PLANETARYUM TEKNOLOJİLERİ Dev bir kürede süper boyutlu derinliklerde birlikte evreni keşfedelim...
Cacabey Planetaryum, Bursa Yıldırım Belediyesi Eğitim ve Bilim Merkezi içerisinde yer almaktadır. Öz kaynakları ve gelişen yaşam isteklerini dikkate alarak, tamamen özgün ve yoğun bir çalışma sistemi sergilemektedir. 13 metre çapında süper boyutlarda görüntü kalitesine, toplam sekiz lazer destekli özel projektöre, 84 adet eğimli koltuğa sahip olup çoklu görüntüleme sistemini geliştiren tek yerli planetaryum sistemidir. Aynı zamanda sistem gelişmeleri ve Ar-Ge çalışmaları devam eden projeler kapsamında tekli(fisheye) ve çoklu planetaryum görüntüleme sistemleri üzerinde çalışmalarını devam ettirmektedir. Yurtiçi ve yurtdışı projeler yürüten, tamamen Türkiye ye ait planetaryum çözümleri sunan bir firmadır. 2
Dijital Görüntüleme Sistemleri: A) Standart Düz Perde Dijital Görüntüleme Sistemleri, B) Simülatör, Stereo, Full Dome gibi Eğimli Yüzeylerde Dijital Görüntüleme Sistemleri 1. Full Dome MirrorDome Projeksiyon (Tekli Projeksiyon) Sistemleri, 2. Full Dome Fisheye Projeksiyon (Tekli Projeksiyon) Sistemleri 3. Full Dome Çoklu Projeksiyon Sistemleri A) Standart Düz Perde Dijital Görüntüleme Sistemleri : Çoğu organizasyonda görüntü sistemleri seçiminde hatalar yapılabilir. Birçok etkinlikte basit ve ucuz çözümler düşünülmektedir ve ilk akla gelen ise projeksiyon cihazı ve perdedir. Aynı zamanda mekanın büyüklüğü, ekranda gösterilecek olan işin niteliği, katılımcı sayısı, mekanın ışık durumu göz önüne alınarak projeksiyon cihazının büyüklüğüne göre daha uygun bir sistemde kullanılabilir. Kullanılacak görüntü sistemine karar vermeden önce şunları sorgulamakta ve bilmekte yarar vardır; Mekanın şekli, katılımcıların ayakta veya oturuyor olması, tiyatro düzeni veya yuvarlak masa oturma düzeni, mekanı enlemesine ve boylamasına kullanıyor olmamız, internet kullanımı, yayınlanacak olan film/sunum vb. nin görsel kalitesini dikkate almak gerekir. Sahnede kaç kişinin olacağı, ayakta veya oturuyor olmaları, kürsüde ya da dolaşarak konuşacak olmaları, formal veya informal sahne düzeni, sahne arkasında boşluk olup olmayacağına istinaden font ya da back projeksiyon kullanma opsiyonlarımızı göz önünde bulundurmak. Ekran büyüklüğü genellikle izleyici sayısına ve oturma düzeninin şekline göre değişiklik göstermektedir. 100 kişiden az katılımcının olduğu etkinliklerde 6,40 x 3,60 mt, 100-150 arası katılımcı için 9 x 5 http://pro.ambx.com/images/showcase_cinema.jpg http://arraysetech.com/arrays_designs/cinema_section.jpg mt, 150-200 arası katılımcı için 18 x 10 mt yeterli olabilecektir. Son iki seçenekte ise çözünürlüğün daha fazla arzulandığı seçenek 2 adet LCD monitörü aynı anda kullanabilirsiniz. Sahnenin yüksekliği, perdenin ölçüleri ile katılımcıların uzaklığı arasındaki orantıyı da unutmamak gerekir. Full HD 1920 x şu andaki en iyi çözünürlüğü sunmaktadır 3
B) Simülatör, Stereo, Full Dome gibi Eğimli Yüzeylerde Dijital Görüntüleme Sistemleri. Ana projektör Full HD 1920x şu andaki en iyi çözünürlüğü 2,073,600 piksel sunmaktadır. Bu sistemler taşınabilir Full Dome veya küçük ölçekli Full Dome sistemleri için üretilmiştir. Öncelikle planetaryum sistemlerinde kullanılan Full Dome görüntülerin 1920x1080 olan çözünürlük içerisinde sahip olacakları görüntü 1080x1080 olacak şekilde çizilmiş bir kare parçadır ancak buda daireye dönüşünce elimizde 760x760 gibi bir çözünürlük kalacaktır. Bu durumda bize şu sonucu çıkarmaktadır. Full HD bir görüntü alanında oluşturdugumuz bir Full Dome görüntünün ancak %44 ünü kullanabilmekteyiz. 1- Full Dome MirrorDome Projeksiyon (Tekli Projeksiyon) Sistemleri Aynalı sistemler daha çok simülasyon sistemlerinde tercih edilir. Boyutları gereği ofis ortamında değerlendirilecek oranlarda olmaları önemli bir konudur. Bu nedenden dolayı idome sistemler daha çok mühendislik ve mimarlık alanlarında projelerin değerlendirilmesi, ayrıntıların incelenmesi, makine elemanlarının detaylı inceleme işlemlerinde kullanılmaktadır. Tüm avantajlarının yanı sıra dezavantaj olarak ise sistemin ışık elemanlarının yapısından dolayı, ışığın ayna yüzeyinde soğurulması ve görüntü kalitesinin düşmesidir. 4
PLANETARYUM TEKNOLOJİLERİ 2. Full Dome Fisheye Projeksiyon (Tekli Projeksiyon) Sistemleri Tekli Fisheye görüntüleme sistemleri planetaryum ve gösteri sistemlerinde kullanılan Full Dome görüntülerin kullanıldığı başlangıç düzeyi ve belirli ölçülerde çözümleri sunan sistemlerdir. Bu anlamda Full HD (1920x1080) piksellik görüntüleme sistemi içerisine yerleştirilecek bir Full Dome görüntünün sahip olabileceği maksimum alan 1080x boyutlarında bir kare olacaktır. Bu kare içerisine yerleştirilecek bir daire içinde oluşan görüntü, Full HD bir görüntüleme sisteminin sadece %44 ü kullanılabilir olacaktır. Tüm bu sonuçları göz önünde bulundurarak Fisheye görüntüleme sistemlerinin belirli boyutlardaki planetaryumlar için uygun olacağı görülmektedir. Firmamız çoklu görüntüleme sistemli planetaryum sistemlerinin yanı sıra küçük ölçekli planetaryumlar için tekli Fisheye görüntüleme sistemleri konusunda yeni ürünler geliştirmekte ve çözümler sunmaktadır. 5
Çap 5 mt için ; Yarım küre alanı = 2πr² 2 x pi x (250) = 392699 cm² Full HD için cm² başına düşen piksel sayısı: 916088/392699=2,33 piksel/cm² 10 cm lik alan için 23,3 piksel (mt² cinsinden ise 23328 piksel) ile aydınlatılır. Çap 7 mt için ; Yarım küre alanı = 2πr² 2 x pi x (350) = 769690 cm² Full HD için cm² başına düşen piksel sayısı: piksel/cm², 10 cm² lik alan için 11,9 piksel (mt² cinsinden ise 11902) ile aydınlatılır. Çap 10 mt için ; Yarım küre alanı = 2πr² 2 x pi x (500) = 1570796 cm² Full HD için cm² başına düşen piksel sayısı: piksel/cm², 10 cm lik alan için 5,8 piksel (mt cinsinden ise 5832 piksel) ile aydınlatılır. Görüldüğü üzere Fisheye sistemlere bakıldığında tek projeksiyonla yapılan sistem çözümlerinde; 7 metrenin üzerinde yapılan planetaryumların görüntü kalitesi, çözümleri karşılamadığı açıkça görünmektedir. Bu nedenden dolayı kalitenin arttırılması için çoklu görüntüleme sistemleri ile sistem kurulumları yapılmalıdır. 6
PLANETARYUM TEKNOLOJİLERİ 3- Full Dome Çoklu Projeksiyon Sistemleri 7 metre ve üzeri planetaryum sistemlerinin sahip olması gereken çözümlemeler çoklu projeksiyon sistemleri ile çözülmelidir. Görüntü kalitesi izleyicinin ortamdaki etkileyiciliği, sahneler arasındaki uyum, sistem tutarlılığı açısından en uygun çözümleme çoklu projeksiyon sistemleridir. Yine unutulmamalıdır ki artan boyutlarla orantılı olarak görüntülemeyi üstlenecek olan sistemlerin de sayısı artmak zorundadır. Şirketimiz, bu konu ile ilgili olarak yaptığı çalışmalarda boyutlara bakılarak sağlanabilecek en uygun çözümleri sunmaktadır. 7
7 mt çapındaki planetaryumlar için önerimiz 2`li projeksiyon sistemidir. Full HD için cm² başına düşen piksel sayısı 2,38 dir. (mt² cinsinden ise 23804 piksel ile aydınlatılır.) 8 mt çapındaki planetaryumlar için önerimiz 4`lü projeksiyon sistemidir. Full HD için cm² başına düşen piksel sayısı 3,66 dir. (mt² cinsinden ise 36600 piksel ile aydınlatılır.) 10 mt çapındaki planetaryumlar için önerimiz 6`lı projeksiyon sistemleridir. Full HD için cm ² başına düşen piksel sayısı 3,50 dir. (mt² cinsinden ise 34992 piksel ile aydınlatılır.) 10 mt çapındaki planetaryum sistemleri için önerimiz 6`lı projeksiyon iken daha doygun bir görüntü için 8`li projeksiyon sistemi tercih sebebidir. Bunun bir diğer sebebi de Stereo görüntüler oluşturabilmek için 8`li projeksiyon sistemlerinin daha uygun olmasıdır. 8
13 mt² çapındaki planetaryumlar için önerimiz 8`li projeksiyon sistemleridir. Full HD için cm başına düşen piksel sayısı 2,76 dir. (mt² cinsinden ise 27607 piksel ile aydınlatılır.) 15 mt² çapındaki planetaryumlar için önerimiz 8`li projeksiyon sistemleridir. Full HD için cm başına düşen piksel sayısı 2,08 dir. (mt² cinsinden ise 20736 piksel ile aydınlatılır.) PLUSSTAR - 1 PLUSSTAR - 2 7 Metre çapında görüntüleme alanına sahip 10,000 saat lamba ömürlü taşınabilir planetaryum cihazı 5,000 ANSI Lümen parlaklığında 10,000/1 KONTRAST oranına sahip 7 Metre çapında görüntüleme alanına sahip 20,000 saat lamba ömürlü sabit planetaryum cihazı 7,000 ANSI Lümen parlaklığında 10,000/1 KONTRAST oranına sahip 9
Firmamız dünya üzerindeki gelişen teknolojileri takip ederek Türkiye nin gelişmişlik düzeyini arttırmak üzere çalışmalarda bulunmaktadır. Eğitim ve öğretime katkıları yadırganamaz ölçekte olan planetaryum sistemleri, Türkiye nin bu konudaki eksikliklerini gidermek için çalışmalar sergilemekteyiz. Şu göz ardı edilmemelidir ki ülkelerin gelişmişlik düzeyleri eğitim öğretime verdikleri önem kadardır. Türkiye deki bu eksikliklerin giderilmesi ve öz kaynaklarımızın kullanımı alanında firmamız çağın gereksinimlerini karşılayacak çözümler sunmaktadır. Eğitim öğretime verdiğimiz önem çerçevesinde Yıldırım Belediyesi Eğitim Bilim Merkezi binasından bulunan 13 metre çapındaki planetaryumda çalışmalarımıza devam etmekteyiz. Bu proje ile Türkiye`nin hem en büyük planetaryumu olma hem de Türkiye`nin öz kaynakları kullanılarak, yazılımından en ince teknik ayrıntısına kadar Türkiye`de yapılmış tek sistemdir. Cacabey Planetaryum (uzay tiyatrosu, gökevi, yıldızevi) planetaryum cihazları üretimi konusunda tecrübesiyle ülkemizde öncülük etmektedir. Cacabey bir planetaryumun kuruluşunda gerekli olan projesiyle kubbe mimari ve üretimi dahil cihazlarla beraber tasarlayıp yazılımları geliştirerek ve eğitim filmlerinin üretimini yapmaktadır. 10
Dev Bir Kürede süper boyutlu derinliklerde birlikte evreni keşfedelim PLANETARYUM TEKNOLOJİLERİ
Tel: +90.224 346 00 11 346 00 99 Şirinevler Mh. Ankara Cd. Otosansit Karşısı Eğitim ve Bilim Merkezi Yıldırım - BURSA