İÇİNDEKİLER 1. Bölüm: İletişim... 1 Bünyamin SARIKAYA (Muş Alpaslan Üniversitesi) İletişim Nedir?... 2 İletişim Süreci... 4 İletişim Çeşitleri... 9 İletişim ve Konuşma Becerisi... 17 2. Bölüm: Konuşma ile İlgili Temel Kavramlar... 25 Hatice ALTUNKAYA (Adnan Menderes Üniversitesi) Konuşma... 26 Konuşmanın Oluşumu... 27 Konuşma Becerisi Kavramları... 28 Konuşmada Fiziksel Unsurlar... 34 Konuşmada Zihinsel Unsurlar... 38 3. Bölüm: Beden Dili ve Hitabet... 57 Mesut GÜN (Hacı Bektaş Veli Üniversitesi) Beden Dili Nedir?... 59 v
Beden Dili Ögeleri... 60 Beden Dilinin Önemi... 63 Beden Dilinin İşlevi... 64 Beden Dili Hareketlerinden Örnekler... 70 Hitabet Nedir?... 91 Hitabetin Unsurları... 92 Hitabet Türleri... 93 Örnek Hitabet Konuşmaları... 94 4. Bölüm: Diksiyon... 103 N. Tayyibe EKEN (Düzce Üniversitesi) Diksiyonun Tanımı... 105 Diksiyonun Özellikleri... 105 Diksiyon Uygulamaları... 129 Boğumlama Alıştırmaları... 130 5. Bölüm: Konuşma Hataları... 153 Mustafa Said KIYMAZ (Adıyaman Üniversitesi) Telaffuz ile İlgili Konuşma Hataları... 157 Vurgu ile İlgili Konuşma Hataları... 163 vi
Konuşma Hatalarının Giderilmesine İlişkin Uygulamalar... 183 6. Bölüm: Dil ve Konuşma Bozuklukları... 189 Hikmet YILMAZ (Cumhuriyet Üniversitesi) Seda YILMAZ SEMERCİ (Kanuni Sultan Süleyman Eğt. ve Arşt. Hastanesi) Kekemelik (Takipemi)... 192 Söz Yitimi (Afazi)... 194 Ses Yitimi (Afoni)... 197 Sesletim Bozukluğu (Dizartri)... 197 Ses Kısıklığı (Disfoni, Ses Bozukluğu)... 198 Dudak-Damak Yarıklığı... 199 Konuşma Bozukluklarının Tedavisi... 200 7. Bölüm: Çoklu Ortam Uygulamalarına Dayalı Konuşma Eğitimi... 205 Erhan AKIN (Siirt Üniversitesi) Çoklu Ortamın Tanımı... 208 Çoklu Ortam Araçları ve Tasarımı... 209 Çoklu Ortam Uygulamalarının Konuşma Eğitimindeki Yeri ve Önemi... 218 Çoklu Ortam Uygulamasına Dayalı Konuşma Eğitimi Örnek Ders Planı... 222 vii
8. Bölüm: Konuşma İlkeleri ve Konuşmacı Özellikleri... 235 Oğuzhan SEVİM (Atatürk Üniversitesi) İyi Bir Konuşmanın İlkeleri... 237 Konuşmacı ve İyi Bir Konuşmacının Özellikleri... 243 9. Bölüm: Konuşma Metinlerinin Hazırlanması... 257 Serpil ÖZDEMİR (Bartın Üniversitesi) Konuşma Metni Yazmaya Hazırlık... 258 Konuşma Metninde Plan... 260 Örnek Konuşma Metinleri... 266 10. Bölüm: Konuşma Türleri... 283 Ahmet AKÇAY (Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi) Konuşmanın Özelliğine Göre Konuşma Türleri... 286 A. Amacı Bakımından Konuşma Türleri... 287 B. Konuşma Biçimi Bakımından Konuşma Türleri... 294 C. Konuşmanın Niteliği Bakımından Konuşma Türleri... 296 D. Konuşmanın İçeriği Bakımından Konuşma Türleri... 297 Konuşmacının Özelliğine Göre Konuşma Türleri... 322 A. Konuşma Planı Yapma Bakımından Konuşma Türleri... 323 viii
B. Hazırlanma Durumu Bakımından Konuşma Türleri... 323 C. Sunuş Tekniği Bakımından Konuşma Türleri... 329 D. Konuşmada Yer Alan Aracı Bakımından Konuşma Türleri... 330 Dinleyicilerin Özelliğine Göre Konuşma Türleri... 331 A. Dinleyiciyle İlişki Bakımından Konuşma Türleri... 332 B. Dinleyicilerin Nitelikleri Bakımından Konuşma Türleri... 332 C. Yapıldığı Ortam Bakımından Konuşma Türleri... 333 D. Konuşmada Yer Alan Kişi Sayısı Bakımından Konuşma Türleri... 333 11. Bölüm: Hazırlıksız Konuşmalar ve Nezaket... 339 Mehmet Nuri KARDAŞ (Yüzüncü Yıl Üniversitesi) Günlük Konuşmalar... 340 Söyleşi... 343 Tanışma Tanıştırma... 344 Soru Sorma ve Soruya Karşılık Verme... 346 Özür Dileme... 348 Telefonda Konuşma... 349 Görüşme (Mülâkat)... 353 Konuşmada Nezaket Kuralları... 357 ix
12. Bölüm: Eğitim Programlarında Konuşma Eğitimi... 365 Ersoy TOPUZKANAMIŞ (Balıkesir Üniversitesi) Okul Öncesi Eğitimi Programında Konuşma... 366 İlkokul ve Ortaokul Türkçe Dersi Programında Konuşma... 377 Lise Öğretim Programında Konuşma... 398 Yükseköğretim Programlarında Konuşma Eğitimi... 410 Farklı Ülkelerde Konuşma Eğitimi... 415 13. Bölüm: Konuşma Becerisini Geliştirmeye Yönelik Etkinlikler ve Uygulamalar... 425 Adem İŞCAN (Gaziosmanpaşa Üniversitesi) Konuşma Becerisini Geliştirmeye Yönelik Örnek Etkinlik ve Uygulamalar... 427 14. Bölüm: Konuşma Becerisinde Ölçme-Değerlendirme... 437 Behice VARIŞOĞLU (Gaziosmanpaşa Üniversitesi) Dil Öğretiminde Ölçme ve Değerlendirme... 438 Ölçme Araçlarının Nitelikleri... 440 Ölçme ve Değerlendirme Araçları... 443 x