T.C. YOZGAT BOZOK ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ MATEMATİK VE FEN BİLİMLERİ EĞİTİMİ BÖLÜMÜ FEN BİLGİSİ EĞİTİMİ ANABİLİM DALI (IFB312) TOPLUMA HİZMET UYGULAMALARI DERSİ GRUP ÜYELERİ 1
TOPLUMA HİZMET UYGULAMALARI DERSİNİN TANIMI, AMACI, GENEL İLKELERİ, DERSİN İŞLENİŞ ESASLARI MADDE 1. THU Dersinin Tanımı THU dersi, toplumun güncel sorunlarını belirleme ve çözüm üretmeye yönelik projelerin hazırlandığı, öğretmen adaylarının panel, konferans, kongre, sempozyum gibi bilimsel etkinliklere izleyici, konuşmacı yada düzenleyici olarak katıldığı, sosyal sorumluluk çerçevesinde çeşitli projelerde gönüllü olarak yer aldığı, topluma hizmet çalışmalarının okullarda uygulanmasına yönelik temel bilgi ve becerilerin kazandırılmasını hedefleyen bir derstir. Yüksek Öğretim Kurulu tarafından yapılan değişiklikler çerçevesinde 2006 2007 öğretim yılından itibaren her programda bir dönem zorunlu olarak okutulan bu ders, programların eğitim-öğretim planlarının özelliklerine göre genelde üçüncü sınıfta, güz veya bahar döneminde okutulmaktadır. THU dersi; 1 saati teorik, 2 saati uygulama olmak üzere haftada toplam 3 saat ve 2 kredilik zorunlu bir derstir. MADDE 2. THU Dersinin Amacı THU dersinin yeni öğretim programında yer alma gerekçelerinden biri, aydın bir öğretmenin toplumun güncel sorunlarını belirleme ve çözüm üretmeye yönelik projeler hazırlayabilme kapasitesine sahip olması gerekliliğidir. THU dersinin varoluş gerekçeleri arasında öğretmen adaylarında toplumsal sorunlara karşı duyarlılık ve farkındalığın geliştirilmesi yer almaktadır. Çünkü öğretmenlik toplumsal sorumluluk taşıyan meslek alanlarından biridir. Bu ders bağlamında okul ve toplum arasında bir köprü kurulması hedeflenmektedir. Ayrıca bu ders kapsamında öğrencilerin panel, konferans, kongre, sempozyum gibi bilimsel etkinliklere izleyici, konuşmacı ya da düzenleyici olarak katılması özendirilecektir. MADDE 3. THU Dersinin Yürütülebileceği Bazı Kurumlar Resmi ve özel okullar, özellikle zihinsel engelliler okulu, görme engelliler okulu, işitme engelliler okulu, yatılı ilköğretim bölge okulları, birleştirilmiş sınıfları olan köy okulları, Resmi ve özel hastaneler, Çocuk Esirgeme Kurumu'na bağlı merkezler, yetiştirme yurtları, Müzeler, ören yerleri, Galeriler ve kütüphaneler, Belediyelere bağlı birimler, Aşevi, huzurevi gibi sosyal hizmet alanları, 2
Üniversite, Kamu yararına çalışan dernekler ve vakıflar, Kızılay, Yeşilay, TEMA, Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakıfları, Verem Savaş Derneği Cezaevleri ve çocuk ıslah evleri, Meslek odaları, Organize sanayi bölgesi ve sanayi, Muhtarlıklar, Okul-aile birlikleri, v.s. MADDE 4. THU Dersinin Genel İlkeleri 4.1. THU dersinde ve bu ders çerçevesinde yapılan etkinliklerde, öğretmen adaylarında toplumsal duyarlılık, sorumluluk ve farkındalık kazandırılması hedeflenir. 4.2. Etkinliklerin planlanması ve uygulanması süreçlerinde, etkinliğin yapılacağı kuruluşların işleyişinin aksatılmamasına özen gösterilir. 4.3. THU dersi kapsamında yapılacak etkinliklerin hangi kurum ve ya kuruluşlarda yapılacağına, süresine ve kapsamına öğretmen adayının bağlı bulunduğu fakültenin THU Koordinatörlüğü karar verir. 4.4. THU Fakülte Koordinatörü, dekanlık ve topluma hizmet uygulamalarının yapılacağı kurum ve kuruluş yönetimiyle koordinasyonu sağlar. 4.5. THU dersi kapsamındaki etkinliklerin planlanmasında ve gerçekleştirilmesinde dekanlık, bölüm/program, sorumlu öğretim elemanları ve etkinliklerin yapılacağı kurum ve kuruluşlar arasında eşgüdüm ve işbirliğini sağlanması amaçlanmaktadır. 4.6. THU etkinliklerinin düzenlenmesinde, gerektiğinde üniversitenin bünyesinde bulunan öğrenci topluluklarından destek alınabilir. 4.7. THU dersi kapsamında bireysel ya da grup projeleri oluşturulabilir. Öğretmen adayları arasında oluşturulacak bir ekip ruhunun, projenin niteliğini arttırmasının yanı sıra, öğretmen adaylarında birlikte iş yapabilme, sorumluluk alma gibi becerileri kazandırması beklenir. 4.8. THU dersi için proje hazırlamak üzere bir araya gelerek bir ekip oluşturan öğretmen adayları, ekip üyelerinden her birinin projedeki görevini açık ve net olarak proje önerisinde ortaya koyarlar. 4.9. THU dersinin etkili ve verimli olabilmesi için, öğretmen adaylarının yapacakları projeler, sorumlu öğretim elemanları tarafından yakından izlenir. Projelerdeki yanlışların düzeltilmesi, eksiklerin tamamlanması açısından rehberlik yapılır. 3
4.10. THU dersi kapsamında, öğretmen adayının toplumsal duyarlılığını artırmak için toplumsal, bilimsel ve mesleki etkinliklere dinleyici veya katılımcı olarak katılması gerekmektedir. Öğretmen adayları bu çerçevede en az 3 bilimsel etkinliğe (sempozyum, konferans, panel, kongre vb.) katılacak ve bununla ilgili katılım belgelerini (EK 2) dönem sonunda teslim edecekleri etkinlik dosyasına koyacaklardır. 4.11. THU için öğretmen adayları 15 20 kişiden oluşan gruplara bölünür. Bir öğretim elemanına birinci öğretimden bir ve ikinci öğretimden de bir olmak üzere en çok iki grup verilir. MADDE 5. THU Dersinin İşleniş Esasları THU dersi çalışmaları aşağıda belirtilen esaslar doğrultusunda yürütülür: 5.1. THU dersi teorik ve uygulamalı olarak toplam ondört haftalık bir program (EK 1) çerçevesinde yürütülür. 5.2. Öğretmen aday(lar)ının bireysel veya ekip olarak hazırladığı proje önerileri (EK 3) THU dersi Öğretim Üyesi tarafından onaylandıktan sonra uygulamaya konulur. 5.3. THU dersinde planladıkları projeyi dönem sonunda bitiremeyen öğretmen aday(lar)ı bu dersten başarısız sayılırlar. Ancak öğretmen dayının uygulama çalışmalarının tamamını uygulama yaptığı kurumdan kaynaklanan zorunlu nedenlerle belirlenen kurum veya kuruluşta tamamlayamaması halinde eksik kalan kısmı başka bir uygulamayla başka bir kurumda tamamlattırılabilir. 5.4. THU dersinde her bir öğretmen adayı proje konusuyla ilgili bir etkinlik dosyası hazırlar. Bu dosyada projenin yürütüldüğü kurumdaki gözlem ve araştırmalarına ilişkin hazırlamış olduğu dokümanları ve bilimsel etkinliklere katılım belgelerini ekler. 5.5. THU dersinden devam koşulunu yerine getirmiş bir öğrenci dersten başarısız olması durumunda, bir sonraki yıl derse devam etmekle yükümlüdür. 5.6. THU dersi yarıyıl sonu başarı notu EK 5 te belirlenen ölçütler çerçevesinde değerlendirilir. MADDE 6. Dekanlığın Görev, Yetki ve Sorumlulukları: 6.1. Dekanlık, bölüm ve programlardan gelen önerileri dikkate alarak dersin etkili yürütülebilmesi için gerekli koşulları sağlar. 6.2. THU kapsamında düzenlenecek etkinliklerin etkili ve verimli biçimde yürütülmesini ve denetlenmesini sağlar. 6.3. Uygulama sürecinde Fakülte ile uygulamanın yürütüldüğü kurum ve kuruluşlar arasındaki aksaklıkların giderilmesini sağlar. 4
MADDE 7. THU Fakülte Koordinatörü Görev, Yetki ve Sorumlulukları: 7.1. Bölüm /Program Koordinatörleri ve dersten sorumlu öğretim elemanları ile işbirliği yaparak uygulama yapılacak kurum ve kuruluşları, projelerin kapsamını ve süresini belirleyerek, öğretmen adaylarının bu kurum ve kuruluşlara dengeli dağılımını sağlar. 7.2. Hazırlanan projelerin türüne göre alınması gereken yasal izinler için ilgili kurumlar nezdinde gerekli girişimlerde bulunur. 7.3. Proje kapsamında görev alacak öğretmen adayları için ulaşım, araç gereç temini gibi ihtiyaçlarının karşılanması için ilgili kurumlarla işbirliği yapar. 7.4. Bölüm/program koordinatörleri, dersten sorumlu öğretim elemanları, uygulamaların yapıldığı kurum ve kuruluş yöneticileri ve öğretmen adaylarından gelen görüş, eleştiri ve öneriler doğrultusunda, THU çalışmalarına ilişkin gerekli düzenlemeleri yapar. 7.5. THU çalışmalarını dekan adına izler ve denetler. Bölüm /program koordinatörleri ile birlikte değerlendirir ve uygulamaların geliştirilmesi için gerekli çalışmaları yürütür. MADDE 8. THU Bölüm/Program Koordinatörü Görev, Yetki ve Sorumlulukları: 8.1. Dönemin başlamasından önce bölümlere göre THU dersini alan öğrenci sayılarını ve bu sayıya göre yeterli öğretim elemanı tespit eder. 8.2. THU dersi kapsamında yürütülecek olan bölüm /program ile ilgili uygulama çalışmaları konusunda, dersten sorumlu öğretim elemanları arasındaki eşgüdümü sağlar. 8.3. Her uygulama için öğretim elemanı/elemanlarının sorumluluğuna verilen öğretmen adaylarının listesini hazırlar, topluma hizmet uygulamaları fakülte koordinatörüne iletir. 8.4. Uygulamanın yapılacağı kurum ve kuruluşların belirlenmesinde Fakülte Koordinatörü ile işbirliği yapar. 8.5. Dersin işlenişi konusunda öğretim elemanlarına ve öğretmen adaylarına rehberlik yaparak, dersin amacına uygun olarak yürütülmesini sağlar. Dersin verimli bir şekilde yürütülmesi için gerekli tedbirleri alır. MADDE 9. THU Dersini Yürütmekle Sorumlu Öğretim Elemanlarının Görev, Yetki ve Sorumlulukları: 9.1. Dönemin ilk haftası öğretmen adaylarını, THU dersi ve bu ders kapsamında yürütülecek etkinlikler hakkında bilgilendirir. Bireysel veya grupla hazırlanacak proje önerileri için öğretmen adaylarına rehberlik yapar. 9.2. Öğretmen adaylarını hazırlayacakları projeler ve etkinlik dosyaları konusunda bilgilendirir. 9.3. İzin alınması gereken birimleri Bölüm Başkanlığına bildirir. 5
9.4. Öğretmen adaylarının proje çalışmalarını düzenli olarak izler, denetler ve her aşamada rehberlik yapar. 9.5. THU dersi kapsamında yürütülecek olan etkinliklerin nasıl değerlendirileceğine ilişkin gerekli açıklamaları yapar. 9.6. Gerekli durumlarda, öğretmen adaylarının uygulama yapacakları kurum ve kuruluşların yöneticileri ile iletişim kurar. 9.7. Öğretmen adaylarının bireysel veya ekip olarak hazırladığı proje önerilerini EK 4 de verilen değerlendirme formunu kullanarak değerlendirir. 9.8. Öğretmen adaylarının proje sonuç raporlarını EK 5 de verilen proje sonuç raporu değerlendirme formunu kullanarak değerlendirir. MADDE 10. Öğretmen Adaylarının Görev, Yetki ve Sorumlulukları: 10.1. Dönem boyunca yapacağı etkinlikleri planlayan bir çalışma takvimi hazırlamak. 10.2. Etkinlikleri yürüttüğü kurum ve kuruluşun kurallarına uygun davranmak, Kurumun işleyişini olumsuz yönde etkileyebilecek her türlü tutum ve davranıştan kaçınmak. 10.3. Öğretmen adayları, topluma hizmet uygulamaları dersine ilişkin proje uygulamasını gerçekleştireceği kurum ve kuruluşlarda çalışanların uymakla yükümlü oldukları yasa, yönetmelik ve yönergeler ile kurum yönetiminin koyduğu kurallara uymak. 6
EK 1 TOPLUMA HİZMET UYGULAMALARI DÖNEM PLANI HAFTA Gerçekleştirilecek Etkinlikler 1. Hafta Sorumlu öğretim elemanının, öğretmen adaylarını topluma hizmet uygulamaları dersinin amaçları, işlenişi, değerlendirilmesi vb. (örn. toplumsal görev ve sorumluluklar, proje, proje önerisi hazırlama, proje izleme raporu ve proje sonuç raporu yazma basamakları) vb. konular hakkında bilgilendirmesi 2. Hafta Koordinatörlük tarafından belirlenen etkinliklere katılım 3. Hafta Koordinatörlük tarafından belirlenen etkinliklere katılım 4. Hafta Koordinatörlük tarafından belirlenen etkinliklere katılım 5. Hafta Koordinatörlük tarafından belirlenen etkinliklere katılım 6. Hafta Koordinatörlük tarafından belirlenen etkinliklere katılım 7. Hafta Koordinatörlük tarafından belirlenen etkinliklere katılım 8. Hafta Koordinatörlük tarafından belirlenen etkinliklere katılım 9. Hafta Koordinatörlük tarafından belirlenen etkinliklere katılım 10. Hafta Koordinatörlük tarafından belirlenen etkinliklere katılım 11. Hafta Koordinatörlük tarafından belirlenen etkinliklere katılım 12. Hafta Projelerin sınıfta sunulması ve tartışılması 13. Hafta Projelerin sınıfta sunulması ve tartışılması 14. Hafta Proje Sonuç Raporlarının Teslim edilmesi THU dersinin ve projelerin değerlendirilmesi 7
EK 2 ETKİNLİK KATILIM BELGESİ Öğretmen Adayının; Adı-Soyadı Numarası Sınıfı Etkinliğin; Adı Tarihi../../.. Yeri [ ] Konferans [ ] Kongre Türü Etkinliğe Katılım Şekliniz [ ] Sempozyum [ ] Panel [ ] Diğer (Lütfen Belirtiniz). [ ] Dinleyici [ ] Katılımcı [ ] Konuşmacı [ ] Diğer (Belirtiniz).. Amacı Etkinlikle İlgili Görüş ve Önerileriniz (THU dersi ile ilişkisi, topluma katkısı vb.) Onaylayanın; Ünvanı: Adı-Soyadı: İmza: Tarih :../../.. 8
EK 3 TOPLUMA HİZMET UYGULAMALARI DERSİ PROJE FORMU Projenin Adı Proje Ekibi Projenin Yürütüleceği Kurum ve Kuruluşlar Projenin Amacı Projenin Hedef Kitlesi Katkı Sağlayacak Kurum ve Kuruluşlar Projede Kullanılacak Materyaller Proje Takvimi Başlangıç tarihi../../.. Bitiş tarihi../../.. Projenin Önemi Proje Kapsamında Yapılması Planlanan Çalışma ve Etkinlikler Projenin THU Dersinin Amacına Uygunluğu SORUMLU ÖĞRETİM ÜYESİNİN Ünvanı, Adı-Soyadı İmza Karar [ ] Kabul [ ] Ret 9
EK 4 TOPLUMA HİZMET UYGULAMALARI DERSİ PROJE DEĞERLENDİRME FORMU Öğretmen Adayının Adı Soyadı: Numarası: Öneri Değerlendirme Ölçütleri 1. Proje metninin bütünündeki açıklık ve anlaşılırlık 0 2 4 6 8 10 [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] 2. Dilbilgisi ve yazım kurallarına uygunluk [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] 3. Projenin dersin amacına uygunluğu [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] 4. Projenin yürütüleceği kurumun amaca uygun olarak seçilmesi [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] 5. Projenin hedef kitlesinin uygunluğu [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] 6. Proje kapsamındaki etkinliklerin ve görev dağılımının planlaması [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] 7. Projenin özgünlüğü [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] 8. Projenin uygulanabilirliği [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] 9. Projedeki görev dağılımının dengeli olması [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] 10. Proje süresinin-takviminin uygunluğu [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] TOPLAM PUAN Sorumlu Öğretim Elemanının Unvanı Adı Soyadı: İmzası: Tarih:././. 10
EK 5 TOPLUMA HİZMET UYGULAMALARI DERSİ DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ Bireysel veya Ekip Olarak ARA SINAV NOTU Geliştirilen Proje Önerisine Verilen Not FİNAL NOTU Proje Raporuna Verilen Not + Proje Sunumuna Verilen Not BAŞARI NOTU Ara Sınav Notu (%40) Final Notu (%60) 11