştirakteki payı ölçüsünde düzeltilmiş olup, gerçekleşmemiş zararlar da; işlem, transfer edilen varlığın değer düşüklüğüne uğradığını göstermiyor ise düzeltilmiştir. Grup, iştirak ile ilgili olarak söz konusu doğrultuda bir yükümlülük altına girmemiş veya bir taahhütte bulunmamış olduğu sürece iştirakteki yatırımın kayıtlı değerinin sıfır olması veya Grup un önemli etkisinin sona ermesi durumunda özkaynak yöntemine devam edilmez. Önemli etkinin sona erdiği tarihteki yatırımın kayıtlı değeri, o tarihten sonra gerçeğe uygun değeri güvenilir olarak ölçülebildiğinde gerçeğe uygun değerinden aksi takdirde maliyet bedeli üzerinden gösterilir. Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Grup un toplam oy haklarının %20 ye kadar veya %20 nin üzerinde olmakla birlikte Grup un önemli bir etkiye sahip olmadığı veya konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen; teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Grup un toplam oy haklarının %20 nin altında olduğu veya Grup un önemli bir etkiye sahip olmadığı ve aktif piyasalarda kote pazar fiyatları olan ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde hesaplanabilen satılmaya hazır finansal varlık, gerçeğe uygun değeriyle konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. 13
2.FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı) 2.2 TMS ye Uygunluk Beyanı Grup, 30 Haziran 2014 tarihinde sona eren döneme ilişkin konsolide finansal tablolarını SPK nın Seri: II 14.1 No lu tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar ve notlar, SPK tarafından uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dâhil edilerek sunulmuştur. 2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. 30 Haziran 2014 tarihinde sona eren dönem ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları ile tutarlıdır. 2.4 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. 30 Haziran 2014 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan önemli tahminler, 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan tahminlerle tutarlıdır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (UFRS) Değişiklikler Grup cari yılda Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) ve UMSK nun Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (UFRYK) tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 2014 tarihinde başlayan yıla ait dönemler için geçerli olan yeni ve revize edilmiş TMS/TFRS lerdeki değişiklik ve yorumlardan Grup un finansal tabloları üzerinde etkisi olan değişiklik ve yorumları uygulamıştır. 1 Ocak 2014 tarihinde başlayan yıllık dönemler ve yine 1 Ocak 2014 tarihinde 30 Haziran 2014 dönemine ait geçerli olan ve Grup un finansal tabloları üzerinde önemli etkisi olan değişiklik ve yorum yoktur. 14
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (UFRS) Değişiklikler (Devamı) a. 1 Ocak 2014 tarihinde başlayan yıllık raporlama dönemleri için geçerli yeni standartlar, değişiklikler ve yorumlar: - TMS/UMS 32 deki değişiklik, Finansal Araçlar : varlık ve yükümlülüklerin mahsup edilmesi ; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, TMS/UMS 32 Finansal Araçlar: Sunum uygulamasına yardımcı olmak için vardır ve bilançodaki finansal varlıkların ve yükümlülüklerin mahsup edilmesi için gerekli bazı unsurları ortaya koymaktadır - TFRS/UFRS 10, TFRS/UFRS 12 ve TMS/UMS 27 deki değişiklik, Konsolide finansal tablolar : iştiraklerin konsolidasyonunda istisnalar ; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, Yatırım İşletmesi tanımını karşılayan bazı farklı karakterdeki işletmelerin konsolide edilmesi yerine gerçeğe uygun değerlerinden muhasebeleştirilip, gerçeğe uygun değer farklarının ise gelir tablosu ile ilişkilendirilmesini içermektedir. - TMS/UMS 36 daki değişiklik, Varlıklarda değer düşüklüğü geri kazanılabilir tutar açıklamalarına ilişkin ; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, değer düşüklüğüne uğramış varlığın, geri kazanılabilir değeri, gerçeğe uygun değerinden satış için gerekli masrafları düşülmesi ile bulunmuşsa; geri kazanılabilir değer ile ilgili bilgilerin açıklanmasına ilişkin ek açıklamalar getirmektedir. - TMS/UMS 39 daki değişiklik, Finansal Araçlar : Muhasebeleştirilmesi ve ölçümü - türev araçların yenilenmesi ; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik belirtilen şartlar sağlandığı sürece, kanun ve yönetmeliklerden kaynaklanan korunma aracının taraflarının değişmesi veya karşı tarafın yenilenmesi sebebiyle finansal risklerden korunma muhasebesi uygulamasına son verilmeyeceğine açıklık getirmektedir. - TFRYK/UFRYK 21 TMS/UMS 37, Zorunlu vergiler ; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Karşılıklar, koşullu borçlar ve koşullu varlıklar üzerine bu yorum vergiye ilişkin yükümlülüğün işletme tarafından, ödemeyi ortaya çıkaran eylemin ilgili yasalar çerçevesinde gerçekleştiği anda kaydedilmesi gerektiğine açıklık getirmektedir. 15
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (UFRS) Değişiklikler (Devamı) b. 30 Haziran 2014 tarihi itibarıyla yayınlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar: - TMS/ UMS 19 daki değişiklik, Tanımlanmış Fayda Planları, 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu sınırlı değişiklik üçüncü kişiler veya çalışanlar tarafından tanımlanmış fayda planına yapılan katkılara uygulanır. Plana yapılan katkıların hizmet süresinden bağımsız hesaplandığı; örneğin maaşının sabit bir kısmının katkı olarak alınması gibi; durumlarda nasıl muhasebeleştirme yapılacağına açıklık getirmektedir. - Yıllık İyileştirmeler 2012: 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirme projesi 2010 2012 dönem aşağıda yer alan 7 standarda değişiklik getirmiştir: TFRS/UFRS 2, Hisse Bazlı Ödemeler TFRS/UFRS 3, İşletme Birleşmeleri TFRS/UFRS 8, Faaliyet Bölümleri TFRS/UFRS 13, Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü TMS/UFRS 16, Maddi Duran Varlıklar ve TMS/ UMS 38, Maddi Olmayan Duran Varlıklar TFRS/UFRS 9, Finansal Araçlar: TMS/UMS 37, Karşılıklar, Şarta Bağlı Varlık ve Yükümlülükler TMS/UMS 39, Finansal Araçlar - Muhasebeleştirme ve Ölçüm - Yıllık İyileştirmeler 2013; 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirme projesi 2011 2013 dönem aşağıda yer alan 4 standarda değişiklik getirmiştir: TFRS/UFRS 1, TFRS/UFRS nin İlk Uygulaması TFRS/UFRS 3, İşletme Birleşmeleri TFRS/UFRS 13, Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü TMS/UFRS 40, Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller - TFRS/UFRS 11 deki değişiklik, Müşterek Anlaşmalar, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, ticari faaliyet oluşturmuş bir müşterek ortaklıktan iktisap edilen hisselerin nasıl muhasebeleştirileceği konusunda yol göstermektedir. - TMS/UMS 16 ve TMS/UMS 38 deki değişiklikler, Maddi duran varlıklar, Maddi olmayan duran varlıklar, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik ile maddi ve maddi olmayan duran varlıkların amortisman ve itfa paylarının hesaplanmasında kullanılan hasılat merkezli yöntem ortadan kaldırılmıştır. - TFRS/UFRS 14, Düzenleyici Erteleme Hesapları, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Tarife uygulamasını kullanan işletmelere ilk kez uluslarası finansal raporlama standartlarını uygularken daha önce kullandığı muhasebe standartlarına göre uygulamış oldukları muhasebe politikalarına devam etme hakkı vermektedir. 16
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (UFRS) Değişiklikler (Devamı) b. 30 Haziran 2014 tarihi itibarıyla yayınlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar (Devamı) - TFRS/UFRS 15, Müşteri kontratlarından doğan hasılat, 1 Ocak 2017 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu standart ile Uluslarası Muhasebe Standartları Kurulu ve Amerika Muhasebe Standartları Kurulu birlikte çalışarak hasılat standartları üzerinde yeknasaklığı sağlamayı ve mali tablo okuyucularına işlemin; içeriği, tutarı, zamanı ile hasılatın belirsizliği ve müşteri kontratlarından doğan hasılatın nakit akışıyla ilgili bilgi sunmayı amaçlamaktadır. Bu standart ile hasılatın muhasebeleştirilmesinde; kazanç yönteminden, kontrolün transferini esas alan varlık-yükümlülük yöntemine geçilmesi amaçlanmaktadır. - TFRS/UFRS 9 Finansal Araçlar - sınıflandırma ve ölçüm ; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu standart finansal varlık ve yükümlülüklerin, sınıflandırması ve ölçümü ile ilgili TMS/UMS 39 standartlarının yerine geçmiştir. TFRS/UMS 9; itfa edilmiş değer ve gerçeğe uygun değer olmak üzere ölçümle ilgili iki model sunmaktadır. Tüm özkaynak araçları gerçeğe uygun değeri ile ölçülürken; borçlanma araçlarının kontrata bağlı nakit getirisi Şirket tarafından alınacaksa ve bu nakit getiri faiz ve anaparayı içeriyorsa, borçlanma araçları itfa edilmiş değer ile ölçülür. Yükümlülükler için standart, TMS/UMS 39 daki itfa edilmiş maliyet yöntemi ve gömülü türevlerin ayrıştırılması da dahil olmak üzere birçok uygulamayı devam ettirmektedir. Esas önemli değişiklik, finansal yükümlülüklerinin gerçeğe uygun değerden takip edildiği durumlarda; muhasebesel uyuşmazlık olmadığı sürece gerçeğe uygun değer değişimindeki Şirketin kendi kredi riskinden kaynaklanan kısmen artık gelir tablosuna değil, kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmasıdır. Bu değişiklik özellikle finansal kuruluşları etkileyecektir. - TFRS/UFRS 9 daki değişiklik, Finansal Araçlar - genel riskten korunma muhasebesi. 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik TFRS/UFRS 9 Finansal Araçlar standardına yer alan riskten korunma muhasebesine önemli değişiklikler getirerek riski yönetimi faaliyetlerinin finansal tablolara daha iyi yansıtılmasını sağlamıştır. 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Gelirlerin Kaydedilmesi Gelirler, mal ve hizmet satışlarından alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, teslim edilmiş malların ve gerçekleşmiş hizmetlerin fatura bedelinin, satış indirimleri ve iadelerinden arındırılmış halidir. Satışların içerisinde önemli bir finansman unsuru bulunması durumunda, gerçeğe uygun bedel gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman unsuru içerisinde yer alan faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Fark, tahakkuk esasına göre esas faaliyetlerden diğer gelirler olarak ilgili dönemlere kaydedilir (Dipnot 28, 31). Malların Satışı Grup un mal satışları cam ambalaj satışlarından oluşmaktadır. Bu malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartlar karşılandığında muhasebeleştirilir: Grup un mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi, Grup un mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması, 17
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Gelirlerin Kaydedilmesi (Devamı) Gelir tutarının güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi, İşlemle ilişkili olan ekonomik faydaların Grup a akışının olası olması ve İşlemden kaynaklanacak maliyetlerin güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi. Faiz Geliri Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ve ilgili finansal varlıktan beklenen ömrü boyunca elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın net defter değerine getiren etkin faiz yöntemi esas alınarak ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. Temettü Geliri Hisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman konsolide finansal tablolara yansıtılır. Stoklar Stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenir. Maliyet, ağırlıklı ortalama maliyet metodu ile hesaplanmaktadır. Stoklara dâhil edilen maliyeti oluşturan unsurlar malzeme, direkt işçilik ve genel üretim giderleridir. Kredi maliyetleri stok maliyetlerine dâhil edilmemektedir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından, tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli satış maliyetlerinin indirilmesiyle elde edilen tutardır Stoklar, ilk madde ve malzeme, yarı mamüller, mamüller, işletme malzemesi, ticari mallar ve diğer stokları kapsamaktadır (Dipnot 13). Maddi Duran Varlıklar Maddi duran varlıklar, elde etme maliyetinden birikmiş amortismanın ve kalıcı değer kayıplarının düşülmesi ile bulunan net değerleri ile gösterilmektedir. Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılan veya idari amaçlı kullanılacak ve inşa edilme aşamasındaki varlıklar, maliyet değerlerinden varsa değer düşüklüğü kaybı düşülerek gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dâhil edilir. Kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, borçlanma maliyetleri Grup un ilgili muhasebe politikası uyarınca aktifleştirilir. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulur. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Arazi ve arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebi ile amortisman ayrılmamaktadır. Beklenen faydalı ömür, artık değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir (Dipnot 18). Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen ekonomik ömrü ile söz konusu kiralama süresinden kısa olanı ile diğer maddi duran varlıklarla aynı şekilde amortismana tabi tutulur. 18
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Maddi Duran Varlıklar (Devamı) Maddi duran varlıkların, tahmin edilen ekonomik ömürleri aşağıdaki gibidir: Ekonomik ömür Binalar Yer altı ve yer üstü düzenleri Makine ve cihazlar Taşıtlar Döşeme ve demirbaşlar Diğer maddi varlıklar 10 50 yıl 8 50 yıl 3 25 yıl 3 15 yıl 2 20 yıl 4 15 yıl Maddi duran varlıklar olası bir değer düşüklüğünün tespiti amacıyla incelenir ve maddi duran varlığın kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri kazanılabilir değer, ilgili maddi duran varlığın mevcut kullanımından gelecek net nakit akımları ile satış maliyeti düşülmüş gerçeğe uygun değerinden yüksek olanı olarak kabul edilir. Maddi bir duran varlığa yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi duran varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı arttıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi duran varlığın maliyetine eklenmekte ve ilgili maddi duran varlığın kalan tahmini faydalı ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır. Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın net defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve cari dönemde ilgili diğer faaliyet gelirleri ve giderleri hesaplarına yansıtılır. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Satın Alınan Maddi Olmayan Duran Varlıklar Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarlarıyla gösterilirler. Bu varlıklar beklenen ekonomik ömürlerine göre doğrusal itfa yöntemi kullanılarak itfaya tabi tutulur. Beklenen ekonomik ömür ve itfa yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Söz konusu maliyetler, alım maliyetlerini kapsamaktadır ve ekonomik ömürlerine göre (3 5 yıl) itfaya tabi tutulur (Dipnot 19). Bilgisayar Yazılımları Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Söz konusu maliyetler, ekonomik ömürlerine göre (3-5 yıl) itfaya tabi tutulur. Bilgisayar yazılımlarını geliştirmek ve sürdürmekle ilişkili maliyetler, oluştukları dönemde konsolide kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir. Kontrolü Grup un elinde olan, saptanabilir ve kendine özgü yazılım ürünleri ile direk ilişkilendirilebilen ve bir yıldan fazla süre ile maliyetinin üzerinde ekonomik fayda sağlayacak harcamalar maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilir. Maliyetler, yazılımı geliştiren çalışanların maliyetlerini ve genel üretim giderlerinin bir kısmını da içermektedir. Maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilen bilgisayar yazılım geliştirme maliyetleri, ekonomik ömürleri üzerinden (5 yılı geçmemek kaydıyla) itfaya tabi tutulurlar (Dipnot 19). İşletme Birleşmesi Yoluyla Elde Edilen Maddi Olmayan Duran Varlıklar İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar, maddi olmayan duran varlık tanımını karşılaması ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi durumunda şerefiye tutarından ayrı 19